MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH
Logis …….
INSTRUKCJA O ZASADACH
I ORGANIZACJI PRZECHOWYWANIA
ORAZ KONSERWACJI UZBROJENIA
I SPRZĘTU WOJSKOWEGO
DD/4.22.8
BYDGOSZCZ
2013
2
ROZKAZ Nr 676 Log./IWsp SZ
SZEFA SZTABU GENERALNEGO WP
z dnia 26 czerwca 2013 r.
w sprawie wprowadzenia do użytku
„Instrukcji o zasadach i organizacji przechowywania oraz konserwacji
uzbrojenia i sprzętu wojskowego DD/4.22.8”
Na podstawie § 7 ust. 3 regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony
Narodowej stanowiącego załącznik do zarządzenia Nr 40/MON Ministra Obrony
Narodowej z dnia 22 listopada 2006 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego
Ministerstwa Obrony Narodowej (Dz. Urz. MON Nr 21, poz.270, z późn. zm.), w celu
uregulowania problematyki zabezpieczenia technicznego w Siłach Zbrojnych RP
r o z k a z u j
ę:
1. Wprowadzić do użytku w Siłach Zbrojnych RP z dniem 1 sierpnia 2013 r.
„Instrukcję o zasadach i organizacji przechowywania oraz konserwacji uzbrojenia
i sprzętu wojskowego DD/4.22.8”.
2. Tracą moc z dniem 1 sierpnia 2013 r. „Poradnik magazyniera sprzętu i materiałów
elektronicznych” - Sygn. Sł.Tech. 159/98, wprowadzony przez Szefa Sztabu
Generalnego WP w dniu 29 grudnia 1998 r., „Zasady magazynowania
i konserwacji sprzętu oraz materiałów łączności”- Sygn. Łączn. 563/73,
wprowadzone przez Szefa Wojsk Łączności MON w dniu 9 listopada 1973 r.,
„Przechowywanie sprzętu inżynieryjnego”- Sygn. Inż.328/71, wprowadzone przez
Szefa Wojsk Inżynieryjnych MON w dniu 24 lipca 1971 r., „Konserwacja sprzętu
inżynieryjnego - podręcznik - Sygn. Inż. 567/93, wprowadzony przez Szefa Wojsk
Inżynieryjnych MON w dniu 25 maja 1993 r.,
„Instrukcja o gospodarce sprzętem
chemicznym. Przechowywanie i konserwacja” - cz.III - Sygn. Chem.201/69,
wprowadzona przez Szefa Wojsk Chemicznych MON w dniu 7 kwietnia 1970 r.
„Konserwacja sprzętu chemicznego”- Sygn. Chem.229/71, wprowadzona przez
Szefa Wojsk Chemicznych MON w dniu 17 grudnia 1971 r., „Instrukcja
o konserwacji przechowywaniu sprzętu czołgowo-samochodowego w składach
i magazynach” - Sygn. Panc.Sam.452/81, wprowadzona przez Szefa Służby
Czołgowo-Samochodowej MON w dniu 24 grudnia 1981 r.
3. Rozkaz wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia podpisania.
/-/gen. broni Mieczysław GOCUŁ
SZEF
SZTABU GENERALNEGO WP
3
SPIS TREŚCI
Strona
1.1.1.Zasady ogólne przechowywania ..................................................................... 7
1.1.2.Organizacja przechowywania ......................................................................... 9
1.2.1.Zasady ogólne i cel gromadzenia zapasów ................................................... 12
1.3. Metody przechowywania technicznych środków materiałowych oraz
1.3.1.Przechowywanie technicznych środków materiałowych ............................. 13
1.3.2.Przechowywanie zespołów i podzespołów ................................................... 17
1.3.3.Przechowywanie substancji i środków niebezpiecznych ............................. 19
1.3.4.Przechowywanie baterii i akumulatorów elektrycznych .............................. 20
1.3.5.Przechowywanie ogumienia i wyrobów gumowych .................................... 22
1.3.6.Przechowywanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego ..................................... 23
1.3.6.1.Przechowywanie metodą pokrowców wielokrotnego użytku ............ 23
1.3.6.2.Przechowywanie metodą pokrowców jednorazowego użytku ........... 24
1.3.6.3.Metoda osuszania wnętrza sprzętu (OWS) ......................................... 25
1.3.6.4.Metoda dynamicznego osuszania magazynu (OMD) ......................... 26
1.4.Organizacja magazynów i miejsc składowania uzbrojenia i sprzętu
1.4.1.Charakterystyka bazy magazynowej ............................................................ 27
1.4.2.Składowanie w oparciu o magazyny wielkopowierzchniowe ...................... 30
1.4.3.Magazyny wielobranżowe ............................................................................ 33
1.4.4.Magazyn uzbrojenia ..................................................................................... 33
1.4.5.Magazyn sprzętu OPBMR ............................................................................ 35
1.4.6.Magazyn środków niebezpiecznych ............................................................. 38
1.4.7.Dokumentacja magazynowa ......................................................................... 40
1.4.8.Obowiązki osób funkcyjnych ....................................................................... 41
1.4.9.Zasady oznaczania UiSW przeznaczonego do przechowywania ................. 42
1.4.10.Sprzęt mechanizacji prac przeładunkowych, inne urządzenia
techniczne stosowane w procesie przechowywania ..................................... 44
1.4.11.Przepisy bhp, ppoż. i ochrony środowiska w procesie
1.5.Realizacja czynności kontrolnych i obsługowych w procesie
1.5.1.Planowanie i realizacja czynności kontrolnych ............................................ 47
1.5.2.Obsługiwanie przed przechowywaniem ....................................................... 49
1.5.3.Obsługiwania i przeglądy w czasie przechowywania .................................. 50
1.5.4.Obsługiwanie po przechowywaniu ............................................................... 54
1.6.Wspomaganie informatyczne i techniczne procesu przechowywania UiSW ...... 55
4
2.1.Wiadomości ogólne o konserwacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz
technicznych środków materiałowych .............................................................. 58
2.1.1.Wpływ zewnętrznych warunków eksploatacji sprzętu na procesy
2.1.1.1.Wpływ wilgotności względnej powietrza .......................................... 58
2.1.1.2.Wpływ temperatury powietrza ........................................................... 59
2.1.1.3.Wpływ zanieczyszczeń powietrza ...................................................... 59
2.1.2.Proces starzenia materiałów niemetalowych ................................................ 59
2.1.3.Wpływ materiałów pędnych i smarów na procesy ....................................... 60
2.1.4.Rola i znaczenie konserwacji ....................................................................... 61
2.1.5.Kryteria stosowania konserwacji .................................................................. 62
2.1.6.Przepisy bhp, ppoż. oraz ochrony środowiska obowiązujące na
2.2.Przygotowanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego do konserwacji ....................... 63
2.2.1.Zanieczyszczenia powierzchni sprzętu ......................................................... 63
2.2.2.Dobór procesu technologicznego oczyszczania ........................................... 64
2.2.3.Usuwanie smaru konserwacyjnego .............................................................. 64
2.2.4.Usuwanie korozji .......................................................................................... 65
2.2.4.1.Mechaniczne oczyszczanie powierzchni ............................................ 65
2.2.4.2.Chemiczne oczyszczanie powierzchni ............................................... 66
2.2.5.Materiały i środki stosowane w procesie konserwacji ................................. 66
2.3.Metody konserwacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego ....................................... 67
2.3.1.Konserwacja UiSW i tśm metodą bezsmarową ............................................ 67
2.3.1.1.Technologiczny proces konserwacji bezsmarowej
2.3.1.2.Opis technologii konserwacji bezsmarowej ....................................... 70
2.3.1.3.Pakowanie UiSW i tśm w konserwacji bezsmarowej ........................ 71
2.3.1.4.Materiały stosowane w konserwacji metodą bezsmarową ................. 72
2.3.2.Konserwacja metodą luźnopokrowcową ...................................................... 73
2.3.2.1.Opis technologicznego procesu konserwacji metodą
luźnopokrowcową ............................................................................... 74
2.3.2.2.Technologia konserwacji silników metodą luźnopokrowcową .......... 76
2.3.2.3.Konserwacja zespołów i podzespołów ............................................... 77
2.3.2.4.Materiały stosowane w konserwacji metodą luźnopokrowcową ....... 78
2.3.3.Konserwacja metodą smarową ..................................................................... 79
2.3.4.Pasywacja ..................................................................................................... 81
2.3.5.Konserwacja narzędzi i precyzyjnych części metodą powłok
2.3.6.Konserwacja instalacji elektrycznej, urządzeń elektrycznych
i przyrządów kontrolno - pomiarowych ....................................................... 82
5
2.5.Konserwacja uzbrojenia i sprzętu wojskowego w jednostkach wojskowych ..... 85
2.5.1.Wybór odpowiedniej metody konserwacji. .................................................. 85
2.5.2.Konserwacja UiSW w jednostkach wojskowych posiadających
etatowe struktury przechowywania i konserwacji ....................................... 87
2.5.3.Konserwacja UiSW w jednostkach wojskowych nie posiadających
etatowych struktur przechowywania i konserwacji. .................................... 89
2.5.4.Dobór metod konserwacji dla poszczególnych grup UiSW ......................... 91
2.5.5.Przygotowanie UiSW do konserwacji .......................................................... 91
2.5.6.Technologiczny proces konserwacji krótkookresowej
2.5.7.Rotacja ogumienia ........................................................................................ 92
2.5.8.Rotacja akumulatorów .................................................................................. 93
2.6.Wykonywanie badań diagnostycznych UiSW w przechowywaniu .................... 94
2.7.Zasady wymiany materiałów pędnych i smarów oraz płynów
2.7.1.Zasady ogólne ............................................................................................... 94
2.7.2.Wymiana MPS w technice wojskowej ......................................................... 95
6
WSTĘP
Realizowane w Wojsku Polskim zmiany strukturalno-organizacyjne, w tym
powołanie Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych pełniącego rolę Centralnego Organu
Logistycznego, wraz z wprowadzeniem UiSW nowej generacji, zastosowanie nowych
technologii,
powoduje
potrzebę
uporządkowania
zagadnień
związanych
z przechowywaniem UiSW.
Wprowadzenie do działalności służbowej „Instrukcji o zasadach i organizacji
przechowywania oraz konserwacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego DD/4.22.8” zwanej
dalej instrukcją jest rozwinięciem nowych dokumentów doktrynalnych.
Instrukcja w swojej treści wskazuje jak powinien być zorganizowany
i funkcjonować system przechowywania, magazynowania i konserwacji UiSW oraz
technicznych środków materiałowych. Jej celem jest unormowanie oraz ujednolicenie
dotychczas
obowiązujących
zasad
realizowania
czynności
związanych
z przechowywaniem oraz konserwacją UiSW w Siłach Zbrojnych RP.
Ujęte w instrukcji przepisy mają zastosowanie do UiSW eksploatowanego
w Siłach Zbrojnych RP. Instrukcja skierowana jest do kadry logistyki wszystkich
poziomów zarządzania oraz osób funkcyjnych w jednostkach wojskowych
bezpośrednio zaangażowanych w realizację procesów przechowywania i konserwacji
UiSW. Zawartymi zapisami eliminuje dotychczasowe podejście branżowe (odnoszące
się do sprzętu rodzaju wojsk i służb), wprowadzając kompleksowe, spójne traktowanie
UiSW.
Zastosowane skróty i określenia są kontynuacją użytych w instrukcji
„Zabezpieczenie techniczne Sił Zbrojnych RP. Zasady funkcjonowania” DD/4.22.
W przypadku nie ujęcia w Instrukcji wszystkich zagadnień związanych z danym
obszarem zadaniowym należy odnieść się do instrukcji technicznych danego typu
UiSW.
7
ROZDZIAŁ 1. PRZECHOWYWANIE UZBROJENIA I SPRZĘTU
WOJSKOWEGO
1.1.
Wiadomości ogólne
1.1.1. Zasady ogólne przechowywania
1000. Organizacja właściwego przechowywania UiSW stanowiących bazę do
mobilizacyjnego rozwinięcia SZ RP jest ważnym problemem związanym
z eksploatacją techniki wojskowej. W zależności od sposobu użytkowania
UiSW dzieli się na następujące grupy:
1) w użytkowaniu
- E;
2) w przechowywaniu
- K.
1001. UiSW grupy E stanowi użytek bieżący (UB) przeznaczony do zabezpieczenia
zadań szkoleniowych i gospodarczych jednostki wojskowej.
1002. UiSW grupy K stanowi sprzęt zapasu wojennego (ZW) i pozostały sprzęt grupy
E, którego nie planuje się użytkować w okresie powyżej 30 dni oraz UiSW nie
zaliczony na pokrycie należności etatowych i tabelarycznych.
1003. W zależności od przewidywanego okresu wyłączenia UiSW z użytkowania,
w SZ RP stosuje się następujące rodzaje przechowywania:
1) przechowywanie krótkookresowe
- PK;
2) przechowywanie długookresowe
- PD.
1004. Przechowywaniu krótkookresowemu podlega UiSW, którego okres wyłączenia
z użytkowania zawiera się w okresie powyżej 30 dni do 12 miesięcy oraz sprzęt
w jednostce wojskowej stanowiący nadwyżkę w stosunku do należności
etatowej, tabelarycznej lub naliczeniowej oraz sprzęt ponadetatowy.
1005. Przechowywaniu długookresowemu podlega UiSW ZW oraz UiSW, którego
okres wyłączenia z użytkowania przekracza okres jednego roku.
1006. Zakwalifikowanie UiSW do grupy przechowywania krótkookresowego lub
przechowywania długookresowego ogłasza się w rozkazie dziennym jednostki
wojskowej w terminie do 31 grudnia na rok następny i potwierdza wpisem
w indywidualnej dokumentacji eksploatacyjnej. Wyciąg z rozkazu przekazuje
się do WOG.
1007. W każdym przypadku zmian etatowych i istotnych zmian zasadniczych zadań
jednostki wojskowej oraz przydzielonych limitów kwalifikacji do PK i PD
dokonuje się po zaistnieniu wskazanych przyczyn.
1008. UiSW stanowiący zapas wojenny (ZW) powinien być przechowywany
w oddzielnych pomieszczeniach magazynowych lub na wyznaczonych placach,
w wiatach.
1009. Dopuszcza się wspólne przechowywanie UiSW UB, PK i PD pod warunkiem
zachowania rozdzielenia i oznakowania poszczególnych grup UiSW.
1010. UiSW w zależności od zaklasyfikowania do określonej grupy eksploatacyjnej,
powinno być magazynowane w oddzielnych sektorach. Bez względu na miejsce
przechowywania, UiSW ustawia się z zachowaniem przejść do przeglądu,
przejść roboczych, warunków ppoż. i bhp, przy zapewnieniu ochrony miejsca
magazynowania. O wykorzystaniu przestrzeni magazynowej i placów
składowania decydują względy ochrony ppoż. i możliwość sprawnej ewakuacji.
1011. UiSW podlegający przechowywaniu PK i PD poddaje się zabiegom
konserwacyjnym odpowiednim do typu sprzętu, warunków i czasookresu
przechowywania. Szczegółowe zasady realizacji konserwacji opisane są
w rozdziale drugim niniejszej Instrukcji.
8
1012. Fakt wykonania prac konserwacyjnych odpowiednich do grupy przechowywania
UiSW sprawdza komisja powołana rozkazem dowódcy jednostki wojskowej.
1013. Centralny Organ Logistyczny ma prawo wydawać inne niż ustalone zapisami
niniejszej
instrukcji
wytyczne,
odnośnie
wykonywania
zabiegów
konserwacyjnych dla pojedynczych egzemplarzy sprzętu kwalifikowanego do
wycofania z eksploatacji, którego utrzymywanie jest zasadne ze względu na
potrzeby SZ RP. Decyzje w tym zakresie COL określa w protokole stanu
technicznego (PST).
1) w procesie przechowywania wykorzystuje się następujące metody:
smarową lub bezsmarową realizowaną poprzez:
a) magazynowanie UiSW oraz tśm w postaci zestawów naprawczych
i luzem:
-
w magazynach, które zapewniają utrzymanie wilgotności
względnej do 70% i temperaturę 10 - 25
0
C (magazyny
ogrzewane),
-
w magazynach, które nie zapewniają utrzymania wilgotności
względnej do 70% i temperatury 10 - 25
0
C (magazyny
nieogrzewane i otwarte);
2) osuszania statycznego i dynamicznego UiSW, w tym:
a) pokrowców wielokrotnego użytku:
-
osuszanych dynamicznie
- PWU-D,
-
osuszanych statycznie
- PWU-S;
b) pokrowców jednorazowego użytku osuszanych statycznie- PJU-S;
c) osuszania wnętrza sprzętu:
-
dynamicznie
- OWD,
-
statycznie
- OWS;
d) osuszania dynamicznego magazynów
- ODM.
1014. Sprzęt przeznaczony do przechowywania powinien:
1) być sprawny technicznie i mieć wykonane wymagane obsługiwanie
okresowe:
a) w
przypadku
sprzętu
przeznaczonego
do
przechowywania
krótkookresowego najbliższe planowane obsługiwanie okresowe,
b) w
przypadku
sprzętu
przeznaczonego
do
przechowywania
długookresowego najwyższe przewidywane dla danego typu sprzętu
obsługiwanie okresowe;
2) mieć kompletne i sprawne wyposażenie indywidualne (osprzęt specjalny);
3) posiadać całkowicie napełnione układy materiałami eksploatacyjnymi
(paliwami, olejami, smarami, cieczami roboczymi) zgodnie z odpowiednimi
normami i zabezpieczone środkami konserwującymi;
4) mieć wypełnioną i kompletną indywidualną dokumentację eksploatacyjną.
1015. UiSW oraz tśm w kategorii 5 w składach i magazynach przechowuje się bez
napełnionych układów materiałami eksploatacyjnymi.
1016. UiSW znajdujące się w przechowywaniu może być użyte do celów
szkoleniowych i innych wynikających z zadań realizowanych przez jednostki
wojskowe przed upływem zaplanowanego okresu przechowywania.
1017. UiSW z grupy przechowywania krótkookresowego może być zwolnione
z przechowywania na podstawie rozkazu dziennego dowódcy jednostki
wojskowej. Wyciąg z rozkazu przesyła się do WOG.
1018. UiSW z grupy przechowywania długookresowego może być zwolnione
z przechowywania na czas określony w celu umożliwienia szkolenia i ćwiczeń
9
mobilizacyjnych z powołaniem żołnierzy rezerwy, realizacji przedsięwzięć
związanych ze zwalczaniem klęsk żywiołowych lub usuwaniem ich skutków.
1019. Zwolnienie UiSW i tśm stanowiących ZW objętego przechowywaniem
długookresowym realizowany jest zgodnie z obowiązującą instrukcją
mobilizacyjną.
1020. UiSW po upływie czasu zwolnienia z przechowywania powinno być powtórnie
poddane odpowiednim do grupy przechowywania, zabiegom konserwacyjnym
w terminie 30 dni od chwili zakończenia użytkowania.
1021. UiSW z grupy przechowywania długookresowego jest zwalniane z tego
przechowywania bez konieczności uzyskiwania zgody przełożonych na czas
wykonania planowych zabiegów odnawiających cykl konserwacji oraz w celu
wykonania planowych czynności obsługowych wynikających z przepisów
eksploatacyjnych, w tym również na czas skierowania sprzętu do naprawy.
Fakt ten ogłoszony jest w rozkazie dziennym dowódcy jednostki wojskowej.
Wyciąg z rozkazu przesyła się do WOG.
1022. Wszystkie zdarzenia eksploatacyjne związane z eksploatacją i konserwacją
UiSW kwalifikowanego do odpowiednich grup przechowywania winny być
odnotowane w „Planie eksploatacji i ewidencji pracy UiSW w … na … rok”
oraz „Planie obsługiwań technicznych UiSW w …. na …rok” i odpowiednich
wyciągach. Wymienione dokumenty wraz z opisem sposobu jego wykonania
przedstawiono w załącznikach B - D.
1023. UiSW oraz tśm przechowywane w magazynach RBLog poddaje się zabiegom
konserwacyjnym odpowiednim do przechowywania długookresowego.
Dopuszcza się zwolnienie z przeprowadzania zabiegów konserwacyjnych
w przypadku gdy UiSW w przeciągu roku zostanie skierowane do eksploatacji.
W takim przypadku UiSW oraz tśm poddaje się zabiegom konserwacyjnym
odpowiednim do przechowywania krótkookresowego.
1024. UiSW oraz tśm w kategoriach nieużytkowych 3, 4 przechowuje się w składach,
magazynach RBLog w przypadku perspektywy dalszego jego wykorzystania
przez odtworzenie parametrów eksploatacyjnych przewidzianych dla kategorii 2.
W odniesieniu do kategorii 5 zabiegi konserwacyjne realizowane są jedynie
w ograniczonym zakresie uniemożliwiającym dalsze obniżenie parametrów
technicznych.
1025. UiSW kierowane do magazynów RBLog z zakupów i planowane do wydania
użytkownikom w czasie nie dłuższym niż 90 dni od daty przyjęcia do
magazynowania, nie poddaje się zabiegom konserwacyjnym, chyba że instrukcje
fabryczne stanowią inaczej. Mienie planowane do przechowywania dłużej niż 90
przygotowuje się do przechowywania zgodnie z ustalonymi w niniejszej
instrukcji zasadami.
1026. Ogólne wymagania dotyczące konserwacji długookresowej samolotów
i śmigłowców oraz wyposażenia lotniczego określają normy obronne
(NO-15-A800 oraz NO-16-A800). W przypadku występowania różnic pomiędzy
zapisami niniejszej Instrukcji, a ww. normami obronnymi, należy stosować
zapisy norm obronnych w zakresie przechowywania techniki lotniczej.
1.1.2. Organizacja przechowywania
1027. UiSW oraz tśm przeznaczone do zabezpieczenia mobilizacyjnych i wojennych
potrzeb przechowuje się w składach RBLog i magazynach WOG zgodnie
z przyjętym urzutowaniem. Możliwe jest również przechowywane UiSW oraz
tśm zabezpieczające potrzeby mobilizacyjne w jednostkach wojskowych.
10
1028. W trakcie przygotowania wydzielanych miejsc na przechowywanie należy
uwzględnić:
1)
wymagane warunki składowania danego sprzętu;
2)
konieczność oddzielenia poszczególnych rodzajów zapasów;
3)
zapewnienie sprawnego i szybkiego wydawania, w tym ewakuację;
4)
możliwość prowadzenia kontroli stanu ilościowego i jakościowego;
5)
zabezpieczenie przed kradzieżą, pożarem, ujemnym działaniem
negatywnych czynników środowiska;
6)
łatwość dostępu do każdego asortymentu składowanych zapasów;
7)
możliwość rotacji odpowiednio do lat produkcji i partii danego
asortymentu;
8)
niedopuszczenie do obniżenia jakości sprzętu i materiałów.
1029. Przechowywane UiSW i tśm powinno być zgrupowane według jednakowych
wymagalności pod względem warunków przechowywania. Sprzęt wymagający
odmiennych warunków przechowywania nie wolno składować razem. Należy
umieścić go w odpowiednio przystosowanych magazynach lub oddzielnych
pomieszczeniach.
1030. Wycofane z eksploatacji UiSW będące należnością etatu pokojowego „P”
uzupełnia się sprzętem nadwyżkowym i ponadetatowym zakwalifikowanym do
grupy przechowywania krótkookresowego i w następnej kolejności UiSW
z grupy sprzętu znajdującego się w przechowywaniu długookresowym. W takim
przypadku z grupy PD typuje się sprzęt według kolejności kryteriów:
najmniejszego zapasu resursu technicznego i posiadającego największą liczbę
wykonanych napraw.
1031. W przypadku wycofania z eksploatacji uzbrojenia i sprzętu morskiego (UiSM)
stanowiącego wyposażenie jednostek pływających MW, należności uzupełnia
się z uwzględnieniem okresu międzyobsługowego jednostek pływających lub na
podstawie decyzji zawartej w protokole stanu technicznego.
1032. W przypadkach uzasadnionych realizacją innych zadań dopuszcza się
uzupełnienie z posiadanych zasobów należności etatu „P” również dla UiSW
kierowanego do naprawy głównej na czas realizacji naprawy.
1033. Wycofanie (zdjęcie) UiSW (stanowiącego ZW) z przechowywania każdorazowo
musi być potwierdzone w rozkazie dziennym dowódcy jednostki wojskowej,
w którym należy podać podstawę, cel oraz dane identyfikacyjne (numer
rejestracyjny, ewidencyjny) sprzętu.
1034. Dla każdego egzemplarza UiSW poddanego zabiegom konserwacyjnym
odpowiednim dla grupy przechowywania długookresowego wypełnia się
dokument w formie „Książki przechowywania” opracowywanej według wzoru
określonego w załączniku E, lub też umieszcza się informację o wykonanych
zabiegach konserwacyjnych w dokumentacji indywidualnej UiSW. Dla sprzętu
występującego masowo np. broń strzelecka, sprzęt optyczny, informatyczny,
indywidualne środki ochrony przed skażeniami wykonuje się jedną książkę
przechowywania dla danej grupy sprzętu.
1035. Książkę przechowywania umieszcza się przy UiSW, w kabinie kierowcy lub
operatora, a w przypadku przechowywania sprzętu na otwartej przestrzeni
dopuszcza się przechowywanie tego dokumentu w pomieszczeniach
kancelaryjnych zgodnie z przyjętymi ustaleniami. Nie wykonuje się książki
przechowywania dla technicznych środków materiałowych.
1036. Książka przechowywania jest dokumentem uzupełniającym indywidualną
dokumentację eksploatacyjną w danym cyklu konserwacji. Dla nowego cyklu
11
konserwacji opracowuje się oddzielną książkę przechowywania. Wykorzystaną
książkę przechowuje się zgodnie z zasadami archiwizacji dokumentów.
1037. W celu utrzymania stanu technicznego przechowywanego mienia oraz
zachowania założonych warunków konserwacji dokonuje się obsługiwania
w trakcie przechowywania. Obsługiwania te mają na celu wykrycie
z odpowiednim wyprzedzeniem przyczyn, które mogą spowodować pogorszenie
stanu technicznego przechowywanego mienia.
1038. Obsługiwania w trakcie przechowywania wykonuje magazynier lub wyznaczony
zespół specjalistów (konserwatorów), a ich częstotliwość zależy od rodzaju
obsługiwania oraz przyjętego sposobu przechowywania.
1039. Obsługiwanie zakonserwowanych statków powietrznych może realizować
jedynie personel Służby Inżynieryjno-Lotniczej, posiadający uprawnienia tego
typu obsług. Częstotliwość i zakres obsług określa dokumentacja eksploatacyjna
danego typu statku powietrznego.
1040. Niezależnie od zastosowanej metody konserwacji i kwalifikacji do odpowiedniej
grupy przechowywania, raz na 2 lata w ramach wymaganej przez ustawę
o rachunkowości inwentaryzacji, przeprowadza się kontrolę ilościową
i numerową broni, dokonując jej częściowego rozkonserwowania niezbędnego
do odczytania danych identyfikacyjnych.
1041. Broń, z której w czasie kontroli usunięto pokrycia ochronne, należy
niezwłocznie poddać zabiegom konserwacyjnym odtwarzającym naruszony
sposób przechowywania.
1042. W okresie przygotowania UiSW i tśm do przechowywania, dowódca jednostki
(instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie powinien
zorganizować prace obsługowo-konserwacyjne uwzględniając:
1) przygotowanie stanów osobowych do wykonywania prac obsługowo
-konserwacyjnych i stawiania sprzętu na przechowywanie;
2) technologię procesu konserwacji i podatność konstrukcyjno-techniczną
UiSW do realizacji tych czynności;
3) bilans możliwości własnego potencjału obsługowo-naprawczego oraz
potrzeby wykorzystania potencjału szczebla nadrzędnego w przygotowaniu
i postawieniu sprzętu na przechowywanie;
4) zaopatrzenie w urządzenia techniczne zabezpieczające przechowywanie
i niezbędną ilość tśm i materiałów konserwacyjnych;
5) zastosowaną metodę przechowywania i wynikający z tego zakres prac;
6) przygotowanie
miejsc magazynowania sprzętu wydzielonego do
przechowywania;
7) termin rozpoczęcia i zakończenia stawiania sprzętu na przechowywanie;
8) niezbędny czas na realizację czynności sprawdzających, kontrolnych
i administracyjnych.
1043. Osoby realizujące czynności konserwacyjne powinny posiadać przeszkolenie na
stanowisku pracy, znać budowę sprzętu i technologię obsługiwania
i zastosowanej metody przechowywania. W pierwszej kolejności do realizacji
czynności konserwacji należy wykorzystywać etatowe struktury oraz ogniwa
obsługowo-naprawcze jednostek wojskowych. W miarę potrzeb czynności
konserwacyjne wykonywać mogą wyspecjalizowane ogniwa stacjonarnego
i mobilnego potencjału obsługowo-naprawczego RBLog i BLog lub podmioty
gospodarcze z poza RON.
1044. Podczas wykonywania prac przygotowawczych, zabiegów konserwacyjnych
i stawiania sprzętu w miejscu magazynowania należy przestrzegać warunków
12
wynikających z wymagań gotowości bojowej, przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych.
1.2.
Zasady gromadzenia zapasów
1.2.1. Zasady ogólne i cel gromadzenia zapasów
1045. Zapasy środków zaopatrzenia na zabezpieczenie wykonywania zadań przez
jednostki wojskowe SZ RP w okresie pokoju, kryzysu i wojny, zwane zapasami,
gromadzi się w okresie pokoju na poszczególnych szczeblach organizacyjnych
oraz w gospodarce narodowej.
1046. Szczegółowe zasady i normy zabezpieczenia materiałowych potrzeb
mobilizacyjnych i wojennych SZ RP określają odrębne przepisy.
1047. Zasadniczymi dokumentami stanowiącymi podstawę naliczenia zapasów
środków zaopatrzenia są:
1) etat jednostki wojskowej;
2) wyciąg z zadań mobilizacyjnych, w tym zaszeregowanie do kategorii
gotowości bojowej;
3) plan przydziałów gospodarczych;
4) tabele i normy należności;
5) wytyczne przełożonych dotyczące szczegółowych zasad i norm
zabezpieczenia potrzeb mobilizacyjnych i wojennych SZ RP w środki
zaopatrzenia.
1048. Zapasy dla Polskich Kontyngentów Wojskowych oraz dla pododdziałów
zadeklarowanych do Sił Odpowiedzi NATO (SON) oraz Unii Europejskiej (UE)
nalicza się zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz na podstawie innych
dokumentów opracowywanych doraźnie przez COL odpowiednio do
realizowanych zadań.
1049. W trakcie gromadzenia zapasów środków zaopatrzenia należy uwzględniać
obowiązujące (nakazane) priorytety dotyczące:
1) sił zadeklarowanych do NATO i UE;
2) pozostałych sił, w tym również ich zaszeregowanie do poszczególnych
kategorii gotowości.
1050. W Siłach Zbrojnych RP środki zaopatrzenia dzieli się na pięć klas zaopatrzenia:
1) klasa I - środki zaopatrzenia przeznaczone do konsumpcji zarówno przez
personel, jak i zwierzęta;
2) klasa II - środki zaopatrzenia, w tym produkty medyczne, dla których
zostały ustalone tabele należności lub wyposażenia;
3) klasa III - paliwa, oleje i smary do wszystkich zastosowań z wyjątkiem
lotnictwa;
4) klasa III A - paliwa lotnicze, oleje i smary stosowane w lotnictwie;
5) klasa IV - środki zaopatrzenia, w tym materiały konstrukcyjne
i fortyfikacyjne, dla których nie zostały ustalone tabele należności
lub wyposażenia;
6) klasa V - środki bojowe.
1051. Uwzględniając przeznaczenie zgromadzonych zapasów środków zaopatrzenia
wyróżniamy zapasy użytku bieżącego i zapasy wojenne.
1052. Zapasy użytku bieżącego stanowią środki zaopatrzenia przeznaczone do
zabezpieczenia bieżącego funkcjonowania jednostki, potrzeb szkoleniowych
i gospodarczych wojska. Dodatkowo zabezpieczają mobilizacyjne rozwinięcie
wojsk oraz szkolenie po mobilizacyjnym rozwinięciu.
13
1053. Zapas wojenny stanowią środki zaopatrzenia przeznaczone do zabezpieczenia
jednostek według etatu czasu wojennego i w czasie działań bojowych.
1054. Ze względu na przeznaczenie zapasy wojenne środków zaopatrzenia dzielą się
na:
1) zapasy taktyczne;
2) zapasy operacyjne;
3) zapasy strategiczne.
1055. Zapasy taktyczne przeznaczone są dla pododdziałów, oddziałów szczebla
taktycznego (równorzędnych).
1056. Zapasy środków zaopatrzenia stanowiących zapas taktyczny gromadzone
i utrzymywane są zgodnie z urzutowaniem przy żołnierzu, sprzęcie (wozach
bojowych, na środkach transportowych, jednostkach pływających, statkach
powietrznych), w magazynach pododdziałów i oddziałów jednostek
wojskowych, magazynach WOG, w składach RBLog. Zwolnienie środków
zaopatrzenia w odniesieniu do zapasów taktycznych może być dokonane na
podstawie decyzji dowódców RSZ (równorzędnych) w podległych jednostkach
wojskowych.
1057. Zapasy operacyjne są to środki zaopatrzenia gromadzone i utrzymywane
zgodnie z urzutowaniem w składach RBLog oraz w gospodarce narodowej.
1058. Dysponentem zgromadzonych zapasów operacyjnych jest Szef Inspektoratu
Wsparcia SZ oraz Szef Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia według swoich
właściwości.
1059. Zapasy strategiczne stanowią środki zaopatrzenia gromadzone i utrzymywane
zgodnie z urzutowaniem w składach RBLog. oraz w gospodarce narodowej,
których dysponentem jest Szef Sztabu Generalnego WP.
1060. Zapasy utrzymuje się w sposób zapewniający sprawne ich załadowanie na
środki transportowe zgodnie z planami ich wydawania, rozśrodkowania
i ewakuacji.
1061. Do załadowania zapasów wykorzystuje się przygotowane grupy załadowcze
(ewakuacyjne), środki transportowe i sprzęt przeznaczony do prac
załadowczych.
1.3.
Metody przechowywania technicznych środków materiałowych oraz
uzbrojenia i sprzętu wojskowego
1.3.1. Przechowywanie technicznych środków materiałowych
1062. Do technicznych środków materiałowych (tśm) zaliczamy: części zamienne
(zespoły, podzespoły, mechanizmy, urządzenia), zestawy naprawcze oraz środki
chemiczne, narzędzia i inne materiały eksploatacyjno-naprawcze.
1063. Techniczne środki materiałowe mogą być składowane luzem, w zestawach
(jednostkach ładunkowych), w opakowaniach fabrycznych producenta na
regałach, paletach lub w specjalnym opakowaniu w magazynach zamkniętych
RBLog oraz w magazynach WOG lub na okrętach.
1064. Tśm przechowywane w zestawach należy obowiązkowo zaopatrzyć w opis
zestawu.
1065. Techniczne środki materiałowe przechowuje się luzem w opakowaniach
jednostkowych
lub
zbiorczych
(skrzyniach,
pudłach,
pojemnikach)
rozmieszczone na regałach, stojakach i innych elementach wyposażenia
magazynowego. W celu zapewnienia sprawnej zmiany dyslokacji mienia
formuje się z ww. opakowań jednostki ładunkowe na znormalizowanych
14
paletach lub w pojemnikach transportowych. Zaleca się przechowywanie
drobnych tśm w opakowaniach zastępczych (torebki foliowe, pudełka)
pozwalających na grupowanie jednorodnych tśm w jednostkach wielokrotnych,
łatwych do weryfikacji stanu posiadania. Sposób przechowywania tśm powinien
zapewnić dostęp do każdego zespołu, podzespołu lub partii asortymentów
technicznych środków materiałowych, nie wpływając na utratę ich jakości.
Ponadto rozmieszczenie technicznych środków materiałowych powinno
ułatwiać ich rotację i ewakuację.
1066. Tśm niejawne przechowuje się w kancelariach kryptograficznych odpowiednio
do przepisów o ochronie informacji niejawnych.
1067. Zapasy wojenne technicznych środków materiałowych przeznaczone są do
zabezpieczenia potrzeb napraw UiSW wykonywanych w okresie działań
wojennych, kompletuje i przechowuje się w zestawach naprawczych:
1) ZN1 - zestaw naprawczy 1-go stopnia;
2) ZN2 - zestaw naprawczy 2-go stopnia;
3) ZN3 - zestaw naprawczy 3-go stopnia;
4) ZN4 - zestaw naprawczy 4-go stopnia.
1068. Dla techniki morskiej zestawy naprawcze gromadzi się z podziałem na ZN1,
ZN2, ZN3.
1069. Dopuszcza się gromadzenia na potrzeby ZW tśm luzem odpowiednio do decyzji
COL.
1070. Zestawienie asortymentowe i ilościowe technicznych środków materiałowych
wchodzących w skład zestawów naprawczych ustala Centralny Organ
Logistyczny. COL decyduje też o zakresie napraw wykonywanych
z wykorzystaniem zestawów naprawczych.
1071. Zezwala się na wykorzystywanie technicznych środków materiałowych
zgromadzonych na pokrycie potrzeb wojennych do realizacji zabezpieczenia
naprawy sprzętu w czasie pokoju po uzyskaniu decyzji przełożonych
(dysponentów zapasów).
1072. Techniczne środki materiałowe wykorzystane (zużyte) z zestawów naprawczych
uzupełnia się niezwłocznie do stanu wyjściowego.
1073. Warunki przechowywania tśm zależą od właściwości materiału (tworzywa),
z którego są one wykonane oraz od przyjętej metody konserwacji. Zabrania się
składowania w jednym pomieszczeniu magazynowym technicznych środków
materiałowych oddziaływujących na siebie w sposób destrukcyjny.
1074. Warunki przechowywania technicznych środków materiałowych powinny
zapewniać każdej grupie spełnienie wymogów w zakresie temperatury
i wilgotności powietrza odpowiednio do wymogów określonych przez
producenta i wynikających z właściwości materiałów z jakich tśm wykonano.
1075. Dla tśm stosowanych w lotnictwie warunki przechowywania przedstawiono
w załączniku F.
1076. Zmierzone parametry warunków klimatycznych należy rejestrować na
podstawie wskazań przyrządów pomiarowych posiadających ważną kontrolę
metrologiczną i archiwizować.
1077. W powyższej kwestii bezwzględnie należy przestrzegać norm określonych dla
warunków przechowywania techniki wrażliwej tj. elementów elektrycznych,
elektronicznych,
elektrotechnicznych,
optycznych,
optoelektronicznych
i elementów aparatury kontrolno-pomiarowej.
1078. W przypadku braku określenia norm dotyczących warunków przechowywania,
decyzje w tym zakresie podejmuje szef służby WOG/RBLog na podstawie
15
dostępnej wiedzy co do właściwości fizykochemicznych materiałów i tworzyw,
z których wytworzono tśm oraz ich podatności na oddziaływanie środowiska
i zachodzące procesy korozji i starzenia. Powyższe zasady przechowywania
opracowuje w formie wewnętrznych przewodników.
1079. Techniczne środki materiałowe, mające zastosowanie w różnych typach
i markach UiSW, przechowuje się skomasowane w jednej marce, grupie
wiodącej (dotyczącej UiSW gdzie najliczniej występuje dany tśm),
uwzględniając oznaczenie ich jednolitym indeksem materiałowym (JIM).
1080. Przy każdym asortymencie, w miejscu ich rozlokowania, powinna być
umieszczona wywieszka materiałowa (wzór MON-Gm-8) zawierająca
informację o kategorii, nazwie i indeksie JIM.
1081. Karty gwarancyjne, świadectwa jakości, protokoły stanu technicznego,
instrukcje użytkowania, opis zestawu, metryki, wywieszki firmowe itp.
przechowuje się przy technicznych środkach materiałowych w sposób
zabezpieczający ich czytelność oraz wykluczający utratę lub zniszczenie.
1082. Przechowywane techniczne środki materiałowe powinny być zakonserwowane
w sposób zależny od ich rodzaju oraz okresu przewidywanego przechowywania
oraz wymagań producenta.
1083. Dla technicznych środków materiałowych wymagających okresowych zabiegów
(sprawdzeń, badań, przeglądów), należy wykonywać czynności zgodnie
z zaleceniami producenta lub Centralnego Organu Logistycznego.
1084. Zabiegom konserwacyjnym podlegają techniczne środki materiałowe kategorii
1 i 2 przechowywane w magazynach RBLog luzem na potrzeby SZ RP lub
utrzymywane w RBLog, WOG i JW na potrzeby „ZW” zarówno luzem, jak
i w zestawach naprawczych (ZN).
1085. Tśm inne niż zabezpieczające potrzeby wojenne powinny zostać zużyte
w
procesie
eksploatacji
UiSW
jednostek
wojskowych
z
rejonu
odpowiedzialności najdalej do zakończenia następnego cyklu planowania
potrzeb. W przypadku braku możliwości ich wykorzystania w ww. terminie
podlegają one określonym zabiegom konserwacyjnym.
1086. Przeprowadzenie zabiegów konserwacyjnych tśm dokumentuje się na odwrocie
wywieszki materiałowej.
1087. W stosunku do materiałów i tśm posiadających ograniczony okres
przechowywania (składowania) należy ściśle przestrzegać zasad rotacji.
Do obowiązków magazyniera należy zgłaszanie przełożonym o kończącym się
okresie składowania danych materiałów lub wyrobów.
1088. Odpowiednio do przyjętych zasad należy na wszystkich poziomach planowania
generować realne potrzeby, tak by unikać gromadzenia nadmiernych zapasów
tśm na potrzeby zabezpieczenia procesu bieżącej eksploatacji UiSW. Zakupione
tśm należy w pierwszej kolejności wykorzystywać na cele rotacji gromadzonych
zapasów wojennych.
1089. W przypadku ograniczenia dostępności tśm (w tym zakończenia ich produkcji,
deficytem rynkowym środków zaopatrzenia itp.) dopuszcza się gromadzenie
zapasów tśm w ilości zabezpieczającej pełen cykl eksploatacji danego UiSW.
1090. Rotację tśm przeprowadza się w celu zachowania najwyższej wartości
użytkowej tśm utrzymywanych w przechowywaniu uwzględniając:
1) dane techniczno-eksploatacyjne producenta;
2) okres gwarancji;
3) warunki przechowywania;
4) możliwość wykonania zabiegów konserwacyjnych.
16
1091. Odpowiedzialność
za gospodarowanie zgromadzonymi zapasami tśm
zapewniającą ich efektywne wykorzystanie i rotację ponosi szef służby
odpowiedniego szczebla zarządzania.
1092. Determinantem zdatności do użycia przechowywanych tśm są okresy ważności
ustalone przez producenta. W przypadku braku takich uwarunkowań zdatność
do użycia jest warunkowana zachowaniem właściwości fizykochemicznych oraz
innych parametrów, w tym szczególnie parametrów kształtu.
1093. Każde przekroczenie okresu ważności przechowywanych tśm oraz utrata
możliwości ich wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem, podlegać powinna
ocenie w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego.
1094. W przypadku wycofania z użytkowania w SZ RP całej grupy UiSW, dopuszcza
się równoczesne wycofanie zgromadzonych na potrzeby eksploatacji tego UiSW
technicznych środków materiałowych. Dotyczy to również zmniejszenia ilości
tśm proporcjonalnie do ograniczeń ogólnej liczby eksploatowanego danego
UiSW, wynikające ze zmian strukturalnych i etatowych SZ RP. Decyzje w tym
zakresie podejmuje COL w porozumieniu z gestorem.
1095. W przypadku wycofania z użytkowania w SZ RP całej grupy UiSW, wycofaniu
podlegają również zgromadzone do niej tśm.
1096. Sprzęt i techniczne środki materiałowe, które utraciły pierwotne właściwości
użytkowe wskutek wieloletniego okresu przechowywania, np. zapasy wojenne,
podlegają odpowiedniemu przeklasyfikowaniu, włącznie z zakwalifikowaniem
ich do odpadów, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
1097. Ustalone okresy ważności konserwacji podlegają weryfikacji w ramach
prowadzonych przeglądów kontrolnych. Okres ważności konserwacji
przechowywanych tśm może być przedłużony o 25% założonego cyklu po
uprzednim komisyjnym stwierdzeniu braku przeciwwskazań. Decyzję taką,
zarówno w stosunku do własnych zasobów, jak i do zasobów przyjętych do
wykonywanych czynności konserwacji, podejmuje Szef Służby RBLog
i odnotowuje w rozkazie dziennym na podstawie sporządzonego PST.
1098. RBLog/WOG/JW organizują konserwację przechowywanych technicznych
środków materiałowych (znajdujących się w zestawach naprawczych
i gromadzonych luzem) znajdujących się we własnych magazynach
/pododdziałach.
1099. Zgromadzone zestawy naprawcze podlegają cyklowi okresowej konserwacji
(przeglądowi). Konserwacje zestawów naprawczych zawierających części
przeznaczone do naprawy silników, układów przeniesienia napędu, układów
bieżnych oraz elementów technicznych konstrukcji wykonuje się maksymalnie
co 8 lat, chyba że opis zestawu przewiduje inaczej.
1100. Przeprowadzenie zabiegów konserwacyjnych zestawów naprawczych oraz
przeglądów technicznych dokumentowane jest w „Metryce zestawu” -
załącznik G.
1101. Nie poddaje się zabiegom konserwacyjnym zestawów naprawczych, jeżeli
producent zastrzega sobie brak możliwości otwierania opakowania fabrycznego.
1102. Zestawy naprawcze składające się z elementów elektrycznych, elektronicznych,
elektrotechnicznych, optycznych, optoelektronicznych, elementów aparatury
kontrolno-pomiarowej podlegają przeglądom i konserwacji odpowiednio do
ustaleń COL wydawanych równolegle z zasadami tworzenia tych zestawów.
1103. W przypadku braku jednoznacznych ustaleń czasookresu wykonywanych
konserwacji podstawą do ustalenia cyklu konserwacji pozostaje możliwy do
17
identyfikacji najkrótszy czas wymaganej konserwacji (przeglądu) tśm
wchodzącego w skład zestawu naprawczego.
1104. COL może dokonać zmiany przyjętego czasookresu przeglądów i konserwacji
zestawów naprawczych sam lub na wniosek Szefa Służby WOG/RBLog.
1105. Potrzeby w zakresie środków finansowych niezbędnych na zakup materiałów
konserwacyjnych stosownie do zadań planuje odpowiednio JW/WOG/RBLog
zgodnie z przyjętymi zasadami planowania potrzeb w SZ RP.
1106. Jednostki wojskowe przechowujące zestawy naprawcze generują w cyklu
planistycznym potrzeby wykonania konserwacji tych zestawów do WOG.
1107. W przypadku braku możliwości wykonania konserwacji siłami własnymi, WOG
przesyłają do RBLog potrzeby konserwacji zestawów naprawczych własnych
oraz jednostek wojskowych z rejonu odpowiedzialności w terminach
uwarunkowanych cyklem planistycznym.
1108. Terminy wykonania konserwacji zestawów naprawczych powinny być ujęte
w opracowanych przez RBLog „Planach obsługiwań technicznych UiSW
w …..na ….rok”. Na podstawie opracowanych w RBLog planów obsługiwań
technicznych zestawów naprawczych WOG otrzymują ich wyciągi będące
podstawą do realizacji konserwacji. Jednostki wojskowe będące na
zaopatrzeniu WOG otrzymują wyciągi z WOG.
1.3.2. Przechowywanie zespołów i podzespołów
1109. Przechowywanie zespołów i podzespołów wymaga zastosowania jednostek
ładunkowych, paletowych lub pakietowych. W uzasadnionych przypadkach
wynikających ze specyfiki przechowywanych zespołów i podzespołów
dopuszczalna jest inna forma przechowywania.
1110. Przed uruchomieniem procesu przechowywania zespołów i podzespołów
w jednostki ładunkowe należy wykonać:
1) przegląd techniczny;
2) odpowiednią obsługę techniczną lub naprawę;
3) właściwą konserwację wykonaną dobraną metodą (najkorzystniejszą ze
względu na czas przechowywania).
1111. W celu zapewnienia odpowiedniej cyrkulacji powietrza, właściwego dostępu do
przechowywanego sprzętu, wymagane jest utrzymanie przejść komunikacyjnych
między stosami jednostek ładunkowych.
1112. W zależności od wielkości (wymiarów) przechowywanych elementów składuje
się je na regałach, paletach, pojemnikach, specjalnych podstawach lub
podkładach. Sposób składowania należy dobierać indywidualnie dla każdego
rodzaju i typu urządzenia, uwzględniając jego wymiary, kształt oraz wagę.
1113. Części zapasowe i narzędzia stanowiące wyposażenie zespołu lub podzespołu
należy składować razem z nimi w oryginalnych opakowaniach (pokrowcach,
kartonach, skrzyniach). W przypadkach składowania dużej ilości jednego typu
zespołu, skrzynie z wyposażeniem do nich można składować oddzielnie.
1114. Sprzęt
posiadający układy i podzespoły elektryczne, elektroniczne,
elektrotechniczne, optyczne, optoelektroniczne, elementy aparatury kontrolno
-pomiarowej i elektroniczne elementy izolacyjne należy przechowywać
w magazynach odpowiadającym warunkom (temperatura, wilgotność)
wynikających z charakteru przechowywanego sprzętu oraz wymogów
narzuconych przez producenta.
1115. Zespoły i podzespoły o dużych wymiarach należy przykrywać pokrowcami
wchodzącymi w skład wyposażenia lub wykonanymi specjalnie na okres
18
przechowywania. Wyroby małogabarytowe powinny być przechowywane
w opakowaniach zamkniętych (np. z kartonu, drewna, tworzyw sztucznych).
1116. Metalowe powierzchnie zespołów i podzespołów, które nie są pomalowane
należy zabezpieczyć metodą bezsmarową i dodatkowo papierem
antykorozyjnym. Nie wolno stosować smarowej metody konserwacji
powierzchni z uszczelkami gumowymi lub elementów izolacyjnych.
1117. Przechowywane zespoły i podzespoły, maszty, zespoły antenowe należy
składować w sposób uniemożliwiający wzajemne opieranie się o siebie.
Wszelkie otwory należy zabezpieczyć odpowiednimi korkami i owinąć
papierem antykorozyjnym.
1118. Przygotowując zespoły i podzespoły do przechowywania krótkookresowego
należy:
1) mechanizmy przekładniowe, układy olejowe napełnić olejami;
2) układy paliwowe napełnić odpowiednim paliwem;
3) układy chłodzenia napełnić właściwym płynem chłodzącym;
4) akumulatory zdjąć i przekazać do przechowywania.
1119. W przypadku przechowywania długookresowego elementy układów chłodzenia
osusza się i izoluje ich wnętrza od wpływu czynników zewnętrznych.
1120. Części o dużych wymiarach liniowych (wały napędowe, koła zębate itp.) należy
przechowywać w taki sposób, aby nie doszło do ich deformacji na skutek
ugięcia. Do przechowywania elementów długich znajdują zastosowanie regały
wspornikowe. O konstrukcji regału decyduje wysokość oraz ciężar
składowanych elementów.
1121. Części spasowane fabrycznie (elementy silników spalinowych, koła zębate,
elementy układów hydraulicznych) przechowuje się parami w opakowaniach
jednostkowych.
1122. Części silnikowe (głowice, kartery, bloki cylindrów) posiadające duże
powierzchnie, gładko obrobione i wystające śruby przechowuje się w sposób
uniemożliwiający ich wzajemne stykanie się w celu zabezpieczenia obrobionych
powierzchni i śrub przed uszkodzeniami.
1123. Silniki przechowywane w magazynach powinny być ustawione na
indywidualnych podstawach. Zabrania się ustawiania silników bezpośrednio na
podłodze i opierania wzajemnego. Silniki przechowuje się oddzielnie wg marki
i roku produkcji.
1124. Silniki przechowuje się w zasadzie w jednej warstwie. Dopuszcza się
przechowywanie w kilku warstwach w przypadku posiadania odpowiednich
specjalnych regałów. Przyjęty sposób rozmieszczenia silników powinien
zapewnić dostęp urządzeniom przeładunkowym.
1125. Chłodnice wodne i olejowe, zbiorniki paliwa, oleju, wody itp. przechowuje się
w taki sposób, aby nie spowodować ich deformacji lub uszkodzenia. Króćce
układów chłodzenia, paliwowego i olejowego silników nie zabezpieczone
metodą luźno pokrowcową powinny być zabezpieczone zaślepkami, korkami
lub w inny sposób uniemożliwiający przenikanie czynników zewnętrznych.
1126. Zespoły zakonserwowane metodą luźnopokrowcową układa się w taki sposób,
aby pokrowce nie stykały się ze sobą, a wskaźniki wilgotności były dobrze
widoczne. Należy przy tym zwrócić uwagę, by pokrowce były całe i szczelne.
1127. W przypadku magazynowania materiałów, które cechują się niestandardowymi
wymiarami lub dużymi obciążeniami, należy stosować regały o odpowiednio
sztywnej konstrukcji zapewniającej odpowiednie warunki ułożenia oraz łatwą
możliwość dostępu i pobierania.
19
1.3.3. Przechowywanie substancji i środków niebezpiecznych
1128. Niebezpiecznymi substancjami nazywamy substancje, które w czasie
magazynowania, transportu, załadunku, rozładunku mogą w negatywny sposób
oddziaływać na otoczenie, stwarzając zagrożenia pożarowo-wybuchowe,
zagrożenia dla zdrowia lub życia człowieka, a także otaczającego środowiska.
1129. Do produktów niebezpiecznych przechowywanych w magazynach należą:
1) kwasy, zasady, wodorotlenki, rozpuszczalniki, farby, lakiery;
2) chemikalia - materiały eksploatacyjne do filtrów wody, odkażalniki;
3) gazy techniczne;
4) szkło organiczne;
5) materiały konserwacyjne (smary mineralne, gumy techniczne) itp.
1130. Szczegółowe właściwości każdej przechowywanej substancji i środka
niebezpiecznego opisuje karta charakterystyki preparatu niebezpiecznego, która
powinna znajdować się przy nim. Przykładowy wzór karty przedstawiono
w załączniku H.
1131. Osoby funkcyjne odpowiedzialne za prowadzenie gospodarki materiałowej
substancjami niebezpiecznymi powinny posiadać stosowne przeszkolenia
specjalistyczne i uprawnienia magazyniera tych środków.
1132. Magazyny, w których przechowuje się substancje i środki niebezpieczne muszą
być właściwie oznakowane, posiadać niezbędne wyposażenie techniczne
(sprawną i wydajną wentylację, odpowiednią instalację elektryczną, ogrzewanie)
odpowiadające warunkom ujętym w karcie charakterystyki. Dodatkowo muszą
posiadać niezbędne środki i materiały do neutralizacji przechowywanych
środków.
1133. Funkcjonująca w magazynie wentylacja musi w pełni gwarantować
bezpieczeństwo pracy osobom wykonującym pracę oraz zapewnić określone
przez producenta warunki przechowywania substancji i środków
niebezpiecznych poprzez wielokrotną wymianę objętości powietrza zawartego
w magazynie.
1134. W magazynach, gdzie składowane są szczególnie niebezpieczne i trujące
substancje dla których przekroczenie stężenia granicznego może skutkować
zatruciem lub samoczynnym wybuchem (zapłonem), należy stosować
odpowiednie sygnalizatory przekroczenia stężenia tych czynników.
1135. Nie wolno razem składować substancji stwarzających zagrożenie ze względu na
możliwość wzajemnego niepożądanego oddziaływania np. kwasów
z rozpuszczalnikami, farbami. Podłoga w magazynach, w których przechowuje
się substancje i środki niebezpieczne powinna być wykonana z materiałów
odpornych na ich działanie.
1136. Butle ze sprzężonymi gazami należy przechowywać w miejscach osłoniętych od
promieni słonecznych, z dala od źródeł ciepła (paleniska, piece, kaloryfery)
w pozycji pionowej, zabezpieczone przed upadkiem.
1137. Butle
i pojemniki z gazami technicznymi należy przechowywać
w pomieszczeniach (magazynach) o konstrukcji budowlanej zapewniającej
odpowiednią ochronę w przypadku wybuchu poprzez skierowanie fali
uderzeniowej w kierunku lekkiej konstrukcji dachu.
1138. Przechowywane pełne i puste butle nie powinny bezpośrednio stykać się ze
sobą. Przed umieszczeniem butli w magazynie należy sprawdzić sprawność butli
oraz datę jej cechowania (legalizacji). Niedopuszczalne są, zwłaszcza na butlach
z tlenem, plamy olejów i smarów. Szczególną uwagę należy zwrócić na czystość
i sprawność zaworów redukcyjnych.
20
1139. Zabrania się przechowywania butli z tlenem razem z gazami palnymi
np. acetylenem.
1140. Do zasad ogólnych przechowywania substancji i środków niebezpiecznych
zaliczyć należy:
1) przechowywanie w oryginalnych opakowaniach fabrycznych, które
w większości są hermetyczne, na podstawach lub dolnych półkach regałów
magazynowych;
2) przestrzeganie określonych terminów i zasad rotacji;
3) dostosowanie
warunków przechowywania do właściwości fizyko
-chemicznych przechowywanego środka (właściwości żrące, utleniające,
łatwopalność);
4) zapewnienie wymuszonej i grawitacyjnej wentylacji pomieszczeń
magazynowych;
5) stosowanie środków indywidualnej ochrony - rękawice, buty gumowe,
okulary ochronne, fartuchy, maski.
1141. Wszystkie naczynia z przechowywanymi środkami niebezpiecznymi powinny
podlegać kontroli i nadzorowi pod względem ich ilości i jakości.
1.3.4. Przechowywanie baterii i akumulatorów elektrycznych
1142. Akumulatory oraz baterie alkaliczne zaliczamy do chemicznych źródeł prądu.
W zależności od typu akumulatory dzielimy na kwasowe (ołowiowo
-rozruchowe, trakcyjne, wykonane w technologii AGM - skrót AGM od ang.
-absorbent glas mat, żelowe) oraz zasadowe.
1143. Akumulatory ołowiowe rozruchowe oraz niektóre typy akumulatorów
zasadowych mogą być przechowywane w stanie uruchomionym jak też
nieuruchomionym (suchoładowane lub suche).
1144. Akumulatory zasadowe, przechowuje się oddzielnie od akumulatorów
kwasowych, a akumulatory uruchomione oddzielnie od nieuruchomionych
(suchych i sucho ładowanych).
1145. Akumulatory oraz baterie akumulatorów kwasowych uruchomionych należy
składować w oddzielnych pomieszczeniach, w których nie wolno przechowywać
innego sprzętu.
1146. Pomieszczenia,
w których przechowuje się akumulatory w stanie
uruchomionym, powinny posiadać wentylację wymuszoną, temperaturę
w granicach od 10
0
C do 25
0
C i wilgotność względną do 70%. Podczas
przechowywania akumulatory powinny być zabezpieczone przed bezpośrednim
działaniem promieni słonecznych.
1147. Ustawia się je na regałach, paletach z nadstawkami lub podkładach. Dla
akumulatorów kwasowych przechowywanych luzem dopuszcza się ich
składowanie w dwóch warstwach, z tym że warstwy te muszą być przełożone
listwami z drewna w celu zabezpieczenia korków oraz złączy przed
uszkodzeniem. Końcówki akumulatorów oraz mostki łączące ogniwa należy
zabezpieczyć (np. smarem antykorozyjnym lub wazeliną techniczną
w przypadku braku oryginalnych nakładek z tworzywa sztucznego).
1148. Akumulatory przechowywane w stanie uruchomionym należy okresowo
konserwować i doładowywać. Szczegółowe zasady konserwacji i ładowania
poszczególnych typów akumulatorów powinny być zawarte w dołączonych do
nich instrukcjach użytkowania i obsługi opracowanych przez producenta lub na
podstawie wskazań COL właściwego dla danego typu akumulatora.
21
1149. Jeżeli nie określono zasad konserwacji i obsługiwania przyjmuje się następujący
zakres prac konserwacyjnych i okresy obsługiwania akumulatorów kwasowych
w stanie uruchomionym:
1) czyszczenie końcówek i powierzchni akumulatora, raz w miesiącu;
2) sprawdzenie poziomu elektrolitu, raz w miesiącu (tylko dla akumulatorów
wyposażonych w korki zalewcze);
3) sprawdzenie gęstości elektrolitu, raz w miesiącu (tylko dla akumulatorów
wyposażonych w korki zalewcze);
4) ładowanie wyrównawcze lub doładowanie akumulatorów, raz na trzy
miesiące (w zależności od stanu technicznego akumulatora);
5) ładowanie kontrolno-odświeżające raz na rok.
1150. Akumulatory podłączone do układu mikroładowania nie podlegają ładowaniu
wyrównawczemu raz na trzy miesiące. Czynności te wykonuje się raz na
6 miesięcy.
1151. Przy określaniu okresu eksploatacyjnego akumulatora nie uwzględnia się czasu
jego przechowywania w stanie suchym.
1152. Sprzęt będący w przechowywaniu krótkookresowym powinien posiadać
zamontowane akumulatory z wyłączeniem ich z obwodu elektrycznego (poprzez
wyłącznik masy, lub zdjęcie zacisków z akumulatora).
1153. Sprzęt będący w przechowywaniu długookresowym powinien posiadać
zdemontowane
akumulatory
i
magazynowane
w
pomieszczeniach
zapewniających wymagane parametry warunków przechowywania.
1154. Dopuszcza się na czasowe odstąpienie od wskazanych wyżej zasad
przechowywania źródeł zasilania, jeśli wynika to z potrzeb realizacji zadań
szkoleniowych i mobilizacyjnych SZ RP.
1155. Wycofanie z eksploatacji akumulatorów kwasowych regulują przepisy ujęte
w instrukcji „Zarządzanie eksploatacją UiSW w SZ RP”. DD/4.22.13.
1156. Akumulatory zasadowe do urządzeń wojskowych mogą być przechowywane:
1) w stanie nienaładowania lub rozładowania (częściowego lub całkowitego);
2) w stanie naładowania (gotowości do natychmiastowego użycia).
1157. Ogniwa i baterie suche do sprzętu, w tym elektronicznego i elektrotechnicznego
należy składować w opakowaniach lub luzem ułożone na regałach
w pojemnikach lub na paletach z nadstawkami, z podziałem według typów
i miesięcy produkcji. Układa się je pionowo, baterie do 5 warstw jedna na
drugiej, ogniwa suche maksymalnie dwie warstwy. Do każdej partii ogniw
i baterii należy dołączyć wywieszkę materiałową z podanym terminem upływu
okresu gwarancji.
1158. W przypadku magazynowania dłuższego niż 3 miesiące, ogniwa akumulatorów
zaleca się przechowywać w stanie wyładowanym. Zaciski akumulatorów
powinny być oczyszczone z nalotów soli, wytarte do sucha i lekko natłuszczone
wazeliną techniczną. Korki powinny być oczyszczone i szczelnie zamknięte.
1159. Pomieszczenie przeznaczone do przechowywania akumulatorów zasadowych
powinno być czyste i suche. Temperatura w pomieszczeniach powinna wynosić
od 5
o
C do 30
o
C i wilgotności względnej powietrza do 70%. Podczas
przechowywania akumulatory powinny być zabezpieczone przed bezpośrednim
działaniem promieni słonecznych, oparów, kwasów, zasad i opadów
atmosferycznych.
1160. Okres
przechowywania w stanie naładowania (w gotowości do
natychmiastowego użycia) nie powinien być dłuższy niż:
1) do 5 lat dla akumulatorów zasadowych kadmowo-niklowych;
22
2) do 4 lat dla akumulatorów zasadowych kadmowo-niklowych szczelnie
zamkniętych;
3) do 2 lat dla akumulatorów zasadowych srebrowo-cynkowych.
1161. Okres przechowywania akumulatorów zasadowych nowych w stanie suchym
(nieuruchomionych - bez elektrolitu) nie powinien być dłuższy niż:
1) do 3 lat dla akumulatorów zasadowych kadmowo-niklowych;
2) do 2 lat dla akumulatorów zasadowych srebrowo-cynkowych.
1162. Zakres
prac dotyczący akumulatorów zasadowych przechowywanych
w gotowości do natychmiastowego użycia realizowany jest zgodnie
z dokumentacją techniczną producenta i obejmuje:
1) przegląd stanu zewnętrznego, czyszczenie i konserwacja;
2) kontrolę stanu elektrolitu w akumulatorach;
3) wymianę elektrolitu w akumulatorach;
4) ładowanie lub doładowywanie;
5) pomiar pojemności, rozładowanie kontrolne;
6) regenerację akumulatorów.
1163. Zasady przechowywania i użytkowania innych niż wskazane chemicznych
źródeł zasilania, w tym wszelkiego rodzaju baterii i innych chemicznych źródeł
zasilania określa COL odpowiednio do swoich uprawnień, przyjmując jako
podstawę instrukcje i fabryczne dane techniczno-eksploatacyjne.
1164. W
każdym
przypadku
braku
określonych
zasad
eksploatowania
i przechowywania chemicznych źródeł zasilania należy kierować się
wskazaniami wynikającymi z instrukcji fabrycznych oraz wymagań techniczno
-eksploatacyjnych tych źródeł, kierując się nadrzędną potrzebą utrzymania
zdolności do użycia UiSW do którego zasilania służą.
1.3.5. Przechowywanie ogumienia i wyrobów gumowych
1165. Ogumienie przechowuje się na stojakach w specjalnych paletach lub na
podłodze na drewnianych podkładach (w pozycji stojącej), w pomieszczeniach
zaciemnionych o temperaturze od +5
0
C do +15
0
C, suchych o wilgotności
względnej do 70%, posiadających wentylację.
1166. Dopuszczalne jest przechowywanie ogumienia w opakowaniach fabrycznych,
a opony zamontowane na obręczach powinny być przechowywane na stojakach
lub w pozycji leżącej (maksymalnie po 4 szt. w stosie) z ciśnieniem
podwyższonym o 0,5 atm., tj.500 hp od zalecanego w trakcie eksploatacji przez
producenta. Nie powinno się przechowywać opon na otwartym powietrzu lub
pod zadaszeniem.
1167. Dętki przechowuje się wewnątrz opon w stanie lekko napompowanym.
Występujące luzem przechowuje się na regałach lekko napompowane lub
w stosach nie wyższych niż 50 cm, rozłożone do pełnego kształtu. Co trzy
miesiące należy zmieniać ich położenie w stosie.
1168. Dętki, wkłady ochronne oraz inne elementy gumowe powinny być okresowo
konserwowane talkiem technicznym.
1169. Drobne elementy gumowe (w tym uszczelki, podkładki itp.) można
przechowywać z częściami zamiennymi, jednak muszą być zabezpieczone przed
działaniem promieni słonecznych. Nie powinny być przechowywane wspólnie
z rozpuszczalnikami, paliwem, smarami, środkami chemicznymi, itp.
1170. Ogumienie i wyroby gumowe przechowywane w magazynach należy wydawać
w ramach zaopatrzenia z najstarszą datą produkcji.
23
1.3.6. Przechowywanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego
1171. Przechowywanie UiSW obejmuje całokształt przedsięwzięć zapewniających
utrzymanie go w pełnej sprawności technicznej, w okresie dłuższych przerw
w użytkowaniu, poprzez realizację określonych czynności związanych z jego
magazynowaniem oraz obsługiwaniem podczas przechowywania.
1172. Do zasadniczych czynności związanych z realizacją ww. procesu należą:
magazynowanie, obsługiwanie, konserwacja, kontrola stanu technicznego
i przeglądy okresowe.
1173. Uzbrojenie i sprzęt wojskowy przechowuje się:
1) w składach materiałowych RBLog;
2) w magazynach WOG;
3) w jednostkach wojskowych - w odpowiednio przygotowanych magazynach
pododdziałów, magazynach oddziałowych lub w parkach sprzętu
technicznego lub płaszczyznach postoju (stoiskach) statków powietrznych.
1174. Pojazdy samochodowe załadowane niebezpiecznymi materiałami (amunicja,
produkty MPS, materiały wybuchowe itp.) mogą być przechowywane poza
terenem wyznaczonych magazynów i placów składowania w przypadkach
podyktowanych względami bezpieczeństwa oraz ze względu na potrzeby
mobilizacyjne, zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach.
1175. UiSW przeznaczone do naprawy (średniej, głównej, konserwacyjnej) lub
wycofania z eksploatacji należy przechowywać w wydzielonej części magazynu.
Każdy egzemplarz takiego sprzętu powinien mieć załączony PST sankcjonujący
taką decyzję.
1176. W zależności od posiadanych przestrzeni magazynowych dopuszcza się
przechowywanie UiSW przeznaczonego do wycofania z eksploatacji poza
magazynem, w warunkach zapewniających podtrzymanie stanu technicznego.
1177. UiSW zamontowane na podwoziach gąsienicowych lub ciągniki gąsienicowe
w czasie przechowywania ustawia się w magazynach otwartych i półotwartych
na podkładach drewnianych impregnowanych lub żelbetonowych o szerokości
odpowiadającej szerokości gąsienicy i grubości minimalnej 5 cm.
1178. UiSW, w skład którego wchodzą podzespoły elektryczne, elektroniczne,
elektrotechniczne, optyczne, optoelektroniczne, elementy aparatury kontrolno
-pomiarowe
należy
przechowywać
w
magazynach
zamkniętych
odpowiadającym
warunkom
(temperatura,
wilgotność)
wynikających
z charakteru przechowywanego sprzętu oraz wymogów narzuconych przez
producenta.
1179. W celu zapewnienia właściwego przebiegu kontroli i przeglądów okresowych
oraz cyrkulacji powietrza należy:
1) umożliwić dostęp do przechowywanego sprzętu;
2) zachować minimalne odległości w relacji miedzy pojazdami, a ścianami
garażu zgodnie z obowiązującymi przepisami ppoż.;
3) zapewnić przestrzeganie obowiązujących warunków ochrony ppoż.
1180. Zabezpieczenie
przechowywanego
UiSW
w
magazynach
otwartych
i półotwartych, w tym sposób ochrony i dostępu do sprzętu realizowane jest
zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami organizacyjnymi ustalonymi przez
dowódcę jednostki (instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie.
1.3.6.1. Przechowywanie metodą pokrowców wielokrotnego użytku
1181. Przechowywanie metodą pokrowców wielokrotnego użytku polega na
umieszczeniu przygotowanego sprzętu w pokrowcu wielokrotnego użytku,
24
wewnątrz którego utrzymuje się atmosferę o wilgotności względnej w granicach
40-50 %. Proces ten osiągany jest przy pomocy urządzeń technicznych lub
środków osuszających. Przewidywany czas wykorzystania pokrowców wynosi
10 lat.
1182. Dla sprzętu wielkogabarytowego do utrzymania założonej wilgotności
względnej powietrza w pokrowcach wielokrotnego użytku stosować należy -
osuszanie dynamiczne, dla sprzętu o małych gabarytach - osuszanie statyczne.
1183. UiSW w pokrowcach wielokrotnego użytku może być przechowywane we
wszystkich typach magazynów.
1184. Sprzęt wojskowy przechowywany we wszystkich typach pokrowców
wielokrotnego użytku powinien mieć podstawowe układy dodatkowo
zabezpieczone bezsmarowymi środkami konserwacyjnymi (w przypadku ich
braku smarowymi środkami konserwacyjnymi). Dotyczy to przede wszystkim
uzbrojenia pokładowego.
1185. Przewidywany czas magazynowania UiSW z wykorzystaniem pokrowców
wielokrotnego użytku wynosi 5 lat.
1186. Rozróżnia się następujące typy pokrowców wielokrotnego użytku:
1) indywidualny pokrowiec wielokrotnego użytku osuszany dynamicznie
(IPWU-D);
2) uniwersalny pokrowiec wielokrotnego użytku osuszany dynamicznie
(UPWU-D);
3) indywidualny pokrowiec wielokrotnego użytku osuszany statycznie
(IPWU-S);
4) na stelażu osuszany dynamicznie (PNS-D);
5) podwieszany osuszany dynamicznie (PP-D);
6) próżniowy wielokrotnego użytku (PPWU).
1187. Przy wyborze metody przechowywania UiSW przy zastosowaniu pokrowców
wielokrotnego użytku należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:
1) obiekt przechowywania - odnosi się do rodzaju UiSW i jego znaczenia
w procesie gotowości bojowej jednostki wojskowej oraz jego
nowoczesności;
2) posiadana infrastruktura techniczna - powinna minimalizować koszty
stawiania na przechowywanie, przy jednoczesnym zapewnieniu dla każdego
rodzaju sprzętu najbardziej skutecznej ochrony przed korozją, ochrony
i obrony;
3) okres przechowywania i zastosowana metoda - gwarantowały w całym
okresie magazynowania skuteczne zabezpieczenie przechowywanego
sprzętu przed wpływem czynników atmosferycznych.
1188. Wykorzystanie próżniowego pokrowca wielokrotnego użytku (PPWU) polega
na wytworzeniu podciśnienia powietrza o wartości około 0,01 atm., tj.10 hPa
w specjalnym pokrowcu (kontenerze), w którym przechowywany jest sprzęt, co
powoduje zmniejszenie ogólnej zawartości wilgoci wewnątrz pokrowca
(kontenera).
1.3.6.2. Przechowywanie metodą pokrowców jednorazowego użytku
1189. Metoda ta polega na umieszczeniu przygotowanego sprzętu (zespołu,
podzespołu, układu itp.) niewielkich rozmiarów w luźno dopasowanym do jego
kształtu pokrowca jednorazowego użytku (PJU), wykonanym z różnego typu
lekkich folii.
25
1190. We wnętrzu pokrowca i przechowywanego sprzętu umieszcza się silnie
higroskopijny materiał osuszający, w postaci np. żelu krzemionkowego w ilości
gwarantującej utrzymanie wilgotności względnej powietrza mniejszej od 50%
oraz barwne wskaźniki wilgotności względnej powietrza.
1191. UiSW przechowywany w pokrowcach jednorazowego użytku powinien mieć
podstawowe
elementy
dodatkowo
zabezpieczone
bezsmarowymi
lub
smarowymi środkami konserwacyjnymi. Ponadto w celu podniesienia
skuteczności osuszania sprzętu należy otworzyć lub zdjąć wszystkie przegrody
wewnętrzne lub zaślepki.
1192. Przewidywany czas przechowywania UiSW z wykorzystaniem tej metody
wynosi 5 lat.
1193. W trakcie prowadzonych przeglądów codziennych, jednak nie rzadziej niż 1 raz
w tygodniu, należy na barwnych wskaźnikach wilgotności sprawdzać
wilgotność względną w pokrowcu jednorazowego użytku. W przypadku
stwierdzenia wilgotności względnej wynoszącej powyżej 60%, należy dokonać
sprawdzenia stanu powłoki pokrowca i wymienić pakiety osuszające na świeże.
Zawilgocone pakiety osuszające należy przekazać do regeneracji (wysuszenia).
1.3.6.3. Metoda osuszania wnętrza sprzętu (OWS)
1194. Metoda ta polega na obniżeniu do pożądanego poziomu 40-50% wilgotności
względnej powietrza we wnętrzu UiSW, wykorzystując konstrukcyjną
podatność niektórych jego typów na uszczelnienie, pozwalające oddzielić
wnętrze sprzętu od wpływu zewnętrznych czynników atmosferycznych.
1195. Osuszanie może być realizowane dynamicznie, przy wykorzystaniu osuszaczy
powietrza lub statycznie, przy wykorzystaniu adsorpcyjnych własności wysoce
higroskopijnych materiałów (np. żelu krzemionkowego). Metodę tą stosuje się
do UiSW o konstrukcji zamkniętej takich jak: bojowe wozy piechoty, czołgi,
nadwozia specjalne itp.
1196. Metodę osuszania statycznego wnętrza sprzętu (OWS) można stosować
przyjmując następujące podstawowe kryteria:
1) posiadamy magazyn lub przykrycie chroniące sprzęt przed bezpośrednim
oddziaływaniem opadów atmosferycznych;
2) przechowywany sprzęt jest sprzętem złożonym, o dużym nasyceniu
urządzeniami
elektrycznymi,
elektronicznymi,
elektrotechnicznymi,
optycznymi,
optoelektronicznymi,
elementami
aparatury
kontrolno
-pomiarowej, podatnym na uszczelnienie, pozwalającym oddzielić wnętrze
sprzętu od wpływu zewnętrznych czynników atmosferycznych;
3) istnieją możliwości organizacyjno-techniczne stosowania tej metody.
1197. W przypadku kiedy UiSW jest przechowywane w magazynie otwartym dla
wybranych grup m.in. czołgów, transporterów, armato-haubic, wozów
zabezpieczenia technicznego można zastosować odmianę tej metody polegającą
na dodatkowym zastosowaniu plandek ze stelażem, w celu ochrony przed
bezpośrednim oddziaływaniem opadów atmosferycznych. Plandeki te można
również stosować w przypadku, gdy stan techniczny posiadanego magazynu lub
wiaty nie zapewnia pełnej ochrony przed opadami.
1198. Przechowywane UiSW w magazynach otwartych i półotwartych należy
dodatkowo zabezpieczyć środkami bezsmarowymi oraz odciąć połączenie
otwartych przestrzeni wewnętrznych z otoczeniem przy pomocy folii
polietylenowej (tkaniny podgumowanej, papieru mikrowoskowego itp.).
26
1199. UiSW przechowywane metodą osuszania wnętrza sprzętu powinno mieć
podstawowe
elementy
dodatkowo
zabezpieczone
bezsmarowymi
lub
smarowymi środkami konserwacyjnymi, w tym przeprowadzoną konserwację
silnika.
1200. W przypadku stosowania metody osuszania statycznego wnętrza sprzętu (OWS),
w ramach przeglądów należy sprawdzać barwne wskaźniki wilgotności
względnej. Przy przekroczeniu wewnątrz sprzętu wilgotności względnej 60%,
należy dokonać wymiany pakietów osuszających na świeże, a zawilgocone
oddać do regeneracji (wysuszenia).
1201. Przewidywany czas przechowywania UiSW z wykorzystaniem tej metody
wynosi 5 lat.
1.3.6.4. Metoda dynamicznego osuszania magazynu (OMD)
1202. Metoda ta polega na utrzymaniu wewnątrz pomieszczeń zamkniętych, w których
przechowywane jest UiSW wilgotności względnej powietrza na poziomie
40-50 %.
1203. Osuszanie atmosfery wewnątrz magazynu realizowane jest za pomocą
stacjonarnych osuszaczy powietrza. Metoda ta może być stosowana praktycznie
dla wszystkich typów UiSW niezależnie od ich konstrukcji. W pierwszej
kolejności jednak należy ją stosować dla sprzętu o budowie otwartej. Ponadto
w celu podniesienia skuteczności osuszania sprzętu należy otworzyć lub zdjąć
wszystkie przegrody wewnętrzne oraz zewnętrzne (maska silnika, klapy, włazy,
pokrywy, drzwi itp.).
1204. Przy stosowaniu tej metody wymagane jest zachowanie szczelności magazynu.
W tym celu, jeżeli magazyn nie spełnia tego wymogu, należy przeprowadzić
prace mające na celu maksymalne jego doszczelnienie. W przypadku osuszania
magazynów amunicji oraz magazynów sprzętu ze zbiornikami napełnionymi
paliwem (benzyną), urządzenia elektryczne wchodzące w skład systemu
osuszającego muszą pracować na zewnątrz osuszanego magazynu. Warunek ten
nie dotyczy pojazdów z układem zasilania napełnionym olejem napędowym.
W każdym przypadku na wyjściu osuszonego powietrza z osuszacza powietrza
musi być zamontowana klapa ppoż.
1205. Przy osuszaniu magazynów, należy dążyć do wytworzenia wewnątrz magazynu
niewielkiego nadciśnienia rzędu 10 Pa, które powoduje dodatkowe jego
doszczelnienie.
1206. Metodę dynamicznego osuszania magazynu (OMD) należy stosować przyjmując
następujące podstawowe kryteria:
1) posiadamy magazyn szczelny, chroniący przed opadami atmosferycznymi,
o niskiej przepuszczalności pary wodnej i podsiąkalności;
2) przechowywany sprzęt jest sprzętem wielkogabarytowym złożonym,
o budowie otwartej, dużym nasyceniu urządzeniami elektronicznymi
podzespołami elektrycznymi, elektronicznymi, elektrotechnicznymi,
optycznymi,
optoelektronicznymi,
elementami
aparatury
kontrolno
-pomiarowej oraz sprzęt o mniejszych wymiarach, wrażliwy na
niekorzystne warunki magazynowania, spaletyzowany, w opakowaniach
zbiorczych lub magazynowany na regałach;
3) występuje potrzeba okresowej zmiany rodzaju magazynowanego sprzętu;
4) potrzebny jest okresowy dostęp do sprzętu;
5) przewidywany czas funkcjonowania magazynu powyżej 10 lat.
27
1207. Przewidywany czas przechowywania UiSW z wykorzystaniem tej metody
wynosi 5 lat.
1208. Dla osuszaczy działających na zasadzie wymrażania parametrem decydującym
o ich zastosowaniu jest utrzymanie wewnątrz magazynu temperatury
minimum +5
0
C.
1209. UiSW przechowywane w magazynach osuszanych powinien mieć podstawowe
elementy i układy dodatkowo zabezpieczone bezsmarowymi lub smarowymi
środkami konserwacyjnymi. Ponadto, w celu podniesienia skuteczności
osuszania sprzętu należy otworzyć lub zdjąć wszystkie przegrody wewnętrzne
oraz zewnętrzne (maska silnika, klapy, włazy, pokrywy, drzwi itp.).
1210. Okresowo przy pomocy higrometru o dokładności wskazań ok. 5 % wilgotności
względnej, w ramach prowadzonych przeglądów należy kontrolować poziom
wilgotności w magazynie. W przypadku stwierdzenia nieutrzymywania
założonego poziomu lub nierównomierności osuszania magazynu, należy ustalić
i usunąć przyczynę tego stanu rzeczy.
1.4.
Organizacja magazynów i miejsc składowania uzbrojenia i sprzętu
wojskowego
1.4.1. Charakterystyka bazy magazynowej
1211. Wojskowa baza magazynowa obejmuje przygotowane miejsca - zaplecze, do
których zaliczamy obiekty magazynowe: magazyny, składy, garaże, wiaty, place
postoju sprzętu, wydzielone pomieszczenia itp.
1212. Organizacja magazynów na jednostkach pływających uwzględnia przepisy
zawarte w Regulaminie Służby Okrętowej oraz szczegółowe instrukcje
określone przez COL.
1213. Składy RBLog i magazyny WOG przeznaczone są do gromadzenia
i przechowywania UiSW, tśm oraz środków zaopatrzenia odpowiednich dla
potrzeb jednostek wojskowych będących na zaopatrzeniu w celu zabezpieczenia
określonych potrzeb.
1214. W czasie pozostawania UiSW i tśm w magazynach realizowany jest całokształt
czynności związanych z jego przyjmowaniem, składowaniem i wydawaniem.
1215. W czasie magazynowania stan techniczny UiSW i tśm i materiałów
eksploatacyjnych nie może ulec pogorszeniu, to znaczy wartość parametrów
jakościowych nie może ulec obniżeniu poza granice określone oddzielnymi
przepisami lub normami.
1216. Funkcjonująca baza magazynowa powinna zapewnić:
1) właściwe zabezpieczenie przechowywanego UiSW, w pełnej sprawności
technicznej oraz właściwej jakości,
2) ochronę oraz zabezpieczenie składowanych zapasów przed kradzieżą,
pożarem;
3) możliwość organizowania i realizowania sprawnego oraz terminowego
przyjmowania i wydawania sprzętu;
4) prowadzenie systematycznych kontroli stanu technicznego i ilościowego
przechowywanych zapasów;
5) prowadzenie
klasyfikacji
oraz
określanie
sposobu
dalszego
zagospodarowywania sprzętu i materiałów;
6) funkcjonowanie systemów ewidencji, składanie sprawozdań zgodnie
z obowiązującymi przepisami w tym zakresie .
28
1217. Zapewnienie prawidłowej pracy magazynów, składów uwarunkowana jest od:
1) właściwej organizacji pracy w tym racjonalnego wykorzystania
posiadanych sił i środków;
2) podziału dysponowanej powierzchni magazynowej, stosownie do
wymaganych warunków składowania i jej optymalnego wykorzystania;
3) wyposażenia magazynów w urządzenia do składowania, transportu
wewnętrznego, przeładunku, kontroli ilościowej i jakościowej, konserwacji,
przyrządy i narzędzia pomocnicze;
4) przeszkolenia specjalistycznego osób funkcyjnych w instytucjach
szkolnictwa wojskowego lub cywilnego;
5) zabezpieczenia zasobów przed czynnikami zewnętrznymi (kradzieże,
negatywne oddziaływanie środowiska , pożar).
1218. Przechowywane UiSW powinno być składowane według jednakowych
warunków przechowywania. W razie konieczności składowania w jednym
pomieszczeniu kilku grup sprzętu, każdą grupę należy składować oddzielnie.
Warunki składowania należy dostosować do tej grupy, która ma największe
wymagania.
1219. Za właściwą organizację oraz funkcjonowanie (pracę) magazynów odpowiadają
osoby funkcyjne poszczególnych szczebli zarządzania wg posiadanych
kompetencji.
1220. Do podstawowych zadań WOG w odniesieniu do posiadanych magazynów
należy:
1) utrzymywanie nakazanych wielkości zapasów;
2) generowanie potrzeb środków zaopatrzenia zgłaszanych przez jednostki
zgodnie z obowiązującym systemem zaopatrywania;
3) przyjmowanie, przechowywanie i wydawanie środków zaopatrzenia dla
jednostek będących na zaopatrzeniu;
4) prowadzenie ewidencji magazynowej i porównywanie jej z ewidencją
główną pionu głównego księgowego;
5) klasyfikowanie sprzętu do wycofania z eksploatacji, jego przygotowywanie;
6) prowadzenie zabiegów konserwacyjnych sprzętu przechowywanego
w magazynach stanowiących zapasy, wydzielenia i depozyty.
1221. Do podstawowych zadań RBLog. w odniesieniu do posiadanych składów
należy:
1) dokonywanie odbioru UiSW i tśm otrzymywanego z dostaw lub
zakupionego we własnym zakresie z dokładnym sprawdzeniem jego jakości
i ilości;
2) przechowywanie i konserwacja UiSW i tśm;
3) kierowanie procesem zaopatrywania jednostek organizacyjnych SZ RP
w rejonie odpowiedzialności z wykorzystaniem obowiązujących systemów
informatycznych;
4) zagospodarowanie nadwyżkowego UiSW i środków zaopatrzenia
przyjmowanych z JW rejonu odpowiedzialności;
5) racjonalne gospodarowanie UiSW, zasobami tśm oraz nadzorowanie
procesów gospodarczych w WOG z rejonu odpowiedzialności;
6) konserwacja ZN tśm zgodnie z potrzebami generowanymi z rejonu
odpowiedzialności i według przyjętego harmonogramu;
7) kwalifikowanie sprzętu do wycofania z eksploatacji, opracowywanie
stosownych planów ich przygotowywanie i wybrakowywanie;
29
8) prowadzenie zabiegów konserwacyjnych UiSW oraz tśm przechowywanego
w magazynach stanowiących zapasy, wydzielenia i depozyty.
1222. RBLog odpowiada za nadzór merytoryczny nad funkcjonowaniem bazy
magazynowej i gospodarowaniem przechowywanych zasobów w podległych
WOG.
1223. W WOG nie podlegających RBLog nadzór realizowany jest według zasad
określonych przez przełożonych tych instytucji.
1224. Szczegółowe zadania związane z funkcjonowaniem poszczególnych magazynów
ujęte są w dokumencie normatywnym określającym zakres działania RBLog lub
WOG.
1225. W zależności od konstrukcji magazyny dzielą się na:
1) zamknięte;
2) półotwarte;
3) otwarte;
4) specjalne.
1226. Magazyny zamknięte są to pomieszczenia całkowicie zamknięte chroniące
UiSW przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych. Magazyny
zamknięte mogą być ogrzewane lub nieogrzewane.
1227. Magazyny półotwarte (wiaty) są to powierzchnie składowe pokryte dachem na
słupach. Magazyny półotwarte są przeznaczone do przechowywania UiSW
wrażliwych na opady atmosferyczne i promienie słoneczne, lecz wytrzymałych
na zmiany temperatury i wilgotność względną powietrza.
1228. Magazyny otwarte są to place składowe przeznaczone do przechowywania
UiSW odpornego na działalnie czynników atmosferycznych. Powinny być
odpowiednio utwardzone, odwodnione i oświetlone oraz ogrodzone.
1229. Magazyny specjalne są to pomieszczenia magazynowe przystosowane do
przechowywania UiSW wymagających zapewnienia specjalnych warunków
przechowywania. Zaliczamy do nich również różnorodne formy magazynów
okrętowych.
1230. Magazyny powinny posiadać lokalizację zgodnie z warunkami technicznymi
charakterystycznymi dla przechowywanego sprzętu oraz być wyposażone
w instalację wentylacyjną, elektryczną, odgromową oraz sprzęt ppoż.
1231. W każdym pomieszczeniu magazynowym muszą znajdować się czytelne tablice,
określające dopuszczalne obciążenie stropu na 1m
2
. Ściany, sufit, jak i podłoga,
muszą być odporne na działanie przechowywanych substancji oraz łatwe do
odkurzania lub zmywania. Okna należy zabezpieczyć przed włamaniem,
a w przypadku gdy w magazynie przechowywane są środki wrażliwe na
działanie promieni ultrafioletowych, szyby należy pokryć środkiem nie
przepuszczającym tych promieni.
1232. Magazyny, których poziom podłogi najniższej kondygnacji znajduje się ponad
terenem, powinny mieć rampy wyposażone w schody i podjazdy zapewniające
sprawną i bezpieczną komunikację. Wysokość ramp musi być dopasowana do
wysokości podłogi skrzyń ładunkowych najczęściej używanych pojazdów, a ich
szerokość do rodzaju środków transportu wewnętrznego. Krawędzie rampy
należy malować w pasy ostrzegawcze.
1233. Magazyn UiSW należy wyposażyć w następujące urządzenia:
1) tablicę ścienną do umieszczenia instrukcji, planów, metryki i innych
dokumentów obowiązujących w magazynie (metrykę pomieszczenia,
instrukcję magazyniera, instrukcję przeciwpożarową, plan ewakuacji,
30
instrukcję bhp, wykaz trwałego wyposażenia pomieszczeń, schemat
rozmieszczenia przechowywanego sprzętu) tzw. „Tablicę informacyjną”;
2) książkę kontroli;
3) plan obsługiwań technicznych UiSW;
4) przyrządy do pomiaru temperatury i wilgotności powietrza;
5) sprzęt pożarniczy w ilościach naliczanych zgodnie z obowiązującymi
przepisami;
6) instalację alarmową z czujnikami przeciwpożarowymi - według potrzeb;
7) urządzenia alarmowe - syreny elektryczne, gongi ręczne, telefony - według
potrzeb;
8) światło zastępcze (np. ręczne latarki elektryczne);
9) wzory plomb;
10) regały;
11) inne wyposażenie wg potrzeb.
1.4.2. Składowanie w oparciu o magazyny wielkopowierzchniowe
1234. Magazyn wielkopowierzchniowy jest to centrum magazynowe odpowiadające
za dystrybucję materiałów i produktów na określony obszar kraju (rejon
odpowiedzialności). W skład magazynu wchodzą obiekty jednolite pod
względem budowlanym składające się z modułów, w których ulokowano
magazyny branżowe.
1235. Magazyny wielkopowierzchniowe pozwalają w SZ RP na efektywną organizację
systemu zaopatrywania poprzez poprawę warunków przechowywania oraz
skrócenie czasu obiegu dokumentów i realizacji zapotrzebowań. Służą
optymalizacji procesu przechowywania środków zaopatrzenia oraz śledzenie
zasobów i automatyzację obrotu środkami zaopatrzenia.
1236. W magazynach wielkopowierzchniowych składowanie środków materiałowych,
sprzętu technicznego i tśm realizowane jest:
1) w regałach wysokiego składowania i w regałach półkowych oraz w regałach
paletowych w strefie kompletacji;
2) w strefach przyjęć i wydań;
3) na placach składowych w wydzielonych rzędach.
1237. Zarządzanie zasobami w magazynie wielkopowierzchniowym jest wspierane
informatycznie przez magazynowy system informatyczny (skrót WMS od ang.
Warehouse Management System), który realizuje zadania:
1) rejestracji przyjęć towarów z dostaw zewnętrznych i zwrotów własnych do
magazynu oraz wydań towarów z magazynu;
2) aktualizacji i zarządzania stanami magazynowymi wg założonych
kryteriów;
3) wskazywania miejsc składowania dostaw, lokalizacji zapasów i kompletacji
wydań;
4) generowania dokumentów dostawy i wydania;
5) generowania zamówień;
6) kontroli zgodności dostawy/wydania z dokumentami;
7) kontroli załadunku środków transportu zewnętrznego;
8) kontroli przebiegu obrotu magazynowego;
9) identyfikacji i lokalizacji towarów;
10) inwentaryzacji stanów magazynowych;
11) doboru środków transportu dla realizacji wysyłek.
31
1238. W Siłach Zbrojnych RP jako system WMS wykorzystuje się właściwe moduły
funkcjonalne Zintegrowanego Wieloszczeblowego Systemu Informatycznego
RON (ZWSI RON).
1239. Do automatycznej identyfikacji zasobów w magazynie wykorzystuje się techniki
automatycznego gromadzenia danych (skrót ADC od ang. Automatic Data
Capture) polegające na wprowadzaniu informacji do systemu WMS poprzez
odczyt kodu kreskowego / znaczników radiowych (tagów RFID).
1240. W
celu
sprawnego
i
efektywnego
zarządzania
magazynem
wielkopowierzchniowym do wymiany danych pomiędzy systemem WMS
i urządzeniami ADC wykorzystuje się sieci radiowe (najczęściej WIFI) dla
potrzeb aktualizacji danych o zdarzeniach i stanach magazynowych oraz
lokalizacjach zasobów.
1241. Standardy (dobór) sprzętu i oprogramowania ADC, drukarek etykiet z kodem
kreskowym oraz urządzeń infrastruktury sieci radiowych dla potrzeb systemu
WMS określa właściwy gestor UiSW na sprzęt informatyki i oprogramowanie
resortu obrony narodowej.
1242. System WMS wykorzystuje identyfikatory zapisane w kodzie kreskowym do
zarządzania następującymi zasobami magazynu wielkopowierzchniowego:
1) jednostki handlowe – pozycje materiałowe, które mogą być wyceniane,
zamawiane lub fakturowane w dowolnym punkcie łańcucha dostaw;
2) jednostki logistyczne – jednostki transportowe i/lub magazynowe
o dowolnym składzie utworzone dla potrzeb zarządzania zasobami
w łańcuchu dostaw, identyfikowane poprzez numer SSCC;
3) lokalizacje (adresy) miejsca: dostawcy, składowania i odbiorcy;
4) zasoby magazynu wielkopowierzchniowego (m.in. środki transportowe,
środki załadunkowe, narzędzia i wyposażenie pomocnicze, itd.).
1243. Dostawy
towarów
z
gospodarki
narodowej
do
magazynu
wielkopowierzchniowego są oznaczane poprzez:
1) jednostki handlowe: etykiety zwierające numer GTIN, zgodnie ze
standardami GS1 zapisane w strukturach: GTIN-8, GTIN-12, GTIN-13
lub GTIN-14 przedstawione w odpowiednich liniowych symbolikach
kodów kreskowych typu: EAN-8, UPC-E, UPC-A, EAN-13, ITF-14 lub
GS1-128;
2) jednostki logistyczne: etykiety logistyczne zawierające Numer Seryjny
Numer Jednostki Wysyłkowej / Logistycznej (skrót SSCC od ang. Serial
Shipping Container Code), a także dodatkowe informacje uzupełniające do
identyfikacji
producenta
/
dostawcy,
identyfikacji
towaru
oraz
przedstawienia cech istotnych dla potrzeb magazynowania (np. data jakości
dla artykułów spożywczych, data bezpieczeństwa-ważności dla leków, data
produkcji i data gwarancji dla wyrobów mundurowych, partia producenta
dla wyrobów objętych nadzorem jakościowym w łańcuchu dostaw, itp.).
1244. W celu przedstawiania informacji uzupełniających w postaci kodów
kreskowych, należy stosować Identyfikatory Zastosowania (skrót IZ od ang.
Application Identifiers) wg systemu GS1, przedstawiane w symbolice kodu
kreskowego GS1-128.
1245. Dopuszcza się stosowanie branżowych oznaczeń kodami kreskowymi, innych
niż globalne standardy GS1:
1) dla dostaw wyrobów do RON bezpośrednio od dostawców zagranicznych
i po wcześniejszym uzgodnieniu z organizatorem Systemu Jednolitego
Indeksu Materiałowego (np. ATA Spec 2000 dla części lotniczych);
32
2) dla dostaw wyrobów pochodzących z armii innych państw członkowskich
NATO
przy
uwzględnieniu
sposobów
oznaczeń
określonych
w dokumentach standaryzacyjnych (np. NSN w kodzie code 39 lub
code128);
3) dla oznaczania wyrobów znajdujących się już w zasobach SZ RP wg zasad
określonych w resorcie obrony narodowej (np. JIM w kodzie code128,
symboliki umowne zapisane w kodzie code128 lub DataMatrix).
Dostawy towarów z oznaczeniami branżowymi, które nie mogą być
zidentyfikowane przez system WMS wymagają przeetykietowania na właściwe
identyfikatory na wejściu do magazynu wielkopowierzchniowego.
1246. Przed dostawą towarów do magazynu wielkopowierzchniowego odbiorcy
przedmiotu zamówienia (jednostki wojskowe, jednostki organizacyjne)
wskazane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) dokonują
weryfikacji, wprowadzają lub wnioskują o wprowadzenie identyfikatorów GTIN
dla właściwych JIM w systemie informatycznym Jednolitego Indeksu
Materiałowego. Zasady aktualizacji bazy danych JIM w oparciu o identyfikatory
GTIN określa Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych dla jednostek
organizacyjnych RON. Niedopuszczalne jest przyporządkowanie określonego
numeru GTIN do więcej niż jednego indeksu JIM.
1247. Sposoby (rodzaje i cechy użytkowe etykiet, techniki etykietowania, miejsca
etykietowania) oznaczania wyrobów przez dostawców/producentów oraz
jednostki organizacyjne resortu obrony narodowej określają właściwi gestorzy
UiSW stosownie do asortymentu, warunków i czasookresu przechowywania,
zasad zarządzania zasobami w łańcuchu dostaw, stosowania przepisów
branżowych i resortowych oraz realizacji wymagań interoperacyjności SZ RP.
1248. Oznaczenie miejsc lokalizacji towarów przedstawia się w formie symboliki
alfanumerycznej oraz w kodzie kreskowym z uwzględnieniem pojęć:
1) magazyn, jako wydzielona cześć magazynu wielkopowierzchniowego -
jedna litera alfabetu np. A lub M;
2) wydzielona strefa w magazynie - litera alfabetu np.: B - magazyn branżowy,
P - strefa przyjęć, S -składowania, K- kompletacji;
3) rząd regałowy w strefie - oznaczenie cyfrowe o stałe długości 2 znaków
np. 28 - oznacza 28 rząd;
4) kolumny w rzędzie - oznaczenie cyfrowe o stałe długości 2 znaków
np. 05 - oznacza 5 kolumnę;
5) poziom składowania w danej kolumnie - użycie jednej litery alfabetu
zaczynając od A - poziom zerowy;
6) miejsce w gnieździe regałowym - użycie oznaczenia cyfrowego o stałej
długości jednego znaku.
Przykładowo, oznaczenie AB12 05 C1 określa:
1) A - identyfikacja magazynu A;
2) B - magazyn branżowy;
3) 12 - identyfikacja strefy w magazynie branżowym;
4) 05 - nr kolumny w obrębie danego rzędu-piąta kolumna;
5) C - poziom składowania w obrębie danej kolumny-trzeci poziom od
zerowego;
6) 1 - kolejne miejsce w obrębie danego gniazda - 1 miejsce.
33
1.4.3. Magazyny wielobranżowe
1249. Magazyny wielobranżowe bez względu na swoją lokalizację, charakteryzują się
przechowywaniem w jednym obiekcie mienia wojskowego należącego do
różnych rodzajów służb.
1250. Funkcjonowanie
magazynu
wielobranżowego
i
jego
wyposażenie
uwarunkowane jest typem i rodzajem przechowywanego mienia oraz przyjętej
metody konserwacji. Przechowywanie powinno być zorganizowane według
jednolitych lub zbliżonych warunków wynikających głównie z rodzaju
przechowywanego mienia.
1251. Rozmieszczony na regałach sprzęt powinien być ułożony wg zbliżonych
kryteriów pod względem przeznaczenia, budowy, zastosowania, itp.
1252. Magazynier odpowiedzialny za funkcjonowanie magazynu winien posiadać
niezbędny zakres wiedzy specjalistycznej związanej z przechowywanym
mieniem.
1253. W przypadku dostępu kilku osób do zasobów magazynu należy ściśle określić
zasady jego funkcjonowania, jak również dokonać podziału kompetencji oraz
odpowiedzialności finansowej.
1254. Organizacja i sprawne bieżące funkcjonowanie magazynu wielobranżowego
wymaga ścisłej współpracy i koordynacji osób funkcyjnych logistyki,
odpowiedzialnych za gospodarkę mieniem w nim przechowywanym.
1.4.4. Magazyn uzbrojenia
1255. Przechowywanie i zabezpieczenie uzbrojenia przy uwzględnieniu specyfiki
jednostki wojskowej i możliwych zagrożeń należy do obowiązków jej dowódcy.
1256. Przydatność magazynów, potrzebę naprawy, a także dopuszczalne obciążenie
przypadające na metr kwadratowy podłogi, podlega co rok sprawdzeniu przez
komisję powołaną przez dowódcę oddziału.
1257. Magazyny powinny:
1) zapewniać utrzymanie przechowywanego mienia w stanie niepogorszonym;
2) umożliwiać przeprowadzanie przeglądów kontrolnych i obsługiwań
technicznych przechowywanego mienia;
3) ochronić przed kradzieżą i pożarem;
4) umożliwiać sprawne i bezawaryjne ładowanie, wyładowanie mienia oraz
szybką ewakuację w przypadku zagrożenia, a także sprawne wydawanie
i pobieranie sprzętu i materiałów.
Dla ułatwienia przeładunku przechowywanego mienia urządza się przed
drzwiami magazynów odpowiednie pochylnie, rampy lub zjazdy.
1258. Magazyny uzbrojenia mogą być ogrzewane. W magazynach ogrzewanych
temperatura powietrza w ciągu całego roku powinna być utrzymywana
w granicach od+5°C do+30°C, a wilgotność względna nie powinna przekraczać
70%. Dobowe wahania temperatury nie powinny wynosić więcej niż 5°C.
1259. W magazynach przeznaczonych do przechowywania uzbrojenia jest
dopuszczalne instalowanie wewnętrznego oświetlenia elektrycznego, pod
warunkiem jego wykonania i odbioru zgodnie z obowiązującymi warunkami
technicznymi i zabezpieczenia przed pożarem.
1260. Magazyny uzbrojenia niezależnie od wymiarów powinny być zabezpieczone
zgodnie z wymaganiami obowiązujących przepisów dotyczących ochrony
obiektów wojskowych.
34
1261. Porządek
wewnętrzny, ochronę i obronę, a także zabezpieczenie
przeciwpożarowe magazynów organizuje się zgodnie z obowiązującymi
przepisami dotyczącymi ochrony obiektów.
1262. Na terenie magazynu należy dokładnie przestrzegać zasad i nakazów
dotyczących porządku ustalonego planem prac i zajęć.
1263. Wewnątrz magazynu i na terenie magazynów obowiązuje bezwzględny zakaz:
1) palenia papierosów (tytoniu) i wywoływania iskrzenia;
2) zastawiania dróg dojazdowych i przejść w magazynach.
1264. Broń strzelecką należy przechowywać w magazynach w opakowaniu
z odpowiednimi wkładkami. Skrzynie z bronią powinny być zaplombowane,
zamknięte i opisane na zewnątrz. Oporządzenie - pasy, torby brezentowe itp.
należy wyjąć ze skrzyń w celu zapobieżenia jego zniszczeniu. Skrzynie z bronią
przeznaczoną do przechowywania należy układać w stosy, według wzorów
i kategorii i zaopatrzyć w wywieszki materiałowe.
1265. Skrzynie z przechowywanym mieniem ustawia się z zachowaniem między nimi
przejść do przeglądu o szerokości 0,5-0,7 m i przejść roboczych do przenoszenia
szerokości 1,25-1,5 m. Przejścia powinny być oznaczone na podłodze pasami
(o szerokości 8 cm) z białej farby.
1266. Przyrządy optyczno-miernicze przechowuje się w magazynie w typowych
skrzyniach i futerałach. Każdy przyrząd powinien być skompletowany
w zestawy wyposażenia, przy czym zabronione jest przechowywanie sprzętu
w skrzyniach przeznaczonych do przewożenia.
1267. Działa i moździerze przechowywane w parkach odkrytych lub pod wiatami
ustawia się w równych rzędach, w odstępach umożliwiających swobodę obrotu,
zdejmowania, zakładania kół. `
1268. Do zabezpieczenia dział i moździerzy przed warunkami atmosferycznymi należy
stosować pokrowce, które podlegają okresowemu osuszaniu.
1269. Sprzęt zaliczany do zapasu wojennego należy przechowywać oddzielnie
w wydzielonym pomieszczeniu spełniającym warunki długookresowego
przechowywania. Należy rozmieścić go w sposób uwzględniający kolejność
wydawania. W przypadku braku możliwości oddzielnych pomieszczeń,
dopuszczalne jest przechowywanie zapasu wojennego w magazynach
wydzielonych do użytku bieżącego, oddzielając i oznakowując go w sposób
umożliwiający jego identyfikację.
1270. W każdym magazynie prowadzi się;
1) dokumentację ewidencyjną sprzętu i materiałów;
2) książkę osób przebywających w magazynie;
3) książkę zaleceń pokontrolnych;
4) inne dokumenty-karty ewidencyjne, wywieszki materiałowe.
1271. Broń strzelecką użytku bieżącego przechowuje się w pododdziałowych
magazynach broni.
1272. Pomieszczenia przeznaczone na magazyny broni pododdziału powinny
znajdować się w budynkach murowanych i zabezpieczone zgodnie
z obowiązującą instrukcją o ochronie obiektów wojskowych.
1273. Broń w magazynach poddziałów zakwaterowanych w koszarach przechowuje
się odpowiednio w:
1) magazynach broni w stojakach;
2) wozach
bojowych i środkach transportowych przechowywanych
w garażach i garażo-magazynach.
35
1274. Broń strzelecką, w zależności od typów stojaków ustawia się w sposób
zapewniający jej stabilne położenie. Razem z bronią przechowuje się
odpowiedni zestaw wyposażenia (przybory, magazynki, bagnety, itp.).
1275. Broń żołnierzy przebywających poza jednostką przechowuje się w zamkniętych
skrzyniach-opisanych jako DEPOZYT, zaplombowanych przez osobę
odpowiedzialną za magazyn. Na wewnętrznej stronie wieka skrzyni umieszcza
się wykaz z podaniem danych żołnierza i numeru broni.
1276. W wozach bojowych można przechowywać tylko broń stanowiącą integralne
wyposażenie wozu bojowego. Włazy (wejścia) wozów powinny być
zaplombowane przez dowódcę pododdziału.
1277. W przypadku wietrzenia, gdy drzwi (bramy) zewnętrzne są otwarte, wrota
(kraty) wewnętrzne powinny być zamknięte na kłódkę. Jeżeli w magazynie nie
ma krat, to magazyny należy wietrzyć w obecności osoby odpowiedzialnej.
1278. Uwzględniając specyfikę jednostki wojskowej, opracowuje się instrukcję, która
powinna zawierać:
1) sposób przyjmowania i zdawania opieczętowanych magazynów oraz
oplombowanego sprzętu uzbrojenia i elektroniki znajdującego się
w parkach;
2) zasady wstępu do magazynów zarówno osób odpowiedzialnych za nie jak
i interesantów;
3) zasady wpuszczania do magazynu drużyn straży przeciwpożarowej
w wypadku pożaru lub pododdziałów w czasie alarmu itp.;
4) zasady powiadamiania magazyniera o alarmach itp.;
5) zasady wydzielania i rozmieszczenia sił i środków do obrony magazynów.
1.4.5. Magazyn sprzętu OPBMR
1279. Sprzęt i środki OPBMR, z pewnymi wyjątkami, można przechowywać
w magazynach ogólnego przeznaczenia. Szczególnego traktowania wymagają:
1) indywidualnej środki ochrony przed skażeniami i filtropochłaniacze;
2) środki do likwidacji skażeń;
3) środki do rozpoznania i kontroli skażeń;
4) źródła promieniotwórcze.
1280. Indywidualne środki ochrony przed skażeniami - odzież ochronna izolacyjna,
gazoszczelna, filtracyjna oraz maski przeciwgazowe i aparaty tlenowe
ewakuacyjne oraz filtropochłaniacze do masek przeciwgazowych i urządzeń
filtrowentylacyjnych należy przechowywać tylko w magazynach typu
zamkniętego. Powodem jest ich wykonanie z materiałów takich jak guma,
tkaniny powlekane gumą oraz higroskopijne sorbenty. W magazynach należy
zapewnić:
1) wentylację;
2) ogrzewanie (wodne lub parowe);
3) temperaturę od 5
0
C do 20
0
C wewnątrz (niezależnie od pory roku);
4) wilgotność względną do 70%;
5) właściwą instalację elektryczną (brak możliwości zwarcia, iskrzenia).
1281. Indywidualne środki ochrony przed skażeniami, jeżeli producent nie określi
inaczej, należy przechowywać w opakowaniach fabrycznych lub w skrzyniach
typowych drewnianych ustawionych w rzędach oraz warstwach. Dopuszczalna
ilość warstw nie może przekraczać 6 skrzyń. Prześwit między podłogą a dnem
skrzyni nie może być mniejszy niż 10 cm.
36
1282. Indywidualne środki ochrony przed skażeniami przechowywane w magazynach
raz na rok poddaje się szczegółowemu przeglądowi, który należy przeprowadzać
jednocześnie z okresowymi zabiegami konserwacyjnymi (chyba że instrukcja
producenta nie przewiduje takich zabiegów). Przegląd powinien być zakończony
oceną stanu przechowywanego sprzętu i zakwalifikowaniem go do jednej
z następujących grup:
1) do dalszego przechowywania - sprzęt będący w dobrym stanie technicznym
o nieprzekroczonym okresie gwarancyjnym lub ustalonym przez centralny
organ
logistyczny
okresie
przechowywania,
wymagający
tylko
przekonserwowania;
2) do laboratoryjnego zbadania jakości - sprzęt, którego jakość budzi
wątpliwości, a wzrokowo nie można ustalić niesprawności;
3) do wydania w pierwszej kolejności - sprzęt w dobrym stanie technicznym,
lecz o kończącym się okresie gwarancyjnym lub ustalonym przez centralny
organ logistyczny okresie przechowywania oraz sprzęt, którego jakość
pogarsza się w sposób widoczny mimo właściwych warunków
przechowywania;
4) do naprawy - sprzęt z uszkodzeniami powstałymi podczas przechowywania,
których naprawienie przywróci mu całkowitą sprawność techniczną;
5) do wybrakowania - sprzęt niesprawny lub uszkodzony w takim stopniu, że
naprawa nie przywróci mu wartości użytkowej oraz sprzęt, który utracił
wartość użytkową na skutek naturalnego procesu starzenia lub
niewłaściwego przechowywania (w tym ostatnim wypadku wybrakowanie
należy potraktować jako szkodę w mieniu wojskowym i postąpić zgodnie
z obowiązującymi przepisami).
1283. Środki do likwidacji skażeń (płynne i sypkie odkażalniki oraz pakiety ze
środkami do likwidacji skażeń lub dezaktywacji, koncentraty przeciwkorozyjne,
środki obniżające temperaturę krzepnięcia roztworów odkażających) zalicza się
do materiałów niebezpiecznych zarówno w czasie przechowywania jak
i podczas pracy z nimi.
1284. Odkażalniki ciekłe przechowuje się w magazynach typu zamkniętego lub
półotwartego, w beczkach żelaznych czarnych lub ocynkowanych. Beczki
z odkażalnikami powinny mieć szczelnie zakręcone korki i być zaplombowane.
Ustawia się je na podkładach drewnianych rzędami nie więcej niż w dwóch
warstwach, pomiędzy które należy ułożyć podkład z bali lub desek oraz
zaklinować skrajne beczki. Beczki z odkażalnikami, przechowywane
w magazynach chłodnych, gdzie występują małe wahania temperatury, na
przykład w magazynach typu bunkrowego znajdujących się poniżej poziomu
ziemi, należy odpowietrzać co najmniej raz na rok, natomiast beczki
w magazynach półotwartych w miesiącach letnich trzeba odpowietrzać co
miesiąc. Beczki odpowietrza się wyłącznie na wolnym powietrzu, gdyż pary
niektórych są silnie toksyczne. Przed wejściem do magazynu należy umieścić
dobrze widoczny napis „Trucizna". Jeżeli w magazynie przechowuje się kilka
rodzajów odkażalników, to każdy rodzaj należy wyraźnie oznaczyć. Razem
z odkażalnikami należy przechowywać atesty fabryczne lub świadectwa
z wynikami ostatnich badań laboratoryjnych.
1285. Odkażalniki suche i pozostałe środki do likwidacji skażeń przechowuje się
w magazynach typu zamkniętego, suchych i nieogrzewanych, z dobrą
wentylacją naturalną lub zainstalowanymi wyciągami. W magazynach należy
zapewnić:
37
1) temperaturę od 10
0
C do +30
0
C wewnątrz;
2) wilgotność względną w granicach do 70%.
1286. Odkażalniki przechowuje się w opakowaniach fabrycznych lub w:
1) bębnach drewnianych do 60 kg (np. dwuchloroamina);
2) beczkach żelaznych do 200 kg (np. wapno chlorowane);
3) bębnach (hobokach) blaszanych do 50 kg (np. odkażalnik uniwersalny,
podchloryn wapniowy, wapno chlorowane);
4) skrzyniach drewnianych lub kartonach zawierających pakiety ze środkami
chemicznymi;
5) beczkach z tworzywa sztucznego do 60 kg (np. odkażalnik organiczny).
1287. Bębny drewniane ustawia się w stosy, do 6 bębnów w stosie. Bębny blaszane
ustawia się pionowo, rzędami w dwóch warstwach. Beczki żelazne do 200 kg
oraz beczki z tworzywa sztucznego ustawia się pionowo pojedynczymi rzędami.
Jeżeli kartony z pakietami znajdują się w skrzyniach, to skrzynie ustawia się
rzędami w warstwach po 5-6 skrzyń. Pakiety opakowane tylko w kartony
ustawia się na półkach (regałach).
1288. Środki do likwidacji skażeń, ze względu na różnorodne właściwości powinny
być zawsze przechowywane zgodnie z instrukcjami producentów i kartami
charakterystyki substancji. Z uwagi na możliwe interakcje zabrania się
przechowywania podchlorynu wapniowego z innymi środkami lub sprzętem.
1289. Podczas przechowywania podchlorynu wapniowego należy zachować
szczególną ostrożność, gdyż może on ulec samozapłonowi już w temperaturze
poniżej 80°C. Może się również zapalić w temperaturze pokojowej, jeśli zetknie
się z substancjami o zdolnościach redukcyjnych, jak: oleje mineralne i smary,
szmaty, winidur, papier itp.
W związku z tym zabrania się:
1) używać
do
przechowywania,
przenoszenia,
konfekcjonowania,
uszczelniania opakowań i innych tego rodzaju czynności naczyń
winidurowych, worków z tkanin, toreb papierowych itp.;
2) konserwować przez natłuszczanie smarem lub olejem łopat, opakowań
i innych przedmiotów, przeznaczonych do przechowywania, przesypywania
i konfekcjonowania podchlorynu wapniowego;
3) wchodzić do pomieszczeń, w których przechowuje się podchloryn
wapniowy, z otwartym ogniem lub wykonywać w pobliżu nich takie
czynności, jak spawanie.
Do gaszenia
podchlorynu wapniowego można używać tylko gaśnic śniegowych.
1290. Środki do rozpoznania i kontroli skażeń (zestawy odczynników do laboratoriów,
zestawy środków wskaźnikowych do automatycznych sygnalizatorów skażeń,
odczynniki i środki wskaźnikowe do pozostałych przyrządów rozpoznania
skażeń chemicznych i biologicznych). Ze względu na dużą wrażliwość oraz
wysoką reaktywność wymienione środki należy przechowywać w magazynach
ulokowanych w budynkach murowanych o konstrukcji ognioodpornej.
W magazynach należy zapewnić:
1) ogrzewanie (wodne lub parowe);
2) temperaturę od 10
0
C do 25
0
C wewnątrz (niezależnie od pory roku), przy
czym nie mogą występować duże dobowe wahania temperatur;
3) wilgotność względną do 70%.
1291. Źródła promieniotwórcze (zestawy zamkniętych źródeł promieniowania
jonizującego, źródła promieniotwórcze występujące samodzielnie, źródła
promieniotwórcze zdemontowane z przyrządów rozpoznania skażeń
38
(np. przyrządu rozpoznania skażeń chemicznych i promieniotwórczych PRCHR,
sygnalizatora skażeń chemicznych i promieniotwórczych CHERDES, itp.),
elementy uzbrojenia o podwyższonej promieniotwórczości zdemontowane
z innego sprzętu wojskowego (np. wskaźniki zerowe IF-2 armat S-60).
1292. Tematyka przechowywania źródeł promieniotwórczych regulowana jest ustawą
„Prawo atomowe” wraz z aktami prawnymi wydanymi na jej podstawie.
1293. Działalność związana z przechowywaniem źródeł promieniotwórczych wymaga
uzyskania zezwolenia Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki.
1294. Źródła promieniotwórcze podlegają ewidencji. Każde źródło promieniotwórcze
powinno
mieć
założoną
kartę
ewidencyjną
zamkniętego
źródła
promieniotwórczego. Wzór karty ewidencyjnej określa rozporządzenie Rady
Ministrów.
1295. Okres przechowywania sprzętu i środków OPBMR jest ściśle określony przez
producenta. Podlegają one rotacji, w tym przekazaniu do użytkowania (zużycia)
zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami.
1296. Sprzęt i środki OPBMR, które przekroczyły okres gwarancyjny (lub ustalony
okres przechowywania) można poddać badaniom w laboratoriach chemicznych.
Wyniki badań (w formie orzeczenia laboratoryjnego) są podstawą do zmiany
kategorii i podjęcia decyzji o dalszym przechowywaniu.
1297. Sposób prowadzenia badań laboratoryjnych określają odrębne przepisy.
1.4.6. Magazyn środków niebezpiecznych
1298. Zgodnie z obowiązującą klasyfikacją ADR (europejska umowa dotyczącą
drogowego międzynarodowego przewozu materiałów niebezpiecznych) do
grupy materiałów niebezpiecznych zalicza się:
1) materiały i przedmioty wybuchowe;
2) gazy;
3) materiały ciekłe zapalne;
4) materiały stałe zapalne;
5) materiały samozapalne;
6) materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne;
7) materiały utleniające;
8) nadtlenki organiczne;
9) materiały trujące;
10) materiały zakaźne;
11) materiały promieniotwórcze;
12) materiały żrące;
13) różne materiały i przedmioty niebezpieczne.
1299. Magazynowanie materiałów niebezpiecznych stwarza zagrożenia pożarowe
i wybuchowe oraz jest szkodliwe dla pracowników i otoczenia.
1300. Prawidłowa
eksploatacja magazynu i magazynowanych materiałów
niebezpiecznych powinna być gwarancją bezpieczeństwa pracujących
w magazynie osób, innych osób tam przebywających oraz sąsiedztwa
magazynu.
1301. Do każdego materiału niebezpiecznego przechowywanego w magazynie musi
być dołączona karta charakterystyki.
1302. Do podstawowych obowiązków pracownika wykonującego pracę na terenie
magazynu materiału niebezpiecznego zaliczamy:
39
1) znajomość przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów
z zakresu ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania z materiałami
niebezpiecznymi;
2) zgłaszanie i w miarę możliwości natychmiastowe usuwanie wszelkich
awarii zauważonych na terenie magazynu;
3) dbanie o sprzęt ochrony zbiorowej i środki ochrony osobistej,
uczestniczenie w organizowanych szkoleniach oraz branie udziału
w akcjach ratowniczych.
1303. Podstawowe zasady obowiązujące w czasie magazynowania środków
niebezpiecznych obejmują:
1) przeszkolenie bhp pracowników zatrudnionych w magazynie zwłaszcza
w
odniesieniu
do
przechowywanych
materiałów
szkodliwych
i niebezpiecznych oraz przenoszenia i przewożenia ładunków;
2) pouczenie o bezpiecznym sposobie wykonywania zadań;
3) wyposażenie magazynu w urządzenia do składowania materiałów (różnego
rodzaju regały, pojemniki, palety itp.) oraz w odpowiedni sprzęt transportu
wewnętrznego, np. wózki podnośnikowe, itp.;
4) składowanie materiałów w sposób niestwarzający zagrożenia dla
pracowników oraz nienarażonych na uszkodzenie, zamoczenie itp. Ciężkie
przedmioty i materiały sypkie trzeba tak układać, aby nie groziło ich
zawalenie lub obsuwanie;
5) zapewnienie przejezdności na drogach transportu wewnętrznego, drogach
ewakuacyjnych i przejściach dla pieszych;
6) przestrzeganie składowania w magazynach materiałów odpowiadających
jego specyfice i przeznaczeniu.
1304. Budynki magazynów powinny być murowane i ognioodporne, podłogi odporne
na działanie przechowywanych substancji oraz na uszkodzenia mechaniczne,
pozbawione nierówności. Szerokość drzwi musi być dostosowana do rodzaju
używanych środków transportu i organizacji ruchu.
1305. Wysokość temperatury w pomieszczeniach magazynu zależy od rodzaju
składowanych materiałów. Zastosowany rodzaj ogrzewania musi odpowiadać
przepisom o ochronie przeciwpożarowej.
1306. Wskazane jest, aby magazyn był wyposażony w instalację wodną
i kanalizacyjną. W magazynach przechowujących niebezpieczne chemikalia
instalacje takie są wymagane oddzielnymi przepisami. Instalacja elektryczna
powinna być dostosowana do przechowywanych materiałów.
1307. Składowanie przedmiotów niebezpiecznych realizowane jest następująco:
1) drobne przedmioty przechowuje się w pojemnikach dostosowanych do
wymiarów regałów lub w regałach z szufladami, zaopatrzonymi
w przegródki;
2) beczki można przechowywać na drewnianych podkładach (w dwóch,
najwyżej trzech warstwach) starannie podklinowując skrajne beczki, aby się
nie stoczyły, wykorzystanie do pracy specjalnego stojaka do beczek,
wykonanego ze stalowych kształtowników, umożliwiające przechowywanie
beczek w 4-5 warstwach;
3) worki układa się na stosy, bezpośrednio na podłodze; w razie zaistnienia
obawy, że zawarty w dolnej warstwie worków materiał może ulec
zawilgoceniu, pod stos trzeba podłożyć deski, folię itp. Wysokość stosów
nie może być zbyt wysoka, aby nie utrudniała zdejmowanie i nakładanie
kolejnych worków;
40
4) materiały szkodliwe i niebezpieczne w stanie płynnym należy
przechowywać w szczelnych naczyniach.
1308. Paliwa w beczkach należy magazynować w wydzielonym, zamkniętym
pomieszczeniu. Naczyń z benzyną i etyliną nie wolno przechowywać na
klatkach schodowych, w przejściach i pomieszczeniach na poddaszu. Nie wolno
także gromadzić nadmiernych ilości benzyny w halach napraw
i pomieszczeniach warsztatów. Na każdej beczce powinien być umieszczony,
wykonany niezmywalną farbą, napis ostrzegawczy. Codziennie należy
sprawdzać ich stan szczelności, a w razie stwierdzenia wycieków, paliwo
natychmiast przelać do innej szczelnej beczki.
1309. W magazynie powinny znajdować się w dobrze widocznych miejscach, gaśnice
w odpowiedniej ilości oraz wywieszone instrukcje bezpieczeństwa pracy. Prace
w magazynie należy tak zorganizować, aby wydawane były w pierwszej
kolejności te paliwa, które są najdłużej składowane.
1310. Do przelewania materiałów pędnych z beczek należy używać wyłącznie
ręcznych pomp lub innych urządzeń. Nie należy wykonywać tego przez
przechylanie beczek i nalewanie paliwa do podstawionych naczyń. Do
transportu beczek trzeba wykorzystywać wózki ręczne lub z napędem
mechanicznym i specjalistycznym osprzętem.
1.4.7. Dokumentacja magazynowa
1311. Zasadniczą dokumentację magazynową stanowi:
1)
zakres obowiązków magazyniera;
2)
instrukcja przeciwpożarowa dla magazynu;
3)
instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy;
4)
karta informacyjna magazynu;
5)
instrukcja o utrzymaniu magazynu;
6)
instrukcja o obsłudze przyrządów do pomiaru wilgotności i temperatury;
7)
instrukcja o wietrzeniu magazynów;
8)
instrukcja o stosowaniu sygnałów alarmowych i ich rodzajach;
9)
plan ewakuacji mienia przechowywanego w magazynie;
10) skład grupy awaryjno-ratunkowej (siły i środki do ewakuacji mienia);
11) wykaz ilościowy wyposażenia magazynu (dotyczy wyposażenia trwałego);
12) schemat rozmieszczenia sprzętu w magazynie (plan składowania);
13) metryka magazynu z aktualnymi danymi;
14) instrukcja postępowania w przypadku rozlania substancji niebezpiecznej;
15) regulamin pracy magazynu;
16) imienny wykaz osób uprawnionych do zatwierdzania dokumentów obrotu
materiałowego;
17) zapis temperatury i wilgotności (również w formie elektronicznej);
18) wzory plomb;
19) książka ewidencji osób wchodzących do obiektu magazynowego;
20) książka przeglądów kontrolnych magazynu;
21) książka ewidencji mienia przekazanego do naprawy (konserwacji);
22) książka depozytów;
23) inne (wg potrzeb).
1312. Uwzględniając obowiązujące w służbach przepisy należy również w magazynie
prowadzić dokumentację ewidencyjną metodą tradycyjną Dokumenty te
ułatwiają prowadzenie kontroli nad stanem ilościowo-jakościowym
przechowywanego mienia, jak również generowania danych sprawozdawczych.
41
1313. Zachodzące w magazynie operacje związane ze zmianą stanu ilościowo -
jakościowo -wartościowego są dokumentowane przy wykorzystaniu:
1) urządzeń ewidencyjnych-kart materiałowych, kart magazynowych;
2) urządzeń pomocniczych - rejestru kart materiałowych, wywieszek
magazynowych, opisu zestawu sprzętu, karty kontroli, rejestru dowodów
obrotu materiałowych;
3) dokumentów obrotu materiałowego: zlecenie-asygnata, protokołu przyjęcia
-przekazania, protokołu przeklasyfikowania - wybrakowania, protokołu
zużycia, raportu wytwórczości.
1314. Dokumentacja magazynowa prowadzona metodą tradycyjną funkcjonuje do
czasu wprowadzenia systemu ZWSI RON.
1.4.8. Obowiązki osób funkcyjnych
1315. Osoby funkcyjne obsługi magazynu realizują prace w zakresie organizacji
gospodarki magazynowej oraz funkcjonowania magazynu.
1316. Na pracownikach magazynu spoczywa odpowiedzialność materialna za
prawidłowe i zgodne z obowiązującymi przepisami przechowywanie
i utrzymywanie zasobów magazynowych.
1317. Odpowiedzialność materialną za stan ilościowy i jakościowy przyjętych
i przechowywanych w podległym mu magazynie zapasów ponoszą osoby
funkcyjne, zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej.
1318. Szczegółowe zakresy obowiązków osób funkcyjnych związanych z gospodarką
magazynową, w tym odpowiedzialności, opracowuje bezpośredni przełożony,
zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Zakresy opracowane są indywidualnie
dla każdego pracownika, uwzględniając specyfikę oraz niezbędne wymogi
zapewniające realizację nakazanych zadań.
1319. Do zasadniczych obowiązków (zadań) kierownika magazynu należy:
1)
prowadzenie obowiązującej dokumentacji magazynowej;
2)
organizowanie pracy w podległym magazynie, w tym kierowanie pracą
podległych magazynierów oraz przydzielonych do pracy w magazynie;
3)
potwierdzanie odbioru sprzętu przyjętego do magazynu;
4)
nadzorowanie zabiegów konserwacyjnych;
5)
wydzielanie ustalonych wielkości zapasów dla jednostek wojskowych
i przechowywanie ich;
6)
współpraca z osobami funkcyjnymi jednostki odpowiedzialnymi za
działalność metrologiczną, energetyczną, poddozorową oraz ochrony
środowiska w zakresie realizacji swoich statutowych zadań odnośnie
przechowywanego sprzętu;
7)
kontrolowanie i konserwowanie urządzeń magazynowych oraz współpraca
z nieetatowym inspektorem ochrony ppoż. przy konserwacji oraz
utrzymaniu w stałej zdolności do użycia sprzętu i urządzeń ppoż.,
instalacji elektrycznej i urządzeń grzewczych stanowiących wyposażenie
magazynu;
8)
szkolenie podległych magazynierów w zakresie znajomości sprzętu
i materiałów przechowywanych w magazynie oraz zasad ich konserwacji
i magazynowania;
9)
zabezpieczenie magazynu przed włamaniem, kradzieżą, pożarem,
szkodliwymi wpływami atmosferycznymi i szkodnikami;
10) sprawdzenie zgodności stanu faktycznego posiadanego sprzętu i tśm ze
stanem ewidencyjnym;
42
11) przygotowanie danych do sprawozdań, analiz i planów;
12) wykazywanie tśm i sprzętu nieperspektywicznego do zagospodarowania
poza wojskiem;
13) przestrzeganie przepisów z zakresu ochrony informacji niejawnych;
14) informowanie przełożonego o stanie prowadzonych prac w magazynie;
15) prowadzenie kontroli warunków przechowywania oraz stanu technicznego
przechowywanego mienia;
16) udział w szkoleniu uzupełniającym i innych szkoleniach organizowanych
doraźnie lub kierowanych przez pracodawcę.
1320. Do zasadniczych obowiązków magazyniera należy:
1)
prowadzenie obowiązującej dokumentacji magazynowej;
2)
przyjmowanie i wydawanie sprzętu, tśm oraz prawidłowe ich składowanie
w magazynie;
3)
przeprowadzanie zabiegów konserwacyjnych zgodnie z obowiązującymi
przepisami w tym zakresie oraz prowadzenie dziennika konserwacji;
4)
przestrzeganie dyscypliny pracy, przepisów bhp, ppoż.;
5)
sprawdzanie ukompletowania i przygotowania sprzętu, tśm i pojazdów do
wydania oraz przekazania ich odbiorcy;
6)
przestrzeganie
terminów,
kontroli
metrologicznej
przyrządów
pomiarowych będących w wyposażeniu zestawów (kompletów)
obsługowo-naprawczych oraz innych części, materiałów mających
terminowy okres przechowywania, którego przekroczenie miałoby wpływ
na pogorszenie ich jakości;
7)
konserwowanie urządzeń magazynowych oraz utrzymanie w stałej
zdolności do użycia sprzętu i urządzeń ppoż., instalacji elektrycznej
i urządzeń grzewczych stanowiących wyposażenie magazynu;
8)
systematyczne dokonywanie pomiarów wilgotności i temperatury oraz
wykonywanie wykresów wilgotności względnej i temperatury;
9)
sprawdzanie zgodności stanu faktycznego posiadanego UiSW i tśm ze
stanem ewidencyjnym WOG raz na kwartał na podstawie otrzymywanych
wydruków stanowych;
10) utrzymywanie w czystości pomieszczeń magazynowych oraz porządku na
rejonie zewnętrznym;
11) udział w szkoleniach uzupełniających i innych szkoleniach doraźnych
organizowanych (kierowanych) przez pracodawcę;
12) znajomość budowy i zasad eksploatacji powierzonego do pracy sprzętu
mechanizacji prac;
13) załadunek i rozładunek sprzętu przy użyciu sprzętu przeładunkowego
transportu i ruchu wojsk oraz ścisłe przestrzeganie w tym zakresie
przepisów bhp.
1.4.9. Zasady oznaczania UiSW przeznaczonego do przechowywania
1321. UiSW i tśm przechowuje się w składach i magazynach RBLog oraz
w magazynach WOG na podstawie planu rozmieszczenia zapasów.
1322. Wykonując plan rozmieszczenia zapasów uwzględnia się :
1)
oddzielenie zapasów użytku bieżącego od zapasu wojennego;
2)
wymagane warunki składowania danego sprzętu;
3)
możliwości prowadzenia obsługi i kontroli;
4)
realizowanie sprawnego i szybkiego wydawania – ewakuacji;
5)
możliwość stosowania sprzętu mechanizacji prac przeładunkowych.
43
1323. Na regałach przechowuje się sprzęt w opakowaniach jednostkowych
i zbiorczych.
1324. W pomieszczeniach magazynowych sprzęt grupuje się według marek, typów,
grup branżowych. przestrzegając jednocześnie dopuszczalnego obciążenia
jednostkowego stropów, podłóg, regałów, półek.
1325. Wielkość dopuszczalnego jednostkowego obciążenia stropów, regałów, podłóg,
powinna być podana na tablicach informacyjnych w każdym pomieszczeniu
magazynowym.
1326. W celu prawidłowego rozmieszczenia zasobów magazynowych należy:
1)
wybrać najbardziej optymalny system składowania UiSW
z uwzględnieniem możliwości lokalowych i warunków, jakich ono
wymaga;
2)
zapewnić optymalne rozstawienie wyposażenia i urządzeń magazynowych
w zależności od przewidywanego systemu składowania w danym
magazynie;
3)
podzielić UiSW na określone grupy zgodnie z warunkami jego
przechowywania;
4)
w zależności od obowiązujących wymogów przechowywania
magazynowany sprzęt podzielić na określone grupy.
Przyjęty system rozmieszczenia UiSW w magazynie powinien umożliwić
szybką i jednoznaczną identyfikację przechowywanego mienia.
1327. W celu identyfikacji przechowywanego UiSW w magazynie stosuje się jednolity
indeks materiałowy (JIM).
1328. Oznaczenie to w odniesieniu do UiSW umieszcza się na wywieszkach
materiałowych (wzór MON-Gm-8) oraz kartach magazynowych (wzór MON
-Gm-17).
1329. W przypadku posiadania (nabycia) sprzętu, na który brak jest indeksu, należy
dokonać jego właściwego opisu oraz opracować wniosek indeksacyjny
i przesłać do organizatora systemu.
1330. Miejsca przechowywania środków materiałowych w magazynach jak: regały,
pojemniki, palety, rusztowania paletowe powinny być odpowiednio oznakowane
w sposób umożliwiający szybkie odnalezienie (identyfikację) sprzętu. Sposób
oznakowania uzależniony jest od wielkości i rodzaju przechowywanego UiSW
oraz przyjętej organizacji funkcjonowania magazynu.
1331. Rozmieszczenie UiSW w magazynie na półkach lub regałach należy dokonać
uwzględniając wymienione uwarunkowania, w tym wartość klasyfikatora KWO
oraz numeru ewidencyjnego z indeksu JIM.
1332. Funkcjonujące
systemy identyfikacji narzucają jednoznacznie sposób
oznakowania i lokalizacji UiSW w magazynach.
1333. W RBLog system rozmieszczenia UiSW jest powiązany z funkcjonującym
systemem SIGMAT RBM w odniesieniu do kategorii, numeru partii, rocznika
oraz lokalizacji magazynu.
1334. W WOG powiązanie takie funkcjonuje w odniesieniu do SI LOGIS-E. Zasady te
obowiązują do czasu wdrożenia systemu ZWSI RON.
1335. Dla UiSW stanowiącego ZW stosuje się oznakowanie zgodnie z przepisami
dotyczącymi problematyki mobilizacyjnej.
44
1.4.10. Sprzęt mechanizacji prac przeładunkowych, inne urządzenia techniczne
stosowane w procesie przechowywania
1336. Mechanizację prac przeładunkowych stosuje się w celu:
1) eliminacji i zmniejszenia wysiłku fizycznego pracowników;
2) zwiększenia efektywności wykorzystania czasu pracy;
3) lepszego wykorzystania powierzchni magazynowej;
4) poprawy warunków bhp.
1337. Przez mechanizację prac przeładunkowych należy rozumieć całokształt
zagadnień związanych z transportem wewnętrznym, załadunkiem, wyładunkiem
oraz przemieszczaniem sprzętu i materiałów przy wykorzystaniu ręcznych lub
mechanicznych urządzeń (sprzętu) transportowo-przeładunkowego.
1338. Operacjami ładunkowymi nazywa się występujące w procesie transportowym
czynności załadunku, rozładunku i przeładunku. Załadunek polega na
przemieszczaniu ładunku z miejsca składowania na środek transportu.
Wyładunek to operacja odwrotna, natomiast przeładunek odnosi się do
przemieszczenia ładunku z jednego środka transportu na inny środek transportu.
1339. Największe zastosowanie w mechanizacji prac przeładunkowych mają wózki
jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. Posiadają one
urządzenia umożliwiające samoładowanie i podnoszenie ładunku na dowolną
wysokość w granicach możliwości konstrukcyjnych. Stosowane są w transporcie
wewnętrznym na niewielkie odległości.
1340. Do obsługi kontenerów wykorzystuje się urządzenia: przeładunkowe i osprzęt
pomocniczy.
Do urządzeń przeładunkowych zalicza się:
1) żurawie samojezdne;
2) żurawie przenośne;
3) suwnice;
4) dźwigniki;
5) wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.
Osprzęt pomocniczy stanowią:
1) zawiesia linowe;
2) trawersy.
1341. Do pracy w magazynie i na powierzchniach ładunkowych oraz wszędzie tam,
gdzie zachodzi konieczność ręcznego transportu ładunków na krótkie odległości
z uwagi na swoje właściwości wykorzystuje się wózki paletowe ręczne.
1342. Urządzenia stacjonarne mają ograniczone możliwości przemieszczania się.
Zaliczamy do nich suwnice pomostowe i bramowe, dźwigi towarowe, układnice
magazynowe.
1343. Do pracy w pomieszczeniach lub na zewnątrz przeznaczone są żurawie, wózki
jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, wózki
transportowe, wózki paletowe.
1344. Zastosowanie standardowych kontenerów, pojemników, palet stanowi
dodatkowe ułatwienie w pracach magazynowych. Umożliwiają formowanie
jednostek ładunkowych, czynią je podobnymi do siebie, głównie pod względem
wymiarowym. Umożliwia to mechaniczne przemieszczanie ich przy
wykorzystaniu jednakowych urządzeń przeładunkowych.
1345. Jednostką ładunkową jest zbiorczy ładunek ściśle określonej ilości sprzętu lub
materiału przy zastosowaniu palety, kontenera lub innego urządzenia.
45
1346. Do pakowania środków zaopatrzenia w SZ RP używa się opakowań:
1) stosowanych powszechnie w gospodarce narodowej;
2) specyficznych do wyrobów wojskowych;
3) specjalnych.
1347. Dla ładunków sztukowych o wymiarach większych niż standardowa paleta
umieszczonych w opakowaniach jednostkowych lub transportowych służą
skrzynie drewniane.
1348. W SZ RP stosowane są znormalizowane opakowania zbiorcze. Podstawowymi
opakowaniami tego typu są palety i kontenery standardowe, które charakteryzują
się następującymi zaletami:
1) stanowią ochronę środków materiałowych przed oddziaływaniem
zewnętrznym i warunków atmosferycznych;
2) są doskonałym środkiem maskującym dla przewożonych ładunków;
3) mogą być wykorzystywane jako magazyny polowe i nadwozia specjalne
(np. warsztaty, szpitale itp.);
4) są łatwe do przemieszczania wieloma kolejnymi środkami transportu
(samochody, kolej, samoloty, statki);
5) dzięki ich stosowaniu uzyskuje się większą dyspozycyjność środków
transportu;
6) są trwałe i mogą być wielokrotnie użyte;
7) istnieje
możliwość wykorzystania kontenerów znajdujących się
w gospodarce narodowej na potrzeby wojska;
8) posiadają znormalizowane wymiary, ładowność i pojemność oraz określoną
wytrzymałość.
1349. Istotą paletyzacji jest łączenie pojedynczych sztuk ładunku na palecie, a tym
samym
eliminacja
szeregu
operacji
ładunkowych
związanych
z przemieszczaniem każdej sztuki ładunku oddzielnie. Powoduje to szybszy
obrót środków transportowych oraz skraca prace manipulacyjne przy
przeładunku i składowaniu.
1350. Formując jednostkę ładunkową należy mieć na uwadze, że jeden ogólny system
wymiarowy opakowań oparty na wspólnym module nie jest w stanie objąć
wymiarów wszystkich opakowań towarów.
1351. Podstawową i uprzywilejowaną modułową jednostką ładunkową jest paleta
płaska, drewniana, czterowejściowa (możliwość wprowadzania wideł wózka
paletowego z czterech stron) o wymiarach 800 mm x 1200 mm x 144 mm, masie
własnej 25 kg i ładowności 1000 kg.
1352. Istotą formowania kontenerowej jednostki ładunkowej jest dostarczenie ładunku
do wnętrza kontenera tzw. napełnianie kontenera, jego rozmieszczenie,
zamocowanie lub zabezpieczenie przed przemieszczaniem.
1353. Po napełnieniu kontenera i zabezpieczeniu (unieruchomieniu) ładunku musi
istnieć możliwość otwarcia kontenera bez obawy naruszenia ułożonego ładunku.
Ładunek znajdujący się przy drzwiach kontenera powinien być zamocowany
w sposób zabezpieczający go przed wypadnięciem podczas otwierania drzwi.
1.4.11. Przepisy bhp, ppoż. i ochrony środowiska w procesie przechowywania
1354. Ścisłe
przestrzeganie zasad bezpieczeństwa obowiązuje wszystkich
zatrudnionych w magazynach, składach. Dotyczy to również osób sprawujących
nadzór nad prowadzonymi pracami oraz wykonujących funkcje kierownicze.
46
1355. Przestrzeganie przepisów bhp zapewnia pracownikom składów, magazynów
bezpieczne wykonywanie zadań. Za ich przestrzeganie odpowiedzialność
ponoszą wszyscy przełożeni.
1356. Pracownicy (wojskowi i cywilni) przed przystąpieniem do pracy w składach,
magazynach (objęciem obowiązków) w zależności od zajmowanego stanowiska
pracy, powinni przejść przeszkolenie z zakresu bhp. Odbycie takiego
przeszkolenia stwierdza właściwy inspektor bhp w dokumentach pracowników.
1357. Personel kierowniczy składów, magazynów przeprowadza zajęcia z bhp
okresowo z całym stanem osobowym, zwłaszcza po wprowadzeniu do
eksploatacji nowych urządzeń technicznych, nowych technologii składowania
lub po przeniesieniu pracowników do innych prac.
1358. Za zaistniałe podczas pracy wypadki odpowiedzialnym jest organizator pracy,
kierujący jej przebiegiem, oraz ten, który dopuścił do eksploatacji sprzętu oraz
zezwolił na obsługę sprzętu osobom nie posiadającym odpowiednich
kwalifikacji lub uprawnień.
1359. W pobliżu stanowisk roboczych należy wywieszać plansze ostrzegawcze
i pouczające o zasadach przestrzegania bhp dostosowane tematycznie do rodzaju
i charakteru wykonywanych prac.
1360. Szczegółowe przepisy bhp (w tym warunki sanitarno-higieniczne) regulują
odrębne opracowania-instrukcje, poradniki, informatory itp., które szczegółowo
określają obowiązujące przepisy do bezwzględnego przestrzegania w trakcie
prowadzenia dowolnego rodzaju prac.
1361. Uwzględniając miejscowe uwarunkowania należy dążyć do wydzielenia
w rejonie magazynu pomieszczenia do przebierania się i spożywania posiłków
oraz wyposażyć te pomieszczenia w niezbędny sprzęt kwaterunkowy.
1362. Ochrona przeciwpożarowa w składnicach, magazynach ma na celu zapobieganie
pożarom oraz likwidacje pożarów w razie ich powstania.
1363. Osoby funkcyjne składów, magazynów itp. ponoszą odpowiedzialność za
bezpieczeństwo i organizację ochrony ppoż.
1364. Cały stan osobowy składów, magazynów powinien znać zasady ochrony
bezpieczeństwa ppoż., zasady uruchomienia i posługiwania się podręcznym
sprzętem gaśniczym, obowiązującymi sygnałami i sposobami alarmowania na
wypadek pożaru.
1365. Wszystkie pomieszczenia i obiekty zabezpiecza się w podręczny sprzęt gaśniczy
zgodnie z obowiązującymi należnościami. Umieszcza się go w widocznych
oznakowanych miejscach i poddaje okresowej kontroli.
1366. Wszystkie prace w obiektach magazynowych wykonuje się z zachowaniem
warunków wykluczających możliwość powstania pożarów.
1367. Rejon magazynów powinien być systematyczne oczyszczany z materiałów
stwarzających zagrożenie ppoż. Wokół magazynów należy utrzymywać pas
przeciwpożarowy.
1368. Za nadzór nad przestrzeganiem przepisów związanych z całokształtem
problematyki ochrony środowiska w składach, bazach odpowiada inspektor ds.
ochrony środowiska.
1369. W trakcie prowadzonej działalności magazynowej jednostka wojskowa powinna
posiadać stosowne aktualne pozwolenia na wytwarzanie odpadów, karty
charakterystyk przechowywanych substancji niebezpiecznych oraz środki
i materiały do ich neutralizacji.
1370. Należy bezwzględnie przestrzegać zasad magazynowania odpadów nie
doprowadzając do przedostania się ich do środowiska gruntowo-wodnego.
47
1371. W obiektach magazynowych, bazach, składach należy wyznaczyć wyraźnie
miejsca czasowego gromadzenia odpadów. Pojemniki, w których gromadzone
są odpady wymagają odpowiedniego oznakowania.
1372. Zasadniczym zadaniem w działalności magazynowej jest bezwzględne
przestrzeganie przepisów ochrony środowiska w zakresie gospodarki związkami
ropopochodnymi (oleje przepracowane, zużyte płyny eksploatacyjne, czyściwa
zaolejone, zużyte filtry).
1373. Magazyny, garaże, inne obiekty należy wyposażyć w wymagane instrukcje,
sprzęt i środki zapobiegające zanieczyszczeniu środowiska (apteczkę
ekologiczną, pojemniki na czysty oraz zanieczyszczony sorbent).
1374. Zgromadzone odpady powstające w wyniku działalności gospodarczej należy
przekazać do dalszego zagospodarowania przez AMW.
1375. Szczegółowe zasady dotyczące ochrony środowiska regulują przepisy ustawy
„Prawo ochrony środowiska”.
1.5.
Realizacja
czynności
kontrolnych
i
obsługowych
w
procesie
przechowywania
1.5.1. Planowanie i realizacja czynności kontrolnych
1376. Planowanie czynności kontrolnych i obsługowych odnośnie stanu technicznego
i utrzymania UiSW oraz tśm znajdujących się w przechowywaniu, realizuje
dowódca jednostki (instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie
mienia.
1377. Dla tśm stosowanych w lotnictwie okresy przeglądów kontrolnych w magazynie
ujęto w załączniku I.
1378. W ramach prowadzonych czynności kontrolno-nadzorczych szef służby WOG
odpowiednio do rodzaju przechowywanego mienia kontroluje stan utrzymania
UiSW oraz tśm znajdujących się w przechowywaniu. Jednocześnie powinien
umożliwić użytkownikom, których mienie jest przechowywane w magazynach
WOG możliwość sprawdzenia warunków jego przechowywania, stanu
technicznego lub innych czynności.
1379. Planowanie i nadzór nad stanem technicznym i utrzymaniem UiSW oraz tśm
znajdujących się w przechowywaniu w JW, WOG i RBLog realizuje szef służby
odpowiedzialny merytorycznie za rodzaj przechowywanego mienia.
1380. W celu sprawdzenia stanu przechowywanego UiSW oraz tśm, wykrycia
z odpowiednim wyprzedzeniem ewentualnych przyczyn mogących spowodować
pogorszenie stanu technicznego oraz bieżącego usunięcia usterek
i niedociągnięć, które mogą powstać wskutek naruszenia konserwacji lub
wpływu czynników zewnętrznych, przechowywane mienie podlega systemowi
obsługiwania.
1381. W składach i jednostkach wojskowych posiadających etatowe struktury
konserwatorów, obsługiwanie UiSW i tśm należy planować i prowadzić w ciągu
roku kalendarzowego dla UiSW o limitowanym resursie, według „Planu
eksploatacji i ewidencji pracy UiSW w …. na …..rok” (załącznik B) i zasad jego
opracowywania przedstawionych w załączniku C.
1382. Za opracowanie „Planu eksploatacji …” odpowiada szef służby WOG/RBLog
lub dowódca jednostki wojskowej mobilizującej lub formującej jednostkę
wojskową od nowa i przechowujący UiSW i tśm na pokrycie potrzeb
mobilizacyjnych. W trakcie jego opracowywania dokonuje się stosownej analizy
możliwości wykonania obsługiwania UiSW oraz tśm z równoczesnym
48
uwzględnieniem realizacji czynności odtworzenia konserwacji po zakończeniu
cyklu przechowywania. Należy uwzględnić wielkość przydzielonych limitów
eksploatacyjnych oraz przyjęte priorytety eksploatacyjne. Plan zatwierdza
dowódca jednostki wojskowej (komendant WOG/RBLog) odpowiedzialnej za
przechowywanie UiSW.
1383. Odpowiednio do przyjętego w siłach zbrojnych cyklu planistycznego
wykonująca obsługiwanie sprzętu jednostka wojskowa generuje do WOG
potrzeby w zakresie materiałów konserwacyjnych, materiałów eksploatacyjnych
i technicznych środków materiałowych niezbędnych do realizacji czynności
obsługowych w trakcie przechowywania.
1384. WOG realizuje złożone zapotrzebowanie z środków własnych lub odpowiednio
do cyklu planistycznego generuje potrzeby do RBLog.
1385. Obsługiwaniem należy objąć 100% UiSW i tśm będącego w przechowywaniu
występującego masowo np. broń strzelecka, sprzęt optyczny, informatyczny,
indywidualne środki ochrony przed skażeniami itp. nie ujętego w „Planie
eksploatacji ….”. Za realizację czynności obsługiwania odpowiada dowódca
jednostki
wojskowej
odpowiedzialnej
za
przechowywanie,
zgodnie
z opracowanym „Planem obsługiwań technicznych UiSW w …. na … rok”
przedstawionego w załącznik D.
1386. UiSW oraz tśm przechowywane na uzupełnienie jednostek mobilizowanych
i jednostek nowo formowanych powinno spełniać wymagania określone dla
sprzętu kategorii 2.
1387. Zezwala się na utrzymywanie na pokrycie należności etatowych jednostek
mobilizowanych i nowo formowanych UiSW w kategorii 3 i 4 pod warunkiem
uzyskania potwierdzonej w PST zgody na realizację naprawy odtwarzającej
resurs i przywracającej kategorię 2. Dla takiego UiSW zezwala się na
wykonywanie zabiegów konserwacyjnych odpowiednich do przechowywania
krótkookresowego.
1388. Obsługiwanie UiSW i tśm poddane przechowywaniu obejmuje realizację
czynności związanych z :
1) obsługiwanie przed przechowywaniem;
2) obsługiwania i przeglądy w czasie przechowywania;
3) obsługiwanie po przechowywaniu.
1389. Przegląd i ocena stanu technicznego tśm do techniki lotniczej realizowany jest
okresowo przez personel służby inżynieryjno-lotniczej jednostki lotniczej,
znajdującej się na zaopatrzeniu danego WOG.
1390. Czynności poszczególnych obsługiwań określa się w „Ramowej karcie zakresu
czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego (Obsługiwania Technicznego)”,
zwanej dalej kartą technologiczną, opracowywanej w zależności od przyjętej
metody przechowywania i oddzielnie dla każdej grupy sprzętu.
Wzór karty technologicznej przedstawiono w załączniku J.
1391. Karta technologiczna powinna zawierać między innymi:
1) nazwę, oznaczenie części zespołu, wyrobu;
2) wykaz wszystkich operacji należących do procesu w kolejności ich
wykonywania;
3) normy czasowe;
4) zestawienie zużycia materiałów;
5) informacje uzupełniające.
1392. Opracowana karta technologiczna powinna pozwolić przełożonym na
zaplanowanie działalności obsługowej warsztatów (działów), jej bieżącej
49
kontroli, weryfikacji odpowiedzialności na danym etapie procesu, rozliczenia
materiałowego.
1393. Przed przystąpieniem do opracowywania kart technologicznych na potrzeby
jednostki wojskowej należy uwzględnić niezbędne dane ujęte w obowiązujących
przewodnikach technologicznych oraz własne zasoby.
1394. Za opracowanie kart technologicznych odpowiada dowódca jednostki
wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie UiSW. Po jej opracowaniu
w jednostce wojskowej należy przedstawić ją do akceptacji szefowi logistyki
WOG.
1395. Faktyczną realizację czynności obsługiwania potwierdza się w indywidualnej
dokumentacji eksploatacyjnej i w dokumentacji magazynowej. Odpowiednio do
zakresu realizowanych czynności w przypadku potrzeby dokonania rozchodu
wykorzystanych tśm i materiałów konserwacyjnych czynności obsługi lub
przeglądu, potwierdza się w Karcie Usługi Technicznej (KUT) (wzór MON-
EKSPL-1).
1396. Centralny Organ Logistyczny może ustalić inne zasady opracowania
dokumentów normujących czynności obsługiwania UiSW oraz tśm
w przechowywaniu.
1.5.2. Obsługiwanie przed przechowywaniem
1397. W celu zakończenia czynności konserwacji UiSW i tśm oraz rozpoczęcia cyklu
przechowywania
wykonuje
się
czynności
obsługiwania
przed
przechowywaniem.
1398. Zakres obsługiwania przed przechowywaniem, w zależności od zastosowanej
metody przechowywania oraz typu sprzętu obejmuje:
1) przygotowanie miejsca magazynowania (przechowywania);
2) wprowadzenie sprzętu na miejsce magazynowania;
3) weryfikację
przygotowania sprzętu do magazynowania poprzez
sprawdzenie poszczególnych zespołów i podzespołów odpowiednio do
czynności przeglądu bez sprawdzenia działania (PBS);
4) zdjęcie osprzętu i wyposażenia oraz ewentualne wykonanie na nich
dodatkowych zabiegów konserwacyjnych;
5) wykonywanie zabiegów konserwacyjnych, które nie mogły być wykonane
podczas obsługiwania technicznego sprzętu;
6) podłączenie i uruchomienie urządzeń technicznych zabezpieczających
proces przechowywania sprzętu;
7) rozkazodawcze uwierzytelnienie postawienia sprzętu na przechowywanie;
8) uaktualnienie wpisów w dokumentacji eksploatacyjnej i magazynowej;
9) wykonanie innych czynności, określonych technologią stawiania sprzętu na
przechowywanie.
1399. Obsługiwanie przed przechowywaniem prowadzi grupa (zespół) realizująca
konserwację sprzętu, a zakończenie tych czynności sprawdza komisja powołana
rozkazem dowódcy JW (instytucji) odpowiedzialnej za przechowywanie.
1400. Realizację czynności obsługiwania przed przechowywaniem podlega ocenie
przez powołaną rozkazem komisję, której skład odzwierciedlony jest w książce
przechowywania i wynika z typu przechowywanego UiSW. Stanowi
jednocześnie podstawę do rozkazodawczego usankcjonowania wykonania
zabiegów konserwacji i rozpoczęcia cyklu przyjętej metody przechowywania.
50
1.5.3. Obsługiwania i przeglądy w czasie przechowywania
1401. W celu sprawdzenia stanu przechowywanego UiSW oraz tśm, wykrycia usterek
i niedociągnięć, które mogą powstać wskutek naruszenia konserwacji oraz
oddziaływania czynników zewnętrznych, realizuje się obsługiwania
zapewniające bieżące usuwanie stwierdzonych usterek lub podejmowanie
czynności planistyczno-organizacyjnych mających na celu wyeliminowanie
przyczyn obniżenia stanu technicznego przechowywanego mienia.
1402. W zależności od przyjętego sposobu konserwacji oraz miejsca przechowywania
i rodzaju (typu) przechowywanego UiSW oraz tśm, realizuje się następujące
rodzaje przeglądów i obsługiwań:
1) przegląd codzienny (PC);
2) przegląd bez sprawdzenia działania (PBS);
3) przegląd ze sprawdzeniem działania (PZD);
4) przegląd specjalny (PS);
5) obsługiwania okresowe dla UiSW, jeżeli wynika to z obowiązujących
katalogów i instrukcji obsługi.
1403. W uzasadnionych przypadkach wynikających z warunków przechowywania
oraz rodzaju przechowywanego mienia oraz jego podatności na negatywne
oddziaływanie środowiska i innych czynników zewnętrznych, należy
podejmować inne rodzaje obsługiwań i dodatkowych przeglądów kontrolnych
gwarantujących utrzymanie odpowiednich parametrów przechowywania i stanu
technicznego przechowywanego mienia w całym okresie przechowywania.
1404. Decyzje w zakresie sposobu i częstotliwości realizacji obsługiwań i przeglądów
kontrolnych
podejmuje
dowódca
jednostki
(instytucji)
wojskowej
odpowiedzialnej za przechowywane mienie. W WOG i RBLog decyzje takie
podejmuje szef służby odpowiedzialny za gospodarowanie przechowywanym
mieniem.
1405. Przegląd codzienny (PC) wykonywany może być codziennie lub według
ustalonego schematu w zależności od warunków i miejsca przechowywania oraz
ryzyka wystąpienia negatywnego oddziaływania czynników zewnętrznych na
zachowanie odpowiednich parametrów konserwacji. Przeglądem tym obejmuje
się całość przechowywanego UiSW oraz tśm, ale dopuszcza się zróżnicowanie
częstotliwości jego realizacji w zależności od miejsca przechowywania i rodzaju
przechowywanego mienia.
1406. Dla UiSW przechowywanego metodami dynamicznego osuszania, w których
następuje sygnalizowanie poprawnego działania urządzeń osuszających,
urządzenia te powinny podlegać obligatoryjnemu przeglądowi codziennemu,
jeśli nie ma możliwości podłączenia tych urządzeń do odpowiedniego systemu
sygnalizacji.
1407. Decyzje w zakresie sposobu i częstotliwości realizacji czynności PC podejmuje
dowódca
jednostki (instytucji) odpowiedzialnej za przechowywanie
a w przypadku mienia przechowywanego w WOG i RBLog szef służby,
w odpowiedzialności którego pozostaje przechowywane UiSW oraz tśm.
1408. Niezależnie od przyjętego schematu realizacji PC, czynność tę realizuje się
obligatoryjnie w każdym przypadku wystąpienia niekorzystnych zjawisk
atmosferycznych (obfite opady atmosferyczne, silne wiatry, wyładowania
atmosferyczne, duże wahania temperatury).
1409. Zakres przeglądu codziennego w zależności od zastosowanej metody
przechowywania oraz posiadanego wyposażenia technicznego obejmuje
sprawdzenie:
51
1) stopnia wilgotności wewnątrz sprzętu, w pokrowcu wielokrotnego użytku
lub w magazynie;
2) ukompletowania i oplombowania sprzętu;
3) stanu opakowań (bez ich otwierania), plandek i pokrowców;
4) stanu
utrzymania
sprzętu
przechowywanego
bez
opakowania
i na wolnym powietrzu (stan powłok konserwacyjnych, wycieki płynów
eksploatacyjnych, ślady korozji, stan ogumienia i elementów gumowych
itp.);
5) stanu urządzeń technicznych, regałów, szaf itp. oraz ewentualne wietrzenie
magazynów, w których przechowywany jest sprzęt zabezpieczony metodą
bezsmarową lub smarową.
1410. Czynności przeglądu codziennego w jednostkach wojskowych oraz w WOG
i RBLog posiadających etatowe struktury przeznaczone do utrzymania
przechowywanego
mienia
realizują
magazynierzy
odpowiednio
do
przydzielonego mienia i według przyjętego schematu (częstotliwości).
1411. W jednostkach i instytucjach wojskowych przechowujących UiSW oraz tśm na
potrzeby mobilizacyjne i nieposiadających etatowych struktur magazynierów
czynności PC realizuje żołnierz (pracownik wojska), któremu mienie zostało
przydzielone. Częstotliwość realizacji czynności PC w tym przypadku może być
dodatkowo ograniczona, ale nie może wpływać negatywnie na stan techniczny
przechowywanego mienia.
1412. W przypadku stwierdzenia w trakcie PC jakichkolwiek odchyleń od przyjętego
i wymaganego stanu technicznego, realizator tego przeglądu przystępuje
niezwłocznie do ich usunięcia, a w przypadku gdy stwierdzone uchybienia nie
mogą być usunięte, powiadamia o powyższym swojego przełożonego.
Przełożony zobowiązany jest do podjęcia skutecznych działań przywracających
zgodny z przepisami stan przechowywanego UiSW i tśm oraz poprawność
przyjętej metody przechowywania.
1413. Wykonanie przeglądu codziennego należy odnotowywać w zeszycie pracy
osoby funkcyjnej odpowiedzialnej za przechowywany sprzęt, podając datę oraz
stwierdzone usterki i podjęte działania naprawcze.
1414. Przegląd bez sprawdzenia działania (PBS) polega na:
1) sprawdzeniu stanu technicznego wszystkich podstawowych mechanizmów,
układów, zespołów i podzespołów UiSW;
2) przeglądowi w ograniczonym zakresie wyposażenia dodatkowego
(w ukompletowaniu) sprzętu zgodnie z wymaganiami instrukcyjnymi dla
danego typu UiSW.
1415. Przeglądowi bez sprawdzenia działania poddaje się również podzespoły
elektryczne, elektroniczne, elektrotechniczne, optyczne, optoelektroniczne,
elementów aparatury kontrolno-pomiarowej oraz inne wchodzące w skład
UiSW. W razie potrzeby dokonuje się niezbędnych pomiarów
odzwierciedlających poprawność utrzymywania odpowiednich parametrów.
1416. Przegląd bez sprawdzania działania (PBS) sprzętu przeprowadza się:
1) podczas oceny jakości (weryfikacji) wykonania obsługiwania technicznego
w czasie stawiania sprzętu na przechowywanie;
2) w trakcie przechowywania krótkookresowego, co trzy miesiące;
3) w trakcie przechowywania długookresowego, doraźnie w stosunku do
sprzętu, w którym podczas przeglądu codziennego stwierdzono
nieprawidłowości w postaci zmian korozyjnych lub starzeniowych,
uszkodzenia elementów uszczelnienia, pokrowca lub przekroczenia
52
wilgotności względnej powietrza wewnątrz sprzętu lub w przestrzeni
magazynowej powyżej ustalonych norm.
1417. Czynności przeglądu bez sprawdzenia działania w jednostkach wojskowych oraz
w WOG i RBLog posiadających etatowe struktury przeznaczone do utrzymania
przechowywanego
mienia
realizują
magazynierzy
odpowiednio
do
przydzielonego mienia i według przyjętego schematu (częstotliwości).
W uzasadnionych przypadkach do realizacji tych czynności mogą być
delegowani specjaliści wojskowej bazy obsługowo-naprawczej podlegającej
RBLog/BLog.
1418. W jednostkach i instytucjach wojskowych przechowujących UiSW oraz tśm na
potrzeby mobilizacyjne i nieposiadających etatowych struktur magazynierów
czynności PBS realizuje żołnierz (pracownik wojska), któremu mienie zostało
przydzielone oraz odpowiednio do potrzeb specjaliści z organicznych
pododdziałów obsługowo-naprawczych tych JW. Decyzje w tym zakresie
podejmuje dowódca jednostki wojskowej, a występujące z tego tytułu
obciążenie pododdziału remontowego powinno znaleźć odzwierciedlenie
w „Planie zadań obsługowo-naprawczych”.
1419. W uzasadnionych przypadkach do realizacji tych czynności mogą być kierowani
specjaliści wojskowej bazy obsługowo-naprawczej podlegającej RBLog/BLog.
1420. W przypadku stwierdzenia w trakcie PBS jakichkolwiek odchyleń od przyjętego
i wymaganego stanu technicznego, realizator tego przeglądu przystępuje do
niezwłocznego ich usunięcia, a w przypadku gdy stwierdzone uchybienia nie
mogą być usunięte i gdy taki stan rzeczy może wpływać negatywnie na dalszy
przebieg procesu przechowywania, powiadamia o powyższym swojego
przełożonego. Przełożony zobowiązany jest do podjęcia skutecznych działań
przywracających poprawny i zgodny z przepisami stan przechowywanego UiSW
i tśm oraz poprawność funkcjonowania przyjętej metody przechowywania.
1421. Wykonanie przeglądu PBS należy odnotowywać w książce przechowywania
podając datę oraz stwierdzone usterki i podjęte działania naprawcze.
Obsługiwania PBS są czynnościami podlegającymi wcześniejszemu planowaniu
lub wynikają z negatywnego wyniku innych obsługiwań.
1422. Przegląd ze sprawdzeniem działania (PZD) polega na:
1) rozkonserwowaniu przechowywanego UiSW;
2) sprawdzeniu poprawności działania wszystkich układów oraz parametrów
technicznych sprzętu;
3) usunięciu stwierdzonych niesprawności;
4) postawieniu sprzętu na przechowywanie.
1423. Przeglądowi ze sprawdzeniem działania poddaje się:
1) sprzęt, dla którego wynik przeglądu bez sprawdzenia działania wskazał na
potrzebę wykonania powtórnego (całościowo lub częściowo) zabiegów
konserwacyjnych;
2) UiSW przechowywane w magazynach osuszanych dynamicznie jeśli choć
jeden egzemplarz sprzętu w magazynie otrzymał negatywną ocenę
przeglądu PBS. Ilość sprzętu poddanego temu obsługiwaniu w takim
przypadku powinna wynikać z komisyjnej oceny wpływu utraty parametrów
przechowywania (osuszania) na stan techniczny poszczególnych
egzemplarzy sprzętu. W uzasadnionych przypadkach PZD może podlegać
100%
przechowywanego
tą metodą UiSW. Utratę parametrów
przechowywania oraz wynikające z tego określone komisyjnie
konsekwencje podaje się w rozkazie dziennym;
53
3) każdy egzemplarz sprzętu przechowywanego w pokrowcach wielokrotnego
użytku oraz przechowywanego z wykorzystaniem osuszania wnętrza
sprzętu, jeśli stwierdzono utratę parametrów przechowywania. Utratę
parametrów przechowywania oraz wynikające z tego określone komisyjnie
konsekwencje podaje się w rozkazie dziennym;
4) 100% sprzętu po zakończeniu przyjętego cyklu przechowywania.
1424. Czynności przeglądu ze sprawdzeniem działania będące konsekwencją realizacji
negatywnego
wyniku
PBS
dla
jednostkowych
egzemplarzy
UiSW
w jednostkach wojskowych oraz w WOG i RBLog posiadających etatowe
struktury przeznaczone do utrzymania przechowywanego mienia realizują
wyspecjalizowane
zespoły
konserwatorów
wyznaczonych
spośród
magazynierów wspomaganych specjalistami wojskowej bazy obsługowo
-naprawczej.
1425. W jednostkach i instytucjach wojskowych przechowujących UiSW oraz tśm na
potrzeby mobilizacyjne i nieposiadających etatowych struktur magazynierów,
czynności PZD dla jednostkowych egzemplarzy sprzętu poddanemu temu
przeglądowi, w wyniku negatywnego PBS realizuje żołnierz (pracownik
wojska), któremu mienie zostało przydzielone oraz odpowiednio do potrzeb
specjaliści z organicznych pododdziałów obsługowo-naprawczych tych JW.
Decyzje w tym zakresie podejmuje dowódca jednostki wojskowej,
a występujące z tego tytułu obciążenie pododdziału remontowego powinno
znaleźć odzwierciedlenie w „Planie zadań obsługowo - naprawczych”.
1426. W uzasadnionych przypadkach do realizacji tych czynności mogą być kierowani
specjaliści wojskowej bazy obsługowo - naprawczej podlegającej RBLog/BLog.
1427. Czynności realizacji PZD dla jednostkowych egzemplarzy UiSW w wyniku
negatywnej oceny PBS wykonuje się na podstawie rozkazu dowódcy jednostki
(instytucji) wojskowej. W takim przypadku po zakończeniu wszystkich
czynności PZD następuje zakończenie konserwacji pojedynczego egzemplarza
UiSW potwierdzone przez komisję.
1428. Potwierdzenie realizacji czynności konserwacji realizowanej w wyniku PZD
odnotowuje się w książce przechowywania i w indywidualnej dokumentacji
eksploatacyjnej. Obsługiwania PZD nie wynikające z zakończenia cyklu
przechowywania, jako wynikowe innych obsługiwań nie mogą być zawczasu
zaplanowane.
1429. W przypadku realizacji pełnej konserwacji pojedynczego egzemplarza UiSW,
egzemplarz ten wchodzi od nowa w pełny cykl przechowywania odpowiedni dla
przyjętej metody konserwacji.
1430. W przypadku realizacji PZD wynikającego z rozkonserwowania całego
segmentu (grupy) UiSW, dla którego kończy się cykl przyjętej metody
przechowywania, czynności rozkonserwowania i powtórnego zakonserwowania
w ramach PZD określone są w rozdziale drugim niniejszej instrukcji.
1431. Przegląd ze sprawdzeniem działania (PZD) przechowywanego statku
powietrznego polega na wykonaniu czynności obsługowych, opisanych
w dokumentacji eksploatacyjnej tego typu statku powietrznego. Obsługiwanie
statków powietrznych realizować może jedynie personel posiadający
uprawnienia do tego typu obsług.
1432. Przeglądowi specjalnemu (PS) podlega sprzęt, którego warunki techniczno-
eksploatacyjne wymagają okresowego uruchomienia, sprawdzenia lub
wykonania innej czynności w celu utrzymania wymaganej sprawności
technicznej.
54
1433. W ramach PS realizuje się czynności wynikające z przepisów dozoru
technicznego
oraz
z
uwarunkowań
konstrukcyjnych
i
wymagań
eksploatacyjnych określonych w instrukcjach obsługi UiSW, lub zaleceń
określonych przez COL. Dotyczy to częstotliwości oraz zakresu ich
wykonywania.
1434. UiSW wymagające realizacji czynności PS poddaje się przechowywaniu
krótkookresowemu PK wybierając odpowiedni do realizacji tych czynności
sposób konserwacji. Dopuszczalne jest w tym przypadku ograniczone
realizowanie czynności konserwacji lub łączenie różnych sposobów w celu
osiągnięcia najbardziej skutecznej metody przechowywania UiSW.
1435. Czynności PS wykonuje magazynier lub osoba odpowiedzialna za
przechowywanie pod warunkiem posiadania odpowiednich kwalifikacji
i uprawnień. W przypadku ich braku do realizacji tych czynności deleguje się
specjalistów z bazy obsługowo - naprawczej.
1436. Czynności realizacji PS odnotowuje się w książce przechowywania podając datę
realizacji. Czynności przeglądu specjalnego są czynnościami, które powinny być
zaplanowane z wyprzedzeniem.
1.5.4. Obsługiwanie po przechowywaniu
1437. Zakres obsługiwania po magazynowaniu, w zależności od zastosowanej metody
przechowywania obejmuje:
1) odłączenie urządzeń technicznych zabezpieczających proces
przechowywania;
2) zdjęcie powłok konserwacyjnych i dodatkowych zabezpieczeń;
3) założenie zdjętego osprzętu i wyposażenia.
1438. Sprzęt należy zdejmować z przechowywania w oparciu o ramową kartę zakresu
czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego (obsługiwania technicznego),
opracowaną dla określonego rodzaju (typu) UiSW lub zgodnie z instrukcjami
obsługi, jeśli te stanowią inaczej.
1439. Zakres czynności obsługiwania po przechowywaniu uzależniony jest od
zakwalifikowania UiSW podlegającego rozkonserwowaniu do powtórnego
przechowywania lub eksploatacji.
1440. W przypadku kwalifikowania rozkonserwowanego UiSW do eksploatacji,
należy wykonać wszelkie czynności weryfikujące poprawność działania
i sprawdzające poprawność wskazań mierników i wskaźników obrazujących
działanie sprzętu oraz urządzeń i systemów decydujących o bezpieczeństwie
użytkowania.
1441. Przyrządy pomiarowe będące w wyposażeniu UiSW, przeznaczonego do
eksploatacji po przechowywaniu, powinny posiadać ważną kontrolę
metrologiczną.
1442. Szczegółowy
zakres
czynności
wynikających
z
obsługiwania
po
przechowywaniu został określony w rozdziale drugim niniejszej instrukcji.
1443. W przypadku braku szczegółowych wskazań co do sposobu realizacji
przechowywania, odpowiedzialny za przechowywanie podejmuje decyzje co do
sposobu przechowywania w taki sposób, by przechowywane UiSW oraz tśm nie
utraciły własności techniczno - eksploatacyjnych w całym nakazanym
(przyjętym) okresie przechowywania.
55
1.6.
Wspomaganie informatyczne i techniczne procesu przechowywania UiSW
1.6.1. Znakowanie identyfikacyjne UiSW
1444. W SZ RP w celu identyfikacji sprzętu wojskowego oraz środków zaopatrzenia
stosuje się oznaczenie indeksowe.
1445. Zasadniczym, obowiązującym systemem identyfikacji jest Jednolity Indeks
Materiałowy (JIM). Służąc identyfikacji wyrobów obronnych jest on źródłem
informacji o wszystkich wyrobach obronnych, poza określonymi przez
IM WP/68.
1446. Indeks materiałowy IM WP/68 służy wyłącznie identyfikacji UiSW w zakresie
należności etatowej i tabelarycznej oraz naliczeniowej, obejmujący odpowiednio
usystematyzowaną symbolikę cyfrową nomenklatur sprzętu techniczno
-wojskowego i materiałów.
1447. Baza JIM jest zbiorem informacji, które porządkują, identyfikują i klasyfikują
wyroby obronne. Jest podstawową platformą integrującą wszystkie systemy
zarządzania zasobami logistycznymi w sektorze wojskowym wraz z jego
otoczeniem. Zbudowane zasoby JIM są zasadniczym źródłem informacyjnym
dla systemów ewidencyjno-sprawozdawczych eksploatowanych i wdrażanych
w resorcie ON.
1448. Struktura JIM 1005PL0094272 na przykładzie karabinka AKM jest następująca:
1) 10- grupa asortymentowa;
2) 05- klasa zgodności z Klasyfikatorem Wyrobów Obronnych ( KWO);
3) PL- wyróżnik kraju – Polska;
4) 0094272-
numer
ewidencyjny
pozycji
zaopatrzenia
generowany
w systemie informatycznym JIM.
1449. Docelowym dla potrzeb resortu ON systemem informatycznym jest
zintegrowany wieloszczeblowy system informatyczny ZWSI RON.
1450. W swoich założeniach uwzględnia on funkcjonowanie międzynarodowych
standardów identyfikacyjnych GS1, jak również identyfikatorów NSN
(z ang. NATO Stock Number) - Natowski Numer Magazynowy.
1451. Równolegle w Wojsku Polskim prowadzone są działania nad wdrożeniem
oznaczeń towarów z użyciem kodów kreskowych, wykorzystując system
identyfikacji GS1- funkcjonujący w gospodarkach wielu krajów.
1452. Wprowadzenie systemu ADC pozwoli na funkcjonowanie wg standardów
globalnych, przyjętych przez NATO i WP. Warunkiem koniecznym do realizacji
jest uzyskanie zdolności do znakowania i identyfikacji wyrobów kodem
kreskowym.
1.6.2. Systemy informatyczne
1453. Dokonane przekształcenia w systemie zabezpieczenia logistycznego wojsk
spowodowały konieczność powstania nowej organizacji stacjonarnego systemu
logistycznego zgrupowanego w RBLog i WOG oraz szerokie zastosowanie
narzędzi informatycznych do klasyfikacji i ewidencji zasobów logistycznych.
1454. Wprowadzane zmiany dotyczą:
1) integracji w RBLog zarządzania i kierowania zasobami wszystkich
podsystemów logistycznych: materiałowego, technicznego, transportu
i ruchu wojsk, a także infrastruktury wojskowej;
2) racjonalizacji systemu zaopatrzenia logistycznego i finansowego jednostek
wojskowych poprzez ograniczenie liczby dysponentów środków
budżetowych III stopnia oraz zmniejszenie liczby składów materiałowych;
56
3) modernizacji stacjonarnego potencjału logistycznego i zastosowanie
nowych technologii w zakresie informatyzacji zarządzania zasobami
logistycznymi
oraz
przechowywania
i
magazynowania
wielkopowierzchniowego.
1455. W celu efektywniejszego gospodarowania i zarządzania zasobami logistycznymi
w rejonowym systemie zaopatrywania niezbędne jest zastosowanie
wspomagających systemów informatycznych.
1456. Obowiązującym systemem wspomagającym prowadzenie ewidencji UiSW
w resorcie ON jest SI LOGIS-E. Pozwala na pozyskanie informacji o stanie
ilościowym i jakościowym, obrocie oraz informacji niezbędnych do planowania
eksploatacji i prawidłowego zarządzania UiSW.
1457. Eksploatowany podsystem SI LOGIS-E-OG dotyczy prowadzenia ewidencji
ilościowo-jakościowej UiSW lub jego eksploatacji.
1458. System zasilany jest danymi z WOG z podsystemu LOGIS-E-OG, stanowiących
efekt ewidencjonowania przeprowadzonych operacji obrotów materiałowych.
Po ich przetworzeniu w wyznaczonych centrach przetwarzania są udostępniane
użytkownikom zgodnie z opracowaną kartą przetwarzania.
1459. Zasadniczą formą dystrybucji zestawień wynikowych systemu są pliki
elektroniczne w formacie „pdf” udostępnione uprawnionym użytkownikom
w systemie teleinformatycznym MIL-WAN. Mogą być również dystrybuowane
za pomocą nośników danych CD/DVD lub wydruków papierowych.
1460. Zasadniczym systemem ewidencji UiSW prowadzonym w pionie głównego
księgowego (PGK) w OG będących wojskowymi jednostkami budżetowymi
(wjb) jest system ewidencji ilościowo-wartościowej. Obejmuje on podsystem :
1) SI MAG-MAT- związany z gospodarka magazynową;
2) SR-TR- dotyczy środków trwałych;
3) EW-PB- odnosi się do ewidencji pozabilansowej.
1461. Postawą do dokonywania zmian w ewidencji ilościowo-wartościowej są
dokumenty obrotu materiałowego, sporządzone zgodnie z instrukcją
„O kontroli i obiegu dokumentów księgowych w WOG” oraz obowiązujących
instrukcjach branżowych.
1462. Zaprojektowany na potrzeby RBLog program SI SIGMAT-RBM spełnia
wymogi w zakresie budowy jednolitego systemu ewidencji ilościowo-
jakościowo-wartościowej,
gwarantując
skorelowanie
i
zintegrowanie
informacyjne, operacyjne i technologiczne dotychczasowych systemów:
ewidencji materiałowej w logistyce z ewidencją głównego księgowego.
1463. Rozwiązanie SI SIGMAT-RBM kompleksowo porządkuje obieg dokumentów
materiałowych oraz rejestrację zdarzeń gospodarczych, System ten
przeznaczony jest dla RBLog i składów materiałowych.
1464. W procesie zarządzania podsystemem technicznym docelowo wykorzystywany
będzie zintegrowany wieloszczeblowy system informacyjny ZWSI RON
wspomagający m.in. kierowanie zabezpieczeniem technicznym na szczeblu
WOG.
1465. Wdrożenie i wykorzystanie w procesie eksploatacji UiSW systemu ZWSI RON
ukierunkuje się do użytkowania jednego wspólnego systemu informatycznego
obsługującego użytkowanie UiSW na wszystkich szczeblach kierowania.
1466. Głównym celem wdrożenia ZWSI RON w WOG jest:
1) zintegrowanie
autonomicznych,
niezależnych
ewidencji
zasobów
rzeczowych i usług prowadzonych przez służby logistyczne i pion
głównego księgowego;
57
2) agregacja informacji o posiadanych zasobach rzeczowych na różnych
szczeblach organizacyjnych w oparciu o JIM;
3) realizacja przebiegów procesu łańcucha dostaw wraz z ich skutkami
księgowymi.
1467. Podstawowy zakres ZWSI RON wdrożonego w WOG obejmuje między innymi:
1) procesy pozyskiwania, przechowywania i dystrybuowania środków
materiałowych;
2) ewidencję UiSW oraz rejestrację zdarzeń eksploatacyjnych UiSW;
3) pozyskiwanie i rozliczanie wykonania usług;
4) zarządzanie planem wydatków i dochodów;
5) sprawozdawczość.
1468. Z chwilą wprowadzenia ZWSI RON na każdym szczeblu organizacyjnym SZ
RP planuje się odstąpienie od prowadzenia w tym zakresie dokumentów
tradycyjnych (papierowych), a rejestr zdarzeń i zmiany stanów ukompletowania
odzwierciedlany będzie w systemie informatycznym.
58
ROZDZIAŁ 2. KONSERWACJA UZBROJENIA I SPRZĘTU WOJSKOWEGO
2.
2.1.
Wiadomości ogólne o konserwacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz
technicznych środków materiałowych
2.1.1. Wpływ zewnętrznych warunków eksploatacji sprzętu na procesy korozyjne
2000. Eksploatacja uzbrojenia i sprzętu wojskowego realizowana jest według ściśle
określonych zasad. Określona przepisami cześć UiSW nie jest intensywnie
eksploatowana i znajduje się w grupie przechowywania. Stan ten powoduje
narażenie go na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych, do których
zaliczamy:
1) wilgotność powietrza;
2) zanieczyszczenia atmosfery - gazowe i stałe;
3) temperaturę.
Wymienione czynniki powodują pojawienie się niekorzystnego zjawiska, jakim
jest korozja.
2001. Korozja jest zjawiskiem powszechnie spotykanym w technice w trakcie
eksploatacji sprzętu, charakteryzującym się stopniowym niszczeniem wyrobów
metalowych i niemetalowych pod wpływem chemicznego i elektrochemicznego
oddziaływania środowiska. Korozją nazywamy również niszczenie metali pod
wpływem tarcia (korozja cierna) oraz kruchość wodorową (choroba wodorowa
metali).
2002. Rodzaj korozji i mechanizm jej postępowania zależy w znacznym stopniu od
rodzaju otaczającego środowiska. Zależnie od materiału dominującego, ten
proces rozróżnia dwa zasadnicze rodzaje korozji: chemiczną i elektrochemiczną.
Dodatkowo towarzyszy im również korozja mikrobiologiczna oraz fizyczna
związana z topnieniem i innymi przemianami fazowymi oraz uszkodzeniem
spowodowanym przez promieniowanie.
2003. Korozja chemiczna zachodzi w suchych gazach w warunkach wykluczających
możliwość kondensacji par na powierzchni metali, obejmuje przypadki,
w których nie występuje powstawanie prądu elektrycznego.
2004. Korozja elektrochemiczna występuje pod wpływem działania elektrolitów lub
wilgotnych gazów na metale i ich stopy. Wskutek tego następuje reakcja
elektrochemiczna i powstanie prądu elektrycznego, który przepływając przez
uszkodzoną powierzchnię przyspiesza przebieg tej reakcji.
2005. Bardziej aktywne i niebezpieczne są sole, które intensywnie wchłaniają wilgoć
z powietrza. W ten sposób stają się aktywnymi elektrolitami dobrze
przewodzącymi prąd elektryczny, przyśpieszając proces korozji. Zjawisko to
intensywnie występuje w trakcie transportu sprzętu technicznego drogą morską.
2.1.1.1. Wpływ wilgotności względnej powietrza
2006. Para wodna zawarta w powietrzu jest zasadniczym czynnikiem powodującym
korozję atmosferyczną o charakterze korozji elektrochemicznej. Jej odmienny
przebieg w różnych rejonach geograficznych spowodowany jest wilgotnością
względną, temperaturą i jej wahaniami oraz rodzajem występującego
zanieczyszczenia w powietrzu.
2007. Parametrem decydującym o przebiegu procesu korozyjnego mającym
szczególne znaczenie jest wilgotność względna powietrza, określana jako
stosunek masy wody w jednostce objętości powietrza do masy wody zawartej
w tej samej objętości i temperaturze w stanie nasycenia.
59
2008. Wilgotność względna jest niemianowana i zawiera się w przedziale od 0 do
100%. Wilgotność względna równa 0% oznacza powietrze suche, zaś równa
100% oznacza powietrze całkowicie nasycone parą wodną. Przy wilgotności
względnej równej 100% oziębienie powietrza daje początek skraplaniu pary
wodnej. Stan ten nazywamy punktem rosy.
2009. Doprowadzenie do stanu wykroplenia się z otaczającej atmosfery wody w ilości
wystarczającej, by mogła stanowić elektrolit, spowoduje wystąpienie
miejscowego procesu elektrochemicznego.
2.1.1.2. Wpływ temperatury powietrza
2010. Temperatura powietrza wpływa na szybkość przebiegu korozji atmosferycznej
zmieniając wartość wilgotności względnej. Jej obniżenie poniżej punktu rosy
powoduje wykroplenie wody z powietrza dając początek korozji.
2011. Proces ten uwidacznia się szczególnie w czasie zmiany temperatury w relacji
dzień-noc. Wskutek nocnego wypromieniowania ciepła z powierzchni sprzętu
jego temperatura obniża się poniżej punktu rosy, dając początek skraplania się
wilgoci z powietrza.
2012. Dla sprzętu przechowywanego na wolnym powietrzu najbardziej niekorzystnym
zjawiskiem jest łączenie się zanieczyszczeń zawartych w powietrzu z wilgocią.
Dodatkowo w czasie ich wysychania (odparowania) zachodzi proces przenikania
elektrolitów przez powłoki ochronne, powodując intensyfikację procesów
korozyjnych.
2.1.1.3. Wpływ zanieczyszczeń powietrza
2013. Występujące w powietrzu (atmosferze) zanieczyszczenia gazowe i stałe
wpływają w znaczący sposób na rozwój procesów korozji. W kontakcie
z wilgocią tworzą one stężone ośrodki mikroogniw, umożliwiające rozwój
utleniania metali (rdzewienie).
2014. Zanieczyszczenia gazowe najczęściej występują w postaci tlenków azotu, węgla,
siarki, które po połączeniu się z wilgocią atmosferyczną, tworzą np. mgły kwasu
siarkowego.
2015. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na przebieg korozji jest zjawisko
kwaśnych opadów atmosferycznych. Jest to efekt masowej emisji substancji
kwasotwórczych, jakimi są tlenki siarki i azotu, które w kontakcie z wilgocią
i w obecności katalizatorów (np. metale, węglowodory) ulegają przemianom
chemicznym.
2.1.2. Proces starzenia materiałów niemetalowych
2016. Do grupy materiałów niemetalowych zaliczamy: tworzywa sztuczne, gumę,
materiały ceramiczne itp. Proces ich starzenia zachodzi w wyniku agresywnego
oddziaływania środowiska i powoduje stopniowe ich niszczenie. Procesowi
starzenia tworzyw sztucznych nie można zapobiec, można go tylko opóźnić.
Zauważalne zmiany w częściach wykonanych z tworzyw sztucznych, powodują
konieczność wymiany ich na nowe.
2017. Tworzywa sztuczne są na ogół materiałami bardziej odpornymi na wpływ
środowiska, w jakim się znajdują, niż np. metale. Starzenie tworzyw sztucznych
jest wynikiem korozji chemicznej, związanej z oddziaływaniem na daną
powierzchnię tlenu z powietrza i innych gazów. Przyczyną tego rodzaju korozji
mogą być także wewnętrzne przemiany chemiczne zachodzące w tworzywie
sztucznym.
60
Procesy starzeniowe tworzyw sztucznych powodują:
1) zmianę właściwości mechanicznych (zmniejszenie wytrzymałości na
rozrywanie, zmniejszenie elastyczności itp.);
2) kruszenie się;
3) zmianę barwy i utratę połysku (matowienie);
4) odkształcenie się.
Istotnymi wadami tworzyw sztucznych jest mała odporność na niskie
temperatury oraz zmiana właściwości pod wpływem promieni ultrafioletowych.
2018. Starzenie gumy (wyrobów gumowych) wpływa na zmianę jej właściwości -
staje się krucha, poddana obciążeniom trwale się odkształca. Do zasadniczych
czynników wpływających na proces starzenia gumy zaliczamy: podwyższoną
temperaturę, oddziaływanie promieniowania słonecznego, ozonu, działanie
oparów kwasów i zasad, benzyn oraz olejów, wpływ wilgoci, udział naprężeń
mechanicznych.
2019. Starzenie powłok lakierniczych przebiega podobnie jak starzenie tworzyw
sztucznych. Czynnikami zwiększającymi szybkość procesu starzenia są: wilgoć,
niska
temperatura,
promieniowanie
ultrafioletowe
oraz
pary
cieczy
agresywnych. Czas starzenia tych powłok zależy od właściwości wyrobów
i warunków ich eksploatacji. Procesom starzenia nie można zapobiec. Można
jedynie ograniczyć ich intensywność, nie dopuszczając do stworzenia
sprzyjających warunków do ich rozwoju.
2.1.3. Wpływ materiałów pędnych i smarów na procesy korozyjne i procesy
starzenia
2020. Korozyjne oddziaływanie materiałów pędnych i smarów spowodowane jest
głównie obecnością w nich wody i agresywnych związków chemicznych.
Wpływ ten będzie odmienny w przypadku spalania produktów w silniku, lub
przechowywania w zbiornikach.
2021. W idealnych warunkach paliwo w silniku powinno ulec całkowitemu spaleniu
do dwutlenku węgla i wody. W praktyce spalenie to jest niekompletne
i powstałe produkty są emitowane ze spalinami, powodując charakterystyczne
„dymienie”. Dodatkowo na procesy korozyjne wpływ ma siarka, która w reakcji
spalania tworzy dwutlenek siarki, a w dalszych reakcjach przekształca się
w kwas siarkowy. Czynniki te powodują rdzewienie i korozję wszystkich części
smarnych silnika.
2022. W celu ograniczenia niekorzystnego oddziaływania siarki do oleju można
dodawać dodatki antykorozyjne.
2023. Ochroną przed korozją jest także stosowanie odpowiednich materiałów
odpornych na korozję, oraz utrzymanie w wysokiej czystości czynnika
roboczego przez stosowanie właściwych separatorów i filtrów w instalacji
dolotowej eliminujących obecność wilgoci i soli.
2024. Zgromadzone w zbiornikach oleje silnikowe lub benzyny poważnie zmieniają
swoje
właściwości,
potocznie
nazywane
„starzeniem
się
oleju”.
Charakterystycznym objawem tego zjawiska jest zmiana zabarwienia - silne
ściemnienie, zwiększenie lub zmniejszenie lepkości, charakterystyczny zapach
spalin i benzyn.
2025. Główną przyczyną pogarszania się właściwości jakości paliw jest ich utlenianie
się wskutek działania tlenu zawartego w powietrzu. Istotny wpływ na przebieg
procesu utleniania się paliwa wywiera również ciśnienie i katalityczne
oddziaływanie metali.
61
2026. W przypadku olejów przekładniowych mamy do czynienia z pracą w szerokim
zakresie temperatur. Zakres graniczny temperatur pracy oleju w przekładniach
obejmuje od -60
0
C do 160
0
C. W takim zakresie zmian temperatur olej
przeważnie zmienia swoje właściwości, zwłaszcza lepkość, co wpływa ujemnie
na pracę mechanizmów przekładni. W celu zwiększenia trwałości filmu
olejowego wytwarzanego na powierzchniach roboczych pracujących części
dodaje się aktywne substancje chemicznie zawierające siarkę, chlor lub fosfor.
2.1.4. Rola i znaczenie konserwacji
2027. Celem prowadzenia zabiegów konserwacyjnych sprzętu technicznego jest
zabezpieczenie go przed ujemnym wpływem zewnętrznych czynników
klimatycznych w okresie jego eksploatacji i tym samym niedopuszczenie do
jego przedwczesnego zniszczenia.
2028. Proces konserwacji obejmuje następujące czynności:
1) rozpakowanie;
2) usunięcie środka konserwacyjnego;
3) przegląd i klasyfikacja;
4) odtłuszczanie alkaliczne lub w emulsji;
5) mycie w wodzie (po każdej operacji);
6) odrdzewianie;
7) pasywacja;
8) konserwacja i odwadnianie;
9) pakowanie i znakowanie.
2029. Zabiegom konserwacyjnym podlega całość sprzętu technicznego wyłączonego
z użytkowania i znajdującego się w magazynach i składach WOG/RBLog
i jednostkach wojskowych.
2030. Konserwację sprzętu należy przeprowadzać w specjalnie wydzielonych
pomieszczeniach konserwacyjnych, wyposażonych w specjalistyczne urządzenia
gwarantujące właściwe wykonanie wszystkich czynności przewidzianych
w technologii konserwacji dla wybranej metody i typu sprzętu poddanego
zabiegowi.
2031. W zależności od posiadanej infrastruktury dopuszcza się przeprowadzanie
konserwacji w pomieszczeniach magazynowych, pod warunkiem zapewnienia
odpowiednich (minimalnych) wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy.
2032. Za stan konserwacji sprzętu i materiałów odpowiada dowódca jednostki
wojskowej (równoważny), w której znajduje się sprzęt. Odpowiedzialność
dotyczy wykonania czynności bezpośrednich przy sprzęcie, czynności
planistycznych oraz działalności nadzorczo-kontrolnej.
2033. Konserwację sprzętu może przeprowadzać tylko personel odpowiednio
przeszkolony. W trakcie wykonywania zabiegów konserwacyjnych należy
używać odzieży ochronnej oraz bezwzględnie przestrzegać przepisów bhp, ppoż.
oraz ochrony środowiska.
2034. Potwierdzenie wykonania czynności konserwacji zgodnie z ramową kartą
zakresu czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego (obsługiwania
technicznego) dokonuje się na Karcie Usługi Technicznej (KUT) wystawionej
na każdy egzemplarz sprzętu. W przypadku sprzętu (wyposażenia)
indywidualnego (broń strzelecka, indywidualne środki ochrony przed
skażeniami, itp.) dopuszcza się założenie jednej karty usług technicznych na
wszystkie egzemplarze danego rodzaju sprzętu.
W przypadku konserwacji
wykonanej przez użytkownika (magazyniera) potwierdzeniem wykonania
62
czynności konserwacyjnych jest odpowiednia adnotacja w dokumentacji
indywidualnej UiSW.
2.1.5. Kryteria stosowania konserwacji
2035. Konserwacji podlega sprzęt oraz materiały, w tym części zamienne planowane
do przechowywania.
2036. Sprzęt i materiały przewidziane do szybkiego zużytkowania w okresie nie
dłuższym niż trzy miesiące, nie podlegają konserwacji, a utrzymuje się je
w stanie zakonserwowanym przez producenta chyba, że instrukcje fabryczne
stanowią inaczej.
2037. Sprzęt wyjątkowo podatny na działanie czynników korozyjnych podlega
zakonserwowaniu metodą zależną od przewidywanego okresu przechowywania.
2038. Wykonujący konserwację wybierają metodę, jaką należy zakonserwować
planowany do przechowywania sprzęt uwzględniając środki materiałowe,
posiadaną infrastrukturę, możliwości własne oraz pomoc przełożonego.
2039. Ze względu na stosowane w technice lotniczej formy i sposoby konserwację
dzieli się na:
1) zewnętrzną - której podlegają wszystkie wybory metalowe (części
i materiały).Wykonuje się ją przez smarowanie, zanurzanie lub natrysk
środkiem konserwacyjnym;
2) wewnętrzną - której podlegają zespoły, podzespoły i agregaty mające
wewnętrzne przestrzenie (kanały) czynnika roboczego. Wykonuje się ją na
odpowiednim stanowisku do konserwacji wewnętrznej.
2040. Konserwację sprzętu zamontowanego na sprzęcie (pojazdach, okrętach, statkach
powietrznych, itp.) należy przeprowadzać metodą kompleksową w miejscach
jego składowania, uwzględniając całość sprzętu wchodzącego w skład jego
wyposażenia i ukompletowania. Dopuszcza się wymontowywanie wybranych
elementów, zespołów, bloków i konserwowanie ich w innych pomieszczeniach,
a po wykonaniu konserwacji dopuszczalne jest przechowywanie tego
wyposażenia w miejscach innych niż zasadnicza część UiSW.
2.1.6. Przepisy bhp, ppoż. oraz ochrony środowiska obowiązujące na
stanowiskach konserwacji podczas wykonywania czynności konserwacji
2041. W trakcie wykonywania prac związanych z przygotowaniem sprzętu
i materiałów do konserwacji oraz realizowania zabiegów konserwacyjnych
należy bezwzględnie stosować i przestrzegać obowiązujące przepisy ppoż., bhp
oraz ochrony środowiska w zakresie dotyczącym prowadzonych prac. Należy
również przestrzegać przepisów dotyczących sposobu wykorzystania
zastosowanych materiałów, jak i przyjętych technologii.
2042. Pomieszczenia, w których prowadzone są prace konserwacyjne muszą być
wyposażone w podręczny sprzęt gaśniczy i posiadać aktualne instrukcje ppoż.
Instalacja elektryczna w pomieszczeniach powinna być dostosowana do
charakteru prowadzonych prac np.: gazoszczelna, przeciwwybuchowa,
wykonana zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz uwzględniać zastępcze
oświetlenie awaryjne. W przypadku wykorzystywania urządzeń elektrycznych
muszą one zapewnić ochronę przeciwporażeniową.
2043. Rodzaj oświetlenia i jego natężenie ustala się w zależności od stopnia trudności
pracy. Z zasady powinno odpowiadać normom przyjętym dla charakteru
wykonywanej pracy (np. praca precyzyjna) i powinno spełniać obowiązujące
w tym zakresie przepisy.
63
2044. Średnia temperatura w pomieszczeniach zależy od charakteru pracy, przyjętej
technologii konserwacji oraz obowiązujących przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy.
2045. Pomieszczenia należy wyposażyć w apteczki sanitarne, a w widocznym miejscu
umieścić instrukcje udzielania pierwszej pomocy.
2046. W pomieszczeniach powinny być zainstalowane urządzenia wentylacji
naturalnej lub mechanicznej gwarantujące niedopuszczenie do przekroczenia
obowiązujących norm substancji szkodliwych określonych w przepisach
szczegółowych.
2047. Pracownik zatrudniony przy konserwacji powinien spełniać szczegółowe
wymagania określone w karcie opisu stanowiska służbowego, zakresie
obowiązków służbowych (pracy) oraz innych określanych w ramach kodeksu
pracy i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
2048. Pracownicy wykonujący prace konserwacyjne powinni stosować środki ochrony
osobistej dostosowane do charakteru prowadzonych prac.
2049. Problematyka ochrony środowiska i dbałości o minimalizowanie wpływu na
środowisko stosowanych w procesach technologicznych środków chemicznych
powinna być traktowana na równi z innymi obszarami działalności służbowej.
2050. Jednostka wojskowa powinna posiadać opracowane karty charakterystyk
preparatu niebezpiecznego oraz środków i materiałów do ich neutralizacji.
2051. Osoby prowadzące czynności konserwacyjne powinne prowadzić na bieżąco
nadzór nad gospodarką odpadami.
2052. Opracowane technologie związane z działalnością warsztatowo-magazynową
powinny być realizowane w sposób uniemożliwiający skażenie środowiska.
2053. W przypadku powstania negatywnych zjawisk mających wpływ na środowisko
naturalne należy niezwłocznie podjąć działania w celu zminimalizowania
skutków oraz zameldować przełożonemu.
2.2.
Przygotowanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego do konserwacji
2.2.1. Zanieczyszczenia powierzchni sprzętu
2054. Skuteczność zastosowania metody konserwacji zależy od staranności
i prawidłowego przygotowania sprzętu do planowanego zabiegu. Konserwacja
zanieczyszczonych i nie przygotowanych właściwie powierzchni nie daje
zamierzonych efektów.
2055. Charakter występujących na powierzchni sprzętu zanieczyszczeń jest
różnorodny pod względem pochodzenia, składu chemicznego, właściwości
fizykochemicznych i działania korozyjnego. Do najważniejszych grup
zanieczyszczeń zaliczamy między innymi:
1) tlenki uwodnione i wodorotlenki metali;
2) tlenki metali;
3) sole metali i kwasów nieorganicznych;
4) inne wodorotlenki i sole metali;
5) wodę;
6) tlenki i węgliki metali np. pozostałości środków szlifierskich;
7) rozpuszczalne w wodzie związki organiczne;
8) niskocząsteczkowe alifatyczne kwasy organiczne np. kwas mlekowy,
mrówkowy, octowy;
9) średnie i wysokocząsteczkowe alifatyczne kwasy organiczne np. kwas
masłowy, oleinowy;
64
10) wysokocząsteczkowe węglowodory np. parafiny, oleje.
2056. Dobór sposobu oczyszczenia oraz środka czyszczącego zależy od rodzaju
zabiegów konserwacyjnych, konstrukcji sprzętu i rodzaju zanieczyszczeń.
2057. Kontrolę stopnia przygotowania i czystości powierzchni można przeprowadzić
metodą wzrokową, oceny chropowatości oraz skuteczności odtłuszczenia.
2.2.2. Dobór procesu technologicznego oczyszczania
2058. Dobór procesu (metody) technologicznego oczyszczania będzie uzależniony od
oceny dokonanego przeglądu. Należy realizować go w warunkach oświetlenia
dziennego lub sztucznego rozproszonego.
2059. Początki korozji na różnych powierzchniach wyrobów rozpoznaje się po
wystąpieniu charakterystycznych objawów:
1) na powierzchniach stalowych, żeliwnych - nalot barwy pomarańczowej lub
brunatne plamki, punkty;
2) na powierzchniach aluminiowych - nalot biały proszkowany, czasami
wżery;
3) na powierzchniach miedzianych i ze stopami miedzi - nalot barwy zielonej,
zielono-niebieskiej;
4) na powierzchniach niklowo-chromowych - brunatne punkty w miejscach
uszkodzenia powłok;
5) na powierzchniach fosforanowanych i oksydowanych - plamy, punkty rdzy.
2060. Produkty korozji usuwa się sposobem mechanicznym, chemicznym lub przy
użyciu rozpuszczalników.
2061. Podczas kontroli powierzchni przed malowaniem należy zwrócić szczególną
uwagę na dokładne odtłuszczenie, oczyszczenie szwów spawalniczych, złączy,
nitów i miejsc trudno dostępnych.
2.2.3. Usuwanie smaru konserwacyjnego
2062. Powierzchnie wyrobów pokryte warstwą smaru ochronnego (konserwacyjnego)
oczyszcza się w odpowiednich warunkach.
2063. Do realizacji tego procesu używa się wanien wyposażonych w kosze z siatki, lub
blachy perforowanej, w której umieszczamy wyroby, a następnie podgrzewamy
w środowisku oleju maszynowego lub innego środka do temperatury poniżej
temperatury wrzenia na okres 5-10 min. W trakcie kąpieli należy kilkakrotnie
poruszać koszem.
2064. W przypadku zanieczyszczeń starymi smarami, proces kontynuować poprzez
wybór innej metody oczyszczenia, np. mycie ręczne w rozpuszczalnikach przy
użyciu szczotek.
2065. W odniesieniu do przedmiotów, zespołów o skomplikowanych kształtach,
trudno dostępnych zakamarkach, otworach i szczelinach można zastosować
myjnie ultradźwiękowe, które skutecznością przewyższają tradycyjne metody
mycia.
2066. Proces mycia przy wykorzystaniu technologii ultradźwiękowej polega na
generowaniu fal ciśnieniowych wysokiej częstotliwości, wywołujących
w kąpieli zjawisko zwane kawitacją. Mycie tą metodą zapobiega powstawaniu
uszkodzeń mechanicznych detali, zapewniając najwyższą jakość i precyzję.
2067. Technologia ultradźwiękowa ma szerokie zastosowanie zarówno dla sprzętu
precyzyjnego, jak i części oraz podzespołów UiSW w trakcie:
1) mycia międzyoperacyjnego, usuwania wiórów, smarów, past polerskich;
65
2) mycia podzespołów kompletnych precyzyjnych mechanizmów bez
demontażu;
3) mycia przyrządów i narzędzi pomiarowych;
4) mycia podzespołów tj. głowic, gaźników, aparatury wtryskowej itp.
2068. Kolejnymi urządzeniami mogącymi znaleźć zastosowanie w przedmiotowym
procesie są ciśnieniowe myjki wysoko temperaturowe. Procesowi czyszczenia
poddaje się części trudne do zdemontowania, lub których nie można wyczyścić
w żaden inny sposób: np. łożyska, przeguby.
2.2.4. Usuwanie korozji
2.2.4.1. Mechaniczne oczyszczanie powierzchni
2069. W celu właściwego przygotowania powierzchni podłoża do konserwacji
niezbędne jest odpowiednie jej przygotowanie polegające na :
1) oczyszczeniu powierzchni, czyli usunięcie zanieczyszczeń, zgorzelin
i innych produktów korozyjnych;
2) odtłuszczeniu;
3) usunięciu zadziorów, nierówności;
4) nadaniu powierzchni wymaganej gładkości.
2070. W efekcie wykonanych prac przygotowana powierzchnia powinna być
pozbawiona wszelkich zanieczyszczeń. Szczególną uwagę należy zwrócić na
stan oczyszczenia szwów (spoin) spawalniczych, złączy, nitów, miejsc trudno
dostępnych.
2071. Kontroli stanu przygotowania powierzchni podlegają następujące parametry:
1) wygląd powierzchni;
2) stopień czystości podłoża;
3) profil powierzchni (chropowatość);
4) obecność zanieczyszczeń jonowych;
5) obecność zatłuszczeń;
6) obecność zapylenia.
2072. Do najczęściej stosowanych metod oczyszczania powierzchni podłoża
metalowego przed położeniem warstw ochronnych (zakonserwowaniem) należy
czyszczenie za pomocą narzędzi ręcznych bądź mechanicznych.
W metodzie tej wyróżniamy:
1) młotkowanie - wykorzystanie młotka zwykłego lub pneumatycznego;
2) skrobanie - użycie ręcznego skrobaka lub pneumatycznego;
3) szczotkowanie - czyszczenie na pomocą szczotek drucianych, lub
mechanicznych;
4) iglicowanie - usuwanie resztek produktów korozyjnych z drobnych wżerów
za pomocą tzw. iglic;
5) szlifowanie - przeprowadzane za pomocą szlifierek posiadających
najczęściej elastyczne tarcze ścierne;
6) polerowanie - realizowane mechanicznie lub elektrolitycznie, w celu
pozyskania jak najwyższej gładkości powierzchni;
7) oczyszczanie strumieniowo-cierne (piaskowanie) - oczyszczanie poprzez
ziarna materiału ściernego unoszone w strumieniu gazu, cieczy, lub gazu
i cieczy o dużej prędkości;
8) oczyszczanie
luźnym ścierniwem - stosowana do oczyszczania
i wygładzania powierzchni drobnych o skomplikowanych kształtach.
66
2.2.4.2. Chemiczne oczyszczanie powierzchni
2073. Do podstawowych operacji chemicznego i elektrochemicznego oczyszczania
podłoża zaliczamy:
1) odtłuszczanie - polegające na usunięciu z powierzchni podłoża różnego
rodzaju
zanieczyszczeń
organicznych
poprzez
zastosowanie
rozpuszczalników organicznych. Stosowane jest odtłuszczanie przy
zastosowaniu rozpuszczalników organicznych lub alkalicznych;
2) trawienie - prowadzone na drodze chemicznej (tzn. bez przepływu prądu)
lub na drodze elektrochemicznej, celem którego jest usuniecie tlenków
z powierzchni metali;
3) polerowanie - zapewnia uzyskanie powierzchni podłoża o najwyższym
stopniu czystości i gładkości. Może być realizowane na drodze chemicznej
lub elektrochemicznej;
4) termiczne oczyszczanie powierzchni - stosowane jest głównie w procesach
renowacyjnych, popularnie nazywane mianem oczyszczania
płomieniowego.
2.2.5. Materiały i środki stosowane w procesie konserwacji
2074. Stosowane w konserwacji materiały powinny zapewnić pełną skuteczność
ochronną i odpowiadać przyjętej metodzie. Zasadniczym kryterium wyboru
materiału i środka do realizacji procesu jest rodzaj czynnika, którego wpływ ma
być w głównej mierze eliminowany, jak i rodzaj sprzętu do którego ma być on
zastosowany.
2075. W odniesieniu do wyrobów metalowych stosuje się środki chroniące je czasowo
przed korozją i jej wpływem na właściwości przedmiotu, głównie poprzez
ograniczenie wpływu środowiska zewnętrznego.
2076. W przypadku drewna, materiałów włóknistych, wyrobów skórzanych, oraz
wyrobów z tworzyw sztucznych, głównym zadaniem konserwacji będzie ich
ochrona przed gniciem, pleśnieniem, zagrzybieniem, wysuszeniem.
2077. Dla wyrobów gumowych użyte środki konserwujące powinny zapewnić ochronę
przed dewulkanizacją, zlepieniem, kruszeniem.
2078. Większość stosowanych środków konserwacyjnych w mniejszym lub większym
stopniu jest toksyczna. Konieczne jest więc bezwzględne stosowanie środków
ochrony osobistej, ścisłe przestrzeganie zasad bhp, ppoż. oraz ochrony
środowiska.
2079. Stosowane w procesie konserwacji materiały można podzieli na następujące
grupy:
1) do czyszczenia i mycia;
2) do odrdzewiana (chemicznego i mechanicznego);
3) do bezpośredniego zabezpieczenia antykorozyjnego;
4) do opakowania;
5) materiały pomocnicze.
2080. Zestawienie wybranych środków najczęściej wykorzystywanych obecnie
w konserwacji ujęto opisach poszczególnych metod. Przedstawione zestawienia
mają charakter informacyjno - poglądowy i nie ograniczają możliwości
stosowania innych dostępnych środków.
2081. Ewentualne zastosowanie innych materiałów jest dopuszczalne, jeśli ich
ochronne właściwości fizyko - chemiczne i mechaniczne odpowiadają
odpowiednim właściwościom materiałów przewidzianych dla danej metody
konserwacji.
67
2082. Rodzaj oraz ilość zużywanych w procesie konserwacji materiałów określa
szczegółowo dokumentacja producenta lub bezpośredni użytkownik
(wykonawca). Rozliczenie użytych materiałów następuje na podstawie:
1) karty usług technicznych, ramowej karty zakresu czynności wykonania
zabiegu konserwacyjnego (obsługiwania technicznego);
2) dokumentacji technologicznej (karty, przewodniki itp);
3) dokumentacji warsztatowej (książka ewidencji materiałów jednorazowego
użytku, protokół zużycia, karta odpadu, inne);
4) dokumentacji eksploatacyjnej (rozkaz wyjazdu, karta pracy).
2.3.
Metody konserwacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego
2.3.1. Konserwacja UiSW i tśm metodą bezsmarową
2083. Konserwacja UiSW i tśm metodą bezsmarową polega na zabezpieczeniu
ochranianych powierzchni z wykorzystaniem środków chemicznych
o właściwościach antykorozyjnych bez wykorzystania smaru. Zaletą powyższej
metody jest możliwość bezpośredniego użytkowania UiSW i tśm po usunięciu
np.: opakowania.
2084. W bezsmarowej metodzie konserwacji wykorzystuje się roztwory koncentratów
lub gotowe do użytku wyroby zawierające inhibitory korozji przeznaczone do
czasowej ochrony przez korozją.
2085. Środki antykorozyjne użytkowane w konserwacji bezsmarowej przeznaczone są
do zabezpieczenia:
1) wyrobów wykonanych z różnych gatunków stali o dowolnej klasie
gładkości, dopuszczalna jest konserwacja powierzchni fosforowanych
i czernionych oraz po spełnieniu odpowiednich warunków oczyszczenia,
powierzchni pokrytych galwanicznie niklem lub chromem;
2) części i zespołów wykonanych ze stali, żeliwa, metali lekkich, miedzi i jej
stopów oraz wyrobów złożonych z dwóch lub więcej metali.
2086. Zabezpieczane części i zespoły powinny mieć powierzchnie metaliczne
pozbawione ognisk korozji, zanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych.
Uszkodzenia trwałych powłok ochronnych, zwłaszcza malarskich, powinny być
uzupełnione.
2087. Konserwacja powinna odbywać się w pomieszczeniach przeznaczonych do tego
celu, spełniających obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
przeciwpożarowe.
2088. Powietrze pomieszczeń, w których odbywają się końcowe operacje konserwacji
i pakowania nie powinno zawierać kurzu i zanieczyszczeń gazowych,
wilgotność względna przekraczać 70%, a temperatura wynosić co najmniej
15
0
C, przy dobowych wahaniach nie większych niż 5
0
C.
2089. Przechowywanie części między poszczególnymi czynnościami w procesie
konserwacji należy skrócić do minimum. Przedmioty przechowywane dłużej,
niż wynika to z technologii konserwacji, układa się na stołach wyłożonych
papierem parafinowym i przykrywa takim papierem.
2090. Personel zatrudniony w procesie konserwacji bezsmarowej powinien być ubrany
w środki ochrony osobistej (fartuchy, rękawice itp.) adekwatne do użytego
w procesie środka konserwującego. W czasie konserwacji oraz pakowania nie
można dotykać przedmiotów nieosłoniętymi rękoma.
2091. Transport wewnętrzny zakonserwowanych części odbywa się w czystym
i suchym opakowaniu transportowym (pojemniki metalowe, siatkowe, palety)
68
zabezpieczające przewożone przedmioty i ich opakowania przed uszkodzeniami
mechanicznymi i szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych.
2.3.1.1. Technologiczny proces konserwacji bezsmarowej z wykorzystaniem
koncentratów i gotowych środków antykorozyjnych
2092. Technologiczny proces konserwacji przedmiotów stalowych opiera się na
stosowaniu jako kąpieli w środku konserwacyjnym lub pochodnych oraz
aktywnego opakowania bezpośredniego (papier nasycony lotnym inhibitorem
korozji). Kąpiel służy jednocześnie do osuszania z wody umytej powierzchni
stali oraz ma właściwości neutralizujące w wysokim stopniu soli, potu
i pozostałości po kąpielach.
2093. Konserwację tą metodą przeprowadza się według dwóch technologii:
1) pełnej - dla części zamiennych, narzędzi i prostych podzespołów
o nieskomplikowanych kształtach oraz innych wyrobów wykonanych ze
stali i nie mających trwałych powłok ochronnych;
2) skróconej - dla części pokrytych powłokami nieorganicznymi, częściowo
malowanych o skomplikowanych kształtach lub konstrukcji.
69
2094. Proces technologiczny przebiegu konserwacji środkami bezsmarowymi
przebiega zgodnie ze schematem:
I
II
Odtłuszczanie w kąpieli
zmydląjaco-emulgującej
I płukanie w wodzie gorącej
i zimnej
Odrdzewianie chemiczne
II płukanie w wodzie zimnej
Pasywacja
III płukanie w wodzie
zimnej
Pakowanie i znakowanie
I mycie w rozpuszczalniku
II mycie w rozpuszczalniku
Płukanie w wodzie gorącej
i zimnej
Odtłuszczanie w kąpieli
emulsyjnej
Konserwacja i odwadnianie
Rozpakowanie
Usunięcie smaru ochronnego
Przegląd i zakwalifikowanie
Odrdzewianie mechaniczne
I – dotyczy pełnej metody konserwacji;
II – dotyczy skróconej metody konserwacji.
70
2095. Proces konserwacji bezsmarowej pełnej i skróconej obejmuje poniższe
czynności:
Lp.
Czynność
Kon
se
rwac
ja
p
ełn
a
Kon
se
rwac
ja
sk
róc
on
a
Uwagi
1.
Rozpakowanie
X
X
2.
Usunięcie smaru konserwacyjnego
X
*
X
*
3.
Przegląd i klasyfikacja
X
X
4.
Odtłuszczanie alkaliczne lub w
emulsji
X
5.
Pierwsze mycie*** w wodzie
X
X
6.
Odrdzewianie chemiczne
X
**
X
**
7.
Drugie mycie*** w wodzie
X
**
X
**
8.
Pasywacja
X
9.
Trzecie mycie*** w wodzie
X
10.
Konserwacja i odwadnianie
X
X
11.
Pakowanie i znakowanie
X
X
* Czynność zbędna przy przekonserwowaniu części uprzednio zakonserwowanych metodą bezsmarową.
** Czynności zbędne dla części nieskorodowanych.
*** Dopuszczalne jest zastąpienie płukania w gorącej wodzie płukaniem w zimnej 2 – 3 krotnie
dłuższym.
2.3.1.2. Opis technologii konserwacji bezsmarowej
2096. Rozpakowanie polega na wyjęciu zakonserwowanych części z opakowania.
Opakowania jednorazowe, nasycone lotnymi inhibitorami korozji wrzuca się do
koszy, pojemników, a następnie przekazuje się na ogólnych zasadach jako odpad
do Agencji Mienia Wojskowego celem dalszego przetworzenia. Kategorycznie
zabrania się samodzielnego niszczenia takich opakowań. Trwałe opakowania
(kartony, skrzynki, pudła) przechowuje się do powtórnego wykorzystania.
Rozpakowane części, elementy układa się na stole lub od razu w specjalnych
koszach, dostosowanych do wielkości wanien.
2097. Usuwanie smaru konserwacyjnego z przedmiotów polega na umieszczeniu ich
w specjalnych perforowanych pojemnikach, koszach i zanurzeniu w wannie
z olejem maszynowym ogrzanym do temperatury 90 - 105
0
C na 5 do 10 min.
W celu przyśpieszenia procesu usuwania smaru można poruszyć kilkukrotnie
koszem, pojemnikiem. Umyte przedmioty układa się na stole. Duże części
zamienne lub podzespoły częściowo malowane, zawierające elementy
niemetalowe oraz pokryte stwardniałymi lub bardzo zniszczonymi starymi
powłokami należy umyć ręcznie szczotką włosianą w zbiorniku
z rozpuszczalnikiem (np. naftą Antykor) i ewentualnie dodatkiem 3 - 5%
roztworu środka antykorozyjnego.
2098. Przygotowanie do konserwacji przeprowadza się zgodnie z przyjętą technologią
opisaną w rozdziale 2.2 niniejszej instrukcji.
2099. Konserwację i odwadnianie przeprowadza się poprzez zanurzenie koszy,
pojemników z przygotowanymi częściami, podzespołami w kąpieli
antykorozyjnej o temperaturze 15 - 25
0
C na 2 - 5 minut, a następnie kilkukrotne,
delikatne potrząśnięcie oraz dwu - trzykrotne powolne wynurzenie i ponowne
71
ich zanurzenie, tak aby kąpiel antykorozyjna dotarła do wszystkich wgłębień,
a zebrana w nich woda opadła na dno wanny. Części, podzespoły ruchome
(np. łożyska) należy poruszyć, obrócić kilkukrotnie w celu ułatwienia dostępu
kąpieli do całej powierzchni konserwowanego elementu, podzespołu.
2100. Jeśli na powierzchni wyjętego z kąpieli podzespołu woda nie została całkowicie
usunięta, kąpiel należy powtórzyć.
2101. Sprzęt częściowo malowany można zanurzyć w kąpieli antykorozyjnej
chwilowo (nie dłużej jak na minutę), a po wyjęciu należy go starannie wytrzeć.
2102. Duży sprzęt z częściami gumowymi, niemetalowymi, trudno dostępnymi
powierzchniami malowanymi, z wyjątkiem powłok olejoodpornych, należy
pokryć miejscowo za pomocą pędzla lub pistoletu natryskowego. Bardzo duży
sprzęt można pokryć kąpielą antykorozyjną przez natrysk pistoletem
z niewielkiej odległości lub przez polewanie.
2103. Prowadząc konserwację należy zwrócić uwagę, aby w przewodach luf dział
(szczególnie tych, których lufom jest nadany kąt podniesienia) nie było
powierzchni nie zakonserwowanych na skutek jego ścieknięcia i aby do
przewodów luf nie dostała się woda.
2104. Kąpieli antykorozyjnej przeznaczonej do konserwacji sprzętu mytego
i płukanego w roztworach wodnych nie należy w zasadzie używać do
konserwacji sprzętu odtłuszczonego w rozpuszczalnikach organicznych.
2.3.1.3. Pakowanie UiSW i tśm w konserwacji bezsmarowej
2105. W metodzie konserwacji bezsmarowej pełną ochronę otrzymuje się w wyniku
połączenia niżej wymienionych środków antykorozyjnych z odpowiednio
dobranymi materiałami opakowaniowymi i barierowymi.
2106. Opakowania zewnętrze dobiera się w zależności od przewidywanych warunków
i okresu magazynowania zakonserwowanego UiSW i tśm:
1) w pomieszczeniach zamkniętych ogrzewanych i nieogrzewanych -
opakowania z tektury falistej;
2) pod wiatami - opakowania powlekane mikrowoskami lub opakowania
niepowlekane umieszczone dodatkowo w workach z folii polietylenowej ze
środkami osuszającymi (np.: silikażel).
2107. Dobierając wielkość opakowania należy kierować się następującymi kryteriami:
1) liczba wyrobów w opakowaniu powinna być równa lub zbliżona do
minimalnych ilości wydawanych jednemu odbiorcy;
2) ciężar wyrobów w opakowaniu nie powinien przekraczać dopuszczalnych
wielkości dla konkretnego typu opakowania;
3) luzy wewnątrz opakowania, ułatwiające wkładanie i wyjmowanie powinny
być minimalne, tzn. wynosić 2 - 5 mm.
2108. W zależności od przyjętej metody przechowywania (w magazynach
ogrzewanych lub nieogrzewanych) konserwowane UiSW i tśm pakuje się w:
1) opakowanie bezpośrednie - stanowiące warstwę papieru antykorozyjnego
np. obecnie użytkowanego odmiany 7 (LIK) lub innego równorzędnego.
Ostre lub wystające elementy krawędzie zabezpiecza się podwójną warstwą
papieru
antykorozyjnego
zamocowanego
przy
pomocy
taśmy
samoprzylepnej lub sznurka;
2) opakowanie zewnętrzne - odpowiednio dobrane do wielkości przedmiotu
np. pudełko z połączonymi na sztywno klapami i zszyciami za pomocą
taśmy klejącej. Do opakowania zewnętrznego jako środek zastępczy można
użyć papieru pakowego lub innych pochodnych spełniających warunki;
72
3) w
przypadku
przechowywania
w
magazynach
nieogrzewanych
przechowywany przedmiot dodatkowo należy owinąć warstwą papieru
antykorozyjnego np. używanego obecnie odmiany 3 lub 4 lub innego
o podobnych lub lepszych parametrach;
4) w przypadku stwierdzenia uszkodzenia opakowania bezpośredniego
przechowywanego przedmiotu, należy przechowywany przedmiot poddać
ponownej konserwacji bez względu na dotychczasowy okres
przechowywania.
2.3.1.4. Materiały stosowane w konserwacji metodą bezsmarową
2109. Środki antykorozyjne używane w konserwacji metodą bezsmarową dostarczane
są w postaci koncentratów, które należy przygotować do użytku zgodnie
z instrukcją, lub gotowych do użytku cieczy.
2110. W bezsmarowej metodzie konserwacji stosuje się obecnie następujące materiały
w zależności od użytego środka antykorozyjnego oraz poddanych konserwacji
elementów, podzespołów itp.:
Lp.
Nazwa materiału
Przeznaczenie
Uwagi
1.
Środek do konserwacji
bezsmarowej np.
Multakor WD
Do konserwacji
2.
Koncentrat do
konserwacji
bezsmarowej np. W-68
Do konserwacji
3.
Olej maszynowy 8
Do usuwania olejów i smarów ochronnych
4.
Nafta – zmywacz
Antykor
Do usuwania smarów ochronnych, olejów i
mycia części zamiennych i zespołów
5.
Benzyna ekstrakcyjna
Do mycia części zamiennych i zespołów
6.
Benzyna lotnicza B-70
Do mycia części zamiennych i zespołów
7.
Papier antykorozyjny
mikrowoskowany
odmiany 3 i 4
Opakowanie bezpośrednie, osłona elementów
wystających
8.
Papier antykorozyjny
nasycony lotnym
inhibitorem korozji
LIK odmiany 7
Opakowanie bezpośrednie, osłona elementów
wystających
9.
Papier pakowy
asfaltowany np.
OCEAN
Opakowanie zewnętrzne
10.
Termozgrzewalny
materiał
opakowaniowy Alufol
Opakowanie zewnętrzne
11.
Folia polietylenowa o
grubości ok. 0,2 mm
Opakowanie zewnętrzne
12.
Tektura falista
trzywarstwowa
Do wyrobu pudełek stanowiących opakowanie
zewnętrzne
13.
Papier kartonowy
krępowany odmiany 2
Opakowanie
14.
Żel krzemionkowy
wąskoporowaty
Do przygotowania ładunku osuszającego
15.
Taśma papierowa
klejąca
Do zabezpieczenia opakowania zewnętrznego
73
2111. Prowadzący konserwację powinien śledzić na bieżąco trendy i rozwój technik
konserwacji sprzętu oraz stosowanych materiałów i dążyć do ich wdrażania
w procesie bezsmarowej konserwacji UiSW.
2112. Jakość środków antykorozyjnych użytych do konserwacji bezsmarowej podlega
sprawdzeniu np. poprzez sprawdzenie aktywności powierzchniowej.
Szczegółowe wymagania są określone w instrukcjach używanego środka.
2113. W przypadku nie spełniania powyższych parametrów środki antykorozyjne
należy wymienić.
2.3.2. Konserwacja metodą luźnopokrowcową
2114. Konserwacja metodą luźnopokrowcową polega na umieszczeniu odpowiednio
przygotowanego
wyrobu
w
paro-wodoszczelnym
pokrowcu
z
folii
polichlorowinylowej (polietylenowej) i utrzymywaniu w jego wnętrzu
wilgotności powietrza na poziomie wykluczającym przebieg procesów
korozyjnych (poniżej 40% wilgotności względnej) za pomocą środka
osuszającego - żelu krzemionkowego.
2115. Po zdjęciu pokrowca przechowywane UiSW zostaje pozbawione ochrony
antykorozyjnej i powinno być niezwłocznie eksploatowane lub ponownie
zakonserwowane.
2116. Odmianą konserwacji luźnopokrowcowej jest konserwacja metodą hermetyzacji.
Polega ona na wytworzeniu wewnątrz uszczelnionego opakowania - nadwozia
samochodowego lub obudowy sprzętu, osuszonego mikroklimatu.
2117. Konserwację metodą hermetyzacji należy stosować głównie w odniesieniu do
sprzętu przechowywanego na wolnym powietrzu - na placach pod wiatami.
2118. Okres gwarancyjny zabezpieczenia przed korozją wynosi 5 lat w normalnych
warunkach magazynowania. Ładunek osuszający obliczony jest na 2,5 roku
skutecznego działania. Po tym okresie należy go wymienić na świeży. Ładunek
osuszający można wymienić w magazynie bez przewożenia wyrobu do miejsca
konserwacji. Z tego względu zabieg nie jest uważany za przekonserwowanie
sprzętu. Zużyte (zawilgocone) ładunki ze środkiem osuszającym podlegają
regeneracji.
2119. Metodą tą konserwuje się zespoły, podzespoły i części o złożonych kształtach
umożliwiających dostęp do wszystkich konserwowanych powierzchni.
2120. W zestawach naprawczych konserwuje się tą metodą wszystkie części,
umieszczając je w pokrowcach z folii. Czas przechowywania tak
zakonserwowanych zestawów wynosi 5 lat.
2121. Wyroby konserwowane w opakowaniu metodą luźnopokrowcową powinny mieć
powierzchnie pozbawione ognisk korozji oraz zanieczyszczeń. Uszkodzenia
powłok malarskich muszą być usunięte.
2122. Konserwowanie metodą luźnopokrowcową powinno odbywać się w specjalnie
do tego celu przeznaczonych miejscach konserwacji.
2123. Z magazynu do miejsce konserwacji i z miejsca konserwacji wybory powinny
być przewożone tak, aby nie uszkodzić pokrowca. Ponadto sprzęt
i pokrowiec należy zabezpieczyć przed szkodliwym działaniem czynników
atmosferycznych (deszczu, śniegu i gradu). Wilgotność względna w miejscu nie
może przekroczyć 70%, a temperatura powinna wynosić co najmniej 15
0
C.
Wszystkie urządzenia i instalacje miejsca konserwacji powinny odpowiadać
obowiązującym przepisom bhp i ppoż.
74
2124. Materiały główne i pomocnicze, stosowane podczas konserwacji, powinny mieć
atest lub aktualne orzeczenia laboratoryjne, stwierdzające ich zgodność
z wymogami odpowiednich norm lub warunków technicznych.
2125. Personel zatrudniony przy konserwacji powinien używać płaszczy lub fartuchów
ochronnych (najlepiej ceratowych) oraz rękawic z gumy syntetycznej lub
bawełnianych. Ubrania ochronne należy utrzymywać w czystości.
2126. Po oczyszczeniu zewnętrznych powierzchni wyrobów, dotykanie ich gołymi
rękami jest zabronione. Następnie należy wykonywać kolejne czynności
technologiczne, unikając zwłaszcza przerw między rozmieszczeniem ładunku
osuszającego, a spawaniem pokrowca.
2127. Wyroby konserwowane tą metodą powinny być zaopatrzone w „Kartę kontrolną
konserwacji i przeglądu sprzętu (materiału)” (załącznik K), umieszczoną
w widocznym miejscu. Kartę kontrolną należy sporządzić w dwóch
egzemplarzach (drugi egzemplarz) pozostaje w aktach konserwatorowni.
2128. Jeżeli temperatura na zewnątrz konserwatorowni jest niższa o 10
0
C i więcej od
temperatury w jej wnętrzu, zakonserwowane wyroby powinny pozostać w sali
co najmniej 10 godzin po zaspawaniu pokrowców.
2.3.2.1. Opis technologicznego procesu konserwacji metodą luźnopokrowcową
2129. Technologiczny proces konserwacji metodą luźnopokrowcową obejmuje
następujące czynności:
1) rozkonserwowanie wyrobów;
2) oczyszczenie wyrobów;
3) konserwację powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych;
4) opakowanie wyrobów w luźny pokrowiec antykorozyjny.
Sposób wykonania pierwszych trzech czynności zależy od rodzaju
konserwowanego
sprzętu,
czwarta
dotyczy
wszystkich
wyrobów
konserwowanych tą metodą.
2130. UiSW i tśm przeznaczone do konserwacji tą metodą należy rozkonserwować,
usuwając z nich środki konserwujące. Zakonserwowane smarem lub olejem
silniki, zespoły itp. wyroby należy rozkonserwować w sposób przewidziany
w odpowiednich instrukcjach. Rozkonserwowanie wyrobów zakonserwowanych
w luźnych pokrowcach polega na wyjęciu ich z pokrowców i zalaniu oleju,
jeżeli mechanizmy wewnętrzne wyrobów były zakonserwowane olejami.
2131. Wyroby zakonserwowane stałym smarem konserwacyjnym, po jego usunięciu
należy przemyć gorącym olejem maszynowym o temperaturze 70 - 80
0
C w celu
rozpuszczenia pozostałości smaru.
2132. Przemywanie olejem maszynowym jest także wskazane, jeżeli wyroby
zakonserwowano olejem z dodatkiem np. lanoliny oraz w wypadku zmiany
jednego gatunku oleju na inny. Powierzchnie zewnętrzne wyrobów należy
przemywać naftą z dodatkiem środka antykorozyjnego lub benzyną
ekstrakcyjną. Nie wolno zanieczyszczać powierzchni i elementów gumowych
lub z tworzyw sztucznych.
2133. Wnętrze wyrobu zakonserwowanego metodą luźnopokrowcową przemywa się
tylko w wypadku zmiany gatunku oleju używanego do konserwacji. W węzłach
smarowania i w łożyskach tocznych wyrobu rozkonserwowanego należy
wymienić stare smary przeciwcierne na smary zalecane instrukcjami
eksploatacyjnymi danego sprzętu.
2134. Konserwacja powierzchni wewnętrznych oczyszczonego wyrobu polega na
pokryciu warstwą świeżego oleju (smaru) wszystkich mechanizmów
75
wewnętrznych. Jako oleju konserwacyjnego należy używać oleju (smaru)
eksploatacyjnego, na którym dany sprzęt jest normalnie eksploatowany,
z dodatkiem odpowiedniego inhibitora korozji. W wypadku silników
z zapłonem iskrowym (gaźnikowym) stosuje się olej konserwacyjno-biegowy.
Zapewnia on możliwość natychmiastowego użycia sprzętu zakonserwowanego
w pokrowcu luźnym.
2135. Nadmiar oleju konserwacyjnego użytego do konserwacji powierzchni
wewnętrznych sprzętu należy usunąć i wykorzystać ponownie (z wyjątkiem
pomp wtryskowych silników wysokoprężnych).
2136. Układy chłodzenia silników należy osuszyć przez przepuszczenie przez nie
gorącego powietrza. Zabieg powyższy wykonuje się podczas czyszczenia
i konserwacji sprzętu. Układ uważa się za osuszony, jeżeli na zimnym lusterku
zbliżonym do jego wylotu nie pojawi się rosa.
2137. Konserwacja metalowych powierzchni zewnętrznych sprzętu (nie chronionych
powłokami trwałymi) polega na pokryciu ich warstwą kąpieli antykorozyjnej.
2138. Wyroby przygotowane do zabezpieczenia w opakowaniu odwodnionym należy,
przed umieszczeniem w pokrowcu parowodoszczelnym obłożyć poduszkami
z papieru antykorozyjnego krępowanego lub gładkiego. Poduszki wykonuje się
przez wielokrotne złożenie arkusza papieru i obkłada nim wszystkie wystające
ostre krawędzie sprzętu. Poduszki można umocować taśmą przylepną, paskami
z folii PCW, żyłką nylonową, woskowanym sznurkiem, nićmi jedwabnymi lub
drutem.
2139. Osłonięty poduszkami wyrób należy umieścić w pokrowcu. W przypadku
sprzętu o dużych wymiarach i dużym ciężarze, umieszczonego na specjalnych
stojakach lub podstawach, należy sprawdzić (jeśli trzeba poprawić), czy powłoki
pokrowca dobrze ułożyły się w miejscach styku sprzętu ze stojakiem. W razie
potrzeby należy wyprowadzić na zewnątrz pokrowca przedłużacze lub uchwyty
służące do transportu (podnoszenia) sprzętu i uszczelnić je w miejscu styku
z pokrowcem.
2140. Ładunki osuszające i barwne wskaźniki wilgotności należy rozmieścić
w pokrowcu w pobliżu otworów prowadzących do wnętrza sprzętu
i przymocować je troczkami. Barwne wskaźniki wilgotności powinny być tak
rozmieszczone, aby ich wskazania (zmiana koloru) były widoczne przez
pokrowiec. Czynności te należy wykonywać bardzo szybko, aby czas kontaktu
ładunku z atmosfera był jak najkrótszy.
2141. Liczba użytych ładunków osuszających zależy od materiału i powierzchni
pokrowca. Dla pokrowca wykonanego z folii PCW liczbę ładunków oblicza się
ze wzoru:
a=7xM,
gdzie a – liczba ładunków w sztukach (zaokrąglona w górę);
M – powierzchnia pokrowca w m
2
;
7 – liczba ładunków na 1 m
2
powierzchni folii.
2142. Liczba barwnych wskaźników wilgotności zależy od rozmiarów sprzętu
i wynosi od 1 do 3 szt.
2143. Dla pokrowców i toreb wykonanych z folii polietylenowej i stosowanych jako
bariera pary wodnej w opakowaniach transportowych zestawów naprawczych
liczbę ładunków osuszających oblicza się ze wzoru:
b = 1xM dla folii o grubości powyżej 0,1 mm;
oraz b=2xM dla folii o grubości 0,1 – 0,06 mm,
76
gdzie b – liczba ładunków w sztukach (zaokrąglona wzwyż);
M – powierzchnia pokrowca, torby w m
2
.
Barwne wskaźniki wilgotności umieszcza się na wierzchu pokrowca w liczbie
1- 2 szt.
2144. Po założeniu ładunków i barwnych wskaźników wilgotności należy natychmiast
naciągnąć pokrowiec, starannie wyrównać go i spiąć klamerkami. Następnie
przystąpić do zespawania pokrowca podwójnym spawem. Do spawania używać
zgrzewarki termicznej lub pojemnościowej.
2145. Przed przystąpieniem do spawania należy doświadczalnie ustalić warunki
spawania folii, posługując się instrukcją obsługi urządzenia. W tym celu użyć
folii o takiej samej grubości jak pokrowiec. Wskazane jest, aby miejsca
spawania folii odtłuścić rozpuszczalnikiem organicznym np. trójchloroetylenem
(tri), benzyną lub innym dostępnym o podobnych właściwościach.
2146. Podczas spawania należy zwrócić uwagę na utrzymanie równomiernej i ciągłej
spoiny, bez przegrzań i nie zaspawanych miejsc. Spoina w żadnym wypadku nie
może rozwarstwiać się przy rozciąganiu.
2147. Zakładanie ładunków osuszających i zespawanie pokrowca dużego sprzętu nie
może trwać dłużej niż 20 minut.
2148. Po zespawaniu pokrowca należy wyssać z niego powietrze przez specjalnie
wykonany otwór (używając np. odkurzacza) tak, aby pokrowiec przylegał do
sprzętu. Następnie miejscowo zespawać.
2149. Pokrowiec uważa się za szczelny, jeżeli w ciągu 24 godzin przylega do sprzętu.
Jeżeli jest nieszczelny należy go obejrzeć, znaleźć uszkodzenia, a w wypadku
folii PCW – miejsce zakleić łatką z folii i odpowiedniego kleju.
2150. Uszkodzenia w pokrowcach lub torbach z folii polietylenowej należy zaspawać
lub wymienić pokrowce.
2151. Po sprawdzeniu szczelności należy przymocować do pokrowca jeden
egzemplarz „Karty kontrolnej konserwacji i przeglądu sprzętu (materiału)”
i skierować sprzęt do magazynu lub ekspedycji. Drugi egzemplarz karty
przechowuje się w aktach.
2.3.2.2. Technologia konserwacji silników metodą luźnopokrowcową
2152. W zależności od typu poddanego konserwacji silnika technologia konserwacji
silnika wymaga wykonania następujących czynności:
1) oczyszczenie powierzchni wewnętrznych silnika;
2) konserwacja powierzchni wewnętrznych silnika;
3) oczyszczenie powierzchni zewnętrznych silnika;
4) konserwacja powierzchni zewnętrznych silnika;
5) opakowanie silnika w luźny pokrowiec parowodoszczelny.
2153. Przebieg poszczególnych czynności może różnić się od siebie w zależności od
typu silnika i jest określony w dokumentacji technicznej producenta
i dokumentacji technologicznej procesu konserwacji.
2154. Narzędzia i części zamienne z kompletu indywidualnego silnika należy
przejrzeć i w zależności od ich stanu poddać je odpowiednim zabiegom
antykorozyjnym.
2155. Narzędzia i części dzieli się na trzy grupy materiałowe, z których każda wymaga
odrębnego postępowania podczas konserwacji bezsmarowej:
1) narzędzia i części stalowe;
2) części zamienne nieżelazne;
3) części zamienne niemetalowe.
77
2156. Narzędzia i części stalowe należy zakonserwować w kąpieli antykorozyjnej
zgodnie z przyjętą technologią konserwacji, a następnie zapakować w dwie, trzy
warstwy papieru antykorozyjnego odmiany 4 lub równoważnego.
2157. Konserwacja części zamiennych nieżelaznych, pozbawionych ognisk korozji
wymaga umycia ich w rozpuszczalnikach, a następnie owinięcia podwójną
warstwą papieru antykorozyjnego odmiany 4 lub równoważnego.
2158. Części zamienne niemetalowe należy oczyścić i umieścić w torbach lub owinąć
papierem parafinowym.
2159. Poszczególne części zamienne lub drobne narzędzia, wykonane z tych samych
materiałów, mogą być pakowane grupami.
2160. Zakonserwowane i opakowane części zamienne oraz narzędzia należy umieścić
w specjalnie przeznaczonych do tego celu czystych i suchych pokrowcach.
2161. W pokrowcu z zakonserwowanym kompletem narzędzi i części zamiennych
należy ułożyć dwa ładunki osuszające i umieścić „Kartę kontrolną konserwacji
i przeglądu sprzętu (materiału)”, zawierającą datę konserwacji i znaki
wykonawców. Następnie pokrowiec mocuje się między blokami cylindrów
silnika.
2.3.2.3. Konserwacja zespołów i podzespołów
2162. Luźnopokrowcowa metoda konserwacji umożliwia zabezpieczenie zespołów
i podzespołów o skomplikowanej konstrukcji, wykonanych z metali żelaznych
lub kolorowych i zawierających elementy z tworzyw sztucznych lub częściowo
pokrytych powłokami trwałymi.
2163. Powyższą technologią konserwacji można objąć:
1) bloki i głowice cylindrów silników wysokoprężnych;
2) pompy oleju, sprężarki, pompy podtłaczające paliwo i olej;
3) pompy wody;
4) filtry oleju i wstępnego oczyszczania paliwa;
5) rozruszniki i prądnice, w tym również wirniki i tworniki rozruszników,
prądnic i silników elektrycznych.
2164. Technologia konserwacji zespołów i podzespołów tą metodą wymaga
wykonania następujących czynności:
1) rozpakowanie i rozkonserwowanie sprzętu;
2) przegląd i zakwalifikowanie do konserwacji;
3) umycie i przygotowanie powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych;
4) zabezpieczenie sprzętu w pokrowcu parowodoszczelnym.
2165. Technologia konserwacji silników wysokoprężnych i gaźnikowych jest podobna
i obejmuje wykonanie następujących czynności:
1) oczyszczenia powierzchni wewnętrznych silnika;
2) konserwacji powierzchni wewnętrznych silnika;
3) oczyszczenia powierzchni zewnętrznych silnika;
4) konserwacji powierzchni silnika;
5) opakowania silnika w luźny pokrowiec paro wodoszczelny.
Szczegółowy proces konserwacji silników wysokoprężnych i gaźnikowych
prowadzi się w oparciu o zatwierdzoną dokumentację technologiczną.
2166. Powierzchnie zewnętrzne silnika oczyszcza się poprzez ich przetarcie
rozpuszczalnikiem organicznym np. benzyną, a następnie wyciera się je do
sucha. W czasie tej czynności należy unikać zanieczyszczenia elementów
niemetalowych lub wykonanych z tworzyw sztucznych, a w razie ich zwilżenia
rozpuszczalnikiem wytrzeć starannie do sucha.
78
2167. W celu konserwacji silnika należy:
1) zewnętrzne metalowe powierzchnie silnika, nie chronione powłokami
trwałymi (np. malarską), pokryć warstewką kąpieli antykorozyjnej
używając pędzla, szmatki lub pistoletu natryskowego;
2) w razie zwilżenia kąpielą antykorozyjną powierzchni gumowych,
niemetalowych, z tworzyw sztucznych lub malowanych wytrzeć je do sucha
za pomocą szmatki.
2168. Po przeprowadzeniu konserwacji silnik przed zabezpieczeniem w pokrowcu
parowodoszczelnym:
1) osłania się poduszkami ze złożonego papieru antykorozyjnego wszystkie
wystające krawędzie silnika;
2) odłączyć silnik od podstawy i unieść go góry, oczyścić podstawę oraz silnik
od dołu;
3) na podstawie rozłożyć pokrowiec tak, aby podkładki wzmacniające leżały
na miejscach mocowania silnika do podstawy;
4) opuścić silnik i umocować go śrubami do podstawy;
5) umieścić odpowiednio wyliczoną ilość ładunków osuszających oraz
barwnych wskaźników wilgotności i umocować je;
6) najwięcej ładunków osuszających umieścić po obu stronach i górnej części
pompy wtryskowej silnika wysokoprężnego, przy otworach kolektorów
i innych otworach, przez które mechanizmy wewnętrzne łączą się
z atmosferą;
7) barwne wskaźniki wilgotności mocuje się w górnej części na obu końcach
silnika oraz jego boku, tak aby łatwo można było odczytać ich wskazania
przez pokrowiec;
8) po zespawaniu pokrowca, przez znajdujący się w nim specjalny otwór
wyssać powietrze do przylgnięcia pokrowca do silnika i miejsce to
zaspawać;
9) sprawdzić szczelność pokrowca i przymocować do podstawy jeden
egzemplarz karty kontrolnej konserwacji.
2.3.2.4. Materiały stosowane w konserwacji metodą luźnopokrowcową
2169. W luźnopokrowcowej metodzie konserwacji w zależności od przedmiotu
konserwacji i przyjętej technologii stosuje się obecnie następujące materiały:
Lp.
Nazwa materiału
Przeznaczenie
Uwagi
1.
Pokrowce z folii
Do pakowania i izolacji sprzętu od otoczenia
2.
Folia kalandrowa
Do wykonywania pokrowców na zespoły
i podzespoły
3.
Folia polietylenowa o
gr. 0,06 – 0,15 mm
Do wykonania pokrowców na lekkie zespoły
i podzespoły
4.
Ładunek osuszający
Do osuszania wnętrza
5.
Barny wskaźnik
wilgotności względnej
Do kontrolowania wilgotności względnej
wewnątrz opakowania luźnopokrowcowego
6.
Podstawy pod sprzęt
Metalowe lub drewniane umożliwiające dobre
zamocowanie sprzętu oraz szczelne zamknięcie
pokrowca . Stosuje się dla sprzętu o dużych
wymiarach.
7.
Uchwyty i zawieszki
do sprzętu
Do podnoszenia i transportu sprzętu
znajdującego się w opakowaniu
79
Lp.
Nazwa materiału
Przeznaczenie
Uwagi
8.
Koncentrat do
konserwacji
bezsmarowej W-68
Do konserwacji powierzchni zewnętrznych
9.
Inhibitor P
Do inhibitowania oleju eksploatacyjnego
używanego do konserwacji wewnętrznych
powierzchni sprzętu
10.
Olej konserwacyjno –
biegowy Antykol - 8
Do konserwacji wnętrza silników gaźnikowych
i ich sprężarek
11.
Olej Superol
Do konserwacji silników wysokoprężnych i ich
zespołów
12.
Olej maszynowy 8
Do usuwania olejów i smarów ochronnych
13.
Nafta - zmywacz
Antykor
Do usuwania smarów ochronnych, olejów
i mycia części zamiennych i zespołów
14.
Benzyna ekstrakcyjna
Do mycia części zamiennych i zespołów
15.
Papier antykorozyjny
mikrowoskowany
odmiany 3
Osłona elementów wystających
16.
Papier antykorozyjny
mikrowoskowany
odmiany 4
Do sporządzania poduszek ochronnych
i owijania sprzętu
17.
Olej napędowy
Do sporządzania inhibitowanego oleju
napędowego
18.
Taśma techniczna,
papierowa klejąca
Do zabezpieczenia opakowania zewnętrzego
2170. Prowadzący konserwację powinien śledzić na bieżąco trendy i rozwój technik
konserwacji sprzętu oraz stosowanych materiałów i dążyć do ich wdrażania
w procesie konserwacji luźnopokrowcowej UiSW.
2.3.3. Konserwacja metodą smarową
2171. W konserwacji metodą smarową wykorzystywane są właściwości ochronno
- izolacyjne olejów i smarów konserwacyjnych. Polega ona na nakładaniu tych
środków na dokładnie oczyszczone powierzchnie wyrobów metalowych. Stosuje
się ją do konserwacji części zamiennych, narzędzi, broni strzeleckiej, sprzętu
artyleryjskiego, zespołów, silników i pozostałego sprzętu wojskowego
wykonanego ze stali, metali kolorowych lub ich stopów, a także do sprzętu
zawierającego powierzchnie pokryte powłokami galwanicznymi oraz
nieorganicznymi powłokami niemetalicznymi. Ponadto stosuje się jako
dodatkowe zabezpieczenie ważnych zespołów i układów przechowywanych
z wykorzystaniem metod osuszania.
2172. W przypadku powierzchni pokrytych częściowo trwałymi powłokami
organicznymi (lakiery, farby, emalie) zabiegom konserwacyjnym przy pomocy
olejów i smarów podlegają wyłącznie powierzchnie niemalowane.
2173. Własności ochronne czystych olejów i smarów węglowodorowych są
w przybliżeniu proporcjonalne do grubości warstwy ochronnej.
Okres skuteczności ochronnej wynosi od 1-2 tygodni dla oleju oraz 2-3 lat dla
zagęszczonych smarów stałych.
80
2174. Konserwację metodą smarową należy stosować w tych wypadkach, kiedy
stosowanie innych metod jest niemożliwe, np. brak wyposażenia działu
konserwacji do stosowania innych metod lub niecelowe (krótki okres
składowania, małe ilości wyrobów do konserwacji itp.).
2175. Technologia konserwacji smarowej obejmuje następujące operacje:
1) przygotowanie powierzchni do konserwacji;
2) nałożenie warstwy konserwacyjnej;
3) opakowanie wyrobu po konserwacji.
2176. Nałożenie warstwy konserwacyjnej można wykonać według następujących
metod:
1) na gorąco przez zanurzenie;
2) na gorąco metodą natrysku lub smarowania;
3) na zimno metoda natrysku lub smarowania.
2177. Metodę na gorąco przez zanurzenie należy stosować do ochrony wyrobów
o małych wymiarach, nieskomplikowanej budowie, nie pokrytych powłokami
malarskimi oraz nie mających elementów z tworzyw sztucznych.
2178. Metodę konserwacji na gorąco za pomocą natrysku lub smarowania przy użyciu
pędzla lub szczotki stosuje się do wyrobów, których nie można konserwować
przez zanurzenie, to jest wyrobów o dużych wymiarach, skomplikowanej
budowie, częściowo malowanych lub posiadających elementy z tworzyw
sztucznych. W tej metodzie ogrzany do temperatury 70-100
0
C środek
konserwujący nanosi się w postaci równomiernej, spoistej warstwy, której
grubość powinna wynosić do 1 mm. W metodzie tej wskazane jest wstępne
ogrzanie powierzchni konserwowanego przedmiotu np. strumieniem ogrzanego
powietrza.
2179. Konserwacja przez smarowanie na zimno polega na nałożeniu równomiernej
warstwy środka konserwującego za pomocą pędzla, szczotki, szmaty itp.
Warstwy ochronne naniesione na zimno posiadają gorszą spoistość powłok
naniesionych na gorąco i dlatego sposób ten należy stosować tylko
w uzasadnionych wypadkach np. konserwacja krótkookresowa, zabezpieczenie
niektórych elementów urządzeń konserwowanych innymi metodami,
np. luźnopokrowcową. Grubość warstwy nie powinna być mniejsza niż 0,5 mm.
2180. Do metody „na zimno” można zaliczyć również nałożenie warstwy ochronnej
z oleju. Taką konserwację można wykonać przez zanurzenie, jak również przez
smarowanie. Warstwa oleju jest mniej trwała od warstwy smaru, stąd metoda ta
ma zastosowanie głównie jako konserwacja międzyoperacyjna w procesie
produkcji lub naprawy sprzętu.
2181. Okres skuteczności ochronnej zależy od ścisłego przestrzegania technologii
wykonywania zabiegów konserwacyjnych, a przede wszystkim od właściwego
oczyszczenia oraz przygotowania powierzchni poddanej tym zabiegom.
Powierzchnie
sprzętu
przygotowanego
do
wykonania
zabiegów
konserwacyjnych powinny być całkowicie suche oraz pozbawione
jakichkolwiek zanieczyszczeń i śladów korozji.
2182. Oleje i smary antykorozyjne nakładane są przeważnie przez zanurzenie, pędzlem
lub przez natrysk specjalnym pistoletem.
2183. UiSW i tśm zabezpieczone smarową powłoką ochronną należy dodatkowo
chronić przed wpływem warunków atmosferycznych np. owijając go w papiery
antykorozyjne, w folie z tworzyw sztucznych itp.
2184. UiSW i tśm pokryty powłokami węglowodorowymi przed jego użyciem lub
montażem należy poddać zabiegowi usunięcia ich z powierzchni. Zależnie od
81
konsystencji stosuje się wycieranie lub zmywanie rozpuszczalnikami
organicznymi, ewentualnie przez wytapianie w gorącym oleju w przypadku
grubych warstw twardego smaru.
2.3.4. Pasywacja
2185. Pasywacja jest zabiegiem antykorozyjnym mający na celu zabezpieczenie przed
korozją powierzchni metalu. Polega na wytworzeniu na ochranianej powierzchni
pasywnej powłoki utworzonej z produktów reakcji chemicznej przedmiotu
z otoczeniem. O pasywacji jest mowa wtedy, gdy powłoka jest całkowicie
odporna na dalsze reakcje z otaczającym środowiskiem, jednocześnie jest
szczelna i stanowi barierę ochronną dla reszty substancji, która ją otacza.
Pasywacja może być procesem naturalnym lub też sztucznie wymuszonym przez
człowieka.
2186. Przykładem naturalnej pasywacji jest wytworzenie się patyny na powłoce
miedzianej odpornej na czynniki atmosferyczne.
2187. Pasywacja wymuszona polega na kąpieli w roztworach wodnych zawierających
niezbędne składniki powodujące wytworzenie naturalnej powłoki ochronnej.
2188. Pasywacja części stalowych i żeliwnych polega na kąpieli w roztworze azotynu
sodowego w wodzie.
2189. Sprzęt stalowy, który w procesie konserwacji odtłuszczono alkalicznie należy
poddać pasywacji. Zaleca się pasywować sprzęt odtłuszczony w emulsji.
2190. Wyroby odrdzewione sposobem chemicznym, należy dokładnie sprawdzić, czy
produkty korozji zostały całkowicie usunięte. W razie stwierdzenia pozostałości
produktów korozji sprzęt należy wypłukać w zimnej wodzie i powtórzyć
odrdzewianie i pasywację.
2191. Wyrobów wykonanych ze stopów aluminium lub cynku, względnie całkowicie
pokrytych powłokami galwanicznymi, nie można pasywować w kąpieli
zawierającej azotyn sodu. Natomiast, jeżeli były one odtłuszczone w kąpieli
emulsyjnej, poddaje się je płukaniu na zimno przez 3 – 5 minut w roztworze
zawierającym 0,5% dwuchromianu potasowego i 0,2% węglanu sodowego,
a następnie płukaniu w zimnej wodzie.
2192. Wyroby stalowe, częściowo malowane, których niepokryte powierzchnie były
odtłuszczone miejscowo kąpielą alkaliczną, można pasywować przez całkowite
zanurzenie, postępując identycznie, jak przy wyrobach stalowych.
2.3.5. Konserwacja narzędzi i precyzyjnych części metodą powłok zdzieralnych
2193. Metoda przeznaczona jest do zabezpieczenia przed czynnikami powodującymi
korozję i przed uszkodzeniami mechanicznymi wybranych rodzajów narzędzi
i przyrządów. Odnosi się to do narzędzi skrawających lub tylko ich ostrych
krawędzi, przyrządów kontrolno-pomiarowych i sprawdzianów, cennych,
precyzyjnych elementów, części zapasowych aparatury paliwowej, pomiarowej
i maszyn.
2194. Metoda ta należy do stosunkowo kosztownych, zaleca się stosowanie jej
w szczególnych przypadkach długotrwałego przechowywania.
2195. Konserwacja narzędzi i precyzyjnych części metodą powłok zdzieralnych polega
na nałożeniu na powierzchnię konserwowanego przedmiotu grubej warstwy
specjalnej substancji (np. masy K-58), która charakteryzuje się odpowiednimi
właściwościami przylegania do podłoża, a jednocześnie łatwo oddziela się od
powierzchni zakonserwowanego przedmiotu.
82
2196. Prawidłowe
wykonanie
konserwacji
metodą
powłok
zdzieralnych
z wykorzystaniem np. obecnie użytkowanej masy K-58 powinno zapewnić
ochronę metalowemu podłożu przed wpływem niekorzystnych warunków
atmosferycznych na okres 3 – 5 lat.
2197. Technologiczny proces konserwacji metodą powłok zdzieralnych wymaga
wykonania następujących czynności:
1) rozpakowania i rozkonserwowania;
2) przeglądu i klasyfikacji;
3) oczyszczenia (również odrdzewiania w zależności od potrzeb) powierzchni
sprzętu oraz wykonania pętli do zawieszania;
4) nałożenia masy ochronnej;
5) kontroli jakości powłoki;
6) opakowania.
2198. Przygotowanie przedmiotu do konserwacji metodą powłok zdzieralnych odbywa
się na ogólnych zasadach. Podczas konserwacji przedmiotów o bardzo ostrych
krawędziach lub ostrzach należy dodatkowo sprawdzić, czy ostrza zostały
pokryte równomiernie i dostatecznie grubą warstwą masy.
2199. Przedmioty zakonserwowane podlegają kontroli. Sprawdzeniu podlega stan
powierzchni. W przypadku stwierdzenia wad w stanie jakości powłoki należy
miejsce wystąpienia wady zakonserwować, wybierając inną z dostępnych
metod.
2200. Przygotowanie do użycia przedmiotu zakonserwowanego metodą powłok
zdzieralnych polega na jej usunięciu. W trakcie realizacji tej czynności należy
pamiętać o użyciu noży wykonanych z materiału bardziej miękkiego niż metal
zakonserwowany.
2.3.6. Konserwacja instalacji elektrycznej, urządzeń elektrycznych i przyrządów
kontrolno - pomiarowych
2201. Wszelkie urządzenia elektryczne, przyrządy kontrolno-pomiarowe i instalacja
elektryczna podlegają konserwacji z wykorzystaniem środków konserwacyjnych
zawierających inhibitory korozji, działających ochronnie w stosunku do stali
i metali kolorowych. Zastosowany do konserwacji środek powinien
charakteryzować się stabilnością termooksydacyjną, łatwością usuwania
nalotów, obojętnością wobec materiałów izolacyjnych. Obecnie do ochrony
styków elektrycznych przed korozją stosuje się środki konserwujące w postaci
aerozoli i smarów (wazelina techniczna bezkwasowa).
2202. Znacznym ułatwieniem w prowadzeniu konserwacji jest stosowanie środków
w formie aerozoli aplikowanych z pojemników wyposażonych w giętki przewód
ułatwiający nanoszenie środka w trudno dostępne miejsca instalacji elektrycznej
konserwowanego UiSW.
2203. Celem zapewnienia wysokiej skuteczności ochrony przed korozją styków
elektrycznych i powierzchni przewodzących prąd, należy przestrzegać
następujących zasad:
1) konserwację należy wykonywać zgodnie z instrukcją eksploatacji
(dokumentacją techniczno - ruchową) UiSW;
2) konserwacji podlegają układy i zespoły w pełni sprawne;
3) z zanieczyszczonych powierzchni należy usunąć brud, kurz pył węglowy
i ewentualne produkty korozji (np. z wykorzystaniem sprężonego powietrza,
specjalnej szczotki drucianej, drobnoziarnistego papieru ściernego na sucho
83
lub za pomocą czystej szmatki namoczonej w benzynie nieetylizowanej lub
spirytusie technicznym);
4) środek konserwujący należy nanosić z pojemnika w minimalnej ilości
zapewniającej pokrycie konserwowanej powierzchni cienką warstwą;
5) zwilżone elementy izolujące i elementy gumowe instalacji elektrycznej
należy wytrzeć do sucha;
6) unikać nanoszenia środków konserwujących i czyszczących na lakierowane
uzwojenia prądnicy, alternatora i rozrusznika.
2204. W zależności od rodzaju UiSW konserwacji podlegają następujące elementy
instalacji elektrycznej:
1) prądnica – pierścienie ślizgowe, komutator, zaciski i obsada szczotek,
zaciski przewodów;
2) rozrusznik – komutator, tarcze stykowe włącznika elektromagnetycznego,
zaciski i obsada szczotek, zaciski przewodów;
3) alternator – pierścienie ślizgowe, połączenia zacisków szczotek
i przewodów, sprężynki i obsada szczotek;
4) rozdzielacz zapłonu – palec rozdzielacza, płytka nieruchoma styku
i ruchomy styk przerywacza, zaciski przewodów świec zapłonowych,
zaciski przewodu niskiego napięcia;
5) akumulatory (końcówki akumulatora, klemy i złącza przewodów
akumulatorowych);
6) skrzynki i tablice rozdzielcze oraz tablice kontrolno – sterujące (styki
przełączników i włączników, styki podstaw bezpieczników topikowych,
końców przewodów połączeniowych, złącza elektryczne);
7) elementy połączeniowe (styki) rozgałęźników, gniazd, wtyków i złączy
kablowych sieci polowej;
8) elementy systemów uziemienia – powierzchnie czynne uziomów (kołków,
rur, prętów), końcówki linek uziemiających, punkty przyłączeniowe linek
uziemiających (np. śruby do których przykręca się końcówki przewodów
uziemiających);
9) elementy
izolacji elektrycznej instalacji oświetleniowej (lampki
oświetleniowe, lampy zewnętrzne, reflektory, lampy obrysowe, żarówki,
cokoły, gniazda , trzonki i styki żarówek);
10) gniazda
skrzynek
bezpiecznikowych
oraz
połączenia
instalacji
samochodowych;
11) złącza płytkowe, końcówki i zaciski mechanizmów wyposażenia
specjalnego;
12) wszystkie pozostałe złącza i zaciski przewodów elektrycznych.
2205. Wszystkie niemalowane zewnętrzne elementy metalowe radiostacji i łączności
wewnętrznej należy oczyścić i pokryć cienką warstwą środka konserwującego.
W ten sam sposób konserwuje się zamki członów anteny, owijając je papierem
antykorozyjnym (np. odmiany 7 LIK lub równorzędnym) i umieszczając
wewnątrz pojazdu.
2206. Po zakonserwowaniu elementów układu elektrycznego i odparowaniu lotnych
składników środka konserwującego należy sprawdzić:
1) działanie rozrusznika, prądnicy, alternatora świateł, lampek kontrolnych
i wycieraczek, zauważone usterki usunąć;
2) sprawność przyrządów kontrolno-pomiarowych;
3) przy sprawdzaniu elementów łączności wewnętrznej należy sprawdzić, czy
nie ma pleśni na przewodach oraz zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni
84
hełmofonów i korozji na częściach metalowych (membran telefonów,
elementach aluminiowych i mosiężnych stykach). Zanieczyszczone
hełmofony oczyszcza się, suszy, a następnie owija się papierem
antykorozyjnym i wkłada do pokrowca.
2.4.
Konserwacja uzbrojenia i sprzętu wojskowego
2207. Niezależnie od konserwacji technicznych środków materiałowych, podzespołów
i narzędzi konserwacji podlega również całość uzbrojenia i sprzętu wojskowego.
2208. Technologia konserwacji UiSW obejmuje przeprowadzenie czynności
przewidzianych do poszczególnych podzespołów w niezbędnym wymaganym
zakresie określonym w dokumentacji UiSW.
2209. UiSW należy konserwować środkami bezsmarowymi, które charakteryzują się
lepszymi właściwościami konserwacyjnymi o charakterze uniwersalnym, a nie
selektywnym, co przy sprzęcie zbudowanym z kilku rodzajów metali
i elementów niemetalowych zapewnia skuteczniejszą ochronę.
2210. Konserwacja sprzętu metodą luźnopokrowcową jest jedną z bardziej
skutecznych metod konserwacji UiSW, lecz ze względu na ilość potrzebnych
materiałów na wykonanie pokrowca jest metodą kosztowną.
2211. Konserwacji krótkookresowej podlega UiSW wyposażone w układy
hydrauliczne wymagające cyklicznego uruchamiania oraz podlegające dozorowi
technicznemu i obsłudze metrologicznej.
2212. Do konserwacji powinien być kierowany przede wszystkim sprzęt nowy lub po
naprawie głównej. Sprzęt powinien być sprawny technicznie, w pełni
wyposażony i ukompletowany i mieć określony przepisami zapas resursu.
2213. Konserwację należy wykonywać w dni pogodne, bez opadów atmosferycznych
o temperaturze powyżej 5
0
C i wilgotności względnej poniżej 80%.
2214. Prace przygotowawcze i konserwacyjne powinny wykonywać odpowiednio
ekipy konserwatorów i operatorów (załóg) przy współudziale personelu
pododdziałów obsługowo – naprawczych. Podczas wykonywania prac należy
ściśle przestrzegać obowiązujących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz przepisów przeciwpożarowych.
2215. Urządzenia, instalacje i narzędzia stosowane na stanowisku konserwacyjnym
powinny odpowiadać obowiązującym przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy
i przeciwpożarowym.
2216. Przygotowanie UiSW do konserwacji obejmuje:
1) mycie i czyszczenie z błota, kurzu, olejów, smarów, łuszczącej się starej
powłoki malarskiej i produktów korozji;
2) renowację powłok malarskich metodami adekwatnymi do stopnia
zniszczenia powłoki;
3) wysuszenie wnętrza pojazdów;
4) sprawdzenie stanu i ukompletowania wyposażenia indywidualnego sprzętu
oraz jego konserwacja.
2217. Technologiczny proces konserwacji UiSW obejmuje:
1) przy konserwacji krótkookresowej najbliższe planowane obsługiwanie
techniczne;
2) przy konserwacji długookresowej najwyższe przewidywane obsługiwanie
techniczne dla danego sprzętu chyba, że dokumentacja sprzętu określa
inaczej;
3) konserwację:
a)
układu jezdnego,
85
b)
układu hamulcowego,
c)
układu zasilania paliwem,
d)
układu zasilania powietrzem,
e)
układu chłodzenia,
f)
układu smarowania,
g)
układu podgrzewania,
h)
układu przeniesienia mocy,
i)
urządzeń elektrycznych i przyrządów kontrolno-pomiarowych,
j)
grupy tłokowo – cylindrowej silnika,
k)
elementów gumowych;
4) uszczelnienie sprzętu.
2218. Konserwację poszczególnych układów prowadzi się zgodnie z dokumentacją
technologiczną.
2219. W celu zabezpieczenia zespołów sprzętu przed wpływami warunków
atmosferycznych powodujących korozję należy stosować miejscowe
uszczelnienie wykonane z folii polietylenowej, impregnowanej tkaniny oraz
taśmy technicznej samoprzylepnej następujących podzespołów:
1) filtra powietrza;
2) połączenie gaźnika z filtrem powietrza;
3) wlewu oleju do silnika;
4) otwór wskaźnika poziomu oleju;
5) wlew chłodnicy;
6) bocznikowy filtr oleju;
7) wejście i wyjście rury wydechowej;
8) elementy skrzyni biegów: wodziki dźwigni, otwory odpowietrzające,
otwory obudowy sprzęgła;
9) elementy skrzyni rozdzielczej: otwory odpowietrzające, wejście wodzika;
10) szczeliny na obwodzie przednich i tylnych bębnów hamulcowych,
11) wziernik do sprawdzania szczęk hamulcowych;
12) pneumatyczny blokownik mechanizmu różnicowego;
13) wejście trzpienia podciśnieniowego mechanizmu wspomagania;
14) rozdzielacz zapłonu;
15) szczeliny prądnicy;
16) otwory odpowietrzające mostów napędowych;
17) korki wlewowe zbiornika paliwa;
18) połączenia wałów napędowych z przegubami;
19) bęben z liną wyciągarki.
2220. Przed postawieniem sprzętu na konserwację należy odciążyć jego zawieszenie,
ustawiając między ramą a twardym podłożem drewniane klocki lub
odpowiednie podstawki. Długość klocków lub podstawek powinna zapewniać
minimalna przyczepność do podłożenia niezbędną do ruszania pojazdu
z miejsca.
2.5.
Konserwacja uzbrojenia i sprzętu wojskowego w jednostkach wojskowych
2.5.1. Wybór odpowiedniej metody konserwacji
2221. Utrzymanie w pełnej sprawności technicznej UiSW wymusza realizację
przedsięwzięć związanych z procesem jego konserwacji mającej na celu
zabezpieczenie go przed ujemnym wpływem czynników atmosferycznych oraz
86
czynników mikroklimatycznych i oddziaływania mechanicznego w okresie
przechowywania oraz w czasie eksploatacji.
2222. Właściwie przeprowadzona konserwacja decydująco wpływa na żywotność
i wartość techniczno - eksploatacyjną przechowywanego UiSW i tśm, a przez to
zapobiega przedwczesnemu ich zniszczeniu. Wybór prawidłowej metody
konserwacji ma decydujący wpływ dla efektów organizacyjno - ekonomicznych
przechowywania.
2223. Uprawnieni do realizacji czynności konserwacji sami wybierają metodę, jaką
należy zakonserwować przechowywany rodzaj UiSW uwzględniając:
1) rodzaj przechowywanego mienia, w tym rodzaj zapasu;
2) warunki przechowywania w magazynach (panującą temperaturę oraz
wilgotność względną).
2224. Wybór odpowiedniej metody konserwacji, a następnie przestrzeganie
przewidzianego dla niej procesu technologicznego dla określonego UiSW i tśm
jest gwarancją prawidłowego jego zabezpieczenia, utrzymania właściwej
gotowości użytkowej w ustalonych dla stosowanej metody konserwacji
i czasookresu przechowywania.
2225. UiSW oraz tśm konserwuje się jedną z niżej podanych metod:
1) bezsmarową;
2) smarową;
3) powłok zdzieralnych;
4) luźnopokrowcową (hermetyzacji).
2226. Zastosowanie konserwacji bezsmarowej i luźnopokrowcowej ma duże znaczenie
z punktu widzenia technologicznego i ekonomicznego realizacji zarówno
czynności konserwacji, jak i rozkonserwowania. Wynika to z faktu, że
zakonserwowany tymi metodami sprzęt nadaje się do natychmiastowego użycia
i montażu bez wykonywania jakichkolwiek prac rozkonserwowania.
2227. Sprzęt zakonserwowany metodami tradycyjnymi (smarowymi i pochodnymi)
wymaga
stosunkowo
dużych
kosztów
na
niezbędne
środki
do
rozkonserwowania oraz jest czaso- i pracochłonny ze względu na konieczność
wykonania określonych prac przed wprowadzeniem do użytkowania lub
montażem.
2228. W zależności od sposobu użytkowania UiSW wyróżniamy:
1) konserwację eksploatacyjną dotyczącą sprzętu będącego w eksploatacji;
2) konserwację w okresie przechowywania (składowania) dotyczącą sprzętu
wyłączonego z eksploatacji.
2229. Konserwacji eksploatacyjnej poddaje się te elementy oraz podzespoły
i wyposażenie dodatkowe eksploatowanego UiSW, które nie są wykorzystywane
w bieżącej eksploatacji, a których uruchomienie (użycie) następuje tylko
w przypadku wykonywania zadań lub czynności cyklicznych lub
specjalistycznych.
2230. W realizacji konserwacji eksploatacyjnej wykorzystuje się zasadniczo
konserwację bezsmarową z wykorzystaniem preparatów, które są łatwo
usuwalne lub nie wymagają prowadzenia czynności rozkonserwowania.
2231. Konserwację eksploatacyjną wykonują etatowi użytkownicy (operatorzy,
kierowcy) w ramach planowych czynności obsługiwania UiSW. Zakresy
czynności podane są w instrukcjach techniczno - eksploatacyjnych oraz
w dokumentacji eksploatacyjnej UiSW.
2232. Konserwacji w okresie przechowywania długookresowego i krótkookresowego
poddaje się tśm oraz UiSW wyłączone w całości z eksploatacji.
87
2233. UiSW poddaje się jednej z wyżej wymienionych metod konserwacji lub
wykorzystuje się te metody łącznie i przechowuje w zależności od potrzeb
z wykorzystaniem metod przechowywania opisanych w rozdziale pierwszym.
2234. Przeprowadzone czynności konserwacyjne dokumentuje się w:
1) wywieszce materiałowej - dla części i podzespołów elektronicznych,
elektrycznych, elektrotechnicznych, optycznych, optoelektronicznych,
elementów aparatury kontrolno - pomiarowej, środków chemicznych,
narzędzi i innych materiałów eksploatacyjno-naprawczych;
2) książce przechowywania lub indywidualnej dokumentacji UiSW- dla
numerowego UiSW oraz sprzętu występującego masowo np. broń
strzelecka, sprzęt optyczny, informatyczny, indywidualne środki ochrony
przed skażeniami;
3) metryce zestawu - dla zestawów naprawczych;
4) książce kontroli konserwacji i przeglądu sprzętu (materiału) - dla
podzespołów (silniki, układy przeniesienia mocy, itp.).
2235. Determinantem wykonania konserwacji pojedynczego egzemplarza UiSW jest
prawidłowe wykonanie konserwacji zasadniczych elementów decydujących
o możliwościach użytkowych np. silnika głównego i elementów układu
rozruchowego i przeniesienia napędu.
2236. Zastosowane środki i metody konserwacji UiSW oraz tśm w okresie
przechowywania powinny się charakteryzować:
1) wysokim poziomem ochrony przed korozją;
2) skutecznością w różnych warunkach przewożenia i magazynowania;
3) skutecznością zróżnicowania wynikającą z okresów przechowywania;
4) szerokim zakresem zastosowania;
5) wielofunkcyjnością;
6) utrzymaniem zakonserwowanego sprzętu w stanie gotowości użytkowej;
7) korzystnymi wskaźnikami ekonomicznymi;
8) minimalną pracochłonnością konserwacji, utrzymania i rozkonserwowania.
2237. Dowódca jednostki (instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie
UiSW oraz tśm odpowiada za określenie metod konserwacji. W każdym
przypadku dla którego nie ma jednoznacznego sposobu konserwacji określonego
w instrukcjach i przepisach eksploatacyjnych, decyzja ta powinna wynikać
z posiadanych warunków przechowywania oraz planowanego wykorzystania.
2238. Bez względu na opisane wyżej metody konserwacji w każdym przypadku należy
wykorzystywać najnowsze technologie i środki konserwacji odpowiednio do
postępu technicznego i technologicznego.
2.5.2. Konserwacja UiSW w jednostkach wojskowych posiadających etatowe
struktury przechowywania i konserwacji
2239. W jednostkach i instytucjach wojskowych posiadających etatowe struktury
przeznaczone do zabezpieczenia procesu przechowywania i konserwacji UiSW
i tśm czynności konserwacji wykonują etatowi magazynierzy i konserwatorzy.
2240. W magazynach i składach podległych RBLog/WOG czynności konserwacji
UiSW oraz zestawów naprawczych (ZN) i tśm luzem utrzymywanych na
potrzeby SZ RP, wykonują etatowi magazynierzy w oparciu o wydziały
konserwacji (konserwatorownie).
2241. Dopuszcza się realizację czynności konserwacji z wykorzystaniem dodatkowych
organicznych struktur obsługowo - naprawczych jednostek wojskowych lub
przez wydzielenie specjalistów (kierowców, operatorów) z pododdziałów etatu
88
„P”. Decyzje w tym zakresie podejmuje dowódca jednostki (instytucji)
wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie.
2242. Wydzielenie elementów struktur pododdziałów obsługowo - naprawczych do
realizacji czynności konserwacji powinno być odzwierciedlone w planie
realizacji zadań obsługowo - naprawczych.
2243. W uzasadnionych przypadkach, na wniosek dowódcy jednostki (instytucji)
wojskowej do realizacji procesu konserwacji można skierować elementy
mobilnego i stacjonarnego potencjału obsługowo - naprawczego podległego
RBLog/WOG i BLog.
2244. Decyzję w tym zakresie podejmuje dysponent potencjału obsługowo
- naprawczego odzwierciedlając ten fakt w planie realizacji zadań.
2245. W celu zabezpieczenia ciągłości procesu konserwacji i efektywnego
wykorzystania posiadanego potencjału obsługowo - naprawczego w jednostkach
wojskowych,
przechowujących UiSW na potrzeby jednostek nowo
formowanych, dokonuje się podziału całości UiSW utrzymywanego na potrzeby
tych jednostek na pięć segmentów (cyklów) konserwacyjnych. Schemat
podziału na poszczególne segmenty (cykle) konserwacji w jednostkach
wojskowych utrzymujących UiSW na potrzeby jednostek nowo formowanych
przedstawiono w załączniku L.
2246. Dokonując podziału UiSW na segmenty konserwacyjne należy dążyć do
zachowania następujących zasad:
1) w jednym segmencie należy umieścić całość sprzętu dla jednego etatowego
pododdziału organizacyjnego (pluton, kompania, batalion) z jednego
obszaru przechowywania (składu);
2) zabiegi konserwacyjne jednego segmentu zaplanować i realizować
w jednym roku kalendarzowym.
2247. Planowanie
szczegółowe
uwzględniające
numer
ewidencyjny
(fabryczny, rejestracyjny itd.) każdej jednostki sprzętu, kalendarzowy termin
wykonania konserwacji, niezbędne siły i środki należy zakończyć do końca
listopada roku poprzedzającego realizację. Dla sprzętu naliczeniowego
i stanowiącego wyposażenie osobiste żołnierza należy określić typ sprzętu i jego
ilość. W planowaniu należy uwzględnić także czas niezbędny na wykonanie
konserwacji wyposażenia narzędziowego i osprzętu.
2248. Planowania należy dokonywać w dokumentach opracowanych wewnętrznie,
gwarantujących czytelność i przejrzystość przyjętych zasad i kryteriów
planistycznych. Dokument planistyczny zatwierdza dowódca (równorzędny)
jednostki (instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za realizację konserwacji.
2249. Konserwacji dokonuje się na podstawie opracowanych „Ramowych kart zakresu
czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego (Obsługiwania Technicznego)”
- załącznik J.
2250. Ramowe karty zakresu czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego
wykonuje się zbiorczo dla danej grupy (typu) UiSW. Dla sprzętu stanowiącego
wyposażenie osobiste żołnierza oraz utrzymywanego na podstawie wytycznych
(instrukcji) naliczania dla pododdziałów, dopuszcza się wykonywanie jednej
ramowej karty dla całości danego typu (rodzaju) sprzętu.
2251. Indywidualne czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego dla pojedynczego
egzemplarza UiSW odzwierciedla się w Karcie Usługi Technicznej (KUT),
która stanowi podstawę do rozliczenia wykorzystanych środków konserwacji
i pracochłonności.
89
2252. Podziału UiSW utrzymywanego na potrzeby jednostek nowo formowanych na
segmenty konserwacji dokonuje się jednorazowo rozkazem dowódcy jednostki
wojskowej. W kolejnych latach w rozkazie organizacyjnym dowódcy jednostki
wojskowej należy podawać UiSW, które w danym roku podlegać będzie
procesowi konserwacji, sankcjonując tym samym zgodę na zdjęcie
z konserwacji w przestrzeni całego roku, zgodnie z zapisami zawartymi
w rozdziale pierwszym niniejszej instrukcji.
2253. Po zakończeniu czynności konserwacji UiSW rozkazem dowódcy jednostki
wojskowej dokonuje się kwalifikacji UiSW co do zakresu i poprawności
wykonanej konserwacji, sankcjonując tym samym przywrócenie tego sprzętu do
grupy sprzętu przechowywanego długookresowego. Zapisy dotyczące tego
punktu są tożsame z zapisami rozdziału pierwszego niniejszej instrukcji
dotyczącego obsługiwania przed przechowywaniem.
2254. Odpowiednio do przyjętego w systemie zaopatrywania SZ RP algorytmu
planowania, jednostki (instytucje) wojskowe odpowiedzialne za realizację
konserwacji generują potrzeby ilości tśm i materiałów konserwacyjnych oraz
środków finansowych niezbędnych do zabezpieczenia konserwacji.
2255. Jeśli jednostka wojskowa nie posiada magazynów i warsztatów ogrzewanych, to
ze względu na uwarunkowania realizacji konserwacji (temperatura powyżej
50
0
C i maksymalne wykorzystanie sprzyjających warunków atmosferycznych)
okres roku kalendarzowego należy podzielić na okres czynny realizacji
konserwacji (okres od początku kwietnia do końca października) i okres
nieaktywny do realizacji tych czynności (od początku stycznia do końca marca
i od początku listopada do końca grudnia).
2256. W okresie aktywnym należy realizować czynności konserwacyjne na
zasadniczym UiSW z danego segmentu. W okresie nieaktywnym wskazane jest
realizowanie czynności konserwacyjnych na osprzęcie i wyposażeniu
dodatkowym oraz sprzęcie masowym, a także czynności planistyczne oraz
aktywne uczestnictwo w szkoleniu ogólnowojskowym
2257. W okresie nieaktywnym należy prowadzić również szkolenia doskonalące
z zasad realizacji konserwacji UiSW oraz z zasad jego użytkowania
i specjalistycznego przeznaczenia.
2258. W jednostkach wojskowych posiadających odpowiednie zaplecze techniczne
(ogrzewane stanowiska obsługowe) czynności konserwacji można planować
w przestrzeni całego roku.
2259. Do realizacji czynności
konserwacji w poszczególnych segmentach
wykorzystywać całość sił znajdujących się w strukturach organizacyjnych
jednostek i instytucji wojskowych tworząc wyspecjalizowane grupy
konserwacyjne zarówno z pracowników wojska, jak też z żołnierzy
zawodowych.
2.5.3. Konserwacja
UiSW
w
jednostkach
wojskowych nieposiadających
etatowych struktur przechowywania i konserwacji
2260. UiSW nieposiadające etatowej obsady (zakwalifikowane do przechowywania
PK lub PD) powierza się jako mienie dodatkowe żołnierzom lub pracownikom
cywilnym.
2261. W
jednostkach
wojskowych
nieposiadających
etatowych
struktur
przeznaczonych do zabezpieczenia procesu przechowywania i konserwacji
UiSW oraz tśm, czynności konserwacji wykonują kierowcy i operatorzy
(pracownicy cywilni), którym mienie zostało powierzone.
90
2262. Dopuszcza
się realizację czynności konserwacji z wykorzystaniem
organicznych struktur obsługowo - naprawczych jednostek wojskowych lub
przez wydzielenie dodatkowych specjalistów (kierowców, operatorów)
z pododdziałów etatu „P”. Decyzję w tym zakresie podejmuje dowódca
jednostki (instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za przechowywanie.
2263. Wydzielenie elementów struktur pododdziałów obsługowo - naprawczych do
realizacji czynności konserwacji powinno być odzwierciedlone w planie
realizacji zadań obsługowo - naprawczych.
2264. W uzasadnionych przypadkach, na wniosek dowódcy jednostki (instytucji)
wojskowej do realizacji procesu konserwacji można skierować elementy
mobilnego i stacjonarnego potencjału obsługowo - naprawczego podległego
RBLog i BLog.
2265. W zależności od ilości przechowywanego UiSW oraz dysponowanego
potencjału obsługowo - naprawczego, czynności konserwacji w jednostkach
wojskowych nieposiadających etatowych struktur do tego przeznaczonych
planuje się jednorazowo dla całości przechowywanego UiSW lub z podziałem
na segmenty.
2266. Podziału na segmenty dokonuje się odpowiednio do zasady przyjętej dla
jednostek wojskowych posiadających etatowe struktury zabezpieczające
przechowywanie i konserwacje. Dopuszcza się inne zasady kwalifikowania
UiSW do poszczególnych segmentów w zależności od struktury organizacyjnej
jednostki wojskowej i uwarunkowań przeznaczenia przechowywanego mienia
na potrzeby mobilizacyjne.
2267. Czynności konserwacyjne UiSW w tych jednostkach wykonuje się w przestrzeni
całego roku, skupiając główny wysiłek na okresach realizacji planowych
czynności obsługiwania UiSW, w tym głównie w ramach czynności
obsługiwania rocznego. Czynności OR wykonuje się tylko dla tych egzemplarzy
sprzętu, które w danym roku podlegają czynnościom konserwacji po
zakończeniu cyklu.
2268. Planowania konserwacji należy dokonywać w dokumentach opracowanych
wewnętrznie, gwarantujących czytelność i przejrzystość przyjętych zasad
i kryteriów planistycznych. Dokument planistyczny zatwierdza dowódca
(równorzędny) jednostki (instytucji) wojskowej odpowiedzialnej za realizację
konserwacji.
2269. Konserwacji dokonuje się na podstawie opracowanych „Ramowych kart zakresu
czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego (Obsługiwania Technicznego)”
– załącznik J.
2270. Ramowe karty czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego (obsługiwania
technicznego) wykonuje się zbiorczo dla danej grupy (typu) UiSW.
2271. Indywidualne czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego dla pojedynczego
egzemplarza UiSW odzwierciedla się w Karcie Usługi Technicznej (KUT),
która stanowi podstawę do rozliczenia wykorzystanych środków konserwacji
i pracochłonności.
2272. Po zakończeniu czynności konserwacji UiSW rozkazem dowódcy jednostki
wojskowej dokonuje się kwalifikacji UiSW co do zakresu i poprawności
wykonanej konserwacji, sankcjonując tym samym przywrócenie tego sprzętu do
grupy sprzętu przechowywania krótkookresowego lub długookresowego. Zapisy
dotyczące tego punktu są tożsame z zapisami rozdziału pierwszego niniejszej
instrukcji dotyczącego obsługiwania przed przechowywaniem.
91
2273. Odpowiednio do przyjętego w systemie zaopatrywania SZ RP algorytmu
planowania, jednostki (instytucje) wojskowe odpowiedzialne za realizację
konserwacji generują potrzeby ilości tśm i materiałów konserwacyjnych oraz
środków finansowych niezbędnych do zabezpieczenia konserwacji.
2.5.4. Dobór metod konserwacji dla poszczególnych grup UiSW
2274. Wybór metody konserwacji powinien uwzględniać nakazane przez przełożonych
priorytety eksploatacyjne, plany wycofania z eksploatacji UiSW, możliwości
ekonomiczne jednostki, posiadaną bazę obsługową, magazynową oraz
specjalistów.
2275. Zastosowana metoda konserwacji musi gwarantować utrzymanie pełnej
sprawności technicznej UiSW.
2276. W przypadku posiadania dokumentacji technicznej producenta uwzględniającej
problematykę konserwacji, należy ją stosować jako zalecaną i obowiązującą.
Opracowana w jednostce wojskowej dokumentacja techniczna powinna
uwzględniać zasadnicze zalecenia producenta.
2277. Przy wyborze metody konserwacji należy uwzględnić również charakter UiSW,
złożoność jego budowy, w tym specyfikę występujących podzespołów.
2278. Dla UiSW nowo wprowadzanego lub nowej generacji mogą występować
odstępstwa lub różnice w odniesieniu do przyjętych i opisanych zasad
postępowania w zakresie konserwacji, przechowywania. Szczegółowe zasady
postępowania w tym przypadku określają instrukcje fabryczne producenta
(np. KTO Rosomak).
2279. UiSW wyposażone w układy hydrauliczne wymagające uruchomienia w okresie
co 3 miesiące wymusza zastosowania metody konserwacji pozwalającej na
sprawdzenie jego działania. Analogiczna sytuacja wystąpi w przypadku silników
odrzutowych (innych), które wymagają specjalnego traktowania z uwagi na
konieczność okresowego uruchamiania. Czynność ta narzuca konieczność
zastosowania konserwacji krótkookresowej.
2.5.5. Przygotowanie UiSW do konserwacji
2280. Do konserwacji powinien być kierowany przede wszystkim UiSW nowe lub po
naprawie głównej, w pełni ukompletowane sprawne technicznie, mające
określony zapas resursu.
2281. UiSW przeznaczone do konserwacji należy dokładnie umyć i oczyścić
z wszystkich rodzajów zanieczyszczeń. Oczyszczenie i przygotowanie
powierzchni sprzętu przed konserwacją jest jednym z warunków uzyskania
dobrych skutków ochrony.
2282. Sposoby czyszczenia można podzielić na:
1) obróbkę mechaniczną przez szlifowanie i polerowanie materiałami
ściernymi;
2) obróbkę mechaniczną i chemiczną przez ręczne czyszczenie;
3) czyszczenie w środkach kwaśnych;
4) odtłuszczenie alkaliczne w wodnych roztworach soli alkalicznych
dodatkiem środków powierzchniowo czynnych;
5) odtłuszczanie za pomocą rozpuszczalników organicznych (np. benzyna,
nafta Antykor itp.), w celu usunięcia olejów, tłuszczów, kurzu;
6) odtłuszczanie w emulsjach w celu usunięcia olejów, tłuszczów, kurzu
i drobnych zanieczyszczeń mechanicznych.
92
2283. Po przeprowadzonym procesie mycia należy ocenić stan powłok lakierniczych
i na tej podstawie określić zakres ich renowacji.
2.5.6. Technologiczny proces konserwacji krótkookresowej i długookresowej
2284. Sprzęt przeznaczony do przechowywania krótkookresowego przed wykonaniem
zabiegów konserwacyjnych należy poddać najbliższemu obsługiwaniu
okresowemu.
2285. Sprzęt znajdujący się w przechowywaniu krótkookresowym może być zdjęty
z przechowywania na rozkaz dowódcy jednostki wojskowej.
2286. W procesie konserwacji krótkookresowej wyróżniamy zasadnicze etapy:
1) wytypowanie sprzętu;
2) obsługiwanie techniczne;
3) procesy konserwacyjne wybranych podzespołów i układów;
4) komisyjne sprawdzenie jakości wykonanych zabiegów;
5) dokonanie adnotacji w dokumentacji eksploatacyjnej sprzętu;
6) okresowe sprawdzanie stanu jakości zakonserwowania.
2287. UiSW znajdujące się w przechowywaniu, bez względu na miejsce, podlega
przeglądom i obsługiwaniom technicznym zgodnie z zasadami ujętymi
w rozdziale I niniejszej instrukcji dotyczącym procesu przechowywania UiSW.
2288. Przykładowy algorytm postępowania podczas postawienia pojazdu na
konserwację krótkookresową przedstawiono w załączniku M.
2289. Konserwacja długookresowa dotyczy UiSW będącego w przechowywaniu
długookresowym, charakteryzuje się dużą pracochłonnością, jak również
ponoszonymi nakładami rzeczowo - finansowymi.
2290. Urządzenie techniczne, przed postawieniem na przechowywanie długookresowe
powinno mieć przeprowadzone badania dozorowe. Badania te wykonuje się
również po zakończeniu cyklu przechowywania. W przypadku gdy czasokres
badań dozorowych jest krótszy od cyklu przechowywania należy wykonać
kolejne badania dozorowe w ramach przeglądu specjalnego, ujmując je
w „Planie obsługiwań technicznych UiSW w …. na … rok”. Wzór „Planu..”
przedstawiono w załączniku D.
2291. Algorytm postępowania podczas postawienia sprzętu na konserwację
długookresową nie odbiega znacząco od przedstawionego w przypadku
konserwacji krótkookresowej. Istotną zmianą jest jedynie wybór metody
konserwacji oraz wybór sprzętu.
2292. Przy konserwacji długookresowej stosuje się w zasadzie metody: bezsmarową,
smarową i hermetyzacji. Dopuszcza się również stosowanie metody luźno
pokrowcowej, głównie w przypadku składowania sprzętu w odpowiednich
warunkach klimatycznych.
2293. Drobny sprzęt zabezpieczony przy użyciu obecnie stosowanych bezsmarowych
środków konserwacyjnych np. Multakoru-WD lub Koncentratu W-68 wymaga
przy
długookresowym
przechowywaniu,
dodatkowego
opakowania
(np. z papieru LIK-7, papieru mikrowoskowego, folii z tworzyw sztucznych,
itp.).
2.5.7. Rotacja ogumienia
2294. Realizacja rotacji ogumienia w pojazdach z uwzględnieniem grupy
eksploatacyjnej sprzętu odbywa się w warunkach przestrzegania zasady
racjonalnego gospodarowania.
93
2295. Na sprzęcie kierowanym do przechowywania powinno znajdować się ogumienie
sprawne technicznie (dopuszczone do eksploatacji przez uprawnionego
diagnostę).
2296. Sprzęt kierowany do przechowywania długookresowego
powinien posiadać
(w miarę możliwości wynikających z ilości posiadanych w jednostce wojskowej
egzemplarzy sprzętu) wyrotowane ogumienie.
2297. Przy rotacji ogumienia na sprzęcie w przechowywaniu długookresowym należy
stosować poniższe zasady:
1) na sprzęt powinno być zakładane ogumienie, któremu upłynął okres
gwarancji lub któremu upłynęły minimum 4 lat od daty produkcji;
2) posiada wykorzystaną w granicach 80% normę przebiegu w km lub zużycie
bieżnika nie mniej niż 50%.
2298. Na sprzęcie będącym w przechowywaniu długookresowym utrzymywać
(w miarę możliwości) opony do 8 lat od daty produkcji. Po tym okresie
kierować je na sprzęt eksploatacyjny do całkowitego zużycia.
2299. Ogumienie pozyskane z rotacji kierować na pojazdy grupy eksploatacyjnej,
niemożliwe do wykorzystania w ramach jednostki wojskowej zgłaszać do
zagospodarowania do Wojskowego Oddziału Gospodarczego.
2300. W celu właściwej gospodarki i rotacji ogumienia jednostki wojskowe prowadzą
i przesyłają do Wojskowych Oddziałów Gospodarczych w formie elektronicznej
bazę danych o ogumieniu eksploatowanym w jednostce.
2301. Wojskowy Oddział Gospodarczy na podstawie przesyłanych z jednostek
wojskowych danych opracowuje zbiorcze bazy danych o ogumieniu
eksploatowanym w jednostkach i prowadzi ich bieżącą aktualizację.
2302. Zgłaszanie potrzeb i wycofywanie z eksploatacji oraz przesyłanie baz danych
prowadzić zgodnie z instrukcją DD.4.22.13, instrukcjami branżowymi oraz
podziałem kompetencji i zadań pomiędzy WOG a JW funkcjonującymi
w systemie zabezpieczenia JW w garnizonach SZ RP opartym na WOG.
2.5.8. Rotacja akumulatorów
2303. W gospodarowaniu akumulatorami przyjmuje się zasadę, że akumulator przez
okres używalności powinien być eksploatowany w jednym egzemplarzu sprzętu.
2304. Na sprzęcie kierowanym do przechowywania powinny znajdować się
akumulatory sprawne technicznie.
2305. Jeżeli w momencie kierowania sprzętu do przechowywania akumulatory są
niesprawne lub utraciły parametry użytkowe wówczas podlegają rotacji.
2306. Przy rotacji akumulatorów na sprzęcie kierowanym do przechowywania
powinny być zakładane (w miarę możliwości wynikających z ilości posiadanych
w jednostce wojskowej egzemplarzy sprzętu) akumulatory, którym zakończył
się okres gwarancji lub którym upłynęły minimum 2 lata od daty produkcji
(zaformowania).
2307. W celu właściwej gospodarki i rotacji akumulatorów jednostki wojskowe
prowadzą i przesyłają do Wojskowych Oddziałów Gospodarczych w formie
elektronicznej bazę danych o akumulatorach eksploatowanych w jednostce.
2308. Wojskowy Oddział Gospodarczy na podstawie przesyłanych z jednostek
wojskowych danych opracowuje zbiorcze bazy danych o akumulatorach
eksploatowanych w jednostkach i prowadzi ich bieżącą aktualizację.
2309. Zgłaszanie potrzeb i wycofywanie z eksploatacji oraz przesyłanie baz danych
prowadzić zgodnie z instrukcją DD.4.22.13, instrukcjami branżowymi oraz
94
podziałem kompetencji i zadań pomiędzy WOG a JW funkcjonującymi
w systemie zabezpieczenia JW w garnizonach ZS RP opartym na WOG.
2.6.
Wykonywanie badań diagnostycznych UiSW w przechowywaniu
2310. Badanie diagnostyczne w pełnym (szczegółowym) zakresie powinno pozwolić
na określenie stanu technicznego, zarówno kompletnych układów, zespołów, jak
i mechanizmów pojazdu oraz zlokalizowanie ich niesprawności. Badanie takie
powinno pozwolić ustalić zakres prac obsługowo - naprawczych niezbędnych do
wykonania w celu odtworzenia sprawności technicznej, zespołów
i mechanizmów.
2311. Badania techniczne pojazdów Sił Zbrojnych RP realizowane są zgodnie
z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych, Ministra
Finansów oraz Obrony Narodowej w sprawie badań technicznych pojazdów
Sił Zbrojnych RP, Policji i innych pojazdów używanych w sposób szczególny.
Przeprowadza się je bezpośrednio przed rozpoczęciem okresu przechowywania.
Badania techniczne przeprowadza się także przed kolejnym okresem
przechowywania, po upływie wcześniej wyznaczonego okresu przechowywania.
2312. Termin następnego badania technicznego pojazdu o którym mowa wyżej,
określa uprawniony diagnosta na podstawie wyciągu z rozkazu dowódcy
jednostki (instytucji) wojskowej użytkującej sprzęt, w którym określono
planowany termin okresu przechowywania. Datę kolejnego badania
diagnostycznego wyznacza się uwzględniając okres 30 dni od dnia zakończenia
planowanego okresu przechowywania.
2313. Uprawniony diagnosta po stwierdzeniu pozytywnego wyniku badania wpisuje
do dowodu rejestracyjnego kolejny termin badania technicznego pojazdu.
2.7.
Zasady wymiany materiałów pędnych i smarów oraz płynów
eksploatacyjnych
2.7.1. Zasady ogólne
2314. Do materiałów pędnych i smarów (MPS) oraz materiałów eksploatacyjnych
zalicza się:
1) benzyny i oleje napędowe;
2) oleje smarowe silnikowe i przekładniowe, oleje hydrauliczne;
3) smary plastyczne;
4) ciecze chłodzące (nisko zamarzające), hamulcowe, zmywające i inne.
2315. W układach paliwowych i smarowych techniki wojskowej, zarówno
eksploatowanej, jak i w przechowywaniu, należy utrzymywać właściwą jakość
paliw i produktów smarownych oraz przestrzegać nakazanych okresów
wymiany.
2316. Jeżeli własności fizyko - chemiczne MPS w czasie ich przechowywania uległy
jakościowym zmianom i nie odpowiadają w danej chwili normom technicznym,
należy zużyć je we własnym zakresie, po uprzednim poprawieniu ich
wskaźników lub przeklasyfikowaniu na inny gatunek.
2317. Straty (szkody) powstałe na skutek strat jakościowych lub przeklasyfikowania
MPS na gatunek tańszy, ewidencjonować w odpowiednich dokumentach po
uprzednim
przeprowadzeniu
postępowania
wyjaśniającego,
zgodnie
z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.
95
2.7.2. Wymiana MPS w technice wojskowej
2318. W zbiornikach wyłączonej z eksploatacji techniki wojskowej wymienia się
paliwo w następujących okresach:
1) benzynę samochodową - co 2 lata;
2) oleje napędowe
- co 4 lata;
3) paliwo lotnicze w samolotach i śmigłowcach wymienia się co 6 miesięcy,
a w okresie zimowym w razie obniżenia zawartości dodatku
zapobiegającego krystalizacji wody w paliwie;
4) w technice morskiej na zasadach ustalonych instrukcjami eksploatacyjnymi.
2319. Oleje znajdujące się w układach smarowania techniki wojskowej wymienia się:
1) w
sprzęcie
eksploatowanym
po
określonych
w
instrukcjach
eksploatacyjnych:
a) przebiegu kilometrów,
b) przepracowaniu motogodzin,
c) czasookresie (miesiącach/latach);
2) w sprzęcie znajdującym się w konserwacji po okresie dłuższym niż 1 rok
należy wymieniać tylko w przypadku konieczności uruchomienia układu
oraz bezpośrednio przed włączeniem sprzętu do użytkowania.
2320. Nadzór nad jakością paliw w zbiornikach wyłączonej z eksploatacji techniki
wojskowej należy realizować zgodnie z okresem przewidzianym dla danego
rodzaju paliwa testu.
2321. Zasady rotacji produktów MPS znajdujących się przy sprzęcie technicznym
wyłączonym z eksploatacji określają odrębne przepisy. Produkt MPS
przeznaczony do napełnienia zbiorników sprzętu technicznego winien zawierać
się w przedziale terminu ważności orzeczenia laboratoryjnego z testu B-2:
1) nie krótszym niż 1 rok dla benzyn samochodowych;
2) 2 lata dla oleju napędowego.
Dla pozostałych produktów MPS ich wymianę należy zaplanować przed
upływem terminu ważności orzeczenia laboratoryjnego z testu B-2.
2322. Płyn do chłodnic wymienia się w układach chłodzenia techniki wojskowej,
co 2 lata lub w okresach określonych w instrukcji obsługi UiSW, zlewając go do
przygotowanych zbiorników. Ilość zebranego płynu przepracowanego nie może
być mniejsza niż 90% pojemności układów chłodzenia, z których płyn został
zebrany. Pozostałą cześć płynu należy spisać z ewidencji na podstawie
protokołu zużycia.
2323. W razie podjęcia przez użytkownika techniki wojskowej decyzji o konieczności
wcześniejszej wymiany płynu do chłodnic (przed upływem dwóch lat lub przed
okresem określonym w instrukcji obsługi UiSW) z powodu obniżenia jego
własności użytkowych należy przed przekazaniem próbki tego płynu do analizy
wykonać pomiar temperatury krystalizacji (hydrometrem).
2324. W odniesieniu do płynu do chłodnic w sprzęcie będącym w przechowywaniu
w klimatyzowanych garażach lub przy zastosowaniu pokrowców wielokrotnego
użytku z osuszoną atmosferą, okres wymiany może być wydłużony o 1 rok.
2325. W odniesieniu do płynu w oporopowrotnikach i stabilizatorach armat wymianę
realizuje się co 5 lat lub wg wskaźnika jakości.
2326. Przy przygotowywaniu sprzętu do przechowywania długookresowego na okres
5 lat, wymianie na świeże podlegają produkty:
1) benzyny, których czas przebywania w układzie, zbiornikach lub kanistrach
(beczkach) był dłuższy niż 6 miesięcy;
96
2) oleje napędowe, których czas przebywania w układzie lub zbiornikach był
dłuższy niż 1 rok;
3) oleje silnikowe, przekładniowe i hydrauliczne, których czas przebywania
w układzie lub zbiornikach był dłuższy niż 1 rok lub przepracowały więcej
niż 20% przewidzianego limitu przebiegu, względnie 40% limitu o ile
poddane zostały układowej regeneracji;
4) smary plastyczne, których czas przebywania w układzie był dłuższy niż
2 lata - przez uzupełnienie świeżym, dłuższy niż 5 lat - przez wymianę;
5) płyny chłodzące niskozamarzające, których czas przebywania w układzie
był dłuższy niż 6 miesięcy;
6) płyny hamulcowe, których czas przebywania w układzie był dłuższy niż
1 rok lub przepracowały 20% limitu przebiegu;
7) płyn w oporopowrotnikach i stabilizatorach armat zgodnie z instrukcją
sprzętu;
8) ciecze zmywające i inne ciecze specjalne na ciecze nisko zamarzające.
2327. Terminy odświeżania planuje się na podstawie daty produkcji lub w razie
niemożności jej ustalenia, na podstawie daty dostawy MPS, wpisanej do książki
pomiarów i ewidencji materiałów pędnych w zbiornikach lub w ewidencji
odświeżania i kontroli jakości oraz terminu ostatniego raportu w zakresie testu
B-2 lub innego testu.
2328. Przy zlewaniu zużytych olejów i płynów chłodzących należy rozgrzać je do
temperatury ok.+ 60°C przez uruchomienie określonych zespołów.
2329. Przez uzupełnienie smaru plastycznego świeżym, w zespołach nie
demontowanych, rozumie się takie przesmarowanie, aby w szczelinach na
uszczelnieniach (np. na simmerringach) pojawiły się ślady smaru świeżego.
2330. Przez wymianę smaru plastycznego w zespołach nie demontowanych rozumie
się uzupełnienie (wtłoczenie) takiej ilości smaru, aby w szczelinach na
uszczelnieniach przestał wydobywać się smar zużyty, a pojawił się wyłącznie
świeży.
2331. Podczas wykonywania zabiegów konserwacyjnych należy po uruchomieniu
sprzętu na miejscu magazynowania i upływie około 1 godz. sprawdzić
w zbiornikach i układach poziom paliwa, olejów, płynu chłodzącego
i doprowadzić go do stanu o ok. 10% niższego niż maksymalny przewidziany
instrukcją eksploatacji dla danego typu sprzętu.
2332. Bezpośrednio przed postawieniem sprzętu na przechowywanie (np. przed
nałożeniem pokrowca) sprawdzić wszystkie miejsca potencjalnego przecieku
MPS i płynów eksploatacyjnych i wszystkie zauważone usterki usunąć.
2333. W dokumentacji przechowywanego sprzętu należy odnotować: rodzaj
zastosowanego w poszczególnych zespołach produktu i datę jego wymiany.
2334. Do najważniejszych czynności wykonywanych w czasie magazynowania należy
w trakcie przeglądów sprawdzenie szczelności wszystkich połączeń i usunięcie
przyczyny zauważonych wycieków oraz uzupełnienie płynów normatywnej
ilości.
2335. W przypadku jednorazowego przerwania 5-letniego okresu magazynowania
przed upływem 3 lat lub użytkowania sprzętu na drodze nie dłuższej niż 50 km
dla pojazdów gąsienicowych, 300 km dla kołowych transporterów
opancerzonych i 500 km dla samochodów, przy ponownym ich stawianiu na
przechowywanie nie wymieniać MPS i materiałów eksploatacyjnych, a tylko
uzupełnić świeżymi do wymaganego poziomu i dalej przechowywać zgodnie
z niniejszymi zasadami.
97
2336. Przy zdejmowaniu z magazynowania po upływie 5 lat w celu przygotowania
sprzętu na okres następnych 5 lat przechowywania obowiązkowo wymienić na
świeże wszystkie produkty MPS i materiały eksploatacyjne wg ww.
wytycznych, po uprzednim przeprowadzeniu próby drogowej na odcinku
30 - 50 km dla pojazdów gąsienicowych i 100 - 150 km dla pojazdów kołowych.
98
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW
- Załącznik A - Słownik terminów i definicji
- Załącznik B - Plan eksploatacji i ewidencji pracy UiSW w ….. JW …….
na ….. rok
- Załącznik C - Zasady opracowywania „Planu eksploatacji i ewidencji
pracy UiSW w JW. … na … rok”
- Załącznik D - Plan obsługiwań technicznych UiSW w ……… na …… rok
- Załącznik E - Książka przechowywania
- Załącznik F - Warunki przechowywania technicznych środków
materiałowych stosowanych w lotnictwie
- Załącznik G - Metryka zestawu
- Załącznik H - Karta charakterystyki preparatu niebezpiecznego
- Załącznik I - Okresy przeglądów kontrolnych
- Załącznik J - Ramowa karta zakresu czynności wykonania zabiegu
konserwacyjnego (Obsługiwania Technicznego)
- Załącznik K - Karta kontrolna konserwacji i przeglądu sprzętu (materiału)
- Załącznik L - Cykl konserwacji sprzętu w jednostkach wojskowych,
utrzymujących sprzęt na potrzeby jednostek nowo
formowanych
- Załącznik M - Algorytm postępowania podczas postawienia pojazdu do
konserwacji.
99
Załącznik A
SŁOWNIK TERMINÓW I DEFINICJI
AGM - (z ang. absorbent glas mat) technologia wiązania elektrolitu w macie szklanej
stosowana w technologii budowy akumulatorów. Akumulatory wykonane
w technologii AGM są odporne na częste cykle ładowań i rozładowań, posiadają
wydłużoną żywotność, ekstremalną odporność na wstrząsy, są w pełni zabezpieczone
przed wyciekiem elektrolitu, pozwalają na osiągnięcie 100% bezobsługowości.
EAN/UPC - europejski kod towarowy (z ang. European article numbering).- rodzina
kodów kreskowych (symbolika), wykorzystywana do oznakowania opakowań
jednostkowych oraz zbiorczych, występuje w wersji EAN-13, EAN-8.
EKSPLOATACJA
-
zespół celowych działań organizacyjno-technicznych
i ekonomicznych z UiSW oraz relacje między nimi, od chwili wprowadzenia UiSW do
Sił Zbrojnych RP, aż do jego wycofania. Celem eksploatacji jest utrzymywanie takich
warunków organizacyjno-technicznych, aby funkcje użytkowe UiSW mogły być
wykorzystane w założonym czasie, miejscu i z określoną intensywnością.
GTIN - globalny numer jednostki handlowej (z ang. global trade item number, określa
unikatowy kod przedmiotu handlu (wyrobu opakowanego lub usługi).
Nazwa określa zbiorczo całą rodzinę opracowanych przez GS1 struktur
identyfikatorów. Identyfikatory mogą składać się z 8, 12, 13 lub 14 cyfr.
GS1 - to system globalnych standardów identyfikacyjnych i komunikacyjnych
tworzących rozwiązania wspierające efektywne zarządzanie w łańcuchu dostaw.
Standardy GS1 umożliwiają swobodny i bezpieczny przepływ produktów, usług
i informacji, umożliwiają skuteczną wymianę towarów i danych między firmami.
JEDNOSTKA WOJSKOWA - jednostka organizacyjna SZ RP, funkcjonująca na
podstawie nadanego przez Ministra Obrony Narodowej etatu określającego jej strukturę
wewnętrzną, liczbę, rodzaje i rangę wszystkich stanowisk służbowych występujących
w tej jednostce, jak również liczbę i rodzaje uzbrojenia, środków transportowych
i innego wyposażenia należnego jednostce oraz posługująca się pieczęcią urzędową
z godłem Rzeczypospolitej Polskiej i nazwą (numerem) jednostki.
KONSERWACJA - operacja technologiczna polegająca na zastosowaniu środków
(materiałów)
konserwacyjnych, mająca na celu ograniczenie szkodliwego
oddziaływania środowiska na UiSW podczas jego przechowywania.
MAGAZYN - miejsce postoju sprzętu (magazyn, garaż, wiata, plac postoju)
spełniające wymogi przechowywania.
MAGAZYNOWANIE - postawienie UiSW w odpowiednio wydzielonych
i przygotowanych miejscach na okres dłuższych przerw w użytkowaniu.
METODA PRZECHOWYWANIA - zastosowany sposób utrzymania UiSW w stanie
wymaganej sprawności technicznej w miejscu jego magazynowania.
NAPRAWA (remont – nazwa stosowana w dotychczasowej nomenklaturze i do czasu
zmian strukturalnych w Siłach Zbrojnych RP jest tożsama nazwie naprawa) – zespół
czynności mających na celu odtworzenie sprawności technicznej UiSW lub jego resursu
przez usunięcie powstałych niesprawności (uszkodzeń) i wykonanie określonych
czynności zgodnie z wymaganą technologią.
OBSŁUGIWANIE TECHNICZNE - zespół czynności wykonywanych z UiSW
w celu podtrzymania lub przywrócenia mu wartości użytkowych.
PRZECHOWYWANIE - utrzymywanie UiSW w stanie wymaganej sprawności
technicznej w okresie dłuższych przerw w użytkowaniu, poprzez realizację określonych
czynności związanych z jego magazynowaniem oraz obsługiwaniami podczas
A-1
100
przechowywania. Obejmuje następujące przedsięwzięcia: składowanie, konserwację,
kontrole stanu technicznego i przeglądy okresowe.
RFID – (z ang. radio-frequency identification)- technika, która wykorzystuje fale
radiowe do przesyłania danych oraz zasilania elektronicznego układu (etykieta RFID)
stanowiącego etykietę obiektu przez czytnik, w celu identyfikacji obiektu.
ŚRODKI OCHRONY CZASOWEJ - zestaw materiałów konserwacyjnych i urządzeń
technicznych stosowanych w czasie przechowywania UiSW.
TECHNICZNE ŚRODKI MATERIAŁOWE (tśm) – części zamienne (zespoły,
podzespoły, mechanizmy, urządzenia), zestawy remontowe oraz środki chemiczne,
narzędzia i inne materiały eksploatacyjno-naprawcze;
QR Code- (z ang. Quick Response) - alfanumeryczny, dwuwymiarowy, matrycowy,
kwadratowy kod kreskowy wynaleziony w 1994 roku. Jest to kod modularny
i stałowymiarowy. Umożliwia kodowanie znaków, pozwala na zakodowanie znaków
należących do alfabetu arabskiego, greckiego, hebrajskiego lub cyrylicy, jak również
innych symboli. Budowa kodu umożliwia jego umieszczenie i odczyt na przedmiotach
szybko przemieszczających się względem skanera (np. na przenośnikach).
UPC - uniwersalny kod produktów (z ang. universal product code).- pierwszy standard
kodu kreskowego wprowadzony z myślą o usprawnieniu obsługi klientów
i gromadzenia danych.
UZBROJENIE I SPRZĘT WOJSKOWY (UiSW) - techniczne środki walki, sprzęt
techniczny oraz wyposażenie i środki zaopatrzenia, w tym techniczne środki
materiałowe i oprogramowanie, które ze względu na swoje wymagania lub właściwości
techniczno – konstrukcyjne oraz sposób zaprojektowania lub wykonania są
przeznaczone do celów wojskowych. UiSW obejmuje również wyroby i technologie
oraz sprzęt powszechnego użytku wykorzystywane w resorcie obrony narodowej.
W zakresie zapewnienia zgodności postanowień z obowiązującymi w resorcie ON
aktów prawnych stanowi odpowiednik pojęcia sprzęt wojskowy (SpW), który oznacza
wyposażenie specjalnie zaprojektowane lub zaadoptowane do potrzeb wojskowych
i przeznaczone do użycia, jako broń, amunicja lub materiały wybuchowe.
UZBROJENIE I SPRZĘT MORSKI (UiSM) - odnosi się do UiSW, dla którego
Gestorem zgodnie z obowiązującymi decyzjami jest Szefostwo Techniki Morskiej
MW.
UŻYTKOWANIE - świadome i planowe wykorzystanie UiSW, w celu wykonania
określonych zadań i wykorzystania jego funkcji użytkowych zgodnie z jego
przeznaczeniem i właściwościami funkcjonalnymi.
WOJSKOWY ODDZIAŁ GOSPODARCZY - jednostka wojskowa będąca
dysponentem środków budżetowych III stopnia, prowadząca samodzielną gospodarkę
materiałową i finansową, w tym realizująca funkcje zarządzania UiSW. Oznacza
również inne jednostki wojskowe pełniące funkcję oddziału gospodarczego (Bazy
Lotnicze, Komendy Portu Wojennego, Oddziały Zabezpieczenia DGW i KG ŻW,
JW WS).
101
Załącznik B
Plan eksploatacji i ewidencji pracy UiSW w ….. JW ……. na …….. rok
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
2 894
123
34
26
3
23,5
4,5
3,3
0,6
636,5
520
80
60
20
OO-2
2894
OO-2
OO_1
OR
504,6
L-2534/505,6
1 440
206,7
2005-04-12
km
123
34
26
3
mtg
23,5
4,5
3,3
0,6
MPS
520
80
60
20
998
1,5
31.12.2008
234,6
20
R-251/08
998
OO-1
PZD
234,6
L-967/228,5
100
PBS
PBS
PBS
PBS
145,7
2005-04-02
mtg
2
MPS
20
km
123
34
26
3
mtg
23,5
4,5
3,3
2,1
MPS
520
80
60
40
km
11 634
111
34
45
2
12
95,3
42
13
17
1
4
OO-1 (2)
OO-1
OBT
L-6537
OR
2005-04-11
OBT - 2005-08-16
7 260
p-pa 1 oś 0,8 UFS 1401
N
111 554
18 446
500
111
34
45
2
12
OO-1 (2)
OO-1
OBT
2005-04-11
OR
OBT - 2005-08-16
7260,0
898
5,0
23,0
35,0
1,5
1,0
3
17
21
1
1
OO-2
OO-1
798
OR
2005-04-10
862
km
111
34
45
2
12
mtg
5,0
23,0
35,0
1,5
1,0
MPS
45
30
38
2
5
6
2
4
1150
30
10
40
800
8
2
10
km
6
2
4
mtg
38,0
12,0
50
MPS
114
36
150,0
AKCEPTUJĘ
Uzgodniono
Opracował:
Akceptuję:
SZEF SŁUŻBY MPS OG
SZEF SZTABU JW.
..................................
..................................
..................................
SZEF SŁUŻBY …….. OG
..................................
1
108
PAD-8-3/400
S-54431
2 355
265
STAR 266
B1/SAM
7061
432
1985
WARSZTAT OBSŁUGI POJAZDÓW NA SAMOCHODZIE
RAZEM ZA TYP T-72 M1
UFK 7891
1976
E
NA ……... ROK .
1 050
N
78 366
20
Czołg T-72
M1
P
O
D
O
D
D
Z
IA
Ł
UBC 1685
RK-2001
ZATWIERDZAM
……………………………….
PLAN EKSPLOATACJI I EWIDENCJI PRACY UZBROJENIA I SPRZĘTU WOJSKOWEGO
……………………….. W JW ……………
320
OSTATNIE
OBSŁ./STAN
LICZN./DATA
Termin wykonania
ostatniego
okresowego badania
technicznego
REALIZACJE OBSŁUGIWAŃ TECHNICZNYCH I WYMIANY PŁYNÓW EKSPLOATACYJNYCH
MIESIĄCE
U
W
A
G
I
1
1
kcz
E
1987
ROK
PROD. LUB
OSTAT.
NAPRAWA
STAN
LICZNIKA
NA 01.01
PLANOW.
POTRZEBY
PALIWA
wg.
NZ(dm
3
)
N
Czołg T-72 A UBC 1672
N+1
N+2
N+3
N+4
5106/
295,4
R
E
A
L
IZ
A
C
J
A
P
L
A
N
U
N
A
K
O
N
IE
C
R
O
K
U
(
k
m
/m
tg
)
3001 /
512,3
3079
/
536,1
Czynności do wykonania na sprzecie w
przechowywaniu
DOWÓDCA/KOMENDANT OG
d
a
ta
p
o
s
ta
w
ie
n
ia
n
a
p
rz
e
c
h
o
w
y
w
a
n
ie
-
n
r
ro
z
k
a
z
u
ZAPAS
PRZEBIEGU
POJAZDU/
SILNIKA
PLANOW.
ZUŻYCIE
RESURSU
W ROKU
(km/mtg)
Lp
RAZEM ZA TYP STAR 266 B1 / SAM
PRZEBIEG OD
POCZĄTKU EKSPL.
km/mtg
STAN
SPRZĘTU
m
e
to
d
a
p
rz
e
c
h
o
w
y
w
a
n
ia
U
iS
W
REALIZACJA PLANU W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH
MARKA I TYP
POJAZDU
NUMER
REJESTRA-
CYJNY
INDEKS
MATERIAŁOWY
/JIM/
GRUPA
EKSPLOA-
TACYJNA
7002 /
565,4
RAZEM ZA TYP T-72 A
1
5
kcz
K
E
1976
E
1971
129
N
12458
dynamiczn
e
osuszanie
RAZEM ZA GRUPĘ CZOŁG ŚREDNI
kr
e
m
b
p
lo
t
23 mm
ZSU 23-4
UBS 3940
N
980
Aparatura
elektroniczna
E
1972
80
12
RAZEM ZA
SZEF WYDZIAŁU TECHNICZNEGO OG
..................................
SZEF LOGISTYKI OG
Turbina
20
B-1
102
Załącznik C
Zasady opracowywania „Planu eksploatacji i ewidencji pracy UiSW …..
w JW. … na …. rok”
1. W kolumnie 2 - wpisać nazwę pododdziału do którego przydzielono pojazd.
2. W kolumnie 3 - wpisać jednolity indeks materiałowy ( JIM) identyfikujący UiSW.
3. W kolumnie 4 - zaliczenie UiSW do odpowiedniej grupy eksploatacyjnej
oznaczając w następujący sposób: E-grupa w użytkowaniu, K - grupa
w przechowywaniu, PK - przechowywanie krótkookresowe, PD - przechowywanie
długookresowe, ZW - zapas wojenny.
Wpisów dokonywać na podstawie wyciągu z rozkazu dziennego dowódcy jednostki
o podziale UiSW na grupy eksploatacyjne na dany rok.
4. W kolumnie 5 - wpisać w liczniku stan sprzętu lub rok i rodzaj wykonanej naprawy
(np. NK-2009), w mianowniku rok produkcji.
5. W kolumnie 6 - w przypadku, gdy pojazd posiada więcej niż jeden licznik
prowadzić stany wszystkich liczników km czy mtg. W liczniku podawać wskazania
liczników mtg ogólnych, w mianowniku pracujących pod obciążeniem.
W przypadku przyczep w kolumnie stan licznika na dzień 01.01. wpisać stan
przejechanych kilometrów zgodnie z książką pojazdu mechanicznego.
W przypadku agregatów podać stan motogodzin na dzień 01.01.
6. W kolumnie 7 podać dane o wykonanym obsługiwaniu okresowym, np. nr 1 oraz
w nawiasie numer kolejnego obsługiwania. W przypadku danych o pojazdach
gąsienicowych podać termin ostatniego obsługiwania, a w przypadku pojazdów
samochodowych i przyczep podać datę ważności okresowych badań technicznych.
7. W kolumnach 9-20 planować:
− rodzaj obsługiwania (OO-1; OO-2, OR, OS), OBT- okresowe badanie
techniczne wykonywane 1 raz w roku;
− realizację PBS, PZD, PS, OO- wynikające z przyjętego systemu obsługiwań
i przeglądów UiSW w przechowywaniu w danym roku kalendarzowym;
− przy realizacji dokonywać wpisów ze zrealizowanych obsługiwań, podając
w mianowniku pod rodzajem wykonanego obsługiwania, numer karty usług
technicznych na podstawie której przeprowadzono obsługę, stan licznika przy
jakim wykonano obsługiwanie oraz datę jego wykonania.
Każdy typ, a następnie grupa pojazdów musi być podsumowana.
8. W kolumnach 21-27 ujmować tylko UiSW, będące na ZW- dotyczy planowanych
czynności obsługiwań i przeglądu w kolejnych latach jego przechowywania:
− kolumna 22-metoda przechowywania UiSW:
a) pokrowiec wielokrotnego użytku PWU);
b) pokrowiec jednorazowego użytku (PJU);
c) osuszanie wnętrza sprzętu (OWS);
d) osuszanie dynamiczne magazynu (OMD);
e) przechowywanie magazynowe;
− kolumna 23-data postawienia na przechowywanie,
C-1
103
− kolumna 24-27 planowane w tym okresie obsługiwania i przeglądy UiSW
odpowiednio :
a) przegląd bez sprawdzenia działania (PBS);
b) przegląd ze sprawdzeniem działania (PZD);
c) przegląd specjalny (PS);
d) obsługiwania
okresowe
dla
UiSW,
jeżeli
wynika
to
z obowiązujących katalogów i instrukcji.
Wykaz używanych skrótów np.:
N - sprzęt nowy;
NG I 2008 - sprzęt po pierwszej naprawie głównej w 2008 r.;
NK - naprawa konserwacyjna;
NS - naprawa średnia;
OO- obsługiwanie okresowe.
C-2
104
Załącznik D
Plan obsługiwań technicznych UiSW w ………… na ……… rok
ZATWIERDZAM
………………………………..
Rodzaj
Planow .
Poprzedni
obsługiw ania
ilość do
termin
obsługiw ania
realizacji
przeglądów
1
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
*Uw aga: dotyczy UiSW w ystępującego masow o np..broni ,
strzeleckiej, sprzętu optycznego, informatycznego, ISOPS, itp.
oraz zestaw ów napraw czych i tśm w ystępujących luzem i w ukompletow aniu
nie ujęte w "Planie eksploatacji…"
…………………………….
PLAN OBSŁUGIWAŃ TECHNICZNYCH UiSW W ...... NA ......... ROK*
SZEF SŁUŻBY
Lp.
Rodzaj UiSW
VII
Miejsce przech.
Metoda
przech.
VIII
Proponow any termin realizacji
IV
V
VI
Data
postaw . na
przech.
Pododz./
Magaz.
Ilość
(stopień, imię i nazw isko)
Grupa UiSW
X
XI
XII
Uw agi
I
II
IX
III
D-1
105
Załącznik E
Książka przechowywania
KSIĄŻKA PRZECHOWYWANIA
...............................................................................................
(nazwa sprzętu)
JEDNOSTKA WOJSKOWA
.............................
(nr jednostki wojskowej)
NR REJESTRACYJNY
................................................
(FABRYCZNY)
PODODDZIAŁ
.......................................................
E-1
106
................................................
(marka sprzętu)
Nr rej est rac yj n y (fabr ycz n y)
.....................................................................................................
....................................................................................................................................................
Sprzęt zakwalifikowany do przechowywania
........................................................................
(rodzaj przechowywania)
....................................................................................................................................................
(numer rozkazu z dnia)
Weryfikację przeprowadzono w obecności użytkownika
…………………………………………………...........................................................................
(funkcja, stopień imię i nazwisko)
Kom i sj a t echni cz na w skł adz i e j ak niż ej, powoł ana roz kaz em
nr .................... z dni a ....................... dokonał a w dni u
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
w e r yf i k a c j i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w z a k r e s i e :
(m arka sprz ęt u)
- s p r z ę t u s ł u ż b y c z o ł g o w o - s a m o c h o d o w e j
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(st . im i ę i naz wisko)
- s p r z ę t u u z b r o j e n i a i e l e k t r o n i k i
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(st . im i ę i naz wisko)
- s p r z ę t u ł ą c z n o ś c i , i n f o r m a t yk i i W E
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(st . im i ę i naz wisko)
- s p r z ę t u O P B M R
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(st . im i ę i naz wisko)
- s p r z ę t u i n ż yn i e r yj n e g o
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(st . im i ę i naz wisko)
- s p r z ę t u M P S
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(st . im i ę i naz wisko)
oraz pot wi erdz a j ego sprawność t echni cz ną, ukom pl et owanie i kwal i fikuj e
do prz echow ywani a m et odą
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w t e r m i n i e o d
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
P odpis y cz ł onków kom i sj i : .................................
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I .
E-2
107
C Y K L P L A N O W A N Y C H P R ZE G L Ą D Ó W I O B S Ł U G I W A Ń
II.
ADNOTACJE
O
WYKONANIU
PRZEGLĄDÓW
I
OBSŁUGIWAŃ
ORAZ
STWIERDZONYCH NIESPRAWNOŚCIACH
Rodzaj przeglądu,
obsługiwania lub
stwierdzone
niesprawności
D a t a
A d n o t a c j e o w yk o n a n i u
Nr kart y usł ugi
stopień, imię,
nazwisko, podpis
wykonawcy
U w a g i
1
2
3
4
5
I I I .
D O D A T K O W E I N F O R M A C J E
T e r m i n
N a z w a
I I
2 0 1 3
V I
2 0 1 3
I X
2 0 1 3
X I
2 0 1 3
I
2 0 1 4
I V
2 0 1 4
V I I
2 0 1 4
X I I
2 0 1 4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1 0
P B S
X
X
X
X
P S
O O
P Z D
X
1 1
1 2
1 3
1 4
1 5
1 6
1 7
1 8
1 9
2 0
2 1
2 2
E-3
108
ZASADY PROWADZENIA KSIĄŻKI PRZECHOWYWANIA
Z AS AD Y O G Ó L N E
Książka przechowywania służy do ewidencjonowania danych dotyczących przechowywanego
uzbrojenia i sprzętu wojskowego. Może być wykorzystywana dla pojedynczych egzemplarzy sprzętu
jak również do partii sprzętu drobnego, przechowywanego grupowo.
Książkę przechowywania zakłada dowódca pododdziału, wpisów dokonują upoważnieni
specjaliści.
Książka przechowywania przygotowana jest na maksimum 5 lat przechowywania UiSW
i powinna znajdować się w widocznym miejscu przy sprzęcie.
W części wstępnej w miejscu rodzaj przechowywania wpisujemy: przechowywania
krótkookresowe lub długookresowe oraz numer rozkazu o podziale sprzętu na grupy eksploatacyjne.
Skład komisji technicznej dokonującej weryfikacji przygotowania sprzętu do postawienia na
przechowywanie należy dostosować do rodzaju sprzętu stawianego na przechowywanie tzn., jeżeli sprzęt
nie posiada zespołów, podzespołów czy układów podległych służbom wymienionym w wykazie to należy
powołać do komisji tylko specjalistów tych służb, których układy się w nim znajdują.
Część I
1. W rubryce:„TERMIN” wpisujemy miesiąc i rok planowanego przeglądu lub obsługiwania.
Wpisów dokonujemy corocznie, na początku roku kalendarzowego, podstawą wpisów są
terminy określone w „Planie eksploatacji ....”
2. Skróty w rubryce „NAZWA” oznaczają:
PBS
- przegląd bez sprawdzenia działania;
PS
- przegląd specjalny;
OO
- obsługiwanie okresowe;
PZD
- przegląd ze sprawdzeniem działania.
3. W przypadku konieczności wykonywania przeglądu specjalnego częściej niż 1 raz na kwartał,
w rubryce przeglądu wpisujemy słownie tylko częstotliwość jego wykonywania, np. 1 raz na
miesiąc.
4. Planowany termin przeglądu lub obsługiwania zaznaczamy „krzyżykiem” na przecięciu
rubryk „TERMIN” i „NAZWA”.
5. W przypadku wykonywania różniących się zakresem czynności przeglądów specjalnych,
oznaczonych odpowiednio PS
(1)
do PS
(N)
zamiast „krzyżyka” na przecięciu rubryk „TERMIN”
i „NAZWA” wpisujemy oznaczenie rodzaju przeglądu specjalnego.
Część II
W czasie przygotowywania książki przechowywania tabela w części II powinna być
wydłużona na przynajmniej kilka stron.
Rubryka 1. - wpisujemy nazwę skróconą przeglądu, obsługiwania, stwierdzoną niesprawność lub inną
czynność, której wykonanie powoduje konieczność wejścia do sprzętu;
Rubryka 2. - wpisujemy datę dokonania czynności, podając dzień, miesiąc i rok;
Rubryka 3. - wpisujemy adnotacje o wykonaniu czynności wskazanej w rub. 1 oraz nr KUT.
W przypadku niepełnego jej wykonania np. z braku części zamiennych, podaje się co
zostało nie wykonane oraz przewidywany termin wykonania;
Rubryka 4. - wpisujemy czytelnie dane osoby wykonującej czynności i podpis;
Rubryka 5. - wpisujemy adnotacje o usunięciu usterek z rub. 3 lub na co należy zwrócić uwagę przy
następnym przeglądzie.
Część III
W części tej wpisujemy dodatkowe informacje wynikające ze specyfiki sprzętu
lub zastosowanej metody przechowywania, np. gdzie znajduje się: zdjęty osprzęt
i wyposażenie, dodatkowe kanistry z paliwem, akumulatory itp. oraz kontrole przechowywanego
sprzętu prowadzone przez organa nadrzędne.
E-4
109
Załącznik F
Warunki przechowywania technicznych środków materiałowych
stosowanych w lotnictwie
L.p.
Nazwa składowanych tśm
Rodzaj magazynu
Wymagania dodatkowe
otwarty
pół-
otwarty
zamknięty
nieogrzewany
ogrzewany
1
2
3
4
5
6
7
1.
Silniki lotnicze zakonserwowane i opakowane pokrowcem
hermetycznym z folii w skrzyni
Z
Z
W
2.
Silniki lotnicze zakonserwowane bez pokrowca hermetycznego w
skrzyni
W
3.
Wielkogabarytowe elementy płatowca, dodatkowe zbiorniki paliwa
oraz sprzęt hangarowy i narzędzia
W
4.
Części zamienne płatowców i silników
W
5.
Ogumienie lotnicze i inne wyroby gumowe
W
6.
Aparatura kontrolno-pomiarowa, wyposażenie elektroniczne, osprzęt
lotniczy
W
7.
Drobne elementy elektryczne, przewody elektryczne, osłony węże z
tworzywa sztucznego
W
8.
Akumulatory
W
Akumulatory kwasowe
składuje się oddzielnie od
zasadowych
9.
Urządzenia i elementy instalacji tlenowych pokładowych sp
W
Chronić przed smarami,
olejami i wpływem chemikalii
10.
Pokrowce (brezent), tkaniny i wyroby skórzane
W
11.
Wyroby hutnicze i z metali nieżelaznych
W
12.
Drewno
Z
W
13.
Papier, wyroby papiernicze, druki i środki zakłóceń pasywnych
W
14.
Artykuły lakiernicze i chemiczne, farby
W
Składuje się oddzielnie od
pozostałych środków mater.
w pomieszczeniach
o wentylacji wymuszonej
z dachami o lekkiej konstrukcji
z hermetyczną instalacją
elektryczną
15.
Pokładowe uzbrojenie lotnicze (broń strzelecka)
W
F-1
110
LEGENDA
1. Znak „W” wskazuje właściwy rodzaj magazynu, w którym należy przechowywać określone tśm, zgodnie z wymogami ustalonymi przez
Producenta.
2. Znak „Z” oznacza, że dany rodzaj środków materiałowych w przypadku braku właściwego magazynu może być składowany w magazynie
o niższym standardzie przechowywania.
3. Jeżeli dla danego rodzaju środków materiałowych nie są wymagane szczególne warunki składowania, można je przechowywać w magazynach
o wyższym standardzie niż podano w tabeli.
4. W przypadku braku pomieszczeń magazynowych oraz w warunkach polowych (Polski Kontyngent Wojskowy realizujący zadania poza
granicami państwa), można składować tśm w pomieszczeniach zastępczych, nie odpowiadających w pełni wymaganiom ustalonym dla
magazynów lub wolnym powietrzu. Przechowywane wyroby w tych warunkach, należy uprzednio zakonserwować, opakować hermetycznie
i umieścić w opakowaniach transportowych. Stosy sprzętu w opakowaniach transportowych, ułożone na wolnym powietrzu należy chronić przed
kradzieżą i bezpośrednim oddziaływaniem czynników atmosferycznych.
F-2
111
Załącznik G
Metryka zestawu
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
------------------------------------------------------------------
METRYKA ZESTAWU
NAZWA RODZAJU WOJSK LUB SŁUŻB
PEŁNA NAZWA ZESTAWU
SKRÓT NAZWY ZESTAWU
NUMER INDEKSOWY (KATALOGOWY)
NUMER ZESTAWU
DATA UKOMPLETOWANIA ZESTAWU.
NUMER JEDNOSTKI (R
BM) KOMPLETUJĄCEJ ZESTAW
PIECZĘĆ JEDNOSTKI DO DOKUMENTÓW
BYDGOSZCZ
-------------------------
20.... r.
KOLEJNOŚĆ WPISYWANIA DANYCH
G-1
112
1.
Spis treści.
2.
Charakterystyka techniczna i przeznaczenie zestawu:
2.1 Przeznaczenie zestawu;
2.2 Opakowanie zestawu i rozmieszczeni
e asortymentowe technicznych środków materiałowych wchodzących w skład zestawu;
2.3
Ciężar zestawu brutto, netto;
2.4
Ilość opakowań dla zestawu (wymiary opakowań);
2.5
Możliwość załadowcza na środki transportowe;
2.6 Schemat rozmieszczenia zestawu na palecie;
2.7 Konserwacja zestawu;
2.8
Odświeżanie zestawu.
3.
Wykaz technicznych środków materiałowych wchodzących do zestawu.
4.
Wykaz braków i uzupełnień.
5.
Wykaz zmian.
6.
Kontrola przechowywania.
7.
Ewidencja konserwacji i odświeżania.
8.
Obrót materiałowy zestawem.
9.
Ewidencja wydawania tśm.
G-2
113
WY
KAZ TECHNNICZNYCH ŚRODKÓW MATERIAŁOWYCH WCHODZĄCYCH DO ZESTAWU
Lp.
Nr ind.
Nr katalogowy
Nazwa
im.
Ciężar
jedn.
w kg.
Ilość
w zestawie
Lokali-
zacja
Okres
konserwacji
lat
Metoda
konserwacji
Stan
na dzień.......
Uwagi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
G-3
114
WY
KAZ BRAKÓW I UZUPEŁNIEŃ
Lp.
Nr
indeksowy
Nr katalogowy
Wyszczególnienie
im.
Ilość
brakujących
części
Kto
uzupełni
Uzupełniono na
podstawie
zlecenia
(protokołu)
Ilość
uzupełnionych
części
Czytelny
podpis
i pieczęć
Uwagi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
G-4
115
WYKAZ ZMIAN
Lp.
Wyjęto
Zastąpiono
Pojemnik
Czytelny
podpis i
pieczątka
Uwagi
Nr
indeksowy
Nr katalogowy Wys
zczególnienie im
Ilość
Nr
indeksowy
Nr
katalogowy
Wyszczególnienie im. Ilość
Przegroda
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
G-5
116
KONTROLA PRZECHOWYWANIA
Lp.
Data kontroli,
kontrolu
jący
Wyniki kontroli
Termin usunięcia
usterki. Podpis osoby
kontrolującej
Realizacja
usunięcia usterek
Data i podpis
usuwającego usterki
Uwagi
Warunki przechowywania, konserwacji,
opakowanie, ułożenie, braki, nadwyżki, wykonanie
uwag pokontrolnych
1
2
3
4
5
6
7
G-6
117
EWIDENCJA KONSERWACJI I ODŚWIEŻANIA
Lp.
Data konserwacji,
odświeżania
Nazwa tśm
Wykonano czynności
Data następnej
konserwacji,
odświeżania
Podpis wykonawcy
Uwagi
1
2
3
4
5
6
7
G-7
118
OBRÓT MATERIAŁOWY ZESTAWEM
Lp.
Numer JW i miejscowość
posiadacza zestawu
Data
przybycia
Numer dokumentu
przychodowego
(p.p.m.)
Data
wysłania
Numer dokumentu
rozchodowego (zlecenia)
Nazwa i adres
odbiorcy zestawu
Uwagi
1
2
3
4
5
6
7
8
G-8
119
EWIDENCJA WYDAWANIA TŚM
Lp.
Wyszczególnienie
Nr pozycji zestawu
Ilość
Rodzaj i nr dokumentu
wydania
Uwagi
1
2
3
4
5
6
G-9
120
Załącznik H
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO
Data aktualizacji karty 2007-02-02
1. Identyfikacja preparatu /Identyfikacja producenta
Nazwa handlowa: SUPERMAL Emalia olejno-ftalowa oraz Baza A, B i C.
Zastosowanie: Emalia przeznaczona jest do dekoracyjno-ochronnego malowania drewna,
materiałów drewnopochodnych, tynków, betonu oraz odpowiednio zagruntowanych
elementów stalowych i żeliwnych. Może być stosowana do wymalowań wewnątrz i na
zewnątrz pomieszczeń.
Nazwa i adres Firmy
Fabryka Farb i Lakierów „ŚNIEŻKA” S.A.
39-102 Lubina 34a
Oddział 39-207 Brzeźnica
tel.014 6811111 fax. 014 6822222
tel.014 6773441
telefony alarmowe: tel. kom. 0509 609 217
042 637 04 74 (sztab ratownictwa chemicznego)
e-mail: karty@sniezka.com
2. Skład i informacja o składnikach
Skład: Zawiesina pigmentów i wypełniaczy w roztworze żywicy ftalowej z dodatkiem
środków pomocniczych w rozpuszczalnikach organicznych
Niebezpieczne składniki:
Nazwa substancji
Nr CAS
Nr indeks
Nr WE % wag
(max.)
Klasyfikacja
Benzyna ciężka obrabiana
wodorem (ropa naftowa) -
zawartość
benzenu
<
0,1%-zawartość
węglowodorów
aromatycznych <1%
64742-
48-9
649-327-00-
6
265-
150-3
40
Xn; R10-65-66 ma
zastosowanie nota P
n-Heksan
(składnik benzyny)
110-54-3 601-037-00-
0
203-
777-6
2
F; R11
Repro.kat 3 R62Xn;
R65-48/20 Xi; R38
R67 N;R51-53
H-1
121
3. Identyfikacja zagrożeń
Produkt sklasyfikowany jako łatwopalny
Zastosowano notę P
R10 Produkt łatwopalny.
Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Pary są cięższe od powietrza, gromadzą
się przy powierzchni ziemi i w dolnych partiach pomieszczeń.
R66 – Powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie i pękanie skóry
Zagrożenie dla zdrowia
Drogi narażenia:
Drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego, przez skórę.
Skutki narażenia:
Objawy zatrucia ostrego: Pary mogą działać drażniąco i depresyjnie na ośrodkowy
układ nerwowy, powodując zawroty i bóle głowy, mdłości, zaburzenia koordynacji ruchów
i równowagi, senność, utratę przytomności. W wysokim stężeniu mogą wystąpić zaburzenia
rytmu i przewodnictwa mięśnia sercowego, migotanie komór, śmierć. Przy doustnym
przyjęciu mogą wystąpić bóle brzucha, wymioty z ryzykiem zachłyśnięcia i zachłystowego
zapalenia płuc. Następstwem ostrego zatrucia może być przemijające uszkodzenie wątroby
i nerek.
Objawy zatrucia przewlekłego: Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu
nerwowego, uszkodzenie wątroby, przewlekłe zapalenia spojówek, zapalenie skóry.
Zagrożenie dla środowiska
Istnieje niebezpieczeństwo zanieczyszczenia gleby i wód powierzchniowych
4. Pierwsza pomoc
Niezbędne leki: Tlen
Odtrutki: nie są znane
Leczenie: postępowanie objawowe.
4.1. Zatrucie inhalacyjne: Wyprowadzić z miejsca narażenia. Zapewnić spokój, dostęp
świeżego powietrza, chronić przed utratą ciepła. Poszkodowanego nieprzytomnego ułożyć w
pozycji bocznej ustalonej, usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Wezwać
lekarza.
Pomoc lekarska: Postępowanie objawowe, kontrola ciśnienia tętniczego, akcji serca.
Skażenie lub oblanie skóry: Zmyć skórę dużą ilością wody.
Skażenie oczu: Płukać dużą ilością wody przez ok. 15 min.
4.2. Zatrucie drogą pokarmową: nie prowokować wymiotów. Nie podawać do picia mleka,
tłuszczów i alkoholu. Wezwać lekarza.
5. Postępowanie w przypadku pożaru
Szczególne niebezpieczeństwa:
Produkty niecałkowitego spalania mogą zawierać tlenek węgla. Produkt pływa po
powierzchni wody i może być powtórnie zapalony. Opary są cięższe od powietrza, utrzymują
się też nad powierzchnią ziemi i mogą ulec zapłonowi ze znacznej odległości.
Środki gaśnicze:
Środki gaśnicze: woda-prądy rozproszone, środki pianotwórcze, proszki gaśnicze, dwutlenek
węgla. Nie należy stosować wody w pełnym strumieniu.
H-2
122
Inne informacje:
Chłodzić sąsiednie pojemniki rozpylając wodę z bezpiecznej odległości.
Środki ochrony indywidualnej dla strażaków: indywidualne standardowe wyposażenie
strażaka, urządzenie ochrony dróg oddechowych działające niezależnie od atmosfery
otoczenia.
6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska
Środki ochrony osobistej:
-
rękawice gumowe;
-
gogle ochronne;
-
maska z pochłaniaczem par organicznych;
-
butelka z czystą wodą.
Postępowanie w przypadku wycieku:
Zapobiec zanieczyszczeniu gleby i wody. Zapobiec rozprzestrzenianiu się lub dostaniu się do
kanalizacji, rowów lub rzek, używając piasku, ziemi lub innych dostępnych barier.
Usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i używania
narzędzi iskrzących); zabezpieczyć studzienki ściekowe; unikać bezpośredniego kontaktu
z uwalniającą się substancją; pary rozcieńczyć prądami wodnymi rozproszonymi; o ile to
możliwe zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić, uszkodzone opakowania
umieścić w szczelnym opakowaniu ochronnym); przy dużych wyciekach miejsce
gromadzenia się cieczy obwałować, zebraną ciecz przysypać niepalnym materiałem
chłonnym, zebrać do zamkniętego pojemnika.
7. Postępowanie z preparatem i jego magazynowanie
Magazynowanie:
Przechowywać w oryginalnych opakowaniach, szczelnie zamkniętych w dobrze
wentylowanych pomieszczeniach, z dala od bezpośredniego działania światła słonecznego
i innych źródeł ciepła i zapłonu. Nie palić w pomieszczeniu magazynowym. Przechowywać
w temperaturze od 278
0
K (+5
0
C) do308
0
K (+35
0
C). Okres gwarancji: 24 miesiące.
Manipulowanie produktem:
Unikać długotrwałego lub wielokrotnego kontaktu ze skórą. Nie wdychać oparów, mgły,
aerozolu, jakie może utworzyć produkt. Usunąć wszystkie źródła otwartego ognia.
Unikać iskier. Nie palić. Zastosować specjalne środki ostrożności zapobiegające powstawaniu
elektryczności statycznej. Uziemić cały sprzęt. Nie wylewać do kanalizacji.
8. Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej
Ochrona dróg oddechowych: maska izolująca drogi oddechowe typu MASKA SECURA
2000 + pochłaniacze typ A1.
Ochrona oczu: okulary ochronne szczelnie przylegające do twarzy typu „UNI-CHEM”, gogle
ochronne.
Ochrona rąk: rękawice ochronne (NITRYL NBR lub VITON).
Skóra – odzież ochronna z materiałów powlekanych w wersji antyelektrostatycznej, obuwie
ochronne. Przed przerwami oraz po zakończeniu pracy myć ręce i smarować maścią
chroniącą skórę.PN-80/Z-08953 „Ochrona Pracy”.
H-3
123
Techniczne środki ochronne:
Zapewnić odpowiednią wentylację. Stosować tylko w pomieszczeniach dobrze
wentylowanych. W przypadku niedostatecznej wentylacji stosować maski z pochłaniaczem
par rozpuszczalników organicznych.
Inne wyposażenie:
Wartości NDS, NDSCh, NDSP w środowisku pracy (załącznik do Rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. Dz.U. Nr 217, poz.1833) wraz
ze zmianami:
Składnik
NDS (mg/ m
3
)
NDSCh (mg/
m
3
)
NDSP (mg/ m
3
)
Benzyna do lakierów CAS 64742-
48-9
300
900
-
n-Heksan CAS 110-54-3
72
-
-
Metody oznaczania:
PN-81/Z-04134.03 Oznaczanie czystości powietrza. Badanie zawartości ropy naftowej i jej
składników. Oznaczanie par benzyny C do lakierów na stanowiskach pracy metodą
chromatografii gazowej z wzbogacaniem próbki.
PN-Z-04136-3:2003 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości heksanu. Oznaczanie
n-heksanu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej
9. Właściwości fizykochemiczne:
9.1.Postać fizyczna, barwa, zapach
Wzór chemiczny:
mieszanina różnych związków
Stan skupienia :
ciekły
Barwa:
zależnie od koloru emalii
Zapach :
benzyny do lakierów
9.2. Temperatura wrzenia, °C:
ok.162
9.3. Rozpuszczalność w wodzie:
nierozpuszczalna
- w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalniki organiczne
9.4. Lepkość mierzona kubkiem
wypływowym ø4, s:
80-140
9.5. Gęstość, g/cm
3
:
1,1-1,3 (1,5dla podkładowej)
9.6. Zawartość substancji lotnych,
%masowy, najwyżej:
40
9.7. Temperatura zapłonu °C:
ok. 40
9.8. Temperatura samozapłonu °C:
-
9.9. Granice wybuchowości
- dolna , % obj.:
1,3
- górna , % obj.:
8,6
9.10. Właściwości korozyjne :
nie powoduje
9.11. Stężenie wybuchowe: pary mogą tworzyć w powietrzu mieszaniny wybuchowe
9.12. Gęstość par względem powietrza:
ca 3,3 dla benzyny (powietrze=1).
H-4
124
10. Stabilność i reaktywność
Substancja stabilna w warunkach normalnych przechowywania.
Warunki, których należy unikać: chronić przed promieniami słonecznymi i źródłami ciepła.
Materiały, których należy unikać: silne utleniacze, kwasy i zasady.
Niebezpieczne produkty rozkładu: dwutlenek węgla, tlenek węgla.
11. Informacje toksykologiczne
Produkt może powodować silne podrażnienie i/lub nadwrażliwość układu oddechowego,
uczucie duszności w klatce piersiowej, krótki oddech i dolegliwości astmatyczne. Osoby
z problemami astmatycznymi, uczuleniowymi, chronicznymi chorobami układu
oddechowego nie powinny pracować z produktem.
Drogi wchłaniania: w postaci pary-przez drogi oddechowe w postaci cieczy-przez skórę
i z przewodu pokarmowego
Toksyczność ostra: dla składnika benzyna ciężka obrabiana wodorem
Ostra toksyczność: po połknięciu
LD
50
szczur>2000 mg/kg
Ostra toksyczność: Skóra
LD
50
królik>2000 mg/kg
Ostra toksyczność: Inhalacyjnie
LC
50
szczur>5000 mg/m
3
/4h
12. Informacje ekologiczne
Pływa na powierzchni wody. Adsorbuje do gleby, paruje częściowo (znaczna część pozostaje
po jednym dniu). Duże ilości mogą wnikać do gleby i skazić wody gruntowe.
Toksyczność dla składnika: Benzyna ciężka obrabiana wodorem CAS 64742-48-9 wykazuje
małą toksyczność:
LC50 >100 mg/l, ryby, algi, dafnie
13. Postępowanie z odpadami
Niszczyć przez spalenie w specjalnie przygotowanych do tego celu urządzeniach
odpowiadających przepisom w zakresie utylizacji odpadów.
W wykazie odpadów niebezpiecznych wg Rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 27 września 2001r (Dz.U. Nr 112 poz.1206) znajdują się odpady z farb, lakierów
- kod 08 01 11.
Niszczyć przez spalenie w specjalnie do tego celu urządzeniach odpowiadających przepisom
w zakresie utylizacji odpadów.
14. Informacje o transporcie
Klasa: 3
Nazwa przewozowa RID/ADR: FARBA
Numer rozpoznawczy: 30
Numer UN 1263
Nalepka ostrzegawcza: 3
Grupa pakowania: III
Instrukcje pakowania: P001, IBC03, LP01, R001
Kod klasyfikacyjny: F1
Ilości ograniczone : LQ 7
H-5
125
15. Informacje dotyczące przepisów prawnych
Dane zawarte w karcie są zgodne z Ustawą z dnia 25 lutego 2011r. „o substancjach
i preparatach chemicznych” (Dz.U.11.63.322) wraz z późniejszymi zmianami oraz aktami
wykonawczymi: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 września 2002 „w sprawie karty
charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego” (Dz.U.02.140.1171)
wraz ze zmianami; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 „w sprawie
kryteriów i sposobów klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych” (Dz.U.03.171.1666)
wraz ze zmianami; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 „w sprawie
oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych”
(Dz.U.03.173.1679) wraz ze zmianami; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września
2005 „w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i
oznakowaniem” (Dz.U.05.201. 1674).
Etykieta wyrobu zawiera: Benzyna ciężka obrabiana wodorem (ropa naftowa)
R10 – Produkt łatwopalny
R66 – Powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie i pękanie skóry
S2 – Chronić przed dziećmi
S23 – Nie wdychać gazu/dymu/pary/rozpylonej cieczy
S24/25 – Unikać zanieczyszczenia oczu i skóry
S46 – W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza- pokaż opakowanie lub
etykietę
S51 – Stosować wyłącznie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach
Zawiera oksym bytan-2-onu. Może powodować wystąpienie reakcji alergicznej
Limit zawartości LZO dla produktu: (kat. A/d/SB); 400 g/l (2007), max. 400 g/l.
16. Inne informacje
Dane zawarte w karcie zostały opracowane na podstawie aktualnie posiadanej wiedzy, nie
określają jednak w sposób ostateczny właściwości wyrobu i nie mogą być uzasadnieniem
prawomocnych umów.
Źródła podstawowych danych do opracowania karty charakterystyki:
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r.
(Dz.U.02.217.1833) w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń
czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy wraz z późniejszymi
zmianami;
- Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów
niebezpiecznych (Dz.U.11.110.641);
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012r.o odpadach ( Dz.U.z 2013r.,poz.21) r.;
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogów
odpadów (Dz.U.01.112.1206);
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 lipca 2004 r. (Dz.U.04.168.1763)
w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub
ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego;
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 stycznia 2007 „w sprawie
szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia emisji lotnych związków
organicznych powstających w wyniku wykorzystywania rozpuszczalników
H-6
126
organicznych w niektórych farbach i lakierach oraz preparatach do odnawiania
pojazdów” (Dz.U. 07.11.72);
- Karty charakterystyki surowców.
Znaczenie symboli i zwrotów:
F – Produkt wysoce łatwopalny
R11 – Produkt wysoce łatwopalny
Repro kat 3 – Substancje/preparaty działające szkodliwie na rozrodczość (płodność) kategorii
3
R62 - Możliwe ryzyko upośledzenia płodności
Xn – Produkt szkodliwy
R 65 – Działa szkodliwie; może powodować uszkodzenie płuc w przypadku połknięcia
R48/20 – Działa szkodliwie przez drogi oddechowe; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w
następstwie długotrwałego narażenia
Xi – Substancje/preparaty drażniące
R38 – Działa drażniąco na skórę
R67 – Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy
N – Substancje/preparaty niebezpieczny dla środowiska
R51-53 – Działa toksycznie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się
niekorzystne zmiany w środowisku wodnym
Data opracowania: 19.05.1999
Opracował: Specjalista ds. ADR i Jakości Wyrobów mgr inż. Maria Kurczyk-Wlazło
H-7
127
Załącznik I
Okresy przeglądów kontrolnych
poszczególnych grup technicznych środków materiałowych stosowanych w lotnictwie
Lp.
Grupa środków materiałowych
Podlega przeglądowi co:
miesiąc
kwartał pół roku
rok
1
2
3
4
5
6
1.
Silniki lotnicze
x
x
x
2.
Części zamienne płatowca i silnika,
wyposażenie i uzbrojenie pokładowe
statków powietrznych, narzędzia
x
x
x
3.
Ogumienie lotnicze
x
x
4.
Tkaniny , skóry i ich wyroby
x
x
5.
Artykuły lakiernicze i chemiczne
x
6.
Półfabrykaty metali, narzędzia i inne
materiały ogólnego użytku
x
P l a n y p r z e g l ą d ó w k o n t r o l n y c h
1.
W składnicach (RBLog) i w służbie zaopatrzenia lotniczo-technicznego oddziałów
gospodarczych opracowuje się roczne plany przeglądów kontrolno - technicznych na
wszystkie przechowywane lotnicze środki materiałowe.
2. W planach tych ujmuje się rodzaje (grupy) środków materiałowych, ilości
i terminy przeprowadzenia przeglądów oraz określa osoby zobowiązane do dokonania
przeglądów.
3.
Wyniki przeglądów wpisuje się do książki przeglądów kontrolnych sprzętu (materiałów)
lub kart kontrolnych konserwacji i przeglądu sprzętu w zależności od rodzaju środków
materiałowych, będących przedmiotem kontroli.
I-1
128
Załącznik J
Ramowa karta zakresu czynności wykonania zabiegu konserwacyjnego
(Obsługiwania Technicznego)
AKCEPTUJĘ
Szef Logistyki WOG
……………………………….
RAMOWA
KARTA ZAKRESU CZYNNOŚCI
WYKONANIA ZABIEGU KOSERWACYJNEGO
(OBSŁUGIWANIA TECHNICZNEGO)
przy ....................................................................................
( nazwa uzbrojenia i sprzętu wojskowego)
Lp.
Nazwa operacji i czynności
Narzędzia,
przyrządy,
materiały
Wskazówki i warunki
techniczne realizacji
zabiegu
konserwacyjnego
Uwagi
1
2
3
4
5
ROZKONSERWOWANIE SPRZĘTU
CZAS POTRZEBNY DO WYKONANIA CZYNNOŚCI …….. rbh
1
2
OBSŁUGA SPRZĘTU
CZAS POTRZEBNY DO WYKONANIA CZYNNOŚCI …….. rbh
1
2
BADANIA DIAGNOSTYCZNE I PRÓBA DROGOWA
CZAS POTRZEBNY DO WYKONANIA CZYNNOŚCI …….. rbh
1
2
KONSERWACJA SPRZĘTU
CZAS POTRZEBNY DO WYKONANIA CZYNNOŚCI …….. rbh
1
2
OPRACOWAŁ
.............................................................
( stopień, imię i nazwisko )
J-1
129
Załącznik K
KARTA KONTROLNA KONSERWACJI I PRZEGLĄDU SPRZĘTU (MATERIAŁU)
………….…….…………………
(nazwa jednostki wojskowej)
………………………………
(magazyn - warsztat)
KARTA KONTROLNA KONSERWACJI
I PRZEGLĄDU SPRZĘTU (MATERIAŁU)
Nazwa sprzętu (materiału) ……………………………………………………………………
Kategoria …………… Symbol indeks ……………………. nr katalogowy
……………………
Data produkcji ……………..……… Nr rejestracyjny (fabryczny)
……………..……………
Stan licznika ……………....… Data przyjęcia na przechowanie ……………..……………
Podstawa:
……………..………………………………………………………………………………
(nr i data rozkazu (zarządzenia))
Zabiegi konserwacyjne lub przeglądy kontrolne
Uwagi dotyczące konserwacji:
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Lp.
Rodzaj wykonanego zabiegu
konserwacyjnego (przeglądu)
D
a
ta
p
rz
e
p
ro
w
a
dzone
go
za
bi
egu
Im
ię
i
n
a
z
w
is
k
o
pr
ze
pr
ow
ad
za
jąc
ego
k
o
n
se
rw
ac
ję
(p
rz
eg
lą
d)
, d
at
a
,
p
o
d
pi
s
T
er
m
in
n
as
tę
pn
ej
k
o
n
se
rw
a
c
ji
Podpis
osob
y
kont
rol
uj
ąc
ej
1
2
3
4
5
6
K-1
130
Zużycie materiałów
Lp.
Data
zapisu
Nazwa
materiałów
Symbol indeks.
Nr katalog
J.m.
Ilość
Numer
asygnaty
Informacje
uzupełniające
lub uwagi
1
2
3
4
5
6
7
8
Zdjęcie z konserwacji
…………………………...……………..…… zdjęto z konserwacji ……………………………
(sprzęt/materiał) (data)
Podstawa: ………………………………………………………………………… ………………
(nr i data rozkazu, zarządzenia)
Szef/Kierownik
……………………………….
(podpis)
K-2
131
Załącznik L
CYKL KONSERWACJI SPRZĘTU W JEDNOSTKACH WOJSKOWYCH, UTRZYMUJĄCYCH SPRZĘT
NA POTRZEBY JEDNOSTEK NOWO FORMOWANYCH.
L-1
132
Załącznik M
ALGORYTM POSTĘPOWANIA PODCZAS POSTAWIENIA POJAZDU DO KONSERWACJI.
Założyć Kartę Usługi Technicznej na dany egzemplarz UiSW
Poddać weryfikacji na stacji diagnostycznej
Usunąć stwierdzone usterki i wykonać obsługiwanie
okresowe
*
Sprawdzić wykonanie zadania na stacji diagnostycznej
(wykonać badania diagnostyczne dopuszczające pojazd do
ruchu drogowego)
Czy pojazd
sprawny?
NIE
TAK
Pojazd postawić w miejscu przechowywania
Wykonać zabieg konserwacyjny
Powołać komisję celem sprawdzenia
wykonania zadania
Czy zadanie
wykonano
poprawnie?
NIE
TAK
Podać punkt do rozkazu o postawieniu UiSW na konserwację
Dokonać adnotacji w nw. dokumentach:
-
„ Książka przechowywania”
-
„ Karta ewidencji obsługiwań i zabiegów konserwacyjnych”
-
„ Książka pojazdu mechanicznego”, „Dowód urządzenia ”
-
„ Plan eksploatacji i ewidencji pracy sprzętu”
Wyciąg z rozkazu podpiąć pod wyciąg z rozkazu o zdjęciu
z konserwacji
* -
w przypadku konserwacji krótkookresowej - najbliższe obsługiwanie okresowe
- w przypadk
u konserwacji długookresowej - najwyższe obsługiwanie okresowe
M-1
133
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Magazynowanie pasz i odchodów (organizacja przechowywania i zagospodarowania), Studia, Technologia w
Zasady zarządzania w organizacjach międzynarodowych oraz zas
19 Organizowanie i prowadzenie procesów konserwowania
10 Uzytkowanie oraz konserwacja Nieznany (2)
biologia, wirusy opis, Wirusy to ultramikroskopowe organizmy, przechodzące nawet przez najdrobniejsz
Zasady zarządzania w organizacjach międzynarodowych oraz zas (2)
16 Struktura regularnego i nieregularnego modelu organizacji?zy?nych NMT oraz
Zasady zarządzania w organizacjach międzynarodowych oraz zas, Dokumenty(2)
288 Rozporz dzenie Ministra Finans w w sprawie wystawiania oraz przesy ania faktur w formie elektron
10 Użytkowanie oraz konserwacja maszyn do montażu obuwia
EURO 2012 w Polsce Organizacja turnieju oraz zapobieganie zagrożeniom bezpieczeństwa publicznego eb
24 Cechowanie, pakowanie, przechowywanie oraz transport
Instrukcjami obsługi oraz konserwacji sprzętu znajdującego się w pracowni3
POWSTANIE, ZADANIA, STRUKTURA ORGANIZACYJNASTRAŻY CELNEJ ORAZ WYBRANE PROBLEMY KADROWEDO ROKU 1926
19 Organizowanie i prowadzenie procesów konserwowania
więcej podobnych podstron