Tabelki 2, świnie kolejna tabela, Jednostka chorobowa


Jednostka chorobowa

Salmonelloza

Leptospiroza

Dyzenteria

Parwowiroza

Rotawirusowa biegunka prosiąt

TGE

Zakażenia cirkowirusowe

etiologia

S. choleraesuis

S. typhimurium

L. icterohaemorrhagiae, L. sejroe, L. saxkoebing

Brachyspira Hyodysenterica

PPV - rodzina Parvoviridae

rotawirus świń

PCV-1 (porcine coronavirus) z rodziny Coronaviridae

PCV-2

chorobotwórczość

żyja jako saprofity w środowisku i organizmach

kontaminowana woda, pasza (zwłaszcza zawierająca białko zwierzęce)

Leptospiroza owiec cechuje się objawami typowymi dla posocznicy,

Występuje również krwiomocz, niedokrwistość, żółtaczka i atonia przewodu pokarmowego, ronienia.

Wysoce zakaźna i zaraźliwa choroba Su, najczęściej w warunkach chowu wielkotowarowego, powodująca olbrzymie straty gospodarcze

ubikwitarnie

głównie w stadach reprodukcyjnych, z dużym udziałem młodych loszek

Rotawirusy odgrywają istotną rolę w etiologii biegunek prosiąt noworodków oraz biegunek w okresie odsadzeniowym. Wywołują ostre zapalenie żołądka i jelit z towarzyszącym zanikiem kosmków jelitowych.

Wysoce zaraźliwa choroba wirusowa wszystkich grup wiekowych Su przebiegająca z objawami silnej biegunki

Występowanie/ układy

Pokarmowy

Pokarmowy.

pokarmowy

Pokarmowy

oporność

zarazki te nie są oporne na działanie czynników fizycznych i chemicznych

wrażliwa na tlen, wysychanie

oporny na czynniki środowiska zewnętrznego i środki dezynfekcyjne

oporny na warunki śród. zewn

Wrota

przewód pokarmowy, ukł. oddechowy, (uszkodzona skóra, błony śluzowe, śródmacicznie)

per os, per cutis

per os aerogennie

per os

per os, także aerogennie

wrażliwość

S. choleraesuis gł. warchlaki, (tuczniki i dorosłe)

S. typhimurium gł. 2-4 miesięczne (ssące mają odporność siarową

chorują głównie Su 8 - 14 tyg.

zakażenie występuje głównie u prosiąt w pierwszych dniach życia

Su w każdym wieku ale ciężki przebieg do 14 dnia życia

Epidemiologia

S. choleraesuis

posocznicową -

S. typhimurium

jelitową -

nietypowe : nerwową, płucną, macior ciężarnych, chudnięcie bez biegunki:

Źródło - ziemia, ściółka i woda,

zwierzęta nosiciele i siewcy zarazka. (gryzonie)

sprzyjają, złe warunki środowiskowe

Źródła:

kał

zanieczyszczona kałem karma i woda

wektory biologiczne

siewstwo z wydalinami i wydzielinami

zakażenie po utracie odporności

po zakażeniu naturalnym swoiste Ig stwierdza sie na poziomie ochronnym przez min. 12 miesięcy

ślina, kał, nasienie, śluz, wody płodowe, sperma

często działają synergistycznie w infekcjach mieszanych, wikłając zakażenia bakteryjne, szczególnie enteropatogennymi szczepami E. coli.

gł. rezerwuar to Su (kał, śluz z nosa)

ptaki, psy - przenoszą

wrażliwe też dziki

rezerwuar

szczury

chore i latentnie zakażone

siewcy + szczury

Ptaki psy

Okres inkubacji

24-48h

3 - 10 dni

4-14 dni

u prosiąt ssących - już 18-24 godz

patogeneza

salmonella → p.pok. → enterocyt →↑cAMP → wzmożona sekrecja chlorków, zmniejszona resorpcja wody → biegunka

miejscowe uwalnianie endotoksyny → zakrzepica naczyń błony śluzowej → martwica nabłonka i zmiany zapalne

postac posocznicowa:

rozwój ze wzgl. na obecność endotoksyny

zakażenie → krwiobieg → narządy wewnętrzne

endotoksyny → zatory drobnych naczyń krwionośnych żoł. i okręż. jelito grube → toksyny lipopolisacharydowe i hemolizyny cytotoksyczne → przekrwienie → zaburzenie resorpcji → wzmożona produkcja śluzu → obrzęk błony śluz. → krwotoczne zap. błony śluz → ogniska martwicy (uszkodzenia nabłonka)

znaczne powinowactwo wirusa do szybko dzielących się komórek

szczególna predyspozycja - zarodki i płody

uszkodzenie śródbłonka części płodowej łożyska →obumieranie i resorbcja - jeśli zakażenie następuje do 33 dnia zamieranie i mumifikacja płodów - do 70 dnia tolerancja immunologiczna lub nabycie odporności - po 70 dniu

maciory w okresie okołoporodowym mogą być siewcami tych wirusów.

ostra infekcja jelita cienkiego

krótki okres inkubacji

brak apetytu, ospałość, wodnista biegunka

wnikanie wirusa do enterocyta → złuszczanie → skrócenie kosmków → ucieczka składników osocza i upośledzenie resorpcji (ok. 5 dni) → proliferacyjny rozrost krypt jelitowych → odbudowa kosmków 6-7 dnia → ustanie biegunki

wirus namnaża się w USŚ

przebieg

Postać posocznicowa i Jelitowa

Postra i przewlekła

śmiertelność

, 2-3 dni → 100% †

prosięta starsze (pow. 2 tyg) - 50% †

Objawy

postac posocznicowa - S. choleraesuis

Postać ostra:

posocznica → objawy dotyczą wielu układów

wysoka temperatura oddechów, osłabienie tętna

przekrwienie skóry uszu i brzucha, sinica błon śluzowych,

biegunka w 3.-4. dniu rozwodniona, cuchnąca, żółta. → odwodnienie

zahamowanie wzrostu, , zapadnięte boki, sierść matowa nastroszona

śmierć 12 - 36 h

Postać podostra:

objawy j/w ale słabiej wyrażone

postac jelitowa - S. typhimurium:

długotrwała (3-7 dni) biegunka, kał wodnisty, szaro-żółty,→śluzowy z domieszką włóknika i krwi ; słaba gorączka, objawy ogólne słabsze niż w formie przedniej, śmiertelność niska

Ostra - osowiałość, brak apetytu, wymioty, biegunka

zapalenie spojówek

wybroczynowość

zaburzenia ruchu, żółtaczka

zaburzenia OUN

u macior karmiących - zanik mleczności

Łagodny - objawy ogólne - lekkie: osowiałość, brak apetytu, wymioty, biegunka, zburzenia równowagi, poronienia, , gorsze przyrosty

Ronienia - zazwyczaj w drugiej połowie ciąży (90 - 111 dzien) bez objawów zwiastunowych

pierwsze obj. ogólne: ↓ apetytu, biegunka: płynna, śluzowata → czekoladowa z krwią → śluzowaty kał z niestrawionymi cząstkami karmy

wypróżnienie j. grubego - podkasany brzuch, zasinienie powłok brzusznych, możliwe samowyleczenie

ciężki przebieg - odwodnienie, ↓ pobór karmy, kacheksja i †

p. ostra: (trwa 2-5 dni) silna biegunka, często krwawa, szybkie osłabienie

p. przewlekła: (trwa 2 tyg) w kale brak krwi, występują resztki niestrawionego pokarmu

związane z zachorowalnością do 70 dni ciąży ( u innych zakażenia latentne)

zachorowalność do 30% stada

spadek wskaźników płodności i plenności, (< 5 szt.)mumifikacja płodów; niskażywotność

po zakażeniu: depresja, zanik łaknienia, biegunka (kał wodnisty, barwy kremowej do szarej), szybki ubytek wagi

po 24-72 godz. łaknienie powraca, jednakże biegunka może się utrzymywać nawet do 7-10 dni

u prosiąt starszych: objawy mniej nasilone.

biegunka może ujawniać się u prosiąt odsadzonych

przy braku powikłań - zahamowanie przyrostów, nie stwierdza się natomiast padnięć.

prosięta: wymioty, wodnista biegunka, kał żółty → szarozielony i biały (bez krwi), odwodnienie warchlaki i dorosłe: brak apetytu, posmutnienie, nieskoordynowane ruchy, temp. 40,5°C, wymioty, silna biegunka - żółta, szarozielona ze śluzem, maciory tracą mleko, warchlaki - 20% †

w stadach gdzie choroba występowała nie chorują prosięta do 6 tyg.

objawy związane są z wielonarządowym, poodsadzeniowym zespołem wyniszczenia

drżączka u noworodków w kilka godzin po urodzeniu -

trwa kilkanaście godzin jeżeli prosię nie padnie wczesniej z powodu hypoglikemii

AP

p. posocznicowa - S. choleraesuis wątroba - białe ogniska martwicowe, , zakrzepica w drobnych naczyniach krwionośnych, rozrost komórek układu SS w śledzionie i węzłach

chłonnych

p. jelitowa - S. typhimurium

ogniskowa lub rozlana marwica k-k nabłonka jelit grubych, martwica grudek chłonnych, zanik kosmków i

powiększenie, zwyrodnienie wątroby.

zapalenia jelit do krwotocznego włącznie

przy postaciach ostrej i podostrej pod błonami surowiczymi - wybroczny (płuca, nerki, wątroba).

krwotoczno-martwicowe zapalenie żołądka i okrężnicy

j. grube: zgrubiała ściana, przekrwiona bł. śluz. z otrębiastym nalotem, owrzodzenia

martwica nabłonka okrężnicy, wał demarkacyjny, naciek zapalny kom. jednojądrzastych

żołądek: przekrwiona, „aksamitna” bł. śluzowa, drobny otębiasty nalot

przekrwienie krezki i obrzęk węzłów chł. krezkowych

obrzęk nagłośni

tylko w tkankach zainfekowanych płodów

obrzęki podskórne

wybroczyny

nastrzykanie naczyń krwionośnych

płyn w jamach ciała

zahamowany rozwój płodów, odwodnienie

zmiany ograniczone do jelit cienkich

u prosiąt w między 1 - 14 dniem życia:

skrócenie i degeneracja kosmków jelitowych.

w żołądku - obecność pokarmu

połowa lub 2/3 końcowego odcinka jelit cienkich, wypełniona mocno rozwodnioną treścią pokarmową koloru żółtego lub szarego.

ścięte mleko, przekrwienie i wybroczyny w części dennej żołądka

j. cienki wiotkie, rozdęta, żółto-szara płynna treść ze strzępkami mleka

zanik kosmków j. czczego i biodrowego (normalnie stosunek kosmek :maczugowate rozdęcia na szczycie kosmków

ostre nieżytowe zapalenie jelit krwotoczne

przekrwienie krezki

powiekszenie węzłów chłonnych

powiększenie nerek

przekrwienie płuc, zmiany zpalne w oskrzelach i oskrzelikach

odporność

Diagnostyka rózńicowa

dyzenteria, rozrostowe zapalenie jelit, kolbakterioza prosiąt odsadzonych, zakażenia rota- i koronawirusami

toksoplazmoza, listerioza, choroba cieszyńska, zatrucia

w przypadkach ronień: bruceloza, ch. Aujeskyego

pomór Su

salmoneloza

kolibakterioza

zakaźne martwicowe zapalenie jelit prosiąt

różyca

mykoplazmoza

zakażenia rotawirusowe

kolibakterioza prosiąt osesków

epidemiczna biegunka Su (PED)

biegunki nieswoiste

rozpoznawanie

p. jelitowa - ściana jelita biodrowego i ślepego z przynależnymi węzłami chłonnymi, migdałki,

p. posocznicowa - wątroba i śledziona

badania bakteriologiczne z antybiogramem, ELISA

objaw charakterystyczny - żółtaczka.

badania laboratoryjne.

transport materiału w war. beztlenowych (zawiązać fragment jelita

wykazanie obecności zarazkabad. serologiczne: IF bezpośr., bo często r-cje krzyżowe z krętkami niepatogennymi

materiał do badań: płuca plodów, surowica krwi

IF - bezpośrednia; ELISA;

do badań wirusologicznych przesyła się próbki kału pobrane od prosiąt z objawami biegunki lub odcinki jelit czczych pobrane od świeżo padłych prosiąt

materiał - fragment jel. czczego i biodrowego

bad. bakteriologiczne - agar czekoladowy

bad. serologiczne: OWD, u podklinicznie zakażonych 20-50 % wykazuje przeciwciała, u młodych do 100%

IF

materiał - tkanka płucna pobrana od prosiąt z objawami drżączki

szczepienia

młode 10-12 tyg. → 2 x / 2-3 tyg.

dorosłe → 6 tyg. i 3-4 tyg. przed porodem

szczepionka inaktywowana lub atenuowana, zawierająca te serotypy leptospir

knury - co pół roku

lochy na 2 tyg. przed pokryciem

dwukrotną immunizację loch 5 i 2 tyg. przed porodem

szczepienie prosiąt pochodzące od loch nie szczepionych - doustnie na 2. dzień po urodzeniu urodzone przez lochy szczepione - kilka dni przed odsadzeniem

autoszczepionka z serotypu występującego w danej fermie

leczenie

antybiotyki

sulfonamidy + trimetoprim, preparaty furanowe

leki przeciwzapalne; nasercowe; wit. A, D,

antybiotyki o szerokim spektrum działania - streptomycyna i terramycyna.

Linco-spectin Tiamulina

uzupełnianie elektrolitów

Amoxycylina, tiamulina tetracykliny cefalosporyny

zwalczanie

rozdzieleni zwierząt zdrowych i chorych

odpowiednie warunki zoohigieniczne i żywieniowe

eliminacja owiec zakażonych i podejrzanych

deratyzacja

ścisła higiena - sanityzacja, dezynfekcja: 5% Pollena Jod K, 1% Virkon

loszki wprowadzamy do stada podstawowego na 1 miesiąc przed kryciem

umożliwienie pobrania przez prosięta odpowiedniej ilości bogatej w przeciwciała swoiste siary, bezpośrednio po urodzeniu

niedopuszczalne jest ogrzewanie siary, ponieważ inaktywuje ono przeciwciała

ograniczenie możliwości zakażenia noworodków

usuwanie seroreagentów po odsadzeniu 3 tyg. prosiąt i ich izolowany odchów

wprowadzenie prosiąt do stada w 12 tyg. życia po usunięciu wszystkich seroreagentów



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Tabelki 2, SWINIE - pomory i rozyca -tabela, Jednostka chorobowa
Tabelki 2, SWINIE -tabela oddech, Jednostka chorobowa
Tabelki 2, owce 2, Jednostka chorobowa
Twórczość osób niepełnosprawnych, JEDNOSTKI CHOROBOWE
MODUL V -Jednostki chorobowe, Masaż
6. GUZY MÓZGU(1), FIZJOTERAPIA, Jednostki chorobowe
masaz w jednostkach chorobowych, MASAŻ W ZWICHNIĘCIACH, MASAŻ W ZWICHNIĘCIACH I PODWICHNIĘCIACH
masaz w jednostkach chorobowych, MASAŻ USUWAJĄCY PRZYKURCZE MIĘŚNIOWE, MASAŻ USUWAJĄCY PRZYKURCZE MI
masaz w jednostkach chorobowych, MASAŻ RAN I BLIZN, MASAŻ RAN I BLIZN
5. CHOROBY UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO, FIZJOTERAPIA, Jednostki chorobowe
SCIAGA jednostki chorobowe, Podtawy fizjoterapi klinicznej
tabela jednostek, matematyka
masaz w jednostkach chorobowych, ROZTRZENIE OSKRZELI, ROZTRZENIE OSKRZELI - postępowanie masażem
masaz w jednostkach chorobowych, ZESPOŁY BÓLOWE KRĘGOSŁUPA, ZESPOŁY BÓLOWE KRĘGOSŁUPA - RWA KULSZOWA
MASAŻ W JEDNOSTKACH CHOROBOWYCH, MASAŻ W ROZEDMIE PŁUC, MASAŻ W ROZEDMIE PŁUC
MASAŻ W JEDNOSTKACH CHOROBOWYCH, MASAŻ W ROZEDMIE PŁUC, MASAŻ W ROZEDMIE PŁUC
Zastosowanie diagnostyki enzymatycznej w wybranych jednostkach chorobowych

więcej podobnych podstron