Glosariusz terminologii IT

Wstęp

Planowanie zasobów przedsiębiorstwa (ang.

ERP - Enterprise Resource Planning

) było

ważnym krokiem w ewolucji narzędzi informatycznych, która rozpoczęła się w latach
sześćdziesiątych. Każdy kolejny stopień ewolucji w/w narzędzi i rozwiązań informatycznych
budowany jest na fundamentach i zasadach wypracowanych przez stopień poprzedni.

Glosariusz oparty został na oryginalnym brzmieniu poszczególnych terminów, aby ułatwić
czytelnikom zrozumienie anglojęzycznej terminologii często wykorzystywanej przez
dostawców rozwiązań informatycznych.

accounts payable - AP (pol. zobowiązania): Wartość towarów i usług nabytych, za które nie
dokonano jeszcze płatności.

accounts receivable - AR (pol. należności): Wartość towarów wysłanych lub usług
wykonanych dla klientów, za które nie otrzymano jeszcze płatności.

advanced

planning and

scheduling - APS (pol. zaawansowane planowanie

i harmonogramowanie): Techniki polegające na analizie i planowaniu procesów
logistycznych oraz produkcyjnych w okresach krótkich, średnich i długich. APS posiada
każdy program komputerowy stosujący zaawansowane algorytmy matematyczne lub logiczne
w celu optymalizacji lub symulacji planowania przy ograniczonej zdolności produkcyjnej,
planowania kapitałowego, prognozowania, zarządzania popytem, i innych. Wymienione
techniki biorą jednocześnie pod uwagę szereg ograniczeń oraz zasad biznesowych
zapewniając planowanie i harmonogramowanie w czasie rzeczywistym, wsparcie decyzji,
zarządzanie zdolnością produkcyjną, itd. APS często generuje i ocenia liczne scenariusze.
Kierownictwo wybiera wówczas jeden scenariusz do wykorzystania jako "plan ostateczny".
Pięć głównych składników systemów APS to: planowanie popytu, planowanie produkcji,
harmonogramowanie produkcji, planowanie dystrybucji oraz planowanie transportu.

APICS - American Production and Inventory Control Society (pol. Amerykańskie
Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami): Organizacja edukacyjna typu non-profit
składająca się z ponad 70.000 członków w obszarach produkcji, materiałów i wyrobów oraz
zintegrowanego zarządzania zasobami.


application Software (pol. aplikacja komputerowa): Program, który wykonuje zadanie lub
realizuje proces dostosowany do indywidualnych potrzeb użytkowników końcowych lub
rozwiązuje poszczególne ich problemy. Aplikacje komputerowe dla przedsiębiorstw są
przykładem biznesowych systemów informatycznych dużej skali, używanymi przez
organizacje do zarządzania ich działaniami.

application programming interface - API (pol. interfejs programowania aplikacji): Zestaw
mechanizmów, protokołów i narzędzi do budowania aplikacji lub komunikowania się
z programami lub innymi systemami. Dobry API ułatwia tworzenie programu przez
dostarczanie wszystkich elementów, które są potrzebne programiście. Mimo, że API są
przeznaczone dla programistów to są one ostatecznie korzystne dla użytkowników ponieważ
gwarantują, że wszystkie programy wykorzystujące ten sam API będą miały podobne
interfejsy, co ułatwia użytkownikom poznawanie i korzystanie z nowych programów. Wielu

dostawców aplikacji dla przedsiębiorstw dostarcza API do integrowania innych aplikacji z ich
systemami.

application service provider - ASP (pol. dostawca usług aplikacyjnych): Podmiot
zarządzający, dystrybuujący i utrzymujący dzierżawę aplikacji informatycznych i usług
z nimi związanych klientom poprzez sieci rozległe (ang. wide area network - WAN)
z centrum danych. ASP jest więc dla przedsiębiorstw sposobem na outsourcing wybranych
lub prawie wszystkich aspektów ich potrzeb informatycznych.

architecture (pol. architektura aplikacji): Zestaw protokołów posiadających określoną
strukturę, który realizuje funkcje systemu.

avaialble-to-promise - ATP (pol. dostępne do potwierdzenia): Niezadysponowana część
zapasów przedsiębiorstwa lub planowanej produkcji, utrzymywana w harmonogramie
głównym, celem potwierdzania i zrealizowania zamówienia od klienta.

back scheduling (pol. harmonogramowanie wsteczne): Technika obliczania daty rozpoczęcia
i zakończenia realizacji zamówienia. Harmonogram realizacji zamówienia jest obliczany
wstecznie począwszy od jego zakończenia, w celu określenia daty rozpoczęcia realizacji
zamówienia i/lub zakończenia realizacji każdej operacji nań się składającej.

bill of material - BOM (pol. struktura materiału): Lista wszystkich podzespołów, elementów
pośrednich, części oraz surowców, z których składa się wyrób gotowy, wskazująca na ilość
każdego z elementów niezbędnych do jego wytworzenia.

browser (pol. przeglądarka): Oprogramowanie wykorzystywane w Internecie w celu dotarcia
do i wyświetlenia dokumentów na ekranie, łączenia się z innymi stronami przy wykorzystaniu
łączy hipertekstowych, wyświetlania obrazów oraz odtwarzania plików audio.

business intelligence - BI: Zestaw narzędzi zapewniających wielowymiarową analizę
graficzną informacji biznesowej, umożliwiających osobom podejmowanie lepszych decyzji
i ulepszanie procesów biznesowych. Często posiadające funkcje "co jeśli".

business-to-business e - commerce - B2B (pol. handel elektroniczny w relacji typu firma -
firma) (A): Interesy prowadzone między firmami przez Internet. Internet wpływa na
przekształcanie się firm, poprzez ich udział w zarządzaniu łańcuchem dostaw, w organizacje
wirtualne, redukujące koszty, czas realizacji zamówienia oraz zwiększające terminowość
realizacji zleceń.

business-to-consumer sales - B2C (pol. sprzedaż w relacji typu firma - konsument) (A):
Interesy między firmami a konsumentami końcowymi prowadzone w dużym stopniu przez
Internet. Dotyczy to firm, które oprócz sprzedaży tradycyjnej oferują sprzedaż produktów on-
line oraz firm, które handlują wyłącznie drogą elektroniczną.

capable-to-promise - CTP (pol. możliwe do potwierdzenia): Proces potwierdzania
zamówień od klientów biorąc pod uwagę dostępne zdolności produkcyjne i zapasy. Proces ten
może obejmować wiele zakładów produkcyjnych oraz punktów dystrybucji. Pojęcie to stosuje
się, aby określić kiedy nowe zamówienie lub zamówienie nie ujęte w harmonogramie może
być zrealizowane. Przy jego określaniu stosuje się model harmonogramowania przy
ograniczonej zdolności systemu produkcyjnego w celu określenia, kiedy można zrealizować

zamówienie. Uwzględnia wszelkie ograniczenia produkcji, takie jak dostępność zasobów,
czas realizacji zamówień na surowce lub części kupowane oraz wymagania dotyczące
komponentów lub podzespołów. Powstała w ten sposób data realizacji zamówienia
uwzględnia zdolność produkcyjną, aktualne uwarunkowania produkcji oraz przyszłe
zamówienia. Celem stosowania jest zredukowanie czasu spędzanego przez planistów
produkcji, przyspieszenie realizacji zamówień i dostosowywanie planów z powodu podania
niedokładnej daty realizacji zamówienia.

capacity requirements planning - CRP (pol. planowanie zdolności produkcyjnych):
Funkcja ustalania, mierzenia i dostosowywania limitów oraz poziomów zdolności
produkcyjnej. Termin CRP w tym kontekście odnosi się do procesu szczegółowego określania
wielkości robocizny oraz zasobów maszynowych wymaganych do wykonania zadań
produkcyjnych.

client/server system (pol. system klient/serwer): Rozproszony system komputerowy, w
którym przetwarzanie przypisywane jest komputerowi, który najlepiej spośród komputerów w
sieci może wykonać dane zadanie.

client (pol. klient aplikacji): W systemach informatycznych, program komputerowy używany
do kontaktowania się i uzyskiwania danych z programu obsługującego, zainstalowanego na
innym komputerze (serwerze aplikacji). Każdy klient aplikacji jest zaprojektowany do pracy z
jednym lub większą liczbą programów na serwerze aplikacji, a każdy program na serwerze
aplikacji wymaga konkretnego rodzaju klienta aplikacji. Przeglądarka internetowa jest
jednym z typów klienta aplikacji.

computer-assisted software engineering - CASE (pol. technika tworzenia oprogramowania
wspierana komputerowo): Wykorzystanie narzędzi komputerowych w celu wsparcia procesu
projektowania, rozwijania i utrzymywania produktów i systemów informatycznych.

computerized maintenance management systems - CMMS (pol. utrzymywanie systemów
wspomagających zarządzanie wspierane komputerowo): Systemy informatyczne służące do
utrzymywania przetwarzania zamówień, jak również związanymi z nimi zapasami, zakupami,
księgowością i funkcjami kadrowymi. W niektórych branżach - szczególnie w produkcji o
charakterze ciągłym, gdzie producenci chcą zoptymalizować zużycie wyposażenia
wymagającego dużych nakładów kapitałowych - systemy te odgrywają wiodącą rolę jako
systemy wspomagające zarządzanie przedsiębiorstwem. CMMS mają podobne funkcje
podstawowe, na które składają się np.: rejestracja i administracja wyposażenia, kontrola
zapasów, harmonogramowanie prac i zasobów oraz zakupy.

corporate performance management - CPM (pol. zarządzanie wynikami organizacji): Dość
szeroki termin opisujący metodologie, metryki, procesy oraz systemy wykorzystywane do
monitorowania i zarządzania wynikami przedsiębiorstwa. Aplikacje komputerowe, które
umożliwiają CPM przekładają strategię działania na plany operacyjne oraz prezentację
skumulowanych wyników.

cost of goods sold - COGS (pol. koszt własny sprzedaży): Klasyfikacja księgowa określająca
kwoty kosztów materiałów bezpośrednich, bezpośrednich kosztów robocizny oraz kosztów
ogólnych związanych ze sprzedażą produktów w danym okresie.

customer relationship management - CRM (pol. zarządzanie relacjami z klientami):
Systemy informatyczne, od prostych i gotowych rozwiązań do zarządzania kontaktami z
klientami, do wysoce wyspecjalizowanych i interaktywnych pakietów służących
sprzedawaniu, które łączą sprzedaż, marketing oraz narzędzia związane z informacją
zarządczą. Obejmują one tworzenie struktury produktu, zarządzanie kalkulacjami i ofertami,
oraz encyklopedie marketingu. Niektóre systemy rozszerzają te funkcje do tworzenia
złożonych wycen, promocji, planów prowizyjnych, sprzedaży zespołowej oraz zarządzania
kampaniami reklamowymi. Rozwiązania wspomagające zarządzanie relacjami z klientami
instalowane w dużych firmach z setkami, nawet tysiącami użytkowników mają możliwość
obsługi centrum informacji telefonicznej oraz wspomagania klienta, serwisu posprzedażnego,
prognozowania i analiz.

database (pol. baza danych): Zbiór danych zaprojektowany w celu oddzielenia programów
komputerowych od plików z danymi. Redundancja jest zminimalizowana, elementy danych
mogą być dodawane lub usuwane, a struktura plików nie wymaga zmian w istniejących
programach komputerowych.

database management systems - DBMS (pol. systemy zarządzania bazami danych):
Oprogramowanie zaprojektowane w celu zorganizowania danych oraz dostarczenia
mechanizmu ich przechowywania, utrzymywania oraz pozyskiwania z nośnika fizycznego
(np. bazy danych). DBMS oddziela dane od aplikacji komputerowych oraz osób z nich
korzystających i umożliwia przeglądanie danych na wiele sposobów.

data warehouse (pol. hurtownia danych): Zbiór danych, który został przygotowany
specjalnie dla aplikacji wspierających podejmowanie decyzji.

discrete manufacturing (pol. produkcja dyskretna): Produkcja jednostkowa takich wyrobów
jak np. pojazdy, urządzenia elektryczne lub komputery.

e-Business: Nazwa ogólna nadawana każdemu rodzajowi działalności gospodarczej
prowadzonej przy użyciu Internetu, od handlu internetowego po samoobsługę.

engineer-to-order - ETO (pol. konstruowanie na zamówienie): Produkty, których
specyfikacje klienta wymagają osobnego projektu inżynierskiego, znacznego dostosowania,
lub zakupu nowych materiałów. Wynikiem każdego zamówienia jest powstanie osobnego
zestawu części, struktury materiałów oraz marszruty (technologii).

enterprise application integration - EAI (pol. integracja aplikacji komputerowych
wspomagających zarządzanie przedsiębiorstwem): Nieograniczone współdzielenie danych
oraz procesów biznesowych poprzez aplikacje komputerowe w sieci informatycznej
organizacji, w przypadkach gdy programy komputerowe w obszarach takich jak kontrola
zapasów kadr, automatyzacja sprzedaży i inne oraz zarządzanie bazami danych
zaprojektowane były tak, by działać niezależnie, bez interakcji pomiędzy nimi. Istnieją cztery
główne kategorie integracji: 1) łączenie baz danych: bazy danych współdzielą i kopiują
informacje jeśli istnieje taka potrzeba; 2) łączenie aplikacji komputerowych: przedsiębiorstwo
współdzieli procesy biznesowe i dane pomiędzy dwiema lub więcej aplikacjami; 3) tworzenie
hurtowni danych: dane pozyskiwane są z różnych źródeł i kierowane do osobnych baz danych
w celu dalszych analiz; oraz 4) wspólny system informatyczny, najwyższe osiągnięcie
integracyjne, gdy wszystkie elementy informatycznego systemu wspomagającego zarządzanie
przedsiębiorstwem są powiązane tak, by wyglądały jak jednolita aplikacja komputerowa.

enterprise asset management - EAM (pol. zrządzanie aktywami przedsiębiorstwa): Aktywa
przedsiębiorstwa mogą obejmować m.in. siłę roboczą, narzędzia, wyposażenie, materiały i
informacje. Celem zarządzania aktywami przedsiębiorstwa jest optymalizacja ich
wykorzystania oraz zarządzanie działaniami związanymi z utrzymywaniem majątku w
sprawności i możliwie najwyższej wydajności. Kolejnym kluczowym elementem w szeroko
rozumianym zarządzaniu majątkiem firmy jest integracja z finansami, kadrami i funkcjami
zakupów, jak również produkcji, planowania zapotrzebowania materiałowego oraz systemami
planowania zasobów produkcyjnych przedsiębiorstwa.

enterprise resource planning - ERP (pol. planowanie zasobów przedsiębiorstwa): 1) System
informatyczny zorientowany księgowo wykorzystywany dla zaplanowania zasobów
przedsiębiorstwa niezbędnych do przyjęcia, realizacji, wysyłki i rozliczenia księgowego
zamówień od klientów. System ERP różni się od typowego systemu MRP II elementami
technicznymi takimi jak: graficzny interfejs użytkownika, relacyjna baza danych,
wykorzystanie języka czwartej generacji, zastosowaniem narzędzi typu CASE dla jego
rozwoju, architekturą typu klient/serwer oraz otwartym charakterem aplikacji. 2) Ogólniej,
jest to metoda wydajnego planowania i kontroli wszystkich zasobów niezbędnych do
przyjęcia, realizacji, wysłania i rozliczenia zamówień od klientów w firmie produkcyjnej,
dystrybucyjnej lub usługowej.

flow manufacturing (pol. produkcja potokowa, ciągła): Forma organizacji produkcji, w
której maszyny i operatorzy obsługują taki sam, zwykle nieprzerwany przepływ materiałów.
Operatorzy na ogół wykonują te same czynności dla każdej serii produkcyjnej. Często w/w
formę produkcji określa się jako masową. Każdy wyrób gotowy mimo, że różni się
specyfikacją materiału, korzysta z tego samego schematu procesu produkcji, a produkcja
realizowana jest masowo.

fourth-generation language - 4GL (pol. język czwartej generacji - 4GL): Ogólny termin
odnoszący się do serii języków nie posiadających ustalonych procedur, które umożliwiają
użytkownikom lub programistom tworzenie prototypów oraz kodowanie nowych systemów.
Języki te wykorzystują menu, kombinacje pytań i odpowiedzi oraz prostsze, angielsko-
podobne sekwencje wyrazów do projektowania i wdrażania systemów, uaktualniania baz
danych, generowania raportów, tworzenia wykresów oraz odpowiadania na zapytania.

graphical user interface - GUI (pol. graficzny interfejs użytkownika): Połączenie między
komputerem i użytkownikiem korzystającym z myszy i ikon tak, aby użytkownik dokonywał
wyboru przez wskazywanie na ikonę i klikanie myszą.

Internet: Światowa sieć komputerów należących do firm, rządów i uniwersytetów,
umożliwiająca użytkownikom dzielenie się informacjami w formie plików oraz wysyłanie
wiadomości elektronicznych oraz dostęp do ogromnych zbiorów informacji. Nazywany
również Siecią.

Just-in-Time - JIT (pol. dokładnie na czas): Filozofia produkcji oparta na planowanej
eliminacji wszystkich strat materiałowych i stałym poprawianiu produktywności. Obejmuje
pomyślne wykonanie wszystkich czynności produkcyjnych wymaganych do wytworzenia
wyrobu gotowego, od powstania projektu po dostawę, ze wszystkimi etapami przekształcania
surowca włącznie.

lead time (pol. czas realizacji): 1) Czas wymagany do przeprowadzenia procesu (lub serii
operacji). 2) W kontekście logistyki, jest to czas pomiędzy pojawieniem się potrzeby złożenia
zamówienia, a otrzymaniem materiałów. Poszczególne elementy czasu realizacji mogą
zawierać czas przygotowania zamówienia, czas oczekiwania, czas przetwarzania, czas
transportu lub przesunięcia, czas otrzymania i czas kontroli.

lean production (pol. odchudzona produkcja): Filozofia produkcji kładąca nacisk na
minimalizację ilości wszystkich zasobów (włącznie z czasem) wykorzystywanych w różnych
działaniach przedsiębiorstwa. Wiąże się z identyfikowaniem i eliminowaniem działań nie
tworzących wartości dodanej na etapie projektu, produkcji, zarządzania łańcuchem dostaw
oraz obsługi klienta. Producenci stosujący technikę produkcji odchudzonej zatrudniają
zespoły wszechstronnie wykwalifikowanych pracowników na wszystkich poziomach
organizacji i stosują wysoce elastyczny, coraz bardziej zautomatyzowany sprzęt do
wytwarzania określonej liczby produktów o potencjalnie dużej różnorodności. Zawiera
zestaw zasad i reguł redukcji kosztów poprzez nieustanne usuwanie odpadów oraz poprzez
upraszczanie wszystkich procesów produkcyjnych i wspomagających.

mass customization (pol. masowe dostosowywanie): Wytworzenie dużej liczby produktów, o
dużej różnorodności tak, aby klient mógł wybrać produkt spośród dużej liczby możliwych
wyrobów gotowych, podczas gdy koszt produkcji jest niski ze względu na ich duży wolumen.
Przykładem może być zamówienie na komputer osobisty, w którym klient może
wyszczególnić prędkość procesora, ilość pamięci, wielkość i prędkość twardego dysku, cechy
wymiennych urządzeń pamięciowych oraz wiele innych opcji, gdy komputery osobiste są
składane na jednej linii po niskich kosztach.

mass production (pol. produkcja masowa): Produkcja na dużą skalę, charakteryzująca się
wyspecjalizowanym sprzętem i siłą roboczą.

master production schedule - MPS (pol. główny plan produkcji): Prognozowany plan
produkcji elementów, przypisany do przygotowania głównemu planiście. Jest to zbiór danych
związanych z planowaniem, który stanowi trzon planowania zapotrzebowania materiałowego
(MRP). Przedstawia on to, co firma planuje produkować, wyrażone w określonych
konfiguracjach, ilościach i datach.

material requirements planning - MRP (pol. planowanie zapotrzebowania materiałowego):
Zbiór technik, wykorzystujących dane ze struktury materiałów, danych zapasów oraz
głównego planu produkcji w celu skalkulowania zapotrzebowania materiałowego. Tworzy
zapotrzebowanie realizacji zamówień uzupełniających na materiały. Co więcej, zaleca zmianę
harmonogramu zamówień otwartych, gdy terminy realizacji i terminy zapotrzebowania nie są
zbieżne.

manufacturing resource planning - MRP II (pol. planowanie zasobów produkcyjnych):
Metoda efektywnego planowania wszystkich zasobów firmy produkcyjnej. Metoda ta zajmuje
się planowaniem operacyjnym w jednostkach, planowaniem finansowym i ma zdolności
symulacyjne, aby odpowiadać na pytania typu "co jeśli". Składa się z różnorodnych,
wzajemnie powiązanych procesów: tworzenie biznes planów, planowanie produkcji
(planowanie sprzedaży i planowanie operacyjne), tworzenie głównego planu produkcji,
planowanie zapotrzebowania materiałowego, planowanie zdolności produkcyjnych oraz
systemy wspomagania zarządzania zdolnościami produkcyjnymi i materiałami. Wyniki tych
systemów integrowane są z raportami finansowymi takimi jak biznes plan, zestawienie

zakupów, budżet na wysyłki, oraz prognozy zapasów. Planowanie zasobów produkcyjnych
jest bezpośrednią pochodną i rozszerzeniem MRP z zamkniętą pętlą.

manufacturing execution system - MES (pol. system zarządzania produkcją): System
komunikacji i informowania obszaru produkcji. Zawiera funkcje takie jak alokacja oraz status
zasobów, harmonogramowanie operacyjne/szczegółowe, rozdysponowywanie składników
produkcji, kontrola dokumentów, zbieranie i pozyskiwanie danych, zarządzanie zasobami
ludzkimi, zarządzanie jakością, zarządzanie procesem, zarządzanie utrzymaniem ruchu,
śledzenie zmian oraz pochodzenia produktu, analiza wyników. Może dostarczać informacje
zwrotne z obszaru produkcji w czasie rzeczywistym. Łączy się i uzupełnia z systemami ERP.

online analytical processing - OLAP (pol. przetwarzanie analityczne w czasie rzeczywistym):
Kategoria narzędzi informatycznych, które analizują dane przechowywane w bazie danych.
Narzędzia typu OLAP umożliwiają użytkownikom analizę wielowymiarowych danych w
różnych przekrojach. Przykładowo, prezentuje analizy trendów i serii czasowych. Głównym
składnikiem programu OLAP jest serwer OLAP, który znajduje się pomiędzy klientem oraz
systemem zarządzania bazą danych (DBMS), który rozpoznaje sposób zorganizowania
danych w bazie i posiada specjalne funkcje do ich analizowania. Serwery OLAP są dostępne
dla prawie wszystkich głównych systemów baz danych.

order entry (pol. wprowadzenie zamówienia): Proces specyfikacji potrzeb klienta i
przyjmowania zamówień zgodnie z terminologią używaną przez producenta lub dystrybutora.
Zamówienie powinno być oparte o linię rezerw dostępnych do potwierdzenia (ATP) w
głównym planie produkcji. Może to polegać na stworzeniu dokumentów wysyłkowych dla
wyrobów gotowych w środowisku MTS (produkcji na magazyn), lub może być bardziej
skomplikowaną serią czynności, z pracami projektowymi dla produktów tworzonych na
zamówienie (MTO) włącznie.

portal: Spersonalizowana strona internetowa lub serwis, który oferuje szeroki wachlarz
zasobów i usług, takich jak np. poczta elektroniczna, fora internetowe, wyszukiwarki oraz
internetowe centra handlowe. Pierwsze portale internetowe były serwisami zapewniającymi
dostęp do Sieci, ale teraz większość tradycyjnych wyszukiwarek przekształciła się w portale
internetowe, aby przyciągnąć i zatrzymać szerszą publiczność.

process manufacturing (pol. produkcja procesowa): Produkcja, która tworzy wartość dodaną
przez mieszanie, oddzielanie, formowanie i/lub przeprowadzanie reakcji chemicznych. Może
być dokonywana w trybie ciągłym lub wsadowym.
product data management - PDM (pol. zarządzanie danymi o produkcie): System, który
kontroluje wszystkie dane związane z produktem, a także związany z nim przebieg pracy w
przedsiębiorstwie. Systemy zarządzania danymi o produkcie zastępują procesy "papierowe"
oraz przechowywanie informacji w jednym, scentralizowanym banku danych, co umożliwia
upoważnionym użytkownikom w firmie dostęp i możliwość uaktualniania bieżących danych
o produkcie, zapewniając jednocześnie, że postępują zgodnie z określonymi procedurami.
Dostawcy systemów PDM podkreślają podobieństwa pomiędzy nimi a technologią pracy
grupowej (ang. groupware) odpowiednią dla szeregu środowisk biznesowych. Oprócz
zapewnienia integralności danych, przez stosowanie technologii relacyjnych baz danych,
obydwa systemy zawierają aplikacje zarządzające przebiegiem pracy oraz aplikacje
internetowe, które ułatwiają współpracę.

product configurator (pol. konfigurator produktu): System oparty o reguły, znajdujący
zastosowanie w środowiskach: projekt na zamówienie (DTO), konstrukcja na zamówienie
(ETO) oraz produkcja na zamówienie (MTO), gdzie istnieją liczne wersje produktu.
Konfiguratory produktu dokonują inteligentnego modelowania części lub cech produktu
a często tworzą modele rzeczywiste, rysunki, struktury materiału oraz kosztorysy, które
można zintegrować z systemami CAD/CAM oraz MRP II, jak również systemami do
wprowadzania zamówień sprzedaży.

product life cycle (pol. cykl życia produktu): 1) Kolejne etapy, przez które przechodzi nowy
produkt, tj. od jego wprowadzenia do sprzedaży, przez jej wzrost, stabilizację, do schyłku.
2) Jest to okres pomiędzy wstępnymi badaniami nad rozwojem produktu, do momentu, gdy
jego sprzedaż i obsługa klienta związana z tym produktem jest zakończona. 3) Okres,
w którym produkt może być wytwarzany i sprzedawany z zyskiem.

product lifecycle management - PLM (zarządzanie cyklem życia produktu): Proces
sterowania produktem od fazy pomysłu do jego wycofania w celu dostarczenia jak
największej wartości przedsiębiorstwu oraz jego partnerom handlowym. Aplikacje
wspomagające działania biznesowe dzięki PLM, to między innymi nadawanie produktom
określonych cech, projektowanie, konstruowanie, zarządzanie procesami produkcyjnymi,
zarządzanie danymi o produkcie, zarządzanie ilością produktu.

real time (pol. czas rzeczywisty): Technika koordynowania przetwarzania danych ze
związanymi z nimi zewnętrznymi zdarzeniami z chwilą ich wystąpienia, umożliwiająca
szybkie raportowanie okoliczności ich wystąpienia. Natychmiastowa dostępność danych dla
systemu informatycznego, w momencie, gdy zachodzi transakcja lub zdarzenie.

relational database (pol. relacyjna baza danych): Program komputerowy umożliwiający
użytkownikom uzyskanie informacji pozyskanych z dwóch lub więcej baz danych, które
składają się z dwuwymiarowych układów danych.

reorder point system - ROP (pol. system punktu składania ponownego zamówienia): Metoda
zarządzania zapasami, która powoduje złożenie zamówienia na towar każdorazowo, gdy ilość
towaru zmniejszy się do wcześniej określonego poziomu zapasów.

return on investment - ROI (pol. zwrot z inwestycji): Wskaźnik finansowy względnego
zwrotu z inwestycji, zwykle wyrażony jako procent osiągniętych dochodów, do kwoty
zainwestowanej.

routing (pol. technologia produkcji): Szczegółowe informacje dotyczące sposobów produkcji
poszczególnych wyrobów lub ich części. Zawiera listę operacji, które należy przeprowadzić,
ich kolejność, stanowiska robocze z nimi związane oraz normy dotyczące przygotowania do
wykonywania operacji oraz czas ich realizacji.

sales force automation - SFA (pol. automatyzacja procesu sprzedaży): Technologia
stosowana do zwiększania wydajności i skuteczności sprzedaży przez usprawnianie
i przyspieszenie procesów oraz eliminację błędów. Zapewnia pracownikom sprzedaży dostęp
do aktualnych informacji dotyczących klientów oraz cen. Eliminuje także błędy związane ze
składaniem zamówień.

serwer: komputer, lub pakiet oprogramowania, który świadczy specyficzny rodzaj usług dla
oprogramowania typu klient działającego na innych komputerach. Termin ten, może się
odnosić do oprogramowania, na przykład Web Server, lub maszyny, na której program działa.
Pojedynczy komputer spełniający rolę serwera może obsługiwać kilka różnych pakietów
serwerowych, zapewniając wiele różnych serwerów klientom w sieci.

supplier relationship management - SRM (pol. zarządzanie relacjami z dostawcami): Zbiór
aplikacji informatycznych, umożliwiających przedsiębiorstwom stworzenie bardziej
wszechstronnych wglądów w dane o dostawcach i realizowanych przez nich operacjach.
Poszukiwanie dostawców strategicznych (ang. sourcing) oraz zarządzanie wydatkami
stanowią istotną części SRM.

supply chain management - SCM (pol. zarządzanie łańcuchem dostaw): Projektowanie,
planowanie, realizacja, kontrola oraz monitoring czynności należących do łańcucha dostaw
w celu tworzenia wartości netto, budowania konkurencyjności, wywierania wpływu na
logistykę na świecie, synchronizowania popytu i podaży oraz globalnych pomiarów wyników.

supply chain planning - SCP (pol. planowanie łańcucha dostaw): Określenie zbioru zasad
i procedur, które rządzą działaniami łańcucha dostaw. Na planowanie składa się określanie
kanałów marketingowych, promocji, odpowiednich ilości i rozłożenia w czasie, zasad
dotyczących zapasów i ich uzupełniania oraz polityki produkcji. Planowanie ustala parametry,
w ramach których działać będzie łańcuch dostaw.

supply chain execution - SCE (pol. realizacja w łańcuchu dostaw): Aplikacje informatyczne
zorientowane na realizację, dla skutecznego nabywania i dostarczania towarów i usług w
ramach łańcucha dostaw. Składają się na nie systemy produkcyjne, magazynowe, systemy
realizacji transportu oraz zapewniające przejrzystość łańcucha dostaw.

supply chain inventory visibility - SCIV (pol. przejrzystość łańcucha dostaw zapasów):
Aplikacje informatyczne pozwalające śledzić wydarzenia mające miejsce w łańcuchu dostaw.
Systemy te śledzą zapasy globalnie na poziomie pojedynczej jednostki zapasu i informują
użytkownika o istotnych odchyleniach od planów. Firmy uzyskują realistyczne dane
szacunkowe o terminach przybycia materiału.

strategic sourcing (pol. poszukiwanie dostawców strategicznych): Rozwój i zarządzanie
relacjami z dostawcą w celu nabycia towarów i usług w sposób umożliwiający realizację
bezpośrednich potrzeb przedsiębiorstwa. Całkowicie łączy się z częścią zarządzania procesem
zaopatrzenia.

warehouse management system - WMS (pol. system zarządzania magazynem): Systemy,
które integrują pracę wykonaną w magazynach i centrach dystrybucji z systemem
informatycznym typu transakcyjnego. Proste przechowywanie i pozyskiwanie materiałów jest
zastępowane przez strategie zwiększające przepustowość i produktywność gospodarki
magazynowej przez zarządzanie pełnym zakresem zapasów magazynowych, aby skutecznie
zarządzać procesami biznesowymi magazynu oraz kierować działaniami magazynowymi,
z otrzymywaniem, umieszczaniem, konfekcjonowaniem, wysyłaniem oraz okresowymi
inwenturami włącznie. Większość z nich można stosować w powiązaniu ze środkami
komunikacji wykorzystującymi częstotliwości radiowe, umożliwiając transfer danych
w czasie rzeczywistym pomiędzy systemem i personelem magazynu.

work in process - WIP (pol. produkcja w toku): Wyrób lub wyroby na różnych etapach
realizacji ze wszystkimi materiałami, od surowców przeznaczonych do wstępnego
przetworzenia, po całkowicie przetworzone materiały czekające na odbiór końcowy oraz
przyjęcie na stan wyrobów gotowych. Wiele systemów księgowych obejmuje również
wartość zapasów produktów wstępnie przetworzonych oraz komponentów.

World Wide Web (WWW) (A): Zbiór oprogramowania, protokołów, konwencji hipertekstu,
oraz technik multimedialnych umożliwiających stosowanie Internetu.

Web Services (pol. Serwisy Internetowe): Standardowy sposób integrowania aplikacji
internetowych przy zastosowaniu standardów otwartych XML, SOAP, WSDL i UDDI oprócz
trzonu protokołu internetowego. XML stosowany jest do oznaczania danych, SOAP do
transferu danych, WSDL jest stosowany do opisywania dostępnych serwisów, a UDDI do
tworzenia list dostępnych serwisów. Stosowane przede wszystkim jako środek komunikacji
firm ze sobą i z klientami, serwisy internetowe umożliwiają organizacjom komunikowanie
danych bez szczegółowej znajomości systemów informatycznych pozostających poza zaporą
(ang. firewall). W przeciwieństwie do tradycyjnych modeli klient/serwer, serwisy internetowe
nie zapewniają użytkownikowi GUI, lecz zamiast tego stosują wspólną logikę biznesową,
dane oraz procesy poprzez programistyczny interfejs w sieci. Serwisy internetowe
umożliwiają różnym aplikacjom z różnych źródeł komunikowanie się ze sobą bez
czasochłonnego kodowania dostosowującego, a ponieważ wszelka komunikacja odbywa się
w XML, serwisy internetowe nie są związane z żadnym systemem operacyjnym, czy
językiem programowania i nie wymagają stosowania przeglądarek lub języka znaczników
hipertekstu (HTML).

XML - extensible markup language (pol. rozszerzalny język znakowania) Język ten
umożliwia bezpośrednią komunikację między komputerami w Internecie. W przeciwieństwie
do starszych języków znakowania hipertekstu (HTML), które zawierają znaczniki HTML
podające instrukcje przeglądarce internetowej odnośnie wyświetlania informacji, znaczniki
XML

podają

instrukcje

przeglądarce

odnośnie

kategorii

informacji.

Autor: Technology Evaluation Centers, Inc.
Opracowanie polskie: decyzje-IT.pl


Źródła i polecane lektury:

1. ERP: Tools, Techniques, and Applications for Integrating the Supply Chain.

Wydanie drugie; Carol A. Ptak, CFPIM, CIRM, and Eli Schragenheim; The St. Lucie
Press/APICS Series on Resource Management; wydanie drugie, 2003

2. Selected Readings in ERP; APICS Complex Industries SIG, 1999
3. Maximizing Your ERP System: A Practical Guide for Managers; Dr. Scott Hamilton;

McGraw-Hill Trade, 2002

4. APICS Dictionary; Wydanie dziesiąte