STUDIA I MONOGRAFIE NR 63

NARCIARSTWO BIEGOWE

7. PODSTAWOWE ELEMENTY

JAZDY NA NARTACH

Jarosław Rosiński

*

Odcinki zjazdowe stanowią integralną część tras biegowych, w związ-

ku z tym umiejętności umożliwiające efektywne ich pokonywanie stanowią

niezbędny element technicznego przygotowania każdego narciarza biegacza.

Pochyłość terenowa lub stok narciarski – to ponadto istotne elementy wykorzy-

stywane w nauczania nie tylko w przypadku ewolucji zjazdowych ale również,

jak pamiętamy, kroków biegowych. Właściwy dobór konfiguracji terenu, gwa-

rantujący bezpieczeństwo ćwiczących, decyduje o dalszych postępach.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na fakt, iż lepsze efekty szkoleniowe

w zakresie technik zjazdowych osiąga się wtedy, gdy prócz odpowiedniego

stoku, przygotowania pokrywy śnieżnej, w trakcie szkolenia używany będzie

również narciarski sprzęt zjazdowego.

Wśród nauczycieli i trenerów narciarstwa rozpowszechnione jest niestety

przekonanie, iż na naukę i doskonalenie umiejętności zjazdowych przez nar-

ciarzy biegaczy szkoda czasu – „przecież w tym samym czasie można przebiec

tyle, a tyle kilometrów”. Nic bardziej mylnego i szkodliwego zarazem.

Narty, wiązania oraz buty zjazdowe z uwagi na swoją konstrukcję stwa-

rzają warunki do lepszej stabilności, sterowności oraz gwarantują większą

precyzję działań narciarza, a równocześnie umożliwiają osiąganie znacznie

większych prędkości niż na nartach biegowych. Zdobyte doświadczenie wy-

kazuje, że takie podejście metodyczne pomaga w efektywniejszym nabywaniu

oraz doskonaleniu sposobów wykonywania ewolucji zjazdowych na nartach

biegowych.

Możliwość wyboru toru przejazdu, umiejętność regulowania prędkości

oraz zatrzymanie się w dowolnym miejscu – to najistotniejsze kryteria sku-

tecznej techniki pokonywania odcinków zjazdowych.

Zjazdy na nartach biegowych, śladowych czy też zjazdowych realizowane

są w podobny sposób, a obserwowane różnice wynikają głównie z odmien-

nych rozwiązań konstrukcyjnych używanego sprzętu (nart, wiązań, butów

oraz kijków narciarskich). Dlatego też systematyka elementów zjazdowych

* AWF Kraków

140

Jarosław Rosiński

stosowanych w narciarstwie biegowym, podobnie jak w narciarstwie alpej-

skim uwzględniać powinna różne pozycje zjazdowe, sposoby regulowania

prędkości oraz zmiany kierunku jazdy (tab. 5).

Za ważne uznać również należy narciarskie umiejętności z grupy tzw. ele-

mentów podstawowych, a dotyczące zmiany ustawienia nie przemieszczającego

się narciarza względem linii spadku stoku lub zamierzonego kierunku biegu.

Zmiany te mogą być wykonywane na kilka sposobów. Do podstawowych zali-

czyć należy zwrot przestępowaniem oraz zwrot przez przełożenie dziobów nart.

Ze względów szkoleniowych, a także w określonych sytuacjach terenowych przy-

datna może okazać się również umiejętność wykonania zwrotu podskokiem.

Zwrot przestępowaniem wykonuje się przez wielokrotne kątowe odsta-

wianie jednej i dostawianie do niej drugiej narty, przy czym osią obrotu mogą

być dzioby lub piętki nart.

Tabela 5. Elementy podstawowe oraz ewolucje zjazdowe stosowane w biegach narciarskich

(Deutscher Verband für das Skilehrwesen 1984, PZN 1986, 2009, Stanisławski 2000)

Elementy

podstawowe

Ewolucje zjazdowe stosowane w narciarstwie biegowym

Zwroty

Zjazdowe

pozycje narciarskie

Sposoby regulowania

prędkości (hamowanie)

Zmiana kierunku jazdy

Przestępowaniem

W linii spadku stoku

Ześlizg prosty

Zmiana kierunku jazdy

przestępowaniem

Z przełożeniem

dziobów nart

W skos linii spad-

ku stoku (układ

doskokowy)

Ześlizg skośny

Łuki płużne

Podskokiem

Podczas jazdy po łuku

(układ dośrodkowy

Hamowanie pługiem

Skręt płużny

Pozycje narciarskie

wynikające z wysokości

uniesienia środka

ciężkości narciarza

Hamowanie

półpługiem (oporem)

Skręt z półpługu nartą

górną (z oporu nartą

górną)

Pozycje narciarskie

wynikające z położenia

środka ciężkości nar-

ciarza w płaszczyźnie

strzałkowej

Skręt stop

Skręt z półpługu nartą

dolną (z oporu nartą

dolną),

Pozycje narciarskie

wynikające z układu

nart

Skręt równoległy

NW

Skręt z poszerzenia rów-

noległego (z odbicia)

141

7. Podstawowe elementy jazdy na nartach

W zależności od poziomu umiejętności narciarskich oraz warunków

terenowo-śniegowych zwrot ten może być wykonywany z aktywnym wyko-

rzystaniem kijków narciarskich lub bez ich wykorzystania.

Wykonując natomiast zwrot przez przełożenie dziobów nart należy

zwrócić tułów w kierunku zamierzonego obrotu – optymalny układ tułowia

osiągnięty zostanie wówczas gdy oś barków przebiegać będzie równolegle

do osi długiej nart. W celu utrzymania równowagi należy wbić oba kijki po

zewnętrznej stronie narty podporowej. Istotne jest przy tym, aby kijki były

wbite dość szeroko, tzn. jeden przy dziobie, a drugi przy piętce narty.

Większość programów nauczania narciarstwa zjazdowego (PZN 1986,

2000, 2005, 2009, Stanisławski 2000) zawierających instrukcję wykonania

tego elementu zaleca, aby po przeniesieniu ciężaru ciała na nartę zewnętrzną

zamierzonego zwrotu, energicznym wymachem nogi wewnętrznej w górę,

w przód oprzeć piętkę narty na śniegu przy dziobie narty zewnętrznej. Na-

stępnie, wykorzystując to chwilowe podparcie na piętce narty, jako środek

obrotu należy obrócić nartę w przeciwnym kierunku i położyć ją na śniegu

równolegle do drugiej narty – dziobem już jednak w przeciwnym kierunku.

Po przeniesieniu na tę nartę ciężaru ciała można już unieść, obrócić i do-

stawić do niej nartę zewnętrzną oraz przenieść i wbić kijek.

Pamiętać należy jednak, że podczas wykonywania tego elementu na nie-

utwardzonym podłożu tył narty bardzo łatwo może wbić się w śnieg, uniemoż-

liwiając tym samym wykonanie zwrotu. Może to również narazić, zwłaszcza

początkujących narciarzy, na utratę równowagi, a w konsekwencji i upadek.

Z doświadczenia wynika, iż w miarę nabywania wprawy należy dążyć do

jak najszybszego wykonywania tego elementu, całkowicie eliminując opieranie

piętki narty o podłoże oraz wbijanie kijków.

O ile w terenie płaskim zwrot ten można wykonywać w każdą stronę

(lewą i prawą, a jedyne ograniczenia w tym wypadku wynikają z dostępności

wolnego miejsca), o tyle na stoku zwrot należy rozpoczynać zawsze nartą

dolną.

Zwrot podskokiem może być wykonywany w terenie odpowiednio

utwardzonym. Technika jego wykonania polega na umiejętnym połączeniu

podskoku na obu nartach z rotacją całego ciała, efektem czego jest energicz-

ny obrót nart o zamierzony kąt. Istotną fazą tego elementu jest lądowanie,

podczas którego bezwzględnie wystąpić musi amortyzacja poprzez uginanie

nóg we wszystkich stawach.

Ześlizg jest kolejnym elementem technicznym niezbędnym dla każdego

narciarza. W początkowym okresie nauki ześlizgi dość często z powodu

braku innych umiejętności technicznych wykorzystywane są do regulowania

prędkości oraz pokonywania trudnych odcinków zjazdowych pozbawionych

torów narciarskich.

142

Jarosław Rosiński

W tym kontekście przez ześlizg rozumieć należy takie przemieszczanie

się narciarza, podczas którego narty ustawione są prostopadle lub ukośnie

do kierunku ruchu. W zależności od wspomnianej orientacji nart wyróżnia

się ześlizg skośny oraz prosty (boczny, równoległy).

Do ześlizgu skośnego najłatwiej jest przejść z jazdy w skos stoku. W tym

celu należy tylko przez odwiedzenie kolan od stoku zmniejszyć zakrawędzio-

wanie nart, co samoczynnie spowoduje rozpoczęcie ześlizgu.

Natomiast ześlizg prosty najczęściej poprzedzony jest zatrzymaniem nar-

ciarza oraz prostopadłym do linii spadku stoku ustawieniem nart. Również

i w tym przypadku pozycję wyjściową narciarza charakteryzuje układ dostoko-

wy, a wywołanie ześlizgu spowodowane jest zmniejszeniem zakrawędziowania

nart, któremu dodatkowo towarzyszy obniżenie pozycji.

W obu odmianach ześlizgu regulowanie prędkości następuje poprzez

zmiany stopnia zakrawędziowania nart, co dla początkujących narciarzy nie

jest wcale łatwe.

Według Krasickiego (1994) pozycja, jaką przyjmuje biegacz narciarski

podczas zjazdów na trasie sportowej, powinna ułatwiać rozwijanie maksymal-

nej prędkości, a zarazem umożliwiać częściowy odpoczynek. Za taką uznaje

się niską pozycję zjazdową, charakteryzującą się równomiernym obciążeniem

obu nart, odpowiednim ugięciem nóg w stawach kolanowych, pochyleniem

tułowia w przód, z łokciami opartymi na udach oraz z głową nieco uniesioną

i wzrokiem skierowanym w przód.

Ryc. 34. Narciarska pozycja zjazdowa – niska

W zależności od stopnia zgięcia

nóg w stawach kolanowych podczas

zjazdu pośród pozycji narciarskich

wyróżnia się pozycję niską, średnią

oraz wysoką. Wg Łarionowa wsp.

(2001) pozycjom tym odpowiadają

odpowiednie wartości kąta zgięcia nóg

w stawach kolanowych, tj. 140–160º,

120–140º oraz poniżej120º

.

Przejeżdżając przez różne formy

terenowe narciarz winien regulować

wysokość swojej pozycji, tak aby wy-

sokość toru ruchu jego środka ciężko-

ści nie ulegała nagłym zmianom (tzn. wjeżdżając na garb terenowy powinien

obniżać pozycję, natomiast wjeżdżając do muldy podwyższać ją).

Prócz odmian pozycji wynikających z wysokości usytuowania środka

ciężkości należy wspomnieć o konsekwencjach przemieszczania środka cięż-

kości w płaszczyźnie strzałkowej. W tym przypadku wyróżnia się pozycję

zrównoważoną, wychyloną bądź odchyloną.

143

7. Podstawowe elementy jazdy na nartach

Natomiast ustawienie nart względem kierunku przemieszczania się po-

zwala scharakteryzować pozycję narciarską jako równoległą, płużną, półpłuż-

ną (oporową) lub łyżwową (nożycową).

W zależności od kierunku jazdy względem linii spadku wyróżnia się po-

zycję przyjmowaną przez narciarza podczas jazdy na wprost (zgodnie z linią

spadku stoku) oraz pozycję zjazdu w skos stoku.

Ryc. 35. Narciarska pozycja płużna (A) i półpłużna (oporowa) (B)

A

B

Pozycja podczas zjazdu w linii spadku stoku charakteryzuje się jednakowo

obciążonymi nartami ustawionymi na szerokość bioder. Natomiast podczas

jazdy w skos stoku pozycję narciarza określa tzw. układ dostokowy, pod któ-

rym kryje się nieznaczne wysunięcie do przodu narty górnej (a za nią kolana,

biodra, barku i ramienia), wyraźnie większe obciążenie narty dolnej oraz

przesunięcie kolan i bioder do stoku, co dla zachowania większej stabilności

równoważone jest odchyleniem tułowia w przeciwną stronę. Odpowiedni-

kiem układu doskokowego podczas jazdy po łuku jest układ dośrodkowy,

gdzie narcie dolnej odpowiada narta zewnętrzna, a narcie górnej – narta

wewnętrzna skrętu.

Podstawowym, a zarazem elementarnym sposobem regulowania prędko-

ści podczas zjazdów na nartach, do zatrzymania włącznie, jest tzw. pług (ryc.

35A). Stosowany jest on w różnych warunkach terenowych oraz śniegowych.

Pewnym ograniczeniem jego wykorzystywania okazać się mogą natomiast

znaczne prędkości osiągane na odcinkach zjazdowych w połączeniu z niedo-

statkami umiejętności technicznych danego narciarza.

Wykonanie pługu wymaga opuszczenia torów narciarskich. Jadąc w linii

spadku stoku narciarz powinien rozsunąć tyły nart, nie zmieniając przy tym

położenia tułowia i ramion, jednocześnie utrzymując kijki równolegle do

siebie. Przyjęcie przez narciarza w tym momencie wysokiej pozycji zjazdowej

144

Jarosław Rosiński

sprzyjać może podniesieniu efektywności wykonania pługu. Regulowanie

prędkości jazdy warunkowane jest zmianami szerokości pozycji płużnej (roz-

sunięcia tyłów nart) oraz stopniem zakrawędziowania nart.

Półpług (opór; por. ryc. 35B) również jest elementem umożliwiającym

regulowanie prędkości do zatrzymania włącznie z tym, że podczas jego wykony-

wania tylko jedna narta opuszcza tor narciarski. Skutkiem tego utrata prędkości

jest mniejsza, a droga hamowania dłuższa niż przy wykonaniu pługu, ale za to

narciarz szybciej może powrócić do poruszania się w torach. Uznać należy, że

do regulowania prędkości na odcinkach zjazdowych z torami narciarskimi pół-

pług jest elementem bardziej przydatnym niż pług. Podczas jazdy w skos stoku

oporowanie (półpug) można wykonywać zarówno nartą górną, jak i dolną.

Zmienność warunków terenowo-śniegowych oraz możliwość pojawienia

się na trasie zjazdu nieoczekiwanych przeszkód wymagających natychmiasto-

wego zatrzymania – to powody, dla których każdy biegacz narciarski powinien

opanować umiejętność szybkiego zatrzymywania się. Ewolucją, którą w takich

przypadkach należy uznać za najskuteczniejszą jest tzw. skręt stop.

Istota skrętu stop polega na poprzecznym do kierunku jazdy ustawieniu

zakrawędziowanych nart. Aby powyższy cel został osiągnięty, podczas jazdy

na wprost lub w skos linii spadku narciarz musi wykonać dynamiczne od-

ciążenie (NW lub WN – w zależności od wysokości pozycji zjazdowej) oraz

energiczną rotacją nóg ustawić narty poprzecznie do kierunku jazdy.

Poruszanie się po biegowej trasie narciarskiej wymaga nie tylko opano-

wania kroków biegowych, pozycji zjazdowych oraz sposobów regulowania

prędkości zjazdu, lecz również umiejętności zmiany kierunku przemieszczania

się zarówno podczas biegu, jak i zjazdu.

Podstawowym sposobem zmiany kierunku jazdy w terenie płaskim

oraz opadającym jest przestępowanie, będące dynamiczną tj. wykonywaną

podczas jazdy wersją zwrotu przestępowaniem wokół tyłów nart. Z uwagi

na potrzebę dostosowania kierunku przemieszczania się narciarza zgodnie

z narzuconą zmianą przebiegu trasy narciarskiej, szczególnego znaczenia dla

efektywności wykonania tego elementu nabiera zdolność do zachowania

wysokiej częstotliwości ruchów oraz odpowiedniego krawędziowania nart.

Wzrost prędkości, jak i zmniejszanie promienia łuku trasy powodują potrzebę

zwiększania stopnia zakrawędziowania zwłaszcza narty zewnętrznej (odbija-

jącej) oraz częstotliwości wykonywanych kroków.

Efektywność wykonania tego elementu wpływa nie tylko na zachowanie,

ale także umożliwia zwiększanie prędkości poruszania się biegacza dzięki

stosowaniu odpowiednich wariantów technicznych, tj. przestępowania bez

pracy kończyn górnych, z naprzemianstronnymi wymachami k. g. oraz z sy-

metrycznymi odepchnięciami kijkami wspomagającymi kolejne odbicia nartą

zewnętrzną.

145

7. Podstawowe elementy jazdy na nartach

Wykonanie zmiany kierunku jazdy przestępowaniem w zjeździe – prócz

założeń taktycznych – warunkowane jest zarówno indywidualnym pozio-

mem umiejętności technicznych, jak i osiąganą prędkością zjazdu. A za-

tem skuteczne zastosowanie tego elementu technicznego możliwe jest do

pewnego poziomu rozwijanej przez narciarza prędkości, powyżej którego

narciarz do zmiany kierunku jazdy wykorzystuje już inne sposoby, czyli

tzw. skręty.

Ze względów metodycznych charakterystykę poszczególnych skrętów

należy rozpocząć od tzw. łuków płużnych (ryc. 36). Łuki płużne są skrętami

wykonywanymi w pozycji płużnej – utrzymywanej do momentu przekroczenia

linii spadku stoku. W elemencie tym sterującą rolę przejmuje narta zewnętrzna

zamierzonego skrętu, co spowodowane jest jej kątowym ustawieniem, sytu-

owaniem nad nią środka masy ciała oraz skrętnym ruchem nogi zewnętrznej.

Prędkość pokonywania łuku regulowana jest przez szerokość rozsunięcia

tyłów nart oraz stopnień zakrawędziowania nart.

W skrętach płużnych (ryc. 37) zapoczątkowanie skrętu poprzedzone jest

przejściem z pozycji równoległej do pozycji płużnej. Podobnie jak w łukach

płużnych impulsem skrętnym jest tu obciążenie kątowo odstawionej i za-

krawędziowanej narty zewnętrznej

zamierzonego skrętu w połączeniu

z rotacyjną pracą jednoimiennej

z nią nogi. W skręcie tym przed

przekroczeniem linii spadku stoku

występuje wbicie kijka wewnętrz-

nego, odciążenie nart (NW czy-

li nisko-wysoko) oraz ponowne

przyjęcie układu równoległego po-

przez dostawienie lub dosunięcie

narty wewnętrznej do zewnętrz-

nej. W następnej części fazy stero-

wania narta zewnętrzna w dalszym

ciągu pozostaje bardziej obciążona

niż wewnętrzna oraz stosownie

do zamierzonego kierunku jazdy

układ dośrodkowy ciała narciarza

jest pogłębiany jak również konty-

nuowana jest rotacyjna praca obu

kończyn dolnych.

Skręt z półpługu nartą górną

(z oporu nartą górną; por. ryc. 38)

traktowany jest jako bardziej dy-

Ryc. 36. Łuk płużny

146

Jarosław Rosiński

namiczna forma zmiany kierunku jazdy niż skręt płużny. Odstawienie tylko

jednej narty do układu kątowego (oporu), krótszy odcinek przejeżdżany

w układzie kątowym powodują mniejsze straty prędkości przy tak wykonanej

zmianie kierunku jazdy.

Występujący natomiast w tym skręcie impuls skrętny oraz sekwencja

ruchów przebiega zgodnie z obserwowaną w skręcie płużnym:

przyjęcie pozycji półpłużnej,

zapoczątkowanie skrętu poprzez obciążanie kątowo odstawionej narty

i wykonywanie rotacyjnej pracy nogą górną,

wbicie kijka wewnętrznego,

odciążenie NW,

przyjęcie równoległego układu nart poprzez dosunięcie lub dostawienie

narty wewnętrznej,

dalsze sterowanie skrętem poprzez kontynuowanie skrętnej pracy koń-

czyn dolnych oraz pogłębianie układu dośrodkowego.

Sytuacyjnie, przy większych prędkościach oraz na stromych stokach,

gdy zachodzi potrzeba wykonania nagłego skrętu o małym promieniu,

Ryc. 37. Skręt płużny

147

7. Podstawowe elementy jazdy na nartach

przydatne okazują się umiejętności związane z wykonaniem skrętów po-

przedzonych przyhamowaniem, tj. skrętu z półpługu nartą dolną (z oporu

nartą dolną).

W ewolucji tej narciarz, kończąc poprzedni skręt lub jadąc w skos

stoku, przenosi ciężar ciała na nartę górną oraz przyjmuje pozycję pół-

płużną, wykonując opór nartą dolną. Następnie wykorzystując wbicie

dolnego kijka przenosi ciężar ciała na nartę zewnętrzną zamierzonego

skrętu (w tym momencie nartę górną), co w połączeniu z tzw. wyjściem

w górę („podwyższaniem sylwetki”) oraz skrętną pracą nogi umożliwia

zapoczątkowanie skrętu właściwego. Dołączenie narty oporującej do ukła-

du równoległego odbywa się jeszcze przed przekroczeniem linii spadku

stoku. Sterowanie promieniem skrętu odbywa się podobnie jak w skręcie

z półpługu nartą górną oraz innych formach skrętów, w których narciarz

w fazie sterowania porusza się w pozycji równoległej, tj. poprzez pogłę-

bianie układu dośrodkowego oraz kontynuowanie skrętnej pracy kończyn

dolnych.

Ryc. 38. Skręt z półpługu nartą górną (z oporu)

148

Jarosław Rosiński

Najbardziej zaawansowaną formą powodującą zmianę kierunku jazdy na

nartach biegowych jest skręt równoległy NW (ryc. 39). Podczas wykonywania

tej ewolucji narciarz cały czas porusza się w pozycji równoległej. Kończąc

poprzedni skręt lub jadąc w skos stoku przygotowujący się do skrętu narciarz

obniża swoją pozycję. Następnie zapoczątkowuje skręt, wyznaczając ten mo-

ment wbiciem dolnego kijka, po czym wykonując odciążenia nart poprzez

wyprost nóg oraz rotacyjną ich pracę w stronę zamierzonego skrętu dokonuje

pierwszej zmiany kierunku jazdy jeszcze przed linią spadku stoku. Sterowa-

nie skrętem, jak już wcześniej wspomniano, odbywa się poprzez pogłębianie

układu dośrodkowego oraz rotacyjną pracę nóg.

Swoistą modyfikacją skrętu równoległego NW jest skręt z posze-

rzenia równoległego (z odbicia). W fazie przygotowawczej tego skrętu

następuje poszerzenie prowadzenia nart przez równoległe odstawienie

narty górnej. Wbicie dolnego kijka wyznacza początek fazy zapoczątko-

Ryc. 39. Skręt równoległy

149

7. Podstawowe elementy jazdy na nartach

wania skrętu, w trakcie której narciarz w efekcie odbicia z narty dolnej

przenosi całkowicie ciężar ciała na nartę górną, wykonując jednocześnie

nogą górną ruch wyprostny (zwiększając tym samym nacisk na nartę) oraz

rotacyjny w stronę zamierzonego skrętu. W dalszej części skrętu następuje

zwężenie układu równoległego poprzez dostawienie narty wewnętrznej.

Oddziaływanie na tor jazdy w fazie sterowania przebiega wg schematu

przedstawionego na rycinie 40.

W trakcie wykonywania skrętów używanie kijków biegowych, z uwagi na

ich znaczną wysokość, nieco różni się od posługiwania się kijkami zjazdowy-

mi. Wbijane są one zazwyczaj w większej odległości od narciarza, bardziej do

tyłu i pod znacznie większym kątem. Na trasie sportowej, a więc w przypadku

pojedynczych skrętów, najczęściej się ich nie wbija. Wykorzystywane są one

sytuacyjnie do kontroli pozycji, poprawiają jej stabilność poprzez umożliwie-

nie odzyskania utraconej równowagi.

Nieco inaczej przedstawia się sytuacji w przypadku śmigu, czyli serii krót-

kich skrętów wykonywanych blisko linii spadku stoku (ryc. 41). Właściwie uży-

te kijki umożliwiają zachowanie odpowiedniego tempa i rytmu. Ze względów

Ryc. 40. Skręt z poszerzenia równoległego (z odbicia)

150

Jarosław Rosiński

szkoleniowych oraz mając na uwadze, że ewolucja ta

umożliwia pokonywanie stromych i wąskich odcin-

ków zjazdowych, przyjąć należy, że śmig wykonywać

można wykorzystując skręty płużne, półpłużne oraz

równoległe.

Umiejętność zastosowania adekwatnego sposo-

bu zmiany kierunku jazdy tj. pokonania łuku trasy

na odcinku zjazdowym za pomocą odpowiedniej

techniki skrętu uznać należy za szczególnie istotną

dla całości potencjału technicznego oraz taktycznego

zawodnika. Pamiętać bowiem należy, iż wykorzy-

stywanie odmiennych technik pokonywania łuku

trasy tzn. wykonywanie skrętów o różnym sposobie

prowadzenia nart (płużnym, półpłużnym oraz rów-

noległym) wpływa na prędkość przemieszczania się

narciarza. Ogólnie przyjąć można, że im mniejsze

odstępstwa od równoległego układu nart oraz im

krócej trwające, tym utrata prędkości na łuku będzie

mniejsza (ryc. 42).

Ryc. 41. Śmig równoległy

Ryc. 42. Proporcje pomiędzy układem kątowym a równoległym nart
podczas pokonywania łuku trasy za pomocą różnych skrętów: 1–
płużnego; 2, 3, 4 – z oporu nartą górną (półpługu), 5 – równoległego

(Babicz, Fiedcow 2003)