606616595

606616595



STUDIA GDAŃSKIE IV (1980)

Ks. Piotr Toczek

DZIAŁALNOŚĆ POLSKICH ORGANIZACJI KATOLICKICH W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU 1920—1939

WSTĘP

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie działalności polskich organizacji katolickich w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1920—1939. W dotychczasowej literaturze zasadniczo brak opracowań dotyczących specjalnie katolickich, polskich stowarzyszeń w Wolnym Mieście Gdańsku. W wykorzystanych drukowanych publikacjach znajdują się tylko przyczynki do tego tematu. (Najwięcej jest ich w pracy ks. Antoniego Bacińskiego, Polskie duchowieństwo katolickie w Wolnym Mieście Gdańsku, w Diózesansynode des Bistums Danzig 1012. 12. 1935 zu Danzig--Oliva, Zenona Ciesielskiego, Teatr polski w Wolnym Mieście Gdańsku — 1920—1939, oraz w Sprawozdaniu Dyrektora Gimnazjum Polskiego w Gdańsku za lata szkolne 19221939). Wobec upływu czasu i stale zmniejszającej się liczby osób byłej Polonii Wolnego Miasta Gdańska o-kazała się konieczność podjęcia tego tematu jako specjalnego szkicu.

Opieram się w dużej mierze na pisemnych relacjach osób z Polonii Gdańskiej, które jednak należy traktować krytycznie, ponieważ spisane były wiele lat po opisywanych wydarzeniach. Na ogół jednak przy sprawdzaniu faktów podanych przez relacjonujące osoby z informacjami ówczesnej prasy, czy wydanymi publikacjami, stwierdzałem najczęściej zgodność relacji z innymi źródłami.

Dla jasności obrazu podaję dzisiejsze dzielnice Gdańska, jako wyodrębnione miejscowości, jakimi były zresztą pierwotnie, mimo, że włączenie ich do obszaru miejskiego następowało już wcześniej nawet przed utworzeniem Wolnego Miasta Gdańska; określenie więc Gdańsk należy rozumieć jako śródmieście Gdańska, a dla poszczególnych dzielnic używam nazw Wrzeszcz, Nowy Port, Siedlce, Orunia, Brzeźno itp.

Sytuacja Polaków na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska na pewno była trudna, ale jeszcze trudniejsza była ich działalność. Przez cały okres istnienia Wolnego Miasta Gdańska panowała tu atmosfera przesiąknięta nienawiścią do wszystkiego co polskie. Bardzo rzadko od-



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
STUDIA GDAŃSKIE IV (1980) Ks. Władysław SzulistHISTORIOGRAFIA DIECEZJI GDAŃSKIEJ # WSTĘP Diecezja
STUDIA GDAŃSKIE IV (1930) Ks. Andrzej KowalczykNIEKTÓRE PROBLEMY LITERACKIE I EGZEGETYCZNEKAZANIA NA
STUDIA GDAŃSKIE IV (1980) Józef Kulisz S. J(Warszawa)TEILIIARDOWSKI REALIZM WCIELENIA Interesujący n
STUDIA GDAŃSKIE IV (1980) Czesława BetlejewskaOŁTARZ „KORONACJA NMPANNY” Z KOŚCIOŁA NMPW
IROZPRAWYARTYKUŁY STUDIA GDAŃSKIE IV (1980) Bp Lech KaczmarekPROBLEMATYKA PRZEMOCY I TERRORU W ŚWIET
STUDIA GDAŃSKIE IV (1S801 Ks. Feliks GryglewiczOSTATNIE PUBLICZNE PRZEMÓWIENIE JEZUSA(J 12,
144 KS. PIOTR TOCZEK prawiały się wtedy nabożeństwa w języku polskim w kościołach, a polski lud kato
146 KS. PIOTR TOCZEK Bez znaczenia pozostały wówczas ostre protesty ze strony delegatów rządu polski
152 KS. PIOTR TOCZEK rokiem 1240) teren Pomorza Gdańskiego jako Archidiakonat Pomorski (Gdański).
154 KS. PIOTR TOCZEK dotychczasowy administrator apostolski w Gdańsku ks. biskup Edward 0’Rourke. In
158 KS. PIOTR TOCZEK ło. Kaplica ta oddana do użytku 4 lipca 1937 mieściła się w Domu Polskim. Dzięk
168 KS. PIOTR TOCZEK —    Plan działania Polskiej Rady Kultury przy Gminie Polskiej Z
170 KS. PIOTR TOCZEK Zentrum. Duszą tego oporu były polskie i katolickie organizacje, powoływane do
176 KS. PIOTR TOCZEK stowarzyszenie otaczało dziewczęta, pomocnice domowe przybyłe z Polski a zatrud
182 KS. PIOTR TOCZEK Okręgu gdańskiego oraz składał regularnie sprawozdania do Pomorskiego Związku
184 KS. PIOTR TOCZEK w guldenach gdańskich, co uczyniło ogółem 200 zł. Kwota została przekazana raze
190 KS. PIOTR TOCZEK tu, korzystając z przychylności dyrekcji Polskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyj
148 KS. PIOTR TOCZEK nym Tadeusz Kijeński, który po przeanalizowaniu spisu ludności z 1923 roku oraz
150 KS. PIOTR TOCZEK stanowiska. Definitywne sformułowanie tych postanowień ujęła dopiero tzw.

więcej podobnych podstron