40662

Dziś liczbę działających na całym świecie agencji szacuje się na 140 do 150. Spełniają one niezwykle ważną rolę na rynkach finansowych, również na rynku ubezpieczeń, gwarantując niezależną oraz opartą na fachowej wiedzy i doświadczeniu analizę badanych przedsiębiorstw i ich produktów (usług). W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci ich pozycja uległa wzmocnieniu na tyle, iż coraz więcej inwestorów (nabywających papiery wartościowe) oraz klientów korzystających z usług oferowanych przez instytucje finansowe (w tym asekuratorów) opiera swe decyzje na publikowanych ocenach ratingowych. Niesie to ze sobą zagrożenia. Agencje ratingowe mogą wywierać presję na podmioty, które nie chcą poddać się ich ocenie. Przeprowadzając rating oparty na publicznie dostępnych danych i wystawiając badanym niskie noty, wywołują poczucie niepewności wśród inwestorów i klientów, co zagraża ciągłości funkcjonowania i w efekcie rozwojowi tych podmiotów. W celu podtrzymania swojej pozycji na rynku muszą się one poddać procedurze ratingowej, za co wnoszą opłaty.

Wymagania stawiane agencjom. Ze względu na rosnące znaczenie ocen ratingowych, istnieje szereg wymogów, które muszą być spełnione przez agencje ratingowe, aby były one uznawane na międzynarodowych rynkach:

•    obiektywność i rzeczowość: równe traktowanie wszystkich podmiotów poddanych analizie i nie podleganie presji tych podmiotów, które chciałyby traktować rating jako sposób publicznego potwierdzenia swojej wartości;

•    niezawodność i wiarygodność: stałość i niezmienność kryteriów oceny wszystkich podmiotów w ramach danej branży oraz w czasie;

•    profesjonalizm: oparty na wiedzy fachowej analityków oraz poprawności i wiarygodności wykorzystywanych danych;

•    etyka i dyskrecja metod pracy wyróżnia agencje ratingowe od innych instytucji zajmujących się badaniem sytuacji finansowej podmiotów gospodarczych; agencje mają pełny dostęp do postanowień zarządu, wewnętrznych systemów sprawozdawczości badanych podmiotów, informacji o ich planach strategicznych, itp.; jednocześnie zobowiązują się do utrzymania w tajemnicy wszystkich informacji zdobytych w trakcie dokonywania oceny ratingowej;

•    niezależność zapewnienie sobie przez agencję takiego statusu prawnego i gospodarczego, któiy gwarantowałby jej "odporność" na wszystkie wpływy ze strony badanych podmiotów, organów państwowych i innych (np. zrzeszeń konsumenckich, lobby branżowych).

W niektórych krajach o rozwiniętej kulturze ratingowej wypełnienie przez działające tam agencje ratingowe powyżej opisanych kryteriów nadzorowane jest przez państwo (np. w Japonii i USA). W Stanach Zjednoczonych wszystkim agencjom ratingowym, które spełniają wymienione wymogi przypisuje się tytuł: "Uznawanych w całym kraju Statystycznych Agencji Ratingowych" (ang. Nationally Recognized Statistical Rating Organization). Dla ratingów ubezpieczeniowych Amerykańskie Zrzeszenie

2