Ć

WICZENIE NR

4

B

ADANIE WZROKU Z WYKORZYSTANIEM SYSTEMU

„W

IDZĘ

2007”

Opracowanie:

dr inż. Piotr Odya

1. W

PROWADZENIE

System diagnostyki wad widzenia „Widzę” stanowi część wortalu telemedycznego

www.telezdrowie.pl, który udostępnia użytkownikom Internetu interaktywne serwisy
diagnostyczno – rehabilitacyjne w dziedzinach związanych ze zmysłami odpowiedzialnymi za
komunikowanie się. Znajdują się tam systemy: „Słyszę” - umożliwiający badanie słuchu,
„Tinnitus” – diagnostyczno informacyjny serwis dla osób cierpiących na szumy uszne oraz
nadwrażliwość na dźwięki, „Mówię” – diagnostyczno rehabilitacyjny system poświecony
mowie i opisywany system „Widzę”.

System „Widzę” jest najmłodszym (rozpoczął działanie w roku 2001) z dostępnych w

ramach wortalu www.telezdrowie.pl. Przeznaczeniem serwisu jest umożliwienie badań
przesiewowych wzroku przede wszystkim u dzieci i młodzieży, ale zawiera on także
informacje na temat budowy oka, schorzeń układu wzrokowego oraz współczesnej okulistyki.

System „Widzę” funkcjonuje w dwóch wersjach: internetowej oraz wersji

„offline’owej”, instalowanej na dysku twardym komputera, na którym przeprowadzane jest
badanie. Na system składają się testy: różnicowania kontrastu, różnicowania barw, widzenia
stereoskopowego. Wersja internetowa jest dostępna pod adresem http://www.telezdrowie.pl/
i umożliwia samodzielne wykonanie badania wzroku. Wersja „off-line’owa” wymaga
specjalnego sprzętu (kalibrator oraz okulary anaglifowe) oraz przeszkolonego personelu do
przeprowadzenia badania. Dlatego nie jest ona powszechnie dostępna i stosowana jest
podczas badań przesiewowych prowadzonych w szkołach i tym podobnych placówkach. W
ostatnich lata wersja ta była intensywnie rozwijana, tak by spełniać wymogi stawiane tego
typu aplikacjom multimedialnym, m.in. zamiast zwykłego HTML wykorzystano technologię

KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH

L

ABORATORIUM

:

P

ERCEPCJA

D

ŹWIĘKÓW I

O

BRAZÓW

Flash. W odróżnieniu od zawartości dostępnej na wortalu, aplikacja wykorzystywana przez
szkoły i poradnie zawiera jedynie trzy systemy (Słyszę 2007, Widzę 2007 oraz Mówię 2007).

W trakcie ćwiczenia będzie wykorzystywana wersja „off-line”, stąd też wszystkie

opisy zawarte w niniejszej instrukcji, będą odnosić się właśnie do tej wersji.


2. P

RZEBIEG BADANIA

System „Widzę 2007” ze względu na użyte w nim techniki badania oraz rozwiązania

techniczne wymaga starannego przygotowania stanowiska do badania. Pomieszczenie, w
którym prowadzone są badania powinno być zaciemnione, a monitor, na którym prowadzone
są badania – skalibrowane.

Po uruchomieniu systemu „Widzę 2007” (rys. 1) osoba mająca po raz pierwszy do

czynienia z systemem, powinna zapoznać się z informacjami zawartymi w sekcji
Wprowadzenie, a następnie przygotować stanowisko według instrukcji zawartych w sekcji
Przygotowanie. Dotyczą one zapewnienia odpowiednich warunków w pomieszczeniu, w
którym jest przeprowadzane badanie oraz odpowiedniego ustawienia parametrów monitora
oraz karty graficznej. Przede wszystkim należy wyeliminować wszelkie boczne źródła światła
oraz zaciemnić pomieszczenie. Następnym krokiem jest ustawienie parametrów monitora
zgodnie z zaleceniami autorów systemu. Trzeci krok kalibracji umożliwia obliczenie
odległości, w jakiej powinien znaleźć się badany w trakcie przeprowadzania badania
różnicowania kontrastu. Następnym etapem kalibracji jest ustawienie jaskrawości i kontrastu
monitora z wykorzystaniem kalibratora (zgodnie z poleceniami zawartymi w systemie).

Rys. 1. Okno główne systemu „Widzę 2007”

Przed rozpoczęciem badania należy wypełnić formularz zawierający dane osobowe, a

następnie odpowiedzieć na kilka pytań mających umożliwić stwierdzenie problemów ze
wzrokiem, co ułatwia interpretacje wyników badania.

Po wypełnieniu formularzy badany musi wybrać czy chce przeprowadzić badanie dla

dzieci młodszych czy starszych, a także wybrać sposób prowadzenia badań: automatycznie

bądź z wyborem wykonywanych badań. W przypadku wybrania trybu automatycznego
badania wykonywane są w następującej kolejności: różnicowanie kontrastu, a następnie
różnicowanie barw. W przypadku trybu ręcznego możliwe jest także wykonanie testu
widzenia stereoskopowego. Do jego przeprowadzenia konieczne jest skorzystanie z okularów
anaglifowych (niebiesko-czerwonych).

Po zakończeniu testów wyświetlana jest diagnoza dotycząca wzroku badanej osoby, a

wyniki badań zapisywane są na twardym dysku użytkownika. Z wykorzystaniem dodatkowej
aplikacje (TeleBaza) możliwe jest przeglądanie wyników uzyskiwanych dla poszczególnych
pacjentów.

3. Z

ADANIA

1. Zainstalować „Systemy Badań Przesiewowych Słuchu, Wzroku i Mowy 2007” (numer

stacji roboczej: X1234, numer placówki: 11, kod pocztowy: 12-345).

2. Uruchomić „Systemy”, a następnie z menu wybrać „Widzę 2007”.

3. Zapoznać się z informacjami zawartymi we „Wprowadzeniu”.

4. Postępując zgodnie z poleceniami zawartymi w „Przygotowaniu” wykalibrować

system.

5. Dla każdej osoby w grupie wykonać badanie w trybie automatycznym (w wersji dla

dzieci starszych). Zapisywać otrzymywane wyniki. W razie potrzeby (niezaliczenie
któregoś z testów) powtórzyć testy. Osoby noszące okulary mogą wykonać badanie w
okularach i bez nich.

6. Dla każdej osoby w grupie wykonać test widzenia stereoskopowego korzystając z

trybu ręcznego wyboru testu. Zapisać otrzymywane wyniki.

7. Zainstalować Telebazę, wczytać wyniki poszczególnych osób i wydrukować karty z

wynikami. Dołączyć do sprawozdania wydruki z wynikami.

4. O

PRACOWANIE

1. Opracować i skomentować otrzymane wyniki.

2. Dlaczego test różnicowania kontrastu niesie więcej informacji na temat wzroku

badanej osoby niż tradycyjny test wykorzystujący białą planszę z czarnymi literami
(znakami/rysunkami)?

3. Dlaczego zalecane jest by podczas badań system Windows wykorzystywał

przynajmniej 24-bitową paletę kolorów?