Opisz krążenie duże i małe krwi:
Duże: część układu krwionośnego, którego zadaniem jest jeden strony dostarczenie
wszystkim tkankom i narządom utlenionej krwi, substancji odżywczych, a z drugiej-
wydalenie produktów przemiany materii. W krążeniu dużym krew wychodzi z lewej komory
strony, przepływa przez aortę, która dzieli się na aortę wstępującą, łuk aorty i aortę
zstępującą. Następnie poprzez sieć naczyń tętniczych krew dochodzi do naczyń włosowatych
i kolejno poprzez sieć naczyń żylnych wpada do prawego przedsionka serca, a stąd do prawej
komory.
Małe: część układu krwionośnego, którego zadaniem jest utlenianie krwi i wydalanie z niej
CO2.W krążeniu małym krew wychodzi z prawej komory serca, przepływa przez pień płucny,
który dzieli się na tętnice płucne-prawą i lewą, następnie przez sieć naczyń tętniczych
dochodzi do pęcherzyków płucnych i kolejno z płuc płynie przez żyły płucne do lewego
przedsionka, a stąd do lewej komory.
Topografia i budowa makroskopowa serca:
Serce leże w śródpiersiu jest to przestrzeń ograniczona od przodu przez mostek i żebra. Od
przygrodka przez opłucną wśród piersiową która okrywa powierzchnie przyśrodkową płuc. I
od tyłu przez odcinek piersiowy kręgosłupa. Serce leży w śródpiersiu dolnym środkowym. W
budowie makroskopowej serca wyróżniamy podstawę i wierzchołek, powierzchnię przednią.
Podstawa serca leży w 2 przestrzeni między żebrowej po prawej stronie, a koniuszek serca w
5 przestrzeni między żebrowej po lewej stronie. Podstawa skierowana jest ku górze od tyłu i
w prawo, a koniuszek serca ku dołowi i w lewo.
Wymień zastawki serca, podaj ich rzutowanie i osłuchiwanie:
Rzutowanie zastawek:(zastawka pnia płucnego rzutuje się na wysokości 3żebra po lewej
stronie),(rzut zastawki aorty przypada na wysokości prawej okolicy 3żebra),(zastawkę
dwudzielną rzutuje się na wysokości 4chrząstki międzyżebrowej),(zastawkę trójdzielną
rzutuje się w4 przestrzeni międzyżebrowej)
Budowa ściany serca:
Na przekroju ściany serca możemy wyróżnić trzy warstwy: wsierdzie, śródsierdzie i
nasierdzie.
Wsierdzie jest jednowarstwowym nabłonkiem płaskim spoczywającym na łącznotkankowej
blaszce właściwej wsierdzia.
Śródsierdzie składa się z 3głównych elementów:1.szkielet śerca,2.mięsień sercowy,3.układ
przewodzący serca.
Nasierdzie jest to blaszka trzewna osierdzia surowiczego. Zbudowane jest z
jednowarstwowego nabłonka płaskiego spoczywającego na blaszce właściwej nasierdzia i
leżącej pod nią tkance podnasierdziowej, zawierającej liczne adipocyty.
Unaczynienie tętnicze i żylne serca:
Tętnice wieńcowe odchodzą od opuszki aorty: lewa tętnica wieńcowa od lewej zatoki, prawa
od prawej zatoki ponad płatkami półksiężycowatymi zastawki aorty. Ich początkowe odcinki
biegną w bruździe wieńcowej i jak wieniec okalają serce. Tętnica wieńcowa lewa po krótkim
przebiegu dzieli się na gałęzie końcowe-gałąź międzykomorową przednią, czyli przednią
gałąź zastępującą oraz gałąź okalającą. Gałąź międzykomorową przednią, biegnącą w
bruździe międzykomorowej przedniej, oddaje swoje gałęzie do ścian obu komór i przegrody
międzykomorowej. Gałąź okalająca przebiega w bruździe wieńcowej, przechodząc w gałązki

wstępujące oraz stępujące. Tętnica wieńcowa prawa po opuszczeniu bruzdy wieńcowej jako
gałąź międzykomorowa tylna układa się w bruździe międzykomorowej tylnej. Od pnia tętnicy
wieńcowej prawej odchodzą także gałązki wstępujące i zstępujące do przedsionków i komór,a
od gałęzi międzykomorowej gałęzie przegrodowe tylne. Tętnica wieńcowa lewa zaopatruje
znaczną część lewej połowy serca, ok. 2/3przednich przegrody międzykomorowej, ale i
większą część powierzchni komory prawej oraz lewy przedsionek. Tętnica wieńcowa prawa
zaopatruje większą część komory prawej, tylnej 1/3przegrody międzykomorowej oraz część
przeponową komory lewej i prawą prawy przedsionek.
Żyły serca. Leżąca na tylnej ścianie powierzchni przeponowej serca w bruździe wieńcowej
zatoka wieńcowa jest głównym naczyniem zbierającym krew z serca i odprowadzającym ją
do prawego przedsionka. W miejscu ujścia znajduje się zastawka zatoki wieńcowej. Do zatoki
wieńcowej uchodzi parę mniejszych żył.Głównym dopływem jest żyła wielka serca.
Towarzyszy w bruździe międzykomorowej przedniej tętnicy o tej samej nazwie, a w bruździe
wieńcowej tętnicy lewej. Do prawego końca zatoki wieńcowej uchodzi żyła mała serca,
nazwana żyłą wieńcową prawą.
Podaj miejsca badania tętna i podaj źródła tych naczyń:
Kończyna dolna: udowa(w trójkącie udowym, poniżej 1/3bliższej części więzadła
pachwinowego),podkolanowa(w środku dołu podkolanowego),piszczelowa tylna(poza kostką
przyśrodkową),tętnica grzbietowa stopy(przebiega zwykle pomiędzy I a II kością śródstopia.
U12%ludzi tętnica grzbietowa może mieć przebieg zmienny, dlatego brak tętna na tej tętnicy
nie jest jeszcze objawem pozwalającym na rozpoznanie choroby).

Kończyna górna: promieniowa(w 1/3dolnej części przedramienia leży powierzchniowe,
boczne od ścięgna mięśnia zginacza nadgarstka promieniowego, tu zwykle można badać
tętno),pachowa(jej tętno można wyczuć na bocznej ścianie dołu pachowego, przyciskając ją
lekko do kości ramiennej),podobojczykowa(można wyczuć jej tętno w dole
podobojczykowym),ramienna(wzdłuż środkowego brzegu kości ramienia i przy łokciu,
dośrodkowo od ścięgna mięśnia dwugłowego).
Unaczynienie tętnicze głowy i szyi:
Tętnica szyjna wspólna prawa i lewa dzieli się na szyi na: tętnicę szyjną wewnętrzną(która
zaopatruje mózgowie, oko i ucho),szyjną zewnętrzną(która zaopatruje mięśnie głowy i szyi,
jamę nosową, jamę ustną, gruczoł tarczowy, gardło i krtań. Tętnica podobojczykowa-zakres
unaczynienia: mięśnie szyi, gruczoł tarczowy, przytarczyce, mięśnie klatki piersiowej,
mięśnie obręczy kończyny górnej.
Unaczynienie tętnicze kończyny dolnej i górnej:
Kończyna dolna: tętnica biodrowa zewnętrzna(unaczynia ściany brzucha, przechodzi pod
więzadłem pachwinowym na udo) t. udowa(unaczynia mięśnie uda i przechodzi do dołu
podkolanowego) ,t. podkolanowa(która w dole podkolanowym dzieli się na: t. piszczelową
przednią i tylną), tętnice piszczelowe unaczyniają mięśnie podudzia i stopy.
Kończyna górna: t. pachowa(leży w jamie pachowej i unaczynia ściany klatki piersiowej i
mięśnie obręczy kończyny górnej), t. ramienna(przebiega na ramieniu wzdłuż mięśnia
dwugłowego ramienia i w dole łokciowym dzieli się na t. promieniową i łokciową, łuk
dłoniowy powierzchniowy i głęboki)

Aorta piersiowa, podaj topografię:
Aorta piersiowa przebiega w śródpiersiu tylnym. Z wiekiem przesuwa się coraz bardziej w
lewo. Rozpoczyna się na poziomie Th3 lub Th4, a kończy się w rozworze aortowym
przepony na poziomie Th12.Na tym odcinku zwężenie naczynia jest nieznacznie, choć
odchodzące gałęzie są liczne. Od przodu do aorty w tym odcinku zwężenie naczynia jest
nieznaczne, choć odchodzące gałęzie są liczne. Od przodu do aorty w tym odcinku przylega:
korzeń płuca lewego, osierdzie, przełyk i leżący na nim splot. Od tyłu: kręgosłup, żyła
nieparzysta krótka i żyła nieparzysta krótka dodatkowa. Od lewej: lewe płuco i opłucna, a od
prawej: przewód piersiowy i żyła nieparzysta.
Aorta brzuszna podaj topografię i wymień tętnice:
Aorta brzuszna-rozpoczyna się w przeponie na poziomie Th12,następnie biegnie po przedniej
powierzchni kręgów lędźwiowych, nieznacznie przesunięta w lewo. Kończy się w dolnej
części trzonu kręgu L4.Gałęzie ścienne: t. przeponowe dolne, t. lędźwiowe. Parzyste gałęzie
trzewne: t. nadnerczowe środkowe, t. nerkowe, t. jądrowe lub jajnikowe. Nieparzyste gałęzie
trzewne: pień trzewny, t. krezkowa górna, t. krezkowa dolna. Gałęzie końcowe: t. biodrowe
wspólne, t. krzyżowa pośrodkowa.
Wymień żyły powierzchniowe kończyny dolnej i górnej oraz gdzie uchodzą:
Kończyny dolne: żyła od promieniowa uchodzi do żyły pachowej, żyła odłokciowa uchodzi
do żyły ramiennej, żyła pośrodkowa przedramienia uchodzi zarówno do od promieniowej i
odłokciowej.
Kończyny dolnej: żyła odpiszczelowa uchodzi do żyły udowej, żyła odstrzałkowa uchodzi do
żyły podkolanowej.
Żyła główna górna, żyła główna dolna, żyła wrotna. Gdzie uchodzi, skąd zbiera krew:
Żyła główna górna zbiera krew z części nad przeponowej ciała. Powstaje z połączenia 2 żył
ramienno-głowowych prawej i lewej. Żyła główna dolna zbiera krew z części pod
przeponowej ciała. Powstaje z połączenia 2 żył biodrowych wspólnych prawej i lewej. Żyła
wrotna zbiera krew z nieparzystych narządów jamy brzusznej z wyjątkiem wątroby. Powstaje
z połączenia żył krezkowych górnej, dolnej i śledzionowej.
Układ chłonny:
Chłonka jest płynem ustrojowym o składzie zbliżonym do osocza krwi, zawiera limfocyty
(bez ziarniste krwinki białe).Powstaje wskutek przesączania się płynnej części krwi przez
ściany naczyń włosowatych do przestrzeni międzykomórkowych. Chłonka pełni funkcję
obronne, dzięki zawartości limfocytów oraz transportuje substancje pokarmowe do krwi
(tłuszcze). Całkowita ilość wytwarzanej w ciągu doby chłonki wynosi od 1-2 litrów.
Obejmuje: narządy limfatyczne które wytwarzają i przechowują limfocyty oraz przeciwciała,
do których zaliczamy (grasicę, śledzionę, węzły chłonne, gardłowy pierścień limfatyczny),
limfatyczne naczynia włosowate, pnie limfatyczne, wielkie pnie zbiorcze (przewód piersiowy
i przewód chłonny prawy), które uchodzą do układu żylnego (kątów żylnych).