Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 1 z 13

Krótki kurs pierwszej pomocy

Co każdy facet wiedzieć powinien?

John F. Hunt

I Jak wykonać manewr Heimlicha
II Przywracanie akcji serca
III Skrajne temperatury

IV Wstrząs
V Jak tamować krwotok

VI Oparzenia
VII Krwotok z nosa

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 2 z 13

I Jak wykonać manewr Heimlicha

Dławienie się jest czymś strasznym zarówno dla osoby poszkodowanej, jak i dla tych,
którzy to widzą. Jeśli ktoś się dławi, nie należy interweniować, dopóki osoba ta kaszle.
Kaszel oznacza, że drogi oddechowe nie są zablokowane i wciąż mogą nabierać powietrze
do płuc. Ten, kto się dławi, łapie się za szyję lub instynktownie na nią pokazuje.
Do sytuacji takiej dochodzi, kiedy coś trafi do tchawicy zamiast do przełyku i droga
powietrza zostaje częściowo lub całkowicie zablokowana. Manewr Heimlicha wyrzuca
powietrze z płuc, aby usunąć niepożądaną przeszkodę. Kiedy ktoś się dławi, potrzebne
jest szybkie działanie. Mózg umiera na skutek niedotlenienia w ciągu 4 do 6 minut.

Etap 1. Stwierdzenie stanu poszkodowanej osoby

Jeśli ktoś się dławi, ma kłopoty z oddychaniem i nie może mówić. Najlepiej zapytać tę
osobę, czy się dławi, a kiedy kiwnie głową, należy podjąć szybkie działanie. Pytanie jest
ważne, ponieważ podobne objawy może mieć atak serca. Zanim zaczniesz działać,
musisz wiedzieć, co się dzieje.

Etap 2. Uciskanie brzucha

1. Stań za tą osobą, obejmując ją w pasie.
2. Zaciśnij pięść i przyłóż ją kostką kciuka do nadbrzusza osoby poszkodowanej,

nieco powyżej pępka, ale poniżej żeber.

3. Przyciśnij swoją pięść drugą ręką, zegnij łokcie i przyciągaj ręce energicznym,

zdecydowanym ruchem do siebie, ku górze.

Ruchy te należy powtarzać, aż przeszkoda w tchawicy zostanie wykrztuszona. Jeśli nie
uda się tego zrobić w ciągu 15 sekund, niech ktoś dzwoni po karetkę. Kontynuuj
uciskanie brzucha. Poszkodowany może stracić przytomność. Nie martw się, że możesz
połamać mu żebra lub zrobić jakąś krzywdę. Jeśli nie wydusisz z niego tego,
co zablokowało mu tchawicę, może zadławić się na śmierć. Uciskaj brzuch tak mocno,
jak potrafisz.

Jeśli poszkodowany traci przytomność

1. Ułóż go na płask na plecach.
2. Palcem wskazującym usuń z ust nieprzytomnego wszystko, co mogłoby tamować

przepływ powietrza, ale nie wkładaj go w tchawicę. W przypadku małych dzieci nie
rób tego wcale, jeśli nie widzisz przedmiotu, który spowodował dławienie.

3. Unieś podbródek osoby poszkodowanej, zaciśnij jej nos i przyłóż swoje usta do jej

ust. Zrób dwa razy powoli wydech, by przedmuchać jej drogi oddechowe.

4. Jeśli poszkodowany nie daje oznak życia, złóż jego nogi i usiądź mu okrakiem na

udach. Połóż dłoń na jego brzuchu powyżej pępka, a na niej drugą dłoń.

5. Wyprostuj

ramiona i szybkimi ruchami uciskaj brzuch poszkodowanego.

Jeśli przedmiot, który spowodował dławienie, nie wypadł po pięciu do dziesięciu
uciśnięciach, powtórz krok 2. i 3., a następnie znów uciskaj brzuch. (Nie uciskaj
brzucha noworodkom. Dzieciom powyżej roku już można).

Osoby z nadwagą i kobiety w ciąży

1. Ułóż osobę poszkodowaną na plecach na płaskiej powierzchni.
2. Złóż jej nogi razem i usiądź okrakiem na jej udach. Ułóż swoje dłonie na jej

mostku, pośrodku klatki piersiowej, i szybkimi ruchami uciskaj klatkę piersiową do
chwili, gdy ugnie się o kilka centymetrów.

3. Jeśli osoba ratowana straci przytomność, zastosuj kroki 2. i 3. z poprzedniej

procedury.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 3 z 13

Dzieci do roku życia

1.

Niech ktoś zadzwoni po karetkę lub inną pomoc medyczną.

2. Jeśli dziecko jest przytomne, usiądź, połóż dziecko twarzą w dół, nóżkami na swoim

przedramieniu. Podtrzymuj jego ciało udem, a główkę dłonią. Główka powinna być niżej
niż ciało. Szybko klepnij dziecko cztery, pięć razy dłonią w plecy.

5. Jeśli dziecko niczego nie wykrztusiło, odwróć je, podtrzymując szyję i główkę. Trzymaj

jego główkę niżej niż ciało. Dwoma lub trzema palcami uciśnij mostek dziecka
(tuż poniżej poziomu brodawek sutkowych). Nie uderzaj w żebra!

6. Powtarzaj kroki 2. i 3. do chwili wykrztuszenia przedmiotu utrudniającego

oddychanie. Jeśli dziecko traci przytomność, zajrzyj mu w usta. Tylko jeśli
zobaczysz ten przedmiot, próbuj wyciągnąć go palcem.

7. Unieś podbródek dziecka. Zaciśnij mu nos i przyłóż usta do jego ust. Zrób powoli

dwa wydechy.

8. Powtarzaj klepnięcia w plecy i uciskanie klatki piersiowej (podtrzymując cały czas

główkę i szyję dziecka).

9. Powtarzaj sekwencję powolnych wydechów, klepnięć w plecy i uciskania klatki

piersiowej do czasu wykrztuszenia przedmiotu lub przybycia pomocy medycznej.

Jeśli dławisz się, a jesteś sam

Manewr Heimlicha można wykonać także na sobie! Jeśli jest ktoś w pobliżu, idź do niego
natychmiast. Jeśli nie:

1. Nie wpadaj w panikę. Masz trzy minuty. Zadzwoń na pogotowie. Nawet jeśli nie

możesz mówić, oni sprawdzą, skąd dzwonisz. Wystukaj SOS (trzy krótkie, trzy
długie, trzy krótkie). Zostaw słuchawkę obok widełek, otwórz drzwi i przystąp do
działania.

2. Przyłóż pięść do brzucha, przyciśnij ją drugą ręką i z całej siły pociągnij w górę.
3. Jeśli nie pomogło, odszukaj jakiś mebel (oparcie krzesła, poręcz schodów, blat w

kuchni itp.) i rzuć się brzuchem, powyżej pępka, na krawędź. Powtarzaj to, bo
chodzi o twoje życie.

Od momentu wprowadzenia manewr Heimlicha uratował ponad 60 000 osób. Następny

możesz być ty lub ktoś, kogo kochasz.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 4 z 13

II Przywracanie akcji serca

Przywracanie akcji serca jest trudne i stosuje się wobec osób, u których ustało
oddychanie i praca serca. Poniżej zamieszczam pełny opis postępowania w takich
przypadkach, ale nie może on zastąpić specjalnego kursu pod okiem instruktora.
Statystyki pokazują, że zabieg ten stosowany jest najczęściej wobec najbliższych
członków rodziny, warto zatem wiedzieć, jak go wykonać. W nagłej potrzebie lepiej
przeprowadzić go nawet niezbyt perfekcyjnie niż wcale.

Etap 1. Sprawdzanie, czy osoba jest przytomna, i wzywanie pomocy

1. Krzyknij, „Słyszysz mnie? Czy możesz oddychać?".
2. Jeśli nie ma odpowiedzi, wezwij pogotowie i zacznij działać.
3. Staraj się nie ruszać z miejsca reanimowanej osoby, jeśli nie jest to konieczne. Delikatnie

przewróć ją na plecy, przytrzymując głowę, szyję i ramiona. Jeśli sądzisz, że mogło
nastąpić uszkodzenie kręgosłupa, uważaj na szyję.

Etap 2. Sprawdzanie oddechu

1. Najlepszym sposobem sprawdzenia, czy reanimowana osoba oddycha, jest przyłożenie

do jej ust swojego policzka. Jeśli oddycha, powinieneś poczuć ciepłe powietrze na
twarzy. Obserwuj też klatkę piersiową i brzuch tej osoby. Jeśli oddycha, powinien być
dostrzegalny jakiś ruch w tym obszarze ciała.

2. Jeśli w ustach osoby reanimowanej znajduje się jakaś treść, postaraj się ją usunąć.

Ponownie sprawdź, czy porusza się klatka piersiowa i brzuch. Czasami oczyszczenie
ust przywraca oddech.

3. Jeśli ratowany nie oddycha, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie.

Etap 3. Sztuczne oddychanie

1. Po oczyszczeniu dróg oddechowych odchyl głowę osoby reanimowanej i unieś

podbródek. Jeśli jest to dziecko, uważaj, by nie odchylić jego głowy zbyt mocno.

2. Zaciśnij nozdrza osoby reanimowanej kciukiem i palcem wskazującym.
3. Przyłóż szczelnie swoje usta do jej ust.
4. Powoli wdmuchuj powietrze do chwili, gdy klatka piersiowa ratowanej osoby zacznie się

unosić. Pomiędzy swoimi wydechami odrywaj usta, by powietrze mogło wyjść z płuc
reanimowanej osoby.

Etap 4. Sprawdź puls

1. Znajdź tętnicę szyjną, kładąc czubki palców na jabłku Adama i przesuwając je w górę

i w dół pomiędzy tchawicą i mięśniami szyi. Jeśli jest to niemowlę, sprawdź puls pod
ramieniem.

2. Przytrzymaj palce przez dziesięć sekund.
3. Jeśli jest puls - nie uciskaj klatki piersiowej. Możesz spowodować poważne

obrażenia.

4. Wdmuchuj powietrze do płuc co 5 sekund w przypadku dorosłego, co 4 sekundy

dziecku i co 3 sekundy niemowlęciu.

5. Sprawdzaj puls co pół minuty, żeby się upewnić, że serce wciąż bije, i kontynuuj

sztuczne oddychanie do chwili przybycia pomocy medycznej.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 5 z 13

6. Jeśli nie ma pulsu - Przejdź do etapu 5.

Etap 5. Uciskanie klatki piersiowej

1. Znajdź palcami miejsce, w którym spotykają się najniższe żebra. Jest to

środek klatki piersiowej, w jej dolnej części.

2. Połóż dłoń na tym miejscu, a na niej drugą, splatając palce. Jeśli jest to

małe dziecko, użyj tylko jednej dłoni. Trzeba naciskać dłonią, a nie

palcami, aby nie połamać żeber.

3. Wyprostuj ręce, aby uciskać bezpośrednio klatkę piersiową.

4. Uciśnij klatkę piersiową o 3 do 5 centymetrów w przypadku osoby dorosłej

i do 3 centymetrów w przypadku dziecka.

5. Po piętnastu uciśnięciach odchyl głowę osoby reanimowanej, unieś

podbródek (etap 3.), zaciśnij jej nos i zrób dwa wydechy do jej ust.

6. Kontynuuj sekwencję piętnastu uciśnięć i dwóch wydechów. Sprawdzaj

puls co minutę.

7. Kontynuuj działania do czasu przybycia pomocy medycznej.

8.

Uciskanie klatki piersiowej niemowlęcia

9. Połóż palec wskazujący i środkowy na mostku dziecka i delikatnie uciśnij

klatkę piersiową na nie więcej niż 2 centymetry. Licz głośno uciśnięcia,

jedno na sekundę, półtorej.

10.Co pięć uciśnięć wdmuchuj jeden wydech.

Etap 6. Idź na kurs

1.

Po przeczytaniu tych wskazówek zapisz się na kurs pierwszej pomocy.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 6 z 13

III Skrajne temperatury

Wychłodzenie

Wychłodzenie organizmu (hipotermia) następuje, kiedy ciepłota ciała obniża się

w tempie szybszym, niż organizm zdolny jest ją wytwarzać,

i temperatura ciała

spada poniżej 35 stopni. Może się tak stać bardzo szybko i grozić

poważnymi konsekwencjami bez niemal żadnych znaków ostrzegawczych.

Objawy

Zimna skóra, drżenie, zawroty głowy, niewyraźna mowa, chwianie się, brak

reakcji na ból i bodźce słowne, wolny puls i oddech. Wraz z dalszym obniżaniem

się temperatury ciała człowiek traci przytomność, a jego oddech i puls

zatrzymują się. Jeśli brak oddechu lub pulsu, rozpocznij akcję reanimacyjną.

Co robić

1. Przenieść poszkodowanego w ciepłe, suche miejsce.
2. Zdjąć mu wszelką mokrą odzież.
3. Powoli rozgrzać z obu stron ciało poszkodowanego (najlepszą metodą jest

bezpośredni kontakt ciała z ciałem), sprawdzić, czy poszkodowany odzyskuje

przytomność.
4. Podać ciepłe płyny i jedzenie wysokokaloryczne.
5. Nie podawać alkoholu. (Rozszerza naczynia krwionośne i przyspiesza utratę

ciepła).

Odmrożenia

Odmrożenia to przemarznięcia skóry lub tkanki podskórnej. Odmrożenia

mogą nastąpić, nawet gdy temperatura nie spada poniżej zera, ale występują

inne niekorzystne warunki atmosferyczne, jak deszcz czy wiatr. Odmrożenia

najczęściej zdarzają się osobom starszym i małym dzieciom.

Objawy

W przemrożonej części ciała czuć drętwotę i mrowienie. Skóra robi się biała i

twarda. W ostrych przypadkach odmrożeń skóra jest czarna, niebieska i

biała, a odmrożony obszar jest bardzo zimny i twardy.

Co robić?

1. Jak najszybciej ogrzać. Przemrożoną część ciała należy włożyć na 15 do 20

minut do wody o temperaturze około 40 stopni.
2. Przemrożonej skóry nie należy trzeć ani masować.
3. Nie wolno przekłuwać żadnych pęcherzy, które mogły powstać

na skórze.
4. Można podać aspirynę.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 7 z 13

Obserwuj, czy nie powstało zakażenie, i skontaktuj się z lekarzem. Oznaki

infekcji mogące pojawić się w ciągu 24-48 godzin od odmrożenia:

 Zaczerwienienie skóry
 Swędzenie
 Opuchnięcie
 Ropa
 Wysoka gorączka
 Powiększone węzły chłonne

Przegrzanie organizmu

Przegrzanie organizmu następuje, kiedy ciało człowieka nie może się ochłodzić do

swojej normalnej temperatury. Przegrzanie może nastąpić w wyniku panowania

wysokich temperatur, intensywnego wysiłku fizycznego i odwodnienia.

Największą grupę ryzyka stanowią osoby starsze, małe dzieci i ludzie, którzy

pracują lub uprawiają sport w wysokiej temperaturze.

Objawy

 Słabość
 Ból głowy
 Zmęczenie
 Nudności
 Zawroty głowy
 Skurcze mięśni
 Płytki oddech

Co robić

1. Przenieść poszkodowanego w chłodne, ocienione miejsce lub do

pomieszczenia z klimatyzacją.

2. Pozostawić w spokoju.
3. Poluźnić ubranie.
4. Jeśli występują zawroty głowy, położyć poszkodowanego z głową niżej niż

stopy.

5. Podawać co 15 minut niewielkie ilości płynu. Wypicie dużej ilości płynu

naraz może spowodować wymioty.

6. Położyć wilgotną, chłodną szmatkę na czole.
7. Nie podawać alkoholu.
8. Obserwować, czy nie nastąpił udar słoneczny.

Udar słoneczny

Udar słoneczny to ostatni etap przegrzania organizmu, wymagający interwencji

lekarza. System chłodzenia organizmu uważa się za przeciążony, kiedy

temperatura ciała osiągnie 39 stopni i nadal rośnie.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 8 z 13

Objawy

 Gorąca, sucha skóra
 Czerwona skóra
 Temperatura ciała 40 stopni i więcej
 Dezorientacja, drżączka, brak przytomności
 Zwężone źrenice
 Głębokie, szybkie oddechy na przemian z płytkimi
 Przyspieszanie i zwalnianie pulsu

Jeśli występuje podejrzenie udaru, należy natychmiast zawiadomić pogotowie.

Czekając na pomoc medyczną, należy zanurzyć ciało osoby poszkodowanej w

chłodnej wodzie lub robić jej chłodne okłady. Co dziesięć minut należy mierzyć

temperaturę ciała. Jeśli temperatura spada i pojawiają się objawy wstrząsu

termicznego, należy zaprzestać ochładzania.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 9 z 13

IV Wstrząs

Co to jest wstrząs?

Kiedy organy ciała nie otrzymują niezbędnych im krwi i tlenu, organizm doznaje
wstrząsu. Wstrząs wymaga udzielenia natychmiastowej pomocy. Przyczynami wstrząsu
mogą być: krwotok, ból, wysoka lub niska temperatura ciała, poważna choroba lub
reakcja alergiczna.

Objawy wstrząsu



Blada, lepka skóra



Słabo wyczuwalny, szybki puls



Płytki, szybki oddech



Lęk



Zawroty głowy, słabość lub omdlenie

 Rozszerzone źrenice


Nudności lub wymioty



Pragnienie

Co robić

1. Jeśli podejrzewasz u kogoś wstrząs, musisz działać natychmiast. Nie czekaj na

poprawę jego samopoczucia.

2. Zadzwoń po pogotowie.
3. Czekając na pomoc medyczną, ułóż poszkodowanego z nogami wyżej niż serce.

Jeśli podejrzewasz obrażenia głowy lub szyi, ułóż go płasko. Nie próbuj go
przemieszczać.

4. Jeśli poszkodowany wymiotuje, ułóż go na boku i oczyszczaj mu usta.
5. Jeśli występuje krwotok, uciskaj odpowiednie naczynia krwionośne.
6. Utrzymuj ciepłotę ciała poszkodowanego, o ile przyczyną wstrząsu nie jest udar.
7. Nie podawaj niczego do picia lub jedzenia.
8. Sprawdź puls w nadgarstku, licząc uderzenia w ciągu 15 sekund, a następnie

mnożąc wynik przez cztery. (Otrzymasz w ten sposób liczbę uderzeń na minutę).

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 10 z 13

V Jak tamować krwotok

Zadzwoń od razu po pogotowie, a oczekując na jego przybycie, podejmij
następujące działania.

1. Ułóż ranną osobę tak, by jej głowa spoczywała nieco niżej niż reszta ciała. Staraj

się unieść nogi rannej osoby i miejsce krwotoku.

2. Trzymaj rannego w cieple, by zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia szoku.
3. Nie próbuj czyścić rany, chyba że można łatwo wyjąć jakieś duże obce ciała.
4. Przewiąż czystą szmatkę powyżej rany i uciskaj ją przez 15 minut. Rękami uciskaj

tylko w razie konieczności.

5. Nie stosuj uciskania, jeśli w ranie jest jakieś obce ciało lub wystaje kość. Jeśli jest

otwarte złamanie, stosuj uciskanie wokół rany.

6. Jeśli krwawienie nie ustało po 15 minutach, a pomoc jeszcze nie nadeszła,

zastosuj stały ucisk pomiędzy raną a sercem. W ten sposób ograniczysz krążenie
krwi przez główne arterie i spowolnisz krwotok. Punkty ucisku znajdują się na
wewnętrznej części ramion i w rejonie pachwiny.

7. W przypadkach ostrych krwotoków, kiedy inne metody zawiodły, a rana kończyny

jest poważna, można zastosować turnikiet. Weź w tym celu pasek lub długi
ręcznik i zawiąż powyżej rany oraz pomiędzy raną a sercem. Okręć go dwa razy
wokół kończyny i zawiążu góry węzeł. Włóż do węzła patyk i zabezpiecz go
kolejnym węzłem. Przekręć patyk, by zacisnąć węzły.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 11 z 13

VI Oparzenia

Co jest największym organem naszego ciała? Wierzcie lub nie, ale jest to skóra. Nasza
skóra chroni nas przed zakażeniami, pomaga regulować temperaturę ciała i zachowuje
równowagę w gospodarce wodnej organizmu. Wszelkie zaburzenia tych procesów mogą
przynieść fatalne skutki. Naszej skórze najczęściej zagrażają oparzenia spowodowane
przez ogień, gorące płyny, prąd, chemikalia, a nawet promieniowanie. Oparzenia
klasyfikuje się w zależności od stopnia, w jakim przeniknęły one skórę.

Oparzenia pierwszego stopnia Te oparzenia dotyczą wyłącznie powierzchni skóry.
Skóra staje się czerwona i bolesna, ale sucha, bez pęcherzy. Może występować
swędzenie.

Oparzenia drugiego stopnia Dużo bardziej bolesne. Skóra staje się czerwona,
plamista. Mogą występować pęcherze i opuchlizna.

Oparzenia trzeciego stopnia Są to bardzo głębokie oparzenia, sięgające nie tylko
skóry, ale także mięśni, kości i organów wewnętrznych. Skóra bywa miejscami zwęglona,
nawet czarna. Mogą być widoczne mięśnie i ścięgna. Jeśli nastąpiło uszkodzenie nerwów,
ból nie występuje, ale jeśli nie, cierpienia są ogromne.

Co robić

1. Przede wszystkim należy wezwać pomoc. Sprawdź, czy poszkodowana osoba

oddycha. Jeśli nie, rozpocznij reanimację.

2. Jeśli występuje krwotok, postaraj się go zatamować.
3. Oznaki wstrząsu: bladość, szybki i słabo wyczuwalny puls, płytki oddech, zimna,

lepka skóra.

4. W razie oparzeń w okolicy ust i nosa mogą być uszkodzone drogi oddechowe, co

wymaga natychmiastowej pomocy.

Jeśli się zapalisz

1. Rzuć się na ziemię i tarzaj. Tarzanie się po ziemi zdusi płomienie. W żadnym razie

nie biegaj, bo roznieci to ogień jeszcze mocniej.

2. Jeśli ktoś inny się zapali, pomóż mu przewrócić się na ziemię i próbuj zdusić

płomienie jakimś kocem lub płaszczem. Nie pozwól, by biegał w koło.

3. Upewnij się, że ogień zagasł całkowicie, polewając się lub poszkodowaną osobę wodą.

Nie zdejmuj spalonego ubrania. Wezwij pogotowie.

4. Przyłóż na oparzone miejsce suchy, sterylny bandaż lub czystą, suchą szmatkę.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 12 z 13

Porażenia prądem

1. Przed dotknięciem kogoś, kto został właśnie porażony, wyłącz źródło prądu.
2. Jeśli to możliwe, staraj się nie przemieszczać osoby poszkodowanej.
3. Jeśli drut z napięciem elektrycznym spadł na samochód, pasażerowie będą do

nadejścia pomocy bezpieczniejsi wewnątrz, o ile nie występuje inne bezpośrednie
zagrożenie.

4. Sprawdź, czy nie wystąpił wstrząs, i jeśli poszkodowany nie oddycha, zastosuj

reanimację.

Oparzenia chemikaliami

1. Obmywaj skórę przez 20 minut dużą ilością chłodnej, bieżącej wody. Jeśli środek

chemiczny jest suchy, najpierw usuń go ze skóry.

2. Jeśli chemikalia dostały się do oka, natychmiast przemyj oko wodą.
3. Zdejmij wszelką skażoną odzież i biżuterię.
4. Przykryj oparzone miejsce chłodną, wilgotną i sterylną szmatką (jeśli masz taką) i

wezwij lekarza.

5. Trzymaj poszkodowanego w cieple i do przybycia pomocy medycznej obserwuj,

czy nie występują objawy wstrząsu.

Krótki kurs pierwszej pomocy

Strona 13 z 13

VII Krwotok z nosa

Nos ma twardą część kostną w miejscu, gdzie się zaczyna, oraz miękką, chrzestną,
pośrodku. Krwotok z nosa następuje, gdy pęka jakieś naczynie krwionośne w górnej
części chrząstki nosowej. Typowe przyczyny: zbyt silne dłubanie w nosie, wydmuchiwanie
nosa w czasie kataru lub przeziębienia lub, niezwykle częste, uderzenie w nos

Etap 1. Pochyl głowę
Wbrew powszechnemu mniemaniu nie należy odchylać głowy do tyłu, lecz ją pochylić, aby krew
wyciekała z nosa, a nie spływała do gardła. Usiądź i poluźnij ubranie wokół szyi. Staraj się
oddychać przez usta.

Etap 2. Pochylając głowę, ściśnij mocno środek nosa
Trzymaj tak przez około 5 minut. Można włożyć do dziurek nosowych kawałki waty,
by tamowały krew. Jeśli krwotok ustanie, puść nos, a jeśli nie, ściskaj go kolejne pięć minut.
Po zatamowaniu krwotoku staraj się nadal oddychać przez usta. Przez mniej więcej trzy godziny
nie wydmuchuj nosa. Jeśli krwotok się utrzymuje, należy skontaktować się z lekarzem.