5378219388

Część IV: Życie od środka

Bezpieczeństwo badania TK

Rentgenowska tomografia komputerowa, z definicji, wykorzystuje promieniowanie X do wykonywania przekrojowych zdjęć obiektów. Promieniowanie X jest promieniowaniem jonizującym, co wiąże się z potencjalnym zagrożeniem dla życia i zdrowia organizmów żywych w wypadku nadmiernej ekspozycji. Jest to prawdopodobnie jedyna wada tej metody diagnostycznej. Niestety, z punktu widzenia ochrony radiologicznej, lekarze skierowujący na badania tomografem rentgenowskim i wykonujący je, zwykle nie są świadomi, że badanie TK napromieniowuje pacjenta kilkaset razy większą dawką promieniowania niż typowa sesja diagnostyczna zwykłym aparatem rentgenowskim (100 razy większa przy badaniu głowy, 400 razy większa przy badaniu klatki piersiowej, 500 razy większa przy badaniu jamy brzusznej). Z powodu łatwości i szybkości badania tomografem, często zleca się je, pomimo że wystarczyłoby klasyczne zdjęcie. Tomografia komputerowa stanowi około 4% wszystkich badań rentgenowskich, daje jednak 20% wkład w dawki całej populacji ze wszystkich badań diagnostycznych. Co prawda badanie tomografem nie niesie z sobą żadnego bezpośredniego zagrożenia, jednak jeśli zostaje zlecone niepotrzebnie, stanowi pogwałcenie podstawowej zasady ochrony radiologicznej. Mówi ona, by wystawiać człowieka tylko na konieczne i możliwie jak najmniejsze dawki promieniowania jonizującego.

Obrazowanie z wykorzystaniem izotopów radioaktywnych

Izotopy radioaktywne wysyłają promieniowanie jonizujące a, P i Y- Promieniowanie to jest na tyle przenikliwe, że może być wykryte na zewnątrz organizmu. W diagnostyce medycznej izotopy radioaktywne mogą być wykorzystane na dwa sposoby:

'S do śledzenia przepływu krwi: izotop jest wprowadzany do krwi w postaci prostego związku organicznego lub nieorganicznego w pobliżu badanego miejsca i jego rozprzestrzenianie się w organizmie jest śledzone różnymi technikami.

S do śledzenia akumulacji izotopu w wybranych tkankach lub narządach: izotop promieniotwórczy wbudowany jest do określonego związku organicznego, który wybiórczo gromadzony jest w określonym organie lub tkance.

Dobór izotopu

Ilość znacznika promieniotwórczego powinna być jak najmniejsza, aby ograniczyć szkodliwy efekt promieniowania jonizującego. Czas ekspozycji na promieniowanie może być ograniczony jeżeli:

■S znakowany związek usuwany jest szybko z organizmu S czas połowicznego zaniku izotopu jest krótki