Załącznik nr 1

ZAGADNIENIE 1: Sposoby określania odległości.

Określanie odległości:

Określanie odległości „na oko”, na podstawie stopnia widoczności przedmiotów terenowych
i celów oraz metodą porównania znanych i dokładnie zapamiętanych odcinków jest najprostszym i zarazem najczęściej stosowanym sposobem. Należy pamiętać, że małe przedmioty wydają się bardziej odległe niż większe znajdujące się w tej samej odległości, przedmioty jasne wydają się położone bliżej niż ciemne, jasne tło (śnieg, woda) „przybliża”,
a ciemne „oddala” przedmioty, w dni pochmurne przedmioty wydają się bardziej odległe,
a w słoneczne - położone bliżej, w terenie górzystym położenie przedmiotów wydaje się bliższe.

TABELA WIDOCZNOŚCI

Pojedyncze domy	5000
Odosobnione drzewa	3000
Mniejsze drzewa, krzaki, osoby	1000-2000
Sylwetka człowieka, słupy telefoniczne, kontury drzew i ich pnie, okna domów	900-1000
Widoczny ogólny zarys człowieka (ruch rąk i nóg), duże konary drzew	700-800
Widoczne konary drzew, zapory drutowe	500-600
Kolory, sylwetki ludzi, odróżnia się w ogólnych zarysach nakrycia głowy, ubiór, na drzewach widać małe gałązki, widoczne okiennice w oknach, odróżnia się broń	300-400
Odróżnia się owal twarzy i kolorowe odcienie ubioru, rozróżnia się rodzaje drzew	250-300
Odróżnia się zarysy twarzy, szczegóły ubioru i uzbrojenia, liście na drzewach, drut kolczasty	150-200
Widoczne części twarzy: oczy, nos, usta; na drzewach kształt liści, kory	70-100

Przy określaniu odległości „na oko” metodą porównań szkoleni zapamiętują odległości na oznaczonym co 100m tysiącmetrowym odcinku i przenoszą zapamiętałe odcinki na inne kierunki.

OKREŚLANIE ODLEGŁOŚCI NA PODSTAWIE KĄTOWYCH WYMIARÓW PRZEDMITÓW TERENOWYCH

D = h ∗1000 / k

D- poszukiwana odległość, wysokość lub szerokość przedmiotu (celu) w metrach ,

k- kąt (w tysięcznych, pod którym widzi się przedmiot lub cel).

Aby wykonać wyliczenia wg. podanego wzoru , trzeba znać wysokość lub szerokość celu oraz zmierzyć kąt za pomocą lornetki, peryskopu, linijki lub przedmiotów podręcznych.

WYMIARY CELÓW I PRZEDMIOTÓW TERENOWYCH

Lp.	Rodzaj przedmiotu	wys. (m)	szer. (m)	dł. (m)
1.	Słup telefoniczny	6	—	—
2.	Słup energetyczny	8	—	—
3.	Człowiek biegnący (fig. boj. nr 40d)	1,5	0,5	—
4.	Człowiek stojący (fig. boj. Nr 40)	1,7	0,5	—
5.	Leżący strzelec (fig. boj. nr 23)	0,5	0,5	—
6.	Czołg (fig. boj. nr 60)	2,4	2,5	8
7.	transporter opancerzony (fig. boj. 50)	2,2	2,5	7

Tysięczna - kąt środkowy, którego łuk równy jest 1/1000 odległości, np. 00-01 jest to kąt pod jakim widzimy odcinek 1m z odległości 1 km.

Wartości kątowe podręcznych przedmiotów:

Mały palec ok. 0-30

Palec wskazujący 0-35

Kciuk 0-48

Dłoń 1-20

Ołówek 0-15

Pudełko zapałek 0-90 x 0-60 x 0-30

Nabój (łuska) 0-26

Trzymając linijkę w odległości 50 cm od oczu każdemu milimetrowi odpowiada kąt równy
0-02.

Przystępując do ćwiczenia wyznaczony dowódca drużyny pokazuje prawidłowy sposób pomiaru,
a następnie wyznacza przedmiot i poleca szkolonym określić jego wartość kątową.
Po wykonaniu zadania sprawdza dokładność pomiaru, podaje wartość właściwą. Uzyskane przez szkolonych wyniki zostają ocenione.

Następnie przechodzę do ćwiczenia w określaniu odległości. W tym celu wyznaczony dowódca drużyny jeszcze raz przypomina wzór tysięcznej oraz wzór na określenie odległości. Następnie wyznacza kolejne przedmioty lub cele , do których szkoleni określają odległość
po uprzednim ustaleniu ich wartości kątowych.

Sposoby określania wartości tysięcznej za pomocą środków podręcznych

Załącznik nr 2

Określenie odległości do znanych przedmiotów
za pomocą linijki milimetrowej

D = 5∗(W/n) = metrów

W - wysokość przedmiotu o znanych wymiarach (B , C)

n - odczyt na linijce (b, c) [mm]

D - szukana odległość w metrach(A, C)

d - dł. Wyciągniętej ręki (Ac - 50 cm)

Przykład: słup telefoniczny o wysokości 4m, pokrywa na linijce 8mm. Stąd odległość do niego będzie:

D = 5•( 400/8 ) = 250m

OKREŚLANIE ODLEGŁOŚCI NA PODSTAWIE WZORU TYSIĘCZNYCH.

D =(1000•W) / K

W — oznacza wysokość lub szerokość przedmiotów w metrach,
D — odległość do przedmiotów w metrach,
K — kąt w tysięcznych

Załącznik nr 3

Wykrywanie, rozpoznawanie i wskazywanie celów.

Zasady wskazywania celów:

Zauważone cele żołnierz może wskazywać:

• naprowadzając na nie broń,

• względem dozorów,

• kierunków działania,

• oraz przy użyciu pocisków smugowych.

Wskazywanie celów przez naprowadzenie na nie broni może być stosowane z wykorzystaniem tych rodzajów broni, które są wyposażone w stabilną podstawę, np. km PKS, broń pokładowa wozów bojowych. Polega na tym, że wskazujący wycelowuje broń i melduje np. ,,Karabin maszynowy wycelowany w cel-400” (odl. do celu).

W meldunku o wskazaniu celów (wg. dozorów i przedmiotów terenowych podaję się nazwę, numer dozoru lub nazwę charakterystycznego przedmiotu; odchylenie celu od dozoru (przedmiotu, kierunku)
w tysięcznych; odchylenie celu od dozoru (przedmiotu) w metrach; rodzaj celu; odległość
do celu w metrach np. „Dozór 1, w lewo 0 - 10, dalej (bliżej) 100m - okopany czołg PT-91”.

Wskazywanie celów względem kierunku działania stosuje się w toku marszu i w czasie natarcia. Sposobem tym wskazuje się zwykle cele duże lub dobrze widoczne. W meldunku podaje się kierunek do celu, rodzaj celu i odległość do niego, np. „z prawej czołg - 800”,
„Z przodu piechota - 600”.

Chcąc wskazywać cel pociskami smugowymi, wskazujący melduje „Na skraju krzaków działo, wskazuję smugowymi”. Następnie wskazujący daje 2 -3 serie pociskami smugowymi w kierunku celu.

TABELA WIDOCZNOŚCI

Pojedyncze domy	5000
Odosobnione drzewa	3000
Mniejsze drzewa, krzaki, osoby	1000-2000
Sylwetka człowieka, słupy telefoniczne, kontury drzew i ich pnie, okna domów	900-1000
Widoczny ogólny zarys człowieka (ruch rąk i nóg), duże konary drzew	700-800
Widoczne konary drzew, zapory drutowe	500-600
Kolory, sylwetki ludzi, odróżnia się w ogólnych zarysach nakrycia głowy, ubiór, na drzewach widać małe gałązki, widoczne okiennice w oknach, odróżnia się broń	300-400
Odróżnia się owal twarzy i kolorowe odcienie ubioru, rozróżnia się rodzaje drzew	250-300
Odróżnia się zarysy twarzy, szczegóły ubioru i uzbrojenia, liście na drzewach, drut kolczasty	150-200
Widoczne części twarzy: oczy, nos, usta; na drzewach kształt liści, kory	70-100

Załącznik nr 4

WARUNKI ĆWICZENIA NR 4/O

Ćwiczenie przygotowawcze Nr 4/O

Prowadzenie obserwacji, meldowanie o wykrytych celach (na zmniejszonych odległościach)

Cele: 10 różnych celów naturalnych i przedmiotów terenowych lub figur bojowych.

Odległość: 200—400 m.

Czas: 5 minut

Warunki oceny: wykryć i poprawnie nazwać (dopuszczalne błędy w ocenie

odległości sposobem „na oko” - w dzień 10% w nocy 15%):

„bdb.” - 9 celów

„db.” - 8 celów

„dst.” - 7 celów

Wskazówki: przed ćwiczeniem przypomnieć zasady określania odległości do celów najprostszymi sposobami oraz zapoznać z tabelą widoczności celów. Kierownik ćwiczenia wskazuje szkolonym stanowiska i sektor obserwacji oraz 3 - 4 dozory, następnie podaje komendę „Obserwować”. Po upływie określonego czasu podaje komendę „Przerwać obserwację” i zbiera wypełnione listy wyników obserwacji, następnie omawia i ocenia wyniki osiągnięte przez szkolonych.

Załącznik nr 5

LISTA WYNIKÓW OBSERWACJI

Ćwiczenia w obserwacji nr ..........................................................................................................

Stanowisko, stopień, imię i nazwisko ..........................................................................................

Pododdział i funkcja strzelających ..............................................................................................

Data ćwiczenia .............................................................................................................................

Warunki obserwacji .....................................................................................................................

......................................................................................................................................................

L.p.	Nazwa wykrytego i rozpoznanego celu oraz jego położenie względem dozorów lub rubieży	Odległość do celu		Uwagi kierownika ćwiczenia
					Określona przez szkolonego	Rzeczywista

Ogólna liczba celów, które wykryto, rozpoznano i prawidłowo wskazano oraz określono do

nich odległość z dopuszczalnym błędem : ...................................................................................

Ocena wykonania ćwiczenia: ....................................................................................................

..............................................

Kierownik strzelania

1

---