64813

W systemie źródeł prawa III Rzeczpospolitej można wyróżnić akty normatywne pochodzące od: organów władzy ustawodawczej, organów władzy wykonawczej, terenowych organów administracji rządowej, organów samorządu terytorialnego.

> Akty normatywne pochodzące od organów władzy ustawodawczej- organami tymi są: Sejm, Senat oraz Zgromadzenie Narodowe; aktami normatywnymi pochodzącymi od tych organów

są:

S Konstytucja RP- uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe; zajmuje najwyższe miejsce w hierarchii źródeł prawa wszystkie inne akty normatywne muszą być z nią zgodne, określa kompetencje organów państwowych, ustrój państwa prawa i wolności człowieka i obywatela wyróżnia się trybem stanowienia konstytucja z 1997r. ma charakter sztywny- do jej zmiany konieczna jest większość kwalifikowana (2/3), zasada prymatu i zgodności

S Umowy międzynarodowe i ustawy ratyfikacyjne- zajmują drugie miejsce w hierarchii aktów prawnych RP; ratyfikowane są przez Prezydenta RP za zgodą obu izb parlamentu wyrażoną w ustawie ratyfikacyjnej; umowy te mają pierwszeństwo nad ustawą, jeżeli ustawy nie da się pogodzić z mnową; uzyskują one moc powszechnie obowiązującą gdy ich przedmiot dotyczy: 1. pokoju, sojuszy, układów politycznych lub wojskowych 2. konstytucyjnych praw. wolności i obowiązków obywatelskich 3. członkowstwa Polski w organizacji międzynarodowej 4. znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym 5. Spraw uregulowanych w ustawie lub spraw, w których konstytucja wymaga ustawy, ratyfikacji tego typu umów dokonuje prezydent za zgodą obu izb wyrażoną w ustawie zwykłą większością głosów, jeśli umowa nie zawiera takiej treści może być ratyfikowana przez samego Prezydenta; jeśli umowa międzynarodowa dotyczy przekazania kompetencji organów władzy państwowej na rzecz organizacji międzynarodowej lub organu międzynarodowego to wymagana jest zgoda izb wyrażona większością kwalifikowana (2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i senatorów), wyrażenie zgody na ratyfikacje takiej umowy może być też uchwalone w drodze referendum ogólnokrajowego; ratyfikowane umowy międzynarodowe z reguły obowiązują bezpośrednio (mogą być stosowane bez konieczności uchwalania ustawy wykonawczej, chyba że dana umowa jest tak sformułowana tak, że nie nadaje się do bezpośredniego stosowania)

•S Ustawy zwykłe-uchwalane są przez sejm i senat zwykłą większością głosów; konstytucja określa przedmiot ustawa, stanowi katalog spraw, które mogą być regulowane w drodze ustawy, do takich materii należy sfera uprawnień i wolności obywatelskich, organizacja aparatu państwowego i samorządowego oraz kompetencji tych organów; konstytucja przewiduje możliwość stanowienia przez prezydenta rozporządzenia z mocą ustawy, ale tylko w czasie stanu wojennego gdy sejm nie może się zebrać, ale wprowadza wymóg by rozporządzenie zostało zatwierdzone przez sejm na najbliższym posiedzeniu

S Ustawy sejmu i senatu- mogą uchwalić regulamin dla siebie i podlegających im organów, mają Ne moc wiążącą tylko dla sejmu, senatu i organów usługowych wobec nich (np. kancelarii sejmu i kancelarii senatu)

•S Akty normatywne pochodzące od najwyższych organów władzy wykonawczej, organami tej władzy są: Prezydent RP, Rada Ministrów, Premier, ministrowie

-    Prezydent RP może stanowić: rozporządzenia z mocą ustawy w czasie stanu wojennego; rozporządzenia na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania; zarządzenia; postanowienia oraz akty urzędowe służące realizacji kompetencji konstytucyjnych i ustawowych; akty te poza wyjątkami zawartymi w konstytucji wymagają podpisu premiera któiy ponosi za nie odpowiedzialność przed sejmem

-    Rada Ministrów stawowi akty w postaci rozporządzeń• wydawane są w takich samych warunkach i w takich samych przypadkach jak rozporządzenia prezydenta tylko na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie; uchwał rady ministrów mają charakter aktów kierownictwa wewnętrznego, obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe temu organowi

-    Premier i ministrowie mogą stanowić rozporządzenia i zarządzenia na podstawie upoważnienia wyrażonego w ustawie, określa ono podmiot