MSP na co czekasz

background image

Wykorzystaj swój potencjał

badawczy!

KI-78-07-090-PL-C

Transfer nowatorskiej nauki i technologii z kreatywnych ośrodków akademickich do

MŚP jest jednym z najważniejszych elementów sukcesu działalności przedsiębiorstwa.

Odpowiednio wykwalifi kowani, przedsiębiorczy i mobilni naukowcy stanowią klucz

do powodzenia takiej współpracy. Dlatego właśnie oba działania Marie Curie (IAPP

i ITN) wspierają współpracę między MŚP a uczelniami wyższymi, skupioną na daniu

możliwości naukowcom i wyposażeniu ich w odpowiednie umiejętności, co ma

przyczyniać się do rozwoju MŚP. Niniejsza broszura wyjaśnia, w jaki sposób MŚP

mogą wykorzystać ten potencjał badawczy.

SMEs_Marie_Curie_PL_cover.indd 2-3

12/18/07 5:28:33 PM

background image

Jesteś zainteresowany dziedziną badań europejskich?

Research*eu

to nasz miesięcznik, dzięki któremu będziesz „na bieżąco” z najnowszymi

wynikami, programami, wydarzeniami itp. Jest on dostępny w angielskiej, francuskiej, niemieckiej

i hiszpańskiej wersji językowej. Prośbę o nieodpłatny egzemplarz próbny lub nieodpłatną

prenumeratę należy wysłać na adres:

Komisja Europejska

Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych

Jednostka ds. Komunikacji

B-1049 Brussels

Fax (32-2) 29-58220

E-mail: research-eu@ec.europa.eu

Internet: http://ec.europa.eu/research/research-eu

KOMISJA EUROPEJSKA

Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych

Jednostka MŚP

E-mail: research@ec.europa.eu

Kontakt: Martina Daly

Komisja Europejska

B-1049 Brussels

Tel. (32-2) 29-90645

Fax (32-2) 29-63261

E-mail: martina.daly@ec.europa.eu

Jak otrzymać publikacje UE?

Płatne publikacje Urzędu Publikacji są dostępne w EU Bookshop

http://bookshop.europa.eu/.

Ze strony tej można złożyć zamówienie na publikacje w dowolnym biurze

sprzedaży. Pełną listę sprzedawców naszych publikacji na całym świecie

można uzyskać, wysyłając faks pod numer

(352) 2929 42758.

Komisja Europejska

MŚP na co czekasz?

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

2007 — 12 stron — 14,8 x 21,0 cm

ISBN 978-92-79-05962-9

SMEs_Marie_Curie_PL_cover.indd 4-5

12/18/07 5:28:33 PM

background image

Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych

KOMISJA EUROPEJSKA

2007

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 3

12/18/07 5:13:03 PM

background image

OŚWIADCZENIE PRAWNE:

Komisja oraz osoby działające w jej imieniu nie ponoszą odpowiedzialności za sposób

wykorzystania informacji zawartych w niniejszym wydaniu.

Odpowiedzialność za treść publikacji ponosi wyłącznie autor, zaś treści zawarte w niniejszej

publikacji nie odzwierciedlają oficjalnej opinii lub stanowiska Komisji Europejskiej.

Wiele dodatkowych informacji na temat Unii Europejskiej zamieszczono w Internecie. Dostęp do

nich jest możliwy poprzez serwer Europa (http://europa.eu).

Dane dotyczące katalogowania znajdują się w końcowej części niniejszej publikacji.

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2007
ISBN 978-92-79-05962-9

© Wspólnoty Europejskie, 2007

Powielanie materiałów jest dozwolone, pod warunkiem że zostanie podane ich źródło.
Printed in Belgium

D

ruk

na

białym

papierze

niechlorowanym

Europe Direct to serwis,

który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania

dotyczące Unii Europejskiej

Bezpłatny numer telefoniczny:

00 800 6 7 8 9 10 11

Fotografie: © Shutterstock

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 4

12/18/07 5:13:03 PM

background image

Działania Marie Curie: IAPP i ITN

6

Wspieranie badań innowacyjnych w MŚP oraz szkolenie

następnej generacji przedsiębiorców związanych z dziedziną badań 6

Sukces współpracy w branży hodowli skorupiaków

8

Nagrodzone partnerstwo przyłącza się do Marie Curie

9

Jak to działa?

10

Celtyckie katalizatory dla Celtyckiego Tygrysa

12

Świetlana przyszłość ogniw paliwowych

w Turcji dzięki IAPP Marie Curie

13

Przydatne linki

14

SPIS TREŚCI

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 5

12/18/07 5:13:03 PM

background image

DZIAŁANIA MARIE CURIE: IAPP I ITN

6

Transfer nowatorskiej nauki i technologii z kreatywnych ośrodków akademickich do MŚP jest

jednym z najważniejszych elementów sukcesu działalności przedsiębiorstwa. Odpowiednio

wykwalifi kowani, przedsiębiorczy i mobilni naukowcy stanowią klucz do powodzenia takiej

współpracy. Dlatego właśnie oba działania Marie Curie (IAPP i ITN) wspierają współpracę

między MŚP a uczelniami wyższymi, skupioną na daniu możliwości naukowcom i wyposażeniu

ich w odpowiednie umiejętności, co ma przyczyniać się do rozwoju MŚP.

Partnerstwa i ścieżki rozwoju między przemysłem a środowiskiem akademickim

(IAPP) i kształcenie początkowe naukowców (ITN):

- promują transfer nauki i technologii oraz kreują sytuacje, które są korzystne tak dla

MŚP, jak i dla grup akademickich;

- fi nansują nabór personelu, współpracę sieciową (networking) i koszty badań.

Partnerstwa i ścieżki rozwoju między przemysłem a środowiskiem akademickim (IAPP)

IAPP są partnerstwami między publicznymi i prywatnymi organizacjami badawczymi,

opierającymi się na wspólnym projekcie badawczym i mającymi na celu nasilenie wymiany

umiejętności między tymi dwoma sektorami.

Konsorcjum składa się z co najmniej jednej organizacji badawczej z sektora publicznego i

jednej z sektora prywatnego. Uczestniczące organizacje muszą być co najmniej z dwóch

różnych państw członkowskich lub stowarzyszonych.

Finansowanie obejmuje:

wymianę fachowej wiedzy (know-how) i doświadczenia między sektorem prywatnym

a uniwersytetami poprzez oddelegowanie personelu naukowo-badawczego w

ramach partnerstwa;

rekrutację doświadczonych pracowników spoza partnerstwa w celu ułatwienia

transferu wiedzy i/lub szkolenia personelu;

działalność polegającą na nawiązywaniu kontaktów (networking), organizowanie

warsztatów i konferencji, angażowanie personelu naukowo-badawczego partnerów,

jak i naukowców z zewnątrz w działania;

zakup sprzętu badawczego dla MŚP przy wkładzie UE do 10% dla każdego

uczestniczącego MŚP.

Które tematy badań będą wspierane?

Mile widziane są propozycje ze wszystkich dziedzin badań naukowych i technologicznych.

Wspieranie badań

innowacyjnych w MŚP oraz

szkolenie

następnej generacji

przedsiębiorców związanych

z dziedziną badań

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 6

12/18/07 5:13:37 PM

background image

DZIAŁANIA MARIE CURIE: IAPP I ITN

7

Wspieranie badań

innowacyjnych w MŚP oraz

szkolenie

następnej generacji

przedsiębiorców związanych

z dziedziną badań

Jak to działa?

Złożony wniosek jest oceniany na podstawie uprzednio ustalonych kryteriów według

międzynarodowej procedury weryfi kacji, w oparciu o którą może zostać on wytypowany do

fi nansowania przez trzy do czterech lat. Więcej informacji o tych kryteriach można uzyskać

na stronie:

http://cordis.europa.eu/fp7/people/industry-academia_en.html

Kształcenie początkowe naukowców (ITN)

ITN są sieciami organizacji badawczych uczelni wyższych i prywatnych, które współpracują

aby szkolić naukowców w celu doskonalenia ich umiejętności badawczych i przedsiębiorczych,

udzielać im pomocy w przyłączeniu się do istniejących zespołów badawczych, zwiększać

możliwości rozwoju kariery w publicznym i prywatnym sektorze.

Sieć na ogół składa się z co najmniej trzech uczestników proponujących spójny program

badawczo-szkoleniowy.

Finansowanie obejmuje:

rekrutację naukowców (w trakcie pierwszych pięciu lat ich kariery) do kształcenia

początkowego;

rekrutację doświadczonych naukowców o wybitnej reputacji w dziedzinie

szkoleń międzynarodowych i badań realizowanych w ramach współpracy w celu

usprawnienia transferu wiedzy;

działalność polegającą na nawiązywaniu kontaktów (networking), organizowanie

warsztatów i konferencji, angażowanie personelu naukowo-badawczego

uczestników, jak i naukowców z zewnątrz w działania.

Które tematy badań będą wspierane?

Mile widziane są propozycje ze wszystkich dziedzin badań naukowych i technologicznych.

Jak to działa?

Złożony wniosek jest oceniany na podstawie uprzednio ustalonych kryteriów według

międzynarodowej procedury weryfi kacji, w oparciu o którą może zostać on wytypowany do

fi nansowania przez trzy do czterech lat. Więcej informacji o tych kryteriach można uzyskać

na stronie:

http://cordis.europa.eu/fp7/people/initial-training_en.html

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 7

12/18/07 5:14:27 PM

background image

8

Branża sprzedaży skorupiaków przeżywa

boom, na co głównie wpływa ich zdrowy

wizerunek. Niemniej zarówno ilość, jak i

jakość dostaw nasienia skorupiaków nie

pochodzących z hodowli jest różna, co

stanowi problem dla osób zajmujących

się przerobem, mających do czynienia z

surowcami o zmiennej jakości.

Aby temu przeciwdziałać, IAPP Marie Curie

fi nansuje pracę pracownika naukowego z

Norwegii przebywającego na stypendium

badawczym w celu rozwoju technik selekcji

genetycznej dla specjalnie zaprojektowanego

programu hodowli. Pozwoli to przemysłowi na

oparcie biznesu na najbardziej odpowiednim,

opłacalnym rodzaju skorupiaka. Przegrzebki

o udoskonalonym wskaźniku wzrostu i

przetrwania będą miały znaczący wpływ na

rentowność i dalszy rozwój sektora. Według

Julie Maguire, koordynatora projektu BIFF,

,,udział w IAPP się opłacił i mamy wrażenie,

że Komisja jest po to, by nam pomóc.”

Partnerzy irlandzcy, Fastnet Mussels i

Daithi O’Murchu Marine Research Station,

do korzyści zaliczają nowe umiejętności

w projektowaniu programów hodowlanych

ochrony zasobów genetycznych, natomiast

strona norweska zdobędzie doświadczenie z

zakresu hodowli skorupiaków. Uczestniczące

MŚP odniosą oczywiste korzyści dzięki

lepszemu zrozumieniu technik analitycznych

i zagadnień etycznych, natomiast sektor

akademicki będzie miał lepszy wgląd w

potrzeby przemysłu i rynku.

A co z planami na przyszłość? Julie Maguire

stwierdza: „Zdecydowanie planujemy dalszą

współpracę i już teraz rozglądamy się za

nowymi możliwościami; w przyszłości może

rozszerzymy zakres zainteresowań na inne

gatunki, takie jak słuchotki.”

Wkład fi nansowy

Wspólnoty:

579 086 EUR

Czas trwania

projektu:

grudzień 2006 - grudzień 2010

Koordynator:

dr Julie Maguire

Daithi O’Murchu Marine Research Station

Bantry

Cork

Irlandia

E-mail:

julie.maguire@dommrc.com

Strona:

http://www.dommrc.com

Sukces współpracy w branży

hodowli skorupiaków

Dr Julie Maguire, koordynator

Arild Linsett i Yoav Barr, naukowcy

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 8

12/18/07 5:14:29 PM

background image

9

Nagrodzone partnerstwo

przyłącza się do Marie Curie

Dzięki fi nansowaniu WE, MŚP z siedzibą w

Londynie, które specjalizuje się w efektach

specjalnych do hollywoodzkich hitów,

oraz naukowcy w Irlandii współpracują

w zakresie badań przełomowych. IAPP

Marie-Curie pomogło w połączeniu

partnera przemysłowego, The Foundry,

specjalizującego

się

w

rozwoju

oprogramowania postprodukcyjnego do

odnawiania/poprawy materiału fi lmowego,

z partnerem ze środowiska akademickiego,

Trinity College Dublin (TCD) Sigmedia Group,

ekspertami w dziedzinie przetwarzania

obrazu wideo i dostępu na podstawie

zawartości (content-based access).

Obie

organizacje

z

powodzeniem

współpracują od kilku lat i zdobyły już uznanie

za swoją pracę. Zostały także uhonorowane

wysoce cenioną nagrodą Scientifc and

Engineering Award przyznawaną przez

Academy of Motion Pictures, Arts, and

Sciences. Bill Collis, koordynator projektu

AXIOM uważa, że „IAPP Marie Curie są

świetnym sposobem kontynuacji rozwoju

naszych stosunków z Trinity College, a

Komisja była bardzo pomocna i przystępna.”

Pracownik naukowy przebywający na

stypendium badawczym z Trinity College

zdobędzie cenne doświadczenie komercyjne

w branży postprodukcji i nawiąże kontakt

z wieloma klientami The Foundry. The

Foundry wysyła personel do Dublina w celu

poznania najnowszych technik z dziedziny

przetwarzanie obrazów 3D. Bill Collis

uważa, że wymiana w ramach IAPP Marie

Curie została ukoronowana sukcesem, a

współpraca w zakresie badań przełomowych

wspomoże rozwój przedsiębiorstwa.

Wkład fi nansowy

Wspólnoty:

241 403 EUR

Czas trwania

projektu:

styczeń 2006 – styczeń 2009

Koordynator:

dr Bill Collis

The Foundry

1 Wardour Street

London

W1D 6PA

United Kingdom

E-mail:

bill@thefoundry.co.uk

Strona:

http://thefoundry.co.uk

Benjamin Kent

Bill Collis

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 9

12/18/07 5:14:35 PM

background image

1. Identyfi kacja właściwego

zaproszenia do składania

wniosków

2. Wypełnienie informacji i

formularzy dotyczących

danego zaproszenia

3. Uzupełnienie części A i

części B w formularzu

4. Uzyskanie nazwy

użytkownika i hasła

5. Wciśnięcie przycisku

“WYŚLIJ (SUBMIT)”

6. Złożenie wniosku do

Komisji przed upływem

terminu zaproszenia

7. Międzynarodowa ocena

przez niezależnych

ekspertów

8. Negocjacja umowy i

umowa konsorcjum

9. Podpisanie umowy

10. Rozpoczęcie projektu,

przystąpienie do prac

10

Jak wystąpić z wnioskiem

o IAPP i ITN

Krok 1. Identyfi kacja właściwych zaproszeń do składania wniosków - zaproszenia

do składania wniosków w ramach tego działania ogłaszane są w serwisie internetowym

CORDIS:

http://cordis.europa.eu/fp7/people/home_en.html

Krok 2. Uzyskanie informacji i formularzy dotyczących danego zaproszenia - wniosek

składany jest online. Jeżeli nie jest możliwe złożenie wniosku w ten sposób, należy skontaktować

się z Komisją. Osoby zainteresowane udziałem muszą skorzystać z Elektronicznego Systemu

Składania Wniosków - EPSS (Electronic Proposal Submission Service).

Krok 3. Wypełnienie części A i części B w formularzu – formularz wniosku składa się

z części A i części B. Część A jest wstępnie przygotowanym formularzem obejmującym

informacje administracyjne dotyczące wniosku i wnioskodawców oraz ogólne informacje na

temat budżetu. Część B dotyczy kryteriów oceny oraz zawiera opis projektu badawczego,

serię działów i noty wyjaśniające oparte na kryteriach oceny.

Aby wniosek mógł zostać uznany za kwalifi kujący się, musi on obejmować minimalną liczbę

uczestników wskazaną w treści zaproszenia.

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 10

12/18/07 5:14:56 PM

background image

11

Krok 4. Uzyskanie nazwy użytkownika i hasła - koordynator projektu kończy procedurę

składania wniosku uzyskując nazwę użytkownika i hasło, koordynując wypełnienie części A

formularza za każdego uczestnika oraz koordynując opracowanie części B formularza.

Krok 5. Wciśnięcie przycisku „Wyślij (Submit)” - na zakończenie, koordynator musi

wcisnąć przycisk “Wyślij (Submit)” - formularz staje się wówczas ważny.

Krok 6. Złożenie wniosku do Komisji przed upływem terminu zaproszenia - koordynator

musi przygotować wniosek online przed upływem terminu. Wnioski, które napłyną do Komisji

po upływie terminu nie będą się kwalifi kować.

Krok 7. Międzynarodowa ocena przez niezależnych ekspertów - ocenę wniosków

wykonuje Komisja z pomocą niezależnych ekspertów. Eksperci ci są niezależni, bezstronni

i obiektywni, a do tego mają wymagane odpowiednie umiejętności językowe. Koordynator

musi pamiętać, że projekt pożądany przez Komisję jest zgodny z ich celami. Do kryteriów

oceny wniosku należą:

doskonałość naukowa lub techniczna,

znaczenie dla realizacji celów danego programu,

jego potencjalny wpływ poprzez rozwój, upowszechnienie i prawidłowe

wykorzystanie wyników projektu,

jakość i skuteczność realizacji i zarządzania wnioskowanym projektem.

Krok 8. Uzgodnienie umowy i umowa konsorcjum – warunki regulujące projekty europejskie

zawarte są w dwóch dokumentach: umowie o grant zawieranej między konsorcjum a Komisją

Europejską oraz w umowie konsorcjum zawieranej tylko pomiędzy partnerami.

Umowa konsorcjum zawiera postanowienia regulujące zagadnienia praw własności

intelektualnej, waloryzacji i upowszechniania wyników.

Krok 9. Podpisanie umowy

Krok 10. Rozpoczęcie projektu, przystąpienie do prac!

Jak wystąpić z wnioskiem

o IAPP i ITN

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 11

12/18/07 5:15:43 PM

background image

12

„Współpraca między przemysłem a uczelniami

wyższymi w ramach IAPP Marie Curie pomaga

środowisku naukowemu zrozumieć rzeczywiste

potrzeby przemysłu, a dzięki połączeniu nauki

i innowacji, naukowcy będą mogli lepiej ocenić

potencjał eksploatacyjny swej pracy” - uważa

koordynator projektu NOVOCAT, Brian Kelly.

Projekt ten skupia się na transferze i

integracji odmiennych, lecz w dużym stopniu

uzupełniających się obszarów kompetencji

badawczo-naukowej MŚP oraz instytucji

naukowej. Dziedziną wiedzy specjalistycznej

na renomowanym Queen’s University w

Belfaście są biokatalizatory, natomiast

odnoszące sukcesy na polu biotechnologii MŚP

Celtic Catalysts jest ekspertem w dziedzinie

katalizatorów chemicznych.

Budowa

długotrwałego

partnerstwa

strategicznego wzmacnia główną platformę

MŚP, w ramach której dokonuje odkryć, oraz

poprawia jego konkurencyjność.

Z kolei naukowcy reprezentujący środowiska

akademickie uczą się działania w otoczeniu

komercyjnym i rozumienia rynku.

Projekt ten pozwala ponadto naukowcom

z nowych państw członkowskich uzyskać

doświadczenia wykraczające poza ich czysto

naukową wiedzę. W ramach NOVOCAT

wybrano trzech naukowców z całej Europy,

którzy przez 18 miesięcy pracować będą

na Queen’s University w Belfaście w Irlandii

Północnej, zaś kolejne 18 miesięcy spędzą w

środowisku przemysłowym - w Celtic Catalysts

w Dublinie, w Republice Irlandii.

Koordynator Brian Kelly podkreśla: „Współpracę

kontynuować będziemy także po zakończeniu

IAPP Marie Curie, którą chcielibyśmy

zdecydowanie polecić innym MŚP.”

Wkład fi nansowy

Wspólnoty:

560 385 EUR

Czas trwania

projektu:

27 miesięcy

Koordynator:

dr Brian Kelly

Celtic Catalysts Ltd

Unit 1-18

Nova Centre

Belfi eld

Dublin

Irlandia

E-mail:

brian.kelly@celticcatalysts.com

Strona:

www.celticcatalysts.com

Celtyckie katalizatory dla

Celtyckiego Tygrysa

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 12

12/18/07 5:15:55 PM

background image

13

Świetlana przyszłość ogniw

paliwowych w Turcji dzięki IAPP

Marie Curie

Opracowana przez MŚP z sektora wysokich

technologii, Adelan

Ltd,

nowatorska

technologia pomaga zaopatrywać w

ekologicznie czystą energię regiony nie

mające bezpośredniego dostępu do

energii elektrycznej z sieci. Celem projektu

realizowanego przez to MŚP w Turcji było

wykorzystanie w produkcji masowej obecnej

w tym kraju wiedzy specjalistycznej oraz

urzeczywistnienie długofalowych perspektyw

globalnego rynku ogniw paliwowych, którego

wartość przed 2020 rokiem ma wynosić,

według koordynatora Michaeli Kendall, kilkaset

miliardów dolarów. Adelan współpracuje

z Turecką Radą ds. Badań Naukowych i

Technologicznych (TUBITAK) w ramach

fi nansowanego ze środków IAPP Marie Curie

projektu wykorzystania biogazu z odpadów

rolniczych do zasilania ogniw paliwowych typu

SOFC (z zestalonym elektrolitem tlenkowym).

Współpraca z TUBITAK pozwoliła MŚP

zidentyfi kować partnerów do projektu, m.in.

uniwersytet Uludag, lepiej zrozumieć dynamikę

rynkową szybko rozwijającego się kraju oraz

uzyskać bezpośredni dostęp do możliwości

biznesowych. W mieście Bursa powstał klaster

„Ogniwa paliwowe”, który ma wspierać krajowe

i międzynarodowe inicjatywy w dziedzinie

ogniw paliwowych. Założona w 1996 r. fi rma

Adelan zajmuje się ogniwami paliwowymi

typu SOFC i jest małym przedsiębiorstwem

typu spin out, które powstało w rezultacie

badań materiałowych prowadzonych na

uniwersytetach w Birmingham i Keele w

Wielkiej Brytanii. Adelan pierwsza opracowała

mikrorurkowe ogniwo paliwowe SOFC, które

obecnie stosowane jest na całym świecie do

wytwarzania czystej energii z wodoru i gazu

węglowodorowego.

Koordynator projektu, Michaela Kendall,

zaznacza: „Aktualnie ogniwa SOFC produkuje

się ręcznie, przez co są one kosztowne.

Musimy rozwinąć specjalistyczną wiedzę w

zakresie produkcji odpowiadającą potrzebom

długofalowym. Dzięki pomocy IAPP Marie

Curie mamy możliwość połączenia wiedzy

w dziedzinie produkcji, jaką ma Turcja z

europejskimi innowacjami w dziedzinie ogniw

paliwowych, oraz nawiązać trwałą współpracę

w zakresie produkcji ogniw paliwowych.”

Wkład fi nansowy

Wspólnoty:

218 667 EUR

Czas trwania

projektu:

24 miesiące

Koordynator:

dr Michaela Kendall

Adelan Ltd

c/o Chemical Engineering Dept.

University of Birmingham

Edgbaston

Birmingham B15 2TT

Wielka Brytania

E-mail:

michaela_kendall@yahoo.co.uk

Strona:

http://www.fuelcellmarkets.com/adelan

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 13

12/18/07 5:16:03 PM

background image

Przydatne linki:

Działania Marie Curie

http://ec.europa.eu/mariecurieactions/

Serwis Techweb dla MŚP

http://ec.europa.eu/research/sme-techweb/index_en.cfm

Serwis informacyjny Komisji dotyczący 7PR

http://ec.europa.eu/research/enquiries

IPR Helpdesk

http://www.ipr-helpdesk.org/

SMEs_Marie_Curie_PL_02.indd 14

12/18/07 5:16:03 PM


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
na co nalezy zwrocic uwage przygotowujac uczniow do nowego ustnego egzaminu maturalnego
pokaz na co cie stac
Test językowy Poprawna polszczyzna na co dzień, Język
plik,382,465,przewodnik po funduszach strukturalnych dla msp na lata 2007 2013
na co sie wymienia 2 id 312019 Nieznany
na co umarl pacjent
szwajcaria1, POLITOLOGIA (czyli to czym zajmuję się na co dzień), Polityka Lokalna w ujęciu porównaw
Nr 11, POLITOLOGIA (czyli to czym zajmuję się na co dzień), Prawo Europejskie
Butelki zapachowe z drewnianymi pręcikami (Coś ładnego na co dzień)
CZLONKOSTWO W UE, POLITOLOGIA (czyli to czym zajmuję się na co dzień), Prawo Europejskie
msg lista pytan 1, POLITOLOGIA (czyli to czym zajmuję się na co dzień), międzynarodowe stosunki gosp
Na co zwrócić uwagę a na co niekoniecznie
Matematyka na co dzień
POKAŻ NA CO CIE STAĆ
Na co zwrócić uwagę przed ważnym egzaminem
egzaminzgeografii, 2006 test-wcze niejszy termin rada, Ile wynosi pogłowie bydła w Indiach i na co j
Ochrona środowiska na co dzień(1)
Zobacz,na co ZUS wydaje nasze miliardy

więcej podobnych podstron