518321997

4.3. Style zarządzania i kierowania

4.3.1. Materiał nauczania

Styl kierowania to utrwalony, indywidualny sposób zachowania się kierownika w stosunku do podwładnych, w celu wywarcia wpływu na ich zachowanie i pobudzenia ich do działania w procesie realizacji celów organizacji.

Wyznaczniki stylu zarządzania:

-    kwalifikacje i charakter podwładnych,

-    specyfika pracy (charakter realizowanych zadań),

-    umiejętności i osobowość kierownika,

-    kultura organizacyjna przedsiębiorstwa,

-    styl kierowania zwierzchnika,

-    sytuacja przedsiębiorstwa,

-    wymogi otoczenia.

Style kierowania przedstawia tabela 3.

Tabela 3. Style kierowania [opracowanie własne].

Styl kierow ania	Opis
Styl autokratyczny (dyrektywny)	kierownik sam ustala cele grupy i metody działania. Sam dokonuje podziału pracy^1, oddziałuje przez polecenia i kary'. Kierownik utrzymuje dystans wobec członków grupy, nie uczestniczy w jej pracach. W stylu autokratycznym rolę bardzo istotną odgrywa kontrola i represja w postaci kar i nagród. Zespoły pracownicze kierowane w sposób autokratyczny cechuje większa wydajność pracy’ i szybsze wykonywanie zadań. W dłuższej perspektywie maleje zaufanie między' członkami zespołu. W efekcie w zespołach kierowanych w sposób autokratyczny występuje mniejsza zdolność do pracy zespołowej, obniża się pozytywna motywacja i zachodzi niebezpieczeństwo wewnętrznych konfliktów. Styl autokratyczny sprawdza się. gdy niezbędne jest pełne posłuszeństwo przy wykonywaniu zadań, decyzje podejmowane są w warunkach presji czasowej lub gdy członkowie grupy nie mają dostatecznych kwalifikacji i obawiają się ponoszenia odpow iedzialności
Styl demokratyczny (integratywny)	kierownik zachęca grupę do podejmowania decyzji odnośnie: celów, metod, podziału pracy'. Często kontaktuje się ze współpracownikami i uczestniczy w pracach zespołu. Dąży do likwidowania barier utrudniających komunikowanie się. Inną rolę odgrywa kontrola oraz system kar i nagród. Zadania przedstawia się pracownikom w' postaci głównych kierunków działania, pozostawiając podwładnym możliwość wykazania się inicjatywą. Kierownik tego stylu kierowania jest kompetentny m doradcą, pobudza inicjatywy podwładnych i stara się o podnoszenie ich kwalifikacji. Rezultatem stosowania stylu demokratycznego jest mniejsza - niż przy stylu autokratycznym - ilość wykonanej pracy. Jednak uzyskiwane rezultaty są wyższej jakości, bardziej ory ginalne. Dobre kontakty interpersonalne, częste przyjaźnie; styl jest bardzo dobrze akceptowany
Styl liberalny	kierownik pozostawia członkom grupy dużą swobodę w planowaniu i organizacji, sam stara się nie podejmować decyzji. Ani nie kontroluje grupy, ani też nie uczestniczy' w jej pracach. Rezultatem stosowania stylu liberalnego jest stosunkowo niewielka ilość i kiepska jakość wykonanej pracy . Panuje niezadowolenie, członkowie grupy często sfrustrowani brakiem przywództwa, sytuacja sprzyja powstawaniu struktur nieformalnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

16