background image

 
Mgr Jolanta Sadek 

Mięśnie klatki piersiowej 

•  Grupa mięśni klatki piersiowej pokryta jest skórą, w której widoczne są sutki. 
•  Brodawki sutkowe widoczne są u mężczyzn na wysokości IV międzyżebrza, natomiast u kobiet na wysokości od III do VII międzyżebrza i 

zlokalizowane są bardziej bocznie – w kierunku linii pachowej przedniej. 

•  Od zewnątrz kostne rusztowanie klatki piersiowej pokryte jest mięśniami:  

- od przodu: 
 właściwe mięśnie klatki piersiowej 
 
 
 
 
 

A. grupa powierzchownaa  

1.  mięsień piersiowy większy (musculus 

pectoralis major

2.  mięsień piersiowy mniejszy (musculus 

pectoralis minor

3.  mięsień podobojczykowy (musculus subclavicus
4.  mięsień zębaty przedni (musculus serratus anterior

 
B. grupa głęboka  

2.  mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne (musculi intercostales externi
3.  mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne (musculi intercostales interni
4.  mięśnie międzyżebrowe najgłębsze (musculi intercostale intimi
5.  mięśnie podżebrowe (musculi subcostales
6.  mięsień poprzeczny klatki piersiowej (musculus transversus thoracis

 

C. Przepona  (diaphragma) 
 

- od tyłu: 

mięśnie grzbietu 

  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

background image

 

Mięśnie klatki piersiowej - 

właściwe mięśnie klatki piersiowej

 

A. 

Grupa powierzchowna 

Mięsień  

Ryc. 

PP 

PK 

Unerwienie / charakt.  Czynność  

1. Mięsień piersiowy 

większy 
 
m. pectoralis major
 

 

część obojczykowa
przyśrodkowa 
połowa obojczyka,  
 
część mostkowo-
żebrowa
: mostek, II-
VI/VII żebro, część 
brzuszna: blaszka 
przednia pochewki 
mięśnia prostego 
brzucha. 

grzebień guzka 
większego kości 
ramiennej. 

nn. piersiowe przednie 
splotu ramiennego 
 

M. przyciąga ramię 
do tułowia  

(szczególnie silnie przywodzi), wysuwa je 
nieco do przodu oraz nawraca,powodując 
ruch, jaki wykonywany jest na przykład 
podczas pływania. Dlatego u pływaków 
mięsień jest wyjątkowo dobrze rozwinięty 
(podobnie jak mięsień najszerszy 
grzbietu). 
Przy podniesionym ramieniu powyżej 
poziomu, mięsień z dużą siłą obniża 
ramię do przodu, jak przy wszelkich 
uderzeniach z góry na dół. Jeżeli oba 
ramiona są uniesione i ustalone, wtedy 
oba mięśnie piersiowe mogą podciągać 
ciało w górę, np. przy podnoszeniu się na 
drążku lub w trakcie wspinania po linie. 
W tej pozycji działa również jako 
pomocniczy mięsień wdechowy 

background image

 

2.  Mięsień piersiowy 

mniejszy  
 
m pectoralis minor 

 

III-V żebro. 

wyrostek kruczy 
łopatki. 

Nerwy piersiowe 
przednie ze splotu 
ramiennego 

Mięsień obniża 
obręcz i pociąga ją do 
przodu. 

3.  Mięsień 

podobojczykowy  
 
m. subclavius 

 

I żebro na granicy 
kostno-chrzęstnej. 

Dolna powierzchnia 
barkowego końca 
obojczyka. 

Nerwy 
podobojczykowe 
splotu ramiennego 

Mięsień umacnia 
obojczyk w stawie 
mostkowo-
obojczykowym. 
Obniża obojczyk i 
wysuwa nieznacznie 
do przodu. 

background image

 

4. Mięsień zębaty 
     przedni 
 
m. serratus anterior 

 

I-IX żebro, 
powierzchnia 
zewnętrzna. 

brzeg 
przyśrodkowy 
łopatki 

nerw piersiowy długi 
ze splotu ramiennego 

2.   Obraca łopatkę 

(umożliwia 
uniesienie  

B.    grupa głęboka 

 

1.  mięśnie 

międzyżebrowe 
zewnętrzne  
 
(musculi 
intercostales 
externi

 

 

dolna krawędź wyżej 
leżącego żebra, na 
zewnątrz od bruzdy 
żebra, od guzka do 
granicy kostno-
chrząstkowej żebra 

krawędź górna niżej 
leżącego żebra. 
 

Mięśnie 
międzyżebrowe 
zewnętrzne jedenaście 
par - wypełniają 
przestrzenie 
międzyżebrowe od  

Unoszą żebra -  są 
mięśniami 
wdechowymi
 

 

2.  mięśnie 

międzyżebrowe 

 

krawędź dolna wyżej  krawędź górna niżej 

leżącego żebra. 

Włókna krzyżują się  

Opuszczają żebra, są 
więc mięśniami 

ramienia ponad poziom, przez pośrednie 
skierowanie panewki stawu ramiennego ku 
górze) – akton dolny 

2. Skurcz całego mięśnia przesuwa obręcz 

ku przodowi 

3. Akton górny unosi łopatkę 

4.

Przyciska łopatkę do klatki piersiowej

 

5.

Przy ustalonych barkach unosi żebra 
(pomocniczy m.wdechowy)

 

guzków żeber do końców przednich żeber kostnych.  
Włókna mięśniowe, biegną skośnie od góry i tyłu ku dołowi i do 
przodu. 
W przedłużeniu mięśni międzyżebrowych zewnętrznych w 
kierunku mostka biegnie błona międzyżebrowa zewnętrzna 
(membrana intercostalis externa) o takim samym przebiegu 
włókien ścięgnistych. 
Un. Nerwy międzyżebrowe I – XI 

background image

 

wewnętrzne 
(musculi 
intercostales 
interni

 

leżącego żebra do 
wewnątrz od bruzdy 
żebra, od kąta żebra 
aż do mostka. 

 

z włóknami mięśni 
międzyżebrowych 
zewnętrznych prawie 
pod kątem prostym.  
 
 
 
 
 

wydechowymi 

3.  mięśnie 

międzyżebrowe 
najgłębsze 
(musculi 
intercostale intimi

 

 

Jest to część mm. 
międzyżebrowych 
wewnętrznych, 
oddzielona przez 
naczynia i nerwy 
międzyżebrowe  

 

 

 

4.  mięśnie 

podżebrowe 
(musculi 
subcostales

 

 

powierzchnia 
wewnętrzna dolnych 
żeber w okolicy 
kątów. 

krawędź górna II lub 
III niżej leżącego 
żebra 

mają charakter 
szczątkowy, występują 
tylko w dolnej części 
klatki piersiowej -  

obniżają żebra 

Wypełniają przestrzenie międzyżebrowe od mostka do kątów żeber i ku tyłowi 
przechodzą w błonę międzyżebrową wewnętrzną (membrana intercostalis 
interna). 
Unerwienie: nerwy międzyżebrowe I – XI 

 

background image

 

5.  mięsień 

poprzeczny klatki 
piersiowej 
(musculus 
transversus 
thoracis

 

 

powierzchnia tylna 
wyrostka 
mieczykowatego i 
dolnej części trzonu 
mostka. 

5 zębów na granicy 
chrzęstno-kostnej 
szóstego do drugiego 
żebra 

położony jest na 
wewnętrznej ścianie 
klatki piersiowej 
między dolną częścią 
mostka a górnymi 
żebrami. 
Nerwy 
międzyżebrowe II - VI  

Mięsień wydechowy: 
Część dolna 
zmniejsza kąt 
przyczepu chrząstki 
żebrowej do mostka 
W czasie skurczu 
mięsień pociąga żebra 
ku dołowi 

 

 

 

 

 

 

C. Przepona (diaphragma) 

 
Mięsień wysklepiony na kształt kopuły do jamy klatki piersiowej, 
kształtu nerkowatego, z wnęką zwróconą do kręgosłupa. Stanowi 
przegrodę oddzielającą  jamę klatki piersiowej od jamy 
brzusznej.  
W przeponie wyróżnia się część mięśniową położoną na 
obwodzie i część ścięgnistą, tworzącą środek ścięgnisty 
przepony centrum tendineum diaphragmae = ścięgno końcowe. 
Część mięśniową w zależności od miejsca przyczepu dzieli się 
na: 

 

część żebrową pars costalis diaphragmatis - największą, 
która przymocowuje się do żeber (od siódmego do 
dwunastego); 

 

część lędźwiową (podkręgową) pars lumbalis 
diaphragmatis
- najmocniejszą - tworzy ona dwie 
odnogi  crura diaphragmae (odnoga prawa: trzony trzech lub 
czterech górnych kręgów lędźwiowych; odnoga lewa: trzony 
dwu do trzech górnych kręgów lędźwiowych) oraz parzyste 
więzadła łukowate boczne i przyśrodkowe, przyczepiające 
się do kręgów lędźwiowych i dwóch ostatnich żeber.  

 

część mostkową pars sternalis - najmniejszą, która 
rozpoczyna się na nasadzie wyrostka mieczykowatego mostka. 

background image

 

Graniczące ze sobą części mięśniowe przepony nigdy się ze sobą ściśle nie łączą; między początkami części (odnóg) lędźwiowych i żebrowych znajdują się 
trójkąty lędźwiowo-żebrowe trigonum lumbocostale;  między brzegami bocznymi części mostkowej, a brzegami przyśrodkowymi części żebrowych 
znajdują się trójkąty mostkowo-żebrowe trigonum sternocostal).  
Są to miejsca zbudowane z tkanki łącznej włóknistej, będące miejscami zmniejszonej oporności.  
W przeponie występuje kilka otworów:  
1.  rozwór aortowy hiatus aorticus, na wysokości Th12, przez który przechodzą aorta i przewód piersiowy, 
2.  rozwór przełykowy hiatus esophageus - Th 10- przełyk esophagus, pnie nerwu błędnego 
3.  otwór żyły głównej foramen venae cavae - Th8: żyła główna dolna vena cava inferior, gałąź przeponowo-brzuszna tylna prawego nerwu przeponowego  
4.  trójkąt mostkowo-żebrowy trigonum sternocostale: naczynia (tętnica, dwie żyły i naczynia chłonne) nabrzuszne górne 
5.  szczelina boczna w odnodze przepon: pień współczulny truncus sympathicus 

 

Górna, wypukła powierzchnia przepony odpowiada podstawie obu płuc, a w części środkowej odpowiada sercu i osierdziu.  
Powierzchnia wklęsła, czyli powierzchnia dolna przepony, prawie w całości pokryta otrzewną, sąsiaduje po prawej stronie z wątrobą, a po lewej stronie z 
żołądkiem i śledzioną; bardziej z tyłu nadnercza i nerki, przed odnogami trzustka. 
 
Przepona jest najważniejszym mięśniem wdechowym, działającym bez przerwy od chwili urodzenia. Powoduje ona tzw. oddychanie brzuszne. 
Skurcz przepony (jej obniżenie, spłaszczenie) powoduje powstanie ujemnego ciśnienia (podciśnienia) w jamie klatki piersiowej oraz rozprężenie płuc. Dzięki 
temu w czasie wdechu powiększa się objętość jamy klatki piersiowej, ciśnienie w niej opada i powietrze przez drogi oddechowe wchodzi do płuc. Podczas 
wydechu - rozkurczu ciśnienie wewnątrzbrzuszne przesuwa zwiotczałą przeponę w kierunku klatki piersiowej umożliwiając "wypchnięcie" powietrza z płuc. 
Przepona jest czynna także przy wydawaniu głosu (fonacji). 
 
Unerwienie: nerw przeponowy odchodzący ze splotu szyjnego 

Unaczynienie: tętnice przeponowe odchodzące od aorty piersiowej i aorty brzusznej; tętnica piersiowa wewnętrzna.