|
|
|
|
Temat : Wyznaczanie wspóczynnika absorbcji promieniowania gamma |
|
1. Opis wiczenia.
W skad zestawu pomiarowego wchodzi :
- przetwornik G-M typu WAT - jest on umieszczony na statywie,w osonie oowianej. Pod przetwornikiem w osonie wycity jest otwór o powierzchni równej przekrojowi przetwornika.W bocznych cianach statywu wycite s rowki,w które mona wkada przesony absorbenta.Pod przetwornikiem
i przesonami umieszczony jest w osonie oowianej preparat gamma promienio-twórczy.Przetwornik odbiera promieniowanie i przetwarza je na impulsy elektryczne,
- licznik - do zliczania impulsów z przetwornika,
- stoper - do pomiaru przedziau czasu,w którym s zliczane impulsy
2. Przebieg wiczenia.
wiczenie polegao na pomiarze iloci impulsów w czasie t=300 s dla rónych gruboci absorbenta.Materiaem absorbenta bya folia aluminiowa o gruboci
x = 0,1 mm.Pomiarów dokonano zwikszajc stopniowo ilo pytek od 0 do 10.
3. Tabele pomiarów.
Wyniki dowiadczenia umieszczono w poniszej tabeli
Lp. |
Grubo absorbenta x [mm] |
Ilo zlicze N [imp.] |
Czas t [s] |
Ix = N/t [imp./s] |
Ix - Ita [imp./s] |
[1/mm] |
|
|
|
57919 |
300 |
193 |
192 |
_ |
_ |
|
|
40330 |
300 |
134 |
133 |
3,70 |
0,37 |
|
|
30470 |
300 |
101 |
100 |
3,25 |
0,65 |
|
|
24352 |
300 |
81 |
80 |
2,93 |
0,88 |
|
|
19742 |
300 |
66 |
65 |
2,70 |
1,08 |
|
|
16478 |
300 |
55 |
54 |
2,54 |
1,27 |
|
|
14122 |
300 |
47 |
46 |
2,38 |
1,43 |
|
|
12285 |
300 |
41 |
40 |
2,24 |
1,57 |
|
|
10911 |
300 |
36 |
35 |
2,13 |
1,70 |
|
|
9827 |
300 |
33 |
32 |
1,99 |
1,79 |
|
1,0 |
8946 |
300 |
30 |
29 |
1,89 |
1,89 |
4. Charakterystyki.
W oparciu o wyniki pomiarów sporzdzono dwie charakterystyki :
a) zaleno natenia promieniowania (Ix - Ito ) od gruboci warstwy absorbenta [W.a];krzyw do wykresu wyznaczono metod najmniejszych kwadratów ze wzoru :
gdzie A = 24,861 ; B = -46,127 ; wspóczynnik korelacji r = 0,995
b) zaleno logarytmu natenia promieniowania od gruboci warstwy absorbenta [W.b] :
Funkcj aproksymowano metod wielomianów.
5.Bdy.
Bd gruboci pytek absorbenta x = n " 0,01 mm , n - numer kolejny pytki
Bd pomiaru czasu t = 2 s
Bd bezwzgldny dla oblicza si wedug zalenoci :
gdzie
Nto / t = 1 [imp./s]
x [mm] |
0,0 |
0,1 |
0,2 |
0,3 |
0,4 |
0,5 |
0,6 |
0,7 |
0,8 |
0,9 |
1,0 |
Nx / Nx 10-4 |
1,63 |
1,95 |
2,25 |
2,52 |
2,82 |
3,09 |
3,35 |
3,60 |
3,81 |
4,07 |
4,27 |
Wartoci bdu wzgldnego i bezwzgldnego dla badanych gruboci absorbenta :
x [mm] |
0,1 |
0,2 |
0,3 |
0,4 |
0,5 |
0,6 |
0,7 |
0,8 |
0,9 |
1,0 |
[1/mm] |
0,36 |
0,32 |
0,29 |
0,27 |
0,25 |
0,24 |
0,22 |
0,21 |
0,20 |
0,19 |
/ |
0,097 |
0,098 |
0,099 |
0,100 |
0,098 |
0,100 |
0,098 |
0,099 |
0,100 |
0,100 |
Bd przy wyznaczeniu natenia promieniowania dla charakterystyki [W.a] obliczono metod róniczki zupenej przyjmujc,e Nt /t = 1 [imp./s] :
Bd przy wyznaczeniu logarytmu natenia promieniowania dla
charakterystyki [W.b] obliczono równie metod róniczki zupenej :
6.Wnioski z wiczenia.
Pewne niedokadnoci w pomiarach wynikny z nieznanej klasy czasomierza.
Wyniki byyby bardziej dokadne,gdyby zastosowano ukad pomiarowy opisany
w skrypcie do wicze.Innym powodem niedokadnoci by sposób zwikszania gruboci absorbenta,który polega na dokadaniu kolejnych pytek z foli alumi-niow.Powodowao to powstawanie wolnych przestrzeni pomidzy pytkami absorbenta,co powodowao zapewne zwikszenie rozproszenia promieniowania pochodzcego od preparatu gamma twórczego.Poprawno wyników ulegaby polepszeniu gdyby grubo absorbenta zwikszano nie przez zmian iloci pytek lecz przez stosowanie pytek o rónej gruboci.
Wykres [W.a]
Wykres [W.b]