Psychologia gracza giełdowego
Grzegorz Zalewski
DM BOŚ S.A.
2
Hipoteza rynku efektywnego
Ceny papierów wartościowych
w pełni odzwierciedlają
wszystkie dostępne informacje.
3
Hipoteza rynku efektywnego (2)
Jesteśmy racjonalni
4
Hipoteza rynku efektywnego (3)
„Kreacjonizm” świata finansów
5
Sukces na rynku
Czego potrzebujemy
aby zarabiać?
6
Człowiek racjonalny
Jeśli jesteśmy racjonalni
to nie jesteśmy podatni
na emocje.
7
Chciwość i strach
Podstawowe emocje
gracza/inwestora
giełdowego
8
Rozwój tradera
III fazy wg Johna Pipera
9
III fazy wg Johna Pipera (1)
Motywowana chciwością
Patrzymy tylko na potencjalne zyski,
łatwość ich zarobienia, nie stosujemy
żadnych stopów, po znalezieniu jakiegoś
nowego wskaźnika/systemu, zaczynamy
go natychmiast wdrążać w życie itp.
Faza I
10
III fazy wg Johna Pipera (2)
Motywowana strachem
Poważnie straciliśmy i zaczyna do nas docierać,
że warto stawiać stopy, trochę ostrożniej grać itp.
Ponieważ boimy się – albo nie wchodzimy na rynek
bo nie jesteśmy pewni, albo szybko uciekamy
z rynku, bo pomni swoich doświadczeń nie chcemy
już więcej stracić.
Faza II
11
Błędne koło
Wiele osób wraca do fazy I
lub nigdy nie wychodzi z II
12
III fazy wg Johna Pipera (3)
Kontrola ryzyka
To faza ostateczna, gdy dociera do nas,
że straty są nieodłączną częścią
inwestowania, trzeba je zaakceptować
i tak je "ustawić" do swojego kapitału,
abyśmy znali ryzyko, jakie nas czeka.
Faza III
13
Podróż w głowie inwestora
14
Podróż w głowie inwestora
Wygląda wspaniale. Dno było na poziomie 8
PLN. Teraz jest 11 PLN. Perspektywa bardzo
obiecująca. KUPUJĘ
15
Podróż w głowie inwestora
Mała korekta. Nic dziwnego po takim wzroście.
Nie ma powodów do paniki. Choć można było
poczekać i kupić 1 PLN taniej.
16
Podróż w głowie inwestora
Wiedziałem, że będzie rosło. Warto był czekać.
Teraz już pójdzie przynajmniej do 20 zł.
DOKUPUJE
17
Podróż w głowie inwestora
Znowu korekta. Znów mogłem poczekać. Kupię
jeszcze trochę. 20 PLN jest pewne jak w banku
18
Podróż w głowie inwestora
Moja cierpliwość została nagrodzona. Nie mam
pojęcia po co ludzie inwestują w funduszach.
Samemu zarabia się o wiele łatwiej
19
Podróż w głowie inwestora
Kolejna korekta. Tym razem uda mi się kupić tuż
przed kolejnym wybiciem. Coraz bardziej realne
jest 30 PLN
20
Podróż w głowie inwestora
Nie podoba mi się ta sytuacja. Tym razem
korekta trwa za długo. Sprzedam zanim
spadniemy do 10 PLN
21
Podróż w głowie inwestora
Niepotrzebnie sprzedałem. Ale tym razem nie
kupię na lokalnym szczycie. Poczekam na
korektę
22
Podróż w głowie inwestora
Wiedziałem, że spadnie!!! Nowy dołek. Trzeba
będzie szukać innej spółki, albo kupić jak znów
spadnie do 10 PLN
23
Podróż w głowie inwestora
Kolejna „zmyłka”. Wyraźnie widać, że spółka nie
ma siły by pokonać 20 PLN. Bardzo dobrze, że
wyszedłem
24
Podróż w głowie inwestora
23 PLN !!! Przecież wiedziałem, że wzrośnie.
Fundamenty są silne. Trzeba kupować.
25
Podróż w głowie inwestora
Kolejna korekta. Próbują wyczyścić „leszczy”. Teraz
to już czekam na 50 PLN. Dała mi tyle zarobić, że
znam ją jak własną firmę
26
Podróż w głowie inwestora
Za długo to trwa. Sprzedaję, zanim spadnie
poniżej 20 PLN. Na szczęście jestem prawie na
„zero”
27
Podróż w głowie inwestora
30 PLN !!!. 50% w tydzień. Szkoda, ze
wyszedłem, ale zrobiło się za bardzo
spekulacyjnie.
28
Podróż w głowie inwestora
40 PLN. Ale nie mogę teraz wejść. Poczekam na
następną korektę.
29
Podróż w głowie inwestora
Nareszcie. Na to czekałem. Korekta techniczna.
Szykuje się „złoty strzał
30
Podróż w głowie inwestora
Przetrzymałem kolejną korektę. Zarobiłem ponad
10 procent. Wystarczy. Dalszy wzrost jest
niemożliwy
31
Podróż w głowie inwestora
Wzrosło prawie 100 procent !!! „Fundy” kupują,
hossa nie ma szans się skończyć. Kupuję
32
Podróż w głowie inwestora
Znowu korekta. Ale tym razem nie dam się znów
zrobić w balona. Nie ma żadnych podstaw, żeby
hossa się skończyła. Wskaźniki są wciąż atrakcyjne
33
Podróż w głowie inwestora
Miałem racje - jedziemy na 200 PLN
34
Podróż w głowie inwestora
Spadło ponad 30 %. Nie mogę sprzedać z taką
stratą. Oddam jak dojdzie do 100 PLN
35
Podróż w głowie inwestora
No i po korekcie. Jak dojdzie do poprzedniego
szczytu na 80 PLN to wyskakuję.
36
Podróż w głowie inwestora
Sprzedaż teraz to głupota. W końcu strata jest tylko
„papierowa”. Spółka ma tak dobre wskaźniki, że
należy ją traktować długoterminowo.
37
Podróż w głowie inwestora
DOŚĆ. Straciłem ponad 80%. Uratuje chociaż tę
resztą zanim spadnie do 10 PLN
38
Podróż w głowie inwestora
Co dalej ???
Faza I
Faza II
Faza III ????
39
Próba rozwiązania
Świadomość emocji
Plan
Kontrola ryzyka
40
Dziękuję za uwagę.