Numer ćwiczenia:

4

Dział analizy i temat ćwiczenia:

Alkalimetryczne oznaczanie kwasu
solnego.

Data wykonania ćwiczenia:

07.04.2014

Data oddania sprawozdania:

14.04.2014

Grupa i sala:

Imię i nazwisko:

Nazwisko sprawdzającego:

Uwagi:

Ocena:

I WSTĘP TEORETYCZNY

Kwas chlorowodorowy (HCl) należy do mocnych kwasów i dlatego miareczkuje się

go roztworem mocnej zasady (NaOH). Do wyznaczenia punktu końcowego można użyć
wielu wskaźników. W przeprowadzonym ćwiczeniu użyto wskaźnika „5.1”. Jest to
mieszanina zieleni bromokrezolowej i czerwieni metylowej (o stężeniach 0,1%) w stosunku
3:2. Podczas miareczkowania zachodzi reakcja przebiegająca wg równania (1):

(1)

II CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA

1. Stosowane odczynniki i sprzęt laboratoryjny:

a) Kolba miarowa 100mL
b) Zlewka 50mL
c) Tryskawka z wodą destylowaną
d) Pipeta 25mL
e) Kolby „Erlenmajerki” x3
f) Wskaźnik „5.1”
g) Biureta
h) Mianowany roztwór NaOH (c=(0,1105±
i) Lejek
j) Gruszka
k) statyw

2. Przebieg doświadczenia:

Idealnie czystą i wysuszoną zlewkę (50mL) oddano do przygotowalni, w celu

otrzymania roztworu HCl do miareczkowania. Otrzymany roztwór przeniesiono
ilościowo do kolby miarowej (100mL) i dopełniono woda destylowaną do kreski, za
pomocą tryskawki. Wymieszano. Następnie za pomocą kalibrowanej pipety
odmierzono trzy razy po 25mL roztworu i przeniesiono do kolb „erlenmajerek”. Do
każdej dodano po kilka kropli wskaźnika „5.1”. Wcześniej umocowano na statywie
biuretę która została przemyta roztworem NaOH, a następnie uzupełniona tym
roztworem do punktu zero, przy pomocy lejka. Roztwory w kolbach miareczkowano
aż do zmiany koloru z czerwonego na zielony po jednej kropli.

3. Wyniki miareczkowania:

Tabela 1

Nr miareczkowania V NaOH [mL]

1

16,9

2

16,9

3

16,9

III OPRACOWANIE DANYCH

Masę HCl obliczono korzystając ze wzoru (2):

[ ]

[ ] [ ]

gdzie V-objętość NaOH zużyta do miareczkowania, c-stężenie NaOH, W-współczynnik
współmierności kolby i pipety.

Niepewność pomiaru objętości titranta (roztwór NaOH):
- niepewność kalibracji biurety: 0,1mL
- niepewność kropli: 0,05mL
- niepewność odczytu: 0,05mL

- rozrzut wyników miareczkowania – odchylenie standardowe średniej S=0

√

√

√

√

√

0,071mL

Złożona niepewność standardowa dla masy HCl:

√(

)

(

)

√(

)

(

)

Niepewność rozszerzona dla masy HCl, dla k=2:

Wynik: m

HCl

=(0,2736±0,0038)g

IV WNIOSKI

Z ćwiczenia otrzymano ocenę 4+. Zauważyć można, że podczas mianowania roztworu

HCl zużyto trzy razy taką samą objętość titranta. Niewielki błąd w oznaczeniu można więc
wynikać z niedokładnego zmianowania roztworu NaOH, lub niedokładnej kalibracji naczyń.
Jest to jednak błąd niewielki.

Niepewność rozszerzona stanowi 1,4% wyniku, co może świadczyć o dokładnym

przeprowadzeniu ćwiczenia. Największy wkład w niepewność wyniku ma niepewność
pomiaru objętości titranta, jest ona o rząd mniejsza od wyniku.