38405

likwacja - odmieszanie; przy obniżeniu temperatury magma może rozdzielić sie na

dwa nie mieszalne ze sobą stopy o różnej gestosci. Zwykle stop krzemianowy(lzejszy) oddziela sie od

siarczkowego (ciezszy). Jest to przykład dyferencjacjigrawitacyjnej.

konwekcja - przy udziale składników lotnych - przemieszczające sie ku górze

zbiornika gazy mogą transportować powstałe juz kryształy

asymilacja - polega na topieniu i pochłanianiu przez magmę skal najbliższego

otoczenia intruzji magmowej. Wskutek tego dochodzi do kontaminacji (zanieczyszczenia) magmy.

Formy intruzji magmowych

Magma wdziera sie w skonipe ziemska w postaci intruzji, które przybierają ró ne formy przestr zenne pozostają w zróżnicowanym stosunku do skal otaczających. Intruzje zgodne ukladaja sie zgodiue z powierzchniami strukturalnymi skal otaczających. Sa to sille, lakkolity, lopolity:

-    sille - żyły pokładowe, magma wnika miedzy warstwy skalne

-    lakkolity przypominają bochenek lub grzyb

-    lopolity - lakkolit odwrócony

-    daj ki - przecinają warstwy w poprzek mogą osiagac długość kilkuset kilometrów^r a szerokość kilku kilometrów

-    zyly kominowe - pnie w kształcie walca o niewielkiej średnicy

-    pnie wulkaniczne - gdy średnica osiaga kilka km

Najrozleglejsze sa batolity tworzące wielkie masywy skał magmowych, najczęściej gianitoidy. Górna powierzchnia przecina skały niezgodnie. Natomiast dolna nie jest odsłonięta. W Polsce największe batolity to krystalinik tatrzański i karkonoski.

Rodzaje zló surowców mineralnych

zloza magmowe - minerały użyteczne znajdują sie w obrębię intruzji zloza pegmatytow e - występują w pegmatytach - w szczytowych partiach intruzji zloza hydrotennalne - minerały użyteczne znajdują sie żyłach odchodzących od intruzji, a ich krystalizacja nastapila z gorących par, wód i gazów, będących pozostałością po krystalizacji magmy

W szczytowych partiach batolitów i w żyłach od nich odchodzących, gromadzą sie

często u yteczne minerały ró_nych pierwiastków', które tworzą zloz a pochodzenia magmowego.

Zloza niklu, chromu, platyny i tytanu wy stępują tylko w skalach zasadowych.

Zloza miedzi i elaza spotyka sie czesciej w skalach kwaśnych.

Złoto, ołów, cynk i cyna towarzysza wyłącznie kwaśnym skałom magmowym.

Skały magmowe - głębinowe

Procesy plutoniczne prowadza do powstania skal plutonicznych - magmowych, głębinowych i żyłowych.

Charakterystyczna cecha skał głębinowych jest ich jawnokrystaliczna struktura.

Wielkość ziaren może byc bardzo mała (niewidoczne gołym okiem) lub większa a_ do kilku cm. Głównymi minerałami skal magmowych głębinowych i _ylowych sa: kwarc, skalenie alkaliczne, plagioklazy, pirokseny, amfibole, oliwin, biotyt i muskowit W zależności od składu chemicznego skały magmowe maja ró ny skład mineralny.

Skały kwaśne zawieraja dużo krzemionki a dominującym minerałem jest kwarc, skalenie alkaliczne i plagioklazy.