WYBRANE STANOWISKA ARCHEOLOGII PRADZIEJÓW

Stano­wisko	Kraj	Rozpatrywany okres	Rodzaj stanowiska
Oldu-vai	Tanzania	ok. 1,9-0,1 mln lat temu	Osady o miąższości ok. 100 m z ostatnich 2 mln lat. Zawierają jedne z najstarszych szczątków ludzkich, resztki upolowanych zwierząt i prymitywne narzędzia otoczakowe
Terra Amata	okolice Nicei (Francja)	ok. 350 tys. p.n.e. (dolny paleolit)	Resztki obozowiska kultury aszelskiej na dawnej plaży. Ślady konstrukcji mieszkalnej (owalny szałas z paleniskiem pośrodku), narzędzia typu aszelskiego, kości dużych i małych ssaków, ptaków, żółwi
Sha-nidar	pn. Irak	48-44 tys. p.n.e. (schyłek środko­wego paleolitu)	Rozległa jaskinia o 14-metrowej miąższości osadów z różnych etapów zasiedlenia. Groby neandertalskie (kultura mustierska); ślady pyłków świadczą o składaniu kwiatów przy pochówku
Dolni Veš-tonice	Rejon Brna (Morawy)	28-26 tys. p.n.e. (górny paleolit)	Resztki obozowiska kilkudziesięciu myśliwych kultury pavlovskiej: ślady ognisk, kości licznych mamutów, grób kobiety, ślady obiektu mieszkalnego o średnicy 6 m, fragmenty glinianych (wypalanych) figurek zwierzęcych
Las-caux	centralna Francja	ok. 15 tys. p.n.e. (górny paleolit)	Przepiękne malowidła na ścianach i stropie kilku sal jaskini. Wyobrażają gł. zwierzęta: tury, konie, bizony i inne. Obecnie zamknięta dla zwiedzających z uwagi na postępujące niszczenie malowideł
Jery-cho	Palestyna	8300-7350 p.n.e. (neolit preceramiczny)	Duża osada (ok. 4 ha) w żyznej oazie doliny Jordanu. Domy owalnego kształtu, z suszonych cegieł. Otoczona grubym (3 m) murem o wys. 5 m, z kilkoma wieżami o wys. do 9 m oraz fosą. Narzędzia kamienne do rozcierania nasion, ślady rolnictwa. Brak ceramiki. Najstarsza osada obronna na świecie
Catal-höyük	Turcja centralna	6500-5600 (neolit)	Jedna z najlepiej zachowanych osad wczesnego neolitu zamieszkała niegdyś przez kilka tys. osób. Do wys. ok. 2 m zachowały się ściany domów z suszonej cegły z wejściem przez dachy. Rolnictwo (jęczmień, pszenica, groch, soja, migdały), hodowla owiec i bydła, myślistwo. Rozwinięte rzemiosło, prawd, rozwinięta wymiana handlowa
Sto-ne-henge	okolice Salisbury (Anglia)	ok. 2000-1800 p.n.e. (przełom neolitu i epoki brązu)	Koncentryczne kręgi kamiennych monolitów (o wadze do 50 t) sprowadzonych z odległości ok. 30 km. Prawdopodo­bnie sanktuarium połączone z obserwatorium astronomicz­nym (precyzyjnie ustawione bloki kamienne)
Hal-stadt	pd.-wsch. Alpy Salz-burskie	pocz. I tys. p.n.e. (wczesna epoka żelaza)	Najbogatsze cmentarzysko (zamożnej dzięki pobliskim kopalniom soli) ludności kultury halsztackiej (ok. 2000 grobów). Liczna broń, naczynia i ozdoby z brązu, wyroby z bursztynu, złota, kości słoniowej.
Bi­sku­pin	bydgoskie (Polska)	737-ok. 600 p.n.e. (wczesna epoka żelaza)	Gród na wyspie na jeziorze (ok. 105 bardzo do siebie podobnych drewnianych domów o pow. ok. 80 m^2 każdy) otoczony wałem drewniano-ziemnym wys. 6 m, połączony z lądem specjalnym pomostem (120 m). Zamieszkały był przez ok. 800 osób utrzymujących się z rolnictwa i hodowli

PREHISTORIA

---