1
GRUBIARKA SCHEMAT KINEMATYCZNY
OPIS
W korpusie (1) jest uło
ż
yskowany na stałe wał no
ż
owy (2). Ma on nap
ę
d z silnika elektrycz-
nego (3) przez pasek klinowy. Wał no
ż
owy jest w mniejszych grubiarkach dwuno
ż
owy,a w
wi
ę
kszych – najcz
ęś
ciej trzy. Przed wałem no
ż
owym (patrz
ą
c od strony wej
ś
ciowej obrabiar-
ki, w kierunku posuwu „u”) jest przedni, ryflowany (gdy
ż
z tej strony górna powierzchnia ob-
rabianego materiału (19) jest nierówna) walec posuwowy (4). Jest on uło
ż
yskowany prze-
suwnie w pionie i znajduje si
ę
pod naciskiem spr
ęż
yn (nie ma na schemacie). Za wałem no-
ż
owym (2) znajduje si
ę
tylny, gładki (tu materiał jest ju
ż
obrobiony od góry) walec posuwowy
(5). Jest on równie
ż
uło
ż
yskowany przesuwnie w pionie i znajduje si
ę
pod naciskiem spr
ęż
yn
(nie ma na schemacie). Oba walce posuwowe (4 i 5) maj
ą
nap
ę
d z silnika nap
ę
du posuwu
(6), przez pasek klinowy i dwubiegow
ą
skrzynk
ę
przekładniow
ą
(7) oraz przekładni
ę
ła
ń
cu-
chow
ą
. Silnik nap
ę
du posuwu (6) jest dwubiegowy, a wi
ę
c w sumie s
ą
4 pr
ę
dko
ś
ci posuwu –
do wyboru przez operatora grubiarki. Poz. 8 – to napinacz ła
ń
cucha.
Pomi
ę
dzy wałem no
ż
owym (2) a przednim walcem posuwowym (4) znajduje si
ę
przednia
listwa naciskowa (9). Ma ona budow
ę
segmentow
ą
(nierówny materiał od góry!) i znajduje
si
ę
pod naciskiem spr
ęż
yn (nie ma na schemacie). Pomi
ę
dzy wałem no
ż
owym (2) a tylnym
walcem posuwowym (5) znajduje si
ę
tylna listwa naciskowa (10). Znajduje si
ę
ona równie
ż
pod naciskiem spr
ęż
yn, ale jest jednolita, bo tu jest ju
ż
materiał obrobiony. Obie listwy naci-
skowe (9 i 10) spełniaj
ą
wa
ż
n
ą
rol
ę
, gdy
ż
tworz
ą
układ usztywniaj
ą
cy obrabiany materiał w
strefie obróbki, tłumi
ą
drgania i niekiedy pozwalaj
ą
na obróbk
ę
materiału krótszego ni
ż
roz-
staw walców posuwowych.
Stół (11) jest osadzony przesuwnie w pionie. Jest on podnoszony i opuszczany na wysoko
ść
w celu regulacji grubo
ś
ci lub szeroko
ś
ci obrabianego materiału. Zgrubne nastawianie (gru-
bo
ś
ci lub szeroko
ś
ci), wg skali, ma nap
ę
d z silnika (14) przez pasek klinowy, przekładnie
ś
limakowe i mechanizmy
ś
rubowe. W wi
ę
kszo
ś
ci współczesnych grubiarek s
ą
dwie
ś
ruby
2
usytuowane wewn
ą
trz korpusu po jego lewej i prawej stronie (patrz
ą
c w kierunku posuwu
„u”) i s
ą
one trwale zamocowane od dołu do stołu. W najnowszych rozwi
ą
zaniach grubiarek
mo
ż
na spotka
ć
4
ś
ruby, usytuowane w naro
ż
nikach, wewn
ą
trz korpusu maszyny. Poprawia
to stabilno
ść
i dokładno
ść
przesuwu stołu w pionie oraz zmniejsza mo
ż
liwo
ść
jego „kantowa-
nia” si
ę
. Nastawianie precyzyjne na wymiar grubo
ś
ci lub szeroko
ś
ci odbywa si
ę
kółkiem
r
ę
cznym (15), które jest poł
ą
czone przekładni
ą
ła
ń
cuchow
ą
z wałem nap
ę
dowym
ś
limaka
przekładni do podnoszenia i opuszczania stołu. Nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na to,
ż
e podczas
„szybkiego” podnoszenia lub opuszczania stołu przyciskiem, za pomoc
ą
silnika (14) kółko
r
ę
czne (15) szybko si
ę
obraca, bo ma nap
ę
d z przekładni ła
ń
cuchowej w odwrotnym kierun-
ku. Nie mo
ż
e ono wi
ę
c mie
ć
ż
adnej wystaj
ą
cej „korbki”, bo mo
ż
e zahaczy
ć
majstra o kie-
sze
ń
, a to si
ę
na ogół
ź
le ko
ń
czy. W stole (11) znajduj
ą
si
ę
gładkie rolki (12 i 13) bez nap
ę
du.
S
ą
one uło
ż
yskowane w ten sposób,
ż
e mog
ą
by
ć
wysuwane nieco ponad powierzchni
ę
sto-
łu lub chowane poni
ż
ej tej powierzchni i blokowane w
żą
danym poło
ż
eniu (nie ma na sche-
macie). Wysuni
ę
cie rolek jest wskazane przy trudnych warunkach skrawania, jak. np. twarde
drewno (d
ą
b, jesion), du
ż
a szeroko
ść
skrawania, du
ż
a grubo
ść
zbieranej warstwy materiału
itp. Wysuni
ę
te nieco ponad stół rolki ułatwiaj
ą
wtedy przej
ś
cie obrabianego materiału przez
grubiark
ę
. W przypadku strugania łatwiejszego, np. drewno sosny, listwy, elementy o małym
przekroju, mała grubo
ść
zbieranej warstwy itp. rolki mog
ą
by
ć
schowane. Jest to nawet zale-
cane przy struganiu listewek o małym przekroju (np. 20 x 20 mm), zwłaszcza z drewna mi
ę
k-
kiego (
ś
wierk !), gdy
ż
wysuni
ę
cie rolek, przy jednoczesnym du
ż
ym nacisku walców posuwo-
wych i listew naciskowych, mo
ż
e powodowa
ć
odkształcenia tych elementów na przekroju
poprzecznym. Niektórzy producenci grubiarek oferuj
ą
instalacj
ę
zraszania stołu specjalnym
ś
rodkiem po
ś
lizgowym ułatwiaj
ą
cym przej
ś
cie np. drewna za
ż
ywiczonego.
Cały układ roboczy (wał no
ż
owy, listwy naciskowe) i posuwowy (walce, listwy naciskowe)
jest przykryty od góry odchyln
ą
pokryw
ą
(16). W jej górnej cz
ęś
ci jest zainstalowana ssawa
odci
ą
gowa (17), do której przył
ą
cza si
ę
indywidualny lub centralny odci
ą
g wiórów. Praca na
grubiarce bez sprawnego odci
ą
gu jest praktycznie niemo
ż
liwa.
Na stronie wej
ś
ciowej do maszyny znajduj
ą
si
ę
zapadki przeciwodrzutowe (18).
REGULACJA DOCISKU WALCÓW POSUWOWYCH