Politechnika Gdańska
Wydział Zarządzani i Ekonomii
Praca Magisterska
Wioletta Mariola Kukier
Analiza sytuacji i projekt działań
promocyjnych dla uzdrowiska Sopot
Promotor:
dr Krystyna Kinach-Brzozowska
Gdańsk 2004
Spis treści
Działania promocyjne samorządów lokalnych...............................................4
Działania marketingowe miasta ................................................................... 50
3.1 Sposoby pozyskiwania i przekazywania informacji stosowane przez władze....................53
3.2 Dotychczasowe działania władz miasta mające na celu promocję Sopotu ........................53
4 Analiza dotychczasowych działań promocyjnych miasta na rzecz uzupełnienia wizerunku o
1
3
Wstęp
Gminy (w tym także miasta) ze względu na zaistniałą sytuację zmuszone zostały do
weryfikacji swoich celów i sposobów ich realizacji. Dotyczy to zarówno produktu przez nie
oferowanego jak sposobu informowania społeczeństwa o jego istnieniu.
Ustawa o samorządzie terytorialnym wyposażyła gminy w wiele instrumentów
ekonomiczno-rynkowych, którymi gmina może oddziaływać na podmioty otoczenia. W ten
sposób uzyskały one bardzo dużą samodzielność w podejmowaniu decyzji, ale także, co za tym
idzie – odpowiedzialność. Odpowiedzialność za poziom życia w gminie, za dostęp do edukacji i
jej jakość. Odpowiedzialność za rozwój inwestycji na terenie gminy, za poziom bezrobocia, itp.
Wiele z wyżej wymienionych czynników często zależy od zasobów jakimi dysponuje
gmina. Jak się jednak coraz częściej okazuje, w obecnej sytuacji nie wystarczy już mieć jakiś
„towar”. Należy jeszcze wiedzieć jak go sprzedać, jak poinformować potencjalnego klienta
o jego istnieniu, jak wzbudzić w nim potrzebę, którą możemy zaspokoić. Ponadto, co zrobić, aby
klient nie zaspokoił swojej potrzeby (np. skorzystania z usługi turystycznej) u konkurenta?
W roku 1999, gdy Sopot uzyskał statut uzdrowiska, pojawiły się nowe możliwości, nowe
wyzwania, nowy (z prawnego punktu widzenia) produkt.
Powstaje więc pytanie, jak powiadomić społeczeństwo o tym fakcie? Jak sprawić, że ludzie
zechcą przyjeżdżać, wypoczywać właśnie tu, a nie do jednego z innych nadmorskich kurortów?
Jak sprawić, aby mieszkańcy byli dumni, że mieszkają właśnie w tym miejscu? Na te pytania
próbuje odpowiedzieć niniejsza praca.
Celem tej pracy jest więc identyfikacja i analiza mocnych i słabych stron miasta,
a następnie dobór najbardziej optymalnego dla niego planu działań promocyjnych.
Praca składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawiono problem
marketingu terytorialnego, a w szczególności promocji na tak nietypowym rynku, jakim jest
miasto.
Rozdział drugi, to próba identyfikacji miasta. Przedstawiono tu m.in. historię miasta,
walory geograficzne, przyrodnicze i kulturowe. Rozdział ten pozwala bliżej poznać Sopot.
W rozdziale trzecim znajduje się m.in. analiza SWOT dla Sopotu, która jest punktem
wyjścia do zaprojektowania dla niego planu działań promocyjnych.
Rozdział czwarty, to swego rodzaju projekt działań promocyjnych, które mają na celu
zmianę, bądź uzupełnienie (o aspekt uzdrowiskowy) obecnego wizerunku miasta.
Pracę zakończono wnioskami.
Rozdział I
Działania promocyjne samorządów lokalnych
1 Gmina i miasto – definicje
Według Ustawy o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 roku
„Gmina to ogół
mieszkańców tworzących z mocy prawa wspólnotę samorządową, zlokalizowaną na
określonym terytorium”.
Każda gmina musi wykonywać zadania. Zadania te, to pewnego
rodzaju produkty, które gmina oferuje swoim mieszkańcom, inwestorom, turystom i innym
osobom. Należą do nich między innymi: pomoc społeczna, ochrona zdrowia, szkolnictwo
podstawowe itp. Możemy podzielić je na zadania zlecone i zadania własne (obowiązkowe
i fakultatywne).
W literaturze można spotkać także inne definicje gminy, m.in. mówiącą, „że gmina to
kompleksowy układ obejmujący powiązane ze sobą komponenty. Należą do nich:
Ludność (stali mieszkańcy oraz przebywający czasowo na jej terenie, np. turyści, osoby
dojeżdżające do pracy z innych gmin),
Gospodarka i jej zasoby rzeczowe, kapitałowe (finansowe), materialne i niematerialne
Środowisko naturalne
Systemy zarządzania (wraz z systemem informacji)”
Gmina działa w pewnym otoczeniu (wewnętrznym i zewnętrznym). Powiązania te przedstawia
poniższy schemat (Rys 1).
Powyższe spojrzenie na problem zdefiniowania gminy jest już bardzo podobne, do tego,
jakie stosuje się w przypadku wszystkich organizacji. Mówi się tu bowiem o zasobach organizacji
oraz o otoczeniu, w jakim ona funkcjonuje.
1
Ustawa o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 r., Dz. U. 1990, nr 16, poz.95
2
Analiza strategiczne gminy dla potrzeb wyboru strategii rozwoju, pr. zb. pod red. T. Żabińskiej, Akademia
Ekonomiczna, Katowice 1997, s. 5, 6, 9.
4
Rysunek 1. Gmina jako układ składający się z komponentów
Infrastruktura
społeczna
Gospodarka
w gminie
Środowisko
naturalne
Ludność
Otoczenie
zewnętrzne
Otoczenie
wewnętrzne
System
zarządzania
gminą
Źródło: T. Żabińska (red.) Analiza strategiczna gminy dla potrzeb wyboru strategii rozwoju, Akademia
Ekonomiczna, Katowice 1997, s. 28.
Gminy możemy podzielić na gminy wiejskie, gminy miejskie i gminy wiejsko-miejskie. Z
pojęciem gminy miejskiej nierozerwalnie wiąże się pojęcie miasta.
Pod pojęciem miasta rozumie się najczęściej „skupisko ludności, wykonującej nierolniczą
działalność gospodarczą oraz przestrzeń intensywnie zabudowaną”
Za miasto uznaje się także „jednostki osadnicze, które mają specjalny statut miejski
czyli nadane prawa miejskie, przy czym nadanie praw miejskich ma często podłoże historyczne
bądź społeczno-gospodarcze. Według statystycznego punktu widzenia miasto musi mieć
określoną liczbę ludności. Można przy określaniu miasta przyjąć również kryterium funkcjonalne,
wówczas miastem będzie każda jednostka osadnicza, w której przeważa zatrudnienie w innych
działach gospodarki niż rolnictwo. Kryterium fizjonomiczne wymaga zaś, aby miasto posiadało
odpowiednią gęstość zaludnienia, odpowiedni rodzaj i charakter zabudowy”
5
3
R. Domański., Podstawy planowania przestrzennego, PWN, Poznań-Warszawa1989, s. 42
4
W. Maik, Podstawy geografii miast, skrypt, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 1992, s.75
2 Strategia gminy (miasta)
Jeżeli decydujemy się traktować gminę jako układ powiązanych ze sobą komponentów, to zasadne
staje się rozpatrzenie dla niej także pojęcia strategii.
Ogólnie rzecz biorąc strategią możemy nazwać:
sposób osiągnięcia celu
działania prowadzące do osiągnięcia celu
zestaw reguł i zasad postępowania w dłuższym okresie czasu
Mówiąc o strategii bądź planie strategicznym w przypadku gminy (miasta) mamy na
myśli „całościową koncepcję polegającą na wyborze długoterminowych celów rozwoju
(strategicznych), celów pośrednich (głównych i szczegółowych) oraz metod ich osiągania.
Strategia powinna odpowiadać na pytanie: gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy (wizja), jakie są nasze
cele i priorytety, w jakim sposób chcemy je osiągnąć”.
3 Marketingowe zarządzanie gminą (miastem)
W każdej organizacji, bez względu na to, czy jest to firma komercyjna, czy organizacja non-
profit, prawdziwe jest stwierdzenie zaproponowane przez J. Mullinsa. Mówi on, że „podstawą
każdej organizacji są interakcje i wysiłki LUDZI, aby osiągnąć CELE, ukierunkowane
i koordynowane przez STRUKTURĘ, kierowane, kontrolowane poprzez ZARZĄDZANIE
W organizacjach, w których wyznacznikiem do podejmowania decyzji i działań są potrzeby
klientów mówi się o zarządzaniu marketingowym.
Marketing może być definiowany w różny sposób. W literaturze spotykamy się miedzy
innymi z następującymi stwierdzeniami:
Na marketing składają się wszystkie te działania, za pomocą których przedsiębiorstwo
przystosowuje się do swojego otoczenia – w sposób twórczy i zyskowny (Ray Corey)
Zadaniem marketingu jest przekształcenie potrzeb społecznych w możliwości osiągania zysku
(Anonimowe)
Marketing jest procesem społecznym i zarządczym, dzięki któremu konkretne osoby
i grupy otrzymują to, czego potrzebują i pragną osiągać poprzez tworzenie, oferowanie i wymianę
posiadających wartość produktów(Philip Kotler).
5
M. Benio, J. Bober, J. Hausner (red) i inni, Programowanie rozwoju reginalnego. Poradnik dla samorządów województwa,
Kraków 1999; [w:] Sopot Plan Strategiczny Miasta, Wydział Strategii rozwoju Urząd Miasta Sopotu
6
L. J. Mullins „Management and Organizational Behavior, Pitman (1996), s.70 [w:] D. Bartkowska-Nowak, J. Nowak, J.
Webb, Zarządzanie w gminie – podręcznik doskonalenia umięjętnoiści kierowniczych, Warszawa 1998, s. 38
7
Ph. Kotler, Marketing. Analiza, Planowanie, Wdrażanie, Kontrola, Felberg SJA Warszawa 1999; s.6
6
ł
3.1 Marketing terytorialny – pojęcie i istota
Biorąc pod uwagę powyższe definicje zauważamy, że marketing w wielu przypadkach
postrzegany jest jako proces zarządzania, który ekonomicznie i skutecznie rozpoznaje, przewiduje
i zaspokaja potrzeby oraz pragnienia klientów. W świetle takiego określenia marketing
terytorialny można zdefiniować jako rynkową koncepcję zarządzania jednostką
osadniczą – jako zarządzanie zmierzające do zaspokojenia potrzeb i pragnień mieszkańców oraz
„gości” przez wcześniejsze ich rozpoznanie i przewidywanie zmian, a jednocześnie oparte na
racjonalnym wykorzystaniu całokształtu posiadanych zasobów.
Przedstawiając różne, możliwe sposoby definicyjnego ujęcia marketingu terytorialnego
wskazano na pięć aspektów marketingu miasta (gminy):
Aspekt filozoficzny – wskazuje on, że problemy, życzenia i potrzeby odbiorców (klientów)
powinny być uwzględniane na pierwszym planie odpowiednio do hasła „ frontem do klienta –
bliżej klienta”
Aspekt informacyjny – zgodnie z nim zaspokojenie potrzeb mieszkańców i potencjalnych
klientów jest uwarunkowane posiadaniem informacji na temat ich potrzeb, problemów, wymagań
i zachowań. Dlatego podstawową cechą skutecznego marketingu terytorialnego jest
systematyczne badanie i analiza oczekiwań oraz życzeń docelowych grup klientów.
Aspekt strategiczno–operacyjny – oznacza, że osiągnięcie oczekiwanych (pożądanych) reakcji
ze strony „rynków” wymaga opracowania długofalowego planu działania oraz wykorzystania
wszystkich możliwych instrumentów „marketing – mix”
Aspekt różnicowania dzia ań – mówi o tym, że marketing terytorialny wymaga zastosowania
zasady zróżnicowanego traktowania „klientów” jednostki osadniczej. Dotyczy to sposobu
myślenia w kategoriach grup docelowych występujących w obrębie i poza miastem, czyli osób
oraz instytucji „wewnętrznych” i „zewnętrznych” będących adresatami działań.
Aspekt koordynacji i planowania – mówi o potrzebie działania określonego nie tylko
potrzebami pojedynczych grup docelowych, ale przede wszystkim skoordynowanego planu.
3.2 Marketing-mix w gminie
Z pojęciem marketingu wiąże się pojęcie marketingu-mix. „Marketing mix jest zbiorem
narzędzi marketingowych, które przedsiębiorstwo stosuje w celu realizacji zamierzonych celów
marketingowych na docelowym rynku działania”.
Taką definicję przedstawił w swojej książce
8
A. Szromnik, Marketing terytorialny – koncepcja ogólna i doświadczenie praktyczne; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa
pod redakcją Tadeusza Markowskiego; PAN Warszawa 2002, s. 44 - 45
9
P. Kotler, Marketing Analiza, Planowanie, Wdrażanie i Kontrola; Felberg SJ, Warszawa 1999, s. 89.
7
Philip Kotler i jest ona obecnie uznawana za klasyczną koncepcję marketingu mix. Obrazuje
to poniższy schemat.
Rysunek 2. „Cztery P” Marketing mix
Marketing
mix
Rynek docelowy
Cena
Produkt
Promocja
Dystrybucja
Źródło: Ph. Kotler, Marketing, wyd. cyt., s. 90.
Gdzie:
Produkt - jest podstawowym narzędziem marketing-mix, który stanowi faktyczną ofertę rynkową
przedsiębiorstwa, obejmującą jakość, wzór, parametry techniczne, markę (nazwę
handlową),opakowanie i gwarancję.
Każdy produkt ma tzw. cykl życia. Cykl życia produktu składa się z czterech faz: wprowadzenia
produktu na rynek, rozwoju sprzedaży, dojrzałości, starzenia się i spadku. Biorąc pod uwagę fazę
życia, w jakiej znajduję się w obecnej chwili dany produkt, ustalamy miedzy innymi jakie elementy
promotion-mix wykorzystamy dla promocji naszego produktu, lub jaką cenę ustalimy na produkt
i jakie kanały dystrybucji zastosujemy.
Cena – jest to suma pieniędzy, jaką klient musi zapłacić za towar. W skład tego narzędzia
marketing mix wchodzą także rabaty, zniżki, ulgi, warunki kredytu czy okresy płatności. Cena
produktu zawsze powinna być proporcjonalna do postrzeganej wartości oferty, ponieważ
w przeciwnym przypadku nabywca wybierze produkty konkurentów.
Dystrybucja – to kolejny bardzo ważny instrument oddziaływania przedsiębiorstwa na rynek.
Obejmuje ona różne rodzaje czynności, jakie podejmuje się, aby uczynić produkt łatwo
dostępnym, a następnie skoordynować ich działalność tak, aby produkty i serwis mogły być
efektywnie dostarczone na rynek docelowy. Bierzemy tu pod uwagę: kanały dystrybucji, zasięg
terytorialny, oferowany asortyment, zapasy i transport.
Promocja – obejmuje wszystkie te czynności, które informują klienta o cechach produktu,
8
a także przekonują go i motywują do jego zakupu. Możemy tu wykorzystać: promocję
sprzedaży, reklamę, sprzedaż osobistą, Public Relations oraz marketing bezpośredni
Wraz z rozwojem marketingu pojawiają się nowe koncepcje marketingu mix.
W zależności od sytuacji w jakiej ma on być wykorzystany mówi się, że marketing mix składa się
z pięciu elementów, siedmiu (w przypadku usług – oprócz produktu, promocji, dystrybucji i ceny
mówi ona także o procesie, miejscu i ludziach), a nawet ośmiu czy dwunastu (koncepcja
W literaturze spotykamy także koncepcję marketingu mix oznaczoną symbolem „4C”,
która jest zmodyfikowaną interpretacją tradycyjnego ujęcia opartego na schemacie „4P”.
Jest to ujęcie wyrażające punkt widzenia klienta, a nie producenta.
Rysunek 3. Transformacja „Cztery P” na „Cztery C”
Koncepcja „4P” Koncepcja „4C”
Potrzeby (customer value)
Wygoda nabycia (convenience)
Koszt nabycia (cost)
Komunikacja (communication)
Cena (price)
Produkt (product)
Dystrybucja (place)
Promocja (promotion)
Źródło: A. Szromnik w pracy Marketing terytorialny-koncepcja ogólna i doświadczenia praktyczne, Marketing
Terytorialny Praca zbiorowa pod redakcją T. Markowskiego; PAN Warszawa 2002. s.80
Jeszcze inaczej sytuacja ma się w przypadku miasta. Należy tu zauważyć, że miasto jest
rynkiem, a zarazem produktem i w dodatku bardzo nietypowym. Dlatego też elementy marketing
mix wyglądają tu inaczej niż w przypadku firmy komercyjnej. W następujący sposób przedstawił
10
Opracowanie własne na podstawie: P. Kotler, Marketing wyd. cyt., s. 90.
11
Koncepcję „Puzzle” za Grabow, Hollbach-Gromig przedstawia A. Szromnik w pracy Marketing terytorialny-koncepcja
ogólna i doświadczenia praktyczne, Marketing Terytorialny Praca zbiorowa pod redakcją T. Markowskiego; PAN
Warszawa 2002.
Według tej koncepcji do elementów składowych marketingu jednostki osadniczej należy zaliczyć: miasto jako całość, Słabe mocne strony
oraz analizę wizerunku, szerokie spektrum tematyczne, współpracę wielu aktorów, główne cele i kierunki działania, organizację
administracji, polepszanie „produktu i orientację usługową, opracowywanie projektów, reklamę, różnorodne grupy docelowe, realizację i
kontrolę projektów, komunikację.
12
A. Szromnik; Marketing terytorialny-koncepcja ogólna i doświadczenia praktyczne, Marketing Terytorialny Praca zbiorowa
pod redakcją T. Markowskiego; PAN Warszawa 2002. s.80
13
A. Szromnik; Marketing terytorialny-koncepcja ogólna i doświadczenia praktyczne, Marketing Terytorialny Praca zbiorowa
pod redakcją T. Markowskiego; PAN Warszawa 2002. s.82
9
Rysunek 4. Terytorialny marketing mix
Źródło: A. Szromnik, Marketing terytorialny – koncepcja ogólna i doświadczenie praktyczne; Marketing
terytorialny; Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Markowskiego; PAN Warszawa 2002, s.82.
Segmenty
Grupy docelowe
Reklama
Promocja
dodatkowa
Public
Relations
Publicity
Dobra i Usługi
Urządzenia
Imprezy, Atmosfera
System komunikacyjny
Łączność, Telekomunikacja,
Kanały przepływu dóbr i usług
Ceny
Opłaty
Taryfy
Subwencje
Podatki
Ulgi
Darowizny
PRODUKT / PODAŻ
C
E
N
A
W
A
R
U
N
K
I
K
O
N
T
R
A
K
T
U
K
O
M
U
N
I
K
A
C
J
A
DYSTRYBUCJA
GOSPODARKA
ŚRODOWISKO
S
P
O
Ł
E
C
Z
E
Ń
S
T
W
O
T
E
C
H
N
O
L
O
G
I
A
Także i charakterystyka poszczególnych narzędzi marketing mix w przypadku miasta
będzie wyglądać trochę inaczej, niż w przypadku firmy komercyjnej. Te różnice i cechy wspólne
pokrótce opisane zostały poniżej.
10
PRODUKT
Jak wcześniej wspomniano, gmina (miasto) jest wytwórcą „produktu” rozumianego
jako: „usługi bytowe i produkty konsumpcyjne sprzedawane na rynku lokalnym, usługi publiczne
(administracyjne), usługi podmiotów typu non-profit finansowane z budżetu gminy (oświata,
kultura, ochrona zdrowia, wypoczynek, sport), a znajdujące się w sferze zarządzania
samorządowego”
Jest to produkt złożony, bowiem obejmuje również kształtowanie warunków życia
ludności przebywającej na terenie gminy na stałe lub tylko okresowo oraz warunków działania
przedsiębiorstw i organizacji non-profit.
Należy tu też wspomnieć, że rynek miast i ich produktów jest ułomny. Ułomność tego
rynku jest jego obiektywną cechą i wynika przede wszystkim z niedoskonałości przepływu
informacji i małej liczby zawieranych transakcji, nietypowego charakteru transakcji kupna-
sprzedaży miasta, przejawiającego się w rozerwaniu związku między poniesionymi kosztami
promocji, a ich zwrotem. Produkt (dobra, wartości miejskie), jako przedmiot marketingu
miejskiego, cechuje się małą podatnością na zmiany. Im większe miasto, tym produkt jest bardziej
złożony, im miasto mniejsze tym będzie prostsza strukturalnie oferta
produkt można rozpatrywać w dwojaki sposób: miasto jako megaprodukt i miasto jako zbiór
produktów (subproduktów) miejskich. Przedstawiono to na Rysunku nr 5 oraz w Tabela 1.
Produkty oferowane przez miasto mogą być tworzone przez:
podmioty prywatne działające w mieście
podmioty publiczne
Ponadto w przypadku miasta (gminy) zawsze powstają produkty uboczne związane
z każda działalnością podejmowaną w mieście (gminie). Noszą one nazwę efektów
zewnętrznych i mogą one podnosić lub obniżać ofertę rozwojową miasta. Odnosi się to także
do wszystkich użytkowników miasta, którzy przyczyniają się do powstawania produktów
miejskich.
Publiczny charakter efektów zewnętrznych sprawia, że nie mogą one być przedmiotem
normalnych transakcji rynkowych. Podobnie Miasto, jako produkt, nie może zostać sprzedane na
wyłączność jednego właściciela, jak to jest w przypadku dóbr prywatnych.
Jak więc wynika z powyższych informacji, produkt miejski jest bardzo trudno
jednoznacznie zdefiniować i ustalić, kto jest odpowiedzialny za jego jakość.
14
B. Gajdzik, Urząd miejski w Bytomiu, Orientacja marketingowa gminy, Marketing i Rynek, 2/98
15
Źródło: T. Markowski, Marketing miasta; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza
Markowieskiego; PAN Warszawa 2002, s. 111
11
Rysunek 5. Produkt miejski
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: T. Markowski, Marketing miasta; Marketing terytorialny; Praca
zbiorowa pod redakcją Tadeusza Markowskiego; PAN Warszawa 2002, s. 111 - 118
MEGAPRODUKT SUBPRODUKTY
MIEJSKIE
Megaprodukt tworzą następujące elementy:
-
image miasta,
-
lokalny klimat kulturowy
-
klimat przedsiębiorczości
-
zdolność do samoorganizacji
-
zdolność do tworzenia sieciowych
powiązań między różnymi podmiotami
-
system komunikacyjny
-
jakość zagospodarowania
Subprodukty miejskie należy
traktować jako produkty
komplementarne (złożone)
MIASTO
Podzbiór produktów
miejskich
Megaprodukt
Tabela 1 Subprodukty miejskie (terytorialne)
Typ produktu
Przykłady
Produkt turystyczny
placówki turystyczne, hotele, gastronomia, walory środowiskowe,
zabytki, tradycje, atmosfera
Produkt inwestycyjny
maszyny i urządzenia, lokale, linie technologiczne, całe obiekty, działki,
grunty rolnicze, siła robocza, technologia
Produkt mieszkaniowy
mieszkania, domy, domki, działki (prywatne, spółdzielcze, społeczne i
komunalne)
Produkt socjalny
stałe i sezonowe miejsca pracy
produkt handlowo -
usługowy
usługi komercyjne
Produkt oświatowo -
kulturalny
edukacja, kultura
Produkt targowo -
wystawienniczy
Produkt rekreacyjno -
sportowy
imprezy sportowe, turnieje, rajdy, usługi
Produkt publiczny
usługi publiczne, administracyjne, komunikacyjne, zdrowotne)
Źródło: M. Marks, Typy działań promocyjnych podejmowanych w gminach; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa
pod redakcją Tadeusza Markowskiego; PAN Warszawa 2002, s. 209
12
CENA
Ceną w przypadku miasta będą między innymi koszty, jakie musi ponieść klient, aby
zaspokoić swoje potrzeby. W przypadku inwestora będzie to poziom podatków lokalnych
w gminie, czy ceny nieruchomości. Turyści będą zwracać uwagę na poziom cen miejsc
hotelowych w danym miejscu, czy poziom cen na usługi gastronomiczne. Mieszkańców
i potencjalnych mieszkańców interesować będzie poziom cen mieszkań, poziom cen detalicznych
itp.
DYSTRYBUCJA
„Dystrybucja wartości miejskich wiąże się nierozerwalnie z rozmieszczeniem działalności
w przestrzeni, jak i z dostępnością wewnętrzną i zewnętrzną miasta”.
. Z jednej strony będzie to
fizyczna dostępność miasta, czyli połączenia kolejowe, samochodowe i lotnicze z miastem.
Z drugiej zaś, będzie to łatwość dotarcia do informacji na temat miasta, a także możliwość
szybkiego i efektywnego załatwienia sprawy (np. w przypadku inwestora, bądź mieszkańca
miasta).
LUDZIE
Ludzie w przypadku miasta są bardzo ważnym elementem marketing-mix. Głównie ze
względu na to, że w tym miejscu najczęściej mamy odczynienia ze świadczeniem usług. To
oznacza, że proces wytwarzania usługi i jej konsumpcja zachodzą jednocześnie. Ludzie w tym
wypadku są odpowiedzialni za jakość wykonywanej czynności usługowej, za zadowolenie klienta
itp.
Możemy do tej grupy zaliczyć zarówno pracowników urzędów, którzy są odpowiedzialni
za kontakty z potencjalnymi inwestorami czy mieszkańcami miasta, ale także mieszkańców
miasta, którzy są odpowiedzialni za klimat w mieście, gościnność i mogą być czynnikiem, który
będzie zachęcać lub odstraszać potencjalnych turystów.
PROCES
Ten element marketing-mix obejmuje kwestie związane z dobrym i efektywnym
funkcjonowaniem organizacji. Podobnie jak w przypadku ludzi jest on bardzo ważnym
wyznacznikiem tego, czy jakość usługi będzie na najwyższym poziomie. Możemy tu zaliczyć
m. in. sposoby przekazywania informacji, systemy zamówień, wydajność pracy.
13
16
T. Markowski, Marketing miasta; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Markowskiego;
PAN Warszawa 2002, s. 119
OTOCZENIE
Jak wcześniej już wspomniano, w przypadku usługi mamy do czynienia z jednoczesnym
wytwarzaniem i konsumpcją dobra. Nie ma możliwości wcześniejszego sprawdzenia,
„wypróbowania” produktu. Nabywca ponosi bardzo duże ryzyko kupując daną usługę. Dlatego,
aby przybliżyć klientowi cechy charakterystyczne produktu, jego zalety, dba się o otoczenie
fizyczne, w którym odbywa się transakcja kupna-sprzedaży. Bardzo często na przykład w biurach
podróży pokazuje się zdjęcia i filmy z wycieczek, które biuro już wcześniej organizowało. W
restauracjach tworzy się odpowiedni klimat po przez przemyślany wystrój wnętrz, itp.
W przypadku miasta otoczenie to zadbane budynki, zieleń, Urząd Miasta(budynek) i wiele innych
różnych cech.
PROMOCJA
„Promocja, czyli propagowanie dóbr miejskich na rynku zewnętrznym, polega na
tworzeniu pozytywnego, przyciągającego klientów obrazu miasta. Polega na ukazywaniu
walorów lokalizacyjnych i reklamowaniu innych zalet wobec potencjalnych przedsiębiorstw
i ludności spoza terenu miasta, ale zainteresowanych rozpoczęciem działalności bądź
zamieszkaniem na jego terenie.
Mówiąc o promocji gminy (miasta) musimy też pamiętać
o promocji wewnętrznej, której odbiorcami są mieszkańcy gminy (miasta) oraz organizacje
i firmy, które prowadzą działalność na jej terenie. Działania te powinny prowadzić do takiego
stanu, kiedy mieszkańcy (firmy) będą dumni z faktu, że mieszkają (działają) na terenie danej
gminy (miasta).
Tak więc, pojęcie promocji nierozerwalnie wiąże się z pojęciem komunikacji.
Komunikacja może być rozpatrywana między innymi w następujących płaszczyznach:
„Komunikacja jako transmisja informacji
Komunikacja jako oddziaływanie na ludzi
Komunikacja jako łączenie
Komunikacja jako interakcja – na przykład negocjacje handlowe
Komunikacja jako wymiana
Komunikacja jako składnik procesu społecznego”
W każdym jednak przypadku zawsze mamy do czynienia z procesem przekazywania
informacji (treści symbolicznych) pomiędzy przedsiębiorstwem (lub inną organizacją) które jest
nadawcą a jego otoczeniem (odbiorcą) poprzez określony kanał i środki komunikowania.
17
T. Topczewska, Promocja rozwoju gospodarczego gminy. IGPIK Warszawa 1996, s.217
18
J. W. Wiktor Promocja System komunikacji przedsiębiorstwa z rynkiem, PWN Warszawa 2001, s. 11
14
Proces ten obejmuje podstawowych elementów:
„Uczestników komunikacji : nadawcę i odbiorcę,
Przekaz (komunikat)
Kanał transmisji przekazu
Szumy (zakłócenia)
Sprzężenie zwrotne”
Proces komunikacji przedstawia poniższy schemat:
Rysunek 6 Elementy procesu komunikacji marketingowej
Źródło: P. Kotler, Marketing wyd. cyt., s. 547
KANAŁ
NADAWCA
KODOWANIE
ODKODO-
WANIE
ODBIORCA
PRZEKAZ
PRZEKAZ
PRZEKAZ
ZAKŁÓCENIA
Instrumenty promocji
Promocja, chociaż jest częścią marketing-mix, sama też tworzy kompozycję, którą określamy
mianem promotion-mix. Kompozycja ta, to zespół środków o zróżnicowanych funkcjach
i strukturze wewnętrznej. Tworzą ją przede wszystkim:
reklama
marketing bezpośredni
promocja sprzedaży
Public Relations
sprzedaż osobista
Jedne z w/w narzędzi mogą służyć do zainteresowania nabywców oferowanymi przez
przedsiębiorstwo produktami, inne będą wzmacniać skłonność do zakupu tego a nie innego
15
19
P. Kotler, Marketing wyd. cyt., s. 547
produktu, inne zaś będą zachęcać do stałego i powtarzalnego korzystania z danego dobra
Należy też pamiętać, że wszystkie w/w instrumenty promocyjnej kompozycji wzajemnie się
uzupełniają, a nie wykluczają
. Projektowanie działań promocyjnych jest, więc pewnego rodzaju
sztuką wyboru między poszczególnymi elementami promotion-mix.
Poniżej pokrótce przedstawione zostały w/w narzędzia.
REKLAMA
Bardzo często jest ona podstawową formą komunikowania się organizacji z rynkiem. Reklamę
definiujemy jako „masową, odpłatną i bezosobową formę prezentowania oferty sprzedaży”
Reklama może pełnić różne funkcje. Najważniejsze z nich i najczęściej wskazywane to funkcja:
informacyjna (reklama ma informować, na przykład o wprowadzeniu na rynek nowego
produktu, kreować potrzeby odbiorców)
perswazyjna (reklama ma nakłaniać do zakupu tego produktu a nie innego)
przypominająca (reklama ma przypominać o istnieniu danego produktu, o jego zaletach
itp.).
Aby wypełnić wyżej wymienione funkcje, reklama musi oddziaływać na odbiorcę.
W literaturze spotykamy następujące modele zachowań odbiorcy do którego skierowano przekaz
reklamowy.
SLB
– zatrzymaj się, spójrz, kup
AIDA
– (jest to najbardziej znany model) – zwrócenie uwagi, wzbudzenie zainteresowania, chęć
zakupu, działanie
AIDCAS
– zwrócenie uwagi, wzbudzenie zainteresowania, życzenie, przekazania, działanie,
satysfakcja;
DIPDA
– definicja potrzeby, identyfikacja możliwości jej zaspokojenia, ocena alternatyw zakupu,
akceptacja, chęć posiadania, zakup;
DAGMAR
– nieświadomość, świadomość, zrozumienie, przekonanie, działanie.
Tak więc oddziaływanie reklamy na odbiorcę jest skomplikowanym procesem i w każdym
wypadku może on wyglądać trochę inaczej.
Reklama różni się od pozostałych elementów promotion-mix, a wpływają na to przede
wszystkim takie jej cechy jak:
publiczna prezentacja przekazu reklamowego
20
L. Garbarski, I. Rutkowski, W. Wrzosek, Marketing. Punkt Zwrotny nowoczesnej firmy, PWE, Warszawa 1998, s.
462-464
16
21
Taką definicję podaje Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu. W literaturze spotykamy jednak i inne. Zawsze
jednak powtarza się cecha bezosobowości przekazu i odpłatności te narzędzia.
przenikliwość (można ją wielokrotnie powtarzać, konsument ma możliwość
porównywania naszej reklamy z reklamami konkurentów)
wzmocniona siła przekazu (w reklamie możemy zastosować wiele środków takich jak
kolor, dźwięk, ruch itp. w jednym momencie.)
bezosobowość przekazu reklamowego, jego jednostronność.
Reklama jako działalność informacyjna i nakłaniająca odbiorcę do pewnego zachowania,
wykorzystuje różne środki reklamowe. Do najważniejszych z nich zaliczamy: telewizję, prasę,
(gazety codzienne, czasopisma) , radio, kino, reklamę pocztową (listy reklamowe, ulotki, karty
pocztowe, koperty, katalogi, itp.). Ważnym i często wykorzystywanym środkiem reklamy są także
plakaty i ogłoszenia (reklama zewnętrzna)
a także reklama internetowa.
Poniżej zestawiono te środki reklamy wraz z ich cechami charakterystycznymi.
Tabela 2 Rodzaje reklamy, cechy charakterystyczne
Rodzaj reklamy
Zalety
Wady
Reklama telewizyjna
Stosowana jest najczęściej przy
reklamowaniu dóbr codziennego
zakupu, np. żywności, chemii
gospodarczej, a także, gdy
producent chce zademonstrować
sposób działania danego produktu
Przykłady:
o Plansza reklamowa
o Migawka
o Film reklamowy
o Dociera do widowni masowej
o Poprzez łączenie obrazu, ruchu,
kolorów, dźwięku istnieje duże
prawdopodobieństwo, że reklama
wzbudzi zainteresowanie i utrzyma
uwagę odbiorcy
o Silnie działa na emocje odbiorcy
o Stosunkowo wysoka wiarygodność
przekazu
o Wysokie koszty związane z
produkcją filmów reklamowych
o Wysokie koszty emisji filmu
reklamowego
o Mała selektywność widowni
o Natłok reklam telewizyjnych
(może ona zostać niezauważona)
– powstaje tzw. szum
informacyjny
o Ulotność tej reklamy
o Emisję należy planować dużo
wcześniej
Reklama w prasie codziennej
Wykorzystuje się ją najczęściej do
promowania domów towarowych,
sklepów, lokalnych firm usługowych
a także w przypadku wprowadzania
na rynek nowego produktu.
Przykłady:
o Ogłoszenie
o Wkładka reklamowa
o Artykuł reklamowy
o Uważana jest za wiarygodną
o Trwałość tej reklamy
o Stwarza klimat do przekazywania
pilnych informacji
o Reklamę można w gazecie
codziennej umieścić stosunkowo
późno
o Nie jest to bardzo droga reklama
o Jest czytana średnio przez
zaledwie pół godziny
o Bardzo duża ilość reklam zostaje
niezauważona
o Trudno za jej pośrednictwem
dotrzeć do niektórych grup
docelowych, np. do młodzieży
o Niezbyt dobra jakość tych reklam
pod względem kolorystyki, jakości
druku (np. zdjęcia), itp.
22
J. Kall, Reklama, PWE, Warszawa 1998, s.88-89.
17
Rodzaj reklamy
Zalety
Wady
Reklama w czasopismach
Najczęściej reklamuje się w nich
branżę samochodową, kosmetyki,
żywność, odzież, obuwie, sprzęt
biurowy i komputerowy
Przykłady:
o Ogłoszenie
o Wkładka reklamowa
o Artykuł reklamowy
o Uważana jest za najbardziej
wiarygodną reklamę, nie tak bardzo
denerwującą i przesadną jak
reklama emitowana w telewizji
o Bardzo dobra jakość zdjęć
kolorowych
o Czasopisma bardzo często są
przechowywane przez bardzo długi
czas, więc czytelnik ma szansę
zetknąć się z reklamą w nich
zamieszczoną kilkukrotnie
o Możemy dotrzeć do konkretnych
odbiorców
o Prestiż czasopisma przechodzi na
reklamę,
o Reklamy bardzo często są czytane
równie uważnie jak artykuły je
otaczające i traktowane równie
poważnie
o Jest bardzo drogą reklamą
o Należy stosunkowo wcześnie
(kilka miesięcy przed wydaniem)
wykupić miejsce reklamowe
Reklama radiowa
Są bardzo dobrym środkiem do
reklamowania: sieci detalicznych,
lokalnych firm usługowych, sklepów
specjalistycznych
Przykłady:
o Ogłoszenie
o audycja
o Działa na emocje odbiorcy po przez
wykorzystane w niej głosów znanych
osób, muzyki, i innych efektów
dźwiękowych
o Jest stosunkowo tania
o Czas emisji możemy rezerwować
bez większego wyprzedzenia
o Radio towarzyszy słuchaczom
bardzo często przez cały dzień, więc
istnieje duże prawdopodobieństwo,
że odbiorca zetknie się z nią kilka
razy
o Reklama ta jest bardzo ulotna i w
natłoku innych reklam może
zostać nie zauważona
o Słuchacz bardzo często nie
angażuje się w słuchanie radia. W
między czasie jest zajęty czymś
innym, np. prowadzeniem
samochodu, wykonywaniem
czynności domowych itp. Może to
prowadzić do tego, że nie
zauważy on, albo nie zapamięta
przekazu reklamowego
Reklama internetowa
Jest to nowy, ale coraz częściej
stosowany środek reklamowy. Za
pomocą Internetu można
reklamować prawie wszystko.
Przykłady:
o Strona WWW
o Banner
o List e-mailowy
o Słowa kluczowe w
wyszukiwarkach
o Możliwość bardzo dokładnego
sprecyzowania grupy docelowej
o Niskie koszty
o Ogólnoświatowy zasięg
o dostęp do informacji 24 godziny na
dobę i 365 dni w roku
o Elastyczność
o Nadal ograniczona dostępność do
Internetu (ograniczenia
sprzętowe, niedostateczny zasięg
telefonii, wysokie ceny na
świadczenie usługi Internetowej)
o Niska jakość niektórych stron
o Niechęć klientów do płacenia za
dostęp do informacji
o Wirusy komputerowe
o Brak jednolitych cenników na
usługi internetowe
Reklama wystawiennicza
Bardzo ważna forma reklamy w
przypadku usług turystycznych.
o Bardzo często uczestnictwo w
targach wiąże się ze wzrostem
prestiżu firmy (w przypadku bardzo
o Bardzo wysokie koszty
uczestnictwa w takich imprezach
o Przygotowanie się do takich
18
23
Opracowanie na podstawie: Dlaczego warto zainwestować i założyć własną witrynę WWW, Web Design&Internet
Marketing,
(październik 2003)
Rodzaj reklamy
Zalety
Wady
Istnieje duże prawdopodobieństwo
zdobycia nowych klientów dla firmy.
Przykłady:
o wystawy
o targi
o giełdy
prestiżowych targów)
o Możliwość wejścia na nowe
segmenty,
o Istnieje możliwość bezpośredniego
kontaktu przedsiębiorstwa z
klientem, możliwość
zaprezentowania oferty, a także
zbieranie informacji z rynku.
imprez wymaga dużego
zaangażowania czasu, itp.
Galanteria upominkowa
Przykłady:
o torby, plecaki, parasole
o odzież
o długopisy
o szklanki, kufle itp.
o Często gadżety reklamowe są
wykorzystywane na co dzień, przez
co klient często spotyka się np. z
logo firmy znajdujące się na
przedmiocie. Po jakimś czasie
zapada ono w pamięć klienta
o Duża trwałość
o Niezbyt duża wartość materialna
przedmiotów, a co za tym idzie także
cena
o Istnieje możliwość posądzenia
firmy o brak gustu, itp.
o Gadżet może zostać wyrzucony
o Obecnie bardzo dużo firm rozdaje
swoim klientom prezenty,
następny, czasami podobny,
może zostać niezauważony
Reklama zewnętrzna
Najczęściej za pomocą tego środka
reklamowane są piwo, napoje
chłodzące, papierosy, słodycze czy
stacje benzynowe.
Przykłady:
o Billboard
o Tablice ogłoszeniowe
o Gabloty uliczne
o Ogłoszenia na ścianach
o witryny
o Szyldy
o Neony
o Plakaty
o Ogłoszenia na środkach
komunikacji miejskiej itp.
o Jest stosunkowo tania
o Dzięki dużym rozmiarom pozwala
wywrzeć n a odbiorcach duże
wrażenie
o Utrwala w świadomości odbiorcy
pewne slogany, opakowania oraz
nazwy marek
o Brak selektywności odbiorcy
przekazu
o Nie możny na nim umieszczać
dużej ilości informacji, informacji
szczegółowych
Reklama pocztowa
Ten rodzaj reklamy ma na celu
sprzedanie konkretnego produktu,
lub utrzymanie kontaktów z klientami
firmy
Przykłady:
o List reklamowy
o Karta reklamowa
o Zaproszenia
o Bardzo wysoka selektywność
przekazu
o elastyczność
Jednakże, aby ta forma reklamy
przyniosła oczekiwany rezultat firma musi
dysponować:
dobrą listą adresową, atrakcyjną ofertę,
dobrą treść listu. Taka przesyłka musi być
estetyczna i atrakcyjna.
o Bardzo wysokie koszty
jednostkowe
o Nieduży procent odpowiedzi
(niewielki zainteresowanie)
Reklama kinowa
Patrz: reklama telewizyjna
Patrz: reklama telewizyjna, jednakże ta
forma reklamy ma znacznie mniejszy
zasięg, niż reklama telewizyjna
Źródło: Opracowanie własne
19
W zależności od rodzaju produktu, fazy jego życia a także zachowań klientów wybiera się inne
reklamowe środki przekazu.
SPRZEDAŻ OSOBISTA
Kolejnym elementem promotion-mix jest sprzedaż osobista. Czasami możemy spotkać
się także z określeniem aktywizacja sprzedaży, jednak są to pojęcia stosowane zamiennie.
Sprzedaż osobista polega na prezentacji produktu i rozmowie na jego temat w celu
doprowadzenia do zawarcia transakcji. Rozmawiają ze sobą potencjalny nabywca i sprzedawca.
Poza tym, sprzedaż osobista może mieć także na celu zbieranie informacji o potrzebach klientów,
zjednywanie sobie ich poparcia oraz kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy. Sprzedaż
osobistą spotykamy na wszystkich szczeblach dystrybucji.
Cechy sprzedaży osobistej to:
Bezpośredni charakter komunikatu
Elastyczność, a co za tym idzie, możliwość szybkiej realizacji i adaptacji polityki
komunikacji do zmieniającej się sytuacji i potrzeb klienta.
Brak zakłóceń w procesie komunikacyjnym
Istnieje natychmiastowe sprzężenie zwrotne, które pozwala na zebranie informacji
z rynku
Należy jednak pamiętać, że sukces w sprzedaży osobistej w głównej mierze zależy od kwalifikacji
i predyspozycji sprzedawcy. Dlatego tak ważny jest dobór odpowiednich osób na stanowiska
związane z obsługą klienta. Sprzedaż osobista jest drogim narzędziem promocji, jednakże bardzo
chętnie stosowanym w przypadku dóbr, przy zakupie których klient musi uzyskać szczegółowe
informacje na ich temat.
PROMOCJA SPRZEDAŻY
Następnym, bardzo chętnie stosowanym obecnie instrumentem promotion-mix jest
Promocja sprzedaży, zwana też promocją uzupełniającą lub promocją dodatkową. Promocja
dodatkowa obejmuje zespół instrumentów, które sprawiają, że wzrasta atrakcyjność zakupu
danego produktu. Tymi instrumentami mogą być m. in.: bezpłatne próbki towarów, kupony,
oferty refundowane, premie, konkursy, loterie, oraz ekspozycje w punkcie sprzedaży.
Cechy charakterystyczne tego narzędzia:
24
I. Bielski, Podstawy marketingu, TKNOiK, Toruń 1998, s.292-295
25
I. Bielski, wyd.cyt., s.330-340
20
Działania te mają charakter krótkotrwały (nie za krótki, aby klient mógł je zauważyć,
nie za długie, aby nie straciły motywacyjnego charakteru).
Należy je odpowiednio rozplanować w czasie.
Wywołuje relatywnie szybkie efekty sprzedażowe
Skłaniają klienta do bezzwłocznego dokonania zakupu (ze względu na ograniczenie
czasowe).
MARKETING BEZPOŚREDNI
Kolejnym elementem promotion-mix jest marketing bezpośredni. Marketing bezpośredni
to „interakcyjny system marketingu, który korzysta z jednego lub więcej mediów reklamowych, by
wywołać określoną odpowiedź oraz/lub transakcje w dowolnym miejscu”.
bezpośredni jest wykorzystywany głównie przez firmy, które prowadzą sprzedaż wysyłkową. W
ramach marketingu bezpośredniego spotykamy:
Marketing poczty bezpośredniej (wysyłanie oferty za pomocą poczty)
Telemarketing (sprzedaż produktów następuje w trakcie odbycia rozmowy
telefonicznej)
Marketing telewizyjny bezpośredniej reakcji (emitowanie krótkich filmów, w których
prezentowane są dane produkty oraz podany jest numer telefonu, pod którym można
zamówić dany produkt)
Zakupy elektroniczne (miedzy innymi zakupy przez Internet)
Zakupy z automatu (automaty służą do zamawiania wybranego towaru, wskazania
sposobu dostarczenia i zapłacenia za niego za pomocą karty płatniczej. Klient nie
otrzymuje produktu natychmiast, dlatego nie wolno tego automatu mylić z automatami
do sprzedaży słodyczy czy napojów za gotówkę).
PUBLIC RELATIONS
Wyżej wymienione narzędzia służą głównie zwiększeniu sprzedaży w krótkim czasie, lub
skłonieniu klienta, do tego, aby spróbował naszego produktu. Elementem promotion-mix, który
służy kreowaniu, utrwalaniu i rozszerzaniu społecznego zaufania i pozytywnego wyobrażenia o
organizacji jest Public Relations. Działania Public Relations często są nazywane propagandą
reklamową. Zmierzają one bowiem do kształtowania pożądanych postaw opinii publicznej
poprzez politykę rozgłosu (tzw. publicity) oraz dobrą reputację organizacji.
26
Definicję tę podaje Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu, Źródło: P.Kotler, Marketing Analiza, Planowanie,
Wdrażanie, Kontrola, Felberg SJA, Warszawa 1999, s. 600.
27
Na podstawie: P.Kotler, Marketing Analiza, Planowanie, Wdrażanie, Kontrola, Felberg SJA, Warszawa 1999, s.
602-603.
21
Działania Public Relations skierowane są najczęściej do środowisk, które mogą być
uznawane za liderów opinii publicznej. Mogą być nimi m.in. dziennikarze ( i to głównie z nimi
kojarzy się działania PR), artyści, władze, ludzie ze świata biznesu, sportowcy, itp. następnie w/w
osoby
i grupy przekazują informacje potencjalnym klientom organizacji. Tak więc w przypadku PR
komunikowanie się przedsiębiorstwa z klientami następuje drogą pośrednią.
Mimo to (albo dzięki temu) wiarygodność działań PR jest wyższa niż w przypadku pozostałych
elementów Promotion-mix. Informacje przekazywane i nagłaśniane przez mass media w ramach
propagandy marketingowej odbierane są przez opinię publiczną z większym zaufaniem niż hasła
reklamowe.
Należy jednak pamiętać, że działania z zakresu Public Relations bardzo często łączą się
z wysokimi kosztami ich wdrożenia.
W każdej firmie, kompozycja promotion-mix będzie wyglądać inaczej. Zarówno ze
względu na posiadane środki finansowe, jak i oferowany produkt, kanały dystrybucji czy ceny na
dane produkty. Należy pamiętać, aby wszystkie wyżej omówione elementy były traktowane
łącznie, a także, aby stanowiły harmonijną całość.
28
I. Bielski, Podstawy marketingu, TKNOiK, Toruń 1998, s.341-342
22
4. Projektowanie działań promocyjnych organizacji
4.1 Odbiorcy działań promocyjnych w gminie
Należy pamiętać, że wszystkie działania, które podejmuje samorząd w gminie są skierowane
do konkretnych grup społecznych. To one mają zachowywać się w określony sposób i
podejmować określone decyzje. Odbiorcami działań promocyjnych są często zupełnie różne
grupy otoczenia. Najważniejsze z nich w przypadku gminy i miasta to:
Miejscowa ludność
Inwestorzy
Turyści
Zainteresowani kulturą i wypoczynkiem
Siła robocza
Rodziny pochodzące spoza terenu gminy
Środowiska opiniotwórcze
Ze względu na odbiorców działań promocyjnych (wewnętrzni i zewnętrzni) i wybrany typ
produktu (gospodarczy, społeczny i kulturowy) możemy wyróżnić następujące typy promocji
gminy. Przedstawia je poniższa tabela.
Tabela 3 Typologia działań promocyjnych w gminie
Typ adresata
Typ
produktu
wewnętrzny
zewnętrzny
gospodarczy promocja gospodarcza wewnętrzna promocja gospodarcza zewnętrzna
społeczny
promocja społeczna wewnętrzna promocja
społeczna zewnętrzna
kulturowy
promocja kulturowa wewnętrzna
promocja kulturowa zewnętrzna
Źródło: M. Marks, Typy działań promocyjnych podejmowanych w gminach; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa
pod redakcją Tadeusza Markowskiego; PAN Warszawa 2002, s. 217-227
Każdy typ promocji ma jakieś określone cele. Poniżej zostały one pokrótce opisane.
23
Promocja gospodarcza wewnętrzna
– polega głównie na pobudzaniu lokalnej społeczności
do przedsiębiorczości, tj. inicjowaniu i wspieraniu zarówno podmiotów już funkcjonujących, jak
i tych, które będą zainteresowane rozwinięciem działalności w przyszłości
Promocja gospodarcza zewnętrzna
– polega na reklamowaniu gminy na zewnątrz, zachęcaniu do
inwestowania na terenie danej gminy.
Promocja społeczna zewnętrzna
– ten typ promocji ma na celu przekazanie dalszemu otoczeniu
gminy informacji na temat poziomu rozwoju społecznego gminy, aby m. in. Pobudzić
zainteresowanie możliwościami osiedlenia się w gminie (na stałe lub czasowo), jej ofertą
oświatową.
Promocja społeczna wewnętrzna
– polega na inicjowaniu i umacnianiu wśród mieszkańców
gminy postaw obywatelskich, identyfikacji z miejscem zamieszkania oraz występującymi na jego
terenie społecznymi problemami.
Promocja kulturowa wewnętrzna
– głównym celem promocji kulturowej wewnętrznej jest
wzmacnianie więzi, tożsamości oraz świadomości kulturowej jej społeczności.
Promocja kulturowa zewnętrzna
– zadaniem tej promocji jest popularyzowanie zasobów
dziedzictwa kulturowego gminy poza jej wewnętrznym otoczeniem. Chodzi tu przede wszystkim
o wzbudzenie zainteresowania gminą i jej ofertą kulturalną. Zwiększenie stopnia znajomości
gminy, jej historii i miejscowych obyczajów. Wykreowanie pozytywnego wizerunku gminy i jej
otoczenia jako ośrodka upowszechniającego rozwój kulturowy w całym kraju.
W powyższych rozważaniach pojawiło się pojęcie wizerunku. Jest ono definiowane
następująco:
„ Wizerunek to twór wielowarstwowy, stanowiący sumę wszystkich spostrzeżeń,
obserwacji, w których dokonujemy projekcji naszego ego. Człowiek rejestruje pewne obiekty,
obrazy, informacje, które potem przetwarza. Jego podświadomość rejestruje pewne obiekty,
obrazy z jakimś mniej lub więcej ostrym wyobrażeniem. W efekcie otrzymujemy coś złożonego z
uczuć, sądów, opinii, postaw, faktów”.
W przypadku gmin (miasta) wizerunek pełni następujące funkcje.
Jest nośnikiem charakteru miasta i ważnym czynnikiem wpływającym na decyzje
wyboru np. miejsca ulokowania inwestycji, miejsca wypoczynku, nauki, zamieszkania itp.
Stanowi pewne uproszczenie rzeczywistości, gdyż informacje docierające do ludzkiej
świadomości są selektywnie oceniane i ograniczane do najbardziej istotnych z
29
K. Huber, Image, czyli jak być gwiazdą na rynku, Businessman Book, Warszawa 1994, s. 26
24
indywidualnego punktu widzenia. Często z braku czasu podejmujemy decyzje „na skróty”
kierując się uproszczeniami.
Porządkuje napływające do świadomości informacje w pewną logiczną całość (funkcja
porządkująca).
Pozwala dokonywać subiektywnego różnicowania miast, czy też subproduktów
miejskich, co w przypadku braku należytej ilości informacji potrzebnych do dokonania
wyboru znacznie ułatwia i przyspiesza proces podejmowania decyzji. Pełni on zatem
funkcję orientalną.
Wspomaga proces wyboru przez redukcję (minimalizację) ryzyka oraz steruje
zachowaniami w podejmowaniu decyzji. Dzięki takim uczuciom, jak zaufanie,
wiarygodność – proces podejmowania decyzji (dotyczących np. wyboru miejsca letniego
wypoczynku) ulega uproszczeniu i skrócenia. Wizerunek realizuje zatem kolejne dwie
funkcje: wspomagania decyzji oraz minimalizacja ryzyka.
Oprócz korzyści realnych daje mieszkańcom, turystom i innym użytkownikom
subproduktów miejskich korzyści dodatkowe, takie jak prestiż związany z
uczestniczeniem w organizowanej w mieście ważnej imprezie kulturalnej, spędzeniem
letnich wakacji w znanym nadmorskim kurorcie, itp.
Pozytywny wizerunek przyczynia się do tworzenia ogólnego zaufania do władz
miejskich, jako głównej strony odpowiedzialnej za zapewnienie odpowiedniego poziomu
usług miejskich.
Sprzyja on także kreowaniu pewnego rodzaju przywiązania , głównie przez
mieszkańców i turystów, np. do określonych uliczek w mieście, związanych z miastem
symboli, czy też inny elementów miasta, (np. kawiarenek, zabytkowych wąskich ulic).
Wizerunek możemy podzielić w następujący sposób:
Klasyfikacja wizerunków:
Lustrzany (obcy) – to jak podmiot jest postrzegany przez otoczenie,
Zwykły (własny) – to jak dany podmiot postrzega sam siebie,
Pożądany – jak podmiot chciałby być postrzegany.
Kryterium emocjonalne:
Wizerunek pozytywny (skojarzenia dodatnie)
Wizerunek negatywny (skojarzenia ujemne)
25
30
Na podstawie: A. Łuczak, Wizerunek miasta jako element strategii marketingowej; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa pod redakcją
Tadeusza Markowskiego; PAN, s. 187 - 206
Kryterium wyrazistości:
Silny wizerunek (silnie zakorzeniony w umysłach społeczeństwa)
Słaby wizerunek (słabo zakorzeniony w umysłach społeczeństwa)
Kryterium czasowe:
Wizerunek obecny
Wizerunek planowany
Kryterium typu odbiorcy:
Wizerunek wewnętrzny
Wizerunek zewnętrzny
Na wizerunek wpływają następujące elementy:
Zasoby ludzkie
Promotion mix
Wizualne zaprezentowanie się gminy
Produkt
Cena
Jednostkom terytorialnym zależy obecnie na tym, aby ich wizerunek był wyrazisty, a także
aby miasto czy region był spostrzegany pozytywnie (Np. aby dane miasto kojarzyło się
inwestorom jako przyjazne dla nowych inwestycji. zaś Turyści myśleli by o nim, jako
o bezpiecznym i czystym miejscu, gdzie można miło spędzić urlop, itp.). Dlatego coraz częściej
w strategiach rozwoju miasta (gminy) pojawiają się punkty dotyczące tego, jak dane miasto ma
być odbierane w przyszłości (jaki ma być jego wizerunek).
31
J. Olszewska, Wizerunek jako narzędzie tworzenia przewagi strategicznej gminy, Marketing i Rynek, 11/2000
32
K. Wójcik, Public Relations od A do Z, t. I, Placet, Warszawa 1997, s. 83
26
4.2 Etapy
działań promocyjnych
Aby spełnić wszystkie założone cele (zmiana wizerunku miasta, zwiększenie ilości turystów,
zwiększenie inwestycji w mieście, wzrost świadomości mieszkańców na temat działań
podejmowanych przez samorząd, itp.), należy zaprojektować plan działań (strategię) promocji.
Aby działania te były efektywne, należy przejść przez następujące etapy.
Tabela 4 Etapy działań promocyjnych w organizacji
Główne etapy
Podejmowane działania, pytania, które należy sobie zadać
1. Zidentyfikowanie
odbiorców
promocji
o
Pytamy, kto będzie odbiorcą przekazu promocyjnego (mogą nimi być: potencjalni
nabywcy, pośrednicy, dostawcy, kooperanci, środowiska branżowe, eksperci,
liderzy opinii, władze, konkurencja)
o
Badamy zachowania klientów i funkcje jakie pełnią poszczególne osoby w
procesie zakupu
2. Określenie celów
promocji
o
Pytamy o cele promocji, czy mają one być celami ekonomicznymi, np. wzrost
sprzedaży, czy mają informować i nakłaniać do pewnego działania.
o Określamy, czy cele będą długo- czy krótkofalowe
Przykłady takich celów w organizacji mogą być następujące :
o Osiągnięcie pewnego udziału w rynku
o
Poinformowanie klientów o zaletach nowowprowadzanego na rynek produktu
o
Utrwalenie mocnej pozycji na rynku
o Przedłużenie życia produktu
o Równoważenie działań promocyjnych konkurencji
o
inne
3. Opracowanie
projektu
przekazu
Ustalamy:
o
co ma zawierać przekaz
o
W jaki sposób zostanie on zrealizowany
o
Kto zrealizuje przekaz
o
Na jakie bariery techniczne i emocjonalne możemy natrafić, jak ich uniknąć
4. Dobór
instrumentów
promocji i kanału
przekazu
Udział form zależy przede wszystkim od rodzaju produktu (np. czy jest to produkt
inwestycyjny, czy konsumpcyjny) oraz miejsca w organizacji dystrybucji. Należy tu wziąć
pod uwagę czynniki związane z :
o
Produktem (rodzaj, cenę, cykl życia, itp.)
o Nabywcą (ilość, struktura, dochody, płeć, zachowania)
o
Strategią organizacji (marka towaru, ceny, dystrybucja, personel, budżet)
5. Określenie
budżetu promocji
Kwotę ustalamy wg wybranej metody:
-
Analogia historyczna do poprzedniego roku
o Procentowy
udział w obrotach
o
Tyle ile konkurencja
o Odpowiedni
udział w reklamie branży
o Metoda
zadaniowa
o
Tyle, ile można
Ustalamy gdzie i jaką kwotę wydać (czy ma to być reklama prasowa, czy telewizyjna, itp.)
6. Pomiar i ocena
skuteczności
promocji
Wykonujemy ją poprzez zadawanie sobie następujących pytań:
o Gdzie
jesteśmy?
o Dlaczego
tutaj?
o Gdzie
możemy i powinnyśmy być?
o
Jak tam dotrzeć?
o
Czy zbliżamy się do celu?
Kontrolować możemy: efekty sprzedażowe (np. dynamika sprzedaży), efekty niemierzalne
(np. znajomość marki, stosunek klientów do firmy, itp.)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie J. Kall Reklama, s. 110-111 L. Bielski, Podstawy marketingu, s. 292-295
33
I. Bielski, Podstawy marketingu, TKNOiK, Toruń 1998, s.292-295
34
J. Kall, Reklama. PWE, Warszawa 1994, s. 110-111
35
I. Bielski, wyd. cyt., s.295-297
27
Rozdział II
Charakterystyka Sopotu
1 Wiadomości ogólne
Fot. 1 Molo w Sopocie
Źródło: Zbiory własne
Sopot jest nadmorskim miastem liczącym około 40 000 mieszkańców, a odwiedzanym
corocznie przez ponad dwa miliony turystów. Zajmuje powierzchnię 17 km kwadratowych.
Przekształcony w epoce renesansu w wieś letniskową gdańskich patrycjuszy, rozwinął się
w wieku XIX . w popularną miejscowość kuracyjną, określaną mianem Riwiery Północy
i światowego
,
kąpieliska nad Bałtykiem, a po drugiej wojnie światowej – Perły Bałtyku i letniej
stolicy Polski. Obok podstawowych turystyczno – usługowych funkcji pełni dziś rolę zaplecza
mieszkaniowego dla dwóch znacznie większych, sąsiednich miast, a także rolę ośrodka akade-
mickiego, naukowego, kulturalnego i sportowego.
Nazwa Sopot pochodzi od prasłowiań-
skiego określenia szumiącego potoku.
Pozycję jednego z najatrakcyjniejszych ośrodków wypoczynkowo – uzdrowiskowych
w Polsce miasto w dużej mierze zawdzięcza naturalnym i historycznym czynnikom, do których
możemy zaliczyć: walory krajobrazowe, lecznicze właściwości wód i źródeł, modernistyczną
i secesyjną architekturę.
36
Opracowanie na podstawie: M. Sperski, Sopot Przewodnik, Wydawnictwo BRYZA, Gdańsk, s.7
37
Opracowanie na podstawie informacji otrzymanych w trakcie rozmowy z Panią Katarzyną Kucz, Rzecznikiem
Prasowym Urzędu Miasta Sopot, Listopad 2002 r.
28
Informacje statystyczne na temat Sopotu
Powierzchnia miasta – 17,31 km
2
W tym:
Lasy – 9,06 km
2
Tereny zurbanizowane – 7,18 km
2
Użytki rolne i ogródki działkowe – 1,07 km
2
Parki i zieleńce na terenach zurbanizowanych – 1,91 km
2
Liczba stałych mieszkańców
(dane w sierpniu 2003r) – 40 360 mieszkańców
Liczba budynków
– 2551
W tym:
Zarejestrowanych jako zabytki – 71
Objętych ochroną konserwatorską – 680
Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych
(na dzień 31.12.1999r) – 5 148
Tabela 5 Miasta Partnerskie Sopotu
Polska:
Zakopane
www.zakopane.pl
www.um.zakopane.pl
Izrael:
Ashkelon
www.ashkelon.muni.il
Dania:
Naestved
www.naeskom.dk
Wielka Brytania:
Southend on Sea
www.southend.gov.uk
Szwecja:
Karlshamn
www.karlshamn.se
Rosja:
Peterhof
www.gov.spb.ru
www.peterhof.org
Niemcy:
Frankenthal (Pfalz)
www.frankenthal.de
Niemcy:
Ratzeburg
www.ratzeburg.de
Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji uzyskanych w UM Sopotu
Warunki atmosferyczne Sopotu
Około 61% obszaru miasta stanowią powierzchnie zielone.
Sieć wodociągowo-kanalizacyjna
obejmuje całe miasto. Sopot ma dobre połączenia drogowe i kolejowe z całym krajem, pro-
mowe ze Skandynawią a lotnicze z całym światem – dzięki portowi lotniczemu
w Gdańsku.
Położenie Sopotu u zbiegu Żuław Wiślanych, wysoczyzny polodowcowej i morza oraz wyso-
ko sięgająca krawędź tej wysoczyzny, stworzyły korzystne warunki klimatyczne. W okresie od
października do lutego wiatry wieją głównie z południa, południowego-zachodu
i zachodu, zaś w trakcie lata z zachodu. Dzięki wysokiej na około 150 m skarpie wysoczyzny
ograniczającej Sopot od zachodu, obszar miasta przez większą część roku jest położony
w cieniu tych wiatrów. Dzieki temu średnia prędkość na wysokości kilku metrów nad pozio-
mem morza nie przekracza 4,9 m/sek.
38
dr T. Michalski, Przeszłość i przyszłość Sopotu jako Uzdrowiska, Urząd Miasta Sopotu, Sopot, Listopad 2002
29
Roczny przebieg wilgotności względnej powietrza jest wyrównany. Jej średnia roczna wynosi
79%, co pokrywa się ze średnią dla obszaru Polski.
Sopot leży w zasięgu morsko – kontynentalnego typu opadów atmosferycznych, któ-
rego cechą jest mała roczna amplituda, z maksimum w lipcu oraz przewagą opadów jesien-
nych nad wiosennymi. Osłonięcie od zachodnich i północno – zachodnich wiatrów powoduje,
że suma opadów nie przekracza 600 mm. Średnie roczne zachmurzenie wynosi 6,9, jest zatem
niewiele większe niż dla całej polski.
Średnie zasolenie wody w Zatoce Gdańskiej, przy głowicy mola (z głębokości 0,5 m)
wynosi 7,2‰. Zawartość jodu w powietrzu, na głowicy mola, wynosi średnio 1,13 µg/m
Atrakcje turystyczne Sopotu
Sopot swoim gościom oferuje szerokie, piaszczyste plaże, morskie kąpiele, sprzęt do
uprawiania sportów wodnych. Plaża rozciąga się na długości 4,5 km i dla miasta ma znacze-
nie strategiczne, a wiec jest najsilniejszym magnesem przyciągającym turystów. Na plaży tury-
ści znajdą zjeżdżalnie wodne, wiele punktów gastronomicznych a także opiekę Ratowników
WOPR,
Fot. 2- 5 Sopot
Źródło: Zbiory własne
Na plaży, głownie w sezonie letnim, mają miejsce różnego rodzaju imprezy sportowo – rekre-
acyjne, (np. turnieje piłki plażowej - nożnej i siatkowej, występy estradowe, biegi przełajowe
po plaży itp.).
Ponadto turyści w Sopocie mogą spacerować po najdłuższym w basenie Morza Bał-
tyckiego pomoście spacerowym, zwanym Molo Sopockim. Jego długość wynosi 511,5 m
i stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych Trójmiasta. Początek historii mola
39
T. Nurek, Charakterystyczne cechy klimatu Sopotu, Rocznik Sopocki, 1980 –1981, Towarzystwo przyja-
ciół Sopotu, 1983 [w:] Dr T. Michalski, Przeszłość i przyszłość Sopotu jako uzdrowiska, Urząd Miasta Sopo-
tu, 2002
30
w Sopocie sięga 1829 roku, kiedy to J.J. Haffner zbudował pomost długości 41 metrów. Do
końca XIX w. molo „wydłużyło się” do 150 m, by w roku 1910 osiągnąć 315 metrów. Obecny
kształt Mola został nadany w 1927 roku z okazji 25–lecia miasta. Od tego czasu w wyglądzie
Mola nastąpiły niewielkie zmiany.
Początkowo molo spełniało funkcję przystani dla jednostek pływających, stopniowo
przekształcając się , w miarę rozwoju uzdrowiska w obiekt rekreacyjny. Należy również pamię-
tać o uzdrowiskowym charakterze mola (stężenie jodu na częściach najdalej wysuniętych
w morze jest dwukrotnie większe niż na lądzie). Molo jest także miejscem wielu wydarzeń
kulturalnych. Wszystko to powoduje, że liczba spacerujących po nim ludzi potrafi sięgnąć 50
tyś. osób dziennie, zaś w ciągu roku przewija się 2 mln osób.
Na głowicy sopockiego Mola znajduje się przystań turystycznej żeglugi pasażerskiej,
z której w okresie od 15 maja do 30 września kursują statki do Gdyni, Gdańska i Helu.
Baza noclegowa Sopotu
Obecnie w Sopocie znajduje się 36 obiektów noclegowych co daje w sumie około
4004 miejsc noclegowych. Powyższe dane obejmują wszystkie miejsca noclegowe w hotelach,
pensjonatach, domach wycieczkowych, ośrodkach wypoczynkowych, domach studenckich,
polach biwakowych, pokojach gościnnych, kwaterach prywatnych. Do dyspozycji turystów
i kuracjuszy jest 10 hoteli, 3 pensjonaty, 21 obiektów oferujących usługi hotelarski oraz 2
campingi.
Zaplecze gastronomiczne
W Sopocie na gości czeka ponad 50 punktów, gdzie można coś zjeść. Turyści i miesz-
kańcy znajdą tu wiele wspaniałych restauracji a także pubów i kawiarni. Każdą z nich charakte-
ryzuje niepowtarzalne wnętrze i menu. Kawiarnie i puby znajdziemy na terenie całego miasta,
także na sopockiej plaży (m.in. Karczma Regionalna
Koliba). Największa ilość pubów znajdu-
je się w okolicach ulicy Monte Cassino – spacerowego centrum Sopotu.
31
2. Historia miasta Sopot
Poniżej przestawione zostały ważniejsze daty z dziejów Sopotu. W większym lub
mniejszym stopniu miały one wpływ na charakter dzisiejszego miasta.
Trzecie tysiąclecie p.n.e.
Najstarsze znane dziś ślady pobytu człowieka na terenie Sopotu pochodzą właśnie z tego
okresu. Kamienne narzędzia, pochodzące z młodszej epoki kamiennej, znaleziono w drugiej
połowie XX w. w sąsiedztwie ulicy Okrężnej.
VII – II w. p.n.e.
Wykopaliska archeologiczne na terenie Górnego Sopotu w postaci licznych grobów wyposa-
żonych w zdobione urny z przepalonymi szczątkami ludzkimi, wyroby z brązu oraz szklane
i bursztynowe paciorki świadczą, że we wczesnej epoce żelaza na terenie Sopotu zamieszkiwa-
ły plemiona zaliczane do ludów kultury urn twarzowych.
I – IV w. n.e.
Ślady dużego skupiska osadniczego u wylotu Doliny Świemirowskiej, skarb srebrnych denarów
rzymskich znaleziony w pierwszych latach XX w., pozostawiły po sobie plemiona kultury
wielbarskiej, utrzymujące kontakty handlowe z Rzymem.
VIII w. n.e.
W pobliżu Gręzowa, na gruntach ornych należących dziś do Leśnictwa Sopot oraz na terenie
Grodziska, odkryto w drugiej połowie XX w. ślady słowiańskich osad otwartych.
Przełom VIII i IX w.
Na skraju Skarpy Sopockiej zbudowano drewniano – ziemną warownię zabezpieczającą istnie-
nie otwartych osad, licznie powstających w tamtych czasach na terenie dzisiejszego Gdańska
i Gdyni. Wczesnośredniowieczny gród w Sopocie był zamieszkiwany do X w. Zachowały się
po nim ziemne wały , obronna fosa, grodowy majdan oraz wiele archeologicznych wykopalisk.
Około 1186 r.
Książe Pomorski Sambor I wyposażył nowo powstały klasztor cystersów w Oliwie w osady
Stawowo i Gręzowo, leżące w granicach dzisiejszego Sopotu.
1212 – 1214 r.
Książe Mściwój I wyposażył klasztor żukowskich Norbertanek w osadę Świemirowo.
1283r.
Książe Pomorski Mściwój II, w zamian za ziemie utracone pod Gniewem na rzecz Zakonu
Krzyżackiego, przekazał oliwskim cystersom 16 wsi, a wśród nich Sopot i Brodwino
32
1316 r.
Żukowskie norbertanki, drogą wymiany dóbr, pozbyły się Świermirowa na rzecz cystersów
z Oliwy.
1551r.
Bogaci gdańscy kupcy rozpoczęli proces wydzierżawiania od cystersów z Oliwy gruntów
sopockiej wsi i wznoszenia na nich wystawnych rezydencji wypoczynkowych, zwanych
dworami. W ciągu kilkudziesięciu lat uboga, klasztorna wieś chłopska, zmieniła się w wieś
letniskową gdańskiego patrycjatu. Obok funkcji wypoczynkowych sopockie dwory pełniły
również rolę ośrodków życia towarzyskiego i kulturalnego.
nzagą.
c.
wojną.
orza.
1660 r.
W sopockich dworach stacjonowały państwowe delegacje na rokowania pokojowe w Oliwie,
po zakończeniu wojen ze Szwedami. Dwór w Karlikowie gościł polskiego króla Jana
Kazimierza wraz z żoną Ludwiką Marią Go
1714 r.
Królewski geometra Johannes Casparus Schirschmit sporządza na zamówienie sopockich
posesorów , szczegółowy plan Sopotu i okoli
1734 r.
Podczas wojny sukcesyjnej o koronę polską, pomiędzy zwolennikami Stanisława
Leszczyńskiego i Augusta III, wojska rosyjskie oblegające Gdańsk spaliły (13 maja) wszystkie
sopockie dwory. W kilka lat po pożarze odbudowano jedynie niektóre z nich i w skromniejszej
postaci niż przed
1756 - 1760 r.
Większość sopockich ziem (8 dawnych dworów) przejmujął polski magnat, generał Józef
Przependowski. Na Dworze Francuskim gospodaruje Joachim Deptowski, na Dworze
Duńskim gdańszczanin Gotfryd Dehn, a w Karlikowie – Ludwig Gralatth. Sołtys Henryk
Killer administrował skromną osadą rybacką nad brzegiem m
1772 r.
Po pierwszym rozbiorze Polski Sopot przyłączono do Prus. Administracja pruska sporządziła
szczegółowy spis sopockich mieszkańców i żywego inwentarza. Teren dzisiejszego Sopotu
zamieszkiwało wówczas 301 osób.
1774 r.
Skonfiskowany oliwskim cystersom majątek Stawowe, nabył gdański przedsiębiorca Müller
i zbudował na jego terenie przydrożną oberżę.
33
1793 r.
Hrabia Kajetan Sierakowski z Waplewa (w pow. sztumskim), kupił od spadkobierców Piotra
Killera grunty dawnego Dworu Sołeckiego i po czterech latach zamienił je z właścicielką
Dworu Francuskiego na zabudowaną parcelę na skraju Skarpy Sopockiej. Na tej parceli zbu-
dował zachowany do dziś klasycystyczny dwór letniskowy oraz założył park.
1804 r.
Dobra Przependowskich przejmujął gdańszczanin Karol Krzysztof Wegner. W centrum wsi
wzniósł kolejny dwór, a obok niego urządził okazały Park Wiejski z siedmioma stawami na
Potoku Środkowym.
1813 r.
Podczas oblężenia Gdańska bronionego przez Francuzów, stacjonowały w Sopocie wojska
kozackie, które dopuściły się grabieży na miejscowej ludności.
1814 r.
Kajetan Sierakowski, sprzedał swą letnią rezydencję gdańskiemu kupcowi i bankierowi Danie-
lowi Gotthelfowi Frantziusowi. We wsi stało wtedy 20 budynków mieszkalnych, w tym 4 bar-
dziej okazałe.
1819 r.
Pierwsze próby uruchomienia kąpieliska morskiego w Sopocie, inspirowane działalnością (od
1808 r.) pobliskiego kąpieliska w Brzeźnie. Karol Krzysztof Wegner, właściciel największego
sopockiego majątku, wzniósł na miejscu dzisiejszego Grand Hotelu skromny, drewniany bu-
dynek kąpielowy z dwiema wannami i kotłem do podgrzewania morskiej wody oraz drewniana
przebieralnię dla kąpiących się w morzu. W następnym roku zakład ten obsłużył 87 kuracju-
szy, a po dwóch dalszych latach – 167. Władze pruskie przystąpiły do modernizacji głównej
drogi prowadzącej przez Sopot z Gdańska do Berlina oraz wzniosły przy tej drodze między-
wyznaniową szkołę.
1823 r.
Jan Jerzy Haffner z Colmaru, były lekarz armii napoleońskiej, osiadły w Gdańsku w 1808 r.,
wzniósł na uzyskanym od pruskiego ministerstwa skarbu nadmorskim terenie, murowany bu-
dynek zakładu ciepłych kąpieli z 6 wannami oraz urządził wokół Królewskie Planty. Przy uj-
ściu potoku Elizy (dziś Potok Haffnera) ustawił drewniane przebieralnie dla pań kąpiących się
w morzu, a przy ujściu Potoku Kuźniczego – podobne przebieralnie dla panów. Wzdłuż Skar-
py Sopockiej, na gruntach należących do dawnego Dworu Francuskiego, Meyerholdowie
urządzają dostępny dla publiczności park, zwany Laskiem. W dawnym Dworze Hiszpańskim
urządzono stację pocztową. Wydano pierwszy przewodnik po sopockim uzdrowisku, z za-
twierdzonym przez władze regulaminem dla kąpieliskowych gości.
34
Rysunek 7 Jan Jerzy Haffner - portret
Źródło: Sopot Kronika XX wieku, s. 52
1824 r.
Obok Zakładu Kąpielowego powstał pierwszy Dom Zdrojowy.
1826 – 1827 r.
Ukazał się tygodnik Kallisto - gazeta kąpielisk Sopotu i Brzeźna. Zbudowano drewniany po-
most spacerowy o długości 41 m, ustawiony na słupach wbitych w dno zatoki. Sopot liczący
570 stałych mieszkańców, obsłużył w ciągu sezonu 450 kuracjuszy.
1830 r.
Umiera Jan Jerzy Haffner. Jego spadkobiercy rozbudowali dom Zdrojowy o taras wsparty na
12 kolumnach i pokoje gościnne na poddaszu. Gdański geometra Schaper sporządził dokład-
ny plan sopockiej wsi.
1842 r.
Przesunięto na rolkach (o 50 m na południe) murowany budynek Zakładu Kąpielowego, po
czym rozbudowano Dom Zdrojowy o salę teatralną, taras widokowy od strony morza i ko-
lumnowy ganek. Na miejscu dawnych przebieralni wybudowano Łazienki Południowe (dla
pań) oraz Łazienki Północne (dla panów) z pomostami kąpielowymi i drewnianymi osłonami
wprowadzonymi w morze. Wydano dwa obszerne przewodniki turystyczne po Sopocie
Fot. 6 Widok z lotu ptaka na Łazienki Południowe i pomsty kąpielowe
Źródło: Dawny Sopot, s. 93
35
1843 r.
w Sopocie istniało już 154 domów, zamieszkanych przez 930 stałych mieszkańców. W ciągu
sezonu przebywało w kurorcie 1000 kuracjuszy. Zbliżony do tego stan utrzymywał się przez
dalsze dwudziestopięciolecie.
1870 r.
Nastąpiło uruchomienie linii kolejowej z Gdańska do Koszalina. Zbudowa pierwsze sopockie
kościoły: neogotyckiej kaplicy dla katolików i kościółka protestanckiego w Parku Południo-
wym. Następuje początek intensywnego rozwoju letniskowej osady i przekształcania jej w
modne kąpielisko o charakterze miejskim.
1872 r.
Uruchomiono sieć wodociągową ze zbiornikiem u źródeł Potoku Kuźniczego.
1874 r.
Utworzono urząd gminny w Sopocie. Przyłączono do Sopotu: Karlikowo, Świemirowo i Sta-
wowia. W wyniku tego przyłączenia liczba stałych mieszkańców Sopotu wzrosła z 2139 do
2834. Zbudowano nowy zakład ciepłych kąpieli z 26 wannami i pokojami zabiegowymi. Roz-
budowano Łazieneki. Uruchomiono nowy zespół łazienek damskich przy ujściu Potoku Babi-
dolskiego
.
1877 r.
Władze gminy kupiły od spadkobierców Haffnera przedsiębiorstwo uzdrowiskowe. Zabudo-
wa Dolnego Sopotu sięgnęła pod Skarpę. Wydano pierwszy przewodnik turystyczny po so-
pockich lasach stanowiących spacerowe zaplecze uzdrowiska.
1880 r.
Zbudowano nowy, drewniany Dom Zdrojowy. Urządzono Skwer Kuracyjny, obramowany od
strony morza galeriami spacerowymi i narożnymi pawilonami. Wydłużeno pomost spacerowey
do 94 m i wyposażono go w prostokątną platformę z przystanią dla statków. Otwarto hotel
Victoria w Górnym Sopocie.
1885 r.
Uruchomiono pierwszą sopocką gazownię.
1887 r.
Sopot liczył już4800 stałych mieszkańców i obsługiwał w ciągu sezonu 5280 kuracjuszy. Za-
budowę stanowiło 573 budynki mieszkalnych, z których 148 stanowiły domy letnie, nieza-
mieszkane w okresie zimowym. Ukazał się kolejny przewodnik turystyczny po Sopocie, autor-
stwa miejscowej pisarki Elisy Püttner.
36
1894 r.
Przy ulicy Haffnera (dziś Sobieskiego) 35 powstało Sanatorium Bałtyckie.
Fot. 7 Sanatorium Bałtyckie
Źródło: Sopot Kronika XX wieku, s. 49
1897 r.
Budowa hotelu Werminghoffa u zbiegu ulic Morskiej i Południowej. Otwarto pierwsze korty
tenisowe w sąsiedztwie Parku Północnego. Uruchomiono elektrownię. Ukazał się pierwszy
numer Sopockiej Gazetki Kąpielowej, wydawanej trzy razy w tygodniu do 1902 r.
1898 r.
Otwarto pola wyścigów konnych w Karlikowie.
1900 – 1901 r.
Budowa protestanckiego Kościoła Zbawienia (Dziś Katolicki Kościół Garnizonowy) na
Wzgórzu Morskim. Rada gminy wszczęła starania o nadanie praw miejskich Sopotowi. Dekret
cesarski z 8 października 1901 r. uruchomił procedurę przekształcenia administracji w miejskie
struktury. Sopot liczył już 10 000 stałych mieszkańców i obsługiwał w ciągu roku 12 500 kura-
cjuszy.
1902 r.
1 kwietna nastąpiła uroczystość nadania praw miejskich Sopotowi. Powołano burmistrza
i zarząd miasta. Rozpoczęcie budowy kościoła katolickiego p.w. NMP Gwiazdy Morza.
Fot. 8 Kościół p.w. NMP Gwiazdy Morza (stan obecny)
Źródło: Zbiory własne autorki
37
1904 r.
Otwarto nowy Zakład Wodoleczniczy.
1905 r.
Wydano monografię Chronik der Seebad Zoppot (historia Sopotu), autorstwa gdańskiego
historyka Fritza Schultza.
Fot. 9 Strona tytułowa Kroniki Miasta Sopotu
Źródło: Sopot Kronika XX wieku, s. 28
1907 r.
Budowa Łazienek Południowych
1908 r.
Otwarcie pierwszego toru saneczkowego na stoku Wzgórza Trzech Gracji.
1909 r.
Otwarcie neobarokowego hotelu Metropol przy ulicy Morskiej (dzisiejsza Bohaterów Monte
Casino). Pierwsze przedstawienie w nowo urządzonej Operze Leśnej. Rozbiórka drewnianego
Domu Zdrojowego.
1910 – 1912 r.
Budowa nowego Domu Zdrojowego wyposażonego w salę teatralną, sale dancingowe, restau-
racje, czytelnie, winiarnie, pokoje hotelowe i tarasy widokowe. Wydłużenie mola do 315 m.
otwarcie kolejnych tortów tenisowych i nowej siedziby klubu tenisowego. Budowa nowego
ratusza. Otwarcie strzelnicy mieszczańskiej oraz nowego toru saneczkowego w sąsiedztwie
Opery Leśnej
38
Fot. 10 Ratusz z 1911 roku Fot. 11 Ratusz dziś
Źródło: Dawny Sopot, s. 12
Źródło: Zbiory własne autorki
1914 r.
Sopot liczył 17 000 mieszkańców stałych i obsłużył 20 100 kąpieliskowych gości. Wybuchła
pierwsza wojna światowa.
1919 r.
W jednej z sal Domu Zdrojowego otwarto sopockie kasyno gry.
1920 r.
Na mocy Traktatu Wersalskiego Sopot wszedł (na prawach powiatu) w skład Wolnego Miasta
Gdańska.
1922 r.
Uruchomiono coroczne Festiwale Wagnerowskie w Operze Leśnej.
1923 r.
Rozbudowano południowe skrzydło Domu Zdrojowego na siedzibę kasyna. Uroczyste ob-
chody setnej rocznicy powstania kąpieliska morskiego w Sopocie. Rozpoczęto budowę Sta-
dionu Stulecia w Dolinie Owczej.
1926 r.
Oddanie do użytku Stadionu Stulecia. Liczba stałych mieszkańców Sopotu przekracza 25 000
i utrzymuje się na tym poziomie aż do 1939 r.
1927 r.
Otwarto monumentalny Hotel Kasyno, zwany dziś Grand Hotelem.
39
Fot. 12 Grand Hotel w Sopocie
Źródło: Zbiory własne autorki
1928 r.
Rozbudowano molo do dzisiejszych rozmiarów (645 m).
Zamknięto Skwer Kuracyjny półkolistymi kolumnami spacerowymi.
1939 r.
Wybuch drugiej wojny światowej. Zagłada lub wypędzenie ludności żydowskiej i znaczącej
części mieszkańców polskiego pochodzenia.
1945 r.
Wkroczenie wojsk radzieckich do Sopotu (23 marca). Spalano centrum uzdrowiska z Domem
Kuracyjnym, Kasynem Gry, Hotelem Metropol i hotelem Werminghoffa. W całym Sopocie
zniszczono w wyniku działań wojennych 135 budynków (10% zabudowy). Napływ osadników
połączony z wysiedlaniem ludności niemieckiej. Umieszczenie w sopockim ratuszu siedziby
urzędu wojewódzkiego i delegatury rządu do spraw odbudowy Wybrzeża. Powołanie nowego
zarządu miejskiego, utworzenie Filharmonii Bałtyckiej, Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych, Insty-
tutu Muzycznego.
1946 r.
Przeniesienie siedziby urzędu wojewódzkiego do Gdańska
1947 r.
Otwarto Targi Gdańskie w drewnianych pawilonach wzniesionych na części przyziemia daw-
nego domu Zdrojowego.
1948 r.
Pierwszy Festiwal Sztuk Plastycznych w Sopocie.
1950 r.
Sopot liczy 36 700 stałych mieszkańców - 2 200 spośród nich żyło tu również przed wojną.
40
1952 r.
Uruchomienie elektrycznej kolei miejskiej łączącej Sopot z Gdańskiem, a w roku następnym
również z Gdynią.
1956 r.
Przeniesienie Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych do Gdańska.
1956 r.
Odbył się (pierwszy w Polsce) Międzynarodowy Festiwal Muzyki Jazzowej.
1961 r.
Pierwszy Międzynarodowy Festiwal Piosenki w operze Leśnej.
1971 – 1975 r.
Oddanie do użytku żelbetowych Łazienek Północnych. Wzniesienie kompleksu budynków
sanatoryjno – hotelowych przy ulicy Bitwy pod Płowcami (Sanatorium Helios)
1976 r.
Wydano pierwszy numer Rocznika Sopockiego, stanowiącego do dziś jedno z podstawowych
źródeł wiedzy o dziejach, życiu kulturalnym i współczesnych problemach miasta.
1977 r.
Sopot osiąga największą w swoich dziejach liczbę (54 000) stałych mieszkańców.
1979 r.
Urzędowe uznanie Sopotu za urbanistyczny zespół zabytkowy i poddanie go ochronie pań-
stwowych służb konserwatorskich.
1991 r.
Rozpoczęto wydawanie Tygodnika Sopot, przeobrażonego po dwóch latach w Gazetę Miasta
Sopot, ukazującą się raz w tygodniu.
1995 r.
Rozbudowa Łazienek Południowych i przekształcenie ich w zespół restauracyjno – hotelowy.
1997 r.
Uruchomienie ujęcia leczniczych wód solankowych. Prace związane z ustanowieniem Sopotu
uzdrowiskiem.
19 luty 1999 r
Ukazanie się w Dz. U. Nr 10 poz. 94 informacji o tym, że od dnia 5 lutego 1999 Miasto Sopot
oficjalnie uzyskuje Status Uzdrowiska.
41
42
3. Sopot – uzdrowiskiem. Walory lecznicze miasta, sanatoria
Podniesienie czystości atmosfery, plaż i wody morskiej, sprawiły, że w lutym 1999 roku Sopot
uzyskał oficjalnie status uzdrowiska.
Dzięki swojemu położeniu i klimatowi Sopot pełni ważną rolę kąpieliska i uzdrowiska. Po-
czątki działalności uzdrowiskowej zainicjowano budując pierwszy zakład przyrodoleczniczy dok-
tora Haffnera. W zakładzie kuracjusze mogli korzystać z ciepłych i zimnych kąpieli w wodzie
morskiej. Kąpieli zażywano w wannach z porcelany, cyny, miedzi a nawet w wannach drewnia-
nych służących do kąpieli siarczanych. Przez lata przyjeżdżali tu ludzie spragnieni poprawy zdro-
wia i licznych rozrywek, oferowanych przez kurort.
Niezwykłe położenie miasta i liczne oferowane w nim rozrywki sprawiają, że przybywający
do uzdrowiska goście mogą leczyć „duszę i ciało”. Długie spacery brzegiem morza umożliwiają
talassoterapię, natomiast wędrówki po pięknych lasach, porastających otaczającą miasto od za-
chodu, umożliwiają terenoterapię, gdy zaś panuje słoneczna pogoda kuracjusze mogą oddawać się
helioterapii. W mieście możliwa jest także hipoterapia, dzięki stadninom koni. Sopot jest uzdro-
wiskiem unikalnym w skali naszego kraju. Położenie w centrum rozległej i jednej najbardziej po-
pularnych w Polsce aglomeracji, dysponuje znakomitym mikroklimatem i bazą uzdrowiskowo –
sanatoryjną. Specyficzne położenie między gęstymi lasami, a morskim brzegiem powoduje, że
cywilizacyjna plaga zanieczyszczonego powietrza jest tu niemal niezauważalna.
W Sopocie można leczyć się z reumatoidalnego zapalenia stawów, osteoporozy, tarczycy,
schorzeń górnych dróg oddechowych, chorób metabolicznych i neurologicznych oraz otyłości.
Tu także przeprowadza się rehabilitację dzieci z porażeniem mózgowym. Oprócz zdrowego kli-
matu z pomocą chorym przychodzi wydobywana z głębokości ponad 800 metrów solanka sodo-
wo – jodkowo – bromkowa o stężeniu 4,4% i temperaturze 18,5 st. C.
W takim stężeniu solanka może być używana jedynie do kąpieli i inhalacji. Sopocka solanka
dostępna jest dla wszystkich odwiedzających miasto. Chętni mogą zażywać inhalacji ze stężonej
solanki wypływającej z grzybka inhalacyjnego w Parku Południowym. Natomiast rozcieńczoną
wodę mineralną można pić w pijalni tuż obok wejścia do Zakładu Balneologicznego przy molo.
W pobliżu pijalni można nabyć potrzebne do tego celu specjalne kubki z herbem miasta.
„Kąpiele, z uwagi na skład chemiczny oraz stężenie w niej jodków i bromków, można zalecać
głównie w następujących schorzeniach:
reumatoidalnym zapaleniu stawów,
chorobie Bechterewa,
przewlekłych i zwyrodnieniowych chorobach reumatycznych
stanach wymagających zwiększenia odporności
Inhalacje hipo - i izotonicznym roztworem solanki wskazane są w:
43
przewlekłych nieżytach nosa, gardła i oskrzeli oraz zatok
przewlekłych stanach zapalnych nosa, gardła i krtani oraz zatok przynosowych,
dychawicy oskrzelowej zewnątrzpochodnej o lekkim przebiegu
stanach po zabiegach w obrębie dróg oddechowych,
Przyjeżdżający do miasta kuracjusze mogą wynająć w mieście kwaterę i korzystać z zabiegów
w dowolnie wybranym zakładzie lub pełnego zakresu usług świadczonych przez sopockie sanato-
ria: „Leśniku” i Wojewódzkim Zespole Reumatologicznym, a także w Sanatorium „Helios
Wojewódzki Zespół Reumatologiczny zajmuje się działalnością leczniczą w zakresie;
leczenia i rehabilitacji chorób reumatycznych u dorosłych i u dzieci,
leczenia i profilaktyki osteoporozy
działalności oświatowej - promocji zdrowia
W skład Zakładu wchodzą trzy oddziały leczenia stacjonarnego dla dorosłych na 110 łóżek, od-
działa dziecięcy (30 łóżek), sanatorium dziecięce (38 łóżek). Ponadto Zakład obejmuje także wo-
jewódzką przychodnię reumatologiczną przyjmującą około 15 000 pacjentów ambulatoryjnych w
ciągu roku, ośrodek profilaktyki i leczenia osteoporozy oraz zakład balneologiczny udzielający
około 1000 zabiegów dziennie.
Sanatorium MSW „Helios” posiada 282 łóżka i możliwość wykonywania 400 zabiegów na
jedną zmianę. „Helios” prowadzi działalność leczniczą w następujących sytuacjach:
chorobach układu krążenia, w tym wczesnej rehabilitacji kardiologicznej po zawale mię-
śnia sercowego i zabiegach kardiochirurgicznych
schorzeniach górnych i dolnych dróg oddechowych
schorzeń reumatycznych.
Sanatorium „Leśnik” posiada 150 łóżek i możliwość wykonywania 500 zabiegów na jedną
zmianę w zakresie następujących schorzeń: chorób układu krążenia, schorzeń układu ruchu
i układu oddechowego.
4. Nagrody i wyróżnienia
Miasto Sopot nagradzane było wielokrotnie i w różnych kategoriach. Od kilku lat otrzymuje
tytuł Mistrza Samorządności.
Ponadto w roku 2003 Sopot otrzymało między innymi następujące wyróżnienia:
Sopot miastem zaliczonym do najatrakcyjniejszych nadmorskich kąpielisk
w rankingu Tygodnika POLITYKA Gwiazdki Na Piasku 2003
40
Koncepcja rozwoju Uzdrowiska Sopot, Załącznik do Uchwały Rady Miasta Nr XVIII/283/00 z dnia 10 X 2000r.
44
Zwycięstwo Sopotu w Konkursie dla gmin na zapewnienie bezpieczeństwa na kąpieli-
skach morskich w sezonie letnim 2003 zorganizowanym przez Grupę PZU „Nad wodą
bezpiecznie”
Rysunek 8 Wybrane dyplomy i wyróżnienia jakie otrzymało miasto Sopot w ostatnich latach
Źródło:
www.sopot.pl
, wrzesień 2003
45
5. Struktura przychodów i wydatków Miasta
Poniżej podana została struktura dochodów i wydatków miasta Sopot oraz źródła ich pocho-
dzenia w roku 2003.
Wykres 1 Przewidywane dochody miasta Sopot w roku 2003
Przewidywane dochody miasta Sopot
w roku 2003
29 359 859,00 zł
8 507 896,00 zł
94 761 138,00 zł
Dotacje
Subwencje
Dochody własne
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Projekt budżetu dla miasta Sopotu na rok 2003, Sopot Listopad 2002
Wykres 2. Dochody własne Sopotu
Dochody własne Sopotu
1 900 000,00 zł
3 144 268,00 zł
1 952 920,00 zł
600 000,00 zł
24 350 000,00 zł
6 008 620,00 zł
7 573 330,00 zł
3 500 000,00 zł
13 592 000,00 zł
1 500 000,00 zł
30 640 000,00 zł
Dochody z najmu i dzierżawy gruntów i
nieruchomości
Sprzedaż mienia komunalnego
Zarząd i użytkowanie wieczyste
Wpływy z tytułu przekształ.prawa użyku
wieczystego
Jednostki obsługi gospodarki mieszkaniowej (ROM-
y)
Podatki i opłaty lokalne od osób prawnych
Podatki i opłaty lokalne od osób fizycznych
Udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych
Udziały w podatku dochodowym od osób prawnych
wpływy zopłaty skarbowej
Pozostałe wpływy i dochody własne
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Projekt budżetu dla miasta Sopotu na rok 2003, Sopot Listopad 2002
46
Wykres 3. Wydatki miasta Sopot
Wydatki miasta Sopot
35 000,00 zł
7 703 802,00 zł
26 065 197,00 zł
396 423,00 zł
15 564 304,00 zł
5 803 000,00 zł
14 844 081,00 zł
7 210 811,00 zł
11 856 625,00 zł
1 514 070,00 zł
31 382 298,00 zł
2 292 052,00 zł
2 608 767,00 zł
2 989 322,00 zł
1 100 800,00 zł
14 025 000,00 zł
6 470,00 zł
10,00 zł
Transport i łączność
Sport i turystyka
Gospodarka mieszkaniowa
Działalność usługowa
Administracja publiczna
Urzędy naczelnych organów władzy
Rolnictwo i łowiectwo
Bezpieczeństwo publiczne i
ochrona przeciwpożarowa
Obsługa długu publicznego
Różne rozliczenia
Oświata i wychowanie
Szkolnictwo wyższe
Ochrona zdrowia
Opieka społeczna
Edukacyjna opieka wychowawcza
Gospodarka komunalna i ochrona
środowiska
Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego
Kultura fizyczna i sport
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Projekt budżetu dla miasta Sopotu na rok 2003, Sopot Listopad 2002
Z powyższych danych wynika, że największa część dochodów Sopotu stanowią dochody
własne (72%), następną grupą są zaś subwencje (22%). Jeżeli chodzi o strukturę dochodów wła-
snych miasta, to przeważają tu wpływy ze sprzedaży mienia komunalnego(32%), a następnie
wpływy z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych(28%).
Pieniądze, które otrzymuje miasto, są wydatkowane przede wszystkim na oświatę i wy-
chowanie (22%), gospodarkę mieszkaniową (18%), transport i łączność (11%), gospodarkę ko-
munalną i ochronę środowiska (10%), opiekę społeczną (8%).
Budżet miasta Sopot jest budżetem zrównoważonym, jednakże ze względu na trudną sy-
tuację w kraju i fakt, że Sopot jest bogatą gminą, miasto zostało obciążone wysoką opłatą na
rzecz gmin uboższych.
W budżecie przewidziane są wydatki na promocję miasta. Wynoszą one 396 423 zł
i dotyczą głównie promowania turystyki. Wydatki te mają na celu głównie promocję miasta
47
wśród mieszkańców, turystów i kuracjuszy. Mają służyć wykreowaniu wizerunku Sopotu jako
kurortu
o niesłabnącej przez cały rok atrakcyjności oraz wspomagać wszelkie działania prowadzące do
rozwoju ruchu turystycznego, a także poszerzenie rozszerzenie przepływu informacji o możliwo-
ściach wypoczynkowych, leczniczych i imprezach kulturalno-rozrywkowych odbywających się w
Wyżej wymieniona kwota ma być przekazana na:
działalność Centrum Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej przy ul. Dworcowej,
dotacje dla organizacji pozarządowych zajmujących się upowszechnianiem turystyki
dotacja dla Stowarzyszenie Turystycznego Sopot na całoroczną obsługę oficjalnych stron
internetowych Urzędu Miasta Sopotu (webmaster)
Oddziału PTTK Sopot (zainstalowanie tablic informacyjnych z siecią sopockich szlaków
spacerowych, wykonanie pełnego rezerwowego stanu drogowskazów oraz organizacje
imprez turystyczno-krajoznawczych, popularyzujących aktywny wypoczynek oraz działa-
nia proekologiczne mieszkańców)
Przedsiębiorstwo Turystyczno-Handlowe Kąpielisko Morskie Sopot (organizacja imprezy
pt. Dni Haffnera- Otwarcie sezonu turystycznego w Sopocie)
Pozostałe wydatki (dotacje dla Studium Fotografii z przeznaczeniem na promocję miasta,
projekty graficzne i wykonanie materiałów zdjęciowych do wykonania materiałów pro-
mocyjnych miasta, zakup materiałów promocyjnych, promocja Sopotu na targach tury-
stycznych itp.).
41
Projekt budżetu dla miasta Sopotu na rok 2003, Sopot Listopad 2002
48
6. Strategia rozwoju miasta
Celem stworzenia Planu Strategicznego Miasta Sopotu jest określenie metod postępowania i
realizacji działań administracyjno – gospodarczych, mających służyć wszechstronnemu rozwojo-
wi miasta.
Misja Sopotu
Podczas prac nad Strategią Rozwoju Miasta, w których uczestniczyli przedstawiciele róż-
nych grup zawodowych i społecznych Sopotu, powstała misja dla miasta. Brzmi ona następująco:
SOPOT, TO BEZPIECZNE MIASTO UZDROWISKOWE O WYSOKIM
STANDARDZIE USŁUG TURYSTYCZNYCH, RTEKREACYJNYCH, KULTURAL-
NYCH I KONGRESOWYCH
6.1 Główne i szczegółowe cele strategiczne miasta Sopotu
Poniżej podane zostały cele, które w Planie Strategicznym Miasta postawili sobie mieszkańcy
i władze miasta Sopotu. Przedstawione zostały one jako stwierdzenia opisujące miasto.
Tabela 6 Cele strategiczne dla miasta Sopot
Cele główne
Cele szczegółowe
Miasto bezpieczne i życzliwe ludziom, w
którym dba się o życie, zdrowie, majątek
mieszkańców i przyjezdnych
o Wysoki stopień identyfikacji, integracji, samorządności i
przedsiębiorczości mieszkańców
o Wzrost partycypacji społecznej i doskonalenie jej form
o Przyjazny urząd miasta
o Dobre warunki dla rozwoju przedsiębiorczości w mieście
Miasto turystyki, rekreacji i rozrywki przez
cały rok
o Dobrze rozwinięta i wykorzystana baza turystyczna, rekreacyj-
na i rozrywkowa
o Poprawa atrakcyjności turystycznej miasta (centrum, molo, pas
nadmorski, Dom Zdrojowy)
o Zróżnicowana oferta turystyczna, rekreacyjno – sportowa, uzdrowi-
skowa, rozrywkowa i gastronomiczna
o Całoroczna oferta jednodniowego i weekendowego wypoczynku
służąca turystom i mieszkańcom regionu
o 6000 stałych miejsc noclegowych
Miasto ładu przestrzennego, zadbanych
domówi sprawnej infrastruktury technicz-
nej
o Rewitalizacja miasta i efektywne gospodarowanie zasobami
mieszkaniowymi
o Zachowanie dziedzictwa kulturowego
o Utrzymanie kameralnego zagospodarowania miasta
o Efektywne gospodarowanie majątkiem komunalnym
o Odnowione budynki wraz z ich otoczeniem
o Zróżnicowana oferta budownictwa mieszkaniowego
o Zapewnienie niezbędnego zasobu lokali socjalnych zamiennych
o Racjonalnie ukształtowana i bezpieczna infrastruktura miejska
o Modernizacja i rozwój sieci wodno – kanalizacyjnych, deszczowo –
melioracyjnych
o Zmodernizowane źródła energii cieplnej i systemy zasilania
o Mniejsze zagrożenie pożarowe, chemiczne i gazowe
o Dobry stan techniczny jezdni i chodników
o Bezpieczny, efektywny i ekologiczny układ komunikacji w mieście
o Pełne zintegrowanie komunikacji miejskiej z systemem aglomeracji
Miasto kultury i nauki, miejsce organizo-
wanie kongresów i innych spotkań
o Sopot krajowym i Europejskim ośrodkiem kultury i nauki
o Stała i zróżnicowana oferta kulturalna
o Zróżnicowana, wielofunkcyjna baza lokalowa wykorzystywana dla
potrzeb kultury i nauki oraz organizacji kongresów
o Co najmniej 60% bazy turystycznej wykorzystanej po sezonie
o Efektywne wykorzystanie kontaktów, współpracy krajowej i zagra-
nicznej w dziedzinie kultury i nauki
49
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sopot Plan Strategiczny Miasta, Wydział Strategii Rozwoju Urząd Miasta Sopotu,
Sopot 2002
Powyższe misja i cele, są punktem wyjścia dla wszystkich projektów i działań podejmowanych
przez władze miasta i inne jednostki działające na terenie miasta, (np. dla Zakładu Reumatolo-
gicznego).
Cele główne
Cele szczegółowe
Zdrowe miasto, w którym walory
przyrodniczo-krajobrazowe są
utrzymane i wykorzystane z my-
ślą o rozwoju funkcji uzdrowi-
skowej służącej poprawie warun-
ków pracy i życia mieszkańców
o Utrzymywanie i rozwój funkcji uzdrowiskowej z wykorzystaniem po-
łożenia w Aglomeracji gdańskiej
o Oferowanie usług uzdrowiskowych wykorzystujących złoża wód solanko-
wych, właściwości morza i lasów oraz inne możliwości terapeutyczne
o Rozbudowa uzdrowiskowej bazy zabiegowej i noclegowej
o Utrzymanie wartościowych ekosystemów Sopotu i jego otoczenia
o Zagospodarowane tereny zielone
o Czystość wód powierzchniowych zgodna z obowiązującymi dla uzdrowisk
normami
o Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska odpadami
o Poprawa stanu czystości miasta
Miasto bezpieczne i życzliwe
ludziom, w którym dba się o ży-
cie, zdrowie, majątek mieszkań-
ców i przyjezdnych
o Poprawa obiektywnego i subiektywnego stanu bezpieczeństwa
o Udoskonalony Zintegrowany System Bezpieczeństwa
o Rozwinięty system zabezpieczeń przed przestępcami
o Spadek przestępczości nieletnich
o Dobrze rozwinięty system infrastruktury społecznej
o Wysoki poziom usług medycznych i rehabilitacyjnych
o Wysoki poziom profilaktyki uzależnień
o Prawidłowo zorganizowany system opieki nad dziećmi, osobami w pode-
szłym wieku, niepełnosprawnymi
o Skuteczna i efektywna pomoc rodzinie wymagającej wsparcia
o Zapobieganie bezdomności i ułatwianie wychodzenia z bezdomności
o Pomoc w usamodzielnianiu życiowym młodzieży wychowującej się poza
rodzinami naturalnymi
o Rozwój ośrodka interwencji kryzysowej
o Zróżnicowana oferta edukacyjna w szkołach umożliwiająca realiza-
cję potrzeb i spełniająca aspiracje młodego pokolenia oraz doro-
słych mieszkańców Sopotu
o Zapewnienie możliwości kształcenia dzieci i młodzieży o specjalnych po-
trzebach edukacyjnych na wszystkich szczeblach edukacji
o Upowszechnienie kształcenia integracyjnego osób niepełnosprawnych
o Bogata oferta edukacyjna w szkołach samorządowych i niepublicznych
Rozdział III
Działania marketingowe miasta
1. Klienci miasta
W przypadku miasta Sopot można mówić o następujących, głównych grupach klientów:
obecni mieszkańcy miasta
potencjalni mieszkańcy miasta
turyści
kuracjusze sopockich sanatoriów
inwestorzy zamieszkujący terytorium miasta
inwestorzy spoza terytorium miasta
inne.
Na potrzeby problemu opisywanego w niniejszej pracy, pod uwagę wzięto tylko wybrane
grupy (mieszkańcy miasta Sopot, inwestorzy, turyści i kuracjusze). Z punktu widzenia promocji
Sopotu jako uzdrowiska, właśnie te grupy będą miały największy wpływ na to, czy działania
przeprowadzone przez władze miasta odniosą zamierzony skutek, czy nie. Należy pamiętać, że w
przypadku innego problemu (np. wybory do władz lokalnych) niektóre z w/w grup klientów nie
będą miały bezpośredniego wpływu na sytuację, a pojawić się mogą inne zainteresowane grupy, o
których w tej pracy nie wspomniano.
Tabela 7 Grupy klientów w Sopocie
Grupy klientów
Decyzje, ich wpływ na sytuację Sopotu jako
uzdrowiska
Obecni mieszkańcy miasta, w tym stwo-
rzone przez nich organizacje non-profit
o Podejmują decyzję o tym, kto będzie sprawował władzę
w mieście
o Zapewniają dochody miastu (udział miasta w podatkach
dochodowych mieszkańców)
o Tworzą „klimat” miasta (mogą być przyjaźni, otwarci, lub
chłodni, traktujący turystów jak „zło konieczne”)
o Dbają o wygląd miasta
o
Inicjują wydarzenia kulturalne w mieście podnosząc
atrakcyjność turystyczną miasta
Turyści i kuracjusze sopockich sanato-
riów
o Są źródłem zysku dla miasta i jego mieszkańców, oraz
przedsiębiorców działających na terenie miasta
o Zapewniają reklamę miastu, przekazywanie opinii zna-
jomym
o
Wpływają na klimat miasta, czasami tworzą modę na
bywanie w mieście.
Inwestorzy
o Są odpowiedzialni za poziom usług i towarów oferowa-
nych w mieście
o
Zapewniają dochody miastu (udział miasta w podatkach
dochodowych od osób prawnych)
o Tworzą nowe miejsca pracy
Źródło: Opracowanie własne
50
2. Produkt oferowany przez Sopot
Ze względu na tematykę niniejszej pracy pod uwagę wzięto następujące rodzaje produktu ofe-
rowanego przez miasto Sopot.
turystyczny
handlowo – usługowy
sportowo – rekreacyjny
kulturalny
mieszkaniowy
publiczny
inwestycyjny
Produkty te wyodrębnione zostały w oparciu o wcześniej wybrane grupy klientów miasta.
Każdy z produktów może dotyczyć każdego z klientów, jednak w innym zakresie. Na przykład
produkt turystyczny bezpośrednio dotyczy turystów, jednak bardzo chętnie korzystają z niego
także mieszkańcy miasta. Podobna sytuacja może wystąpić w przypadku inwestorów, gdzie mogą
oni występować jednocześnie jako mieszkańcy i inwestorzy.
Ze względu na to, że Sopot to miasto, które posiada status uzdrowiska i dąży do tego, aby
stać się kurortem, bardzo ważne są w tej sytuacji produkty turystyczne, handlowo-usługowe, kul-
turalne i sportowo-rekreacyjne. Aby w/w produkty mogły cechować się wysoką jakością, należy
zapewnić takie warunki, aby produkt inwestycyjny, mieszkaniowy i publiczny, były na wysokim
poziomie. Jak więc widać, wszystkie wyżej wymienione produkty są ze sobą bardziej lub mniej
związane. Należy o tym pamiętać projektując strategię komunikacji marketingowej.
System Jakości ISO 9001
Aby zapewnić jak najlepszą obsługę swoich klientów oferując im najlepszy produkt,
Urząd Miasta Sopotu działa w oparciu o Normy ISO 9001:1994/EN.
W rozumieniu Normy
klientem jest każdy interesant (osoba fizyczna, przedsiębiorstwo komercyjne
bądź inna instytucja) zwracająca się o świadczenie usługi zgodnej z zakresem zadań wykonywanych przez
Urząd. Jest nim również samo miasto Sopot, na rzecz, którego wykonywane są zadania wyznaczone przez obo-
wiązujące prawo.
Wyrób zaś, to usługi świadczone klientom Urzędu, będące w zakresie zadań komórek orga-
nizacyjnych Urzędu objętych systemem jakości.
42
Księga Jakości Dla Systemu Jakości zgodnie z Normą ISO 9001:1994/EN, s. 11
51
Wyżej wymieniona Norma ma pomóc w jak najlepszym wypełnianiu następujących zadań
Urzędu. Należą do nich:
współudział w kształtowaniu wizji rozwoju Miasta
projektowanie zgodnego z przyjętymi kierunkami rozwoju budżetu miasta
zapewnienie - w ramach postawionych do dyspozycji zasobów – najlepiej możliwej ob-
sługi Miasta i jego mieszkańców w szczególności po przez:
• optymalne wykorzystania zasobów
• podnoszenie kwalifikacji pracowników i właściwego ich motywowania do podnosze-
nia jakości świadczonych usług
•
poprawienie obsługi klientów poprzez badanie ich potrzeb i odpowiednie korygowa-
nie obowiązujących procedur (m.in. skrócenie czasu obsługi o 7 dni w stosunku do
wymagań ustawy, szkolenia pracowników w zakresie komunikacji społecznej i inne)
43
Opracowanie na podstawie:
Księga Jakości Dla Systemu Jakości zgodnie z Normą ISO 9001:1994/EN, s.7
52
3. Oferta promocyjna miasta Sopot
Władze miasta Sopot zdają sobie sprawę z tego, że przepływ informacji jest bardzo ważną
sprawą. Służy on coraz lepszemu zaspokajaniu potrzeb mieszkańców miasta oraz innych osób
znajdujących się na jego terenie. Sposoby komunikowania się z ww. grupami przedstawiono
i omówiono poniżej.
3.1 Sposoby pozyskiwania i przekazywania informacji stosowane
przez władze Miasta
Aby zidentyfikować potrzeby klientów miasta, w Sopocie stosuje się następujące sposoby
zbierania informacji:
przeprowadzanie badań marketingowych (ankiety)
stworzenie Komórki Informacji i Promocji w Urzędzie Miasta Sopotu
spotkania z przedsiębiorcami, mieszkańcami i innymi grupami zainteresowanymi sytuacją
w mieście
działalność Wydziałów
stworzenie E-gminy
utworzenie punktu informacyjnego w Urzędzie
kontakty z mediami ogólnopolskimi i lokalnymi.
Te same kanały mogą też służyć w większym lub mniejszym stopniu przekazywaniu informa-
cji na zewnątrz. Na przykład na stronach E-gminy interesanci mogą mówić o swoich problemach,
a z drugiej strony mogą za jej pośrednictwem uzyskać niezbędne informacje. Podobnie sytuacja
ma się w wypadku spotkań z przedsiębiorcami, czy wizytą interesanta w którymś z Wydziałów.
Ponad to władze miasta do tego aby informować swoich klientów, wykorzystuje tzw. gabloty
ścienne. Umieszczane są w nich plakaty, teksty informacyjne itp.
3.2 Dotychczasowe
działania władz miasta mające na celu promocję
Sopotu
Władze miasta zdają sobie sprawę z tego jak ważna jest w dzisiejszych czasach promocja mia-
sta i jego walorów przyrodniczych, kulturalnych, itp. Szczególnie ważna jest także promocja skie-
rowana do mieszkańców, bowiem to oni decydują tu o wyborze osób sprawujących władzę
w samorządach . Można tu więc mówić też o tzw. marketingu politycznym, promocji polityków
itp. Poniżej podano przykłady tego, jak do tej pory promowano Sopot.
53
POCZTÓWKI, OPINIE
Działania promocyjne miasta sięgają końca XIX wieku. Ze względu na swój charakter, na
początku o wsi a potem mieście mówili sobie nawzajem ludzie, którzy mieli okazję tu bywać. W
pewnym momencie, bywanie w Sopocie należało do dobrego tonu, było modne. Tak więc z ust
do ust przechodziła opinia o kurorcie Zoppot.
Ponadto osoby przebywające w mieście mogły wysyłać pozdrowienia na specjalnie do tego przy-
stosowanych kartkach pocztowych. Poniżej przedstawione zostały wzory niektórych z nich.
Rysunek 9 Pocztówka wydana na początku XX w z okazji Sopockiego Tygodnia Sportu
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 20
Rysunek 10 Pocztówka wydana na początku XX w z okazji regat
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 24
54
Rysunek 11 Pocztówka wydana na początku XX w z okazji Sopockiego Tygodnia Sportu
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 39
Rysunek 12 Pocztówka z roku 1904 przedstawiająca budynek Sanatorium
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 49
Rysunek 13 Pocztówka z roku 1904 przedstawiająca Herb Sopotu
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 27
55
Wyżej przedstawione kartki informowały turystów, mieszkańców Sopotu i okolicznych miast o
imprezach mających miejsce w mieście.
Sopot od początku był kojarzony z miejscem, gdzie można spędzić wolny czas. Był miejscem,
gdzie odbywało się wiele imprez sportowych, a bywanie na nich należało do dobrego tonu. Kart-
ki pozwalały na to, aby pochwalić się znajomym tym, że na przykład było się uczestnikiem tzw.
Sopockiego Tygodnia Sportu.
DATOWNIKI POCZTOWE
Innym sposobem, który umożliwiał informowanie społeczeństwa o charakterze miasta i impre-
zach, które miały w nim miejsce były różnego rodzaju datowniki pocztowe. W zależności od
charakteru imprezy przyjmowały one różną postać. Zawsze jednak widoczna była nazwa Sopot.
Poniżej przedstawione zostały wybrane datowniki z ostatnich 100 lat istnienia miasta Sopotu.
Rysunek 14 Wzory wybranych datowników pocztowych, wykorzystywanych w Sopocie
56
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001
57
Na kopertach i kartkach pocztowych były one umieszczane w następujący sposób:
Rysunek 15 Koperta przedstawiająca sposób w jaki umieszczane były datowniki Sopockie
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 87
Takie oznakowanie listów przykuwało uwagę osób przez co informowało Polaków
o mieście Sopot i o aktualnych imprezach kulturalnych, sportowych itp. mających w nim miejsce.
Projektowano także znaczki pocztowe związane z miastem. Poniżej został podany przykładowy
znaczek.
Rysunek 16 Znaczek z 1923 roku przedstawiający Sopot z początku wieku wydany z okazji
wystawy filatelistycznej.
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 59
W historii miasta powstało także wiele Roczników Sopockich, przewodników
i książek na temat Sopotu, a także folderów i ulotek o tematyce sportowej, kulturalnej
i uzdrowiskowej. Poniżej podane zostały kopie okładek niektórych z nich.
58
ROCZNIKI SOPOCKIE I KSIĄŻKI
Rysunek 17 Strona tytułowa „Kroniki miasta Sopotu” dr. Fritza Schultza z 1905 roku.
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 28
Rysunek 18 Strony tytułowe wybranych Roczników Sopockich w latach 1976 - 1999
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 264
59
Rysunek 19 Strony tytułowe książek o Sopocie
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 264
Roczniki i kroniki są obecnie bardzo ważnym źródłem informacji o życiu dawnego Sopo-
tu. Kroniki zawierają spis wydarzeń, jakie miały miejsce w mieście. Znajdziemy w nich wiele ilu-
stracji, zdjęć itp. materiałów.
Roczniki zaś, to swego rodzaju książki, w których po pierwsze znajdują się informacje o wydarze-
niach, które miały miejsce w Sopocie w danym roku (lub w przeciągu kilku lat). Po drugie, Rocz-
niki Sopockie to zbiory esejów na temat ludzi związanych z Sopotem, ważnych miejsc, wydarzeń
i zjawisk społecznych. Na przykład w Roczniku Sopockim z roku 2003 czytelnik znajdzie pracę
pt. „Sopockie sezony teatralne Friedricha Genée.” Lub „Obcokrajowcy patrzą na Sopot”. W
Roczniku Sopockim z lat 1985-1986 znajdujemy tekst pt. „Architektoniczne obiekty kultu religij-
nego w Sopocie”. W Roczniku z 1995 roku znajduje się m. in. esej opisujący Zbyszka Cybulskie-
go, a także inny, mówiący o Żydach żyjących na terenie Sopotu przed II wojną światową.
W Rocznikach poruszane są więc bardzo różne tematy i problemy. Jednakże zawsze dotyczą one
Sopotu i jego spraw, przez co pomagają lepiej poznać miasto jego mieszkańcom , jak i osobom
z zewnątrz.
FOLDERY I ULOTKI
Ze względu na turystyczny charakter miasta Sopot, wydano tu wiele folderów i ulotek,
które zawierają informacje o atrakcjach turystycznych miasta. Powstała miedzy innymi
Mapa
Sopockich Szlaków Spacerowych, Atrakcje Sopot Plan Miasta, Informator Trójmiejski,
czy Kalendarze imprez 2001, 2002, 2003 (ulotki te opracowane zostały w kilku wersjach języ-
kowych, m.in. angielskim, francuskim, niemieckim). Poniżej podane zostały kopie stron tytuło-
wych folderów i ulotek.
60
Rysunek 20 Strony tytułowe folderów turystycznych
Źródło: Zbiory własne autorki
61
Rysunek 21 Strony tytułowe folderów turystycznych
Źródło: Zbiory własne autorki
Bardzo ważnym wydarzenie w życiu miasta i jego mieszkańców były obchody stulecia na-
dania praw miejskich. Obchody te były także bardzo dobrą okazją do promocji miasta. Z tego
powodu powstały kolejne ulotki, foldery i bardzo interesujące pozycje książkowe (Sopot Kronika
XX wieku, Dawny Sopot z cyklu: Była sobie Gdańsk). Poniżej przedstawiona została strona tytułowa
albumu wydanego z okazji obchodów stulecia miasta, pt. Sopot miasto i ludzie. Przeplatają się w nim
zdjęcia współczesne i te, które wykonano 100 lat temu.
62
Rysunek 22 Strony tytułowe folderów turystycznych
Źródło: zbiory własne autorki
Roczniki i przewodniki, oprócz funkcji informacyjnej jaką pełnią, są także bardzo często swoistą
pamiątką miasta, jego reklamą dla innych osób.
63
DZIAŁALNOŚĆ SOPOCKICH FIRM I ORGANIZACJI NON-PROFIT
Bardzo duży wpływ na spostrzeganie Sopotu mają firmy działające na jego terenie. One
bowiem pośrednio też promują miasto. Poniżej podane zostały kopie logo firm działających na
terenie Sopotu i województwa pomorskiego, ich reklamy oraz plakaty imprez sponsorowanych.
Rysunek 23 Reklama jednego z Sopockich pensjonatów z początku XX wieku.
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 42
Rysunek 24 Logo firm i organizacji działających w Sopocie
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001,
64
Sopot jest miastem, w którym ma miejsce wiele imprez o ogólnopolskim zasięgu, a często
też ponad krajowym. Jest to okazja, aby zaprezentować charakter miasta i jego walory. W tym
celu wydawane są plakaty, które oprócz imprez promują także miasta. Oto przykłady:
Rysunek 25 Plakaty informujące o imprezach mających miejsce w Sopocie
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001,
Ponad to zwykło się mówić o Sopocie, jako o polskiej stolicy tenisa. Tenis jest sportem,
który jest uprawiany w Sopocie od wielu lat. Co roku odbywają się tu Turnieje Tenisowe PRO-
KOM OPEN. Poniżej podane zostały kopie plakatów reklamujących tę imprezę. Należy zauwa-
żyć, że są one zaprojektowane w taki sposób, aby bezpośrednio kojarzyły się z miejscem, w któ-
rym impreza się odbywa, czyli Sopotem. Na jednym z plakatów molo sopockie zostało prze-
kształcone w rakietę tenisowa, na innym piłka tenisowa jest pewnego rodzaju kulą w której znaj-
duje się widok Sopotu i mola. W końcu plakat z roku 2001 bezpośrednio nawiązuje do herbu
miasta. A mianowicie w herbie (podobnie jak na plakacie) znajduje się mewa trzymająca coś w
łapach. W herbie jest to ryba, w przypadku plakatu jest to piłka tenisowa.
Rysunek 26 Plakaty reklamujące sopocki turniej tenisowy
65
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 259
66
ORGANIZOWANIE WYDARZEŃ
Wspomniane wcześniej imprezy bardzo często są organizowane we współpracy
z Urzędem Miasta Sopotu. Można tu mówić wtedy o organizowaniu wydarzeń (ang. event),
które mają na celu promocję miasta. Przykładem takiego wydarzenia, były
OBCHODY 100
ROCZNICY NADANIA SOPOTOWI PRAW MIEJSKICH.
W skład Komitetu Honorowego obchodów 100-lecia miasta weszli m.in. Czesław Miłosz
(Honorowy Przewodniczący), Maciej Płażyński (Marszałek Sejmu RO), Lech Wałęsa (Prezydent,
Honorowy Obywatel Miasta Sopotu) Abp Tadeusz Gocłowski (Metropolita Gdański), Donald
Tusk (Wicemarszałek Senatu), Prezydenci Sopotu, Gdańska i Gdyni oraz osobistości ze świata
biznesu, nauki i kultury.
Z tej okazji odbyło się wiele spotkań, koncertów i innych imprez. Powstała witryna
www, która zawierała informacje na ten temat, a także kalendarium w/w wydarzeń (m.in. historia
Sopotu, opis miasta i jego atmosfery sprzed 100 laty).
Na potrzeby tych uroczystości zaprojektowano logo obchodów. Odbyło się to w drodze
konkursu. Poniżej podane zostały projekty znaków graficznych na 100-lecie Sopotu.
Rysunek 27 Projekty znaków graficznych na stulecie miasta Sopot (wersja czarno-biała)
Proj. Robert Klemann
Proj. Grzegorz Protasiuk (I miejsce) Proj. Maria Lepczak (wyróżnienie)
Źródło: Kuryer Sopocki
Z okazji jubileuszu w sopockiej firmie bursztyniarskiej „Helena”, Jana, Hildegardy i Pawła
Podżorskich, zostały wykonane dwa pamiątkowe bursztynowe medaliony (wg projektu Józefa
Golca). Obecnie znajdują się one w Muzeum Sopotu. Zostały tam przekazane jako dar autorów
dla miasta.
44
Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 257
67
Rysunek 28 Bursztynowe medaliony i pieczęć wykonane z okazji 100–lecia Sopotu
Źródło: Józef Golec, Sopot Kronika XX wieku, Gdynia 2001, s. 257
Oprócz tego z okazji stulecia miasta Sopotu, gdańska firma ZIAJA Ltd. Zakład Produkcji
Leków wyprodukowała serię kosmetyków do ciała
Sopot Seria Brązująca Relaksująca. Pro-
dukty te można było nabyć w całej Polsce. W skład serii wchodziły Sopot KREM BRĄZUJĄCY
RELAKSUJĄCY, Sopot BALSAM BRĄZUJĄCY RELAKSUJĄCY, Sopot TONIC RELAKSU-
JĄCY, Sopot PŁYN DO KĄPIELI RELAKSUJĄCY. Wszystkie wyżej wymienione produkty na
opakowaniu miały umieszczony szkic sopockiego molo, a kolor opakowania bezpośrednio koja-
rzył się z bursztynem. Poniżej przedstawiony został wzór ulotki (wyglądała ona tak samo jak
opakowanie produktów) SOPOT Serii Brązującej Relaksującej.
Rysunek 29 Ulotka Kosmetyków SOPOT SERIA BRĄZUJĄCA RELAKSUJĄCA
Źródło: Zbiory własne autorki
Z okazji 100-lecia miasta odnowiono też 100 budynków w mieście. Na jednym z nich wy-
korzystano boczną ścianę budynku malując tam ilustracje przedstawiające Sopot 100 lat temu.
68
(Patrz Fot.13). Wykonanie tej pracy było sponsorowane przez firmy: Kosmetyki AA, HAKI, Fl-
ügger (farby) oraz Fundację FAS.
Fot. 13 Budynek w Sopocie, odnowiony z okazji 100-lecia miasta Sopotu
Źródło: Zbiory własne autorki
W czasie trwania obchodów 100-lecia w mediach ukazywały się informacje na temat ob-
chodów jubileuszu, m.in. w: Czasopiśmie Kuyer Sopocki, Gazecie Wyborczej, Dzienniku Bał-
tyckim, a także w TVP i lokalnych rozgłośniach radiowych. Informacje na temat obchodów po-
jawiały się też w Internecie.
KONFERENCJE
Innym sposobem, wykorzystywanym przez władze w celu promowania miasta, jest orga-
nizowanie
konferencji, seminariów, Dni Sopotu. Miasto organizuje takie spotkania u siebie,
jednakże częściej bierze udział w imprezach organizowanych w innych miastach. Do takich im-
prez można zaliczyć głównie targi turystyczne (Katowice, Poznań)i konferencje. Miasto wzięło
m.in. udział w konferencji pt.
Finansowanie inwestycji i projektów turystycznych ze środ-
ków unijnych, połączonej z V Przeglądem Materia ów Promocyjnych miast. Konferencja
ł
69
była zorganizowana w Karpaczu. Ponadto Sopot ma zamiar wziąć udział
w spotkaniu organizowanym przez
Polską Organizację Turystyczną na temat Działania na
rzecz rozwoju turystyki morskiej w Polsce. W maju 2004 planowana jest realizacja przedsię-
wzięcia
Estakada Północy. Ma to być impreza promocyjna adresowana do partnerów obszaru
Morza Bałtyckiego. Organizatorami wydarzenia są miasta: Gdańsk, Sopot, Gdynia oraz Urząd
Marszałkowski Województwa Pomorskiego.
Impreza ta ma skupiać się wokół promocji kultury, sztuki, turystyki i gospodarki regionu,
z uwzględnieniem różnorodności Pomorza. W trakcie trzytygodniowego rejsu, żaglowiec Dar
Młodzieży będzie przybijał do portów w Rydze, Tallinie i Sankt Petersburgu. W każdym z portów,
podczas kilkudniowych postojów, będą prezentowane widowiska teatralne, wystawy malarstwa
i fotografii oraz kuchnia regionalna. Folklorystyczne zespoły będą urozmaicać wydarzenie. Im-
prezie będą towarzyszyć prezentacje gospodarcze i turystyczne, ukazujące szerokie spektrum wa-
lorów możliwości regionu pomorskiego. W rejsie udział weźmie 40 osobowa załoga, składająca
się ze znanych osobistości ze świata kultury. W realizacje przedsięwzięcia zaangażowane zostaną
media, a w trakcie rejsu nakręcony zostanie film, który następnie zostanie nadany w Regionalnej
Telewizji Polskiej
W roku 2000 władze Sopotu zorganizowały Dni Sopotu w Sztokholmie. „Celem było
wykreowanie obrazu Sopotu jako „Perły Bałtyku”. Postanowiono to zrobić za pomocą sztuki. Na
trzy dni siedziba Instytutu Polskiego w Sztokholmie zamieniała się w miejsce prezentacji dzieł,
które na co dzień oglądać można w galeriach Sopockich”
Rysunek 30 Rysunek promujący miasto podczas Dni Sopotu w Sztokholmie
Źródło: Kuryer Sopocki, No. 9(12) Sopot, 30.10.2000
45
Opracowanie na podstawie informacji uzyskanych w Urzędzie Miasta Sopot w lipcu 2003
46
Katarzyna Kucz, Maciej Rusek, Dni Sopotu w Sztokholmie, Kuryer Sopocki, No. 9(12) Sopot, 30.10.2000
70
SPONSORING
Kolejnym instrumentem promocji miasta jest
Sponsoring. Miasto m.in. jest sponsorem
Sopockiego Studium Fotografii. Ponadto Prezydent sponsoruje stypendia dla zdolnych studen-
tów lub jest patronem imprez mających miejsce na terenie Województwa Pomorskiego. Przykła-
dem może tu być Organizowany na Politechnice Gdańskiej Konkurs KAROLE.
Z drugiej strony, miasto też może być sponsorowane, a konkretnie imprezy, które organizuje.
Tak było m. in. w przypadku obchodów 100-lecia Nadania Praw Miejskich (Patrz strona 67, Or-
ganizowanie wydarzeń-działania Public Relations).
PRODUKCJA FILMU REKLAMOWEGO
Na potrzeby promocji miasta za granicami kraju, a w szczególności sopockiego mola, na-
kręcony został dziesięciominutowy film. Przedstawia on w skrócie charakter miasta, jego walory
przyrodnicze, kulturowe. Film wyświetlany jest głównie przy okazji targów turystycznych itp.
Poniżej przedstawione zostały wybrane ujęcia z tego filmu.
71
72
Film przedstawia najważniejsze informacje na temat miasta i jego walorów. Odbiorca do-
wiaduje się z niego m.in. tego, gdzie w Europie leży Polska i Sopot. Dowiaduje się także, że jest
73
on nadmorskim kurortem i uzdrowiskiem. W filmie zawarte zostały m. in. Zdjęcia
z najsłynniejszych imprez w Sopocie. Należą do nich wyścigi konne, Turnieje Tenisowe PRO-
KOM OPEN (mowa o nich była w poprzednich punktach pracy) oraz Festiwal Piosenki.
W filmie za pomocą muzyki połączono to co współczesne, z tym co działo się 100 lat
temu. Poza tym, (ze względu na przeznaczenie filmu), zawiera on także dane statystyczne na te-
mat miasta. Cała prezentacja robi dobre wrażenie.
DZIAŁALNOŚC STOWARZYSZENIA TURYSTYCZNEGO SOPOT – CENTRUM
INFORMACJI TURYSTYCZNO UZDROWISKOWEJ
Kolejna forma promocji miasta, to działalność Stowarzyszenia Turystycznego Sopot. Jest
to organizacja, której zadaniem jest promocja miasta. Stowarzyszenie odpowiedzialne jest m.in. za
całoroczną obsługę oficjalnych stron internetowych Urzędu Miasta Sopotu.
W budynku Stowarzyszenia znajduje się także Informacja Turystyczna i Uzdrowiskowa. Jest ona
prowadzona przez Stowarzyszenie Turystyczne Sopot na zlecenie Urzędu Miasta. Można tam
znaleźć informacje o wolnych miejscach noclegowych w Sopocie. Ponadto w wyżej wymienionej
Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej turysta znajdzie:
rezerwacje miejsc noclegowych w Sopocie
informacje o rozkładzie jazdy PKP, PKS, Polskiego Expressu (krajowe przejazdy autoka-
rowe)
informacje o rozkładzie rejsów po Zatoce Gdańskiej, Zalewie Wiślanym oraz promów
pasażerskich
informacje o organizacji i życiu Sopotu i Trójmiasta (układ ulic, adresy ważniejszych in-
stytucji, plaże. Kąpieliska, muzea, obiekty sportowe itp.)
informacje o imprezach kulturalnych, sportowych, turystycznych i rekreacyjnych odbywa-
jących się w Trójmieście
bezpłatne informatory, foldery o Sopocie oraz inne materiały reklamowe członków Sto-
warzyszenia Turystycznego Sopot
informacje o możliwości zakwaterowania w całej Polsce
74
możliwość zakupu planów miast, przewodników, widokówek, albumów, znaczków itp.
Zaletą Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej w Sopocie jest jej położenie. Budynek znaj-
duje się naprzeciwko Dworca PKP w Sopocie i turyści nie mają problemu
Fot. 14 Budynek Stowarzyszenia Turystycznego Sopot przy ul. Dworcowej 4 w Sopocie
Źródło: Zbiory własne autorki
47
www.sopot.pl/intgmservlets/WWW.PortalUzd?EL_ID=111
75
OFICJALNA STRONA SOPOTU- E-GMINA
Miasto Sopot posiada witrynę w Internecie. Jako pierwsze wprowadziło też tzw.
eGminę, co oznacza możliwość załatwienia wielu spraw za pośrednictwem Internetu.
Rysunek 31 Oficjalna strona miasta Sopot (strona główna)
Źródło:
Z tego tytułu Sopot otrzymał nagrodę EuroCrest Award – The Best Website 2003 Sopot –
Poland, przyznaną przez agendę GLOBAL CITIES DIALOGUE, za najlepszy i jedyny w Pol-
sce portal internetowy wprowadzający rozwiązania e-gmina. Nagrodę tę wręczono podczas
międzynarodowej konferencji GLOBAL CITIES DIALOGUE, zorganizowanej w Pradze w
dniach 23-25 marca 2003 r
Rysunek 32 Dyplom otrzymany przez Sopot za witrynę WWW
Źródło:
76
Podstawowe działy oficjalnej strony internetowe Sopotu to:
Moje Miasto
Znajdziemy tu: Informator Miejski, Księgę Gości oraz Strony WWW. Ponadto jest tu też bardzo krót-
kim tekst, który jest zaproszeniem do odwiedzenia Sopotu. Znajdujemy w nim między innymi
informacje o czystych nadmorskich plażach, czy pięknym położeniu miasta. Pojawia się też in-
formacja o tym, że Sopot jest uzdrowiskiem. Pod tekstem podpisał się Prezydent Miasta Sopotu
– Jacek Karnowski.
Rysunek 33 Oficjalna strona internetowa Sopotu
Źródło:
77
eGmina
Ten dział obejmuje takie zakładki jak: BIP, Gmina, Spawa, Baza Prawna, Kącik Interesanta
Rysunek 34 Oficjalna strona internetowa Sopotu (eGmina)
Źródło:
Jak wcześniej wspomniano, strona jest platformą internetową, za pomocą której mieszkańcy mia-
sta mogą zapytać urzędnika o sposób załatwienia danej sprawy, mogą pobrać lub/i wydrukować
niezbędne kwestionariusze, itp. To właśnie znajdujemy w tym dziale. Ponad to czytamy tu na
temat eGminy:
„eGmina umożliwi Ci:
- poznanie procedur załatwiania interesujących Cię spraw
- złożenie wniosku przez Internet
- bieżące sprawdzanie stanu obsługi Twojego wniosku
Po co chodzić do Urzędu? – złóż wniosek w wolnym czasie, z domu lub kawiarenki interneto-
wej.”
48
78
Turystyka
Tutaj Internauta znajduje działy: Co, gdzie, kiedy, jak?, Turystyka i Uzdrowisko. W nich zaś adresy
i numery telefonów m. in. do: Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej, do hoteli, kwater pry-
watnych, pubów, dyskotek, kin itp. Nie znajdziemy tu jednak żadnych opisów tych miejsc. Warto
tu nadmienić, że w przypadku odsłony Uzdrowisko (patrz Rysunek 6) znajdujemy tylko ustawę na
temat ochrony środowiska. Nie ma tu żadnych informacji na temat walorów Sopotu jako miasta-
uzdrowiska, a takich informacji podświadomie tu się szuka.
Rysunek 35 Oficjalna strona internetowa Sopotu (Turystyka)
Źródło:
Rysunek 36 Oficjalna strona internetowa Sopotu (Uzdrowisko)
Źródło:
79
Aktualności
Dział ten zawiera informacje o najnowszych postanowieniach samorządu lokalnego. Obejmuje
Publikacje, Pilne komunikaty, Imprezy i Przetargi. Znajdziemy tu informacje o wydarzeniach jakie będą
miały miejsce w Sopocie, a także zestawienie ogłoszeń o przetargach publicznych.
Rysunek 37 Oficjalna strona internetowa Sopotu
Źródło:
Ponad to można tam też znaleźć Uchwały dotyczące miasta i Załączniki do nich. Tu-
ryści znajdą tu adresy i telefony takich miejsc, jak hotele, pensjonaty, restauracje, kluby, kina
itp. W nielicznych wypadkach istnieje możliwość przejścia do strony interesującego nas hote-
lu, czy klubu. Strona robi wrażenie zbioru informacji, bazy danych o mieście. Jest dobrym
źródłem informacji, dla osób, które z miastem są związane. Dla tych, którzy je dobrze znają.
Nie bardzo jednak nadaje się jako swego rodzaju reklama miasta.
Warto tu jeszcze nadmienić, że na stronie przy pomocy dwóch kamer można obejrzeć
niektóre miejsca w Sopocie. I to jest chyba, (oprócz samej obecności miasta w Internecie )
główny sposób na jego wypromowanie.
80
INFORMACJE W MEDIACH (PRASA-MAGAZYNY, DZIENNIKI OGÓLNOPO-
SKIE; TELEWIZJA)
Niektóre magazyny i poradniki zawierają stronę pod tytułem PODRÓŻE, WEEKEND,
itp. pojawiają się tam informacje o miejscach, które warto odwiedzić. Np. Telewizja TVN nie-
dawno gościła w Sopocie, gdzie odwiedzała i filmowała kluby. Program na temat tej „Wycieczki”
wyemitowany został pod koniec października 2003 r. W magazynie Cosmopolitan, w listopadzie
2003 pojawił się artykuł na temat miejsc, gdzie GORĄCO, ALE INACZEJ można spędzić Noc
Sylwestrową i Nowy Rok. Znalazł się tu Sopot, jako miasto, gdzie znajdziemy „stare, piękne wille,
morza szum, superrybkę w barze Przystań lub doskonałą dziczyznę w restauracji Baola. Zalicz jeszcze sopocki
Aquapark, a szczególnie Świat Sauny. Na ulicy Monte Cassino, wszystkie bary, knajpy i kluby kipią, muzyka
wypełza na ulicę i z ulicy wdziera się do środka (ba na zewnątrz też grają).”
toczonej opinii zawiera także bardzo ważne z punktu widzenia turysty informacje.
A mianowicie znajdujemy tam adres do oficjalnej strony Sopotu (www.sopot.pl), oraz numer
telefonu (/058/-551 26 17) pod którym można otrzymać informacje na temat miasta.
Ponad to Sopot jako miasto promowane jest także w telewizji publicznej. Głównie przy
okazji imprez mających tu miejsce. Bardzo ważny jest tu Festiwal Piosenki, który w Sopocie gości
już od czterdziestu lat. Każdego roku wydarzenie to jest transmitowane przez telewizję Polską
i cieszy się bardzo dużą oglądalnością. W zasadzie obecnie Miasto kojarzy się głównie z Molo
i właśnie z tym spektaklem. Tym właśnie mieszkańcy Sopotu chcą się chwalić.
Fot. 15 Zdjęcie wykonane podczas jednego z koncertów w ramach Festiwalu Piosenki w Sopo-
cie
Źródło:
ada-
,
49
Maciej Wrześniowski, Zimowe wakacje, Cosmopolitan, Grudzień 2003, str.142
50
W rankingu miejsc, które należy zobaczyć będąc w Sopocie (w opinii mieszkańców Sopotu)Molo zajmowało
pierwsze miejsce(opowiedziało się za nim 91% badanych mieszkańców), Opera Leśna i Festiwał było na drugim
miejscu (66% mieszkańców). Źródło: Raport z badania „Sopot – problematyka miasta i jego funkcjonowanie” B
nie wykonane przez Pracownię Badań Społecznych w Sopocie na zlecenie Gminy – Zarządu Miasta Sopot, Sopot
maj 2002.
81
Jak więc wynika z powyższych informacji, władze w celu wypromowania walorów miasta
najczęściej korzystają z różnych form reklamy oraz z działań z zakresu Publik Relations (w tym
Publicity).Ponad to biorąc pod uwagę zaangażowanie władz i nagrody, które zdobywa miasto za
wdrożoną w Sopocie platformę internetową, ważne miejsce zajmuje tu także Internet.
Sopot wiec nie odbiega znacznie (wyłączając stosunek do zastosowania technologii inter-
netowych) od innych gmin w zakresie sposobów promocji własnych walorów.
Bowiem jak wynika z artykułu B. Gajdzik, Promocja w gminach – teoria a praktyka, najchętniej stoso-
wane sposoby promocji w polskich gminach to:
Działania z zakresu PR
kontaktowanie się z mediami. Z tego sposobu informowania korzystało aż 45% badanych
gmin
udział w spotkaniach, targach, wystawach promujących gminę,(25%)
promocje przez organizowanie imprez (głównie masowych) (26%)
Reklama
reklama prasowa, polegająca na wkładaniu do prasy regionalnej i ogólnopolskiej folderów,
broszur, wkładek samorządowych, itp. (45%)
produkcja upominków (15%)
reklama zewnętrzna (5%)
reklama internetowa ( w tym informacje na nośnika CD) (5%)
filmy reklamowe (5%)
Taki stan rzeczy wynika głównie z ograniczonych środków finansowych w większości
z gmin. Wyżej wymienione środki są stosunkowo tanie, a przy tym w większości wypadków przy-
noszą oczekiwane rezultaty. Niewiele gmin korzysta z reklamy w Internecie. Może to być podyk-
towane niewiedzą na temat tego środka komunikowania się, a także ograniczeniami technicznymi
(może to dotyczyć gmin wiejskich i biednych) jak i w zakresie wiedzy na temat wykorzystania
tego środka.
51
B. Gajdzik, Promocja w gminach – teoria a praktyka, Marketing i Rynek 10/2000
82
4. Analiza dotychczasowych działań promocyjnych miasta na
rzecz uzupełnienia wizerunku miasta o aspekt uzdrowiskowy
Mimo, że Sopot oficjalnie otrzymał status uzdrowiska w 1999 roku, nie powstał jeszcze
spójny plan działań, które miały by na celu wypromowanie miasta jako kurortu.
Władze miasta widzą taką potrzebę i obecnie prowadzone są już pewne działania. Należą do nich
m.in.:
działania promocyjne poszczególnych placówek rehabilitacyjnych działających na terenie
Miasta (Sanatorium „Leśnik”, Sanatorium „Helios”, Wojewódzki Zespół Reumatolo-
giczny)
członkostwo w Stowarzyszeniu Gmin Uzdrowiskowych, działania promocyjne w tym za-
kresie
współpraca z sanatoriami działającymi na terenie Sopotu (Sanatorium „Leśnik”, Sanato-
rium „Helios”, Wojewódzkim Zespołem Reumatologicznym im. Dr Jadwigi Titz-Kosko
w Sopocie)
ogłoszenie konkursu na PROJEKT LOGO MIASTA: SOPOT - UZDROWISKO
(Wskazówki: znak może mieć dowolną formułę graficzną, barwy Sopotu (flagi i herbu) to
żółty i niebieski, logo powinno podkreślać uzdrowiskowy charakter miasta, znak ma być
uniwersalny, czytelny również w wersji czarno – białej, znak będzie wykorzystany zarów-
no samodzielnie, jak i wspólnie z herbem Sopotu, powinien zatem mieć charakter kom-
plementarny w stosunku do herbu
udział w targach turystycznych (krajowych i zagranicznych)
wykonanie gadżetów reklamowych na potrzeby promocji miasta jako uzdrowiska (kubki,
koszulki, czapeczki, torby itp.)
informacje w mediach
działalność Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej, w której można uzyskać informacje
na temat poszczególnych placówek, jednak są to w większości te same informacje, które
można pobrać ze strony Miasta.
52
Źródło:
83
organizowanie spotkań, opracowywanie referatów na temat Sopotu i jego walorów
uzdrowiskowych. Bardzo dużo pracy w te działania włożył pan dr Tomasz Michalski
Główny Specjalista ds. Geologii.
promocja ogórków ukiszonych na solance ze Zdroju Św. Wojciecha jako zdrowych
i niepowtarzalnych (Sopockie ogórki)
prowadzenie oficjalnej strony WWW.
informacje na nieoficjalnych stronach miasta:
Rysunek 38
Strona Sopockiej Internetowej Bazy Turystycznej (strona nieoficjalna)
Źródło:
84
Rysunek 39
Strona Uzdrowiska Sopot (strona nieoficjalna)
Źródło:
informacje na stronach internetowych poświeconych turystyce i zdrowiu
(
Rysunek 40
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( Sanatoria w Polsce)
Źródło:
85
Rysunek 41
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( uzdrowiska.info.pl)
Źródło:
Rysunek 42
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( MaxMedia.pl)
Źródło:
86
Rysunek 43
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( uzdrowiska i sanatoria
w Polsce)
Źródło:
Rysunek 44
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( Uzdrowiska Polskie)
Źródło:
Na w/w stronach potencjalny kuracjusz znajdzie adresy i telefony do szpitali i sanatoriów w inte-
resującym go mieście lub regionie. Czasami także krótką informację o mieście, jego walorach
przyrodniczych i kulturowych.
87
Na przykład na
(08.06.2003) znajduje się następująca notatka:
SOPOT
Sopot - miasto nad Zatoką Gdańską. W pierwszej połowie XIX wieku z osady rybackiej prze-
kształciło się w kąpielisko morskie. Prawa miejskie uzyskał Sopot w roku 1901. Wraz z Gdań-
skiem i Gdynią tworzy zespół miejski Trójmiasto. Posiada duże kąpielisko z rozległą plażą, molem o
długości 512 m. Sopot jest ośrodkiem wypoczynkowym i uzdrowiskiem. W łazienkach i zakładzie leczniczo-
kąpielowym leczy się choroby reumatyczne i narządów ruchu.
Sopot posiada wiele placówek kulturalno-rozrywkowych: Scena Kameralna Teatru Wybrzeże, amfiteatr zwany
Operą Leśną, gdzie od roku 1961 odbywają się Międzynarodowe Festiwale Piosenki. W Sopocie jest Przystań
morskiej żeglugi przybrzeżnej, tor wyścigów konnych oraz słynne Muzeum Esperanta.
Miasto posiada szereg znakomitych zabytków architektonicznych: dawne dworki mieszczańskie oraz dwór rodzi-
ny Sierakowskich z XVII wieku.
SOPOT Jeśli byłeś w tym mieście, podziel się swoją opinią na jego temat z innymi użytkownikami tego serwi-
su. Możesz też zaopiniować kwaterę, z której korzystałeś.
A jeżeli dopiero wybierasz się w te strony, przeczytaj
relacje innych.
Istniejące opinie:
Niech ktoś coś napisze, bo nie by em nigdy w Sopocie a chce tam jechać
ł
53
Na oficjalnej stronie miasta można znaleźć wzmiankę o tym, że Sopot jest uzdrowiskiem
a także informacje na temat poszczególnych sanatoriów (wersje do pobrania: Sanatorium „Le-
śnik” (Plik PDF), Sanatorium „Helios” (Plik Word). Niestety, jeżeli ktoś chce dowiedzieć się jesz-
cze czegoś więcej „odsyłany” jest na ul. Dworcową 4 (Informacja Turystyczna i Uzdrowiskowa).
Internauta wchodzi na stronę, aby dowiedzieć się czegoś konkretnego. W większości wypadków
nie ma ochoty „wydawać” pieniędzy na połączenia telefoniczne, lub na podróż na ul. Dworcową.
Niestety, ze strony nie można przejść bezpośrednio na strony interesującego nas Sanatorium.
88
53
Źródło:
5. Działania promocyjne Sanatorium „Leśnik”, Sanatorium „He-
lios” i Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego
Bardzo wiele inicjatyw mających na celu promocję Sopotu jako uzdrowiska zostało podję-
tych przez poszczególne sanatoria działające na terenie miasta. Działania te trwają już od wielu
lat. Poniżej przedstawione zostały sposoby jakie wykorzystują poszczególne placówki do promo-
cji swoich usług i miasta.
SANATORIUM „HELIOS”
Współpraca ze Stowarzyszeniem Turystycznym Sopot
Działania z zakresu Publicity (informacje w prasie lokalnej i ogólnokrajowej, informacje w
dodatkach typu ZDROWIE, TURYSTYKA itp.)
Udział w targach turystycznych, nawiązywanie kontaktów m.in. z biurami podróży w Pol-
sce i za granicą.
Dbałość o kuracjuszy, wręczanie im folderów z ofertą sanatorium. Głównym celem ta-
kiego działania jest zadowolenie kuracjuszy. Pozytywne opinie gości, którzy mieli okazję
przebywać w Sanatorium „Helios” przekazywane są dalej razem z folderami reklamowy-
mi.
Prowadzenie witryny internetowej sanatorium na której znajdują się informacje o ofercie
sanatorium (
).
Zamieszczenie informacji o ofercie sanatorium w vortalach na temat zdrowia i uzdrowisk
Zamieszczenie na oficjalnej stronie internetowej Sopotu informacji o sanatorium. (Za-
łącznik 1)
Zaprojektowanie i wydanie folderów promocyjnych z ofertą sanatorium
Dbałość o tożsamość wizualną sanatorium (ulotki, foldery, wizytówki itp.)
Z wywiadu przeprowadzonego z mgr Dorotą Lejman, Specjalistą d/s Marketingu Sanatorium
Spraw Wewnętrznych I Administracji „Helios” wynika, że przeprowadzone zostało badanie an-
kietowe mające na celu odpowiedź na pytanie:
Skąd kuracjusze dowiadują się o Sanatorium?
Z badania tego wynika, że największa część badanych o sanatorium dowiedziała się z
Internetu.
Następna grupa słyszała o placówce
od znajomych, pozostali zaś korzystali z pośrednictwa
biur podróży.
54
Opracowanie na podstawie informacji uzyskanych w trakcie rozmowy z mgr Dorotą Lejman, Specjalistą d/s Mar-
ketingu Sanatorium „Helios” w sierpniu 2003
89
Rysunek 45 Folder reklamowy Sanatorium „Helios” w Sopocie (strona tytułowa)
Źródło: Zbiory własne autorki
Rysunek 46 Strona Sanatorium „Helios”
Źródło:
90
SANATORIUM „LEŚNIK”
Współpraca ze Stowarzyszeniem Turystycznym Sopot
Działania z zakresu Publicity (informacje w prasie lokalnej i ogólnokrajowej, informacje
w dodatkach typu ZDROWIE, TURYSTYKA itp.)
Zaprojektowanie i wydanie folderów promocyjnych z ofertą sanatorium
Zamieszczenie informacji o ofercie sanatorium w wortalach na temat zdrowia i uzdro-
wisk
Zamieszczenie na oficjalnej stronie internetowej Sopotu informacji o sanatorium. (Za-
łącznik 2)
Wręczanie ulotek kuracjuszom przy rejestracji w Sanatorium (recepcja), a także osobom
zainteresowanym otrzymaniem takiej ulotki (Załącznik 3)
Kuracjusze o ofercie Sanatorium dowiadują się głównie od znajomych, którzy wcześniej korzysta-
li z usług Sanatorium „Leśnik” i z Internetu (po wejściu na strony
, lub na
, gdzie znajdują się adresy i numery telefonów do sanatorium). Sanato-
rium Leśnik nie posiada swojej strony www.
Rysunek 47 Foldery reklamowe Sanatorium „Leśnik” w Sopocie (strona tytułowa)
55
Opracowanie na podstawie informacji uzyskanych w trakcie rozmowy z mgr inż. Joanna Sobieraj, Specjalistą d/s
Organizacji i Marketingu SPOZOZ w sierpniu 2003
91
Źródło: Zbiory własne autorki
Rysunek 48 Informacja na temat Sanatorium „Leśnik”
Źródło:
http://www.sanatoria.com.pl/sopot/lesnik/index.htm
92
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ REUMATOLOGICZNY
Współpraca ze Stowarzyszeniem Turystycznym Sopot i Urzędem Miasta Sopotu (głównie
po przez przekazywanie materiałów promocyjnych na potrzeby wystawiennicze itp.)
Działania z zakresu Publicity I Pubic Relations
Zaprojektowanie i wydanie folderów promocyjnych z ofertą Zespołu
Rysunek 49 Foldery reklamowe Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego
Źródło: Zbiory własne autorki
Zamieszczenie na oficjalnej stronie internetowej Sopotu informacji o sanatorium.
Stworzenie witryny www
Promocja po przez organizowanie Dni Otwartych Zespołu
Dogodne położenie (tuż przy wejściu na sopockie molo). Zainteresowani turyści sami py-
tają o ofertę. Mogą ją uzyskać w recepcji wraz z cennikiem na usługi.
Organizowanie spotkań, seminariów, itp.
93
Rysunek 50 Ulotka reklamowa Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego otrzymywana z
cennikiem w recepcji
Źródło: Zbiory własne autorki
Zaletą głównego budynku Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego jest jego zabyt-
kowy charakter. Ten fakt także zachęca turystów do wejścia do środka, a często do zapoznania się
z ofertą placówki.
Fot. 16,17 Budynek Zespołu Reumatologicznego 100 lat temu i dziś
Źródło: Dawny Sopot z cyklu: Był sobie Gdańsk,
Źródło: Zbiory własne autorki
ATEXT S. A., Gdańsk 1998, s. 51
94
Fot. 18 Wnętrze budynku Zespołu Reumatologicznego 100 lat temu i dziś
Źródło: Dawny Sopot z cyklu: Był sobie Gdańsk, ATEXT S. A., Gdańsk 1998, s. 55
Źródło: Zbiory własne autorki
Wnioski:
Jak wynika z powyższych informacji, każda z omówionych placówek próbuje promować ofertę
własną, a przy okazji miasto Sopot. Niestety z rozmów wynika, że placówki nie współpracują ze
sobą. Dla wszystkich wspólnym mianownikiem jest współpraca ze Stowarzyszeniem Turystycz-
nym Sopot. Do tej pory nie podjęto jednak żadnej bezpośredniej współpracy między placówkami.
95
6. Analiza stron WWW uzdrowisk w Polsce(w tym Sopotu)
W Polsce obecnie około 50 miejscowości posiada status uzdrowiska. Poniżej podana została
mapa, na której zaznaczono te miejscowości.
Rysunek 51 Mapa Polski z zaznaczonymi miejscowościami o charakterze uzdrowiskowym
Źródło:
Należy zauważyć, że aż 10 z nich (m. in. Sopot) znajduje się w sąsiedztwie Morza Bałtyc-
kiego, a w kilku przypadkach powtarzają się profile lecznicze tych miejscowości( np. w przypadku
schorzeń narządów ruchu kuracjusze na leczenie mogą wybrać się do Sopotu, Kołobrzegu, Ka-
mienia Pomorskiego albo Dziwnówka. W przypadku schorzeń kardiologicznych zaś mogą jechać
do Kołobrzegu i do Sopotu). Tak więc wybór miejsca rehabilitacji może zależeć od innych (niż
rodzaj schorzenia) powodów, np. dodatkowe atrakcje, możliwość zwiedzenia nowych miejsc itp. I
o tych dodatkowych zaletach należy kuracjuszy informować.
Z przeprowadzonych przeze mnie wywiadów wynika, że kuracjusze o sanatoriach dowia-
dują się: od znajomych, którzy wcześniej korzystali z takich usług, z Internetu.
I właśnie na Internet chciałam tu zwrócić uwagę. Jak wcześniej wspomniano, cechą Internetu jest
jego interaktywność. Zdaje się, zapomina się o tym projektując strony WWW, ponieważ po przej-
rzeniu stron miast o statusie uzdrowiska znajdujących się w okolicach Morza Bałtyckiego ( Jurata,
Sopot, Łeba, Ustka, Dąbki, Kołobrzeg, Dziwnówek, Kamień Pomorski, Świnoujście, Międzyz-
droje) nasunęły mi się następujące wnioski.
Strony w/w uzdrowisk mają charakter głównie informacyjny
96
Większość stron jest wykonana nieprofesjonalnie, strony oficjalne miast tylko wspominają
o tym, że dane miasto jest uzdrowiskiem, pozostałe informacje znajdujemy na stronach
nieoficjalnych (dobrym przykładem jest tu Sopot, Świnoujście, Kamień Pomorski, Dziw-
nówek) (Patrz Rysunek: 53, 54).
W zasadzie tylko w przypadku Kołobrzegu istnieje oddzielna strona na której można zna-
leźć wszystkie niezbędne informacje na temat uzdrowiska i placówek świadczących usługi
sanatoryjne. Znajdujemy tu oprócz „Kontaktu” polegającego na możliwości wysłania e-
maila, także formularz, który pozwala na elektroniczną rezerwację miejsca w wybranym
przez nas hotelu (Patrz Rysunek: 57).
W większości wypadków istnieje problem z dotarciem do informacji, które faktycznie in-
teresują kuracjusza, czyli profile leczenia, rodzaje zabiegów, ich ceny, czy możliwość re-
zerwacji miejsc. Także w przypadku wyszukiwarek w takich portalach jak: www.onet.pl,
oraz wyszukiwarce
, przy wpisaniu słów
„uzdrowisko ............(nazwa miasta)”w pierwszej kolejności trafiamy na strony nieoficjalne.
Może to wynikać ze złego doboru słów kluczowych, albo z braku stron WWW, których
tematyka byłaby związana bezpośrednio z charakterem uzdrowiskowym miasta. To do-
tycz także Sopotu. W pierwszej kolejności bowiem napotykamy tu na strony:
, (Patrz Rysunek: 53). (która jest stroną amatorską i nie zawiera wielu in-
formacji na temat walorów uzdrowiskowych Sopotu),następnie zaś na
(strona ta już zawiera krótki opis miasta i adresy do stron sopockich sanatoriów, jednak
nie jest ona wykonana zbyt profesjonalnie - np. kolorystyka strony)
(Patrz Rysunek: 54)
Rysunek 52
Strona Sopotu (strona nieoficjalna)
Źródło:
Strony nieoficjalne są głównie polskojęzyczne, a więc ograniczony dostęp do informacji
na temat walorów uzdrowiska mają cudzoziemcy.
97
Rysunek 53
Strona Sopockiej Internetowej Bazy Turystycznej (strona nieoficjalna)
Źródło:
Najłatwiej i najprzyjemniej korzysta się ze strony Uzdrowiska Kołobrzeg S.A.
Rysunek 54
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (strona główna)
Źródło:
98
Rysunek 55
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (obiekty)
Źródło:
Rysunek 56
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (rezerwacja)
Źródło:
99
7. Ocena konkurencyjności miasta Sopot na rynku gmin uzdro-
wiskowych - analiza SWOT
Na podstawie wcześnie wymienionych informacji wykonano dla miasta Sopot analizę SWOT.
Jej celem jest zidentyfikowanie mocnych stron miasta oraz szans płynących z otoczenia. Należy je
umiejętnie wykorzystać przy projektowaniu przekazu promocyjnego. Ponad to znajdziemy tu
także słabe strony miasta oraz zagrożenia, jakie mogą spotkać miasto.
Mocne strony miasta
Sopot jest jednym z lepiej zarządzanych miast w Polsce, stąd też ma on wiele silnych stron.
Najważniejsze z nich to:
Profesjonalny personel zajmujący się promocją w sanatoriach
Miasto opracowało i wdraża Strategię Rozwoju
System Zapewnienia Jakości w Urzędzie Miasta Sopotu (System ISO)
Dotychczas, jako jedyny, Sopot wprowadził eGminę, za co otrzymał kilka prestiżowych
nagród
Od wielu lat promuję się gminę na zewnątrz i wśród jej mieszkańców, z dobrym skutkiem
W celu badania ciągle zmieniających się potrzeb mieszkańców miasta przeprowadzone
zostały badania ankietowe
Sopot jest miastem obywatelskim, mamy tu bardzo dużą grupę organizacji pozarządo-
wych, które prężnie działają na rzecz rozwoju i promocji miasta
Bogata oferta kulturalna Sopotu (Międzynarodowy Festiwal Piosenki odbywający się od
40 lat w Operze Leśnej)
Rysunek 57 Strony tytułowe programów Sopockiego Festiwalu Piosenki (z roku 1967 i 2003)
Źródło: Zbiory własne autorki
100
Działalność Aqua Parku w Sopocie Kamiennym Potoku
Rysunek 58 Logo Aqua Parku w Sopocie
Sopot jest jedną z najbogatszych gmin w Polsce
Sopot jest nazywany LETNIĄ STOLICĄ TENISA, ze względu na odbywające się tu co
roku turnieje tenisowe. Turnieje te cieszą się dużym zainteresowaniem społeczeństwa
i mediów
Sopot otrzymuje wiele nagród, m.in. za bezpieczeństwo na plażach, za ich czystość, a tak-
że jako najbardziej atrakcyjna miejscowość turystyczna w Polsce
Czysta woda Bałtyku, piaszczyste plaże
Dobra baza handlowo-usługowa, baza noclegowa (Grand Hotel, pensjonaty, prywatne
kwatery)
Zdrój Św. Wojciecha – solanka
Zabudowa willowa, duża ilość budynków o charakterze zabytkowym. Czynniki te bardzo
pozytywnie wpływają na atmosferę miasta.
Ulica Monte Cassino – główny deptak miasta
Sopockie Molo
Dobra infrastruktura
Bardzo dobra obsługa w Sanatoriach (na podstawie opinii kuracjuszy przebywających
w Sanatorium „Leśnik” i „Helios” w sierpniu i wrześniu 2003)
Najwyższy poziom potencjału rozwojowego w Polsce (analiza Centrum Badań Regional-
nych 2001r)
101
Słabe strony miasta
Mimo wielu zalet, są też wady. Słabe strony miasta to:
Brak wspólnej polityki promocji z Gdańskiem i Gdynią,
Brak pełnej informacji na temat oferty sanatoriów w jednym miejscu, np. cenników, fol-
derów mówiących o zaletach korzystania z usług sanatorium, adresów itp. Nawet w In-
formacji Turystycznej i Uzdrowiskowej nie uzyskałam pełnej informacji. Poproszono
mnie, abym pojechała do poszczególnych placówek. Otrzymałam kserokopie informacji,
które można znaleźć na stronie internetowej miasta. Na temat Sanatorium „Leśnik”
otrzymałam informacje skierowane raczej do lekarzy, a nie do kuracjuszy.
Aby uzyskać pełną informację o wszystkich z w/w placówek, musiałam odwiedzić je
osobiście.
W wortalach tematycznych znajduje się niepełna informacja o uzdrowiskowej ofercie So-
potu, na przykład na
znajduje się informacja o Sanatorium „Le-
śnik” (nie wspomniano o Sanatorium „Helios” i Zespole Reumatologicznym)
Brak pomysłu na utrzymywanie długoterminowych, dobrych relacji z inwestorami. Kon-
takt najczęściej kończy się po podpisaniu umowy sprzedaży. Najwięcej uwagi zwraca się
na pozyskanie inwestora (ulotki, spotkania, przetargi, plakaty itp. działania promocyjne)
(Załącznik 3)
Rysunek 59 Ulotka zawierająca propozycje inwestycyjne miasta
Źródło: Zbiory własne autorki
102
Brak witryny internetowej skierowanej do turystów, która miałaby za zadanie opowiadać
o Sopocie, jego walorach uzdrowiskowych, turystycznych itp. Istniejąca strona jest wyko-
nana profesjonalnie (z punktu widzenia rozwiązań informatycznych), jednak potencjalny
kuracjusz nie znajdzie tu informacji, które miałyby go oczarować
i przyciągnąć do miasta. Na stronie znajdziemy wiele adresów. Jeżeli chodzi zaś o opisy
atrakcji, w większości przypadków Internauta jest odsyłany do Centrum Informacji Tury-
stycznej i Uzdrowiskowej. Należy pamiętać, że nie takich informacji się oczekują wcho-
dząc na stronę WWW.
Na stronie WWW praktycznie wizerunek miasta jako uzdrowiska nie istnieje. Bezpośred-
nio poprzez menu nie można dojść do interesujących nas informacji, dopiero przez wpi-
sanie w wyszukiwarkę hasła: sanatorium udaje nam się dotrzeć do Informacji Turystycznej
i Uzdrowiskowej, gdzie niestety znajduje się tylko adres w/w instytucji i numer telefonu.
Jeżeli w pasku menu klikamy na UZDROWISKO, pojawia nam się animacja (Patrz Ry-
sunek:61),a następnie na turystę czeka załącznik do uchwały, który niestety nie wnosi nic
ciekawego (z punktu widzenia turysty, kuracjusza ). Patrz Rysunek: 62.
Rysunek 60 Oficjalna strona miasta Sopot (uzdrowisko)
Źródło:
103
Rysunek 61 Oficjalna strona miasta Sopot (Ochrona Środowiska)
Źródło:
Nie wszystkie sanatoria moją swoją witrynę www (np. nie posiada jej Sanatorium „Le-
śnik”)
Brak pomysłów na przyciągniecie turystów do miasta poza sezonem (Sopot – letnią stoli-
cą Polski)
Szanse płynące z otoczenia
Położenie geograficzne Sopotu, a także sytuacja gospodarcza niesie ze sobą wiele szans. Najważ-
niejsze z nich to:
Położenie Sopotu nad morzem, w bardzo bliskim sąsiedztwie lasów
Status Sopotu jako uzdrowiska
Napływ turystów zagranicznych
Położenie między nowoczesną Gdynią i zabytkowym Gdańskiem (zwiększenie oferty tu-
rystycznej)
Wstąpienie Polski do EU, większy dostęp do środków finansowych Unii,
Dobre połączenia kolejowe, samochodowe, lotnicze
Zmiany zachodzące w preferencjach Polaków (coraz większym powodzeniem cieszy się
turystyka krajowa)
Tworzenie się nowych wortali tematycznych
Coraz większe zainteresowanie społeczeństwa zdrowym wypoczynkiem
Zwiększanie się liczby Internautów w Polsce
104
Zagrożenia płynące z otoczenia
Te same czynniki są też nośnikiem zagrożeń. Zagrożenia, które mogą spotkać Sopot, to:
Ubożenie społeczeństwa polskiego
Nasilająca się konkurencja innych miast uzdrowiskowych (np. w Polsce miasta posiadają-
cych status uzdrowiska jest około 50)
Sezonowość miasta, jego oferta głównie związana jest z kąpieliskiem
Zmiany zachodzące w preferencjach Polaków (coraz większym powodzeniem cieszy się
turystyka krajowa)
Wnioski
Po przeprowadzeniu Analizy SWOT dla miasta nasuwają się następujące wnioski:
W Sopocie szanse przeważają nad zagrożeniami
Miasto posiada wiele mocnych stron i powinno je jak najlepiej wykorzystywać (także w
procesie promowania miasta)
Najważniejsze słabe strony miasta, to brak współpracy miedzy poszczególnymi placów-
kami sanatoryjnymi oraz strona internetowa, która raczej nie spełnia oczekiwań Internau-
tów – turystów
Kuracjusze są zadowoleni z usług świadczonych w mieście, należy to bardziej uwypuklić,
ponieważ mamy tu do czynienia z turystyka. W tym wypadku świadectwa innych osób są
często „piórkiem”, które przechyla szalę na stronę Sopotu, jako miejsca, gdzie można
spędzić urlop, leczyć się.
Skoro z obserwacji i badań wynika, że najwięcej osób dowiaduje się o sopockiej ofercie
uzdrowiskowej z Internetu, trzeba zadbać o to medium.
Sopot kojarzy się głównie z Molo i ulicą Monte Casino. Następnie z Festiwalem Piosenki
i Wyścigami Konnymi. Taką kolejność podają też respondenci w badaniu przeprowadzo-
nym na potrzeby władz miasta. Z tych obiektów są też najbardziej dumni i chętnie poka-
zali by je przyjezdnym.
Sopot jako uzdrowisko jest jeszcze tematem dość nowym, lecz według mieszkańców mia-
sta tworzy pewne szanse na rozwój miasta.
105
ROZDZIAŁ IV
Projekt działań promocyjnych dla Sopotu
Pomimo słabych stron i zagrożeń, z jakimi spotyka się miasto, Sopot posiada bardzo du-
żo możliwości, aby efektywnie wypromować swoje walory przyrodnicze, turystyczne, kultu-
ralne a przede wszystkim uzdrowiskowe.
Poniżej podany zostały proponowane działania, które będą miały na celu wypromowanie
Sopotu jako uzdrowiska, czyli miejsca o zdrowym czystym klimacie. Sopotu, który nie
koniecznie jest miejscem, gdzie można się leczyć, ale miastem w którym można wypoczywać,
ponieważ ze względu na to, iż jest ono uzdrowiskiem zachowane tu są pewne standardy doty-
czące czystości powietrza, gleby, wody itp. Poza tym Sopot jest miastem, gdzie w pełni moż-
na oddać się życiu kulturalnemu, rozrywkowemu. Jest miejscem, gdzie można żyć, pracować,
wypoczywać.
Należy pamiętać, że będzie to proces długotrwały, ponieważ zmiana lub weryfikacja wize-
runku wymaga wielu zabiegów i zaangażowania wielu ludzi.
W przypadku niniejszej pracy przyjęto, że głównym inicjatorem tych działań będzie Sa-
morząd Gminy.
1 Identyfikacja odbiorców działań promocyjnych
Aby zmienić (uzupełnić) wyobrażenie otoczenia o charakterze miasta, należy działania in-
formacyjne skierować do wielu różnych grup zainteresowania. Dlatego odbiorców działań
promocyjnych podzielona na dwie grupy:
Odbiorców wewnętrznych miasta
mieszkańcy,
firmy działające na terenie miasta,
organizacje non-profit działające w Sopocie
Odbiorców zewnętrznych, do których zaliczymy:
mieszkańców Polski zainteresowanych wypoczynkiem w Sopocie (turyści krajowi)
mieszkańcy Europy i inni cudzoziemcy zainteresowani wypoczynkiem w Sopocie (turyści
zagraniczni)
osoby zainteresowane korzystaniem z usług sanatoryjnych
potencjalni inwestorzy
106
środowiska opiniotwórcze (tzw. liderzy opinii, mogą być nimi lekarze, specjaliści od reha-
bilitacji, a także biura podróży)
mieszkańcy Gdańska i Gdyni zainteresowani korzystaniem z kultury i rozrywki
w Sopocie.
W ramach możliwość należy przeprowadzić badania, które miałyby na celu zbadanie wize-
runku obcego miasta. Zbadanie wizerunku własnego miasta i porównanie go z wizerunkiem
obcym. Ponad to w/w badania pomogły by poznać bliżej zachowania
i preferencje odbiorców przekazu promocyjnego.
Badanie te można by przeprowadzić korzystając z Internetu, wykorzystując portale interne-
towe, np. ONET.pl
2 Cele działań promocyjnych w Sopocie
W zależności od grupy docelowej, cele będą nieznacznie się różnić. Główny cel (tzw. mi-
sja promocji) pozostanie zawsze taki sam.
Główny cel działań promocyjnych w Sopocie to:
Poinformowanie społeczeństwa o uzdrowiskowym, kulturalnym
i rozrywkowym charakterze Sopotu
lub
Uaktualnienie obecnego wizerunku miasta o aspekt uzdrowiskowy.
Cele szczegółowe działań promocyjnych będą dotyczyć poszczególnych odbiorców tych
działań. Wyglądają one następująco:
Miasto powinno być postrzegane przez otoczenie w następujący sposób:
Sopot ze względu na swój uzdrowiskowy charakter jest miastem czystym, zdrowym. Mia-
stem w którym chce się mieszkać, pracować, bawić.
Sopot jest miastem przyjaznym dla inwestorów
Sopot jest miastem chętnie polecanym przez lekarzy, rehabilitantów, biura podróży swo-
im klientom
Sopot to miasto, do którego kuracjusze i turyści chętnie wracają, a także miasto które po-
lecają swoim znajomym.
107
3 Opracowanie treści przekazu promocyjnego
Aby spełnić wszystkie wcześniej założone cele, przekaz promocyjny powinien zawierać
następujące informacje:
Sopot jest miastem o statusie uzdrowiska, a co za tym idzie, miastem czystym i zdrowym
W Sopocie można leczyć schorzenia kardiologiczne oraz schorzenia narządów ruchu.
Na turystów w Sopocie czeka czyste środowisko, morze i malownicze lasy, wysoki po-
ziom usług turystycznych i rehabilitacyjnych, a wszystko to w miłej atmosferze
Sopot to miasto przyjazne inwestorom, czeka tu na nich fachowa pomoc przy załatwianiu
spraw a także niepowtarzalne otoczenie przyrodnicze, które będzie umilać im pracę.
Z wywiadów z kuracjuszami wynika, ze decydują się oni na pobyt w danym sanatorium
pod wpływem opinii lekarza lub/i znajomych. Dlatego też przekaz promocyjny powinien być
zróżnicowany jeżeli chodzi o jego charakter. W zależności od grupy docelowej czasami bę-
dziemy potrzebować przekazów specjalistycznych (dotyczy to głównie lekarzy), czasami zaś
przekazów, które będą wyzwalać pozytywne emocje, np. w ulotkach, które będą skierowane
do kuracjuszy sanatorium. Inaczej przekonywać będziemy pracowników biur podróży, do te-
go, aby polecali nasze miasto, a inaczej lekarzy, np. w ramach konferencji.
4 Dobór form promocji i kanałów przekazu
Jak wcześniej wspomniano, w gminach ze względu na ograniczenia finansowe i na charak-
ter oferowanego produktu wybiera się do promowania głównie reklamę i działania z zakresu
Public Relations.
Także i w przypadku działań promocyjnych w Sopocie należałoby skupić się właśnie na
tych narzędziach. Ponad to można tu także wykorzystać sprzedaż osobistą (będzie to doty-
czyć głównie inwestorów i biur podróży), marketing bezpośredni oraz promocję sprzedaży
(te narzędzia głownie będą dotyczyć biur podróży oraz placówek medycznych).
Poniżej podano przykłady działań, jakie może lub powinno podjąć miasto (przede wszystkim
Samorząd), w celu wypromowania walorów uzdrowiskowych Sopotu. Działania te przedsta-
wione zostały w formie tabeli. Obejmuje ona grupy docelowe do których będą skierowane
działania, krótki opis celu tych działań oraz konkretne przykłady w ramach danego narzędzia.
108
Dzia ania z zakresu Public Relations
ł
Tabela 8 Propozycje działań Public Relations
Grupa docelowa
Cel działań
Przykłady działań
Mieszkańcy Sopotu,
Dorośli i dzieci
Zwiększenie świadomości miesz-
kańców Sopotu i okolic na temat
walorów Sopotu jako uzdrowiska.
Co to znaczy, że Sopot jest mia-
stem o statucie uzdrowiska? Jakie
niesie to ze sobą szanse, a jakie
zagrożenia?
Promocja nowej strony WWW
wśród mieszkańców
Zorganizowanie konkursu w szkołach podstawo-
wych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na
temat Sopotu, jego walorów przyrodniczych,
kulturalnych, itp.
Konkurs mógłby mieć dwie formy: artystyczną,
(np. dzieci musiałyby coś narysować na temat
Sopotu, napisać jakiś esej, wypracowanie, itp.),
testu, z wiedzy ogólnej na temat miasta. Jeżeli
chodzi o drugą formę, informacje do testu można
by było znaleźć na nowej stronie WWW
Mieszkańcy miasta,
firmy działające na
terenie miasta
Zwiększenie świadomości miesz-
kańców, stworzenie pewnego
namacalnego dowodu tego, że
Sopot jest uzdrowiskiem
Rozstrzygnięcie konkursu na logo uzdrowiska
Sopot. Byłby to punkt wyjścia do opracowania
systemu identyfikacji wizualnej Uzdrowiska. Ogło-
szenie tej informacji, m. in. za pośrednictwem
mediów.
Kierownictwo placówek
świadczących usługi:
gastronomiczne, kultu-
ralne, rozrywkowe,
hotelarski, sanatoryjne
itp., pracownicy UM
Sopot
Poprawa współpracy, między
wymienionymi grupami. Wspólna
promocja Sopotu, stworzenie
poszerzonego produktu tury-
stycznego Sopotu ( produkt reha-
bilitacyjny mógłby zostać rozsze-
rzony np. o możliwość korzystania
z basenów AquaParku Sopot.
Zorganizowanie spotkania z tymi grupami. Zorga-
nizowanie „minitargów”, na których placówki
mogłyby się zaprezentować. Opracowanie planu
wspólnych działań, który miałyby na celu wspólną
promocję Sopotu, na zasadzie partnerstwa mie-
dzy placówkami. Wybór osób odpowiedzialnych
za ocenę wyników tych działań.
Tzw. Liderzy opinii
(lekarze, biura podróży)
Zwiększenie świadomości w tych
grupach na temat walorów
uzdrowiskowych, kulturalnych i
rozrywkowych miasta
Zorganizowanie spotkania na temat Sopotu i jago
zalet
Zorganizowanie targów o tematyce sanatoryjno-
uzdrowiskowej
Udział miasta w podobnych imprezach w Polsce i
w Europie
Pracownicy Informacji
Turystycznej i Uzdrowi-
skowej
Polepszenie obsługi turystów,
lepszy przepływ informacji miedzy
sanatoriami a Informacją Tury-
styczną i Uzdrowiskową
Zwiększenie ilości informacji na temat poszcze-
gólnych placówek w Sopocie, dostępnych w sie-
dzibie Informacji. Nie mogą to być tylko informa-
cje, które można znaleźć na stronach interneto-
wych
Pojawienie się tam folderów i katalogów na temat
uzdrowiska Sopot
Dziennikarze TV, pra-
sowi, radiowi (zasięg
lokalny)
Zwiększenie świadomości istnie-
nia Sopotu na polskiej mapie
uzdrowisk
Zdobycie przychylności dziennika-
rzy zgodnie z regułą, że to co
znamy lubimy bardziej
Zorganizowanie spotkania z dziennikarzami.
Mogłoby one być połączone z wycieczką po sana-
toriach; przygotowanie z myślą o nich broszur
informacyjnych na temat walorów Sopotu
Dostarczanie co jakiś czas informacji na temat
sanatoriów itp.
109
Grupa docelowa
Cel działań
Przykłady działań
znamy lubimy bardziej
Dziennikarze TV, pra-
sowi, radiowi, (zasięg
ogólnopolski). Osoby
odpowiedzialne za
tworzenie portali i wor-
tali w Internecie
Zwiększenie świadomości istnie-
nia Sopotu na polskiej mapie
uzdrowisk
Zdobycie przychylności dziennika-
rzy zgodnie z regułą, że to co
znamy lubimy bardziej
Zorganizowanie spotkania z dziennikarzami.
Mogłoby one być połączone z wycieczką po sana-
toriach; przygotowanie z myślą o nich broszur
informacyjnych na temat walorów Sopotu
Dostarczanie co jakiś czas informacji na temat
sanatoriów itp., uaktualnianie ich przede wszyst-
kim w serwisach tematycznych i wortalach.
Pracownicy UM Sopot,
kierownictwo sanato-
riów w Sopocie
Stworzenie wspólnej, spójnej
identyfikacji wizualnej Uzdrowiska
Sopot, w tym sanatoriów (Leśnik,
Helios, Zespół Reumatologiczny)
Należałoby w tym wypadku zwrócić uwagę na
takie elementy jak:
o Logo uzdrowiska Sopot
o Strona ulotki i foldery
o Wzory dokumentów wykorzystywane przez
poszczególne sanatoria
o wizytówki
o Ubiory i/lub identyfikatory pracowników sana-
toriów
o Oznakowanie pojazdów należących do pla-
cówek rehabilitacyjnych w Sopocie
o Strona WWW
Wszystkie w/w elementy powinny jednoznacznie
kojarzyć się z uzdrowiskiem Sopot, przy czym
powinny podkreślać indywidualność każdej z
placówek sanatoryjnych
Władze Samorządowe
Gdańska, Gdyni, Sopo-
tu
Zaciśniecie współpracy z Gdań-
skiem i Gdynią w celu wypromo-
wania Trójmiasta, po przez pod-
kreślanie cech wspólnych i tych,
przez które miasta się dopełniają.
Dzięki temu może powstać zupeł-
nie nowy produkt turystyczny
oferowany przez te miasta.
Zorganizowanie spotkań z osobami odpowie-
dzialnymi za promocję poszczególnych miasta
i całego Trójmiasta.
Można by w trakcie tych spotkań podjąć się orga-
nizacji wspólnych imprez, itp.
Źródło: Opracowanie własne
Powyżej podano tylko podstawowe i wybrane działania, które mogłyby pomóc
w wypromowaniu Sopotu jako miasta o walorach uzdrowiskowych. Odbywało by się to za po-
mocą kanałów pośrednich, a co za tym idzie w/w działania mogłyby spotkać się z większym za-
ufaniem ze strony potencjalnych odbiorców niż typowa reklama. Dzięki tym zabiegom mieszkań-
cy Sopotu i Polski powinni dowiedzieć się, że Sopot jest uzdrowiskiem oraz z czym to się wiąże.
Warto tu jeszcze raz zwrócić uwagę na problem witryny internetowej dla uzdrowiska Sopot.
110
Potencjalny turysta lub kuracjusz nie znając miasta poszukuje w Internecie informacji, które da-
dzą mu ogólny obraz tego, co może go w nim spotkać. Czyli będzie poszukiwać informacji
o walorach turystycznych, krajobrazowych, leczniczych itp. a także o poziomie cen. Dopiero, gdy
zdecyduje się tu przyjechać, będzie poszukiwał informacji na temat konkretnego miejsca, gdzie
zamieszka, gdzie będzie spędzać wolny czas.
Obecna strona internetowa, zaspokaja tą drugą potrzebę. Bowiem, znajduję się tu baza adresów
do konkretnych miejsc. Niestety, jak wcześniej wspomniano nie ma w niej żadnych opisów, które
przybliżyły by internaucie dane miejsce. Dlatego należałoby dostosować istniejące strony WWW
do potrzeb turystów, lub stworzenie odrębnej, która umożliwiałaby w szybki sposób dostęp do
informacji na bazy sanatoryjnej miasta. Taka strona mogłaby otwierać się po kliknieciu w pasku
menu na stronie głównej miasta w UZDROWISKO.
Należałoby także w odpowiedni sposób dobrać do strony słowa kluczowe, ponieważ
w obecnej chwili uzdrowisko Sopot w wynikach wyszukiwania np. w portalu
interia.pl pojawia
się dopiero na siedemdziesiątej pozycji (w przypadku uzdrowiska Kołobrzeg jest to pozycja piąta)
Patrz Rysunek 63.
Rysunek 62 Wyniki wyszukiwania w portalu Interia.pl, po wpisaniu słowa „uzdrowisko”
Źródło:
(grudzień 2003)
111
Podobnie sytuacja wygląd a w przypadku Portali
onet.pl i Wirtualna Polska
Nowa strona www powinna zawierać m.in.
Spis placówek świadczących usługi sanatoryjne itp. (adresy, telefony, fax, link łączący ze
stroną główną sanatorium);
Link, mógłby być ukryty pod zdjęciem budynku sanatorium. Po kliknięciu w nie nastąpiłoby
otwarcie strony wybranej placówki, która zawierałaby:
Informacje o ofercie, usługach, cenach itp.
Mapa, sposoby dojazdu na miejsce (autobusy itp.)
Możliwość rezerwacji miejsca w sanatorium (pokoje hotelowe, zabiegi itp.)
Księga gości, w której kuracjusze mieliby możliwość wpisywania swoich opinii na temat
danej placówki, miasta itp. Opinie te mogłyby być później wykorzystane na przykład na
vortalu
, albo przy projektowaniu następnych folderów reklamo-
wych miasta i sanatoriów.
Strony poszczególnych placówek powinny nawiązywać do przyjętego wcześniej systemu iden-
tyfikacji wizualnej uzdrowiska, ale podobnie jak dokumenty czy identyfikatory, powinny róż-
nić się od siebie np. znakiem graficznym danej placówki itp.
Reklama
Kolejnym chętnie wykorzystywanym narzędziem promocji w gminach są różnego rodzaju
reklamy. Poniżej podano propozycje tego, jak można je wykorzystać w przypadku Sopotu.
Tabela 9 Propozycje wykorzystania poszczególnych rodzajów reklamy
Rodzaj reklamy
Odbiorca
reklamy
Cel reklamy (oczekiwane
zachowania odbiorcy)
Przykłady zastosowania w przypadku
Sopotu
Reklama tele-
wizyjna - Film
reklamowy
Mieszkańcy
Polski i cu-
dzoziemcy
Biura podróży
Placówki
medyczne
Przybliżenie charakteru
uzdrowiskowego Sopotu,
pomoc w sprzedaży usług
sanatoryjnych w biurach
podróży, świadectwo mate-
rialne usługi
Film reklamowy mógłby być wyświetlany
w czasie targów turystycznych, targów o tema-
tyce sanatoryjno-uzdrowiskowej, w czasie im-
prez, których sponsorem byłoby miasta,
Skrócone wersje tego filmu mogłyby pojawić się
w m. in. TVP3 z okazji reklamowania jakiegoś
konkretnego wydarzenia mającego miejsce
w Sopocie
Reklama ra-
diowa, spoty
radiowe, audycje
sponsorowane,
ogłoszenia płat-
ne
Mieszkańcy
Polski i wo-
jewództwa
pomorskiego
Informowanie o uzdrowi-
skowym, kulturalnym i
rozrywkowym charakterze
miasta
Wspieranie akcji PR
Oprócz działań z zakresu Public Relations
w radiu mogłyby pojawiać się spoty reklamowe
lub ogłoszenia. Np. w przypadku konkursu dla
dzieci na temat Sopotu.
112
Rodzaj reklamy
Odbiorca
reklamy
Cel reklamy (oczekiwane
zachowania odbiorcy)
Przykłady zastosowania w przypadku
Sopotu
Reklama pra-
sowa
Artykuły sponso-
rowane, dodatki
do prasy, wkład-
ki
Mieszkańcy
Polski, osoby
szczególnie
zaintereso-
wane turysty-
ką, zdrowym
wypoczyn-
kiem
Wzrost ogólnej świadomo-
ści mieszkańców Pomorza
i Polski na temat uzdrowi-
skowych, kulturalnych i
rozrywkowych walorów
Sopotu
Opracowanie reklamy prasowej, która nawią-
zywałaby do działań z zakresu reklamy ze-
wnętrznej, reklamy internetowej.
Opracowanie informacji do dodatków tema-
tycznych prasy ogólnopolskiej. Zawierałyby one
między innymi wykaz ośrodków sanatoryjnych
w Sopocie, informacje na temat wykonywanych
zabiegów, ich cen. Taki informator mógłby też
na przykład zawierać informacje na temat tego,
co należy zrobić, aby skorzystać z usług sana-
toryjnych w Sopocie (skierowania lekarski,
pobyty prywatne, niezbędne badania, itp.)
Opracowanie treści artykułów sponsorowanych,
które mogłyby zostać zamieszczone w czasopi-
smach o charakterze poradnikowym, np. Clau-
dia, Naj, Samo Zdrowie, Vita, itp.
Reklama i
netowa
nter-
Bannery rekla-
mowe,
Mieszkańcy
Polski, osoby
szczególnie
zaintereso-
wane turysty-
ką, zdrowym
wypoczyn-
kiem, itp.
Powiadomienie Polaków o
tym, że Sopot jest miastem
o statusie uzdrowiska, a
więc co za tym idzie czy-
stym, zdrowym. Informo-
wanie społeczeństwa o
tym, że Sopot jest także
miastem, w którym znajdą
oni rozrywkę i kulturę w
najwyższym stylu (w myśl:
Sopot miastem artystów,
Sopot miastem sportow-
ców)
Zaprojektowanie bannerów oraz innych narzę-
dzi reklamy internetowej. Zasięg tych działań
byłby ogólnopolski
Bannery powinny zawierać zdjęcia (rysunki)
kojarzące się z Sopotem oraz hasła, które by
informowały by o uzdrowiskowym, rozrywko-
wym i kulturalnym charakterze miasta. Jedna
reklama zawierałaby jedną informację, np.
najpierw pojawiłyby się bannery mówiące, że
Sopot to Uzdrowisko, za jakiś czas, że jest to
miasto gdzie na turystów czekają różnego ro-
dzaju wydarzenia kulturalne. Trzecim etapem
byłoby uzupełnieni informacji o przekaz mówią-
cy, że Sopot to centrum rozrywki i dobrej zaba-
wy. Bannery te powinny pojawić się w najwięk-
szych portalach polskich, w serwisach tema-
tycznych tych portali oraz w wortalach na temat
zdrowia, sanatoriów, uzdrowisk itp. Np.
,
. Bannery mogłyby też pojawiać się
na stronach tematycznych dla kobiet, np.
, mężczyzn, itp.
Reklama ze-
wnętrzna
Plakaty, reklama
na środkach
transportu
Mieszkańcy
Polski
Powiadomienie Polaków o
tym, że Sopot jest miastem
o statusie uzdrowiska, a
więc co za tym idzie czy-
stym, zdrowym. Informo-
wanie społeczeństwa o
tym, że Sopot jest także
miastem, w którym znajdą
oni rozrywkę i kulturę w
najwyższym stylu (w myśl:
Sopot miastem artystów,
Sopot miastem sportow-
ców)
Zaprojektowanie plakatów reklamowych.
Zasięg tych działań byłby ogólnopolski
Plakaty powinny zawierać zdjęcia (rysunki)
kojarzące się z Sopotem oraz hasła, które by
informowały by o uzdrowiskowym, rozrywko-
wym i kulturalnym charakterze miasta. Jeden
plakat zawierałby jedną informację, np. naj-
pierw pojawiłyby się plakaty mówiące, że Sopot
to Uzdrowisko, za jakiś czas, że jest to miasto
gdzie na turystów czekają różnego rodzaju
wydarzenia kulturalne. Trzecim etapem byłoby
uzupełnieni informacji o przekaz mówiący, że
Sopot to centrum rozrywki i dobrej zabawy.
Prezentacje
multimedialne
na nośnika CD
Biura podróży
Placówki
medyczne
Turyści i
kuracjusze z
Polski i Euro-
py
Przybliżenie uzdrowisko-
wego charakteru miasta
wybranym grupom społe-
czeństwa
Pomoc przy sprzedaży
usług sanatoryjnych (pre-
zentacja na płytach CD
byłaby pewnego rodzaju
świadectwem materialnym
sprzedawanej usługi).
Omawiana prezentacja miałaby podobny cha-
rakter jak strona WWW. Zawierałaby jednak
jeszcze więcej informacji. Osoba oglądająca
prezentacja mogłaby w dowolnym momencie
wybrać informacja jakie chce uzyskać, po przez
zastosowanie hiperłączy, itp. rozwiązań infor-
matycznych
Prezentacja mogłaby zawierać skróconą wersję
filmu reklamowego o Sopocie.
113
Rodzaj reklamy
Odbiorca
reklamy
Cel reklamy (oczekiwane
zachowania odbiorcy)
Przykłady zastosowania w przypadku
Sopotu
Reklama wy-
stawiennicza
Foldery rekla-
mowe
Broszury, kata-
logi
Biura podróż,
placówki
medyczne,
potencjalni
kuracjusze i
turyści
Przybliżenie uzdrowisko-
wego charakteru miasta
wybranym grupom społe-
czeństwa
Pomoc przy sprzedaży
usług sanatoryjnych (kata-
logi, foldery, itp. byłyby
pewnego rodzaju świadec-
twem materialnym sprze-
dawanej usługi
Foldery byłyby utrzymane w podobnej szacie
graficznej jak strona WWW i pozostałe elemen-
ty tworzące system identyfikacji wizualnej
uzdrowiska Sopot. Zawierałyby one informacje
o poszczególnych sanatoriach a także ogólne
informacje na temat walorów uzdrowiskowych
miasta.
Katalogi i foldery trafiłyby do biur podróży (np.
w czasie targów, za pośrednictwem poczty,
itp.).
Mogłyby powstać także foldery, które byłyby
wręczane kuracjuszom jako pamiątki, np. Kartki
pocztowe ze zdjęciami Sopotu, albo jako po-
dziękowanie, ze skorzystali z naszych usług.
Datownik pocz-
towy, kartki
pocztowe z
podpisem
Uzdrowisko
Sopot
Mieszkańcy
Polski oraz
innych miejsc
na świecie w
zależności od
tego, gdzie
list zostanie
wysłany
Poinformowanie społe-
czeństwa o tym, że Sopot
jest uzdrowiskiem
Już wiele razy w historii miasto wydawało z
różnych okazji specjalne datowniki pocztowe.
Datownik taki stosowałby Urząd Pocztowy nr 1
w Sopocie.
Kształt datownika powinien być na tyle orygi-
nalny, aby zwracać uwagę, powinien też zawie-
rać informację o tym, że Sopot jest uzdrowi-
skiem.
Kartki pocztowe podpisane w ten sposób zwró-
ciłyby uwagę osób, które kupiłyby tę kartkę, lub
ją otrzymały. Kartki mogłyby mieć niepowta-
rzalny wygląd, mogłyby na przykład być wyko-
nywane ręcznie.
Źródło: Opracowanie własne
Sprzedaż osobista
To narzędzie będzie stosowane głównie w przypadku inwestorów, biur podróży i placó-
wek medycznych, które mogłyby być pośrednikami naszych usług.
Głównie ze względu na to, że przedmiotem sprzedaży będą usługi bądź towary o dużej war-
tości, (np. w przypadku biur podróży może to być wykupienie większej ilości miejsc hotelo-
wych w sanatorium) ważny jest bezpośredni kontakt ze sprzedawcą, który będzie pewnego
rodzaju ekspertem. Będzie mógł dokładnie omówić zalety, wady i specyfikę usługi, towaru.
W przypadku specjalistycznych usług rehabilitacyjnych inny sposób promocji nie przyniesie
wystarczającą dobrych wyników. Należy pamiętać jednak o tym, że jest to narzędzie kosz-
towne, a wyniki jego stosowania są bezpośrednio zależne od zdolności i zaangażowania
sprzedawcy.
Sprzedaż osobista będzie miała też bardzo duże znaczenie w przypadku usług świadczo-
nych przez Informację Turystyczną i Informacyjną, dlatego też należy w tym przypadku
zwrócić większą uwagę na zaangażowanie i predyspozycje „sprzedawców” informacji, którzy
tam pracują.
114
Promocja sprzedaży
Promocję sprzedaży można wykorzystać w procesie sprzedaży usług sanatoryjnych w po-
szczególnych sanatoriach, np. po przez oferowanie kuracjuszom w określonym czasie dodat-
kowych zabiegów (np. bezpłatne korzystanie z basenu) lub usług innych przedsiębiorstw (np.
AquaParku, restauracjach, teatrach, kinach, itp.).
Wykorzystanie tego narzędzia wiąże się jednak z zawarciem pewnych porozumień ,między
poszczególnymi przedsiębiorcami. Stąd potrzeba stworzenia pewnego rodzaju programu, któ-
ry obejmowałby sposoby współpracy między poszczególnymi organizacjami świadczącymi
usługi restauracyjne, rozrywkowe czy kulturalne.
Takie rozwiązanie mogłoby przynieść m. in. obniżenie kosztów promocji a także przy-
zwyczajenie się klienta do danej usługi bądź sprawienie, że zostanie ona zauważona (klient
wcześniej nie zdawał sobie sprawy z istnienia danej usługi, nie zetknął się z nią).
Marketing bezpośredni
Jak wcześniej wspomniano (przy okazji omawiania działań z zakresu PR i reklamy wysta-
wienniczej), w przypadku Sopotu istniej możliwość zastosowania marketingu bezpośredniego.
Polegałby ono na tym, że zostałyby rozsyłane do placówek medycznych, biur podróży itp. in-
stytucji ulotki, katalogi oraz prezentacje CD z ofertą sanatoriów działających na terenie So-
potu.
Baza danych adresowych, która wykorzystywana byłaby w tym przypadku powstałaby m. in.
na podstawie:
Danych z książki telefonicznej i/lub Panoramy Firm
Wywiadów przeprowadzonych z kuracjuszami, turystami (pytano by m. in. o to skąd dana
osoba dowiedziała się o ofercie sanatoryjnej Sopotu)
Znajomości zawartych w czasie targów, wystaw o tematyce zdrowotnej i uzdrowiskowej
oraz innych tego typu spotkań, które organizowałoby (w których brałoby udział) miasto.
Materiały przesyłane by w ten sposób spełniały be dwie funkcje:
Promowałyby Sopot w pewnych kręgach zawodowych, jako miasto zdrowe, ale nie po-
zbawione życia kulturalnego i rozrywkowego
Służyłyby jako materiały pomocnicze w procesie sprzedaży (byłyby materialnym świadec-
twem usług turystycznych, sanatoryjnych, rozrywkowych i kulturalnych świadczonych w
Sopocie).
115
Wszystkie wyżej wymienione narzędzia powinny się uzupełniać, tworzyć spójny obraz
Sopotu. Należy pamiętać jednak o tym, aby jakość promowanego produktu była na jak naj-
wyższym poziomie, ponieważ w przeciwnym razie wszystkie powyższe działania nie będą
miały żadnego celu.
Przykładowy harmonogram działań mających na celu promocję walorów uzdrowiskowych
Sopotu podano poniżej. Jest to tylko zarys działań. Ze względu na ograniczony przedmiot
pracy, nie podano tu szczegółowych harmonogramów dla poszczególnych rodzajów reklamy.
Przy wdrażaniu planu w życie takie działania należałoby podjąć.
Tabela 10 Harmonogram działań promocyjnych
1- 6 miesiąc
7- 12 miesiąc
13 – 18 miesiąc
19 – 24 miesiąc i
kolejne
Działania promocyjne wewnątrz miasta (mieszkańcy miasta) - organizacja konkursu dla
szkół oraz inne
Sprawdzenie, czy działa-
nia promocyjne przyno-
szą zamierzony skutek
Projekt strony
WWW dla Uzdro-
wiska Sopot
Powstanie strony WWW dla uzdrowi-
ska Sopot
Aktualizacja danych na nowej
stronie WWW
Spotkania z
kierownictwem
sanatoriów, opra-
cowanie wspól-
nego planu dzia-
łań
Wprowadzanie nowego systemu identyfi-
kacji wizualnej w sanatoriach (identyfikatory
itp.)
Rozstrzygniecie
konkursu na logo
Uzdrowiska Sopot
Opracowanie spójnego
programu tożsamości
wizualnej dla uzdrowiska
Sopot
Wprowadzenie nowego systemu identyfi-
kacji wizualnej w Urzędzie Miasta (identyfi-
katory itp.)
Sprawdzenie czy nowy
system identyfikacji
został zauważony
Współpraca z mediami, nadawanie rozgłosu bieżącym imprezom (w ramach PR)
Produkcja spotów rekla-
mowych do rozgłośni
radiowych o zasięgu
ogólnokrajowym
Prezentacja spotów reklamowych w rozgło-
śniach radiowych o zasięgu ogólnokrajo-
wym (RMF FM,
Radio Zet)
Sprawdzenie wyników
kampanii radiowej
Kampania reklamowa
prasowa
Opracowanie reklam,
dodatków do gazet,
artykułów sponsorowa-
nych
Przeprowadzenie kampanii
Sprawdzenie wyników
kampanii prasowej
Kampania reklamowa zewnętrzna
Opracowanie plakatów
Przeprowadzenie kampanii
Sprawdzenie wyników
kampanii zewnętrznej
Opracowanie bannerów reklamowych
(i innych), które ukażą się w portalach
,
, oraz w wortalach
tematycznych na temat zdrowia,
uzdrowisk, itp.
Akcja promocyjna w Internecie
Sprawdzenie wyników
kampanii w Internecie
Produkcja filmu reklamowego
Prezentacja filmu reklamowego
116
1- 6 miesiąc
7- 12 miesiąc
13 – 18 miesiąc
19 – 24 miesiąc i
kolejne
Przeszkolenie
pracowników
Informacji
Turystycznej i
Uzdrowiskowej
Kontrolowanie pracy w Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej, aktualizowanie informacji dostęp-
nych w palcówce
Projekt datownika
pocztowego i
kartek poczto-
wych
Wprowadzenie do użytku datownika pocztowego, produkcja i wprowadzenie kartek na rynek
Projekt folderów i
katalogów reklamo-
wych, projekt pre-
zentacji na CD
Wykonanie i wprowadze-
nie folderów i katalogów
reklamowych, produkcja
płyt CD z prezentacją
Rozsyłanie folderów i prezentacji multimedialnych
Projekt konferencji (targów)
o tematyce uzdrowiskowo-
sanatoryjnej w Sopocie
Przygotowania do konferencji
(targów)
Konferencja
(targi), wzięcie udziału w
innych tego typu impre-
zach
Sprawdzanie i aktualizacja danych na temat Sopotu w portalach, wortalach i serwisach tematycznych na temat zdrowia,
sanatoriów i uzdrowisk
Źródło: Opracowanie własne
Po upływie dwóch lat, należałoby podsumować wyniki dotychczasowych działań, prze-
prowadzić kolejne badanie. Na tej podstawie wyciągnąć wnioski i opracować kolejny plan
działań, który byłby kontynuacją bądź modyfikacją niniejszych działań.
5. Określenie budżetu promocji
Aby w pełni wykonać wszystkie założone cele przy wykorzystaniu zaproponowanych na-
rzędzi należy przyjąć metodę zadaniową. Ona bowiem zapewni odpowiednie wykorzystanie
środków finansowych i dobre wykonanie zadania.
Środki finansowe na wykonanie powyższych zadań powinny pochodzić m. in. z następu-
jących źródeł:
Środki finansowe pochodzące z budżetu miasta
Środki finansowe pochodzące od sponsorów, z budżetów promocyjnych firm działają-
cych w Sopocie, zainteresowanych rozwojem miasta. W ten sposób mogą być finansowa-
ne wydarzenia, np. targi o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej, konkursy, itp.
Środki finansowe z UE
Ze względu na ograniczone środki finansowe na promocję, którymi dysponuje gmina,
proponowane działania należy wykonywać stopniowo. Należy je wykonywać w pewnym usta-
lonym porządku, przy czym należy ciągle pamiętać, o tym aby jakość świadczonych usług by-
ła na najwyższym poziomie.
117
6. Pomiar i ocena skuteczności przekazu.
Wszystkie działania, aby mogły przynieść zakładane rezultaty, muszą być monitorowane
i kontrolowane. Na tej podstawie możliwe jest wyciąganie wniosków, a następnie weryfikacja
dotychczasowego sposobu myślenia.
Dlatego w przypadku działań promocyjnych w Sopocie należy monitorować je w sposób
ciągły. W tym celu należy:
Pytać turystów i kuracjuszy o to skąd dowiedzieli się o uzdrowisku Sopot i konkretnych
sanatoriach
Dlaczego wybrali właśnie takie a nie inne miejsce
Co podobało im się w Sopocie, a co najchętniej by zmienili
Inne w zależności od bieżących potrzeb
Innym sposobem na sprawdzenie tego, czy działania promocyjne przynoszą zamierzony
skutek jest monitorowanie ilości przyjazdów do Sopotu, czy nastąpił wzrost w częstotliwości
korzystania z danych usług itp.
Wyżej wymienione działania nie wymagają zbyt wysokich nakładów pieniężnych, jednak
muszą spotkać się ze zrozumieniem ze strony kierownictwa poszczególnych placówek.
Aby zapewnić dobry przepływ informacji należy wytłumaczyć wszystkim zainteresowanym
osobom, jakie znaczenie ma taki monitoring, jakie są jego plusy i minusy.
Ze względu na wielość stron, które będą brały udział w tworzeniu nowego wizerunku
miasta, różnice w ich interesach krótkofalowych, ważne jest powołanie osoby (lub grupy
osób), które będą odpowiedzialne za koordynację wszystkich opisanych tu działań.
Osoby te były by odpowiedzialne za wprowadzanie poszczególnych działań w życie, ich ko-
ordynację oraz monitorowanie. Osoba taka powinna mieć możliwość konsultowania swoich
decyzji ze prezydentem miasta, oraz głównymi grupami mającymi wpływ na sytuację w mie-
ście.
118
Wnioski
Problematyka promocji dóbr miejskich w życie zastała wprowadzona stosunkowo niedawno
(porównując z promocją dóbr konsumpcyjnych). Dlatego w obecnej chwili istnieje niewiele opra-
cowań, które szczegółowo omawiałyby działania podejmowane przez władze miast i gmin na
rzecz promocji tych dóbr.
W niniejszej pracy podjęto próbę zebrania i analizy dotychczasowych działań, które podjęły
władze i społeczeństwo Sopotu. Bardzo często były to działania spontaniczne, a promocja miasta
odbywała się jakby przy okazji pewnych wydarzeń mających miejsce na terenie Sopotu.
Od 1999 roku miasto oficjalnie posiada status uzdrowiska. Dlatego biorąc pod uwagę sytuację
w jakiej się ono znajduje, jego walory geograficzne i uzdrowiskowe oraz dotychczasowe doświad-
czenia społeczeństwa, opracowano projekt działań promocyjnych, których celem byłaby zmiana
bądź uzupełnienie wizerunku Sopotu o aspekt uzdrowiskowy.
W tym celu należy podjąć szereg działań. Główne z nich to poinformowanie mieszkańców
Sopotu o korzyściach jakie niesie ze sobą uzdrowiskowy charakter miasta, czy stworzenie w świa-
domości turystów obrazu Sopotu, który jest miastem zdrowym, z rozwiniętą ofertą kulturalną
i rozrywkową. Posłużą do tego głównie działania z zakresu Public Relations i reklamy.
Z wywiadów z kuracjuszami wynika, że większość z nich informacji o Sopocie szuka
w Internecie lub/i w Informacji turystycznej i Uzdrowiskowej w Sopocie. Niestety strona miasta
nie zawiera wielu informacji na ten temat, a w w/w Informacji, klient zostaje odesłany do kon-
kretnego Sanatorium, ponieważ obsługa nie posiada pełnych informacji na temat danej placówki.
Dlatego należy:
Stworzyć witrynę, która zawierałaby aktualne i pełne informacje o ofercie uzdrowiska So-
pot
Wyszkolić pracowników Informacji Turystycznej i Uzdrowiskowej w zakresie oferty
uzdrowiskowej Sopotu
Przeprowadzić ogólnopolską kampanię promocyjną w celu uzupełnienia wizerunku Sopo-
tu o aspekt uzdrowiskowy.
Aby w/w działania odniosły zamierzony skutek, potrzebne będzie zaangażowanie wielu ludzi
oraz środki finansowe pochodzące często z budżetów promocyjnych firm zainteresowanych in-
westowaniem w Sopocie.
W pracy podano projekt działań promocyjnych. Należy jednak pamiętać o tym, aby już
w trakcie wdrażania go w życie ciągle monitorować i analizować poczynione działania, a w razie
potrzeby korygować je.
119
Spis literatury
1. Altkorn J. Marketing w turystyce, PWN, Warszawa 1998
2. Benio M., Bober J. , Hausner J. (red) i inni, Programowanie rozwoju regionalnego. Poradnik dla
samorządów województwa, Kraków 1999; [w:] Sopot Plan Strategiczny Miasta, Wydział
Strategii rozwoju Urząd Miasta Sopotu
3. Bielski K.,
Podstawy marketingu, TKNOiK, Toruń 1998,
4. Cenker E.M. , Public Relations, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 2000
5. Centrum Badań Regionalnych, Analizy porównawcze potencjału rozwojowego, Materiały
porównawcze Sopot, Warszawa 2002
6. Cienkowski W., Praktyczny Słownik Wyrazów Bliskoznacznych, Polska Oficyna Wydawnicza
„BGW” Warszawa 1993
7. Daňo F., Hanulákova E., Vokounová, Wykorzystanie instrumentów marketingu w ksztaltowaniu
rozwoju miasta – przykład Bratysławy, Marketing i Rynek 10/2000
8. Daszkowska M., (redakcja), Zarys marketingu usług, UG, Gdańsk 1993
9. Dlaczego warto zainwestować i założyć własną witrynę WWW, Web Design&Internet Marketing,
www.on-line.pl (październik 2003)
10. Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Wydawnictwo Astrum, Wrocław
1999
11. Domański R. , Podstawy planowania przestrzennego, PWN, Poznań-Warszawa1989
12. Gajdzik B., Urząd miejski w Bytomiu, Orientacja marketingowa gminy, Marketing
i Rynek, 2/98
13. Gajdzik B., Urząd miejski w Bytomiu, Gmina jako podmiot gospodarczy i organizacja non-profit,
Marketing i Rynek, 7/98
14. Garbarski L. , I. Rutkowski, W. Wrzosek, Marketing. Punkt Zwrotny nowoczesnej firmy, PWE,
Warszawa 1998
15. Golec J. Kronika XX wieku, GOLMAR, Gdynia 2001
16. Gryffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1999
17. Huber K., Image, czyli jak być gwiazdą na rynku, Businessman Book, Warszawa 1994
18. Kall J., Reklama, PWE, Warszawa 1998
19. Kall J., Silna marka, Istota i kreowanie, PWE, Warszawa 2001
20. Kotler P., Marketing Analiza, Planowanie, Wdrażanie i Kontrola; Felberg SJ, Warszawa 1999
21. Kłeczek, R. Kowal W., Woźniczka J.: Strategiczne planowanie marketingowe, PWE, Warszawa
1993
121
22. Kwarciak B., Co trzeba wiedzieć o reklamie, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu,
Karków 1997
23. Kuryer Sopocki, Numery z lat 1999-2003Alina Białkowska-Gużyńska, Kasa Samorządu,
Businessman, Październik 2002
24. Łuczak A. , Wizerunek miasta jako element strategii marketingowej; Marketing terytorialny;
Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Markowskiego; PAN,
25. Maik W., Podstawy geografii miast, skrypt, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 1992;
26. Markowski T. , Marketing miasta; Marketing terytorialny; Praca zbiorowa pod redakcją
Tadeusza Markowskiego; PAN Warszawa 2002,
27. Michalski T. dr , Przeszłość i przyszłość Sopotu jako Uzdrowiska, Urząd Miasta Sopotu, Sopot,
Listopad 2002
28. Mullins L. J. „Management and Organizational Behavior, Pitman (1996), s.70 [w:] D.
Bartkowska-Nowak, J. Nowak, J. Webb, “Zarządzanie w gminie – podręcznik
doskonalenia umięjętnoiści kierowniczych”, Warszawa 1998,
29. Nowacki R., Strużycki M., Reklama w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa 2002
30. Olszewska J., Wizerunek jako narzędzie tworzenia przewagi strategicznej gminy, Marketing i
Rynek, 11/2000
31. Payne A., , PWE, Warszawa 1996
32. Sperski M., Sopot Przewodnik, Wydawnictwo BRYZA, Gdańsk,
33. Sutherland M., Syvester A. K., Reklama a umysł, Co działa co nie dział i dlaczego, PWN,
Warszawa 2003
34. Szromnik A.; Marketing terytorialny-koncepcja ogólna i doświadczenia praktyczne, Marketing
Terytorialny Praca zbiorowa pod redakcją T. Markowskiego; PAN Warszawa 2002
35. Topczewska T. , Promocja rozwoju gospodarczego gminy. IGPIK Warszawa 1996
36. Tusk D., Duda W., Gach Z., Dawny Sopot, (z serii Był sobie Gdańsk), Fundacja „Dar
Gdańska, Gdańsk 1998
37. Uchwała nr XLI/493/98 Rady Miasta Sopotu w Sprawie ustanowienia Statutu Uzdrowiska Sopot,
Sopot 18 czerwca 1998 r.
38. Urząd Miasta Sopotu, Raport o stanie środowiska naturalnego w Sopocie, Lokalna Agenda 21,
Sopot 2002
39. Ustawa o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 r., Dz. U. 1990, nr 16, poz.95
40. Wójcik K. , Public Relations od A do Z, t. I, Placet, Warszawa 1997
41. Wiktor J. W., Promocja System komunikacji przedsiębiorstwa z rynkiem, PWN, Warszawa 2001
122
Internet
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
123
Załączniki do pracy
Załącznik nr 1
SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ SANATORIUM
MINISTERSTWA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI W SOPOCIE
OFERTA
SOPOT , LISTOPAD 2002 ROK
ZAPRASZAMY PO ZDROWIE I WYPOCZYNEK DO
SANATORIUM MSW i A „HELIOS”
W SOPOCIE
Sanatorium „HELIOS” położone jest w strefie uzdrowiskowej Sopotu
–perły uzdrowisk bałtyckich.
Usytuowane jest tuż nad brzegiem morza ( 50 metrów od plaży ) ,
wśród zieleni , w pobliżu ujęcia źródła solankowej wody mineralnej.
Dzięki tak korzystnej lokalizacji nasi goście bez ograniczeń
korzystają z podstawowego atutu sopockiego uzdrowiska, jakim jest
mocnobodźcowy, nadmorski klimat – talassoterapia –aerozoloterapia
wodą morską , aerozoloterapia jodowożywiczym powietrzem ,oraz
kąpiel w otwartym zbiorniku wodnym , jakim jest Morze Bałtyckie.
Niezależnie od klimatycznych walorów Sopotu, Sanatorium „HELIOS”
Oferuje usługi medyczne w ramach specjalistycznego lecznictwa
uzdrowiskowego w systemie rehabilitacji ambulatoryjnej
i stacjonarnej.
Prowadzimy :
-
oddział rehabilitacji kardiologicznej , dla pacjentów po zawale
mięśnia sercowego i zabiegach kardiochirurgicznych , wyposażony
w specjalistyczny sprzęt rehabilitacyjny , salę intensywnego
nadzoru kardiologicznego z kardiomonitorami i możliwością
wykonania badań specjalistycznych ( próby wysiłkowe EKG. , 24-
godzinne EKG. Metodą Holtera)
-
oddział rehabilitacyjny dla dzieci w wieku 3-6 lat z opiekunem –
profil leczniczy –schorzenia układu oddechowego
-
oddział sanatoryjny (profile leczenia : schorzenia dróg
oddechowych i reumatologiczne )
-
oddział rehabilitacji schorzeń narządów ruchu dla pacjentów
z przewlekłymi dolegliwościami bólowymi kręgosłupa oraz po
zabiegach operacyjnego leczenia dyskopatii , wyposażony w wyciąg
pulsacyjny typu Eltrac .
Ośrodek nasz spełnia wszelkie standardy stawiane nowoczesnym
zakładom leczniczym zarówno pod względem warunków hotelowych
jak i wysoce specjalistycznej opieki medycznej. Poza doskonale
wyposażoną bazą leczniczą posiadamy również własne laboratorium
analityczne , kawiarenkę tlenową oraz gabinet stomatologiczny.
Oferujemy pełną gamę zabiegów z zakresu :
hydroterapii :
kąpiele perełkowo-ozonowe , masaże podwodne ,
masaże wirowe kończyn górnych i dolnych , bicze szkockie , kąpiele
galwaniczne , kąpiele solankowe,
peloidoterapii
z zastosowaniem pasty borowinowej ,
kinezyterapii
– indywidualnej (ćwiczenia wspomagane,z oporem, wolne,
na cykloergometrach i innych rotorach do ćwiczeń kończyn górnych
i dolnych) i zbiorowej (gimnastyka ogólnie usprawniająca , kondycyjna
, oddechowa, kardiologiczna, wyrównawcza – zapobiegająca zmianom
wynikającym ze zmniejszonej aktywności w życiu codziennym i
korekcyjna )
fizykoterapii
( światłolecznictwo , ultrasonoterapia ,
elektrolecznictwo- galwanizacja, jontoforeza , DD ,
elektrostymulacja , diatermia krótkofalowa impulsowa ,
magnetoterapia , laseroterapia )
termo- i krrioterapii miejscowej oraz masaże klasyczne.
W trakcie pobytu w naszym ośrodku zapewniamy całodobową opiekę
lekarsko -pielęgniarską .
Posiadamy bazę noclegową w apartamentach oraz pokojach jedno –
i dwuosobowych z pełnym węzłem sanitarnym i TV –SAT.
Wyżywienie na miejscu ; diety według wskazań lekarskich . Możliwość
zapewnienia diety :
-
cukrzycowej
-
niskotłuszczowej
-
bezglutenowej
-
wątrobowej
-
wegetariańskiej
-
przeciwmiażdzycowej
Organizujemy zjazdy naukowe , szkolenia , konferencje. Dysponujemy
salami konferencyjnymi na 20, 30, 60 i 240 miejsc – wyposażone
w sprzęt audiowizualny .
Na terenie sanatorium znajduje się kawiarenka tlenowa , gabinet
stomatologiczny , laboratorium analityczne , kawiarnia , stół do
gry w bilarda , przedszkole dla dzieci – gdzie rodzice mogą
pozostawić dzieci pod fachową opieką w czasie kiedy korzystają
z zabiegów leczniczych, biblioteka , w sezonie wiosenno - letnim
wypożyczalnia rowerów dla dorosłych oraz dzieci .
Załącznik nr 2
Na terenie oœrodka znajduj¹ siê gabinety:
W sanatorium wykonujemy badania:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
kardiologiczny
reumatologiczny
internistyczny
pulmunologiczny
laryngologiczny
leczenia bólu
leczenia niep³odnoœci
leczenia oty³oœci
EKG
Próba wysi³kowa na bie¿ni
Komputerowe badanie wzroku
Poziom cukru we krwi
Poziom cholesterolu i trójglicerydów
we krwi
Na terenie oœrodka znajduj¹ siê gabinety:
W sanatorium wykonujemy badania:
SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAK£AD OPIEKI ZDROWOTNEJ
W SOPOCIE
81-820 Sopot
ul. 23 Marca 105
Tel. / fax:
(58) 551-72-63
(58) 551-46-67
e-mail: lesnik@sanatoria.com.pl
www.sanatoria.com.pl
Sanatorium Uzdrowiskowe
„Leœnik”
Sanatorium Uzdrowiskowe
„Leœnik”
S
ERDECZNIE
Z
APRASZAMY
!!!
S
ERDECZNIE
Z
APRASZAMY
!!!
Baza zabiegowa
Baza zabiegowa
143
S
O
P
O
T
Sopot to malownicze, nadmorskie uzdrowisko
o szczególnych walorach klimatycznych i krajobrazowych.
Sanatorium Uzdrowiskowe „Leœnik” po³o¿one jest na
leœnej polanie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.
Dysponujemy 180 miejscami w pokojach 1, 2
i 3- osobowych z balkonem i pe³nym wêz³em
sanitarnym.
(rêczny klasyczny - czêœciowy, masa¿ uciskowy).
narz¹du ruchu
uk³adu kr¹¿enia
uk³adu oddechowego
osteoporozê
oty³oœæ
(k¹piele solankowe, kwasowêglowe, pere³kowe,
borowinowe, aquavibron, masa¿ podwodny, masa¿e
wirowe koñczyn górnych i dolnych)
(lampy solux i kwarcowa, lampa Bioptron
i BIO V, ultradŸwiêki, k¹piel 4-komorowa,
diadynamik, terapuls, interdyn, magnetronik,
laseroterapia, krioterapia)
(sala gimnastyczna wyposa¿ona w specjalistyczny
sprzêt przystosowany do prowadzenia zbiorowej
i indywidualnej gimnastyki, zarówno leczniczej
i rehabilitacyjnej jak i rekreacyjnej: atlas, bie¿nia,
symulator wiose³, rowery, UGUL-e , rotory, itp.)
(inhalacje indywidualne: solankowe, z lekami,
z olejkami, aromaterapia)
hydroterapii
fizykoterapii
kinezyterapii
inhalatorium
masa¿e
Leczymy schorzenia:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
W naszym Sanatorium przeprowadzane s¹
nastêpuj¹ce zabiegi lecznicze:
Leczymy schorzenia:
W naszym Sanatorium przeprowadzane s¹
nastêpuj¹ce zabiegi lecznicze:
Zapraszamy na pobyty
w 7, 14 i 21 dniowych
turnusach sanatoryjnych. W ramach op³aty oferu-
jemy zakwaterowanie, ca³odzienne wy¿ywienie, trzy
zabiegi dziennie oraz ca³odobow¹ opiekê lekarsko-
-pielêgniarsk¹.
Proponujemy równie¿ leczenie ambulatoryjne
w dowolnym cyklu leczenia.
Przyjmujemy równie¿ osoby kierowane przez PCPR
na 14- dniowe turnusy rehabilitacyjne.
Zapraszamy na pobyty
Do dyspozycji kuracjuszy na miejscu:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
W godzinach popo³udniowych lubi¹cy aktywny
wypoczynek mog¹ skorzystaæ z:
Oferujemy ponadto:
baza zabiegowa
jadalnia
kawiarnia
biblioteka
kort tenisowy
sto³y do ping-ponga i bilarda
szachy plenerowe
œcie¿ki zdrowia
wieczorków tanecznych
pieczenia kie³basek przy ognisku
wieczorków poetyckich
prelekcje z lekarzami
prelekcje firm medycznych
Do dyspozycji kuracjuszy na miejscu:
W godzinach popo³udniowych lubi¹cy aktywny
wypoczynek mog¹ skorzystaæ z:
Oferujemy ponadto:
Wieloletnie doœwiadczenie, wysokowykwalifiko-
wana kadra medyczna, po³o¿enie na leœnej polanie
oraz cisza i spokój sprawiaj¹, ¿e przebywaj¹cy goœcie
szybko regeneruj¹ si³y i powracaj¹ do zdrowia.
Atrakcj¹ Sanatorium jest inhalatorium zbiorowe
ze specyficznym mikroklimatem, którego cech¹ jest
wystêpowanie aerozolu powstaj¹cego z solanki.
Atrakcj¹ Sanatorium jest inhalatorium zbiorowe
Spis tabel
Tabela 1 Subprodukty miejskie (terytorialne)
Tabela 2 Rodzaje reklamy, cechy charakterystyczne
Tabela 3 Typologia działań promocyjnych w gminie
Tabela 4 Etapy działań promocyjnych w organizacji
Tabela 2 Miasta Partnerskie Sopotu
Tabela 6 Cele strategiczne dla miasta Sopot
Tabela 7 Grupy klientów w Sopocie
Tabela 8 Propozycje działań Public Relations
Tabela 9 Propozycje wykorzystania poszczególnych rodzajów reklamy
Tabela 10 Harmonogram działań promocyjnych
Spis rysunków
Rysunek 1 Gmina jako układ składający się z komponentów
Rysunek 2 „Cztery P” Marketing mix
Rysunek 3 Transformacja „Cztery P” na „Cztery C”
Rysunek 4 Terytorialny marketing-mix
Rysunek 5 Produkt miejski
Rysunek 6 Elementy procesu komunikacji marketingowej
Rysunek 7 Jan Jerzy Haffner - portret
Rysunek 8 Wybrane dyplomy i wyróżnienia jakie otrzymało miasto Sopot w ostatnich la-
tach
Rysunek 9 Pocztówka wydana na początku XX w z okazji Sopockiego Tygodnia Sportu
Rysunek 10 Pocztówka wydana na początku XX w z okazji regat
Rysunek 11 Pocztówka wydana na początku XX w z okazji Sopockiego Tygodnia Sportu
Rysunek 12 Pocztówka z roku 1904 przedstawiająca budynek Sanatorium
Rysunek 13 Pocztówka z roku 1904 przedstawiająca Herb Sopotu
Rysunek 14 Wzory wybranych datowników pocztowych, wykorzystywanych w Sopocie
Rysunek 15 Koperta przedstawiająca sposób w jaki umieszczane były datowniki Sopockie
Rysunek 16 Znaczek z 1923 roku przedstawiający Sopot z początku wieku wydany
z okazji wystawy filatelistycznej.
Rysunek 17 Strona tytułowa „Kroniki miasta Sopotu” dr. Fritza Schultza z 1905 roku.
Rysunek 18 Strony tytułowe wybranych Roczników Sopockich w latach 1976 - 1999
Rysunek 19 Strony tytułowe książek o Sopocie
Rysunek 20 Strony tytułowe folderów turystycznych
Rysunek 21 Strony tytułowe folderów turystycznych
Rysunek 22 Strony tytułowe folderów turystycznych
Rysunek 23 Reklama jednego z Sopockich pensjonatów z początku XX wieku.
Rysunek 24 Logo firm i organizacji działających w Sopocie
Rysunek 25 Plakaty informujące o imprezach mających miejsce w Sopocie
Rysunek 26 Plakaty reklamujące sopocki turniej tenisowy
Rysunek 27 Projekty znaków graficznych na stulecie miasta Sopot (wersja czarno-biała)
Rysunek 28 Bursztynowe medaliony i pieczęć wykonane z okazji 100–lecia Sopotu
Rysunek 29 Ulotka Kosmetyków SOPOT SERIA BRĄZUJĄCA RELAKSUJĄCA
Rysunek 30 Rysunek promujący miasto podczas Dni Sopotu w Sztokholmie
Rysunek 31 Oficjalna strona miasta Sopot (strona główna)
Rysunek 32 Dyplom otrzymany przez Sopot za witrynę WWW
Rysunek 33 Oficjalna strona internetowa Sopotu
Rysunek 34 Oficjalna strona internetowa Sopotu (eGmina)
Rysunek 35 Oficjalna strona internetowa Sopotu (Turystyka)
Rysunek 36 Oficjalna strona internetowa Sopotu (Uzdrowisko)
Rysunek 37 Oficjalna strona internetowa Sopotu
Rysunek 38
Strona Sopockiej Internetowej Bazy Turystycznej (strona nieoficjalna)
Rysunek 39
Strona Uzdrowiska Sopot (strona nieoficjalna)
Rysunek 40
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( Sanatoria w Polsce)
Rysunek 41
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( uzdrowiska.info.pl)
Rysunek 42
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( MaxMedia.pl)
Rysunek 43
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej( uzdrowiska i sana-
toria w Polsce)
Rysunek 44
Strona wortalu o tematyce uzdrowiskowej i sanatoryjnej (Uzdrowiska Pol-
skie)
Rysunek 45 Folder reklamowy Sanatorium „Helios” w Sopocie (strona tytułowa)
Rysunek 46 Strona Sanatorium „Helios”
Rysunek 47 Foldery reklamowe Sanatorium „Leśnik” w Sopocie (strona tytułowa)
Rysunek 48 Informacja na temat Sanatorium „Leśnik”
Rysunek 49 Foldery reklamowe Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego
Rysunek 50 Ulotka reklamowa Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego otrzymywa-
na z cennikiem w recepcji
Rysunek 51 Mapa Polski z zaznaczonymi miejscowościami o charakterze uzdrowiskowym
Rysunek 52
Strona Sopotu (strona nieoficjalna)
Rysunek 53
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (strona główna)
Rysunek 54
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (obiekty)
Rysunek 55
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (obiekty)
Rysunek 56
Strona Uzdrowiska Kołobrzeg (rezerwacje)
Rysunek 57 Strony tytułowe programów Sopockiego Festiwalu Piosenki (z roku 1967
i 2003)
Rysunek 58 Logo AquaParku w Sopocie
Rysunek 59 Ulotka zawierająca propozycje inwestycyjne miasta
Rysunek 60 Oficjalna strona miasta Sopot (Uzdrowisko)
Rysunek 61 Oficjalna strona miasta Sopot (Ochrona Środowiska)
Rysunek 62 Wyniki wyszukiwania w portalu Interia.pl, po wpisaniu słowa „uzdrowisko”
Spis fotografii
Fot. 1 Molo w Sopocie
Fot. 2- 5 Sopot
Fot. 6 Widok z lotu ptaka na Łazienki Południowe i pomsty kąpielowe
Fot. 7 Sanatorium Bałtyckie
Fot. 8 Kościół p.w. NMP Gwiazdy Morza (stan obecny)
Fot. 9 Strona tytułowa Kroniki Miasta Sopotu
Fot. 10 Ratusz z 1911 roku
Fot. 11 Ratusz dziś
Fot. 12 Grand Hotel w Sopocie
Fot. 13 Budynek w Sopocie, odnowiony z okazji 100-lecia miasta Sopotu
Fot. 14 Budynek Stowarzyszenia Turystycznego Sopot przy ul. Dworcowej 4 w Sopocie
Fot. 15 Zdjęcie wykonane podczas jednego z koncertów w ramach Festiwalu Piosenki
w Sopocie
Fot. 16,17 Budynek Zespołu Reumatologicznego 100 lat temu i dziś
Fot. 18 Wnętrze budynku Zespołu Reumatologicznego 100 lat temu i dziś
Spis wykresów
Wykres 1 Przewidywane dochody miasta Sopot w roku 2003
Wykres 2 Dochody własne Sopotu
Wykres 3 Wydatki miasta Sopot
Spis załączników
Załącznik 1 Oferta Sanatorium Helios
Załącznik 2 Oferta Sanatorium „Leśnik”
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Projekt działań reedukacyjnych dla dziecka siedmioletniego, które wykazuje obniżony poziom rozwoju m
analiza dzialan promocyjnych id Nieznany (2)
promocja gosp kryteria wyboru projektow dzialanie 1 4 kwiecien 2009
Ustalanie metod kontroli i przygotowanie projektów działań dla poprawy?ektywności przedsiębiorstw en
Analiza wpływu projektów realizowanych w ramach Działania 1 5 ZPORR na rozbudowę infrastruktury społ
analiza dzialan promocyjnych
9 Adam Miller Analiza sytuacji beneficjentow ostatecznych projektu
promocja gosp kryteria wyboru projektow dzialanie 1 4 kwiecien 2009
Analiza sygnałów projekt
Projekt bazy danych dla Przycho Nieznany
TREŚCI I DZIAŁANIA MOTORYCZNE DLA PIERWSZEGO ETAPU, Pedagogika
projek 1 obciazenie stale dla stropu drewnianego
Karta projektu zarzadzanie produkcja dla grop ZIP, ZPAPB
więcej podobnych podstron