Warszawa, dnia 11 lipca 2005 r.

W

związku z pytaniami w sprawie uprawnień z zakresu „7” nadawanych geodetom

przed 1989 r., Główny Geodeta Kraju uprzejmie wyjaśnia, co następuje.
Kwestie

uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii przed wejściem w

życie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2000 r. nr
100, poz. 1086 z późn. zm.) regulowane były przepisami rozporządzenia Ministra
Administracji i Gospodarki Przestrzennej z dnia 16 stycznia 1984 r. w sprawie świadczenia
usług geodezyjnych i kartograficznych przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej (Dz. U.
Nr 10, poz. 42) oraz wydanej na jego podstawie decyzji nr 4 Prezesa Głównego Urzędu
Geodezji i Kartografii z dnia 16 marca 1984 r. w sprawie powołania oraz ustalenia zasad
działania Komisji Kwalifikacyjnej stwierdzającej posiadanie kwalifikacji zawodowych w
geodezji i kartografii.

Uprawnienia zawodowe (wówczas „kwalifikacje”) nadawane były po

przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego w następujących zakresach:

1) pomiary sytuacyjno-wysokościowe i opracowanie ich wyników,
2) rozgraniczenia i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji

do celów prawnych,

3) geodezyjne pomiary realizacyjne i inwentaryzacyjne,
4) geodezyjna obsługa inwestycji,
5) geodezyjne urządzenia rolne i leśne,
6) szacowanie nieruchomości gruntowych,
7) fotogrametria naziemna.

Wspomniane

rozporządzenie utraciło moc z dniem utraty mocy obowiązującej przez

ustawę z dnia 18 lipca 1974 r. o wykonywaniu handlu oraz niektórych innych rodzajów
działalności przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej (Dz. U. z 1983 r. Nr 43, poz. 193 i
z 1984 r. Nr 5, poz. 24), na podstawie której zostało wydane, tj. z dniem 1 stycznia 1989 r.

Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, która weszła w

życie 1 lipca 1989 r., wprowadziła w przepisach przejściowych zapis, iż „dokumenty
stwierdzające posiadanie kwalifikacji zawodowych, uzyskane w trybie przepisów
obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy, są jednoznaczne z uprawnieniami
zawodowymi, o których mowa w art. 42.” (art. 50 ust. 1 ustawy). Odesłanie do art. 42
wskazuje, iż wolą ustawodawcy było stworzenie ogólnej zasady zachowania w mocy
uprawnień nadanych przed 1 lipca 1989 r. (zgodnie z zasadą praw nabytych) i
usankcjonowanie stanu, w którym osoby z uprawnieniami nabytymi wcześniej mogą
wykonywać czynności geodezyjne i kartograficzne zgodnie z zasadami wprowadzonymi
ustawą.

Obecnie uprawnienia nadawane są w zakresach:

1) geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne,
2) rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji

do celów prawnych,

3) geodezyjne pomiary podstawowe,
4) geodezyjna obsługa inwestycji,
5) geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych,
6) redakcja map,
7) fotogrametria i teledetekcja.

Można stwierdzić, zgodnie z przepisem art. 50 ust. 1 ustawy, iż uzyskanie uprawnień
w zakresie 7 w 1987 r. jest jednoznaczne z uprawnieniami, o których mowa w art. 42 ustawy,

a więc uprawnieniami do samodzielnego wykonywania zadań wymienionych w art. 42 ust. 2
ustawy, w szczególności do kierowania pracami geodezyjnymi i kartograficznymi
podlegającymi zgłoszeniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz do
sprawowania nad nimi bezpośredniego nadzoru.
Należy zauważyć, iż ustawodawca, podobnie jak autor wspomnianego rozporządzenia,
nie określił szczegółowego zakresu tematycznego prac geodezyjnych i kartograficznych, do
których kierowaniem upoważniają uprawnienia zawodowe. Zważywszy, iż osoby posiadające
uprawnienia nadane przed 1989 rokiem kierowały lub nadzorowały prace fotogrametryczne
wykonywane w oparciu o zdjęcia lotnicze, należy domniemywać, iż uprawnienia z zakresu
„fotogrametria naziemna” upoważniają również do kierowania pracami fotogrametrycznymi
wykonywanymi w oparciu o zdjęcia lotnicze lub satelitarne, o ile podlegają one przyjęciu do
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. W odróżnieniu od opracowań
fotogrametrycznych opartych o zdjęcia lotnicze, przeważająca część klasycznych prac z
zakresu fotogrametrii naziemnej były to opracowania wykonywane dla potrzeb inwentaryzacji
architektonicznej, dla potrzeb budownictwa podziemnego, pomiarów specjalnych, opracowań
dla celów obsługi inwestycji, itp. Opracowania te nie podlegały i nie podlegają zgłoszeniu do
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, nie są pracami geodezyjnymi w
rozumieniu ustawy. A contrario, jeśli ustawodawca uznał, iż uprawnienia uzyskane w
zakresie „fotogrametria naziemna” powinny służyć do kierowania lub nadzorowania prac
podlegających zgłoszeniu, uznanie takie dotyczyć może opracowań fotogrametrycznych
opartych o zdjęcia lotnicze.

Niemniej jednak pragnę zwrócić uwagę, iż poruszamy się w sferze domniemań.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o
księgach wieczystych i hipotece, skierowany do Sejmu w czerwcu 2004 r. był szansą na
doprecyzowanie wszystkich wątpliwych zagadnień, lecz prawdopodobnie nie zostanie przez
Sejm przeprocedowany.
W

zaistniałej sytuacji nie ma podstaw prawnych, aby ograniczać uprawnienia

uzyskane przed 1989 rokiem wyłącznie do opracowywania zdjęć wykonanych kamerami
naziemnymi. Uprawnienia z zakresu „fotogrametria naziemna” należy traktować jak
uprawnienia z zakresu „fotogrametria i teledetekcja”.

Opracowano w Departamencie Nadzoru, Kontroli i Organizacji Służby Geodezyjnej i Kartograficznej
GUGiK