Stworzenie dobrego scenariusza to wbrew pozorom nie łatwa sztuka. Wymyślenie ciekawej "historyjki" to o wiele
za mało! Nierównomierne rozłożenie sił, złe zgranie w czasie, nieodpowiedni teren, jak i zbyt skomplikowane tło i
zasady działań mogą być powodem wielu nieporozumień i kłótni, a sukces scenariusza mierzy się przede
wszystkim zadowoleniem wszystkich uczestniczących w nim drużyn.
Większość scenariuszy można rozbić na pojedyncze składowe, w których mniej więcej (z różnymi wariantami)
chodzi o to samo. To właśnie odpowiednie powiązanie tych mini-scenariuszy decyduje o jakości całości.
Dlatego postanowiliśmy je tutaj opisać, oraz podać kilka wskazówek poprawnego ich tworzenia.
Podstawowe typy rozgrywek (mini-scenariusze):
kliknij
szczegóły
przewaga
pozycyjna
przewaga
liczebna
przykładowe
scenariusze
obrona
A
B
obrona obiektu
ochrona konwoju lub VIPa
linia frontu
atak
B
A
zniszczenie wybranego obiektu
kradzież rekwizytu
pojmanie zakładników
dywersja
zasadzka
C
A B
partyzantka
przeszkodzenie w spotkaniu
przejęcie obiektu
poszukiwania
-
-
poszukiwanie rekwizytu
zestrzelony pilot
ucieczka
B
B
ucieczka z terytorium wroga
sabotaż
-
B
szpieg
zdrajca
werbunek agenta
A - drużyna, do której zadań odnosi się nazwa mini-scenariusza
B - drużyna przeciwna
C - drużyna nie związaną lub związana pośrednio z A lub B
Znając już podstawowe składowe scenariusza możemy przejść do jego budowy. Jeśli rozgrywka jest zaplanowana
na małą skalę (czasową i ilości uczestników) aby uzyskać najlepszy efekt wystarczy połączyć ze sobą
maksymalnie 2 typy mini-scenariuszy. Wszystkie poniższe czynności, ze względu na mała komplikacje rozgrywki
można określić na miejscu bez zbędnego planowania.
Prawdziwym wyzwaniem są scenariusze tworzone "na zloty", czyli z myślą o konkretnym terenie i liczbie
uczestników (powyżej 40). Absolutnym wymogiem jest wcześniejsze rozplanowanie drużyn i terenu, bez tego
zapanuje totalny chaos.
Jeśli dzień podzielony jest na kilka scenariuszy niepowiązanych ze sobą, warto z góry określić godziny ich
rozpoczęcia, co w znacznym stopniu ułatwi organizację. W przypadku tzw. LARPów i scenariuszy całodniowych
nieodzowne staje się wcześniejsze określenie i udostępnienie zasad dodatkowych (leczenie rannych itp.) oraz
przygotowanie map terenu z zaznaczonymi punktami strategicznymi, a także naszkicowanie tła scenariusza.
Jeśli twórcy scenariusza także mają brać w nim udział należy przydzielić im neutralne role, w dużej mierze zależne
od poczynań reszty zaangażowanych. Pamiętajmy, że tylko oni znają zadania i cele obu drużyn.
Tworzenie scenariusza polega na określeniu i spisaniu poniższych składowych. Najlepsze (ogromne) scenariusze
wyznaczają wiele celów strategicznych i pozostawiają samym drużynom dobór środków i czasu ich osiągnięcia.
Podstawowe składniki scenariuszy:
•
określenie drużyn (ilość, liczebność, dowódcy)
•
określenie terenu
•
określenie jasnych zadań i celów
potrzebnych do "zwycięstwa"
Dodatkowe składniki scenariuszy:
•
tło polityczno-historyczne
•
przygotowanie potrzebnych rekwizytów (map terenu itp.)
•
określenie dodatkowych zasad (np. tzw. respawn/leczenie)
•
określenie dodatkowych zadań poza zbrojnymi (LARP)
Tak przygotowany scenariusz na pewno ułatwi organizację i przyczyni się do sukcesu imprezy.
Mini-scenariusz OBRONA
Scenariusz polega na obronie przed atakami wroga określonych lokacji lub ruchomych obiektów/osób. Główna
idea polega na znacznej przewadze pozycyjnej obrońców i liczebnej atakujących, co mniej więcej daje równe
szanse zwycięstwa.
1. podział drużyn: zależnie od ukształtowania i charakteru terenu na 1 obrońcę powinno przypadać od 1 do 3
atakujących.
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe oraz zbiórka zabitych/rannych
- położenie/trasę obiektu/osoby do obrony
3. zadania i cele:
- czas akcji (ograniczony lub do skutku)
- warunki zwycięstwa (całkowite lub częściowe zniszczenie obiektu)
4. rekwizyty
- sygnalizatory przynależności obiektu (np. flagi określające w czyich "rękach" aktualnie znajduje się punkt
strategiczny)
- mapy z zaznaczonymi celami (jeśli jest ich więcej)
5. dodatkowe zasady
- przy walce do skutku szpital dla atakujących itp.
6. dodatkowe zdania
- stworzenie obiektu obrony (np. bazy, linii frontu, linii łączności tel. itp.)
- dostanie się do miejsca obrony
Popularne schematy:
•
obrona obiektu (bazy, wzgórza, budynku, mostu)
•
ochrona konwoju
•
ochrona VIPa
•
linia frontu (atakujący mają się przedrzeć, nie muszą nic niszczyć ani nawet walczyć)
Mini-scenariusz ATAK
Scenariusz polega na ataku na wybrane pozycje wroga będącego w przewadze liczebnej. Atakujący powinni
posiadać przewagę pozycyjną w postaci znajomości obrony wroga lub możliwości wyboru jednego z kilku
potencjalnych celów ataku.
1. podział drużyn: zależnie od charakteru misji na 2 atakujących powinno przypadać od 3 do 4 obrońców (ale
rozproszonych w terenie, tak aby przyjście z pomocą chwilę im zajęło).
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe oraz zbiórka zabitych/rannych
- potencjalne punkty/cele ataku
3. zadania i cele:
- czas akcji (zazwyczaj ograniczony)
- warunki zwycięstwa (wykonanie zadania)
4. rekwizyty
- pieniądze, prochy, plany wroga itp.
5. dodatkowe zasady
- ilość zranień zakładników prowadzących do śmierci
- zasady pojmania zakładników
- zasady zniszczenia i oznaczenia zniszczonego obiektu
6. dodatkowe zdania
- rozpoznanie celów
- zaplanowanie większej akcji przy dywersji
Popularne schematy:
•
zniszczenie wybranego obiektu
•
kradzież rekwizytu
•
pojmanie zakładników
•
dywersja (misja samobójcza, mająca na celu odwrócenie uwagi wroga od prawdziwych zadań innej
sojuszniczej jednostki)
Mini-scenariusz ZASADZKA
Zasadzka to najtrudniejszy i najbardziej wymagający z możliwych scenariuszy. Absolutnie nie powinno się go
ujmować w małych akcjach, ponieważ ofiary nie mogą się spodziewać pułapki, a co się z tym wiąże muszą mieć
zupełnie niezwiązane z atakującymi cele. Zasadzka powinna wiec być elementem opcjonalnym dużego
scenariusza, ułatwiającym jego zwycięstwo (ale nie koniecznym).
Atakujących powinno być znacznie mniej, ale powinni mieć druzgocząca przewagę pozycyjną w postaci
zaskoczenia i szczegółowych planów wroga.
Element zaskoczenia jest absolutnie wymagany, jeśli nie można go osiągnąć, poprzez wyznaczenie różnych celów,
należy maksymalnie (w granicach rozsądku) powiększyć teren rozgrywki. Zasadzki powinny być tworzone na
słabo strzeżone obiekty zainteresowań, ponieważ obiekty strategiczne się ich spodziewają.
1. podział drużyn: na 1 atakującego powinno przypadać od 1 do 5 ofiar
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe oraz zbiórka zabitych/rannych
- atakujący (tworzący zasadzkę) powinni znać rozmieszczenie/trasy wroga
3. zadania i cele:
- czas akcji (zazwyczaj nieograniczony)
- w przypadku powodzenia ułatwienie zwycięstwa w większym scenariuszu
- zdobycie określonych rekwizytów
- pojmanie tzw. pionków (mało lub pozornie mało znaczących żołnierzy/cywilów)
4. rekwizyty
- dokumenty których wartości posiadacze nie są świadomi
5. dodatkowe zasady
- określenie tras patroli
6. dodatkowe zdania
- śledzenie wroga, rozpoznanie, wybór miejsca zasadzki
- zaplanowanie większej akcji i traktowanie zasadzki jako elementu opcjonalnego
Popularne schematy:
•
partyzantka (atak na patrol itp.)
•
przeszkodzenie w spotkaniu (np. w transakcji narkotykowej)
•
przejęcie obiektu (np. dostawy zaopatrzenia)
Mini-scenariusz ZASADZKA
Zasadzka to najtrudniejszy i najbardziej wymagający z możliwych scenariuszy. Absolutnie nie powinno się go
ujmować w małych akcjach, ponieważ ofiary nie mogą się spodziewać pułapki, a co się z tym wiąże muszą mieć
zupełnie niezwiązane z atakującymi cele. Zasadzka powinna wiec być elementem opcjonalnym dużego
scenariusza, ułatwiającym jego zwycięstwo (ale nie koniecznym).
Atakujących powinno być znacznie mniej, ale powinni mieć druzgocząca przewagę pozycyjną w postaci
zaskoczenia i szczegółowych planów wroga.
Element zaskoczenia jest absolutnie wymagany, jeśli nie można go osiągnąć, poprzez wyznaczenie różnych celów,
należy maksymalnie (w granicach rozsądku) powiększyć teren rozgrywki. Zasadzki powinny być tworzone na
słabo strzeżone obiekty zainteresowań, ponieważ obiekty strategiczne się ich spodziewają.
1. podział drużyn: na 1 atakującego powinno przypadać od 1 do 5 ofiar
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe oraz zbiórka zabitych/rannych
- atakujący (tworzący zasadzkę) powinni znać rozmieszczenie/trasy wroga
3. zadania i cele:
- czas akcji (zazwyczaj nieograniczony)
- w przypadku powodzenia ułatwienie zwycięstwa w większym scenariuszu
- zdobycie określonych rekwizytów
- pojmanie tzw. pionków (mało lub pozornie mało znaczących żołnierzy/cywilów)
4. rekwizyty
- dokumenty których wartości posiadacze nie są świadomi
5. dodatkowe zasady
- określenie tras patroli
6. dodatkowe zdania
- śledzenie wroga, rozpoznanie, wybór miejsca zasadzki
- zaplanowanie większej akcji i traktowanie zasadzki jako elementu opcjonalnego
Popularne schematy:
•
partyzantka (atak na patrol itp.)
•
przeszkodzenie w spotkaniu (np. w transakcji narkotykowej)
•
przejęcie obiektu (np. dostawy zaopatrzenia)
Mini-scenariusz POSZUKIWANIA
Jest to jeden z prostszych i niewymagających wielkiego planowania scenariusz. Polega na przeszukiwaniu
określonego terenu w poszukiwaniu ważnego obiektu dla każdej z wrogich sobie drużyn.
1. podział drużyn: równy podział drużyn
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe, końcowe oraz zbiórka zabitych/rannych
- określenie z grubsza pozycji obiektu poszukiwań
3. zadania i cele:
- czas akcji (ograniczony lub do skutku)
- znalezienie określonego obiektu
4. rekwizyty
- obiekt/osoba do znalezienia
5. dodatkowe zasady
- określenie czynności do wykonania ze znalezionym obiektem
6. dodatkowe zdania
- ubezpieczanie drogi odwrotu
Popularne schematy:
•
poszukiwanie rekwizytu
•
zestrzelony pilot
Mini-scenariusz UCIECZKA
Scenariusz polega na ucieczce jednej drużyny z terytorium innej. Drużyna kontrolująca teren powinna znać
przybliżone położenie kilu potencjalnych celów ucieczki. Nie powinna zaś znać tras do nich i położenie
uciekinierów.
1. podział drużyn: znaczna przewaga drużyny kontrolującej teren
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe, ucieczki oraz zbiórka zabitych/rannych
3. zadania i cele:
- czas akcji (ograniczony lub do skutku/porażki uciekinierów)
- ucieczka określonej ilości osób
4. rekwizyty
- pojazdy zmotoryzowane
5. dodatkowe zasady
- leczenie rannych uciekinierów
6. dodatkowe zdania
- ucieczka z określonym rekwizytem/osobą
Popularne schematy:
•
ucieczka z terytorium wroga
Mini-scenariusz SABOTAś
Bardzo kontrowersyjny i niestety rzadko pojawiający się typ rozgrywki. Polega on na tajnym przydzieleniu
osobie/osobom w formacji wroga zadań prowadzących do jego porażki. Wróg powinien wiedzieć, że ma w swoich
szeregach zdrajcę, ale nie kto nim jest.
1. podział drużyn: 1-2 sabotażystów na 40 uczestników
2. określenie terenu: należy dokładnie sprecyzować:
- teren działań
- punkty startowe oraz zbiórka zabitych/rannych
3. zadania i cele:
- czas akcji (ograniczony)
- odkrycie tożsamości zdrajcy
- zdobycie przez sabotażystę informacji, werbunek agentów, zabójstwo
4. rekwizyty
- rekwizyty określające zdrajcę
5. dodatkowe zasady
- zasady werbunku (w określonej sytuacji werbowani agenci nie mogą się opierać działaniom sabotażysty)
6. dodatkowe zdania
- doprowadzenie do przegranej sabotowanej drużyny
- wymiana jeńców
Popularne schematy:
•
szpieg (przekazywanie informacji przez sabotażystę)
•
zdrajca (wymuszenie zdrady kogoś z przeciwnej drużyny)
•
werbunek agenta (werbunek agentów w drużynie wroga)
Określenie drużyn
Przy małych scenariuszach zadanie nie jest zbyt skomplikowane. Jeśli drużyny nie są już naturalnie ustalone (np. różne grupy w jednym mieście),
wystarczy podzielić uczestników tak aby powstały 2 grupy, mniej więcej równe pod względem siły ognia (ilości AEGów).
Przewagi liczebnej w drużynach nie należy wymuszać. Przy rozgrywaniu innego scenariusza trzeba by dzielić grupę od nowa. Dlatego przewagę
jednej z grup trzeba uzyskać dając drugiej kilka odległych od siebie zadań/celów, co spowoduje jej samoistny podział.
Przy tworzeniu rozbudowanych scenariuszy ustalenie grup to wcale nie najłatwiejsze zadanie. Podobnie należy wziąć pod uwagę siłę ognia, ale
także sojusze grup, czyli pochodzenie grupy (województwo, miasto). Wiele grup współpracuje ze sobą i rozbijanie takich powiązań może być
powodem niezadowolenia, dlatego przy zgłoszeniach uczestnictwa należało by także podawać zawarte pakty.
Niepisaną regułą na większych zlotach stało się tworzenie nie 2 ale 3 grup, tzw. armii północ i południe nastawionych do siebie wrogo oraz
neutralnej (dużo mniejszej, ale dobrze uzbrojonej) armii środka. Daje to ogromne możliwości przy scenariuszach, ponieważ w łatwy sposób można
uzyskać przewagę liczebną, ale także spowodować wykształcenie się dyplomacji przy zabieganiu o względy i sojusze. Możliwości są wręcz
nieograniczone i zależą wyłącznie od wyobraźni twórcy scenariusza.
Ważną rzeczą jest także wcześniejsze udostępnienie pełnej listy uczestników scenariusza z podziałem na drużyny, co zapobiegnie chaosowi przy
przydziałach do konkretnych armii na miejscu akcji. Dzięki wcześniejszym ustaleniom można także wybrać potencjalnych dowódców. Drugą
możliwością jest przydzielenie armiom dowódców spośród organizatorów, ale nie mogą oni wtedy znać ukrytych celów innych grup.
Określenie terenu
Prawidłowe wytyczenie terenu rozgrywki polega na ustaleniu następujących punktów:
•
granice terenu, poza które nie wolno wychodzić
•
miejsce zbiórki zabitych/rannych przylegające do terenu gry
(najlepiej jeśli są różne dla każdej z drużyn)
•
punkty strategiczne
o
miejsca startu drużyn (bazy itp.)
o
obiekty/cele do zdobycia
•
sztab generalny znajdujący się poza terem gry
- przeważnie jest to parking dla samochodów,
- kategorycznie należy unikać połączenia go z miejscem
zbiórki zabitych/rannych,
- zawsze powinien znajdować się tu chociaż jeden z organizatorów,
- w jego obrębie powinny się znajdować:
o
punkt pierwszej pomocy
(zaopatrzony w apteczkę, wodę, tel. kom. i samochód)
o
stacje ładowania akumulatorów ;-)
Powyższe zasady to absolutne minimum bezpieczeństwa i dobrej organizacji, warto wiec o nich zawsze pamiętać.
Określenie jasnych zadań i celów potrzebnych do "zwycięstwa"
Jest to najważniejszy punkt tworzenia scenariusza. Przede wszystkim cele i zadania powinny być oddzielone od tła historycznego i nawet jeśli są w
nim zawarte powinny być jeszcze raz przedstawione w postaci skondensowanej, krótkich i jednoznacznych informacji. Należy pamiętać o
zazębianiu się i przeciwstawności celów drużyn, tak aby dochodziło między nimi do konfrontacji.
Bardzo pomocne staje się tutaj przygotowanie map terenu i wskazanie na nich celów strategicznych. Należy jednak tylko sugerować zadania do
wykonania i unikać wytyczania ich kolejności. Dzięki temu pozostawimy dowódcom swobodę i osiągniemy chociażby teoretyczną
nieprzewidywalność wroga.
Cele i zadania powinni otrzymywać od organizatorów dowódcy oddziałów (najlepiej w formie pisemnej) i dopiero potem przekazywać je swoim
żołnierzom. Powinny być one jasno sprecyzowane (najlepiej wypunktowane) i dające się ująć, każdy, w jednym krótkim zdaniu. Ma to pomóc w
zrozumieniu je przez wszystkich uczestników i uniknięciu błędów przekazu.
Nie należy także zapominać o określeniu czasu wykonania zadań lub jego braku, oraz ustaleniu odpowiedniej sygnalizacji osiągnięcia celu.
Ważnym jest aby duże skomplikowane scenariusze tworzyć pod konkretny teren, co w przypadku mini-scenariuszy nie jest wymagane ponieważ
można je dostosować do każdego terytorium.
Tło polityczno-historyczne
Tło jest to element urozmaicający scenariuszy, traktowany niewłaściwie przez twórców jako podstawowy. Powinno się je budować dopiero po
ustaleniu celów gry, tak aby było z nimi spójne. Oczywiście kolejność prezentacji uczestnikom jest odwrotna: najpierw tło polityczno-historyczne, a
dopiero potem wywodzące się z niego cele.
Przy większych scenariuszach tło może być bardziej skomplikowane i udostępniane uczestnikom odpowiednio wcześniej. Przy LARPach jest to
wręcz wymagane. Dzięki temu scenariusz można (wirtualnie) zacząć dużo wcześniej od głównej imprezy i toczyć po jej zakończeniu, a nawet
łączyć za jego pomocą różne imprezy.
Z tłem nie można przesadzać! Zbyt obszerne spowoduje, że prawie nikt się z nim nie zapozna. Zawsze musi istnieć możliwość streszczenia go w
kilku krótkich zdaniach. Jeśli już koniecznie rozbudowane tło jest takie ważne, warto podawać je w krótkich porcjach, rozwijając coraz bardziej
każdy wątek, których zresztą nie powinno być za dużo.
Rekwizyty
To jest prawdziwe pole do popisu dla organizatorów. Pozostawiam więc je ich wyobraźni.
Jedynym rekwizytem, którego nie powinno zabraknąć są mapy terenu. Warto zaznaczyć na nich wszystkie punkty z działu "określenie terenu".
Dodatkowe zasady
Są to zasady nie wymienione w "Prawie ASG", lub stosowane dodatkowo i wymagające ustalenia np.:
•
uznawanie niektórych trafień jako nie powodujące natychmiastowej śmierci (np. kończyny)
•
leczenie rannych (szpital, medycy, oznakowanie)
•
tzw. respawn (odrodzenie żołnierzy w określonym miejscu, zazwyczaj po zebraniu się tam odpowiedniej ich ilości)
•
zasady brania do niewoli, werbunku, perswazji itp.
•
stosowanie i zastosowanie środków pirotechnicznych (np. uznanie petard jako granatów itp.)
Zasady takie znacznie urozmaicają rozgrywkę, ale powodują jeszcze większe znaczenie zasady "fair play". Nie powinny być więc stosowane w
ogólnopolskich zlotach, a jedynie w spotkaniach dobrze się znających ekip.
Zadania pozazbrojne
Coraz bardziej popularne stają się scenariusze typu LARP (Live Action Role Playing), czyli łączące w sobie działania zbrojne, jak i elementy
prawdziwego życia. Są to przeważnie gry, których akcja obejmuje minimum cały dzień, a nie rzadko nawet ponad 24 godziny. Takie scenariusze
wymagają dodatkowych działań jak np.:
•
stworzenie obiektów cywilnych
•
ustanowienie handlu, dyplomacji itp.
Jeśli, ktoś potrzebuje więcej informacji na ten temat proponuje skontaktowanie się z grupą "Tricity Airsoft Forces", według mnie mistrzów
gatunku.