Jak rozwijać kompetencje społeczne
w praktyce szkolnej?
Szkoła włącza się bezpośrednio lub pośrednio
w większość sfer życia młodego człowieka
i poprzez świadome organizowanie procesu wychowania,
stwarza warunki do opanowania
umiejętności i sprawności społecznych
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 18 stycznia 2005 roku
w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci
i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie
w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych
(Dz. U. Nr 19, poz. 167),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 18 stycznia 2005 roku
w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i
młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie
w przedszkolach, szkołach specjalnych (Dz. U. Nr 19, poz. 167)
zajęcia rewalidacyjne lub socjoterapeutyczne
int
egr
acyjne
ogól
nodostę
pne
z
oddz, i
nte
gr
acyjnymi
ogól
nodostę
pne
Placówki oświatowe zapewniają
realizację zaleceń zawartych w orzeczen
iu
odpowiednie warunki do nauki, sprzęt specjalist.
i środki dydaktyczne
realizację programów dost. do indywid. potrzeb, z
wykorzystaniem odpowiednich form i metod
integrację ze środowiskiem rówieśniczym
udzielanie pomocy rodzicom
wielospecjalistyczną ocenę poziomu
funkcjonowania ucznia
przygotowanie do samodzielności w życiu dorosłym
specjalne
or
az
oddz. specjal
ne
w
pla
cówk
ach
ogól
nodostę
pnych
Nadrzędny cel kształcenia niepełnosprawnych
intelektualnie w stopniu lekkim
Zmiana podejścia:
od
usprawniania
, korekcji, kompensacji deficytów
rozwojowych
do
wspierania
niezależności osobistej i ekonomicznej
poprzez rozwój niezbędnych umiejętności
(intelektualnych, społecznych, praktycznych)
Pileccy 1993
Niepełnosprawność intelektualna
I. Zdolności intelektualne
II. Zachowanie przystosowawcze
III. Role społeczne
Uczestnictwo, interakcje,
IV. Zdrowie
V. Kontekst
W
S
P
A
R
C
I
E
Model niepełnosprawności intelektualnej AAIDD 2002 r.
Funkcjonowanie
jednostki
Umiejętności poznawcze
zdolności intelektualne
Komunikacja językowa
Odbiór treści pisanych
Umiejętności matematyczne
Samodzielność w myśleniu
Zachowania przystosowawcze to zbiór umiejętności:
koncepcyjnych, społecznych, praktycznych
dzięki którym uczymy się jak lepiej funkcjonować w życiu
Luccason i in. 2002
Kompetencje społeczne to "złożone umiejętności
warunkujące efektywność radzenia sobie w sytuacjach
społecznych.”
Matczak, 2001
kompetencje społecznych
grupa i działanie
To umiejętności funkcjonowania w relacjach interpersonalnych:
Nawiązywanie kontaktów z innymi
Odpowiedzialność
Samoocena
Podatność na manipulację czy sugestię
Przestrzeganie zasad
Praca w zespole
To umiejętności praktyczne zakresie:
Czynności samoobsługowych
Przygotowania do życia codziennego
Gospodarowanie czasem, pieniędzmi,
Umiejętności zawodowe
Troska o własne bezpieczeństwo
Doświadczenie
sprawowanie funkcji opiekuńczych,
udzielania pomocy,
znajdowanie form spędzania wolnego czasu,
wręczania prezentów,
składania życzeń
Niewiele doświadczeń związanych z krytyczną oceną siebie oraz dotyczących
czynności i funkcji związanych z kierowaniem i komunikacją.
W konsekwencji osoby te nabywają szereg doświadczeń
wyznaczonych przez ich marginalną sytuacją społeczną
(
A.Giryński,1989;s.105).
Szkoła często uczy osoby niepełnosprawne,
że nie wolno im robić pewnych rzeczy, które
zarezerwowane są wyłącznie dla osób
pełnosprawnych.
(Z. Gajdzica,2007,s.52)
Jakie zadanie
Ja potrafię
Świat mi
pozwoli
Rola chorego
Przyjecie roli chorego oznacza zezwolenie na interwencje i kontrolę
zachowań przez inne osoby, czyli ograniczenie własnej autonomii.
Role
dziecko
kolega
uczeń
pracownik
małżonek
rodzic
wiedza
postawy
wartości
Kontekst
Współpraca z rodzicami
Mapa potrzeb i możliwości
co go rozwija co on może
Oczekiwania rodziców wobec dziecka i ich przekonania
na temat znaczenia edukacji
mają większy wpływ na
osiągnięcia w szkole niż to, co się faktycznie dzieje w szkole
(H.G.Schaffer,2006).
Etos szkoły jako
kontekst
Klimat szkoły
Obywatel w centrum
Respekt wobec każdej osoby
Rób więcej niż oczekują
Wiara w swoją przyszłość
Przeciwdziałanie usankcjonowaniu
pojęcia Innego
Cechy innego: to osoba gorsza, słabsza.
Jej wyróżnienie jest wynikiem dominacji
a obraz jest wartościowany negatywnie
Nadrzędny cel szkoły
Propozycje programów
Kompasik
czerwiec 15 i 16 (15.00- 19.00 w sali nr 18)
Jak uczyć dzieci tolerancji, akceptacji i otwartości -
prezentacja scenariuszy zajęć - „Komapasik”.
„Jak rozmawiać o niepełnosprawności ?
„ Dołącz do nas „
Dziękuję za uwagę
Beata Rola
Nauczyciel konsultant MSCDN Wydział w Warszawie
beata.rola@mscdn.edu.pl