3184153212

[5] STRUKTURA BŁON TYLAKOID0W 515

Stosując elektroforezę na żelu poliakryloamidowym w obecności SDS wyizolowano z błon tylakoidów cztery polipeptydy o masach cząsteczkowych: 66 000, 62 000, 33 000, 24 000 (21). Przeciwciała otrzymane przeciwko tym czterem polipeptydom aglutynowały chloroplasty pozbawione stromy, co wskazywało, że determinanty antygenowe tych polipeptydów występują na zewnętrznej powierzchni błony tylakoidu. Badano również wpływ tych przeciwciał na aktywność fotochemiczną chloroplastów stosując dla porównania także surowice kontrolne. Okazało się, że antysurowica przeciwko polipeptydowi o masie cząsteczkowej 66 000 hamowała tylko redukcję metylowiologenu (MV) przy udziale PSI (Tabela 1). Antysurowica ta działała przypuszczalnie pomiędzy pierwotnym akceptorem PS I a ferre-doksyną (Ryc. 1). Przeciwciała przeciwko polipeptydowi o masie 33 000 hamowały redukcję metylowiologenu a także w około 30°/o cykliczną fosfory-lację w obecności metylosiarczanu N-metylofenazyniowego (PMS). Fosforylacja niecykliczna w obecności metylowiologenu jako akceptora elektronów przebiegała bez zakłóceń. Przeciwciała te działały prawdopodobnie w miejscu przekazywania elektronów na P 700. Antysurowica przeciwko polipeptydowi o masie 62 000 hamowała w około 60% redukcję NADP+ z udziałem wodoru z wody. Zjawisko to nie występowało w obecności czynników rozprzęgających fotofosforylację. Ponadto surowica ta hamowała w około 87% cykliczną fosforylację w obecności metylosiarczanu N-metylofenazyniowego i w około 65% — fosforylację niecykliczną. Antysurowica przeciwko polipeptydowi o masie 24 000 hamowała o 10—16% przepływ elektronów z wody na NADP⁺; nie udało się jednak ustalić miejsca jej działania.

Wiązanie się specyficznych przeciwciał z odpowiednimi przenośnikami elektronów prowadziło również do zahamowania aktywności PS I. W ten sposób wykazano, że indukowany światłem przepływ elektronów ustaje po wprowadzeniu przeciwciał przeciwko ferredoksynie (22), substancji redukującej ferredoksynę (23), reduktazie ferredoksyna : NADP⁺ (24, 25) i P 700 (26); wszystkie te nośniki muszą się przeto znajdować po stronie zewnętrznej błony. Natomiast przeciwciała przeciwko plastocyjaninie (27) i cyto-chromowi f (26) hamują transport elektronów tylko w chloroplastach rozbitych działaniem ultradźwięków. Hamowanie transportu elektronów za pomocą przeciwciał przeciwko plastocyjaninie obserwowano również po na-pęcznieniu chloroplastów (28). W tych warunkach przeciwciała miały dostęp do obszaru przegrody (ang. partition) w obrębie błon tylakoidów, gdzie mogą występować determinanty antygenowe plastocyjaniny.

Szczepiąc króliki oczyszczonym preparatem ferredoksyny z liści szpinaku otrzymano przeciwciała o wysokim stopniu specyficzności w stosunku do tego białka (29, 30). Przeciwciała te charakteryzowały się dużą specyficznością wobec ferredoksyny ze szpinaku, mniejszą w stosunku do ferredoksyny pochodzącej z sinicy Phormidium persicinum, a nie reagowały z ferredoksyną z Clostridium. Badania porównawcze tego typu mogą rzucić