Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Wytyczne techniczne do projektowania
sieci, przyłączy oraz urządzeń
wodociągowych i kanalizacyjnych
Lublin, maj 2008
Wytyczne do projektowania zawierają zbiór podstawowych wymagań Miejskiego
Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie Sp. z o.o., które nale\
y uwzględnić przy
opracowywaniu dokumentacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych oraz urządzeń sieciowych
usytuowanych na terenie działania Spółki.
Wytyczne zostały opracowane jako materiały pomocnicze dla projektantów, słu\
b
inwestorskich, nadzoru technicznego, wykonawców i wszystkich zainteresowanych
opracowywaniem i uzgadnianiem dokumentacji.
Korzystanie z informacji zawartych w  Wytycznych ułatwi projektowanie i uzgadnianie
dokumentacji oraz przyczyni się do poprawy jakości przekazywanych do eksploatacji obiektów.
Stosowanie  wytycznych nie zwalnia z obowiązku przestrzegania przepisów, norm,
instrukcji, zarządzeń bran\
owych i państwowych oraz właściwego wykorzystania wiedzy
in\
ynierskiej.
Niezbędne w procesie projektowania załączniki i wnioski dostępne są na stronach
internetowych MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie i Urzędu Miejskiego w Lublinie.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 2 -
SPIS TREŚCI
Rozdział I  SIEĆ WODOCI
GOWA .................................................................................................................... - 5 -
1. Informacje ogólne............................................................................................................................................. - 5 -
1.1 System wodociągowy istniejący w Lublinie .............................................................................................. - 5 -
1.2 Rodzaje przewodów wodociągowych ........................................................................................................ - 5 -
2. Lokalizacja sieci................................................................................................................................................ - 5 -
3. Zagłębienie i posadowienie przewodów........................................................................................................... - 6 -
4. Materiał przewodów.......................................................................................................................................... - 6 -
5. Złącza ............................................................................................................................................................... - 7 -
5.1. śeliwo........................................................................................................................................................ - 7 -
5.2. PEHD......................................................................................................................................................... - 7 -
6. Uzbrojenie przewodów..................................................................................................................................... - 7 -
6.1 Magistrale................................................................................................................................................... - 7 -
6.2 Przewody rozdzielcze................................................................................................................................. - 8 -
6.3 Obiekty na sieci .......................................................................................................................................... - 9 -
7. Przejścia przez przeszkody............................................................................................................................. - 11 -
7.1 Tory kolejowe........................................................................................................................................... - 11 -
7.2 Trasy, węzły komunikacyjne, jezdnie ....................................................................................................... - 11 -
7.3 Cieki wodne .............................................................................................................................................. - 11 -
7.4 Mosty, wiadukty, kładki............................................................................................................................ - 11 -
7.5 Dodatkowe wymagania dla przewodów układanych nad terenem ........................................................... - 11 -
8. Skrzy\
owania przewodów z istniejącym i projektowanym uzbrojeniem....................................................... - 12 -
9. Przebudowa przewodów wodociągowych...................................................................................................... - 12 -
10. Próba szczelności, dezynfekcja i płukanie przewodów................................................................................. - 12 -
Rozdział II  PRZYA

CZA WODOCI
GOWE................................................................................................... - 13 -
1. Informacje ogólne........................................................................................................................................... - 13 -
2. Trasa przyłączy wodociągowych.................................................................................................................... - 13 -
3. Materiał, średnica, przykrycie, spadek, prędkość przepływu ......................................................................... - 14 -
3.1. Materiał .................................................................................................................................................. - 14 -
3.2 Złącza ....................................................................................................................................................... - 14 -
3.3. Średnica................................................................................................................................................... - 14 -
3.4. Wysokość przykrycia przyłącza wodociągowego ................................................................................... - 14 -
3.5. Spadek przyłącza wodociągowego .......................................................................................................... - 14 -
3.6. Prędkość przepływu w przyłączach wodociągowych .............................................................................. - 14 -
4. Sposób włączenia przyłącza wodociągowego do przewodu rozdzielczego ................................................... - 14 -
5. Uzbrojenie ...................................................................................................................................................... - 15 -
5.1. Zasuwy .................................................................................................................................................... - 15 -
5.2. Wodomierze ............................................................................................................................................ - 15 -
5.3 Zabezpieczenie przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacji wodociągowej ........................... - 17 -
5.4 Opomiarowanie wody bezpowrotnie zu\
ytej ........................................................................................... - 17 -
6. Skrzy\
owania przyłączy z istniejącym i projektowanym uzbrojeniem .......................................................... - 18 -
Rozdział III  SIEĆ KANALIZACYJNA.............................................................................................................. - 19 -
1. Informacje ogólne........................................................................................................................................... - 19 -
1.1 System kanalizacji istniejący w Lublinie ................................................................................................. - 19 -
1.2 Podział kanalizacji ściekowej................................................................................................................... - 19 -
2. Lokalizacja kanałów....................................................................................................................................... - 19 -
3. Zagłębienie i posadowienie kanałów............................................................................................................. - 20 -
4. Materiał kanału............................................................................................................................................... - 20 -
5. Wymiarowanie kanałów ściekowych: napełnienie, prędkość, spadek kanału................................................ - 21 -
5.1 Napełnienie kanałów ................................................................................................................................ - 21 -
5.2 Prędkości przepływu w kanałach.............................................................................................................. - 21 -
5.3 Spadek kanału........................................................................................................................................... - 21 -
6. Sposoby łączenia kanałów.............................................................................................................................. - 21 -
7. Sposoby włączenia przyłączy kanalizacyjnych do kanałów ulicznych .......................................................... - 22 -
8. Uzbrojenie sieci kanalizacyjnej ...................................................................................................................... - 22 -
8.1 Rozmieszczenie w planie.......................................................................................................................... - 22 -
8.2 Studzienki rewizyjne, połączeniowe i rozgałęzieniowe. .......................................................................... - 22 -
8.3 Studzienki kaskadowe .............................................................................................................................. - 23 -
8.4 Obiekty specjalne na sieci ........................................................................................................................ - 23 -
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 3 -
8.5 Uwagi dotyczące uzbrojenia sieci kanalizacyjnej .................................................................................... - 24 -
9. Skrzy\
owania kanałów z istniejącym i projektowanym uzbrojeniem oraz przeszkodami terenowymi ......... - 24 -
10. Przebudowa przewodów kanalizacyjnych.................................................................................................... - 24 -
11. Droga dojazdowa  eksploatacyjna .............................................................................................................. - 24 -
12. Przewody tłoczne.......................................................................................................................................... - 24 -
12.1 Lokalizacja przewodów tłocznych ......................................................................................................... - 24 -
12.2 Zagłębienie i posadowienie przewodów tłocznych ................................................................................ - 24 -
12.3 Materiał przewodu.................................................................................................................................. - 25 -
12.4 Spadek przewodu.................................................................................................................................... - 25 -
12.5 Uzbrojenie .............................................................................................................................................. - 25 -
13. Przepompownie sieciowe ............................................................................................................................. - 25 -
14. Uwagi końcowe ............................................................................................................................................ - 26 -
Rozdział IV  PRZYA

CZA KANALIZACYJNE ............................................................................................... - 27 -
1. Informacje ogólne........................................................................................................................................... - 27 -
2. Trasa przyłączy kanalizacyjnych.................................................................................................................... - 27 -
3. Materiał, zagłębienie, spadki ......................................................................................................................... - 28 -
3.1 Materiał .................................................................................................................................................... - 28 -
3.2 Zagłębienie ............................................................................................................................................... - 28 -
3.3 Spadki....................................................................................................................................................... - 28 -
4. Sposoby włączenia przyłączy kanalizacyjnych do kanałów........................................................................... - 28 -
5. Posadowienie.................................................................................................................................................. - 29 -
6. Uzbrojenie ...................................................................................................................................................... - 29 -
6.1. Studzienki rewizyjne ............................................................................................................................... - 29 -
6.2. Urządzenia przeciwzalewowe ................................................................................................................. - 30 -
6.3. Rewizje.................................................................................................................................................... - 30 -
6.4. Wentylacja pionów.................................................................................................................................. - 30 -
6.5. Przepompownie ....................................................................................................................................... - 30 -
Rozdział V  UZGODNIENIE DOKUMENTACJI............................................................................................... - 31 -
1.Wymagania ogólne:......................................................................................................................................... - 31 -
2.Wymagania dla projektów sieci wodociągowych i kanalizacyjnych.............................................................. - 31 -
2.1. Wymagane załączniki:............................................................................................................................. - 31 -
2.2. Wymagania dla części opisowej i graficznej:.......................................................................................... - 32 -
3.Wymagania dla projektów przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych ..................................................... - 33 -
3.1. Wymagane załączniki:............................................................................................................................. - 33 -
3.2. Wymagania dla części opisowej i graficznej:.......................................................................................... - 33 -
4. Uwagi końcowe .............................................................................................................................................. - 34 -
Rozdział VI  BIBLIOGRAFIA............................................................................................................................. - 35 -
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 4 -
Rozdział I  SIEĆ WODOCI
GOWA
1. Informacje ogólne
1.1 System wodociągowy istniejący w Lublinie
Sieć wodociągowa miejska jest to układ przewodów wodociągowych wraz
z uzbrojeniem, będący na stanie lub w u\
ytkowaniu MPWiK Sp. z o. o. w Lublinie.
1.2 Rodzaje przewodów wodociągowych
Przewody wodociągowe ze względu na przeznaczenie dzielą się na:
" przewody magistralne - średnica DN300mm i powy\
ej,
" przewody rozdzielcze - średnice DN100mm  DN250mm.
Magistrale słu\
ą do rozprowadzenia wody do przewodów rozdzielczych.
Przewody rozdzielcze słu\
ą do doprowadzenia wody do odbiorców (na cele socjalno-
bytowe, technologiczne) za pośrednictwem przyłączy wodociągowych. Stanowią te\
z
ródło
wody do celów przeciwpo\
arowych, w ilości wynikającej z przepustowości sieci wodociągowej
w danym rejonie. Nale\
y je projektować tak aby pracowały w układzie pierścieniowym.
W wyjątkowych przypadkach - za zgodą MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie- magistrala mo\
e
spełniać rolę przewodu rozdzielczego. Magistralę o charakterze przewodu rozdzielczego nale\
y
projektować zgodnie z zasadami podanymi w punkcie 6.2.
2. Lokalizacja sieci
" Przewody wodociągowe nale\
y lokalizować w liniach rozgraniczających ulic, dróg
dojazdowych, ciągów pieszo-jezdnych oraz w terenie ogólnodostępnym, w wydzielonych
dla uzbrojenia pasach, z zapewnieniem dojazdu dla słu\
b eksploatacyjnych, w nawiązaniu do
planu zagospodarowania terenu i koncepcji drogowej. W przypadku braku mo\
liwości
lokalizowania sieci w terenach nale\
ących do Gminy Lublin dopuszcza się mo\
liwość
usytuowania na prywatnych gruntach, pod warunkiem ustanowienia przez właściciela terenu
ograniczonego prawa rzeczowego w formie aktu notarialnego na rzecz MPWIK Sp. z o.o. w
Lublinie w związku z posadowieniem na nich sieci, które nale\
y przedło\
yć na etapie
zgłaszania sieci do odbioru. Do projektu nale\
y załączyć zgody właścicieli działek na
usytuowanie sieci.
" Przewody wodociągowe nale\
y układać w pasie chodnika lub zieleni, w pasie między
jezdniami oraz w utwardzonych ciągach pieszo-jezdnych. W szczególnych przypadkach,
przy braku miejsca, dopuszcza się lokalizację przewodów w jezdni, za zgodą zarządcy
drogi.
" Przewody rozdzielcze powinno się lokalizować po stronie zabudowy. W ulicach
zabudowanych dwustronnie nale\
y dą\
yć do usytuowania przewodów po stronie z większą
ilością przyłączy wodociągowych.
" W przypadku ulic o szerokości ponad 30 m i dwustronnej, zwartej zabudowie, przewody
rozdzielcze zaleca się projektować po obu stronach ulicy.
" Trasy przewodów wodociągowych nale\
y projektować bez zbędnych załamań, zachowując
przebieg prostoliniowy i równoległy do innego uzbrojenia terenu.
" Powinno się unikać nieuzasadnionego przechodzenia przewodów wodociągowych z jednej
strony ulicy na drugą.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 5 -
" Przejścia przewodów wodociągowych przez ulice, tory kolejowe nale\
y projektować pod
kątem prostym lub zbli\
onym do prostego. Zaleca się projektowanie skrzy\
owań
przewodów wodociągowych z innym uzbrojeniem terenu równie\
pod kątem zbli\
onym do
prostego.
" Wraz z siecią wodociągową wymaga się projektowania odgałęzień w kierunku ulic
i wszystkich posesji, wynikających z planu zagospodarowania terenu, jeśli dokonany został
podział działek.
" Odgałęzienia przewodów wodociągowych winno się projektować pod kątem prostym.
" Dla odcinków ulic posiadających trasy w kształcie łuków trasy przewodów nale\
y
prowadzić wzdłu\
cięciw łuku, zachowując jednakowe długości cięciw.
" Nale\
y dą\
yć do projektowania załamań przewodów wodociągowych pod kątem
odpowiadającym produkowanym łukom.
" Nale\
y zachować minimalne odległości od przewodów wodociągowych do podziemnego
uzbrojenia w ulicach istniejących i projektowanych, zgodnie z  Warunkami technicznymi
wykonania i odbioru sieci wodociągowych . Wymagania techniczne COBRTI INSTAL 
zeszyt 3 oraz obowiązującymi przepisami.
" Nale\
y zachować minimalne odległości od przewodów wodociągowych do obiektów
budowlanych (uwzględniając linię rzutu ławy fundamentowej, linię zabudowy na podkładzie
geodezyjnym), wynoszące:
- dla magistrali 5 m,
- dla przewodu rozdzielczego 3 m.
" Przy ustalaniu minimalnych odległości nale\
y uwzględniać gabaryty obiektów na
przewodach wodociągowych (studzienki i komory), które mają wpływ na odległości między
urządzeniami podziemnymi i nadziemnymi.
" Uzbrojenia przewodów wodociągowych nie nale\
y projektować pod miejscami
postojowymi i parkingami.
3. Zagłębienie i posadowienie przewodów
Projektując zagłębienie przewodów wodociągowych powinno się uwzględniać głębokość
przemarzania gruntu. Na terenie miasta Lublina nale\
y przyjmować przykrycie (odległość od
rzędnej terenu do rzędnej wierzchu rury) 1,60m.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się przyjęcie innej warstwy przykrycia
przewodów wodociągowych, maksymalnie (bez względu na średnicę ) do 2,50 m.
Takie przykrycia nie wymagają specjalnych zabezpieczeń ani uzgodnień.
Odstępstwa od powy\
szego wymagają uzgodnień z MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie.
Przewody wodociągowe nale\
y układać na gruncie posiadającym odpowiednią nośność
lub z uwzględnieniem wymiany gruntu. Podsypkę i zasypkę przewodu nale\
y wykonać zgodnie
z aktualnymi normami i instrukcją producenta rur.
W przypadku wystąpienia niekorzystnych warunków gruntowo-wodnych i terenowych
sposób posadowienia przewodów wymaga opracowania oddzielnego projektu konstrukcyjnego
potwierdzającego dobór typu materiału oraz sposób posadowienia wodociągu
i obiektów wodociągowych.
4. Materiał przewodów
Do budowy magistral i przewodów rozdzielczych nale\
y stosować rury i kształtki
wodociągowe \
eliwne sferoidalne z wewnętrzną powłoką cementową, poliuretanową lub
emaliowaną, zgodnie z aktualną normą, na ciśnienie PN 10 (1,0 MPa) lub PN 16 (1,6 MPa). Dla
przewodów o średnicy zewnętrznej do DN160 mm mo\
liwe jest stosowanie PE HD PE100 na
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 6 -
ciśnienie jw. odpowiednio oznakowanych taśmą ostrzegawczo  lokalizacyjną, je\
eli warunki
MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie nie stanowią inaczej.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się zastosowanie innych materiałów, po
uzyskaniu ka\
dorazowo zgody MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie. Nale\
y stosować wyłącznie
materiały w klasie I. Zastosowane materiały powinny posiadać stosowne świadectwa,
dopuszczenia, certyfikaty i aprobaty techniczne.
Realizacja sieci mo\
liwa jest metodami tradycyjnymi lub bezwykopowymi,
a zastosowany materiał powinien uwzględniać przyjętą technologię.
5. Złącza
5.1. śeliwo
Sieć wodociągową nale\
y projektować z rur o połączeniach kielichowych elastycznych.
W uzasadnionych przypadkach, np.: w rurach osłonowych, na załamaniach pionowych
i poziomych, w newralgicznych punktach sieci, nale\
y projektować rury o połączeniach
nierozłącznych kielichowych lub kołnierzowych.
5.2. PEHD
Sieć wodociągową poza studzienkami i komorami nale\
y projektować na połączenia
zgrzewane doczołowo. W pozostałych przypadkach dopuszcza się stosowanie elektrozłączy lub
łączników kołnierzowych przeznaczonych do rur PEHD.
6. Uzbrojenie przewodów
Projektowane uzbrojenie powinno być trwale oznakowane w terenie na ścianach
budynków, ogrodzeniu lub słupkach.
6.1 Magistrale
6.1.1 Hydranty
Na magistralach o charakterze sieci rozdzielczej nale\
y dodatkowo projektować hydranty
przeciwpo\
arowe według punktu 6.2.2.
6.1.2 Zasuwy i przepustnice
Na magistralach wodociągowych nale\
y stosować:
" zasuwy równoprzelotowe kołnierzowe z miękkim zamknięciem, z \
eliwa sferoidalnego, na
ciśnienie PN 10 (1,0 MPa) lub PN 16 (1,6 MPa),
" przepustnice kołnierzowe centryczne, z \
eliwa sferoidalnego, na ciśnienie PN 10 (1,0 MPa)
lub PN 16 (1,6 MPa) wyposa\
one we wskaz
niki otwarcia.
Zasuwy i przepustnice nale\
y umieszczać w komorze.
Wrzeciona zasuw powinny być wykonane ze stali nierdzewnej, kliny z \
eliwa sferoidalnego
całkowicie pokryte powłoką z gumy EPDM.
Przepustnice i zasuwy o średnicach DN>=500mm powinny być projektowane z obejściem
i przekładnią.
Wszystkie stosowane zasuwy i przepustnice powinny być zabezpieczone antykorozyjnie \
ywicą
epoksydową lub emalią na zewnątrz i od wewnątrz.
Przy rozmieszczaniu zasuw i przepustnic w węz
le nale\
y przestrzegać zasad:
" magistrala o mniejszej średnicy powinna być odcięta od magistrali o większej średnicy,
" dla wyłączenia odcinka magistrali nie powinno zamykać się więcej ni\
2 zasuwy lub
przepustnice na magistrali i maksymalnie 5 zasuw na przewodach rozdzielczych. Przy
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 7 -
zasuwach kołnierzowych i przepustnicach nale\
y stosować kształtki demonta\
owe
o regulowanej długości.
6.1.3 Odpowietrzniki
Na magistralach wodociągowych nale\
y stosować dwustopniowe zawory
odpowietrzająco - napowietrzające z \
eliwa sferoidalnego na ciśnienie PN10 (1,0 MPa) lub
PN16 (1,6 MPa), wyposa\
one w dodatkową zasuwę odcinającą.
Wy\
ej wymienione zawory nale\
y projektować w ka\
dym najwy\
szym punkcie magistral,
w studzienkach , bezpośrednio na trójnikach. Dopuszcza się stosowanie odpowietrzników
doziemnych.
W przypadku braku mo\
liwości zamontowania trójnika dopuszcza się montowanie
odpowietrzników poprzez złącza przeznaczone do nawiercania rurociągów.
W uzasadnionych przypadkach, za zgodą MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie, dopuszcza się
stosowanie indywidualnych rozwiązań zapewniających odpowietrzenie magistral.
6.1.4 Odwodnienia
Odwodnienie nale\
y projektować w ka\
dym najni\
ej poło\
onym punkcie zmiany spadku
magistral. Magistrale powinny być odwadniane do kanałów, a w wyjątkowych
przypadkach do studzienek bezodpływowych z kręgów \
elbetowych o średnicy min. Ć1,2 m.
Odwodnienia magistral do kanalizacji powinny składać się z odwadniaka, przewodu
odwadniającego (przykanalika), studzienki pośredniej, dwóch zasuw, oraz syfonu. Za
odwadniakiem nale\
y projektować zasuwę kołnierzową z miękkim zamknięciem . Drugą zasuwę
kołnierzową projektuje się w pierwszej studzience od odbiornika. Nale\
y stosować odwadniaki
z odpływem dolnym.
Średnicę odwodnienia nale\
y projektować uwzględniając średnicę magistral,
długość odwadnianego odcinka i asortyment produkowanych odwadniaków.
Przewody odwadniające nale\
y projektować z rur z \
eliwa sferoidalnego wodociągowego
o połączeniach kielichowych lub kołnierzowych.
Przy projektowaniu odwodnienia magistral stosuje się zasady obowiązujące
przy projektowaniu przykanalików zawarte w Rozdziale IV niniejszych wytycznych.
6.1.5 Reduktory ciśnienia
W szczególnych przypadkach, na podstawie warunków MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie,
wymagane jest projektowanie reduktorów ciśnienia w celu redukcji i stabilizacji ciśnienia
w sieci wodociągowej. Reduktory nale\
y dobierać zgodnie z instrukcją do projektowania
producenta, uwzględniając między innymi przepływy w magistralach, zakresy pracy reduktorów
i ich lokalizacje. Reduktory ciśnienia nale\
y projektować z dwoma zasuwami odcinającymi,
z dodatkowym filtrem, oraz obejściem umieszczonymi w jednej komorze.
6.2 Przewody rozdzielcze
6.2.1 Zasuwy
Na przewodach wodociągowych nale\
y stosować zasuwy równoprzelotowe, kołnierzowe,
z miękkim zamknięciem, z \
eliwa sferoidalnego na ciśnienie PN10 (1,0MPa) lub PN16
(1,6MPa), umieszczone w studzienkach. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się
mo\
liwość stosowania innych typów połączeń zasuw po uzgodnieniu z MPWIK Sp. z o.o.
w Lublinie. Wrzeciono zasuw powinno być wykonane ze stali nierdzewnej, klin z \
eliwa
sferoidalnego (z tego samego co korpus) całkowicie pokryty powłoką z gumy EPDM.
Zasuwy nale\
y projektować w odległości liniowej co 200m, z uwzględnieniem pełnego
układu zasuw w węzłach.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 8 -
 Przy podłączeniach wodociągowych do obiektów typu: szpitale, hydrofornie itp. na
przewodzie rozdzielczym nale\
y zaprojektować zasuwy z dwóch stron tego podłączenia, w celu
zwiększenia niezawodności dostawy wody do obiektu.
6.2.2 Hydranty
Na przewodach wodociągowych nale\
y stosować hydranty nadziemne (koloru
czerwonego) o średnicy DN 80 mm, z samoczynnym odwodnieniem, podwójnym zamknięciem,
na ciśnienie PN10 (1,0 MPa) lub PN16 (1,6 MPa), montowane wraz z zasuwą odcinającą.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie hydrantów podziemnych o średnicy
DN 80 mm.
Hydranty nale\
y rozmieszczać:
" w odległościach do 150 m,
" w najwy\
szych i najni\
szych punktach przewodów wodociągowych (równoczesna funkcja
odpowietrzania i odwodnienia),
" na końcówce przewodu, za ostatnim przyłączem wodociągowym,
" przy skrzy\
owaniu ulic.
Hydranty wraz z zasuwą odcinającą nale\
y projektować na odgałęzieniu. Włączenie
hydrantów do przewodów wodociągowych projektuje się wyłącznie poprzez trójnik. Zasuwa
odcinająca powinna znajdować się min.1m od kolumny hydrantowej.
Średnice sieci powinny spełniać wymagania p.po\
i być zgodne z aktualnym Rozporządzeniem
MSWiA w sprawie przeciwpo\
arowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg po\
arowych.
6.2.3 Zdroje uliczne
Budowa zdroju mo\
e odbywa się wyłącznie na zlecenie Urzędu Miasta Lublina. Zdroje
nale\
y projektować w wyjątkowych przypadkach, gdy mieszkańcy nie mają mo\
liwości
podłączenia swoich posesji do sieci wodociągowej. Nale\
y projektować zdroje typu
podwórzowego montowane w studni zdrojowej z opomiarowanym poborem wody. Minimalna
średnica studni zdrojowej Ć 1,2m.
Przyłącze do zdroju nale\
y projektować zgodnie z zasadami określonymi w niniejszych
wytycznych.
6.2.4 Reduktory ciśnienia
Obowiązują zasady określone wcześniej dla sieci magistralnych, pkt 6.1.5.
6.2.5 Odwodnienie
Dla sieci o średnicy DN200mm i powy\
ej nale\
y stosować zasady jak dla magistral,
pkt 6.1.4.
6.2.6 Odpowietrzenie
Dla sieci o średnicy DN200mm i powy\
ej nale\
y stosować zasady jak dla magistral,
pkt. 6.1.3.
6.3 Obiekty na sieci
6.3.1 Komory i studzienki dla zasuw, przepustnic, reduktorów i odpowietrzników
Studzienki wodociągowe (komory) nale\
y projektować zgodnie z aktualnymi normami.
Studzienki bądz
komory wodociągowe powinny być wykonane w całości z elementów
\
elbetowych, prefabrykowanych (klasa betonu min. B45) i wyposa\
one we włazy zatrzaskowe
DN 600 mm, klasy min. D 400. Nale\
y stosować przejścia szczelne rurociągów przez ściany
komór i studzienek.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 9 -
6.3.2 Obiekty specjalne na sieci
Galerie
Galerię mo\
na projektować przy przejściach pod:
" torami PKP,
" trasami komunikacyjnymi,
" innymi wa\
nymi obiektami (rzeki itp.).
Powy\
sze przypadki nale\
y rozpatrywać ka\
dorazowo indywidualnie w zale\
ności od średnicy
przewodu, długości przejścia, głębokości uło\
enia i wa\
ności obiektu stanowiącego
przeszkodę terenową, w porozumieniu z u\
ytkownikiem sieci. W galerii nale\
y przewidzieć:
" wentylację,
" oświetlenia stałe i gniazda wtykowe (o napięciu 25V),
" urządzenia sygnalizacyjne i kontrolno-pomiarowe (indywidualne rozwiązania
w porozumieniu z MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie).
Przewód w galerii nale\
y układać na podporach, niecentrycznie, w odległości min. 70 cm
od ściany, po stronie gdzie nie przewiduje się przejścia technologicznego i ewentualnego
transportu.
Szerokość przejścia technologicznego powinna zapewnić swobodny transport materiałów
i narzędzi do przeprowadzania remontów i konserwacji.
Odległość przewodu od dna galerii powinna wynosić min. 50 cm.
Wysokość galerii powinna wynosić min. 2,0 m.
Po obu stronach galerii nale\
y projektować komory monta\
ową i eksploatacyjną oraz zasuwy
lub przepustnice.
Nale\
y zaprojektować odwodnienie galerii.
Rury osłonowe
Przy projektowaniu przewodów wodociągowych w rurach osłonowych nale\
y stosować
następujące zasady:
" Średnica wewnętrzna rury osłonowej winna zapewnić swobodny monta\
i demonta\

rurociągu przewodowego przy zastosowaniu odpowiednich płóz dystansowych dobranych
zgodnie z instrukcją producenta.
" Rurę osłonową nale\
y projektować:
- z rur stalowych zaizolowanych antykorozyjnie, o największej produkowanej grubości
ścianki dla danej średnicy,
- z rur z \
ywic poliestrowych, wzmocnionych włóknem szklanym, ciśnieniowych,
- z rur PEHD.
" Z dwóch stron rury osłonowej nale\
y zarezerwować teren pod wykop monta\
owy
i eksploatacyjny poprzez odpowiednie uzgodnienie ZUDP, równy obrysowi komór lub
budować komory. Decyzję o budowie komór monta\
owej i eksploatacyjnej lub tylko
zarezerwowaniu terenu pod ww. obiekty nale\
y podejmować indywidualnie w uzgodnieniu
z MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie. Przez komorę monta\
ową rozumie się komorę
umo\
liwiającą swoimi wymiarami demonta\
i ponowny monta\
rurociągu. Miejsce dla
wykopu monta\
owego i eksploatacyjnego nale\
y wskazać w projekcie. Przy stosowaniu
dwóch przewiertów, przecisków usytuowanych równolegle obok siebie
nale\
y dą\
yć do projektowania wspólnych dla obu przewodów komór monta\
owej
i eksploatacyjnej.
" Rura osłonowa powinna być z ka\
dej strony dłu\
sza min.1,0 m od obrysu obiektu
kolidującego z przewodem wodociągowym.
" W przypadku zaprojektowania złączy rury przewodowej w rurze osłonowej przewód nale\
y
projektować z rur o połączeniach nierozłącznych.
" Końcówki rury osłonowej powinny być zabezpieczone (uszczelnione) manszetami.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 10 -
Bloki oporowe
Projekt budowlano-wykonawczy powinien zawierać schemat monta\
owy z zaznaczoną
lokalizacją bloków oporowych oraz rysunki szczegółowe bloków.
7. Przejścia przez przeszkody
Przejścia rurociągów przez przeszkody takie jak tory kolejowe, trasy i węzły
komunikacyjne, rzeki i cieki wodne, mosty i wiadukty nale\
y uzgadniać z ich właścicielami.
7.1 Tory kolejowe
Przejścia przewodami wodociągowymi pod torami kolejowymi powinny być
mo\
liwie prostopadłe do torów, w rurze osłonowej lub galerii, z zasuwami po obu stronach
torów. Nale\
y projektować komory eksploatacyjną i monta\
ową. Zabezpieczenie przewodów
nale\
y projektować na całej szerokości pasa kolejowego lub w liniach rozgraniczających terenu
kolejowego. W uzasadnionych przypadkach, przy przekraczaniu torów kolejowych małego
znaczenia (np. bocznic kolejowych itp.), dopuszcza się projektowanie dwóch studni
eksploatacyjnych (kontrolnych).
7.2 Trasy, węzły komunikacyjne, jezdnie
Przejścia przewodami wodociągowymi przez trasy ruchu szybkiego, trasy wylotowe,
węzły i trasy komunikacji miejskiej powinny być wykonane w zabezpieczeniu (rura osłonowa
lub galeria). Powy\
sze przypadki oraz przejścia przez jezdnie nale\
y rozpatrywać indywidualnie
w zale\
ności od średnicy przewodu i warunków lokalnych.
7.3 Cieki wodne
Przejścia przewodami wodociągowymi przez cieki wodne (np. rów, kanał melioracyjny,
rzekę) nale\
y projektować z uwzględnieniem istniejących warunków terenowych:
" górą, z wykorzystaniem kładek, mostów lub konstrukcji samonośnej,
" dołem, pod dnem cieku .
7.4 Mosty, wiadukty, kładki
Przy wykorzystaniu mostu, wiaduktu, kładki do przeprowadzenia przewodu
wodociągowego przez przeszkodę, przewody nale\
y projektować podwieszone
lub uło\
one na lub w ww. obiekcie, w zale\
ności od jego konstrukcji. Przejścia te nale\
y
projektować indywidualnie. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się budowanie nowej
konstrukcji mostowej nad przeszkodami.
7.5 Dodatkowe wymagania dla przewodów układanych nad terenem
Dla przewodów wodociągowych układanych nad terenem nale\
y:
" zaprojektować izolację termiczną zabezpieczoną przed wilgocią; stosować otulinę
dwudzielną, segmentową umo\
liwiającą jej ewentualny demonta\
,
" przy konstrukcji podwieszającej izolację termiczną nale\
y zaprojektować jako niezale\
ną od
pracy mostu,
" projektować pomosty dla eksploatacji w zale\
ności od przyjętych rozwiązań.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 11 -
8. Skrzy\
owania przewodów z istniejącym i projektowanym
uzbrojeniem
Skrzy\
owania przewodu wodociągowego z kanalizacją telefoniczną, pasem
kabli energetycznych, gazociągami oraz kanałami: ściekowym i deszczowym projektować
zgodnie z obowiązującymi przepisami i uwagami ZUDP.
Zasady rozwiązania kolizji przewodu wodociągowego z siecią cieplną:
" W przypadku przejścia pod kanałem sieci cieplnej, przewód wodociągowy nale\
y układać
w rurze osłonowej, której długość powinna sięgać 1,0 m poza obudowę kanału.
" W przypadku przejścia przewodem wodociągowym pod siecią cieplną preizolowaną
o średnicy mniejszej ni\
DN 300 mm nie wymaga się stosowania rur osłonowych.
" Obejścia wodociągowe nad siecią cieplną nale\
y projektować bez rury osłonowej. Dla
magistral stosować odpowietrznik w odległości min. 1,0 m za obrysem sieci cieplnej.
9. Przebudowa przewodów wodociągowych
Przebudowę sieci i przyłączy wodociągowych nale\
y projektować zgodnie z niniejszymi
wytycznymi, metodami tradycyjnymi lub bezwykopowymi, w uzgodnieniu z MPWiK Sp. z o.o.
w Lublinie. Zakres przebudowy określą szczegółowe warunki MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie
lub specyfikacja przetargowa.
W projekcie przebudowy przewodu wodociągowego nale\
y podać rok budowy oraz
średnicę istniejącego przyłącza wodociągowego, zakres jego przebudowy, długość, materiał
z którego wykonane jest przyłącze, typ i średnicę wodomierza.
Na rysunku rzutu pomieszczenia z wodomierzem nale\
y przedstawić schemat
projektowanego zestawu wodomierzowego z uwzględnieniem stosownego zabezpieczenia wody
w sieci przed wtórnym ska\
eniem zgodnie z aktualną normą.
Przyłącza wodociągowe nale\
y projektować z rur ciśnieniowych PEHD, lub z \
eliwa
sferoidalnego z wewnętrzną powłoką cementową, poliuretanową lub emaliowaną.
W przypadku przebudowy przewodów rozdzielczych, do których podłączony jest zdrój
uliczny, do projektu nale\
y dołączyć informację z Urzędu Miasta Lublin o konieczności jego
pozostawienia lub likwidacji. W przypadku pozostawienia zdroju nale\
y opracować projekt
przebudowy przyłącza do zdroju.
Projekt powinien określać sposób likwidacji magistral wodociągowych, przewodów
rozdzielczych, oraz obiektów (komory, studzienki, itp). W zakres robót powinna wchodzić
likwidacja skrzynek zasuw i włazów studziennych oraz odtworzenie nawierzchni. Likwidację
przewodów nale\
y prowadzić pod nadzorem MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie, któremu nale\
y
przekazać zdemontowane uzbrojenie.
10. Próba szczelności, dezynfekcja i płukanie przewodów
Próbę szczelności przewodów wodociągowych nale\
y przeprowadzić zgodnie z aktualną
normą. Po pozytywnej próbie szczelności i zasypaniu wykopów nale\
y wykonać
dezynfekcję przewodów roztworem podchlorynu sodu zgodnie z aktualną normą.
Po 48 godz. przewody nale\
y poddać intensywnemu płukaniu wodą z prędkością około 1 m/s,
w ilości 5-krotnej objętości płukanego odcinka sieci.
W projekcie nale\
y podać miejsce poboru wody do płukania i miejsce zrzutu wód po płukaniu
przewodów wodociągowych. Zabrania się zrzutu wód po płukaniu do kanalizacji deszczowej.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 12 -
Rozdział II  PRZYA

CZA WODOCI
GOWE
1. Informacje ogólne
Przyłącze wodociągowe jest to odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową
z wewnętrzną instalacją wodociągową w nieruchomości odbiorcy usług wraz z zaworem za
wodomierzem głównym.
" Niedopuszczalne jest bezpośrednie połączenie instalacji wodociągowej zasilanej z sieci
wodociągowej z urządzeniami zasilającymi instalację z innych z
ródeł wody.
" Instalacja wodociągowa powinna być tak zaprojektowana, aby w ka\
dym odcinku przewodu
zapewniony był ruch wody.
" Do eksploatacji MPWiK w Lublinie Sp. z o.o. mo\
e być przekazany odcinek przyłącza od
sieci wodociągowej do zaworu za wodomierzem. Warunki eksploatacji będą określane
ka\
dorazowo przy spisywaniu indywidualnej umowy przyłączeniowej i umowy
" Zakres eksploatacji przyłącza przez MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie będzie określony
w protokole odbioru końcowego przyłącza wodociągowego.
" Zasady budowy i eksploatacji będą określane przez MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie w umowie
przyłączeniowej oraz w umowie na dostawę wody.
" Na odcinku przyłącza przed wodomierzem, na terenie nieruchomości nie nale\
y projektować
hydrantów.
" Zasilanie placów budowy nale\
y projektować poprzez przyłącza docelowe. Istniejące stare
przyłącze mo\
e być wykorzystane do celów budowy na zasadach ustalonych w warunkach
technicznych.
2. Trasa przyłączy wodociągowych
" Przyłącze wodociągowe nale\
y projektować prostopadle do sieci wodociągowej, w miarę
mo\
liwości bez załamań.
" W przypadku przejścia przyłączem pod ławą fundamentową nale\
y zachować odległość min.
1,5 m od naro\
nika budynku.
" Przyłączy wodociągowych nie nale\
y lokalizować wzdłu\
skarpy.
" Dopuszcza się poprzeczne przejścia przez skarpę pod warunkiem zachowania minimalnego
przykrycia.
" W przypadku budynków dwurodzinnych (bliz
niaczych, budynków w zabudowie
segmentowej lub budynków o wydzielonych dwóch lokalach własnościowych) dopuszcza się
wykonanie jednego wspólnego przyłącza dla dwóch segmentów, wprowadzonego do jednego
z nich przy wewnętrznej ścianie łączącej oba segmenty. Trasy przyłącza nie nale\
y
lokalizować na granicy dwóch posesji. Nale\
y zachować odległość 1m od granicy posesji.
" Wymaga się zachować minimalne odległości od przewodów wodociągowych do
podziemnego uzbrojenia zgodnie z  Warunkami technicznymi wykonania i odbioru sieci
wodociągowych . Wymagania techniczne COBRTI INSTAL  zeszyt 3 oraz obowiązującymi
przepisami.
" Nale\
y unikać lokalizacji przyłączy pod wjazdami i bramami oraz pod wjazdami do gara\
y
w budynkach wielorodzinnych.
" Odstępstwa od powy\
szych zasad nale\
y uzgadniać z MPWiK w Lublinie Sp. z o.o. na
etapie wykonywania projektu.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 13 -
3. Materiał, średnica, przykrycie, spadek, prędkość
przepływu
3.1. Materiał
Do budowy przyłączy wodociągowych mo\
na stosować:
" przewody z polietylenu PEHD klasy min. PE100 PN10,
" rury \
eliwne wodociągowe sferoidalne z wewnętrzną powłoką cementową,
poliuretanową lub emaliowaną z odpowiednio dobranym typem połączeń.
Nad przyłączami z PEHD nale\
y układać taśmę lokalizacyjno-ostrzegawczą na
wysokości ok. 30 cm nad przewodem.
Materiały u\
ywane do budowy przyłączy wodociągowych powinny posiadać
odpowiednie certyfikaty, aprobaty techniczne i świadectwa dopuszczenia do stosowania na
rynku polskim. Nale\
y stosować I klasę materiału.
Nie nale\
y łączyć ró\
nych materiałów na jednym przyłączu.
3.2 Złącza
Przyłącza wodociągowe z \
eliwa sferoidalnego nale\
y projektować z rur o połączeniach
kielichowych, elastycznych.
W uzasadnionych przypadkach np. na załamaniach pionowych, w rurach osłonowych,
w newralgicznych punktach nale\
y projektować rury o połączeniach nierozłącznych
kielichowych, lub kołnierzowych.
3.3. Średnica
Średnicę przyłącza wodociągowego nale\
y dobierać w oparciu o przepływ
obliczeniowy wody dla obiektu. W przypadku, gdy ze wspólnego przyłącza wodociągowego
zasilana jest instalacja wodociągowa wody przeznaczonej na cele bytowo-gospodarcze
i przeciwpo\
arowe to średnicę przyłącza nale\
y dobrać w oparciu o przepływ większy.
Przyjęte do stosowania średnice przyłączy: DN 40mm i większe.
3.4. Wysokość przykrycia przyłącza wodociągowego
Projektować według Rozdziału I, pkt. 3.
3.5. Spadek przyłącza wodociągowego
Przyłącze wodociągowe projektować ze spadkiem w kierunku przewodu
wodociągowego. W przypadku konieczności prowadzenia przyłącza z du\
ym spadkiem nale\
y
zwrócić uwagę, aby zasuwy montowane były na odcinkach poziomych.
3.6. Prędkość przepływu w przyłączach wodociągowych
Prędkość przepływu w przyłączach wodociągowych nie powinna przekraczać 1,0 m/s,
zgodnie z aktualną normą.
4. Sposób włączenia przyłącza wodociągowego do przewodu
rozdzielczego
Włączenia projektować:
" dla średnic DN90 mm i większych przez odpowiedni trójnik (inne rozwiązanie wymaga
uzgodnienia z MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie),
" dla średnic mniejszych poprzez opaskę lub trójnik.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 14 -
5. Uzbrojenie
5.1. Zasuwy
Na przyłączach wodociągowych nale\
y stosować zasuwy z miękkim uszczelnieniem
klina, na ciśnienie nominalne min. 1 MPa, o średnicy zgodnej ze średnicą przyłącza.
Zasuwy nale\
y montować w terenie ogólnodostępnym, poza pasem jezdni.
5.2. Wodomierze
5.2.1. Rodzaje wodomierzy przyjętych do stosowania przez MPWiK w Lublinie:
" wodomierze skrzydełkowe mokrobie\
ne o średnicy : 15, 20, 25, 32, 40 mm,
" wodomierze śrubowe o średnicy : 50, 80, 100, 150 mm,
" wodomierze sprzę\
one o średnicach: 50; 80, 100, 150 mm.
5.2.2 Dobór wodomierza
Doboru wodomierza nale\
y dokonywać na podstawie spodziewanych rzeczywistych
rozbiorów wody.
Przy doborze wodomierza nale\
y uwzględnić zapotrzebowanie wody na cele socjalno-
bytowe oraz przeciwpo\
arowe.
W projekcie nale\
y podawać dane techniczne projektowanego wodomierza
5.2.3. Warunki zabudowy zestawu wodomierzowego
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz aktualną normą  Zabudowa
zestawów wodomierzowych w instalacjach wodociągowych. Wymagania i badania przy
odbiorze , wodomierz powinien być umieszczony:
- w budynku w piwnicy, lub na parterze w wydzielonym pomieszczeniu zabezpieczonym
przed zalaniem wodą, zamarzaniem oraz dostępem osób niepowołanych. W budynkach
mieszkaniowych wielorodzinnych zamieszkania zbiorowego i u\
yteczności publicznej miejsce
to powinno być odrębnym pomieszczeniem.
- w studzience poza budynkiem, je\
eli budynek jest nie podpiwniczony i nie ma
mo\
liwości wydzielenia na parterze budynku miejsca o którym mowa powy\
ej.
Zabezpieczenie przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w sieci nale\
y projektować
zgodnie z pkt.5.3.
Wodomierz w budynku:
" zestaw wodomierzowy powinien być montowany nie dalej ni\
1,0m od ściany
zewnętrznej budynku, przez którą wchodzi przyłącze wodociągowe,
" wodomierz nale\
y lokalizować na ścianie, na wysokości hmin.= 0,3m nad podłogą lub
w studzience podłogowej przykrytej elementami rozbieralnymi zlokalizowanej tu\
za
ścianą, przez którą wprowadzono przyłącze do budynku,
" wodomierz powinien być tak wbudowany, aby jego liczydło znajdowało się na
poziomie nie wy\
szym ni\
1,8m nad podłogą,
" w budynkach bliz
niaczych lub segmentowych dopuszcza się umieszczenie dwóch
wodomierzy w jednym z segmentów, za zgodą obu właścicieli.
Warunki, jakie powinno spełniać pomieszczenie wodomierza:
" minimalna wysokość pomieszczenia dla wodomierza powinna wynosić 1,8m,
" pomieszczenie powinno posiadać wpust do kanalizacji zabezpieczony zamknięciem
przeciwzalewowym je\
eli warunki lokalne tego wymagają,
" pomieszczenie powinno być suche, zabezpieczone przed zamarzaniem (temp.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 15 -
min.4oC) i mo\
liwością uszkodzenia zestawu wodomierzowego, łatwo dostępne,
oświetlone.
Wodomierz w studzience zewnętrznej:
" studzienkę wodomierzową nale\
y lokalizować na terenie posesji w odległości
1- 2,0m od linii regulacyjnej ulicy,
" dla budownictwa segmentowego dopuszcza się lokalizowanie dwóch wodomierzy we
wspólnej studzience (studzienki wodomierzowej nie nale\
y lokalizować na granicy
dwóch posesji) za zgodą właścicieli,
" studzienka wodomierzowa powinna być wykonana z materiału trwałego, mieć
stopnie lub klamry do schodzenia, zagłębienie do wyczerpywania wody , otwór
włazowy o średnicy co najmniej 0,6m w świetle oraz powinna zabezpieczać
wodomierz przed zamarzaniem,
" w zale\
ności od lokalizacji studzienki wodomierzowej na terenie posesji nale\
y
stosować zwieńczenia dobrane do rodzaju nawierzchni, zgodne z aktualną normą,
" studzienka wodomierzowa powinna być zabezpieczona przed napływem wód
gruntowych i opadowych,
" wymiary studzienek:
- dopuszczalne minimalne wymiary studzienek wodomierzowych wynoszą ł 1,2m,
(wysokość w świetle -1,8m) lub 1,2mx1,0m (wysokość w świetle -1,8m),
- projektowane wymiary studzienki powinny wynikać z długości zabudowy
dobranego zestawu wodomierzowego.
5.2.4 Zabudowa wodomierzy
Wodomierze skrzydełkowe
W celu eliminacji zaburzeń przepływu wywołanych przez zasuwy, kolana itp. nale\
y
przed i za wodomierzem stosować proste odcinki przewodu wodociągowego. Ich długość musi
być zgodna z aktualnymi zaleceniami producenta zastosowanego typu wodomierza.
Wodomierze skrzydełkowe nale\
y umieszczać na konsolach z łącznikami
kompensacyjnymi. W zale\
ności od średnicy wodomierza nale\
y stosować następujące długości
konsol i długości wodomierzy:
Wodomierz Długość konsoli Długość wodomierza
(mm) (mm)
DN15; G1 290 130 lub165
DN20; G1 290 130 lub165
DN25; G1 1/4 380 260
DN32; G1 1/2 375 260
DN40; G2 440 300
Wodomierze śrubowe i sprzę\
one
W celu eliminacji zaburzeń przepływu wywołanych przez zasuwy, kolana itp. nale\
y
przed i za wodomierzem stosować proste odcinki przewodu wodociągowego. Odcinek prosty
przed wodomierzem powinien wynosić l1min.=3DN, a za wodomierzem l2min.=2DN. W przypadku
zabudowania wodomierza za podwójnym kolanem długości odcinków prostych się podwajają.
Długości zabudowy* wodomierzy sprzę\
onych powinny wynosić:
- dla wodomierza DN50  270mm,
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 16 -
- dla wodomierza DN80  300mm,
- dla wodomierza DN100  360mm,
- dla wodomierza DN150  500mm.
*
odległości te mogą ulec zmianie w związku z wprowadzeniem przez producenta zmian
konstrukcyjnych.
W przypadku zastosowania innych typów wodomierzy ich długości nale\
y uzgadniać
indywidualnie.
Za wodomierzem śrubowym lub sprzę\
onym nale\
y stosować kształtki monta\
owo -
demonta\
owe. Muszą być one zabezpieczone fabrycznie za pomocą śrub ( szpilek ) przed
rozsunięciem.
Przed zestawem z wodomierzem sprzę\
onym nale\
y umieszczać filtr.
Dla zestawów wodomierzowych o połączeniach kołnierzowych nale\
y dobrać
odpowiednie podpory lub wsporniki, których szczegółowe rozwiązanie wymagane jest
w projekcie. Zestawy te powinny być wyposa\
one w zasuwy kołnierzowe długie.
5.3 Zabezpieczenie przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacji
wodociągowej
Bezpośrednio za ka\
dym zestawem wodomierza głównego od strony instalacji
wewnętrznej nale\
y zamontować zespół zabezpieczający przed wtórnym zanieczyszczeniem
wody zgodnie z wymaganiami określonymi w aktualnej normie.
W celach eksploatacyjnych za zaworem antyska\
eniowym nale\
y przewidzieć zawór
odcinający.
5.4 Opomiarowanie wody bezpowrotnie zu\
ytej
Zasady i uwarunkowania podaje aktualna Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę
i zbiorowym odprowadzeniu ścieków, która stanowi, \
e ilość bezpowrotnie zu\
ytej wody
powinna być ustalona na podstawie dodatkowego wodomierza.
Miejsce wbudowania wodomierza powinno być suche, łatwo dostępne dla monta\
u,
demonta\
u i kontroli oraz odczytu wskazań wodomierza, zgodne z normami i przepisami w tym
zakresie.
W przypadku monta\
u wodomierza dla opomiarowania wody bezpowrotnie zu\
ytej do
podlewania terenów zielonych, nale\
y:
" zawór zwrotny antyska\
eniowy zainstalować przed wodomierzem odliczającym,
" punkt czerpalny sytuować na zewnątrz budynku, a wodomierz w odległości ok. 1 m od
wyjścia przewodu przez ścianę zewnętrzną budynku w kierunku punktu czerpalnego lub
w studni wodomierzowej zlokalizowanej przed punktem czerpalnym.
Zamontowanie wodomierza mo\
e nastąpić po zaakceptowaniu przez MPWiK miejsca
lokalizacji wodomierza odliczającego na rzucie instalacji wod.-kan. budynku na poziomie
kondygnacji, na której będzie wodomierz. Dokumentacja powinna zawierać charakterystykę
poboru wody i udokumentowanie jej bezpowrotnego zu\
ycia oraz dobór wodomierza na cele nie
tworzące ścieków - wynikające z potrzeb technologicznych.
Szczegółowe warunki dla opomiarowania wody bezpowrotnie zu\
ytej na podlewanie
terenów zielonych dostępne są w Biurze Obsługi Klienta lub na stronie internetowej MPWiK
Sp. z o.o. w Lublinie. Na cele pozostałe, w tym produkcyjne określane są indywidualnie na
wniosek odbiorcy.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 17 -
6. Skrzy\
owania przyłączy z istniejącym i projektowanym
uzbrojeniem
Skrzy\
owania projektowanych przyłączy z istniejącym i projektowanym uzbrojeniem
nale\
y rozwiązywać zgodnie z wymaganiami dot. sieci wodociągowych rozdzielczych
 Rozdział I pkt. 8.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 18 -
Rozdział III  SIEĆ KANALIZACYJNA
1. Informacje ogólne
1.1 System kanalizacji istniejący w Lublinie
Na terenie miasta Lublina obowiązuje rozdzielczy system kanalizacji składający się
z kanalizacji sanitarnej przeznaczonej wyłącznie do odprowadzenia ścieków bytowo-
gospodarczych i przemysłowych oraz kanalizacji deszczowej przeznaczonej do odprowadzenia
wód opadowych, wód gruntowych (odwodnienia wykopów, drena\
y), odwodnienia magistral
i komór dla zasuw wodociągowych i ciepłowniczych. Zabronione jest włączanie kanalizacji
deszczowej do kanalizacji sanitarnej.
1.2 Podział kanalizacji ściekowej
ze względu na sposoby odprowadzenia ścieków:
" Kanalizacja grawitacyjna - kanały kryte o minimalnej średnicy nominalnej
wynoszącej 0,20 m
W zale\
ności od wysokości dzielimy je na
- przełazowe - wysokość kanału H >= 1,00 m
- nieprzełazowe - wysokość kanału H< 1,00 m
" Kanalizacja ciśnieniowa - przepompownie i przewody tłoczne
ze względu na średnice:
" Kolektory -przewody kanalizacyjne zbierające dopływy z kanałów drugorzędnych
( DN >=400)
" Kanały drugorzędne
2. Lokalizacja kanałów
" Kanały nale\
y lokalizować w liniach rozgraniczających ulic, dróg dojazdowych, ciągów
pieszo-jezdnych oraz w terenie ogólnodostępnym w wydzielonych dla uzbrojenia pasach, z
zapewnieniem dojazdu dla słu\
b eksploatacyjnych, w nawiązaniu do planu
zagospodarowania terenu i koncepcji drogowej. W przypadku braku mo\
liwości
lokalizowania sieci w terenach nale\
ących do Gminy Lublin dopuszcza się mo\
liwość
usytuowania na prywatnych gruntach, pod warunkiem ustanowienia przez właściciela terenu
ograniczonego prawa rzeczowego w formie aktu notarialnego na rzecz MPWIK Sp. z o.o. w
Lublinie w związku z posadowieniem na nich sieci, które nale\
y przedło\
yć na etapie
zgłaszania sieci do odbioru. Do projektu nale\
y załączyć zgody właścicieli działek na
usytuowanie sieci.
" Kanały nale\
y układać w pasie chodnika lub zieleni, w pasie między jezdniami oraz
w utwardzonych ciągach pieszo-jezdnych. W szczególnych przypadkach, przy braku miejsca,
dopuszcza się lokalizację przewodów w jezdni, za zgodą zarządcy drogi.
" Kanały powinno się lokalizować po stronie zabudowy. W ulicach zabudowanych
dwustronnie nale\
y dą\
yć do usytuowania przewodów po stronie z większą ilością przyłączy
kanalizacyjnych.
" W przypadku ulic o szerokości ponad 30 m i dwustronnej, zwartej zabudowie, kanały zaleca
się projektować po obu stronach ulicy.
" Trasy kanałów nale\
y projektować zachowując przebieg równoległy do innego uzbrojenia
terenu.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 19 -
" Powinno się unikać nieuzasadnionego przechodzenia przewodów z jednej strony ulicy na
drugą.
" Przejścia kanałów przez ulice, tory kolejowe nale\
y projektować pod kątem prostym lub
zbli\
onym do prostego. Zaleca się projektowanie skrzy\
owań przewodów kanalizacyjnych
z innym uzbrojeniem terenu równie\
pod kątem zbli\
onym do prostego.
" Wraz z siecią kanalizacyjną nale\
y projektować odgałęzienia w kierunku ulic, zgodnie
z koncepcją kanalizacji sanitarnej oraz wszystkich posesji, wynikających z planu
zagospodarowania terenu, jeśli wykonany został podział działek.
" Kanałów nie nale\
y lokalizować wzdłu\
skarp.
" Nale\
y zachować minimalne odległości od przewodów kanalizacyjnych do obiektów
budowlanych i podziemnego uzbrojenia terenu w ulicach istniejących i projektowanych
zgodnie z  Warunkami technicznymi wykonania i odbioru sieci kanalizacyjnych .
Wymagania techniczne COBRTI INSTAL  zeszyt 9 oraz obowiązującymi przepisami.
" Przy ustalaniu minimalnych odległości nale\
y uwzględniać gabaryty obiektów na
przewodach kanalizacyjnych (studzienki i komory), które mają wpływ na odległości między
urządzeniami podziemnymi i nadziemnymi
" Dla kanałów o głębokości powy\
ej 4,0m, odległości od obiektów budowlanych nale\
y
dostosować do głębokości posadowienia kanału i obiektu, tak by nie naruszyć jego
stateczności .
" Nie nale\
y projektować studni kanalizacyjnych pod miejscami postojowymi
3. Zagłębienie i posadowienie kanałów
Projektant zobowiązany jest przedstawić w P.B.W. warunki posadowienia kanału,
przewodów tłocznych, studzienek i innych projektowanych obiektów w oparciu o wykonane
badania gruntowe lub dane archiwalne, dotyczące warunków gruntowych. W przypadku
przykrycia kanału mniejszego ni\
1,4m i powy\
ej 6,0m oraz w przypadku wystąpienia
niekorzystnych warunków gruntowo-wodnych i terenowych, wymagane jest przeprowadzenie
obliczeń obcią\
eń statycznych i dynamicznych (obcią\
enie ruchem kołowym), potwierdzających
dobór typu materiału z jakiego projektowany jest kanał, studzienki i inne elementy oraz
przedstawienie sposobu posadowienia kanału i ww. obiektów.
Ustalając zagłębienie kanału i jego spadek nale\
y przestrzegać prędkości zapewniającej
samooczyszczanie kanału 0,8m/s, minimalnego przykrycia 1,40 m i nie powodować kolizji
z innymi urządzeniami.
Zagłębienie kanału powinno zapewniać grawitacyjny odpływ ścieków z kondygnacji
nadziemnych obiektów kanalizowanych.
4. Materiał kanału
Do budowy kanałów ściekowych powinny być stosowane:
" rury i kształtki kamionkowe obustronnie glazurowane, łączone na kielichy
z uszczelkami,
" rury z \
ywic poliestrowych wzmocnionych włóknem szklanym,
" \
eliwo sferoidalne, łączone na kielichy z uszczelkami. Zastosowanie dla kanałów o du\
ych
spadkach, po uzyskaniu zgody MPWiK Lublin,
" rury z tworzyw sztucznych z materiałów litych. Tworzywa sztuczne powinny
charakteryzować się niezbędnymi właściwościami wytrzymałościowymi, odpornościowymi
na ścieranie, temperaturę, itp. Nale\
y stosować rury łączone na kielichy z uszczelkami.
" rury \
elbetowe, łączone na kielichy z uszczelkami (beton o wysokiej odporności chemicznej
na korozję siarczanową). Rury z fabrycznie wykonaną powłoką z PE, PP, \
ywic
epoksydowych lub płytek ceramicznych. Powłoka na całej długości kanału, w tym na
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 20 -
połączeniach kielichowych, powinna być wykonana w taki sposób, aby nie wstępował
bezpośredni kontakt odprowadzanych ścieków z betonem.
Ze względu na korozyjne działanie zarówno płynących ścieków jak i gruntu nale\
y
przewidzieć odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne.
Wszystkie zastosowane materiały muszą posiadać znak bezpieczeństwa oraz certyfikat
zgodności wyrobu lub deklarację zgodności wystawioną przez producenta.
Uwaga.
Zastosowane rury powinny charakteryzować się minimalną sztywnością obwodową SN 10
kN/m2, dopuszcza się stosowanie rur z tworzyw termoplastycznych o sztywności SN 8 kN/m2.
Nale\
y stosować materiały wyłącznie w Klasie I.
Realizacja sieci mo\
liwa jest metodami tradycyjnymi lub bezwykopowymi,
a zastosowany materiał powinien uwzględniać przyjętą technologię.
5. Wymiarowanie kanałów ściekowych: napełnienie,
prędkość, spadek kanału
5.1 Napełnienie kanałów
Kanały i kolektory do transportu ścieków komunalnych nale\
y wymiarować wg
następujących zasad:
" kanały nieprzełazowe o wysokości przekroju H<1,0 m - napełnienie kanału ściekowego przy
maksymalnym natę\
eniu przepływu ścieków w kanale (równemu maksymalnej ilości
ścieków) nie powinno przekraczać 60 % wysokości przekroju poprzecznego kanału,
" kanały przełazowe H >=1,0 m - przepustowość kanału powinna być większa o 50 % od
maksymalnego natę\
enia przepływu ścieków w kanale, równego maksymalnej ilości
ścieków, zatem Qo >= 1,5 Qh maks.
5.2 Prędkości przepływu w kanałach
" minimalna prędkość przepływu 0,8 m/s,
" maksymalna prędkość przepływu przyjmowana jest w zale\
ności od rodzaju materiału
kanału tak, aby nie następowało jego niszczenie.
5.3 Spadek kanału
Spadek kanału musi zabezpieczać uzyskanie minimalnej prędkości zapewniającej
samooczyszczanie kanału i nie przekraczać maksymalnej.
Najmniejsze spadki kanałów grawitacyjnych nie powinny być mniejsze od wyliczonych
z zale\
ności:
i=1000/D
gdzie i  spadek kanału (0 )
D  średnica kanału (mm).
Dla kolektorów o średnicy D>=1,0 m minimalny spadek wynosi 10 .
6. Sposoby łączenia kanałów
" połączenia kanałów nale\
y projektować w studzience lub w komorze. W uzasadnionych
przypadkach dopuszcza się odstępstwa,
" zaleca się projektowanie włączeń kanałów bocznych do kolektorów min. na 2/3 wysokości
kolektora. Inne przypadki wymagają uzgodnienia z MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie,
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 21 -
" kąt zawarty między osiami: kanału odpływowego i kanałów dopływowych nie mo\
e być
mniejszy ni\
900.
7. Sposoby włączenia przyłączy kanalizacyjnych do kanałów
ulicznych
Zgodnie z wytycznymi - punkt 4.  Rozdział IV Przyłącza kanalizacyjne.
8. Uzbrojenie sieci kanalizacyjnej
8.1 Rozmieszczenie w planie
Studzienki rewizyjne na kanałach do DN=0,80m projektuje się:
" na odcinkach prostych, w odległościach nieprzekraczających 60m,
" przy ka\
dej zmianie kierunku, spadku i przekroju.
Dla kanalizacji o średnicy � >=0,90m nale\
y projektować studzienki przy ka\
dej zmianie
kierunku, spadku i przekroju oraz:
" dla średnic � 0,90  1,40m
na odcinkach prostych, w odległościach nie przekraczających 60 - 80m,
" dla średnic o � 1,60m i większych
na odcinkach prostych, w odległościach nie przekraczających 120 m.
Uzbrojenie na kanałach nale\
y przewidywać dla potrzeb istniejącej zabudowy
i projektowanej kanalizacji, zgodnie z programem kanalizacji sanitarnej.
8.2 Studzienki rewizyjne, połączeniowe i rozgałęzieniowe.
Studzienki nale\
y projektować w oparciu o aktualną normę.
dla kanałów średnicy � 0,20  � 0,40m studzienki średnicy min.�1,20m,
dla kanałów średnicy � 0,50  � 0,60m studzienki średnicy min.�1,40m,
dla kanałów średnicy � 0,80 m studzienki średnicy min.�1,60m,
dla kanałów większych projektuje się studzienki indywidualne.
Studzienki powinny być wykonane w całości z elementów \
elbetowych,
prefabrykowanych (klasa betonu min. B45), łączonych na uszczelki (gumowe, elastomerowe lub
podobne) i wyposa\
one we włazy zatrzaskowe DN600mm, klasy min D400 o wysokości min.
12,0cm. Dno studzienki powinno mieć płytę fundamentową oraz gotową (wykonaną fabrycznie)
kinetę lub kinety wraz z przejściami szczelnymi dostosowanymi do wybranego materiału
z jakiego budowany będzie kanał (studzienki połączeniowe i rozgałęz
ne). Kinetę nale\
y
wykonać z betonu tej samej klasy co beton studni. Zaleca się stosowanie do kinet studni wkładek
z tworzyw sztucznych. W przypadku braku dokładnych danych o planowanych włączeniach do
kanału, nale\
y przewidzieć pozostawienie dwóch włączeń po jednym na ka\
dą ze stron od osi
kanału.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie studzienek zintegrowanych
oraz studzienek o średnicy � 1,00m z tworzyw sztucznych i z \
ywic poliestrowych.
Zastosowanie powy\
szych studni wymaga indywidualnej zgody MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie.
Studzienki kanalizacyjne wymagające większych wymiarów ni\
dostępne w handlu
wyroby prefabrykowane, nale\
y projektować indywidualnie.
Podstawowe wymagania:
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 22 -
" wysokość komory roboczej (mierzona od półki do płyty stropowej powinna wynosić min.
2,00m),
" długość komory roboczej (mierzona wzdłu\
przepływu minimum 1,20m),
" promień kinety w komorze 1,5�5 D kanału dopływowego. Zaleca się stosowanie
maksymalnie du\
ych promieni kinety, w celu ograniczenia wytracania prędkości przez
płynące ścieki.
" komora powinna mieć półki po obu stronach kanału, o szerokości min 0,50m po stronie
włazu i 0,30m po stronie przeciwnej, na wysokości 2/3 kanału odpływowego,
" półki na całej długości komory roboczej z nachyleniem 3% -5% do środka studzienki
w kierunku kanału odpływowego,
" na kanałach o średnicach od �1,40 wzwy\
nale\
y przewidywać dwa oddzielne włazy.
8.3 Studzienki kaskadowe
Dla kanałów średnicy do �0,40m mogą być stosowane studzienki z przepadem
pionowym. Dopuszczalna wysokość przepadów wynosi od 0,5m do 4,0m. Odległość osi górnego
kanału od płyty stropowej powinna wynosić minimum 1,0m.
W przypadku wykonywania przepadu w studzience z kręgów łączonych na uszczelki,
otwory w ścianach studzienki nale\
y wykonać w min. odległości 15cm od złącza kręgów.
W przypadku studzienek kaskadowych z kaskadą zewnętrzną rura spadowa powinna być
posadowiona wraz ze studzienką na wspólnym fundamencie. Dopuszcza się studzienki
kaskadowe z kaskadą wewnętrzną dla kanałów o średnicach � 0,20  0,25m pod warunkiem
zwiększenia średnicy studzienki o 1 dymensję.
Dla kanałów o średnicy powy\
ej �0,40m nale\
y stosować studzienki kaskadowe
prostokątne o kształcie i wymiarach uzasadnionych obliczeniami.
Przy projektowaniu kierować się zasadami:
" długość studzienki zale\
y od przepływu oraz od ró\
nicy poziomów kanałów dolnego
i górnego,
" szerokość studzienki zale\
y od średnicy kanału dopływowego i odpływowego. Szerokość
powiększona jest o przejście kontrolne z pomostu górnego do dolnego schodami o szerokości
0,80m zabezpieczonymi barierką od strony przepływu ścieków,
" szerokość stopnia nale\
y przyjmować 0,27m, a wysokość do 0,30,
" wymiary pomostu górnego i dolnego powinny wynosić 0,80�0,70m.
Ponadto:
" pomost górny nale\
y wykonać w odległości minimum 1,80m od płyty stropowej do osi
kanału dopływowego,
" nad pomostem górnym i dolnym nale\
y przewidywać oddzielny komin włazowy,
" pomost górny i schody muszą być od strony kaskady zabezpieczone poręczą wysokości
minimum 1,10m zakończoną u dołu deską krawę\
nikową o wysokości 0,15m. Pomiędzy
poręczą, a deska krawę\
nikową, w połowie wysokości powinna być umieszczona
poprzeczka.
Uwaga.
Do projektu załączyć rysunek konstrukcyjny studni (w tym studni kaskadowej)
8.4 Obiekty specjalne na sieci
Syfony, zamknięcia kanałowe i przewietrzniki  nale\
y rozwiązywać indywidualnie
w uzgodnieniu z u\
ytkownikiem.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 23 -
8.5 Uwagi dotyczące uzbrojenia sieci kanalizacyjnej
1. W trasach i drogach szybkiego ruchu, w ulicach i drogach miejskich z wyjątkiem
osiedlowych ciągów pieszo-jezdnych nale\
y pod włazami stosować pierścienie odcią\
ające.
2. Wszystkie elementy zabezpieczające, zejściowe i inne stosowane w komorach,
studniach i innych obiektach nale\
y wykonywać z elementów odpornych na korozję tzn. \
eliwa,
stali nierdzewnej-kwasoodpornej, tworzyw sztucznych.
9. Skrzy\
owania kanałów z istniejącym i projektowanym
uzbrojeniem oraz przeszkodami terenowymi
Skrzy\
owania kanałów z innym uzbrojeniem nale\
y projektować zgodnie
z obowiązującymi przepisami i uwagami ZUDP. Skrzy\
owania w planie powinny być wykonane
pod kątem 60-90�. Przejścia kanałów przez przeszkody takie jak tory kolejowe, trasy i węzły
komunikacyjne, rzeki i cieki wodne nale\
y rozwiązać w uzgodnieniu z ich właścicielami.
10. Przebudowa przewodów kanalizacyjnych
Przebudowę sieci i przyłączy kanalizacyjnych nale\
y projektować zgodnie z niniejszymi
wytycznymi, metodami tradycyjnymi lub bezwykopowymi, w uzgodnieniu z MPWiK Sp. z o.o.
w Lublinie. Zakres przebudowy określa szczegółowe warunki techniczne MPWiK Sp. z o.o. w
Lublinie lub specyfikacja przetargowa.
W projekcie przebudowy przewodu kanalizacyjnego nale\
y podać rok budowy oraz
średnicę istniejącego przyłącza kanalizacyjnego, zakres jego przebudowy, długość oraz materiał
z którego wykonane jest przyłącze.
W projekcie nale\
y przedstawić sposób likwidacji starego kanału, przyłączy i studzienek.
Likwidację nale\
y prowadzić pod nadzorem MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie. W przypadku braku
mo\
liwości demonta\
u przewodów i uzbrojenia, nale\
y wypełnić je pianobetonem,
zdemontować właz, pierwszy krąg studzienny i odtworzyć nawierzchnię.
11. Droga dojazdowa  eksploatacyjna
Przy projektowaniu rozmieszczenia uzbrojenia na kanale nale\
y zapewnić mo\
liwość
dojazdu do tego uzbrojenia (utwardzona droga) sprzętu mechanicznego typu cię\
kiego. Drogę
eksploatacyjną wzdłu\
kanału nale\
y przewidywać w przypadku, je\
eli między istniejącymi
drogami, ulicami o utwardzonej nawierzchni, a uzbrojeniem na kanale występuje grunt nienośny
(grząski, bagienny), uniemo\
liwiający dojazd sprzętem mechanicznym. Odstępstwo od
powy\
szych zasad wymaga zgody MPWiK.
12. Przewody tłoczne
Przewody tłoczne stosuje się na odcinkach sieci kanalizacyjnej od przepompowni do
studzienki rozprę\
nej.
12.1 Lokalizacja przewodów tłocznych
Przy lokalizowaniu przewodów tłocznych nale\
y stosować zasady jak dla kanalizacji
grawitacyjnej.
12.2 Zagłębienie i posadowienie przewodów tłocznych
Przykrycie (odległość od terenu do wierzchu rury) przewodów tłocznych nale\
y
przyjmować od 1,60 do 2,50 m. Posadowienie przewodów kanalizacyjnych tłocznych  jak dla
wodociągu.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 24 -
12.3 Materiał przewodu
Do budowy przewodów tłocznych nale\
y stosować rury z \
eliwa sferoidalnego lub PE.
Nale\
y stosować rury o parametrach dostosowanych do parametrów przepompowni lub
warunków panujących w systemie kanalizacji ciśnieniowej.
Minimalna klasa ciśnienia roboczego stosowanych rur - PN 10.
12.4 Spadek przewodu
Minimalny spadek przewodu tłocznego wynosi 10 w kierunku przepompowni.
12.5 Uzbrojenie
Zasuwy, odwodnienia, odpowietrzenia, rewizje, studzienki rozprę\
ne i ich wymiary
technologiczne projektuje się indywidualnie w oparciu o szeroko pojętą sztukę budowlaną oraz
w uzgodnieniu z u\
ytkownikiem.
Na przewodach tłocznych rewizje nale\
y lokalizować w odległościach maksymalnych
120m od siebie oraz przy załamaniach w poziomie i pionie.
Do rewizji nale\
y zapewnić mo\
liwość dojazdu samochodu do czyszczenia.
13. Przepompownie sieciowe
" Przepompownia powinna posiadać min. Dwie pompy i mieć dwustronne zasilenie (dwa
niezale\
ne z
ródła energii z układem SZRu) oraz mo\
liwość podłączenia agregatu
prądotwórczego.
" Dobór pomp powinien uwzględniać etapy zabudowy zlewni, co się wią\
e z ilością zrzutu
ścieków w najbli\
szym czasie i docelowo.
" Zalecane typy pomp: Grundfos, EMU lub równowa\
ne - z otwartym wirnikiem o wolnym
przelocie min. 80mm, posiadające zabezpieczenia termiczne i wilgotnościowe.
" Zaleca się zastosowanie zasuw no\
owych.
" Prowadzenie rurowe do opuszczania pomp powinno zapewnić ka\
dorazowo prawidłowe
zamknięcie na kolanie sprzęgającym.
" Średnica zbiornika winna umo\
liwiać bezpieczną pracę podczas wykonywania prac
remontowych wewnątrz przepompowni.
" Wewnątrz przepompowni przewidzieć pomosty monta\
owe.
" Ze względu na silnie agresywne środowisko nale\
y stosować materiały ze stali
kwasoodpornej lub tworzywa sztuczne.
" Teren przepompowni powinien być ogrodzony, wyposa\
ony w oświetlenie zewnętrzne
załączane automatycznie i niedostępny dla osób postronnych; powinien być zapewniony
dojazd do obiektu.
" Wszystkie zastosowane urządzenia i materiały muszą posiadać znak bezpieczeństwa oraz
certyfikat zgodności wyrobu lub deklarację zgodności wystawioną przez producenta.
Wymagana klasa I
" Nale\
y projektować podwójny system sond pomiarowych dla pomiaru poziomu ścieków
(jeden do układu automatyki, drugi do pomiaru poziomu dla celów transmisji).
" Nale\
y zastosować układ automatyki, zapewniający naprzemienną pracę pomp
z samoczynnym załączaniem pompy rezerwowej.
" Nale\
y przewidzieć układ wykonawczy z mo\
liwością programowania (poziomy sterowania
i awaryjny).
" Nale\
y zapewnić przekaz informacji o stanie pracy i stanach awaryjnych przepompowni do
funkcjonującego w MPWiK Sp. z o.o. systemu monitoringu pomiarów technologicznych
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 25 -
(umo\
liwiający nadzorowanie przepompowni). Rodzaj przekazu określony zostanie
indywidualnie w warunkach technicznych.
" Zastosować ochronę przeciw- przepięciową w rozdzielnicy zasilającej.
14. Uwagi końcowe
1. W przypadku przebudowy istniejącej sieci kanalizacyjnej, będącej na majątku
i w eksploatacji MPWiK Sp. z o.o. Inwestor i Projektant zobowiązani są do uzgodnień
roboczych rozwiązań projektowych pod względem technicznym, eksploatacyjnym
i formalnoprawnym z MPWiK Sp. z o.o.
2. Projektant zobowiązany jest do stosowania takich rozwiązań technicznych, w tym
odpowiednich urządzeń technicznych, aby eliminować emisje nieprzyjemnych zapachów
z projektowanych systemów kanalizacyjnych.
3. Projektant zobowiązany jest do korzystania z materiałów archiwalnych MPWiK
Sp. z o.o. (włącznie z wynikami monitoringu sieci).
4. Za wszelkie obliczenia hydrauliczne, wytrzymałościowe, konstrukcyjne zawarte
w P.B.W. odpowiada Projektant.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 26 -
Rozdział IV  PRZYA

CZA KANALIZACYJNE
1. Informacje ogólne
Przyłącze kanalizacyjne jest to odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację
kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką,
licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej.
Ka\
da nieruchomość powinna mieć własne przyłącze kanalizacyjne do zewnętrznej sieci
kanalizacyjnej. W przypadkach uzasadnionych względami technicznymi lub ekonomicznymi
dopuszcza się budowę wspólnego przyłącza kanalizacyjnego dla budynków bliz
niaczych lub dla
dwóch segmentów. Wówczas studzienka połączeniowa na terenie posesji powinna mieć
średnicę min. �1,00m.
Podłączenie instalacji kanalizacyjnej do sieci zewnętrznej powinno odpowiadać
warunkom technicznym, określonym przez MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie.
Zakres eksploatacji przyłącza przez MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie będzie określony
w protokole odbioru końcowego przyłącza kanalizacyjnego.
Zasady budowy i eksploatacji przyłącza kanalizacyjnego są określane przez MPWiK Sp.
z o.o. w Lublinie w umowie przyłączeniowej oraz w umowie na odprowadzanie ścieków.
Ścieki odprowadzane do zewnętrznej sieci kanalizacyjnej powinny odpowiadać
określonym warunkom. Dopuszczalne wartości wskaz
ników w ściekach wprowadzanych do
miejskich urządzeń kanalizacji sanitarnej określa załącznik umieszczony na stronie internetowej
MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie, a w szczególnych przypadkach  Umowa o dostawę wody i
odprowadzanie ścieków , zawarta z MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie. Dla ścieków, których jakość
nie odpowiada warunkom określonym w przepisach, przed odprowadzeniem do sieci
zewnętrznej nale\
y stosować odpowiednie urządzenia podczyszczające.
Rozliczenie z MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie za odprowadzane ścieki odbywać się mo\
e
na podstawie wskazań wodomierza głównego zamontowanego na przyłączu wodociągowym.
W przypadku poboru wody z własnego ujęcia ilość odprowadzanych ścieków mo\
e być
rozliczana ryczałtem wg jednostkowego zu\
ycia wynikającego z aktualnego Rozporządzenia
w sprawie taryf lub na podstawie wodomierza , który powinien być zainstalowany na własnym
ujęciu zgodnie z warunkami technicznymi monta\
u wodomierza wynikającymi z aktualnej
normy.
W przypadku gdy ilość odprowadzanych ścieków jest ró\
na od ilości pobieranej wody
- w celu umo\
liwienia rozliczania ilości odprowadzanych ścieków sanitarnych, mo\
na:
" zainstalować urządzenie pomiarowe na przyłączu kanalizacyjnym wg warunków
określanych indywidualnie. Koszty nabycia, zainstalowania i utrzymania urządzenia
ponosi Inwestor.
" zamontować dodatkowy wodomierz dla opomiarowania wody bezpowrotnie zu\
ytej
zgodnie z pkt. 5.4 Rozdział II.
2. Trasa przyłączy kanalizacyjnych
" Przyłącze kanalizacyjne powinno odprowadzać ścieki do kanału trasą zaprojektowaną
w odcinkach mo\
liwie najkrótszych, prostych, prostopadłych do kanału.
" Zmiany kierunku i spadku przyłącza kanalizacyjnego nale\
y projektować w studzienkach
rewizyjnych.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 27 -
" W wyjątkowych przypadkach mo\
liwe jest załamanie (max pod kątem 45�) przyłącza
kanalizacyjnego bez studzienki w odległości 1,00 m od budynku, pod warunkiem
zachowania jednakowego spadku na odcinku od budynku do pierwszej studni rewizyjnej
oraz włączenia do studni kanału ulicznego.
" Przyłączy kanalizacyjnych nie nale\
y lokalizować wzdłu\
skarp. Dopuszcza się poprzeczne
przejście przez skarpę.
" Odległości przyłączy kanalizacji sanitarnej od obiektów budowlanych i zieleni nale\
y
przyjmować zgodnie z  Warunkami technicznymi wykonania i odbioru sieci
kanalizacyjnych . Wymagania techniczne COBRTI INSTAL  zeszyt 9 oraz obowiązującymi
przepisami.
3. Materiał, zagłębienie, spadki
3.1 Materiał
Do budowy przyłączy kanalizacyjnych nale\
y stosować:
" rury kamionkowe kielichowe obustronnie szkliwione nowej generacji, łączone na
uszczelki,
" rury z tworzyw sztucznych (min. SN8),
" rury kanalizacyjne z \
eliwa sferoidalnego,
" rury z \
ywic poliestrowych (min. SN10).
Materiały u\
ywane do budowy przyłączy kanalizacyjnych powinny posiadać odpowiednie
certyfikaty i świadectwa dopuszczenia do stosowania danego materiału na rynku polskim
 jakość w Klasie I.
Minimalna średnica przyłącza kanalizacyjnego wynosi 0,15 m.
3.2 Zagłębienie
Minimalne przykrycie przewodu wynosi 1,40 m.
W przypadku braku minimalnego przykrycia - przyłącze nale\
y odpowiednio ocieplić
(np. pianobetonem); dla podłączeń lokalizowanych w pasie drogowym - dodatkowo
zabezpieczyć odpowiednią konstrukcją osłonową lub wykazać w obliczeniach, \
e
zabezpieczenie przewodu nie jest konieczne.
3.3 Spadki.
Minimalne spadki przyłączy kanalizacyjnych dla kanalizacji sanitarnej:
" dla średnicy 0,15m -1,5 %,
" dla średnicy 0,20m -1,0 %.
Maksymalne spadki przyłączy kanalizacyjnych przyjmować:
" dla średnicy = 0,15m -15 %,
" dla średnicy = 0,20m -10 %.
Projektując spadek przyłącza kanalizacyjnego nale\
y dą\
yć do uzyskania prędkości
samooczyszczania tj.0,8m/s.
4. Sposoby włączenia przyłączy kanalizacyjnych do kanałów
Włączenia przyłączy kanalizacyjnych do istniejących kanałów nale\
y wykonywać do
pozostawionych w tym celu elementów połączeniowych wskazanych przez MPWiK
w warunkach technicznych do projektowania.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 28 -
W przypadku braku mo\
liwości wykorzystania wskazanych w warunkach technicznych
punktów, włączenia do kanałów istniejących nale\
y wykonywać poprzez:
" studnie połączeniowe,
" komory,
" trójniki na kanałach z rur tworzyw sztucznych, kamionkowych, GRP,
" kształtki siodłowe klejone na kanałach z \
ywic poliestrowych,
" kształtki siodłowe na kanałach rur tworzyw sztucznych, kamionkowych, betonowych,
\
eliwnych i \
elbetowych,
" włączenie przyłączy kanalizacji sanitarnej do istniejących kanałów zmodernizowanych
metodą bezwykopową ka\
dorazowo uzgodnić z MPWiK. Preferowany sposób włączenia
 poprzez studzienkę rewizyjną.
Kąt wewnętrzny włączenia przyłącza kanalizacyjnego do kanału powinien wynosić od
45o do 90o i być zgodny z kierunkiem spadku kanału.
W przypadku du\
ych zagłębień kanałów ulicznych nale\
y, w celu ograniczenia konieczności
realizacji głębokich wykopów dla podłączeń do kanału, ka\
dorazowo przeanalizować mo\
liwość
alternatywnego sposobu włączenia poprzez realizację zbiorczych, lokalnych kanałów
wypłyconych w stosunku do kanału ulicznego, umo\
liwiających włączenie kilku posesji.
5. Posadowienie
Przyłącza kanalizacyjne nale\
y układać na podło\
u zalecanym przez producenta rur
z uwzględnieniem warunków gruntowych.
W przypadku przykrycia mniejszego ni\
1,4m i powy\
ej 6,0m oraz przy niekorzystnych
warunkach gruntowych wymagane jest przeprowadzenie obliczeń obcią\
eń statycznych
i dynamicznych (obcią\
enie ruchem kołowym) potwierdzających dobór typu materiału z jakiego
projektowane jest przyłącze i przedstawienie sposobu jego posadowienia.
6. Uzbrojenie
6.1. Studzienki rewizyjne
Na przyłączu, na terenie posesji nale\
y projektować studzienkę rewizyjną w odległości
min. 1,0-2,0m od granicy działki. Studzienkę projektować w odległości bezpiecznej dla
konstrukcji budynku.
Dopuszcza się zastosowanie w terenach zabudowy jednorodzinnej studzienki
inspekcyjnej z tworzywa sztucznego o średnicy min. 0,425m (tylko przy mo\
liwości doboru
odpowiedniej kinety) wg aktualnej normy oraz katalogów producentów.
Na terenach osiedli, do studzienek rewizyjnych nale\
y zapewnić dostęp i dojazd dla słu\
b
eksploatacji.
Odległości między studzienkami w zale\
ności od średnicy przyłącza powinny wynosić:
" dla średnicy 0,15m - do 35m,
" dla średnicy 0,20m - do 45m,
" dla średnicy powy\
ej 0,20m - do 60m.
Dopuszcza się wykonanie włączenia do istniejącej studzienki na kanale poprzez kaskadę
zewnętrzna lub wewnętrzną przy zachowaniu wytycznych Rozdział III, pkt.8.3 Studzienki
kaskadowe.
W przypadku studzienek z tworzyw sztucznych ( na terenie posesji ) włączenie powy\
ej
kinety nale\
y wykonywać zgodnie z instrukcją monta\
ową producenta ( np. wkładka  insitu ).
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 29 -
Włazy na studzienkach nale\
y dobierać w zale\
ności od przewidywanego obcią\
enia
związanego z usytuowaniem studzienki  zgodnie z aktualną normą oraz katalogiem producenta.
6.2. Urządzenia przeciwzalewowe
Urządzenia przeciwzalewowe nale\
y stosować na wewnętrznej instalacji
w pomieszczeniach usytuowanych poni\
ej poziomu terenu, wyposa\
onych w przybory sanitarne
i wpusty podłogowe, chroniąc te pomieszczenia przed zalaniem spiętrzonymi ściekami w kanale
sanitarnym. Eksploatacja urządzeń nale\
y do właściciela posesji.
6.3. Rewizje
Przy włączeniach przyłączy na trójnik, w przypadku braku mo\
liwości zbudowania
studni rewizyjnej na terenie posesji (np. zabudowa budynku w linii regulacyjnej ulicy) nale\
y
zaprojektować rewizję tu\
za ścianą zewnętrzną budynku, na odcinku poziomym instalacji,
lokalizując ją w pomieszczeniu łatwo dostępnym dla słu\
b eksploatacyjnych.
6.4. Wentylacja pionów
Piony instalacji kanalizacyjnej powinny być wentylowane zgodnie z obowiązującym
Rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie.
6.5. Przepompownie
W przypadku braku mo\
liwości grawitacyjnego odprowadzania ścieków z posesji
mo\
liwe jest projektowanie indywidualnej przepompowni ścieków na następujących warunkach.
" Przepompownie nale\
y lokalizować na instalacji wewnętrznej, na terenie posesji.
" Podłączenie instalacji ciśnieniowej do kanalizacji miejskiej nale\
y przewidzieć za
pośrednictwem studni rozprę\
nej zlokalizowanej na przyłączu, na terenie posesji.
" Przepompownia i kanał tłoczny nie będą eksploatowane przez MPWiK Sp. z o.o.
" Praca przepompowni nie mo\
e powodować zakłóceń w pracy kanalizacji miejskiej lub
ucią\
liwości zapachowych, pod rygorem rozwiązania umowy i zaprzestania odbioru
ścieków.
" Zbiorniki przepompowni powinny być odpowiednio zwymiarowane z uwzględnieniem
zu\
ycia wody na posesji, tak aby nie następowało zagniwanie ścieków spowodowane ich
przetrzymywaniem.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 30 -
Rozdział V  UZGODNIENIE DOKUMENTACJI
1.Wymagania ogólne:
Dokumentacja projektowa sieci i przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych podlega
uzgodnieniu z MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie, przy czym dla sieci wodociągowych
i kanalizacyjnych oraz obiektów wodociągowych jak np. przepompownie, zbiorniki i.t.p. oraz
du\
ych inwestycji w fazie projektu budowlanego i wykonawczego.
Projekt budowlany i wykonawczy, przedkładany do uzgodnienia powinien zostać
opracowany zgodnie z wymaganiami stawianymi przez obowiązujące przepisy prawa
budowlanego i ochrony środowiska, obowiązującymi Polskimi Normami, wymaganiami
technicznymi MPWiK sp. z o.o. zawartymi w warunkach technicznych i niniejszych wytycznych
oraz zasadami wiedzy technicznej i potrzebami sprawnego przeprowadzenia procesu
inwestycyjnego.
Uzgodnienie projektu dotyczy:
" zgodności projektu z wydanymi warunkami technicznymi,
" zgodności zawartych w nim rozwiązań projektowych z wymaganiami MPWiK
Sp. z o.o. zawartymi w niniejszych wytycznych.
Termin wa\
ności uzgodnień wynosi 2 lata, pod warunkiem wa\
ności decyzji i pozwoleń
dotyczących dokumentacji.
Uzgodnieniu podlega część technologiczna przedkładanego projektu. Projekt
konstrukcyjny nale\
y przedło\
yć wraz z częścią technologiczną.
Do uzgodnienia z MPWIK Sp. z o.o. w Lublinie nale\
y składać maksymalnie 3 egz.
projektu wraz z 2 egzemplarzami projektu konstrukcyjnego. Dotyczy to równie\
projektu
wykonawczego.
Jeden egzemplarz projektu technologicznego i konstrukcyjnego pozostaje w Archiwum
Technicznym MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie.
2.Wymagania dla projektów sieci wodociągowych
i kanalizacyjnych
2.1. Wymagane załączniki:
" warunki techniczne MPWiK Sp. z o.o.,
" oryginał uzgodnienia ZUDP do wglądu (opinia i załącznik graficzny),
" kserokopia uzgodnienia ZUDP,
" uzgodnienia wynikające z opinii ZUDP,
" uzgodnienia z zarządcami terenu, przez który przebiegają sieci (np. tereny wojskowe, PKP ),
" uzgodnienia i opinie, pozwolenia oraz inne dokumenty i decyzje wynikające
z obowiązujących przepisów wydane przez stosowne organy,
" wypis i wyrys z ewidencji gruntów, na których sytuowane będzie uzbrojenie,
" zgody właścicieli działek na usytuowanie sieci, w przypadku lokalizowania ich na terenie nie
będącym własnością Gminy Lublin,
" wyliczenie powierzchni rzutu poziomego projektowanego uzbrojenia
w poszczególnych nawierzchniach drogi miejskiej ze wskazaniem kategorii drogi, wraz
z rysunkiem usytuowania rurociągu pod poszczególnymi nawierzchniami pasa drogowego
przedstawionym na planie sytuacyjnym w skali 1:500. Będzie to dla inwestora podstawą do
wystąpienia do właściwego organu o zgodę na umieszczenie uzbrojenia w pasie drogowym.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 31 -
" imienny wykaz właścicieli nieruchomości, dla których projektowane są przyłącza na terenie
działek. W przypadku projektowania odgałęzień do posesji nale\
y przedło\
yć ich wykaz
adresowy.
2.2. Wymagania dla części opisowej i graficznej:
2.2.1.Część opisowa
" Lista opracowań/dokumentów z
ródłowych.
" Opis istniejącego i projektowanego zagospodarowania terenu z uwzględnieniem informacji
w zakresie przyjętych w projekcie rzędnych terenu.
" Warunki gruntowo-wodne (archiwalne lub na podstawie przeprowadzonych technicznych
badań podło\
a gruntowego).
" Opis projektowanego rozwiązania, zastosowane materiały, sposób realizacji  wytyczne
i wymagania dotyczące monta\
u i układania rur w wykopie, zagęszczenia gruntu,
uzasadnienie przyjętych rzędnych posadowienia.
" Uzbrojenie projektowanej sieci.
" Obliczenia i dobór urządzeń specjalnych (zawory redukcyjne, przepompownie, kaskady,
syfony, itp.).
" Obliczenia hydrauliczne projektowanej sieci  jeśli wymagane w warunkach technicznych
MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie
" Obliczenia statyczne.
" Zabezpieczenia obiektów znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie projektowanego
wodociągu/kanału i obiektów na nim zlokalizowanych - na podstawie zaleceń protokołu
ZUDP.
" Wytyczne realizacji inwestycji:
1. roboty ziemne,
2. wytyczne w zakresie zabezpieczenia i odwodnienia wykopów,
3. roboty budowlane i monta\
owe,
4. sposób włączenia do czynnej sieci wodociągowej/ kanalizacyjnej (o ile występuje),
5. sposób likwidacji istniejącego wodociągu/ kanalizacji (o ile występuje),
6. wytyczne w zakresie etapowania realizacji inwestycji wraz z ewentualnymi obejściami
tymczasowymi.
" Kontrola jakości, nadzór, odbiór robót - wytyczne i wymagania.
2.2.2 Część graficzna:
" Plan sytuacyjny w skali 1:500 z danymi technicznymi projektowanej sieci.
" Plansza z granicami zlewni projektowanej kanalizacji  gdy wymagana w warunkach
technicznych MPWiK Sp. z o.o. w Lublinie.
" Schemat hydrauliczny sieci/plan zlewni na podstawie koncepcji/programu stanowiącego
podstawę projektowania wodociągu/kanalizacji - zgodnie z warunkami technicznymi
MPWiK.
" Profil podłu\
ny sieci wodociągowej z uwzględnieniem zarówno istniejącej jak
i projektowanej nawierzchni.
" Profil podłu\
ny sieci kanalizacyjnej z uwzględnieniem zarówno istniejącej jak
i projektowanej nawierzchni,
" Szczegół włączenia do czynnej/projektowanej sieci wodociągowej/kanalizacyjnej.
" Rysunek posadowienia wodociągu/kanału w wykopie - przekrój porzeczny wykopu.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 32 -
" Technologiczne rysunki szczegółowe komór, studzienek i innych obiektów występujących
w opracowaniu w skali 1:50  1:20 (ze zwymiarowanym i opisanym uzbrojeniem)
z uwzględnieniem przejść szczelnych systemowych.
" Tabelaryczne zestawienie studni rewizyjnych.
" Rysunki konstrukcyjne studzienek (komór) oraz innych obiektów projektowanych na
sieciach.
" Rysunki konstrukcyjne przejść przewodów przez przeszkody naturalne i sztuczne.
" Dla sieci wodociągowej:
- rysunki konstrukcyjne bloków oporowych i podporowych,
- schemat monta\
owy węzłów
- schemat monta\
owy projektowanej sieci z uwzględnieniem kształtek, rodzaju połączeń
oraz bloków oporowych.
" Rozwiązanie zabezpieczenia istniejącego uzbrojenia podczas realizacji robót .
.
W szczególnych przypadkach zgodnie z Rozdziałem I pkt.3 i Rozdziałem III pkt.3 nale\
y
wykonać projekt konstrukcyjny.
3.Wymagania dla projektów przyłączy wodociągowych
i kanalizacyjnych
3.1. Wymagane załączniki:
" warunki techniczne MPWiK Sp. z o.o.,
" oryginał uzgodnienia ZUDP do wglądu (opinia i załącznik graficzny),
" kserokopia uzgodnienia ZUDP,
" dokumenty wynikające z warunków technicznych,
" uzgodnienia wynikające z opinii ZUDP,
" uzgodnienia i opinie, pozwolenia oraz inne dokumenty i decyzje wynikające
z obowiązujących przepisów wydane przez stosowne organy,
" wyliczenie powierzchni rzutu poziomego projektowanego uzbrojenia
w poszczególnych nawierzchniach drogi miejskiej z wskazaniem kategorii drogi, wraz
z rysunkiem usytuowania rurociągu pod poszczególnymi nawierzchniami pasa drogowego
przedstawionym na planie sytuacyjnym w skali 1:500. Będzie to dla inwestora podstawą do
wystąpienia do właściwego organu o zgodę na umieszczenie uzbrojenia w pasie drogowym.
" wypełniona i podpisana umowa przyłączeniowa ( nie wszyta ).
3.2. Wymagania dla części opisowej i graficznej:
1. Opis techniczny uwzględniający:
" dane techniczne projektowanych przewodów i uzbrojenia,
" wytyczne w zakresie realizacji inwestycji oraz kontroli jakości, nadzoru, odbioru robót,
" obliczenia i dobór urządzeń:
- obliczenia zapotrzebowania wody, doboru wodomierza oraz średnicy przyłącza
wodociągowego (przy standardowym wyposa\
eniu budynków mieszkalnych
jednorodzinnych bez obliczeń).
- obliczenia ilości odprowadzanych ścieków (przy standardowym wyposa\
eniu budynków
mieszkalnych jednorodzinnych bez obliczeń),
- obliczenia i dobór urządzeń podczyszczających ścieki sanitarne  gdy wymagane,.
2. Plan sytuacyjny z lokalizacją obiektu, istniejącą lub projektowaną siecią i projektowanymi
przyłączami (opracowany na mapie geodezyjnej do celów projektowych)
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 33 -
3. Profile podłu\
ne przyłączy w skali umo\
liwiającej prawidłowe odwzorowanie obiektu
z uwzględnieniem sposobu włączenia do sieci. Profil przyłącza wodociągowego  przewód
nale\
y zwymiarować do wodomierza, wrysować zestaw wodomierzowy.
4. Przyłącze wodociągowe - rzut pomieszczenia wodomierza/studni wodomierzowej
z wrysowanym, zwymiarowanym zestawem wodomierzowym z uwzględnieniem
zabezpieczenia przed przepływem zwrotnym zgodnie z aktualna normą.
5. Rysunek studzienki wodomierzowej.
6. Rysunek konstrukcyjny studzienki wodomierzowej - dla rozwiązań indywidualnych
7. Przyłącze kanalizacyjne - rzut lub rzuty najni\
szych kondygnacji z instalacją wod  kan
(nale\
y załączyć w przypadku projektowania urządzeń podczyszczających ścieki sanitarne 
rzut powinien zawierać lokalizację w.w. urządzeń).
8. Rysunek studzienki kanalizacyjnej
9. Rysunek konstrukcyjny studzienki kanalizacyjnej  dla rozwiązań nietypowych
np. studzienek kaskadowych
4. Uwagi końcowe
1. W przypadku przebudowy istniejącej sieci wodociągowej/kanalizacyjnej, będącej na
majątku i w eksploatacji MPWiK Sp. z o.o. obowiązują zasady jak przy budowie sieci
nowych. Ponadto Inwestor i Projektant zobowiązani są do uzgodnień roboczych rozwiązań
projektowych pod względem technicznym, eksploatacyjnym i formalnoprawnym z MPWiK
Sp. z o.o. w Lublinie.
2. Projektant zobowiązany jest do stosowania takich rozwiązań technicznych, w tym
odpowiednich urządzeń technicznych, aby eliminować emisje nieprzyjemnych zapachów
z projektowanych systemów kanalizacyjnych.
3. Projektant zobowiązany jest do korzystania z materiałów archiwalnych MPWiK
Sp. z o.o. w Lublinie (włącznie z wynikami monitoringu sieci).
4. Za wszelkie obliczenia: hydrauliczne, wytrzymałościowe, konstrukcyjne, zawarte
w projekcie oraz przyjęte rozwiązania odpowiada Projektant.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 34 -
Rozdział VI  BIBLIOGRAFIA
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane, z póz
niejszymi zmianami.
(Dz.U.Nr 156/2006, poz. 1118, z póz
niejszymi zmianami)
2. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków (Dz.U.Nr 72/2001, poz.747, z póz
niejszymi zmianami.)
3. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.Nr 62/2001, poz.627,
z póz
niejszymi zmianami.)
4. Ustawa z dnia 27 marca 2003r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz.U.Nr 80/2003, poz.717, z póz
niejszymi zmianami.)
5. Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne (Dz.U.Nr 115/2001, poz.1229, z póz
niejszymi
zmianami.)
6. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r o wyrobach budowlanych (Dz.U.Nr 92/2004, poz.881
i odpowiednie do niej przepisy wykonawcze.)
7. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpo\
arowej (Dz.U.Nr 147/2002,
poz.1229, z póz
niejszymi zmianami.)
8. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.Nr 261/2004,
poz.2603, z póz
niejszymi zmianami.)
9. Ustawa z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz.U.Nr 19/2007, poz.115,
z póz
niejszymi zmianami.)
10. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spo\
ycia przez ludzi (Dz.U.Nr 61/2007, poz.417)
11. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.Nr 75/2002,
poz.690, z póz
niejszymi zmianami.)
12. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie wymagań
dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku planu
zagospodarowania (Dz.U.Nr 164/2003, poz.1588)
13. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002r. w sprawie określenia
przeciętnych norm zu\
ycia wody (Dz.U.Nr 8/2002, poz.70).
14. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r.
w sprawie przeciwpo\
arowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg po\
arowych (Dz.U.Nr
121/2003, poz.1139)
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 35 -
15. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r.
w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpo\
arowej
(Dz.U.Nr 121/2003, poz.1137)
16. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006r.
w sprawie ochrony przeciwpo\
arowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
(Dz.U.Nr 80/2006, poz.563)
17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 listopada 2002r. Dz.U.Nr 212/2002 oraz
z dnia 8 lipca 2004. Dz.U.Nr 168/2004 w sprawie warunków, jakie nale\
y spełnić przy
odprowadzeniu ścieków do wód lub ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego.
18. Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006r. Dz.U.Nr 136/2006 poz. 964
w sprawie realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków
wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych.
19. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003r. w sprawie szczegółowego
zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U.Nr 120/2003, poz.1133)
20. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004r. w sprawie
szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-u\
ytkowego.
(Dz.U.Nr 202/2004, poz.2072, z póz
niejszymi zmianami.)
21. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 paz
dziernika
2003r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz
wykorzystania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest
wykorzystywany azbest (Dz.U.Nr 192/2003, poz.1876)
22. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. (Dz.U.86/2007,
poz.579)
23. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi
przesyłowe dalekosię\
ne słu\
ące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich
usytuowanie. (Dz.U.243/2005, poz.2063)
24. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 paz
dziernika 2005 w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich
usytuowanie. (Dz.U.219/2005, poz.1864)
25. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty
in\
ynierskie i ich usytuowanie. (Dz.U.63/2000, poz.735)
26. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999
w sprawie warunków technicznych u\
ytkowania budynków mieszkalnych. (Dz.U.74/1999,
poz.836)
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 36 -
27. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe. (Dz.U.97/2001, poz.1055)
28. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich
usytuowanie. (Dz.U.151/1998, poz.987)
29. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 31 sierpnia 1998
w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dla lotnisk cywilnych. (Dz.U.130/98,
poz.859)
30. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich
usytuowanie. (Dz.U.Nr 43/1999, poz. 430)
31. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki śywnościowej z dnia 7 paz
dziernika
1997 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze
i ich usytuowanie. (Dz.U.132/1997, poz.877)
32. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 26 lutego 1996
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzy\
owania linii
kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie. (Dz.U.33/1996, poz.144)
33. PN-B-10725: 1997 Wodociągi. Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania.
34. PN-91/B-10728 Studzienki wodociągowe
35. PN-EN 1717: 2003 Ochrona przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacjach
wodociągowych i ogólne wymagania dotyczące urządzeń zapobiegających
zanieczyszczeniu przez przepływ zwrotny.
36. PN-92/B-01706 Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu.
37. PN-92/B-01706 /Az1:1999 Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu.(zmiana
Az1)
38. PN-EN 805: 2002 Zaopatrzenie w wodę. Wymagania dotyczące systemów zewnętrznych
i ich części składowych
39. PN-85/B-01705 Obiekty i urządzenia ujęć wody. Terminologia.
40. PN-B-10702:1999 Wodociągi i kanalizacja Zbiorniki. Wymagania i badania.
41. PN-B-10736:1999 Roboty ziemne. Wykopy otwarte dla przewodów wodociągowych
i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania.
42. PN-B-10720: 1998 Wodociągi. Zabudowa zestawów wodomierzowych w instalacjach
wodociągowych. Wymagania przy odbiorze.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 37 -
43. PN-ISO 4064-1 Pomiar objętości wody w przewodach. Wodomierze do wody pitnej
zimnej. Wymagania.
44. PN-ISO 4064-2 +Ad1 Pomiar objętości wody w przewodach. Wodomierze do wody pitnej
zimnej. Wymagania instalacyjne (zastępuje normę PN-91 M-54910).
45. PN ISO 7858-1 Pomiar objętości wody przepływającej w przewodach. Wodomierze
sprzę\
one. Wymagania.
46. PN ISO 7858-2 Pomiar objętości wody przepływającej w przewodach. Wodomierze
sprzę\
one. Wymagania instalacyjne.
47. PN ISO 4064-2 Pomiar objętości wody w przewodach. Wodomierze do wody pitnej
zimnej. Wymagania instalacyjne.
48. PN-EN 545: 2005 Rury, kształtki i wyposa\
enie z \
eliwa sferoidalnego oraz ich złącza
do rurociągów wodnych. Wymagania i metody ich badań.
49. PN-EN 295-1: 1999 Rury i kształtki kamionkowe i ich połączenia w sieci drena\
owej
i kanalizacyjnej  Wymagania.
50. PN-EN 1401-1:1999 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Podziemne
bezciśnieniowe systemy przewodowe z niezmiękczonego poli(chlorku winylu) (PVC-U)
do odwadniania i kanalizacji  Wymagania dotyczące rur, kształtek i systemu.
51. PN-EN 1852-1:1999/A1:2004 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Podziemne
bezciśnieniowe systemy przewodowe z polipropylenu (PP) do odwadniania i kanalizacji.
Wymagania dotyczące rur, kształtek i systemu.
52. PN-EN 1852-1:1999 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Podziemne
bezciśnieniowe systemy przewodowe z polipropylenu (PP) do odwadniania i kanalizacji.
Wymagania dotyczące rur, kształtek i systemu.
53. PN-EN ISO 9969:1997 Rury z tworzyw termoplastycznych. Oznaczenia sztywności
obwodowej.
54. PN-EN 13566-1:2004 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do renowacji
podziemnych bezciśnieniowych sieci kanalizacji deszczowej i sanitarnej.
Część 1: Postanowienia ogólne.
55. PN-EN 13566-3:2004. Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do renowacji
podziemnych bezciśnieniowych sieci kanalizacji deszczowej i sanitarnej.
Część 3: Wykładzina z rur ściśle pasowanych.
56. PN-EN 13566-4:2004 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do renowacji
podziemnych bezciśnieniowych sieci kanalizacji deszczowej i sanitarnej.
Część 4: Wykładzina z rur utwardzanych na miejscu.
57. PN-EN ISO 6708: 1998 Elementy rurociągów. Definicja i dobór DN (wymiaru
nominalnego)
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 38 -
58. PN-79/M-34033 Rurociągi pary i wody. Obliczanie grubości ścianek rur.
59. PN-85/B-01700: 1999 Wodociągi i kanalizacja. Urządzenia i sieć zewnętrzna. Oznaczenia
graficzne.
60. PN-86/B-09700 Tablice orientacyjne do oznaczania uzbrojenia na przewodach
wodociągowych.
61. PN-B-02863: 1997 Ochrona przeciwpo\
arowa budynków. Przeciwpo\
arowe zaopatrzenie
wodne. Sieć wodociągowa przeciwpo\
arowa.
62. PN-B-02863/Az1: 2001 Ochrona przeciwpo\
arowa budynków. Przeciwpo\
arowe
zaopatrzenie wodne. Sieć wodociągowa przeciwpo\
arowa (Zmiana Az1)
63. PN-82/B-02857 Ochrona przeciwpo\
arowa w budownictwie. Przeciwpo\
arowe zbiorniki
wodne. Wymagania ogólne
64. PN-B-02865: 1997 Ochrona przeciwpo\
arowa budynków. Przeciwpo\
arowe zaopatrzenie
wodne. Instalacja wodociągowa przeciwpo\
arowa.
65. PN-B-02865/Ap1:1999 Ochrona przeciwpo\
arowa budynków. Przeciwpo\
arowe
zaopatrzenie wodne. Instalacja wodociągowa przeciwpo\
arowa.
66. PN-M-51540: 1997 Ochrona przeciwpo\
arowa. Urządzenia tryskaczowe.
67. PN-B-02864: 1997 Ochrona przeciwpo\
arowa budynków. Przeciwpo\
arowe zaopatrzenie
wodne. Zasady obl. zapotrz. na wodę do celów p.po\
.
68. PN-91/M-34501 Skrzy\
owania gazociągów z przeszkodami terenowymi. Wymagania.
69. PN-81/B-03020 Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia
statyczne i projektowanie.
70. PN-82/B-02403 Ogrzewnictwo. Temperatury obliczeniowe zewnętrzne.
71. PN-EN 12954 Ochrona katodowa konstrukcji metalowych w gruntach lub w wodach.
Zasady ogólne i zastosowania dotyczące rurociągów.
72. PN-EN 1610:2002 Budowa i badania przewodów kanalizacyjnych.
73. PN-EN 1610:2002/Ap1: 2007 Budowa i badania przewodów kanalizacyjnych.
74. PN-99/B-10729: 1999 Kanalizacja. Studzienki kanalizacyjne.
75. PN-EN 124: 2000 Zwieńczenia wpustów i studzienek kanalizacyjnych do nawierzchni dla
ruchu pieszego i kołowego.
76. PN-S-02204 Drogi samochodowe. Odwodnienie dróg.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 39 -
77. PN-92/B-01707 Instalacje kanalizacyjne. Wymagania w projektowaniu
78. PN-90/B-02711 Kanalizacja. Pomiar ciągły natę\
enia przepływu objętościowego ścieków
w przewodach kanalizacyjnych bezciśnieniowych. Wytyczne projektowania.
79. PN-EN 752-1:2000 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Pojęcia ogólne i definicje.
80. PN-EN 752-2:2000 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Wymagania.
81. PN-EN 752-3:2000 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Planowanie.
82. PN-EN 752-4:2001 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Obliczenia hydrauliczne
i oddziaływanie na środowiska
83. PN-EN 752-5:2001 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Modernizacja.
84. PN-EN 752-6:2002 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Część 6: Układy pompowe.
85. PN-EN 752-7: 2002 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Część 7: Eksploatacja
i u\
ytkowanie.
86. PN-EN 476:2001 Wymagania ogólne dotyczące elementów stosowanych w systemie
kanalizacji grawitacyjnej.
87. PN-EN 1671: 2001 Zewnętrzne systemy kanalizacji ciśnieniowej.
88. PN-EN 1091: 2002 Systemy zewnętrznej kanalizacji podciśnieniowej.
89. PN-EN 1917: 2004 Studzienki włazowe i niewłazowe z betonu niezbrojonego, z betonu
zbrojonego włóknem stalowym i \
elbetowym.
90. PN-EN 1295-1: 2002 Obliczenia statyczne rurociągów uło\
onych w ziemi w ró\
nych
warunkach obcią\
enia. Część 1:Wymagania ogólne.
91. PN-EN 197-1:2002 Cement. Cześć 1: Skład, wymagania i kryteria zgodności dotyczące
cementów powszechnego u\
ytku ze zmianą PN-EN 197-1: 2002/A1 wprowadzoną
w styczniu 2005.
92. PN-EN 12620: 2004 Kruszywa do betonu z poprawką PN-EN 12620: 2004/AC
wprowadzoną w 2004.
93. PN-EN 206-1: 2003 Beton. Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność.
94. PN-B-03264: 2002 Konstrukcje betonowe, \
elbetowe i sprę\
one. Obliczenia statyczne
i projektowanie z uzupełnieniem PN-B-03264: 2002/Ap1 z grudnia 2004.
95. PN-EN 858-1 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. olej i benzyna) Część 1: Zasady
projektowania, właściwości u\
ytkowe i badania, znakowanie i sterowanie jakością
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 40 -
96. PN-EN 858-1:2005/A1:2007 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. olej i benzyna)
Część 1: Zasady projektowania, właściwości u\
ytkowe i badania, znakowanie i sterowanie
jakością
97. PN-EN 858-2: 2005 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. olej i benzyna)
Część 2: dobór wielkości nominalnych, instalowanie, u\
ytkowanie i eksploatacja.
98. PN-92/B-10727 Kanalizacja. Przewody kanalizacyjne na terenach górniczych. Wymagania
i badania przy odbiorze.
99. Zeszyt nr 1 Wymagania techniczne COBRTI INSTAL Zabezpieczenie wody przed
wtórnym zanieczyszczeniem. Opracowanie czerwiec 2001
100. Zeszyt nr 3 Wymagania techniczne COBRTI INSTAL Warunki techniczne wykonania
i odbioru sieci wodociągowych. Opracowanie wrzesień 2001
101. Zeszyt nr 9 Wymagania techniczne COBRTI INSTAL Warunki techniczne wykonania
i odbioru sieci kanalizacyjnych. Opracowanie sierpień 2003
102. Kanalizacja miast i oczyszczanie ścieków. Karl i Klaus Imhoff Poradnik Oficyna
Wydawnicza Projprzem-EKO Bydgoszcz 1996
103. ATV-A-117 ATV-Regelwerk Abwasser. Wytyczne wymiarowania, ukształtowania
i eksploatacji zbiorników retencyjnych.
104. ATV-A-127 ATV-Regelwerk Abwasser. Wytyczne dla obliczeń statycznych kanałów
i sieci odwadniających.
105. Odwodnienie dróg. Roman Edel Warszawa 2006
106. Instrukcje eksploatacji wodomierzy opracowane przez producentów
107. Wodociągi i kanalizacja. Projektowanie, monta\
, eksploatacja, modernizacja.
Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Zespół autorów pod redakcją prof. Waldemara
śuchowskiego.
Wytyczne techniczne do projektowania sieci, przyłączy oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. - 41 -