5332217621

Z „Konspektem" w plecaku

Opisany wyżej okres niepokojów był tylko epizodem - Grodzisko stać się miało ostoją ciszy i optymalnym miejscem do modlitw'. Bolesław Wstydliwy ofiarował je (wraz z rozległymi przy-ległościami) swej owdowiałej siostrze Salomei. Księżna zrezygnowała jednak ze świeckiego życia, kiedy wstąpiła do klarysek - modnego wówczas zakonu. Była osobą jak na owe czasy wyjątkową. Najprawdopodobniej prowadziła korespondencję z samą świętą Klarą. W roku 1257 wraz z siostrami przeniosła się do Grodziska (z nadwiślańskiego Zawichostu), licząc, że będą tu bezpieczniejsze. W owym czasie po polskich ziemiach grasowały liczne czambuły tatarskie. W bulli papieskiej nazwano to miejsce Lapis Sanctae Mariae. Jak chce tradycja, przez około 8 lat, aż do swej śmierci 17 listopada 1268 r., Salomea umartwiała się mieszkając w chłodnej i wilgotnej grocie, spędzając czas na modlitwach i postach. Jej współcześni musieli być mocno zaszokowani konsekwencją w wierności regule za-

Kościół.

Z prawej widać fragment kolumny zwieńczonej figurką

konnej, jaką wykazała bądź co bądź sama księżna. Salomea pochowana została w Krakowie, w kościele Franciszkanów Pamięć o niej przetrwała trzy wieki, tak iż w XVI stuleciu została beatyfikowana.

To ważne wydarzenie dla polskiego Kościoła stało się również przełomem dla samego Grodziska. Zostało ono opuszczone przez klaryski już kilkadziesiąt lat po śmierci Salomei. Notabene warto odwiedzić miejsce, do którego siostry się przeniosły - to kościół pw. św. Andrzeja przy ul. Grodzkiej. Klaryski zachowały jednak dawne ziemie wraz z założonym jeszcze na rok przed śmiercią swej fundatorki miastem Skała. W związ ku z procesem beatyfikacyjnym uporządkowano niezamieszkane ruiny. W 1642 r. postawiono kaplicę pw^r. Wniebowzięcia NMP, która stała się jednocześnie wotum dziękczynnym za ochronienie pobliskiej Skały' przed zarazą.

Odkąd w Grodzisku zamieszkał oboźny polny koronny - jako pustelnik - miejsce to zaczęło przyciągać uwagę ówczesnych ludzi (być może nieco wbrew oczekiwaniom pustelnika). Dwa lata po jego śmierci, w 1676 r., o miejsce zaczął troszczyć się spowiednik krakowskich klarysek, ksiądz Sebastian Piskorski - profesor i rektor Akademii Krakowskiej. Doprowadził do stworzenia w Grodzisku pięknego i modnego wówczas układu architektoniczno-przestrzennego (zgod-nie z założeniami baroku, kiedy zaczęto dbać również o otoczenie w-znoszonych budowli).

Z tamtego właśnie okresu pochodzi większość obiektów, które można współcześnie podziwiać.

Peryferyjne położenie i niedostępność Grodziska przyciągać zaczęło inne osoby - strudzone życiem, szukające ciszy i wytchnienia. W ten sposób pojawili się tu kolejni pustelnicy', w tym austriacki ksiądz, który leczył licznie przybywa- 149

jących do Grodziska mieszkańców okolicznych -

miejscowości. W XIX w. lecznictwem zajęli się już wykształceni medycy z ojcowskiego uzdrowiska.

A cóż dzisiaj czeka na tych, którzy chcieliby szukać śladów po błogosławionej Salomei? Autentycznych pozostałości raczej nie ujrzymy -musimy zatem zaufać fachowcom, którzy stwier-

Konspekt nr 4/2006 (27)