5332217652

Głosy o ksiqżkach

Krystyna Latawiec

Od Sofoklesa do Mrożka

Zredagowana przez Ewę Łubieniewską praca zbiorowa W śioiecie literatury i teatru. Sztuka współuczestnictwa łączy w sobie cechy podręcznika i antologii. Zamiarem autorów było przekazanie w syntetyczny sposób wiedzy na temat literatury dramatycznej w powiązaniu z rozwojem sztuki teatru od greckiej starożytności poczynając, a na współczesnych absurdy-stach kończąc. Aby jednak uniknąć monotonii historycznego wywodu, postanowiono zamieścić tu liczne fragmenty zarówno omawianych utworów, jak i innych tekstów, które w jakiś sposób korespondują z tematem każdego rozdziału. Daje to wgląd w złożoność epoki, jak też uczy patrzeć na literaturę w powiązaniu z filozofią, religią, świecką kulturą i obyczajowością. Rozdział o Sofoklesie zawiera zatem przytoczenia z Platona, Arystotelesa, Lukiana, Horacego, Arystofanesa, Ajschylosa, Eurypidesa, prezentacja Moliera zachęca natomiast do refleksji nad klasycyzmem XVII w. i jego lustrem politycznym, czyli absolutyzmem. Kultura ówczesna jeszcze dziś skłania do stawiania pytań natury psychologicznej (introspekcja i konflikt namiętności w tragedii), a nawet antropologicznej, gdy mowa o zgłębianiu natury ludzkiej i o szukaniu

- dla niej konkretnych reprezentacji w portreto-

160 wanych postaciach. Inne omawiane sztuki zosta-- ły podobnie obudowane komentarzami myślicieli i estetyków, zestawione z pokrewnymi im artystycznie utworami, nierzadko uzupełnione o przypomnienie znaczących realizacji scenicznych tych czy innych dramatów. W rezultacie powstaje rodzaj wypisów z epoki, co ma tę do brą stronę, że daje korzystającemu z książki, czy to będzie uczeń, student czy nauczyciel, wgląd w dramaturgię polską i europejską bez konieczności wertowania wielu prac dla odnalezienia potrzebnych informacji. Funkcję pomocniczą spełniają też biogramy pisarzy, objaśnienia pojęć, np. Witkacowskich, jak też wyodrębnione na marginesie kluczowe terminy i sformułowania, ważne dla estetyki teatralnej i wymowy ideowej dzieła.

Przyjazny czytelnikowi układ graficzny inicjuje Introdukcja, czyli zaproszenie do lektury, utrzymane w konwencji arlekinady. Zatem chodzi o literaturę dramatyczną, ale interpretowaną w ścisłym związku z teatrem, jego znakową i widowiskową specyfiką. Chodzi o współuczest-

Konspekt nr 4/2006 (27)