UMOWA O ROBOTY BUDOWLANE

Przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania
przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami
wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez
właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w
szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do
odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Umowa o roboty budowlane jest umową konsensualną, odpłatną, dwustronnie
zobowiązującą, wzajemną. Jest ona odmianą umowy o dzieło, realizowaną w
ramach procesu inwestycyjnego. Jest to umowa handlowa.

Zgodnie z prawem budowlanym przez robotę budowlaną należy rozumieć
budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie i
rozbiórce obiektu budowlanego. Podstawowym celem gospodarczym umowy o
roboty budowlane jest zrealizowanie zamierzonego przedsięwzięcia
inwestycyjnego i osiągnięcie rezultatu w postaci obiektu budowlanego lub ich
kompleksu.

Stronami umowy mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne i handlowe
spółki osobowe. Stronami umowy są inwestor oraz wykonawca (generalny
wykonawca). Kodeks cywilny nie wymaga od wykonawcy, aby profesjonalnie
wykonywał roboty budowlane, ale prawo budowlane nakłada na inwestora
obowiązek, by roboty budowlane były dokonywane przez osoby o odpowiednich
kwalifikacjach. Jest to zatem umowa handlowa (profesjonalna).

Przedmiot umowy i tym samym prawa i obowiązki - jak wyżej w definicji.

Przedmiotem świadczenia wykonawcy jest obiekt budowlany. Zgodnie z prawem
budowlanym przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek wraz z
instalacjami i urządzeniami technicznymi oraz budowlę stanowiącą całość
techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami oraz obiekt małej
architektury.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego, a w
zakresie zamówień realizowanych ze środków publicznych – prawu zamówień
publicznych. Wymagana jest forma pisemna ad probationem. Przepisy
szczególne mogą nakładać obowiązek zachowania formy szczególnej, w tym ad
solemnitatem.

Oprócz umów o roboty budowlane do umów budowlanych należy zaliczyć: umowy
o prace geologiczne, o roboty geodezyjno-kartograficzne, o prace projektowe.

UMOWA LEASINGU

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności
swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach
określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo
używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający
zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie
pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy
przez finansującego.

Umowa leasingu jest umową nazwaną, szczególnym rodzajem umów o
korzystanie z rzeczy (obok najmu i dzierżawy). Jest ona umową konsensualną,
odpłatną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną. Jest ona ponadto umową
terminową. Należy ona do umów handlowych (półprofesjonalnych), gdyż
finansujący musi prowadzić przedsiębiorstwo (a więc działalność gospodarczą).

Stronami umowy leasingu mogą być osoby fizyczne, prawne jak i handlowe
spółki osobowe. Stronami umowy są: finansujący (leasingodawca) i korzystający
(leasingobiorca). Finansujący jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 43¹ k.c. Po
stronie korzystającego nie musi wystąpić podmiot profesjonalny. Jeżeli umowa
jest jednak zawierana przez dwóch przedsiębiorców, mamy do czynienia z
obrotem dwustronnie profesjonalnym.

Przedmiotem umowy mogą być tylko rzeczy (ruchomości i nieruchomości,
oznaczone co do gatunku i co do tożsamości). Nie mogą być przedmiotem umowy
leasingu prawa. Czynsz w umowie jest zawsze wyrażony w formie pieniężnej i
stanowi w istocie podzielone w czasie świadczenie jednorazowe.

Podstawowe obowiązki stron wynikają z definicji.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, aukcja, przetarg, negocjacje, umowa przedwstępna).
Umowa winna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

W umowie leasingu może być zastrzeżona tzw. opcja. Nie należy ona do
essentialia negotii, ale jest traktowana jako dodatkowe zastrzeżenie umowne.
Przez opcję należy rozumieć postanowienie umowne, w której jedna ze stron
przyznaje drugiej prawo ustanowienia określonego stosunku prawnego przez
złożenie jednostronnego oświadczenia woli.

UMOWA RACHUNKU BANKOWEGO

Przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem

posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania
jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na
jego zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Umowa rachunku bankowego należy do umów nazwanych (regulowana
przepisami k.c. i prawa bankowego). Jest to umowa konsensualna, odpłatna,
dwustronnie zobowiązujące, ale nie ma charakteru umowy wzajemnej. Jest
to umowa handlowa, gdyż jedną ze stron umowy musi być bank.

Stronami umowy są bank (osoba prawna utworzona zgodnie z przepisami ustaw,
działająca na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności
bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem
zwrotnym) i posiadacz rachunku bankowego. Posiadaczem może być osoba
fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność
prawną. Nie ma tej zdolności spółka cywilna. W tym ostatnim przypadku dochodzi
do współposiadania rachunku bankowego przez wspólników spółki (rachunek
wspólny).

Bank może obracać czasowo wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku
bankowym z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części na każde żądanie,
chyba że umowa uzależnia obowiązek zwrotu od wypowiedzenia. Bank może
odmówić wykonania zlecenia posiadacza rachunku bankowego tylko w
wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych. Przy umowie zawartej na
czas nieoznaczony bank jest obowiązany informować posiadacza rachunku, w
sposób określony w umowie, o każdej zmianie stanu rachunku bankowego. Bank
jest obowiązany przesyłać posiadaczowi co najmniej raz w miesiącu bezpłatnie
wyciąg z rachunku z informacją o zmianach stanu rachunku i ustaleniem salda,
chyba że posiadacz wyraził pisemnie zgodę na inny sposób informowania o
zmianach stanu rachunku i ustaleniu salda. Posiadacz rachunku bankowego jest
obowiązany zgłosić bankowi niezgodność zmian stanu rachunku lub salda w
ciągu czternastu dni od dnia otrzymania wyciągu z rachunku. Posiadacz
imiennego rachunku bankowego obowiązany jest zawiadamiać bank o każdej
zmianie swego zamieszkania lub siedziby. Rozwiązanie umowy rachunku
bankowego zawartej na czas nie oznaczony może nastąpić w każdym czasie
wskutek wypowiedzenia przez którąkolwiek ze stron; jednakże bank może
wypowiedzieć taką umowę tylko z ważnych powodów. Roszczenia wynikające ze
stosunku rachunku bankowego przedawniają się z upływem lat dwóch. Nie
dotyczy to roszczeń o zwrot wkładów oszczędnościowych.

W pozostałym zakresie odsyłam do prawa bankowego – art. 49-68.

UMOWY KREDYTOWE

(prawo bankowe – art. 69-78a)

UMOWA AGENCYJNA

Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w
zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za
wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie
przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Do zawierania umów w
imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest
uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie.

Umowa nazwana, konsensualna, odpłatna, dwustronnie zobowiązująca,
wzajemna. Jest to zasadniczo umowa dwustronnie profesjonalna (handlowa).

Stronami umowy mogą być osoby fizyczne, prawne i handlowe spółki osobowe.
Stronami umowy są agent (przyjmujący zlecenie) i zleceniodawca. Agentem może
być jedynie przedsiębiorca w rozumieniu art. 43¹ k.c. Dający zlecenie zasadniczo
musi być również przedsiębiorcą. Jednakże w pewnych sytuacjach możliwe jest
udzielenie zlecenia agentowi przez osobę niebędącą przedsiębiorcą.

Co do przedmiotu umowy należy rozróżnić dwa typy agencji. W jednej z nich
agent pełni rolę pośrednika, w drugiej zaś przedstawiciela. W pierwszym
przypadku obowiązki agenta polegają na stwarzaniu możliwości zawierania umów
za odpowiednią prowizją. Jego zadaniem jest kojarzenie zleceniodawcy z
klientami. Agent nie zawiera tu umów w imieniu zleceniodawcy, a jego czynności
mają charakter czynności faktycznych (np. reklamy, promocja, oferowanie
towarów, usług, prezentów, próbek).
Za wykonywane czynności otrzymuje on wynagrodzenie określone w umowie.
Jeżeli sposób wynagrodzenia nie został określony w umowie, agentowi
przysługuje prowizja. Jeśli wysokość prowizji nie została w umowie określona,
należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju,
w miejscu działalności prowadzonej przez agenta. Jeśli nie można prowizji ustalić
w ten sposób, prowizję agenta ustala się w odpowiedniej wysokości, przy
uwzględnieniu wszystkich okoliczności bezpośrednio związanych z
wykonywaniem zleconych agentowi czynności.
W drugim przypadku, agent zobowiązuje się do zawierania w imieniu
zleceniodawcy umów. Dokonuje zatem czynności prawnych. Może ich
dokonywać, jeśli jest do tego umocowany. W razie wątpliwości domniemywa się,
że agent jest upoważniony do przedstawicielstwa biernego.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, aukcja, przetarg, negocjacje, umowa przedwstępna). Forma
umowy może być dowolna. Jednakże zgodnie z k.c. w umowie agencyjnej
zawartej w formie pisemnej można zastrzec, że agent za odrębnym
wynagrodzeniem (prowizja del credere) w uzgodnionym zakresie odpowiada za
wykonanie zobowiązania przez klienta. Strony mogą w formie pisemnej pod

rygorem nieważności ograniczyć działalność agenta mającą charakter
konkurencyjny w okresie po rozwiązaniu umowy (nie dłużej niż 2 lata). Owe
ograniczenie może być odwołane przez dającego zlecenie również w formie
pisemnej pod rygorem nieważności.

Każda ze stron obowiązana jest do zachowania lojalności wobec drugiej. To jeden
z najistotniejszych obowiązków ciążących na stronach. Ponadto kodeksu cywilny
reguluje problematykę wynagrodzenia, prowizji, świadczeń wyrównawczych,
ograniczeń działalności konkurencyjnej.

UMOWA KOMISU

Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za
wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do
kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie
(komitenta), lecz w imieniu własnym.

Jest to umowa nazwana,

konsensualna, odpłatna, dwustronnie

zobowiązująca, wzajemna. Jest to ponadto umowa handlowa.

Stronami umowy mogą być osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne
nieposiadające osobowości prawnej. Stronami umowy są komisant i komitent.
Komisant działa w zakresie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa. Jest to
zatem umowa co najmniej jednostronnie profesjonalna.
Komisant działa we własnym imieniu ale na rachunek komitenta. Nie jest on
zatem pełnomocnikiem, lecz stroną transakcji. To odróżnia umowę komisu od
umowy zlecenia, kiedy to następuje bezpośredni skutek prawny dla dającego
zlecenie.
Do umowy komisu, w której jedną ze stron jest osoba fizyczna, która nabywa
rzecz w celach niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą ma
zastosowanie ustawa z 2002 o sprzedaży konsumenckiej.
Przy umowie komisu można wyróżnić stosunek wewnętrzny i zewnętrzny między
uczestnikami transakcji. Stosunek wewnętrzny realizowany jest między
komisantem a komitentem, stosunek zewnętrzny między komisantem a
kupującym lub sprzedającym. W ten sposób komitent może pozostać anonimowy
wobec osób trzecich, a w szczególności nabywców i sprzedających.

Przedmiotem umowy może być wyłącznie kupno lub sprzedaż rzeczy
ruchomych. Nie mogą być przedmiotem transakcji papiery wartościowe. Należy
odróżnić dwa typy komisu: komis sprzedaży i komis kupna. Przy komisie
sprzedaży komitent zachowuje własność rzeczy oddanej w komis aż do momentu
jej zbycia przez komisanta. W przypadku komisu kupna komisant nabywa
własność rzeczy od osoby trzeciej, a następnie musi przenieść własność rzeczy i

wydać przedmiot transakcji komitentowi. Przy umowie komisu sprzedaży określa
się cenę przedmiotu jako minimalną, natomiast przy umowie komisu kupna jako
cenę maksymalną. Za świadczone usługi komisant pobiera wynagrodzenie,
najczęściej w formie prowizji wyrażonej w procentowym stosunku do ceny kupna
lub sprzedaży przedmiotu umowy. Możliwe jest jednak określenie wynagrodzenia
w inny sposób.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, aukcja, przetarg, negocjacje, umowa przedwstępna). Forma
umowy może być dowolna.

UMOWA PRZEWOZU

Przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności
swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.
Przepisy kodeksu cywilnego mają zastosowanie do umowy przewozu jedynie
subsydiarne o tyle, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej.

Umowa przewozu należy do umów o świadczenie usług. Usługą jest dokonanie
czynności faktycznej (w postaci przemieszczenia osób lub rzeczy z jednego
miejsca do drugiego). Umowa ta nosi cechy zobowiązania rezultatu. Na gruncie
kodeksu cywilnego jest to umowa konsensualna, odpłatna, dwustronnie
zobowiązująca, wzajemna. Prawo przewozowe uzależnia natomiast zawarcie
umowy od przekazania przesyłki przewoźnikowi do transportu (jest to więc umowa
realna). Jest to umowa handlowa.

Stronami umowy przewozu są przewoźnik oraz druga strona, określana w
transporcie osobowym jako podróżny lub pasażer, a w transporcie towarowym
jako wysyłający, nadawca, frachtujący. Przewoźnikiem jest profesjonalista (jest to
więc umowa podmiotowo kwalifikowana). Może nim być zarówno osoba fizyczna,
prawna, ale także jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej.
W umowie przewozu może wystąpić jeden przewoźnik, ale możliwe są
rozwiązania, w których występuje ich więcej. Z tego punktu widzenia można
wyróżnić przewóz sukcesywny (wykonywany przez kilka osób będących
przewoźnikami w tej samej gałęzi transportu) i przewóz kombinowany
(wykonywany przez kilka osób będących przewoźnikami w różnych gałęziach
transportu). Ważne jest, aby wykonanie przewozu, bez względu na to czy jest to
przewóz sukcesywny czy kombinowany, odbywało się na podstawie jednego
dokumentu przewozowego. Zasadą jest, że odpowiedzialność kolejnych
przewoźników jest odpowiedzialnością solidarną między nimi w stosunku do
drugiej strony, chyba że przewoźnik-uczestnik przewozu sukcesywnego lub
kombinowanego udowodni, że szkoda nie powstała w czasie wykonywania przez
nich transportu.

Do elementów przedmiotowo istotnych omawianej umowy należą: oznaczenie
trasy przewozu, wynagrodzenie i określenie przedmiotu przewozu (czy mają być
do towary czy ludzie – sorry).

Podstawowe obowiązki stron wynikają z definicji ustawowej.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego, o ile
inne akty prawne nie zawierają uregulowań szczegółowych. Kodeks cywilny nie
wymaga żadnej szczególnej formy umowy. Jednakże w razie przewozu rzeczy,
wysyłający powinien na żądanie przewoźnika wystawić mu list przewozowy.
Zgodnie z prawem przewozowym, wydanie listu przewozowego jest obligatoryjne
chyba, że przy danym rodzaju przewozu powszechnie przyjęty jest inny sposób
dostarczania informacji niezbędnych do prawidłowego wykonania przewozu.

UMOWA SPEDYCJI

Przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie
działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do
dokonania innych usług związanych z jej przewozem. Spedytor może występować
w imieniu własnym albo w imieniu dającego zlecenie.

Umowa ta jest związana bezpośrednio z umową przewozu i stanowi podstawę dla
zespołu czynności niezbędnych do prawidłowego zorganizowania procesu
transportowego. Ma ona charakter uzupełniający do przewozu. Przepisy kodeksu
cywilnego o umowie spedycji mają charakter posiłkowy i mają zastosowanie w
braku odrębnych ustaw.

Umowa spedycji jest umową nazwaną, o świadczenie usług, konsensualna,
odpłatna, dwustronnie zobowiązująca, wzajemna. Jest to umowa handlowa
(podmiotowo kwalifikowana, jednostronnie gospodarcza – gdy jedną ze stron nie
jest profesjonalista, lub dwustronnie gospodarcza – gdy obydwie strony umowy są
profesjonalistami).
Kodeks cywilny wskazuje na dwie odmiany konstrukcyjne umowy spedycji. Jeżeli
spedytor działa w imieniu własnym, mamy do czynienia z umową zastępstwa
pośredniego. Jeśli działa w imieniu dającego zlecenie, mamy do czynienia z
umową zastępstwa bezpośredniego.

Stronami umowy są spedytor i dający zlecenie. Mogą one być osobami
fizycznymi, prawnymi, jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości
prawnej. Spedytor jest przedsiębiorcą. Dającym zlecenie może być również
spedytor, gdy jako spedytor główny posługuje się innym spedytorem.

Do elementów przedmiotowo istotnych umowy należą: oznaczenie przesyłki,

wynagrodzenie, zakres i rodzaj usług spedycyjnych. Jest to umowa bardzo
szeroka, dlatego nazywana jest umową kauczukową. Przedmiotem umowy jest:
wysyłka przesyłki, odbiór przesyłki, wysyłka i odbiór przesyłki i dokonywanie
innych usług związanych z przewozem. Są to zatem czynności faktyczne
(pakowanie, ważenie, sortowanie etc.) i prawne (np. zawarcie umowy przewozu
lub czarteru). Umową spedycji nie mogą być objęte usługi pozbawione charakteru
spedycyjnego.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego, o ile
inne akty prawne nie zawierają uregulowań szczegółowych. Kodeks cywilny nie
wymaga żadnej szczególnej formy umowy.

UMOWA UBEZPIECZENIA

Przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić
określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a
ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Jest to umowa konsensualna, odpłatna, dwustronnie zobowiązująca,
wzajemna (to ostatnie dyskusyjne). Jest to ponadto umowa handlowa, o
charakterze co najmniej półprofesjonalnym. Ponadto jest to umowa losowa,
bowiem w konkretnym stosunku ubezpieczeniowym nastąpienie wypadku
ubezpieczonego, warunkujące istnienie i rozmiar świadczenia ubezpieczyciela,
jest zawsze niepewne.

Stronami umowy są zakład ubezpieczeń i ubezpieczający. Zakład
ubezpieczeniowy może prowadzić działalność ubezpieczeniową tylko za
zezwoleniem Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych. Może mieć
on jedynie formę spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych. Jest
to zatem profesjonalista. Ubezpieczającym może być osoba fizyczna, prawna,
jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. W stosunku
ubezpieczeniowym może wystąpić również osoba trzecia (uposażony), która jest
uprawniona do otrzymania określonej w ubezpieczeniu osobowym sumy
ubezpieczenia na wypadek śmierci ubezpieczonego. Ponadto zgodnie z
kodeksem cywilnym umowę ubezpieczenia można zawrzeć także na rzecz osoby
trzeciej, która może być w umowie nieoznaczona.

Wśród ubezpieczeń wyróżniamy ubezpieczenia dobrowolne i obowiązkowe.
Zarówno dobrowolne jak i obowiązkowe powstają wskutek zawarcia umowy.
Ubezpieczeniami obowiązkowymi są: 1. ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z
ruchem tych pojazdów; 2. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rolników z
tytułu posiadania gospodarstwa rolnego; 3. ubezpieczenia budynków

wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych;
4. ubezpieczenia wynikające z przepisów odrębnych ustaw lub umów
międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską.
Kodeks cywilny dzieli ubezpieczenia na majątkowe i osobowe. Ubezpieczenia
majątkowe mogą obejmować mienie lub odpowiedzialność cywilną.
Ubezpieczenia osobowe dotyczą dóbr osobistych człowieka jak życie, zdrowie.

Konieczną przesłanką powstania obowiązku świadczenia ze strony zakładu
ubezpieczeń jest zajście objętego umową ubezpieczenia wypadku (zdarzenia
losowego). Świadczenie zakładu ubezpieczeń polega na zapłacie (a więc
świadczeniu pieniężnym). Świadczenie ubezpieczającego polega na zapłacie
składki ubezpieczeniowej (a więc również świadczenie pieniężne). Świadczenie
ubezpieczającego jest świadczeniem okresowym w odróżnieniu od świadczenia
zakładu ubezpieczeń, które jest z reguły świadczeniem jednorazowym.

Sposobem zawarcia umowy ubezpieczenia jest z reguły tryb ofertowy. Nic
jednak nie stoi na przeszkodzie, aby zawarcie umowy odbywało się w trybie
negocjacji, aukcji czy przetargu. Umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z
chwilą doręczenia ubezpieczającemu przez zakład ubezpieczeń dokumentu
ubezpieczenia (najczęściej polisy). Dokument ten nie jest przesłanką zawarcia
umowy, ale służy jedynie celom dowodowym. Jednak dwa wyjątki od tej zasady:
Art. 810.[Milczące zawarcie] Jeżeli przed upływem czternastu dni od daty
otrzymania oferty na piśmie zakład ubezpieczeń nie doręczył składającemu ofertę
dokumentu ubezpieczenia, umowę uważa się z piętnastym dniem od otrzymania
oferty za zawartą na podstawie ogólnych warunków ubezpieczenia. Przepisu tego
nie stosuje się do ubezpieczeń na życie.
Art. 811.[Ochrona ubezpieczającego] § 1. Jeżeli dokument ubezpieczenia
zawiera postanowienia, które odbiegają na niekorzyść ubezpieczającego od treści
złożonej przez niego oferty lub od ogólnych warunków ubezpieczenia, zakład
ubezpieczeń obowiązany jest zwrócić ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie
przy doręczeniu tego dokumentu, wyznaczając mu co najmniej siedmiodniowy
termin do zgłoszenia sprzeciwu. W razie niewykonania tego obowiązku przez
zakład zmiany dokonane na niekorzyść ubezpieczającego są nieważne.
§ 2. W braku sprzeciwu uważa się, że umowa doszła do skutku zgodnie z treścią
dokumentu ubezpieczenia następnego dnia po upływie wyznaczonego terminu do
złożenia sprzeciwu.
Art. 817.[Termin świadczenia] § 1. Jeżeli nie umówiono się inaczej, zakład
ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu,
licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.
§ 2.

(278)

Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do

ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia
okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od
dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych
okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia zakład

ubezpieczeń powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1.

UMOWA SKŁADU

Przez umowę składu przedsiębiorca składowy zobowiązuje się do przechowania,
za wynagrodzeniem, oznaczonych w umowie rzeczy ruchomych. Przedsiębiorca
składowy jest obowiązany wydać składającemu pokwitowanie, które powinno
wymieniać rodzaj, ilość, oznaczenie oraz sposób opakowania rzeczy, jak też inne
istotne postanowienia umowy.

Jest to umowa nazwana. Umowa składu jest umową realną (choć to w doktrynie
zostało poddane w wątpliwość mimo, iż umowa ta dochodzi do skutku poprzez
wydanie rzeczy ruchomych przedsiębiorcy składowemu, a nie przez zgodne
oświadczenia woli stron), odpłatną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną.
Jest to umowa podmiotowo kwalifikowana – handlowa (najczęściej jednostronnie
gospodarcza, rzadziej dwustronnie). Umowa składu jest handlową odmianą
umowy przechowania. Między nimi zachodzą jednak istotne różnice. W umowie
składu przedmiotem mogą być tylko rzeczy ruchome, nie mogą być papiery
wartościowe i pieniądze. Umowa składu musi być zawsze odpłatna, podczas gdy
umowa przechowania może być również pod tytułem darmym.

Stronami umowy są przedsiębiorca składowy i osoba wydająca towar na
przechowanie. Przedsiębiorcą może być osoba fizyczna, prawna i jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Tak samo jest ze
składającym. Składającym może być także przedsiębiorca prowadzący
działalność gospodarczą, choć jak się wydaje, nie powinien to być przedsiębiorca
prowadzący zawodowo działalność składową, gdyż taką działalność może
zrealizować samodzielnie.

Przedmiotem umowy są rzeczy ruchome, do których nie można zaliczyć ani
papierów wartościowych ani pieniędzy. Rzeczami ruchomymi oddanymi na skład
mogą być towary rolne i przemysłowe. Umowa składu może mieć charakter
samoistny, ale i akcesoryjny (gdy jest powiązana na przykład z umową dostawy
czy składu). Wynagrodzenie za przechowywanie zwane jest składowym i może
mieć postać stałej kwoty albo prowizji od wartości przechowywanych rzeczy.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, aukcja, przetarg, negocjacje, umowa przedwstępna). Forma
umowy może być dowolna. Jednakże przedsiębiorca składowy jest obowiązany
wydać składającemu pokwitowanie. Pokwitowanie to należy odróżnić od dowodów
składowych (będących papierami wartościowymi, wydawanych wyłącznie przez
dom składowy na żądanie składającego). Jak już wspomniano, umowa dochodzi
do skutku przez wydanie rzeczy.

UMOWA GWARANCJI BANKOWEJ

(Prawo bankowe – art. 80-87)

UMOWA SPRZEDAŻY

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego
własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i
zapłacić sprzedawcy cenę.

Sprzedaż jest umową konsensualną, odpłatną, dwustronnie zobowiązującą,
wzajemną. Może to być zarówno umowa handlowa (podwójnie jak i pojedynczo
kwalifikowana podmiotowo), jak i umowa występująca w obrocie powszechnym.

Stronami umowy sprzedaży mogą być osoby fizyczne, prawne jak i jednostki
organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące tak konsumentami jak
i profesjonalistami. Stronami umowy są sprzedający i kupujący.

Przedmiotem umowy sprzedaży i podstawowymi obowiązkami i prawami są te,
które wynikają z definicji ustawowej. Obowiązkiem sprzedawcy jest przeniesienie
na kupującego własności rzeczy lub przeniesienie prawa majątkowego
stanowiącego przedmiot zbycia. Zwróć uwagę na art. 155 k.c. Dalszym
podstawowym obowiązkiem sprzedającego jest wydanie rzeczy kupującemu we
właściwym miejscu i czasie. Podstawowym obowiązkiem kupującego jest zapłata
ceny kupna. Ponadto jest to obowiązek odbioru przedmiotu sprzedaży, przede
wszystkim rzeczy.

Przedmiotem świadczenia w umowie sprzedaży mogą być rzeczy, energie i
prawa majątkowe zbywalne (np. prawa rzeczowe czy na dobrach niematerialnych)
a także i całe zespoły tych praw (np. spadki, przedsiębiorstwa, gospodarstwa
rolne). Przedmiotem sprzedaży mogą być rzeczy lub prawa, które w chwili
zawarcia umowy nie istnieją. Mogą to być też rzeczy i prawa cydze. Przedmiotem
świadczenia jest ponadto cena. Jest to określona suma pieniężna ustalona z
reguły w oparciu o postanowienia umowne. Umowa wskazuje na cenę jako kwotę
stałą lub oznacza sposób określenia ceny.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, aukcja, przetarg, negocjacje, umowa przedwstępna). Forma
umowy może być dowolna. Oczywiście należy pamiętać o przepisach
szczególnych (np. forma aktu notarialnego w przypadku nieruchomości).

Kodeks cywilne zawiera szczegółowe postanowienia dotyczące m.in. rękojmi za
wady rzeczy (fizyczne i prawne), gwarancji jakości, oraz szczególnych rodzajów
sprzedaży: sprzedaży na raty, sprzedaży z zastrzeżeniem prawa własności,
sprzedaży na próbę, sprzedaży z zastrzeżeniem prawa odkupu, prawa

pierwokupu.

UMOWA DOSTAWY

Przez umowę dostawy dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy
oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczenia częściami albo
periodycznie, a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do
zapłacenia ceny.

Dostawa jest odmianą sprzedaży, która występuje w przypadku trwalszego
powiązania między tymi samymi partnerami w zakresie zawiązywania umów
sprzedaży.
Dostawa jest umową konsensualną, odpłatną, dwustronnie zobowiązującą,
wzajemną. Może to być zarówno umowa handlowa (podwójnie jak i pojedynczo
kwalifikowana podmiotowo), jak i umowa występująca w obrocie powszechnym.

Stronami umowy sprzedaży mogą być osoby fizyczne, prawne jak i jednostki
organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące tak konsumentami jak
i profesjonalistami. Co charakterystyczne, dostawca musi być wytwórcą rzeczy.
Stronami umowy są dostawca i odbiorca.

Przedmiotem świadczenia w umowie dostawy są jedynie rzeczy oznaczone co
do gatunku, a świadczenie tych rzeczy musi następować bądź częściami bądź
periodycznie. Świadczenie odbiorcy polega na zapłacie ceny w pieniądzu.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, aukcja, przetarg, negocjacje, umowa przedwstępna). Forma
umowy dostawy to forma pisemna ad probationem.

UMOWA FRANCHISINGU

Umowa franchisingu jest związana bezpośrednio z metodą ekonomiczną
rozszerzania rynków zbytu poprzez tworzenie sieci sprzedaży, dystrybucji
towarów i świadczenia usług. Istotą franchisingu jest przekazanie pewnej „recepty
na sukces” franchisingogiorcy. Ten ostatni nie musi jednak odnieść analogicznego
sukcesu jak franchisingodawca, choć ma po temu stworzone warunki w oparciu o
„pakiet franchisingowy”.
Metoda franchisingowa jest to metoda rozszerzania rynków zbytu przez
działalność gospodarczą polegającą na organizowaniu sieci jednolitych placówek,
które na własny rachunek i w imieniu własnym korzystają z pozycji na rynku
organizatora sieci i posługują się znaną mu i sprawdzoną z sukcesem metodą
działalności gospodarczej. Jednocześnie uczestnik sieci występuje na zewnątrz
pod oznaczeniami i emblematami organizatora sieci.

Przez umowę franchisingu jedna strona (organizator sieci, franchisingodawca)
zobowiązuje się do udostępnienia drugiej stronie (uczestnikowi sieci,
franchisingobiorcy, podmiotowi korzystającemu z franchisingu) korzystania przez
czas określony lub nieokreślony z oznaczenia firmy, godła, patentów, znaków
towarowych, wzorów użytkowych i zdobniczych, know-how, koncepcji i techniki
prowadzenia określonej działalności gospodarczej, z zachowaniem stosowanego
przez niego zewnętrznego i wewnętrznego wyposażenia, pomieszczeń oraz
udzielania mu stosownej pomocy; zaś druga strona zobowiązuje się do
prowadzenia wskazanej działalności gospodarczej połączonej z wykorzystaniem
udostępnionych mu doświadczeń i tajemnic zawodowych oraz do zapłaty
wynagrodzenia.

Umowa franchisingu jest umową nienazwaną (nie ma regulacji kodeksu cywilnego
i innych aktów prawnych), którą należy traktować jako umowę empiryczną
(wykształconą pod wpływem praktyki gospodarczej). Jest to umowa
konsensualna, odpłatna, dwustronnie zobowiązująca, wzajemna. Jest to
umowa handlowa (najczęściej podwójnie profesjonalna, choć może być i
pojedynczo).
Umowa franchisingu wykazuje podobieństwo do innych umów. Nie można jej
jednak nadać charakteru umowy mieszanej, umowy spółki osobowej (nie mają
charakteru wzajemnego i mają jasno określone essentialia negotii), umowy
agencyjnej (agent jest albo pełnomocnikiem albo zastępcą pośrednim, a
franchisingobiorca działa we własnym imieniu i na własny rachunek), umowy
zlecenia (j.w., ale i wobec braku w umowie zlecenia elementów
podporządkowania charakterystycznych dla franchisingu), umowy komisu
(komisant jest zastępcą pośrednim, a franchisingobiorca działa we własnym
imieniu i na własny rachunek), umowy know-how, ani umowy licencji patentowej.

Z punktu widzenia przedmiotu działalności gospodarczej można wyróżnić
franchising:

1) produkcyjny (franchisingodawca tworzy sieć punktów prowadzących

działalność produkcyjną, udostępniając franchisingobiorcy technologie
niezbędne do produkcji, której efekt w postaci towaru jest zbywany ze
znakiem towarowym franchisingodawcy np. Coca Cola);

2) handlowy (franchisingodawca jest centralnym ośrodkiem dystrybucji

towarów, które rozprowadzane są przez franchisingobiorców np.
Benetton);

3) usługowy (świadczenie usług przez franchisingobiorców o analogicznym

standardzie, z wykorzystaniem oznaczeń firmowych etc. np. Mc Donald's,
Pizza Hut);

4) mieszany

Z punktu widzenia zasięgu obowiązywania umowy: franchising krajowy i
zagraniczny. Z punktu widzenia powstania stosunku franchisingowego: f.
bezpośredni i pośredni. Z punktu widzenia układu podporządkowania: f.

podporządkowany i subfranchising.

Stronami umowy franchisingu są franchisingodawca i franchisingobiorca.
Franchisingobiorca jest przedsiębiorcą, który może być osobą fizyczną, prawną
jak i jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.
Franchisingobiorcą może być osoba fizyczna, prawna jak i jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, będąca najczęściej
przedsiębiorcą. Franchisingobiorca działa we własnym imieniu i na własny
rachunek. Ma tu miejsce cywilnoprawna regulacja charakteryzująca się
równorzędnością. Charakterystyczne jednak dla franchisingu jest pewne
podporządkowanie wynikające z układu praw i obowiązków umownych.

Sposób zawarcia umowy podlega ogólnym regulacjom kodeksu cywilnego
(oferta i jej przyjęcie, negocjacje, przetarg i aukcja, umowa przedwstępna). Może
mieć tu miejsce konstrukcja umowy adhezyjnej. Brak wymagań co do formy.
Najczęściej w obrocie spotykamy się z umowami mającymi postać książkową,
które zawierają bardzo szczegółowe uregulowania. Należy zatem postulować
formę pisemną.

Oprócz podstawowych praw i obowiązków wynikających z definicji doktrynalnej,
należy zwrócić uwagę na: pomoc udzielaną przez franchisingodawcę (szkolenie,
działalność reklamowa), zapewnienie wyłączności prowadzenia działalności na
danym obszarze, zachowanie tajemnicy zawodowej i lojalność.