Zasobniki ciep³a

RBB

ZATRZYMAJ

CIEP£O

ZATRZYMAJ

CIEP£O

30%

30%

S

O Z

C

Z

Ê

D

N

O

Œ

Æ

D

O

Spis treœci

Strona 3

Strona 4

Strona 7

Strona 8-13

Strona 14-15

Zatrzymaj ciep³o

Korzyœci p³yn¹ce z instalacji zbiornika

Parametry u¿ytkowe zasobnika buforowego

Zasobniki RBB: typ 1 - 6

Jak dobraæ pojemnoœæ i rodzaj zasobnika do powierzchni budynku?

Zatrzymaj ciep³o

Na wszelkie sposoby staramy siê zatrzymaæ ciep³o: ocieplamy budynki, uszczelniamy okna
i drzwi. Mimo to straty energii cieplnej s¹ nadal du¿e, tak¿e w okresach jesiennym
i wiosennym, kiedy zdarza siê, ¿e instalacja grzewcza, wbrew potrzebom pracuje na pe³nych
obrotach. Czy nie powinniœmy tej traconej energii magazynowaæ?

OdpowiedŸ na to pytanie wydaje siê oczywista: magazynuj¹c ciep³o
oszczêdzamy na kosztach ogrzewania. Ceny paliw ci¹gle rosn¹
i nie wydaje siê, ¿eby kiedykolwiek mia³y spaœæ. Warto zatem
zainteresowaæ siê dostêpnymi na rynku technologiami
magazynowania ciep³a.

Mo¿emy zmniejszyæ koszty ogrzewania akumuluj¹c
ciep³o wtedy, kiedy nasz piec wytwarza iloœæ ciep³a,
jakiej instalacja nie jest w stanie odebraæ, czyli
kiedy jest go zbyt wiele (w przypadku
ogrzewania domu jednoczeœnie piecem
i kominkiem z p³aszczem wodnym lub
panelem solarnym) lub w godzinach,
kiedy energia elektryczna s³u¿¹ca do
ogrzewania jest tañsza (w taryfie
nocnej).

Magazynowanie ciep³a metodami RBB daje
nam wiêkszy komfort. W przypadku pieców
z za³adunkiem rêcznym, w zale¿noœci
od temperatury na zewn¹trz, mo¿na wyd³u¿yæ czas
pomiêdzy poszczególnymi za³adunkami nawet
trzykrotnie. Dodatkowo unikamy k³opotu, jakim
jest rozpalanie kot³a i jego krótka sta³opalnoœæ.

Za akumulacj¹ ciep³a przemawiaj¹ nie tylko
argumenty ekonomiczne ale równie¿
ekologiczne. Dzia³ania proekologiczne
zmniejszaj¹ emisjê zanieczyszczeñ do atmosfery.
Nieodebrany nadmiar ciep³a przez instalacjê “nie ucieka” przez komin
i tym sposobem zmniejszamy zanieczyszczenie komina sadz¹.

Jak zatem magazynowaæ ciep³o? W przypadku gospodarstw domowych najprostszym
sposobem bêdzie monta¿ zbiornika akumulacyjnego, zwanego równie¿ buforem ciep³a.

W dalszej czêœci katalogu prezentujemy zasobniki ciep³a marki RBB z wê¿ownicami
z karbowanej stali nierdzewnej . Zasobniki te pod wzglêdem u¿ytkowym ³¹cz¹ cechy
zbiornika buforowego, magazynuj¹cego ciep³o dla potrzeb CO, ze zbiornikiem CWU.
Takie rozwi¹zanie techniczne pozwala akumulowaæ ciep³¹ wodê technologiczn¹
i jednoczeœnie przygotowaæ ciep³¹ wodê u¿ytkow¹.

3

4

Korzyœci p³yn¹ce z instalacji zbiornika

Zasobnik ciep³a: co to jest?

Zasobnik ciep³a to du¿y zbiornik, do którego dop³ywa gor¹ca woda z kominka lub kot³a.
Dopiero z niego p³ynie dalej do grzejników. Dziêki temu, ¿e woda stygnie powoli,
a w zbiorniku jest jej du¿o (kilkaset litrów), mo¿liwe jest zmagazynowanie nadmiaru ciep³a
dostarczanego przez urz¹dzenie grzewcze i wykorzystanie go póŸniej. Zasobnik ciep³a
pozwala na bezproblemow¹ wspó³pracê kilku Ÿróde³ ciep³a – gdy oprócz podstawowego
kot³a w domu znajduj¹ siê tak¿e dodatkowe Ÿród³a ciep³a, jak kominek z p³aszczem
wodnym, czy kolektory s³oneczne.

Na podobnej zasadzie jak akumulator – pobiera energiê ciepln¹ i oddaje j¹ wtedy, kiedy
nie ma zasilania. W zasobniku ciep³a temperatura rozk³ada siê warstwowo. Ciep³a woda
znajduje siê na samej górze zbiornika, jako najl¿ejsza. Dolne warstwy zbiornika to woda
najzimniejsza. Woda podgrzewana od góry niechêtnie przekazuje ciep³o w dó³, dlatego
woda pozostanie rozdzielona na warstwy cieplejsz¹ i zimniejsz¹. To pozwala pobieraæ doœæ
ciep³¹ wodê ze zbiornika nawet wtedy, gdy jest on prawie „roz³adowany” – czyli wtedy gdy
warstwa ciep³ej wody jest stosunkowo cienka. Zaleganie najzimniejszej wody na dnie
pozwala na oddawanie ciep³a przez ch³odny czynnik roboczy, np. z kolektora s³onecznego,
co gwarantuje najbardziej wydajne wykorzystanie dodatkowego Ÿród³a ciep³a.

Im wiêcej wody w zbiorniku, tym
wiêcej ciep³a mamy do dyspozycji
po zgaœniêciu ognia, ale oczywiœcie
najpierw odpowiednio d³u¿ej trzeba
podgrzewaæ wodê. Zbiorniki buforowe
maj¹ ró¿ne rozwi¹zania konstrukcyjne.
Mog¹ mieæ wbudowan¹ jedn¹, dwie
lub trzy wê¿ownice umo¿liwiaj¹ce
pod³¹czenie do ró¿nych niezale¿nych
Ÿróde³ ciep³a, a tak¿e przygotowywaæ
ciep³¹ wodê u¿ytkow¹.

Bufor mo¿e tak¿e pe³niæ dodatkow¹ rolê sprzêg³a hydraulicznego pozwalaj¹c zamontowaæ
nowy kocio³ z obiegiem pompowym w budynku z grawitacyjn¹ instalacj¹ grzewcz¹.

Zasobnik ciep³a jest dobrze zaizolowany termicznie, dziêki czemu jeœli nie pobieramy
z niego ciep³a – na³adowany utrzymuje wysok¹ temperaturê wewn¹trz nawet przez kilka
dni. Pozwala to w okresie letnim ³adowaæ zasobnik raz na 2-3 dni i ca³y czas mieæ dostêpn¹
ciep³¹ wodê u¿ytkow¹, dodatkowo w przypadku pod³¹czenia do zasobnika instalacji
solarnej mo¿e siê okazaæ, ¿e w najcieplejszych miesi¹cach roku nie jest koniecznie
rozpalanie kot³a.

Jak dzia³a zasobnik?

Na czym polega wygoda w u¿ytkowaniu?

te

mper

atur

a w z

asobni

ku [°C]

80

90

100

godziny [h]

0

10

20

30

40

50

60

70

0

24

48

72

96

Wykres ilustruj¹cy proces stygniêcia

na³adowanego do 95°C zasobnika w czasie 4 dni.

5

Dla kogo zasobnik ciep³a RBB?

Kiedy zasobnik ciep³a jest najbardziej wydajny?

Dla u¿ytkowników kot³ów na drewno i inne paliwa sta³e. Niestety paliwo to trzeba dok³adaæ
do paleniska rêcznie i z du¿¹ czêstotliwoœci¹. Dlatego dziêki instalacji zasobnika mo¿na
zmniejszyæ k³opotliwoœæ obs³ugi takiego kot³a, poprzez wyd³u¿enie czasu pomiêdzy
kolejnymi za³adunkami, a tak¿e optymalnie wykorzystaæ moc grzewcz¹ kot³a, kiedy pracuje
on na 100% swoich mo¿liwoœci.

Innymi odbiorcami zainteresowanymi magazynowaniem ciep³a mog¹ byæ osoby
posiadaj¹ce kot³y elektryczne – korzystaj¹c z tañszej taryfy nocnej kocio³ ³aduje zasobniki,
które w czasie trwania taryfy dziennej oddaj¹ zgromadzone ciep³o do instalacji grzewczej.
Wymagan¹ pojemnoœæ magazynu ciep³a (przewa¿nie 2-6 tys. litrów – wielkoœæ zale¿na od
czasu trwania taryfy nocnej oraz mocy kot³a i zapotrzebowania budynku na ciep³o) mo¿na
uzyskaæ buduj¹c bateriê po³¹czonych ze sob¹ szeregowo zasobników ciep³a.

Zasobnik RBB jest najwydajniejszy, gdy temperatura na zewn¹trz waha siê pomiêdzy -5°C
a +10°C. Wtedy nadmiar energii nie jest przekazywany na zaspokojenie bie¿¹cych potrzeb
energetycznych budynku, ale mo¿e byæ kumulowany w zasobniku.

Œrednie miesiêczne temperatury w °C w wybranych miastach Polski
(prognoza na lata 2011-2020*):

* Polish Journal of Argonomy, Numer 5, 2011, str. 26

Miasto/miesi¹c

Wroc³aw

Warszawa

Szczecin

Bia³ystok

I

-0,2

1,9

0,5

-3,2

II

1,3

-0,6

1,4

2,0

III

5,1

3,4

4,7

2,0

IV

9,8

8,9

8,7

8,0

V

14,5

14,3

13,4

13,8

VI

17,8

17,6

17,0

17,0

VII

19,6

19,5

18,9

18,9

VIII

18,8

18,6

18,2

17,9

IX

14,9

14,3

14,7

13,5

X

9,5

8,4

9,6

7,5

XI

4,4

3,2

4,7

2,3

XII

1,3

-0,1

1,8

-1,2

Co daje zasobnik ciep³a?

?

?

?

?

?

Oszczêdnoœæ – najwiêksza (rzêdu 20-30%) w instalacjach z kot³ami na paliwa sta³e

z za³adunkiem rêcznym. Zasobnik magazynuje nadmiar energii wyprodukowanej
przez kocio³ i w ten sposób zapobiega przegrzewaniu siê budynku oraz stratom energii
(w przypadku braku zasobnika nadmiar energii nieodebrany przez instalacjê grzewcz¹
budynku uchodzi kominem do atmosfery).

Dodatkowo zmagazynowana energia jest oddawana do instalacji po wygaœniêciu kot³a

przez co wyd³u¿a siê czas pomiêdzy paleniami w kotle.

Bufor umo¿liwia bezproblemow¹ pracê kot³a w warunkach przejœciowych temperatur

(jesieñ, wiosna).

Ochrona œrodowiska. Zazwyczaj kocio³ „widz¹c”,

¿e woda w instalacji za bardzo siê rozgrza³a,
ogranicza iloϾ dostarczanego powietrza do komory
spalania, co powoduje zmniejszenie mocy cieplnej,
ale równie¿ wystêpowanie nieca³kowitego
i niezupe³nego spalania. Efektem tego jest doœæ du¿a
zawartoϾ substancji palnych w spalinach - tlenek
wêgla jest toksyczny, a niespalone substancje
smoliste przyczyniaj¹ siê w du¿ym stopniu do
oklejania komina sadz¹. Przy zastosowaniu
zasobnika RBB ten problem zostaje wyeliminowany.

Zamiast „zmuszaæ” kocio³ do pracy przez ca³¹ dobê

przy ograniczonej wydajnoœci, zasobnik pozwala mu
na pracê przez krótszy czas, ale przy wiêkszej mocy.
Dziêki temu zwiêksza siê sprawnoœæ spalania kot³a,
co przek³ada siê wprost na mniejsze zu¿ycie paliwa.
Powoduje to obni¿enie kosztów ogrzewania
budynku, a tak¿e przed³u¿a ¿ywotnoœæ pieca.

6

7

Parametry u¿ytkowe zasobnika buforowego

Parametry u¿ytkowe zasobnika buforowego (dotyczy wszystkich pojemnoœci):

Czynnik przep³ywaj¹cy przez zasobnik

Czynnik przep³ywaj¹cy przez wê¿ownice

Ciœnienie robocze

Ciœnienie próby ciœnieniowej

Max. ciœnienie czynnika wewn¹trz wê¿ownic

Ciœnienie próby ciœnieniowej wê¿ownic

Max. temperatura robocza czynnika

Materia³ pow³oki zasobnika (stal czarna)

Materia³ wê¿ownic (stal nierdzewna)

Wê¿ownica / gdzie przewidziano

Izolacja termiczna

Minimalna temp. u¿yteczna w zasobniku na cele c.w.u.

Minimalna temp. u¿yteczna w zasobniku na potrzeby instalacji grzewczej

Wê¿ownice oraz nakrêtki i nyple posiadaj¹ polski atest Pañstwowego Zak³adu Higieny
HK/W/0835/01/2009 i mog¹ byæ stosowane do wody pitnej.

Zasobnik 1000 L 2471x1600/2.5 o 790x2.5 2050

Zasobnik 700 L 2190x1600/2.5 o 700x2.5 2010

Zasobnik 500 L 2190x1100/2.5 o 700x2.5 1510

woda u¿ytkowa

woda pitna / glikol

3 bar

4 bar

10 bar

12,5 bar

95°C

S235JR

1.4404

Rura karbowana, DN25

Pianka poliuretanowa miêkka

55°C

30°C

P³aszcz stalowy

szer. (A) x wys (B) / gruboϾ (mm)

Dennica dolna/górna

œrednica ( ) x gruboœæ (mm)

o

Wysokoœæ ca³kowita

H (mm)

A

B

o

H

8

Zasobnik RBB: typ 1

Zasobnik ciep³a bez wê¿ownic

?

?

?

?

?

?

W tym uk³adzie zasobnik ciep³a dzia³a jako bufor miêdzy kot³em a instalacj¹ centralnego
ogrzewania, jednoczeœnie pe³ni rolê sprzêg³a hydraulicznego pozwalaj¹c na wspó³pracê kot³a
z obiegiem pompowym z instalacj¹ w obiegu grawitacyjnym.

Zasobnik ciep³a doskonale sprawdza siê w instalacjach z kot³ami na paliwo sta³e z rêcznym
podawaniem paliwa:

Daje oszczêdnoœæ paliwa do 30%

Poprawia sprawnoœæ kot³a magazynuj¹c nadmiar ciep³a niewykorzystywanego w instalacji

ogrzewania, przez co obni¿a siê koszt ogrzewania budynku

Mo¿e nawet dwukrotnie wyd³u¿yæ czas pomiêdzy kolejnymi wsadami - nadmiar ciep³a

zakumulowany w zasobniku w czasie dzia³ania kot³a jest oddawany do instalacji
ogrzewania po jego wygaœniêciu

Zmniejsza dymienie i zmniejsza powstawanie sadzy

Podwy¿sza komfort – oszczêdnoœæ czasu dziêki mniejszej liczbie za³adunków opa³u

Przed³u¿a okres eksploatacji kot³a – praca kot³a w optymalnych warunkach spalania

Typ

PojemnoϾ

Nr artyku³u

RBB-1-500

500 l

RBB-1-500

RBB-1-700

700 l

RBB-1-700

RBB-1-1000

1000 l

RBB-1-1000

9

Zasobnik RBB: typ 2

Zasobnik ciep³a z dodatkow¹ wê¿ownic¹ grzewcz¹

Ten uk³ad posiada takie same zalety jak powy¿szy, jednak dodatkowo w zasobniku
zamontowano wê¿ownicê grzewcz¹ ze stali nierdzewnej, co pozwala na pod³¹czenie
dodatkowego Ÿród³a ciep³a wymagaj¹cego niezale¿nego obiegu od g³ównej instalacji
centralnego ogrzewania (np. kominek z p³aszczem wodnym).

Typ

PojemnoϾ

Nr artyku³u

RBB-2-500

500 l

RBB-2-500

RBB-2-700

700 l

RBB-2-700

RBB-2-1000

1000 l

RBB-2-1000

10

Zasobnik RBB: typ 3

Zasobnik ciep³a z dodatkow¹ wê¿ownic¹ ciep³ej wody u¿ytkowej

Ten uk³ad posiada takie same zalety jak w przypadku zasobnika RBB : typ 1, jednak
dodatkowo w zasobniku zamontowano wê¿ownicê ze stali nierdzewnej do podgrzewania
ciep³ej wody u¿ytkowej.

Instalacja centralnego ogrzewania jest pod³¹czona na wysokoœci 2/3 zasobnika, co daje
bufor w górnej czêœci zbiornika. Na³adowany do 90°C bufor (górna jego czêœæ obejmuj¹ca
wê¿ownicê) pozwala przy wy³¹czonym kotle ogrzaæ do 250 litrów ciep³ej wody u¿ytkowej.
Ca³y zasobnik na³adowany do 90°C przy wy³¹czonym kotle i braku poboru ciep³a
na potrzeby instalacji ogrzewania umo¿liwia przygotowanie nawet 700 litrów ciep³ej wody
u¿ytkowej (œrednie dzienne zapotrzebowanie na ciep³¹ wodê u¿ytkow¹ dla 4-osobowej
rodziny to oko³o 200 litrów, co pozwala w³¹czaæ kocio³ w okresie letnim co 3-4 dni, maj¹c
ca³y czas bie¿¹c¹ ciep³¹ wodê). Termostatyczny zawór mieszaj¹cy stanowi zabezpieczenie
przed wyp³ywem zbyt gor¹cej wody u¿ytkowej.

Typ

PojemnoϾ

Nr artyku³u

RBB-3-500

500 l

RBB-3-500

RBB-3-700

700 l

RBB-3-700

RBB-3-1000

1000 l

RBB-3-1000

11

Zasobnik RBB: typ 4

Zasobnik ciep³a z dodatkow¹ wê¿ownic¹ grzewcz¹ i wê¿ownic¹ ciep³ej wody u¿ytkowej

Ten uk³ad zawiera dwie wê¿ownice ze stali nierdzewnej – doln¹ dodatkowego Ÿród³a ciep³a oraz
wê¿ownicê ciep³ej wody u¿ytkowej i stanowi po³¹czenie zalet uk³adów zasobników RBB: typ 2 i typ 3.

Typ

PojemnoϾ

Nr artyku³u

RBB-4-700

700 l

RBB-4-700

RBB-4-1000

1000 l

RBB-4-1000

12

Zasobnik RBB: typ 5

Zasobnik ciep³a z dodatkow¹ wê¿ownic¹ dla instalacji solarnej i wê¿ownic¹ ciep³ej wody
u¿ytkowej

Jest to uk³ad analogiczny do uk³adu zasobnika RBB: typ 4, jednak zamiast wê¿ownicy
dodatkowego Ÿród³a ciep³a w zasobniku zamontowano specjaln¹ wê¿ownicê dla instalacji
solarnej.

Pod³¹czona do uk³adu instalacja solarna w okresach przejœciowych wspomaga instalacjê
grzewcz¹, a w okresie letnim zaspokaja nawet 100% zapotrzebowana na ciep³¹ wodê
u¿ytkow¹. Dodatkowo uk³ad solarny jest wykorzystywany w sposób optymalny.
Obie wê¿ownice wykonane s¹ ze stali nierdzewnej.

Typ

PojemnoϾ

Nr artyku³u

RBB-5-700

700 l

RBB-5-700

RBB-5-1000

1000 l

RBB-5-1000

13

Zasobnik RBB: typ 6

Zasobnik ciep³a z dodatkow¹ wê¿ownic¹ dla instalacji solarnej, wê¿ownic¹ grzewcz¹
dodatkowego Ÿród³a ciep³a i wê¿ownic¹ ciep³ej wody u¿ytkowej

Ten uk³ad to po³¹czenie poprzednich uk³adów – zawiera trzy wê¿ownice ze stali
nierdzewnej, pozwalaj¹ce na pod³¹czenie dwóch dodatkowych Ÿróde³ ciep³a oraz
przygotowanie ciep³ej wody u¿ytkowej.

Typ

PojemnoϾ

Nr artyku³u

RBB-6-1000

1000 l

RBB-6-1000

14

Jak dobraæ pojemnoœæ i rodzaj zasobnika
do powierzchni budynku?*

A - bez wê¿ownic, Typ 1
B - z wê¿ownic¹ doln¹, Typ 2
C - z wê¿ownic¹ górn¹, Typ 3
D - z wê¿ownic¹ doln¹ i górn¹, Typ 4 i Typ 5
E - z wê¿ownic¹ górn¹ i dwoma wê¿ownicami dolnymi, Typ 6

Typy zasobników

Powierzchnia budynku w m2

R

odz

aj Ÿr

ód³

a ci

ep³

a i

ins

tal

acji

* Kalkulacje op³acalnoœci przeprowadzono przy za³o¿eniu izolacyjnoœci budynku spe³niaj¹cej obowi¹zuj¹ce
przepisy budowlane, uœrednione sprawnoœci instalacji i Ÿróde³ ciep³a oraz œredniorynkowe ceny paliw,
zgodnie z danymi rynkowymi datowanymi na Marzec 2012.

15

Rodzaj Ÿród³a ciep³a i instalacji

I Kocio³ sta³opalny z zasypem rêcznym
II Kocio³ sta³opalny z zasypem rêcznym + przygotowanie c.w.u.
III Kocio³ automatyczny (gazowy, olejowy, sta³opalny z podajnikiem automatycznym)

+ kominek z p³aszczem wodnym

IV Kocio³ automatyczny (gazowy, olejowy, sta³opalny z podajnikiem automatycznym)

+ kominek z p³aszczem wodnym + przygotowanie c.w.u.

V Kocio³ sta³opalny z zasypem rêcznym + uk³ad solarny + przygotowanie c.w.u.
VI Kocio³ automatyczny (gazowy, olejowy, sta³opalny z podajnikiem automatycznym)

+ kominek z p³aszczem wodnym + uk³ad solarny + przygotowanie c.w.u.

VII Kocio³ automatyczny (gazowy, olejowy, sta³opalny z podajnikiem automatycznym)

+ uk³ad solarny + przygotowanie c.w.u.

VIII Kocio³ automatyczny (gazowy, olejowy, sta³opalny z podajnikiem automatycznym)

+ przygotowanie c.w.u.

IX Kocio³ elektryczny dzia³aj¹cy w taryfie dzieñ/noc (nale¿y zaprojektowaæ magazyn ciep³a

sk³adaj¹cy siê z kilku zasobników o pojemnoœci dobranej do konkretnych w³asnoœci
cieplnych budynku oraz lokalnego rozk³adu godzinowego taryfy elektrycznej)

du¿a op³acalnoœæ i szybki czas zwrotu inwestycji, znaczna poprawa warunków pracy

kot³a i du¿e oszczêdnoœci paliwa

œrednia op³acalnoœæ mimo poprawy warunków spalania w paleniskach sta³opalnych,

w szczególnych warunkach rozwi¹zanie mo¿e okazaæ siê korzystne

d³ugi czas zwrotu inwestycji, stosunkowo ma³e oszczêdnoœci eksploatacyjne

RBB-STAL J.BORUSIAK SP.K.

ul. Wojska Polskiego 83

63-200 Jarocin

tel. [phone]

fax [phone]

e-mail:[e-mail]

www.rbb-stal.com.pl