1
Logistyka łańcuchów
dostaw
dr inż. Sylwia Werbińska-Wojciechowska
Cel zajęć:
1.
Nabycie wiedzy z obszarów:
definicji, genezy, istoty funkcjonowania łańcuchów
logistycznych
procesów współpracy i integracji w łańcuchach
dostaw dla odnoszenia pożądanych efektów
ekonomicznych funkcjonowania przedsiębiorstwa
2.
Nabycie umiejętności:
identyfikowania problemów jakie mogą zakłócać
efektywne funkcjonowanie procesu logistycznego
realizowanego w łańcuchu dostaw
oceny poziomu funkcjonowania łańcucha dostaw
2
Główne bloki tematyczne:
1.
Łańcuchy logistyczne. Zarządzanie łańcuchem dostaw.
2.
Zarządzanie łańcuchem dostaw. Podstawowe metody,
narzędzia i koncepcje zarządzania.
3.
Rola informacji i systemów informatycznych w
zarządzaniu łańcuchem dostaw.
4.
Ocena poziomu funkcjonowania zintegrowanego
łańcucha logistycznego.
5.
Projektowanie zintegrowanych łańcuchów logistycznych
6.
Kierunki i koncepcje doskonalenia zarządzania
łańcuchem dostaw. Tendencje rozwojowe łańcuchów
dostaw.
Źródła wiedzy:
Strony internetowe:
www.logistyka.pwr.wroc.pl
www.cscmp.org
Książki:
1.
Bozarth C., Handfield R.B.: Wprowadzenie do zarządzania operacjami i łańcuchem dostaw. Wyd. Helion,
Gliwice 2007
2.
Ciesielski M.(red.): Instrumenty zarządzania łańcuchami dostaw. PWE, Warszawa 2009
3.
Chaberek M.: Makro i mikroekonomiczne aspekty wsparcia logistycznego. Wydawnictwo Uniw.
Gdańskiego, Gdańsk 2002
4.
Christopher M. : Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw. Strategie obniżki kosztów i poprawy
poziomu obsług. Wyd. II. PCDL, Warszawa 2000
5.
Christopher M: Logistyka i zarządzanie łańcuchem podaży. Wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków
1998
6.
Kisperska-Moroń D. (red.): Pomiar funkcjonowania łańcuchów dostaw. Wyd. AE, Katowice 2006
7.
Kordel Z.: Rola transportu samochodowego w łańcuchu dostaw. Wyd. Uniw. Gdańskiego, Gdańsk 2002
8.
Łupicka-Szudrowicz A.: Zintegrowany łańcuch dostaw w teorii i praktyce gospodarczej. Wyd. AE, Poznań
2004
9.
Charles C. Poirier: Supply Chain Optimization: Building the Strongest Total Business Network.Berrett-
Koehler Publishers, San Francisco 1996
10.
Rutkowski K. (red.): Zintegrowany łańcuch dostaw: doświadczenia globalne i polskie. Wyd. SGH,
Warszawa 2000
11.
Witkowski J.: Zarządzanie łańcuchem dostaw: koncepcje, procedury, doświadczenia. PWE, Warszawa
2003
Czasopisma:
Logistyka
LogForum
3
Zasady współpracy:
Zajęcia podzielone są na 2 bloki:
*
wykłady (15h)
*
seminarium (15h)
Zajęcia wykładowe:
*
prezentacje udostępnione na stronie:
download.logistyka.pwr.wroc.pl
*
obecność na wykładach nie jest obowiązkowa
Podstawą zaliczenia jest:
uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego
Łańcuchy logistyczne.
Zarządzanie łańcuchem
dostaw – podstawowe
definicje
4
Plan wykładu
1.
Otoczenie bliższe przedsiębiorstwa
2.
Definicja logistyki
3.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje, procesy, ogniwa
4.
Integracja w łańcuchu logistycznym
5.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
6.
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw
Otoczenie bliższe przedsiębiorstwa
Nabywcy
Dostawcy
Dystrybutorzy
Przedsi
ę
biorstwo
Otoczenie bli
ż
sze
(mikrootoczenie)
Konkurencja
ZMIENNY CHARAKTER RYNKU
(cena i jakość, czas)
GLOBALIZACJA GOSPODARKI I
RYNKÓW (złożoność, handel
między różnymi regionami
świata, dystrybucja)
TECHNOLOGIA (systemy
eksperckie, informacja,
adaptacja)
POLITYKA RZĄDU I
DEREGULACJA (regulacje
ekonomiczne, systemy
logistyki odwrotnej, zmiany)
5
Czasy ery nowożytnej
Czasy ery starożytnej
Narodziny Chrystusa
Teoria i praktyka logistyki
Praktyczne działania mające charakter działań
logistycznych
Myśl logistyczna ery nowożytnej
Logistyka „uśpiona”
XVIII w.
p.n.e. 0 n. e.
Logistyka wojskowa (starożytność).
Dwa nurty: amerykański i europejski.
ISTOTA „dostarczyć wojskom wszystkiego,
co jest niezbędne do życia i walki, zabrać
wszystko zbędne, co walce przeszkadza”.
W Polsce od 1914r. (w literaturze od 1968r)
Logistyka cywilna - ruch
i operowanie produktami z miejsca
wytworzenia do miejsca konsumpcji.
Według
ź
ródeł ameryka
ń
skich:
Etap I – dystrybucja fizyczna (lata 60-70):
* rozszerzenie asortymentów,
* wzrost stawek przewozowych,
* wytwarzanie produktów o wy
ż
szej warto
ś
ci.
Etap II – zintegrowane zarz
ą
dzanie
logistyczne (lata 70-80)
* deregulacja transportu,
* pojawienie si
ę
globalnej konkurencji,
* poszukiwanie
ź
ródeł dostaw za granic
ą
,
* czynniki ekonomiczne.
Etap III – zarz
ą
dzanie ła
ń
cuchem
dostaw (od lat 80-90):
* ła
ń
cuch dostaw/ruroci
ą
g logistyczny
(ła
ń
cuch logistyczny),
* efektywna obsługa klienta (ECR).
Definicje logistyki
„Logistyka to proces planowania, realizowania
i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu
surowców, materiałów do produkcji, wyrobów gotowych i usług oraz
odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punku konsumpcji
w celu zaspokojenia wymaga
ń
klienta”.
Council of Logistics Management (CLM)
„Logistyka to wspomaganie procesów zarz
ą
dzania w okresie
ż
ycia
produktu zapewniaj
ą
ce efektywne wykorzystanie zasobów i
adekwatn
ą
skuteczno
ść
elementów logistycznych podczas
wszystkich faz okresu u
ż
ytkowania, w ten sposób dzi
ę
ki integrowaniu
we wła
ś
ciwym czasie w system zapewnia si
ę
efektywne sterowanie
zu
ż
yciem zasobów”.
Society of Logistics Engineers (SOLE)
6
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
LOGISTYKA
– system przepływu środków
materialnych i niematerialnych (informacji) mający
na celu uzyskanie
wysokiego stopnia spełnienia
poszczególnych funkcji logistycznych
w ramach
całego łańcucha dostaw (SCM) przy możliwie
najmniejszym koszcie
(analiza wartości systemu).
Według Instytutu Logistyki,
LOGISTYKA TO ZARZ
Ą
DZANIE STRATEGICZNE
CAŁYM ŁA
Ń
CUCHEM DOSTAW.
Krzysztof Rutkowski przedstawił podstawowe czynniki o charakterze
zewnętrznym mające wpływ na wzrost zainteresowania
zintegrowanym łańcuchem dostaw:
•
zmiany charakteru rynku, wzrost oczekiwań coraz bardziej
wymagających klientów w zakresie jakości produktu i jego ceny oraz
czasu realizacji zamówienia i elastyczności dostaw.
•
zmiany w kanałach dystrybucji, w których w wielu branżach
pojawiły się potężne sieci detaliczne przejmujące liderowanie w
łańcuchu dostaw,
•
zmiany technologiczne, w tym przede wszystkim powszechną
dostępność potężnych komputerów oraz taniego i przyjaznego dla
użytkowników oprogramowania,
•
deregulacja rynków usług, w tym w szczególności rynku usług
transportowych, prowadzącą do pojawienia się bogatszej i bardziej
urozmaiconej oferty tańszych usług.
Pod. Red. Rutkowski K., Zintegrowany Ła
ń
cuch Dostaw-do
ś
wiadczenia globalne i polskie, Rutkowski K., SGH, Warszawa 2000, s.10.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
7
Po raz pierwszy określenie zarządzanie łańcuchem
dostaw (SCM) zostało użyte w 1982 roku przez Olivera i
Webbera;
Od tego czasu liczba publikacji z zakresu lawinowo
rośnie, jak podaje Croom (2004) sięgając do około 1000
artykułów naukowych rocznie;
Nie istnieje uniwersalna definicja
łańcucha dostaw i zarządzania
łańcuchem dostaw
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
Łańcuch logistyczny (dostaw)
można definiować jako:
Integrującą filozofię zarządzania całym przepływem w
kanale dystrybucji od dostawy do ostatecznego klienta
(M.C. Cooper i L.M. Ellam);
Strategiczną koncepcję polegającą na zrozumieniu i
zarządzaniu sekwencją działań – od dostawcy do klienta –
dodających wartości produktom przepływającym przez
(kanał dystrybucji) rurociąg dostaw (A.J. Battagli i G.
Tyndalla);
Zintegrowane zarządzanie sekwencjami przepływu
logistycznego, przetwarzaniem i czynnościami związanymi
z obsługą – od dostawców do ostatecznych klientów –
niezbędnymi do wytworzenia produktu lub usługi w sposób
sprawny i efektywny (A.J Stanger i J.J.Coyle).
8
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
PRODUCENCI
DOSTAWCY
HURTOWNICY
DETALI
Ś
CI
KONSUMENCI
(RYNEK)
PRZEPŁYW INFORMACJI
POWTÓRNE ZAGOSPODAROWANIE
PRZEPŁW KAPITAŁU
PRZEPŁW PRODUKTÓW
Łańcuch dostaw
jako struktura organizacyjna oznacza grupę przedsiębiorstw
realizujących wspólnie wszystkie działania niezbędne do zaspokojenia popytu na
określone produkty w całym łańcuchu przepływu dóbr.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
Łańcuch logistyczny (wartości)
Portera
[Porter M. E., Competitive Advantage, Free Press, 1985].
Ła
ń
cuch warto
ś
ci rozdrabnia twór, jakim jest firma, na wiele strategicznie
wa
ż
nych działa
ń
, aby mo
ż
na było zrozumie
ć
zmiany kosztów oraz istniej
ą
ce i
potencjalne
ź
ródła rozró
ż
nienia. Firma zyskuje przewag
ę
nad konkurencj
ą
wykonuj
ą
c wszystkie wspomniane działania taniej i lepiej ni
ż
rywale”
9
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
Łańcuch logistyczny (wartości)
Ła
ń
cuch
warto
ś
ci
producenta
Ła
ń
cuch warto
ś
ci
dostawców
Ła
ń
cuch warto
ś
ci
kanałów dystrybucji
Ła
ń
cuch
warto
ś
ci
klientów
System warto
ś
ci w ła
ń
cuchu dostaw
(
Ź
ródło: Rutkowski K. , Zintegrowany Ła
ń
cuch Dostaw-do
ś
wiadczenia globalne i polskie, SGH,
Warszawa 2000, s.22.)
Firmy, głownie z takich bran
ż
jak: motoryzacyjna, farmaceutyczna czy
spo
ż
ywcza, zast
ą
piły poj
ę
cie wewn
ę
trznego ła
ń
cucha warto
ś
ci na
rzecz systemu warto
ś
ci tworzonego przez wszystkie jednostki
ła
ń
cucha.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
RUROCI
Ą
G LOGISTYCZNY
(Okre
ś
lenie charakterystyczne dla szkoły ameryka
ń
skiej)
zaopatrzenie
zakupy
składowanie
na wej
ś
ciu/
transport
działalno
ść
podstawowa
(produkcja)
składowanie
na wyj
ś
ciu/
transport
Dystrybucja
do klienta
dostawcy
klienci
10
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
W modelu logistyki gospodarczej wyróżnia się
następujące łańcuchy logistyczne:
łańcuch dostaw – dotyczy procesów zaopatrzenia
surowcowego, wytwarzania i przemieszczania;
łańcuch konserwacji (serwisu) – dotyczy
utrzymania dóbr we właściwym stanie;
łańcuch usuwania (transformacji) – obejmuje
procesy gromadzenia, a następnie recyrkulacji lub
likwidacji odpadów.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
Podział ła
ń
cuchów logistycznych
Ła
ń
cuch logistyczny
Wewn
ę
trzny
Zewn
ę
trzny
Obejmuj
ą
cy procesy
zachodz
ą
ce w danym
przedsi
ę
biorstwie
Obejmuj
ą
cy procesy
zachodz
ą
ce pomi
ę
dzy
ró
ż
nymi samodzielnymi
przedsi
ę
biorstwami
11
Łańcuch dostaw może być pojmowany jako:
Pojedyncze przedsiębiorstwo (wewnętrzny
łańcuch dostaw);
Para współpracujących ze sobą przedsiębiorstw w
relacji dostawca – odbiorca;
Łańcuch przedsiębiorstw współpracujących na w
ramach relacji dostawca – odbiorca;
Sieć przedsiębiorstw – grupa współpracujących
i/lub konkurujących ze sobą przedsiębiorstw tak
w układach wertykalnych jak i horyzontalnych;
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe procesy
W ła
ń
cuchu dostaw mamy do czynienia z trzema
podstawowymi procesami:
1.
Obiegiem informacji
informacje z punktu sprzeda
ż
y s
ą
przekazywane wszystkim
uczestnikom ła
ń
cucha,
wielko
ść
potrzeb (niezb
ę
dnych do uzupełnienia zapasów)
jest równie
ż
przekazywana wszystkim uczestnikom
ła
ń
cucha,
system planowania produkcji jest automatycznie
aktualizowany.
12
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe procesy
W ła
ń
cuchu dostaw mamy do czynienia z trzema
podstawowymi procesami:
2.
Przepływem towarów
produkt zaczyna by wytwarzany wtedy, kiedy s
ą
znane
dokładnie oczekiwania klienta,
Potrzeby uzupełniania stanów magazynowych s
ą
dokładnie
znane i automatycznie uruchamiane,
Zapasy bezpiecze
ń
stwa s
ą
ograniczone (przej
ś
cie na nowy
paradygmat procesu produkcyjnego bazuj
ą
cego na
wymaganiach zakupuj
ą
cego).
3.
Przepływem
ś
rodków finansowych
W International Centre for Competitive Excellence
zidentyfikowano zestaw siedmiu procesów zachodzących
w łańcuchu dostaw:
•zarządzanie relacjami z klientami,
•zarządzanie obsługą klienta,
•zarządzanie popytem,
•realizacja zamówień,
•zarządzanie przepływem produkcyjnym,
•zaopatrzenie,
•rozwój produktów i ich komercjalizacja.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe procesy
Ź
ródło: Stock J., Lambert D., Strategic Logistic Management,4
th
, MC.G 2001, s.57,
13
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje, cechy, ogniwa łańcucha
Łańcuch dostaw można opisać, wskazując na
takie jego cechy, jak:
struktura podmiotowa,
przedmiot przepływu,
cele,
zakres czynnościowy i obszary współdziałania
uczestniczących podmiotów.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje, cechy, ogniwa łańcucha
W zależności od konfiguracji łańcucha jego
ogniwami
mogą
być różnego rodzaju
firmy
:
wydobywcze
Miejsce zajmowane przez firmy
wzdłuż
łańcucha dostaw
wynika z
podziału pracy na kolejnych
etapach produkcji sprzedaży i
wyrobów.
14
firmy logistyczne i transportowo-spedycyjne,
firmy brokerskie zajmujące się jedynie pośrednictwem
informacyjnym,
zakłady utylizacji i składowania odpadów.
Ważnymi
ogniwami łańcuchów dostaw
są również pełniące
funkcje usługowe przedsiębiorstwa, wśród których znajdują się:
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje, cechy, ogniwa łańcucha
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
podstawowe definicje, cechy, ogniwa łańcucha
Firmy funkcjonujące w obrębie łańcucha powinny oferować
także
szeroki pakiet usług między innymi
:
przyjmowanie i obsługa realizacji zamówień;
kształtowanie i kontrola zapasów;
monitorowanie ruchu przesyłek i bieżące informowanie
partnerów o miejscu ich pobytu;
doradztwo logistyczne;
obsługa finansowa transakcji;
15
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
Integracja łańcucha dostaw
– proces, w ramach którego dąży się
do optymalizacji trzech strumieni w sieci przedsiębiorstw:
Cel:
minimalizacja kosztów
optymalizacja wartości
przyspieszenie obiegu gotówki
Konieczne:
kooperacja przedsiębiorstw w
obszarach kluczowych
takich jak:
zaopatrzenie, produkcja, składowanie, transport, realizacja
zamówienia
i wspomagających
: projektowanie i rozwój produktu,
działania marketingowe.
Udana integracja łańcucha dostaw zależy od osiągnięcia trzech
celów przedmiotowych:
rozpoznania wymagań ostatecznego klienta co do poziomu
obsługi;
podjęcia decyzji, w których punktach łańcucha dostaw
umiejscowić zapasy i ile ich tam składować,
opracowania odpowiedniej polityki i procedur zarządzania
łańcuchem dostaw jako zintegrowaną całością.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
16
Można przyjąć, że co najmniej cztery czynniki wpływają na
proces coraz pełniejszej integracji globalnych łańcuchów
dostaw. Są to:
rewolucja informacyjna,
rosnące wymagania klientów odnośnie produktów, ich
jakości, kosztu, obsługi, dostaw,
wzrost globalnej konkurencyjności
pojawienie się nowych form ( technologii, organizacji,
zasad, unormowań międzyorganizacyjnych powiązań).
Źródło: Łupicka-Szudrowicz A., Zintegrowany łańcuch dostaw w teorii i praktyce gospodarczej,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2004, s.45.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
Filary integracji procesów logistycznych
LOGISTYKA
TECHNIKA
INFORMATYKA
ZARZĄDZANIE
INFRASTRUKTURA
TECHNICZNA
PROCESÓW:
- transportowa
- magazynowa
- manipulacyjna
- opakowań
INFRASTRUKTURA
INFORMATYCZNA
PROCESÓW:
- osprzęt
- oprogramowanie
- środki komunikacji
INFRASTRUKTURA
BIZNESOWA
PROCESÓW:
strategie i metody
skutecznego i
efektywnego
zarządzania przepływem
materiałowym
17
Formy integracji zarządzania
logistycznego w łańcuchu dostaw
Ź
ródło: „Pomiar funkcjonowania ła
ń
cuchu dostaw” Praca zbiorowa pod redakcj
ą
Danuty Kisperskiej Moro
ń
Poziomy integrowania łańcuchów
dostaw
Różne opinie na temat dochodzenia do
najwyższego poziomu partnerstwa:
-
wg Ch.C.Poiriera
-
wg modelu Kompasu
-
wg firmy konsultingowej A.T.
Kaerney
18
Poziomy integrowania łańcuchów dostaw według Ch.C.Poiriera
zak up y i lo gisty k a I
wewn ętrzn a dosk on ało ść II
k o n st ruowan ie sieci III
przy wó dzt wo w sek to rze IV
In icjato r
k iero wnik działu zakup ó w (p o d
p resją)
kiero wn ik działu in format y k i
przy szłego lidera łań cuch a
liderzy jedn o stek bizn esu
zesp ół zarządzający
Ko rzy ści
wzro st o szczędn o ści
prio ry t et o we usp rawn ien ia
wy n ik i najlep szego p art n erst wa
zalet y sieci, zysk own o ść
Ko n cen tracja
zap asy , logisty k a, p rzewo zy,
realizacja zamówień
przep ro jek to wan ie pro cesó w,
do sk o n alen ie sy st emu
p rogn ozo wan ie, p lan o wan ie,
o bsługa klien tó w, ro zszerzo ne
p rzedsiębiorst wo
k lien t, sieci
Narzędzia
zesp o ło wo ść, do sk o n ało ść
fun kcjo n aln a
bench mark in g, n ajlep sze wzo rce,
rach unek k o sztó w działań
miern ik i, bazy dan ych , han del
elek tron iczny
in t ran et , In tern et, wsp ó ln e
systemy in fo rmaty czn e
Obszar działania
ś
redn i szczebel o rganizacji
ró żn e szczeble o rgan izacji
cała o rgan izacja
całe przedsiębio rstwo
P un kt y o dn iesienia
ewiden cja ko szt ów
map a p ro cesów
zaawan sowan e modele
k o sztó w, ró żnico wanie pro cesó w
związek p op y to wo -p o dażowy
M odel
brak
wewn ęt rzn y łańcuch do st aw
ro zszerzo ne p rzedsiębio rst wo
ryn ek glo baln y
Alianse
k on solidacja do st aw
najlep szy p art ner
fo rmaln e alianse
jo int ven tu re
Szko len ie
zesp ó ł
przy wó dztwo
p art nerstwo
Sieć
P o ziom
wewn ętrzn y
zewnętrzn y
Element y
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
Pięciopoziomowy model Kompasu
cel
organizacja
p lanowanie
technologia informatyczna
I. Podstawowy
jakość i koszty
niezależne p iony
arkusze kalkulacy jne
automaty zacja i M RP
II. Zesp oły interfunkcjonalne
obsługa klientów
p owstanie komórek
logisty ki i zarządzania
op eracjami
punkty docelowe, np .
CPM, PERT
MRPII
V. Społeczności łańcucha dostaw
p rzywództwo ry nkowe
zdolność do szy bkiej rekon-
figuracji
sy nchronizowane
planowanie łańcucha dostaw
handel sieciowy
Nazwa p oziomu
Kry teria
III. Zintegrowane p rzedsiębiorstwo
reagowanie na zy skownych
klientów
ERP
planowanie łańcucha
dostaw p rzedsiębiorstwa
zintegrowany wewnętrzny
łańcuch dostaw
IV. Rozszerzony łańcuch dostaw
zy skowny wzrost
zintegrowany zewnętrzny
łańcuch dostaw
sy stem zarządzania
klientami (CRM)
planowanie p unktów
sp rzedaży w łańcuchu
dostaw
Tabl. 2.
Pięciopoziomowy model Kompasu [1]
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
19
A.T. Kearney opracował diagnozę poziomów doskonałości procesu
integracji przedsiębiorstw. Zaproponował osiem podstawowych
płaszczyzn w przedsiębiorstwie poddawanych ocenie:
orientacja na klienta,
zintegrowane długookresowe planowanie,
partnerstwo z dostawcami,
ponadfunkcjonalne planowanie działań operacyjnych,
ustawiczne doskonalenie procesów,
kompetencje pracowników,
zintegrowany system IT,
monitorowanie, porównywanie i podejmowanie działań
korygujących,
Kearney A.: Europan Logistics Association “ Logistics Study” cytowane za Wolffgram E.,
Zintegrowany Łańcuch Dostaw-doświadczenia globalne i polskie, Pod. Red. Rutkowski K.,
SGH, Warszawa 2000, s.25.
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
oraz trzy poziomy integracji łańcucha dostaw:
poziom I – tradycyjny (słabe wyniki w doskonaleniu procesu
integracji),
poziom II – funkcjonalny (średnie wyniki),
poziom III – zintegrowany (przedsiębiorstwa wiodące,
liderzy)
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
Kearney A.: Europan Logistics Association “ Logistics Study” cytowane za
Wolffgram E., Zintegrowany Łańcuch Dostaw-doświadczenia globalne i
polskie, Pod. Red. Rutkowski K., SGH, Warszawa 2000, s.25.
20
1
2
3
4
Okre
ś
lenie
struktury
ła
ń
cucha
Reengeneering
procesów
Umocnienie
podstaw
funkcjonalnych
Ocena
ła
ń
cucha
dostaw
Sformuło-
wanie wizji
ła
ń
cucha
dostaw
Zdefinio-
wanie
planu
działa
ń
i ocena
mo
ż
liwo-
ś
ci wdro-
ż
enia
Priorytety-
zacja
działa
ń
i alokacja
zasobów
Proponowane kroki
Wdra
ż
anie rekomendacji
krótkoterminowych
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
Program integracji ła
ń
cucha dostaw wg.
koncepcji A.T. Kearneya.
Źródło: Wolffgram E., Zintegrowany Łańcuch Dostaw-
doświadczenia globalne i polskie, SGH, Warszawa
2000, s.32
Macierz pozycjonowania rozwoju dostawców
Kolejne poziomy integracji łańcucha z perspektywy
dostawcy:
- zewnętrzna akredytacja
- reaktywne rozwiązywanie problemów
- systematyczny program rozwoju
- rozwój sieci
Zintegrowany łańcuch logistyczny –
integracja w łańcuchu logistycznym
21
Zalety osiągania wyższych
poziomów integracji i koordynacji
•
rozszerzenie zakresu współdziałania o znaczeniu
strategicznym
•
zwiększenie jakości dostarczanych produktów
•
dostawy realizowane wg koncepcji Just-in-Time
•
minimalizacja kosztów i podział oszczędności między
partnerami
•
wymiana informacji o znaczeniu strategicznym
•
współpraca w zakresie projektowania produktów i
opakowań
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
LOGISTYKA
ZARZ
Ą
DZANIE
ŁA
Ń
CUCH LOGISTYCZNY
Pierwotne
ź
ródła
dóbr materialnych
Konsument
•
planowanie
•
kierowanie zasobami ludzkimi
•
organizowanie
•
kontrolowanie
informacje, pieni
ą
dze
materiały, usługi
przestrze
ń
czas
22
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Zarządzanie łańcuchem dostaw
– zarządzanie stosunkami z
dostawcami, odbiorcami i Klientami w celu dostarczenia najwyższej
wartości dla Klienta po niższych kosztach dla całego łańcucha.
Wśród kluczowych elementów mających wpływ na zarządzanie
łańcuchem dostaw można wymienić:
szybkie reagowanie na potrzeby Klienta,
niezawodność i efektywność działania,
partnerskie relacje z uczestnikami łańcucha.
Przedsiębiorstwo będące jedynie tylko jednym ogniwem owego
łańcucha osiąga
sukces
w zależności nie tyle od indywidualnych
(wewnętrznych) działań, ile przede wszystkim od
siły
konkurencyjnej wszystkich elementów danego łańcucha
logistycznego
.
Spo
ś
ród wielu definicji zarz
ą
dzania ła
ń
cuchami logistycznymi
najcz
ęś
ciej cytowan
ą
jest sformułowana przez The Global
Supply Chain Forum:
„Zarz
ą
dzanie ła
ń
cuchem dostaw jest integracj
ą
kluczowych procesów biznesowych od u
ż
ytkownika
ko
ń
cowego do pierwotnych dostawców, którzy
oferuj
ą
produkty, usługi i informacj
ę
dodaj
ą
c
ą
warto
ść
dla konsumenta i innych udziałowców
ła
ń
cucha dostaw”.
Definicja zarz
ą
dzania ła
ń
cuchem dostaw wg Lamberta, Cooper, Pagha –
jest to integracja kluczowych procesów biznesowych od ko
ń
cowych
u
ż
ytkowników, poprzez pocz
ą
tkowych dostawców, którzy dostarczaj
ą
produkty, usługi i informacje oraz dodaj
ą
warto
ść
dla klientów i innych
udziałowców ła
ń
cucha dostaw.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
23
Zarządzanie łańcuchem dostaw – ujęcie
logistyczne, integracyjne, synchronizacyjne
Zarządzanie strumieniem podaży produktów i
towarzyszących im informacji od źródeł surowcowych do
ostatecznych odbiorców (
logistyczne
);
Integracja kluczowych procesów biznesowych począwszy
od klientów skończywszy na dostawcach surowców, która
pozwala na dostarczenie wartości dla ostatecznego klienta
i innych interesarjuszy (Lambert, ed. 2006) (
integracyjne
)
Proces decyzyjny związany z synchronizowaniem
fizycznych, informacyjnych i finansowych strumieni popytu
i podaży przepływających miedzy uczestnikami w celu
osiągnięcia przez nich przewagi konkurencyjnej i
tworzenia wartości dodanej (Witkowski 2003)
(
synchronizacyjne
)
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Istotę zarządzania logistycznego w firmie można przedstawić za
pomocą zasady „7W”.
Problemy
logistyczne
kom
u?
gdzie
?
co?
kiedy
?
jak?
ile?
We wła
ś
ciwym
czasie
We wła
ś
ciwym
miejscu
We wła
ś
ciwej
ilo
ś
ci
Wła
ś
ciwym
odbiorcom
Wła
ś
ciwy
produkt
We wła
ś
ciwej jako
ś
ci
i po wła
ś
ciwych
kosztach
24
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
M. Christopher wskazał na cztery podstawowe różnice między
zarządzaniem łańcuchem dostaw a klasycznym zarządzaniem
przepływami dóbr:
1.Łańcuch dostaw jest postrzegany jako wyodrębniona całość, nie zaś
jako delegacja odpowiedzialności za różne segmenty łańcucha do
różnych funkcjonalnych jego części, np. sfer zakupów, produkcji i
sprzedaży.
2.Łańcuch dostaw wymaga strategicznego podejmowania decyzji.
3.Zarządzanie łańcuchem dostaw przyjmuje inną perspektywę
spojrzenia na zapasy, które stają się mechanizmem równoważącym
system dostaw tylko w przypadku, gdy zawiodą inne rozwiązania.
4.Zarządzanie łańcuchem dostaw wymaga nowego podejścia do
systemów: ich kluczem staje się integracja, nie zaś po prostu
dopasowywanie punktów styku.
por. Christopher M., Logistyka i Zarządzanie Łańcuchem Podaży, Wydawnictwo
Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1998, s.25-26.
CZYNNIK
SYSTEMY TRADYCYJNE
ŁA
Ń
CUCH DOSTAW
ZARZ
Ą
DZANIE ZAPASAMI
W pojedynczej firmie
Koordynacja działa
ń
w
ruroci
ą
gu
PRZEPŁYWY ZAPASÓW
Przerywane
Ci
ą
głe/przejrzyste
KOSZT
Minimalizowany w firmie
Cena produktu z kosztami
wyładunku
INFORMACJA
Kontrolowane przez firm
ę
Wspólna/dzielona
RYZYKO
Skoncentrowane na firmie
Wspólne/dzielone
PLANOWANIE
Zorientowane na firm
ę
Zespoły ła
ń
cucha dostaw
ZWI
Ą
ZKI MI
Ę
DZY
ORGANIZACJAMI
Firma zorientowana na niskie
koszty
Partnerstwo zorientowane na
cen
ę
produktu wraz z kosztami
wyładunku
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Cechy łańcucha dostaw
- porównanie głównych cech
tradycyjnych systemów logistycznych z łańcuchem dostaw
25
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Zarządzanie zintegrowanym łańcuchem
dostaw powinno
przynieść następujące efekty:
1.
koordynację dostaw surowca – mniejsze wymagania
przestrzenne w magazynowaniu oraz minimalizowaniu zapasów,
2.
likwidowanie braków w zapasach,
3.
wysoki poziom obsługi,
4.
niewielkie zapasy w całym łańcuchu,
5.
redukcję kosztów,
6.
skrócenie czasów dostaw,
7.
polepszenie wskaźnika dostaw „na czas”,
8.
bardziej konkurencyjną pozycję firmy na rynku: szybsze
wprowadzanie zmian i ulepszeń produktów, mniej problemów z
jakością, obniżenie kosztów, stabilne konkurencyjne ceny.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
BARIERY
w zastosowaniu koncepcji SCM w praktyce:
1.
Brak przejrzystości – brak pełnej informacji
2.
Różne metody i systemy księgowania
3.
Brak zaufania do partnerów biznesowych
4.
Strategia dominowania w SCM (monopolizacja decyzyjna)
5.
Krótkie horyzonty czasowe w procesie planowania
6.
Brak myślenia (woli, umiejętności) systemowego
7.
Brak zaangażowania
8.
Błędne dopasowanie partnerów (dostawców/odbiorców)
9.
?
26
Bariera
Brak
przejrzystości
Zmienność
Projekt
produktu
Brak
dzielenia się
informacjami
Słabe
relacje
Niezamierzone
skutki
Brak
zaanga
ż
owania
X
X
X
Zamieszanie i
chaos
X
X
X
Wska
ź
niki
oceny
X
X
Ograniczenia
X
X
X
Niech
ęć
do
zmian
X
X
Ź
ródło: Logistyka 2/2005
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
Postuluje się by współpraca między
uczestnikami łańcucha dostaw oparta
była
na
związkach
partnerskich,
przeciwstawnych
relacjom
o
charakterze
transakcyjnym
bądź
konfrontacyjnym.
Powinny
być
to
związki o
charakterze długofalowym,
ściśle wiążące strony,
polegające na
wzajemnym
zaufaniu,
otwartości,
wspólnym dzieleniu ryzyka i zysków.
27
Dlaczego partnerstwo? - aspekty rynkowe
POGL
Ą
DY TRADYCYJNE
Zbytnie uzale
ż
nienie si
ę
od jednego dostawcy jest niekorzystne dla firmy
brak konkurencji nie sprzyja uzyskiwaniu lepszych warunków negocjacji
zwi
ą
zki z dostawc
ą
staj
ą
si
ę
usztywnione, nie uwzgl
ę
dniaj
ą
ce zmian z upływem czasu
PRZYCZYNY
PRESJA OUTSOURCINGU
Niewydolno
ść
systemów tradycyjnych
Zmniejszanie liczby dostawców
PRESJA JAKO
Ś
CI
Utrzymanie poziomu jako
ś
ci dostaw
Wdra
ż
anie programów TQM
PRESJA CZASU
Wdra
ż
anie strategii produkcji JIT
Wdra
ż
anie strategii dostaw JIT
D
Ąś
ENIE DO „WSPÓŁPRODUKCJI”
POGL
Ą
DY WSPÓŁCZESNE
Kluczowym czynnikiem strategicznej poprawy skuteczno
ś
ci i efektywno
ś
ci
procesów zaopatrzenia jest rozwój współpracy mi
ę
dzy firm
ą
a dostawc
ą
,
w której dostawca powinien by
ć
traktowany jako „przedłu
ż
enie” zakładu odbiorcy
KORZY
Ś
CI
krótszy czas dostawy
wi
ę
ksza niezawodno
ść
dostawy
mniej zakłóce
ń
w produkcji
mniej problemów z jako
ś
ci
ą
szybsze wprowadzanie zmian
ni
ż
szy poziom zapasów
stabilne satysfakcjonuj
ą
ce ceny
korzystny status zamówie
ń
(zadania priorytetowe u dostawcy)
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
W warunkach gospodarki rynkowej partnerski układ miedzy
uczestnikami łańcucha logistycznego powinien wynikać z:
wspólnego interesu w ramach funkcji celu procesu logistycznego;
wiedzy o działalności partnerów, w tym o specjalizacji,
kompetencjach i odpowiedzialności (rzetelności);
stylu działania, umożliwiającego uczestnikom bezkonfliktowa
kooperacje, zwłaszcza elastyczność;
możliwości tworzenia mechanizmów stymulujących do poprawy
jakości działania (unowocześniania produkcji, usprawniania obsługi
klientów, obniżki kosztów, wprowadzania nowoczesnych technik
zarządzania procesami logistycznymi itp.);
wspólnego udziału w działaniach na rzecz zwiększania rynków
zbytu i uzyskiwania rozsądnych zysków;
dostępności do kompatybilnej sieci informacji, zaufania do
wiarygodności jej zawartości oraz swobodnej wymiany treści.
Źródło: „Zarządzanie logistyczne” Edward Dworecki
28
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
Relacje pomi
ę
dzy partnerami logistycznymi
Sieć
Podmioty
dążą do zwiększenia
kontroli nad siecią
Działania
Czynności wymiany,
wytwarzania, transakcyjne
itd.
Zasoby
ludzkie i rzeczowe
wzajemnie od siebie zależne
Działania prowadzą
do łączenia
zasobów
Podmioty
kontrolują zasoby,
mają określoną
znajomość
zasobów
Podmioty
wykonują
działania,
mają określoną
znajomość działań
Źródło: Szymczak M., Sieci logistyczne: Partnerstwo logistyczne w sieciach, Wydawnictwo AE w
Poznaniu, Poznań 2002, s.52
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
Otoczenie
Odbiorca
•Struktura rynku
•dynamika rynku
•pozycja
w
ła
ń
cuchu
dostaw
•polityka pa
ń
stwa
Dostawca
•zasoby
•działalno
ść
•struktura
przedsi
ę
biorst
•cele i strategia
•zasoby
•działalno
ść
•struktura
przedsi
ę
biorst
•cele i strategia
wymiana
handlowa
wymiana
technologii
kontakty
nieform.
wymiana
finansowa
Proces wzajemnego oddziaływania dostawcy i odbiorcy
Źródło: Leage-Hellman J., Technological Development in Industrial Networks, Uppsala
University, Uppsala 1989, s.130, cytowane za Fonfara K., op.cit., s.53
29
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu
dostaw – typy partnerstwa
1.
typ
partnerstwa
polegający
na
krótkotrwałej
i
ograniczonej współpracy w zakresie koordynacji działań i
planowania tylko między jednym zakładem czy obszarem
funkcjonalnym partnerów
2.
typ partnerstwa oznaczający przejście od koordynacji
działań do ich integracji między wieloma zakładami i
obszarami funkcjonalnymi partnerów w długim, ale ściśle
określonym okresie
3.
typ partnerstwa, gdzie partnera postrzega się jako
przedłużenie własnej organizacji, bez jasno określonych
terminów zakończenia współdziałania.
Źródło: Lambert (ed.) 1996
TYP I
czasu
TYP I
Zachodzi przy zakupach
zło
ż
onych systemów
i urz
ą
dze
ń
, dokonywanych w
nieregularnych odst
ę
pach
czasu
TYP II
Rutyna, w razie potrzeby
łatwa wymiana dostawcy
Wymiana rynkowa
Wzrost efektywno
ś
ci poprzez
presj
ę
cenow
ą
Małe wymogi w zakresie
ci
ą
gło
ś
ci i zaanga
ż
owania
TYP III
Poprawa efektywano
ś
ci
przez ci
ą
głe
wzajemne dostosywanie,
co prowadzi do korzy
ś
ci po
stronie kosztów i przychodów
C
I
Ą
G
Ł
O
Ś
Ć
ZAANGA
ś
OWANIE
N
IS
K
A
MAŁE
ZNACZNE
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu
dostaw – typy partnerstwa
30
TYP III
Lu
ź
ne kontakty
TYP I
TYP II
C
z
y
n
n
ik
i
z
e
w
n
e
tr
z
n
e
Bod
ź
ce wewnetrzne
N
E
U
T
R
A
L
N
E
SŁABE
UMIARKOWANE
TYP I
TYP III
TYP II
TYP II
TYP III
SILNE
S
P
R
Z
Y
J
A
J
Ą
C
E
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu
dostaw – model partnerstwa
Potencjalne
korzyści
•
Ograniczenie
kosztów
operacyjnych/
inwestycyjnych
•
Poprawa obsługi
klienta
Możliwości
nawiązania
partnerstwa
•
Cele strategiczne,
•
Strategie
konkurencyjne;
•
Koncepcje
zarządzania
•
Symetria;
•
Umiejętność
współpracy
•
Wspólni konkurenci
•
Bliskość
•
Historia współpracy
Decyzja dot. partnerstwa
Komponenty
partnerstwa
•
Zakres;
•
Zaufanie;
•
Komunikacja;
•
Planowanie działań;
•
Kontrola procesów;
•
Inwestycje
(finanse,
technologia,
ludzie);
Ź
ródło: Lambert (ed.) 1996
31
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw
Cechy
Konfrontacja
Partnerstwo
Podstawa składania
zamówień
Cena, Cena, Cena!
Doświadczenie, zdolności, umiejętności
rozwiązywania problemów
Wkład dostawcy w
projekt
Brak zaangażowania
Aktywny uczestnik procesu projektowania
Postrzeganie
dostawcy
Outsourcing; zastępowanie wewnętrznych
umiejętności
Komplementarność dla wewnętrznych
umiejętności i zdolności
Liczba dostawców
Duża- dla bezpieczeństwa
Bardzo ograniczona
Trwanie związku
Krótkie
Długookresowe małżeństwo
Rotacja dostawcy
Wysoka
Niska
Rutynowe wzajemne
oddziaływania
„Na wyciągnięcie ręki”, formalne, oparte
na umowach prawnych
Bliskie, nieformalne, oparte na zaufaniu
Wzajemne widzenie
związku
Walka o związek typu „wygrany-
przegrany”
Związek typu „wygrany-wygrany”,
współpraca dla wzajemnych korzyści
Częstotliwość
kontaktów
Ograniczona do wymiany zamówień i
rozwiązywania problemów
Stała
Pogląd na dzielenie
się informacją
Ś
cisła kontrola informacji służąca obronie
przewagi w negocjacjach
Otwarte dzielenie się krytycznymi
informacjami
Stopień zaufania i
szacunek
Niski lub żaden
Bardzo wysoki
Różnice między konfrontacją a partnerstwem
Cecha
KONKURENCJA
WSPÓŁPRACA
Charakter zwi
ą
zków
Przeciwnicy (nieufno
ść
)
Partnerzy (zaufanie)
Czas trwania zwi
ą
zków
Ró
ż
ny
Kontrakty długookresowe
Sporadycznie
Okres wa
ż
no
ś
ci umowy
Krótki (realizacja transakcji)
Długi
Cz
ę
sto
ść
komunikacji
Sposób komunikacji
Przekaz ustny lub elektroniczny
Zło
ż
enie zamówienia
Ci
ą
gle
Liczba dostawców
Wielu (im wi
ę
cej, tym lepiej)
Umiejscowienie dostawcy
Kilku lub jeden
W rozproszeniu
Mo
ż
liwie najbli
ż
ej
Wielko
ść
zamówienia
Małe
Du
ż
e
Strategia dostaw (transportu)
Dostawa na czas
Pełny ładunek jednego produktu
Wpływ na zapasy
Pasywa
Aktywa
Jako
ść
Brak kontroli jako
ś
ci dostawy
Kontrola jako
ś
ci dostawy
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw
32
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
W literaturze można spotkać następujące organizacyjne formy
współpracy:
•
umowy o dystrybucji - Original Equipment Manufacturer, Value
Added Reseller. Firma mająca status OEM jest klientem wybranego
producenta i jej zadaniem jest dostosowanie produktu do
wymogów lokalnego rynku (od przepakowania do opracowania
nowego wzoru),
•
montownie i poddostawy - zwykle nie występują samodzielnie,
lecz powiązane są ze sprzedażą licencji,
•
franchasing - jest sprzedażą licencji, praw do wykorzystania
przez odbiorcę formuły sprzedaży dóbr lub usług zastrzeżonej
przez dawcę. Biorca działa na własny rachunek, lecz dawca
pozostaje
właścicielem
systemu
marketingowego,
prowadzi
badania rynku i kampanie reklamowe, wprowadza nowe produkty,
szkoli biorców,
por. Sulejewicz A., Partnerstwo Strategiczne: modelowanie współpracy przedsi
ę
biorstw, SGH, Warszawa 1997, s.32-34
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
W literaturze można spotkać następujące organizacyjne formy
współpracy:
•
licencje - polegają na jednokrotnym lub wielokrotym przekazaniu
patentu (tj. zastrzeżonej konstrukcji, technologii, praw autorskich,
znaków
handlowych)
i/lub
swoistej
wiedzy
technicznej
lub
organizacyjnej. Określony jest czas oraz terytorium wykorzystania
licencji,
•
kontrakt menedżerski - może być zakrojony wąsko lub szeroko,
dotyczyć np. produkcji, marketingu, obsługi technicznej, jakiegoś
przedsięwzięcia lub całości procesu,
•
inwestycje strategiczne - kapitałowe uzupełnienie pionowych
więzi dostawczych (OEM, poddostaw lub licencji),
[1]
por. Sulejewicz A., Partnerstwo Strategiczne: modelowanie współpracy przedsi
ę
biorstw, SGH, Warszawa 1997, s.32-34
33
Partnerstwo logistyczne w
łańcuchu dostaw
W literaturze można spotkać następujące organizacyjne formy
współpracy:
•
konsorcjum
-
dotyczy
najczęściej
jednorazowego
przedsięwzięcia, nie przesądza o operacyjnej jego stronie i nie
wiąże się z przetrwaniem firm uczestniczących,
•
joint venture - jest zjawiskiem łączenia zasobów dwóch lub
więcej niezależnych partnerów we względnie trwały sposób, tak iż
możemy mówić o nowym podmiocie gospodarowania. Joint venture
może także być układem partnerskim bez tworzenia nowego
przedsiębiorstwa,
•
fuzje - fuzja częściowa jest zlaniem się podstawowych składników
dwu
firm
i
związana
jest
zwykle
z
utworzeniem
nowego
przedsiębiorstwa; fuzja całkowita powoduje, iż dotychczasowi
partnerzy przestają istnieć.
[1]
por. Sulejewicz A., Partnerstwo Strategiczne: modelowanie współpracy przedsi
ę
biorstw, SGH, Warszawa 1997, s.32-34
Źródło: Opracowanie na podstawie:
A. Sulejewicz, op. Cit., s.31
Partnerstwo logistyczne - formy
integracji w łańcuchu dostaw
34
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu
dostaw – cechy partnerstwa
Aby mo
ż
na było mówi
ć
o udanym partnerstwie logistycznym,
nale
ż
y uwzgl
ę
dnic szereg cech charakterystycznych dla tego typu
relacji. D.J. Bowersox wymienia pi
ęć
podstawowych czynników,
niezb
ę
dnych do osi
ą
gni
ę
cia przez partnerstwo logistyczne sukcesu:
•
selektywne dopasowanie - partnerzy posiadaj
ą
kompatybilne,
korporacyjne kultury i warto
ś
ci,
•
dzielenie
si
ę
informacjami
-
partnerzy
otwarcie
dziel
ą
si
ę
strategicznymi\operacyjnymi informacjami,
•
specyfika zada
ń
- ka
ż
da ze stron wie dokładnie, jaka jest jej rola w
zwi
ą
zku,
•
podstawowe zasady - procedury i polityki s
ą
wyra
ź
nie nakre
ś
lone,
•
zasady wyj
ś
cia - sposób zerwania współpracy jest
ś
ci
ś
le okre
ś
lony.
Ź
ródło:
ś
ebrucki Z., Wybrane aspekty partnerstwa logistycznego, Zeszyty Naukowe
Politechniki
Ś
l
ą
skiej, Organizacja I Zarz
ą
dzanie nr 23/2004, s. 113.
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu
dostaw – cechy partnerstwa
Detaliści
Producenci
Stymulatory partnerstwa
wysoki poziom kooperacji
zbieżność celów
niezakłócona komunikacja
wsparcie zarządu
kontrola zapasów
współdzielenie informacjami
rozpoznanie wspólnych korzyści
kontrolowane wdrożenie
połączone jednostki zadaniowe
zaangażowanie i poświęcenie zasobów
realizacja korzyści
Przeszkody partnerstwa
niewielkie możliwości
magazynowania
opór producentów przed
zmianami
niewydajne systemy informacyjne
niezgodne formaty danych
brak komunikacji
niski poziom zaufania
niekompatybilne systemy informacyjne
brak zrozumienia kwestii technicznych
opór klientów przed zmianami
brak gotowości detalistów
Ź
ródło: Closs D., Logistical Management. The Integrated Supply Chain Process ,McGraw-Hill, New
York 1996, s. 109
35
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
fazy kształtowania współpracy partnerskiej
B. Burnes, S. Young i S. New wyró
ż
nili w tym zakresie cztery etapy
formowania
powi
ą
za
ń
kooperacyjnych
oraz
trzy
płaszczyzny
współpracy:
Funkcjonalne
podstawy
Zintegrowane procesy
Strategia ła
ń
cucha dostaw
Strategia rynkowa
Etapy formowania powi
ą
za
ń
kooperacyjnych
Ź
ródło: Burnes B. New S., Profiting from Partnership, „Logistics Focus”, December 1995, s. 8
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
fazy kształtowania współpracy partnerskiej
Rozwój współpracy między przedsiębiorstwami:
Ź
ródło: Burnes B. New S., Profiting from Partnership, „Logistics Focus”, December 1995, s. 8
36
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
fazy kształtowania współpracy partnerskiej
Faza
Charakter
Narzędzia koordynujące
Narzędzia kreacji
Rolls-Royce
I
Konkurencja
cenowa
Brak
Brak
Dopuszczony
dostawca
II
Konkurencja
jakościowa
Indywidualne spotkania
Korespondencja handlowa
Standardy
jakościowe
Programy naprawcze
Preferowany
dostawca
III
Ś
cisła
współpraca
Wspólne okresowe
spotkania
Indywidualne kontakty
Indywidualne
konsultacje
Wspólne
rozwiązywanie
problemów
Strategiczny
dostawca
IV
Strategiczne
partnerstwo
Struktury sieciowe
Stowarzyszenia
Indywidualne i
grupowe formy
rozwiązywania
problemów
Strategiczny
partner
Fazy kształtowania współpracy partnerskiej
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
fazy kształtowania współpracy partnerskiej
Jeśli spojrzeć na partnerstwo logistyczne dwóch przedsiębiorstw jako
na alians strategii logistycznej czy inaczej alians logistyczny to można,
za A. Sulejewiczem, wyróżnić pięć etapów tworzenia takiego
partnerstwa:
•
Etap strategiczny - na ten etap składają się analizy możliwych strategii
firmy, jej mikro- i makrootoczenia, ewentualnych celów potencjalnego
aliansu. Zasadnicze pytanie brzmi: jaka jest strategia firmy i czy
współpraca jest atrakcyjną postacią uzyskiwania przewagi
konkurencyjnej?
•
Etap poszukiwania partnera - z racji kluczowego znaczenia doboru
partnera wyodrębniamy działania identyfikacji, poszukiwania i oceny w
odrębne stadium budowania aliansu. Etap ten wiąże się z utworzeniem
bazy danych o potencjalnych sojusznikach, formalnymi i nieformalnymi
sposobami „skanowania” otoczenia, networking, stowarzyszeniami
biznesu itp.
Ź
ródło: Sulejewicz A., Partnerstwo Strategiczne: modelowanie współpracy przedsi
ę
biorstw, SGH,
Warszawa 1997, s.173-177
37
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
fazy kształtowania współpracy partnerskiej
Jeśli spojrzeć na partnerstwo logistyczne dwóch przedsiębiorstw jako
na alians strategii logistycznej czy inaczej alians logistyczny to można,
za A. Sulejewiczem, wyróżnić pięć etapów tworzenia takiego
partnerstwa:
•
Etap strukturyzacji - zasadza się na negocjacjach, w trakcie których
okazuje się, czy partnerzy mają realistyczne oczekiwania, tworzą
zespoły negocjacyjne, definiują wkład we wspólne przedsięwzięcie,
określają sposoby mierzenia sukcesu sojuszu i podział korzyści.
Dominują w nim aspekty prawne: forma organizacyjna, kontrola i
zarządzanie, kwestie finansowe, kary umowne i warunki rozwiązania
aliansu.
•
Etap uruchomienia aliansu - to stadium przejścia do działania. Po
negocjacjach projekt jest realizowany i alians w swojej strukturze
prawnej, organizacyjnej, zasobowej i strategicznej staje się
rzeczywistością.
Ź
ródło: Sulejewicz A., Partnerstwo Strategiczne: modelowanie współpracy przedsi
ę
biorstw, SGH,
Warszawa 1997, s.173-177
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
fazy kształtowania współpracy partnerskiej
Jeśli spojrzeć na partnerstwo logistyczne dwóch przedsiębiorstw jako
na alians strategii logistycznej czy inaczej alians logistyczny to można,
za A. Sulejewiczem, wyróżnić pięć etapów tworzenia takiego
partnerstwa:
•
Etap operacjonalizacji - Nie wszystko może być zaplanowane na
etapie strukturyzacji. Kluczem do zarządzania tym etapem
przedsięwzięcia jest ujawnienie i stabilizacja oczekiwań partnerów,
wybór odpowiednich ludzi na właściwe stanowiska, usunięcie się w cień,
tak aby wyzwolić inicjatywę i odpowiedzialność przy umiejętnym
nadzorze.
Ź
ródło: Sulejewicz A., Partnerstwo Strategiczne: modelowanie współpracy przedsi
ę
biorstw, SGH,
Warszawa 1997, s.173-177
38
Partnerstwo logistyczne w łańcuchu dostaw –
zarządzanie partnerstwem logistycznym
Osiem wytycznych udanego partnerstwa - reguła 8I:
Individual
excellence
Każdy z partnerów pragnie wnieść coś wartościowego do związku, a nie ukryć swoje
słabości czy uniknąć trudnej sytuacji
Importance
Partnerzy mają wspólne cele, w realizacji których główną rolę gra ich związek
Interdependence
Partnerzy potrzebują siebie nawzajem. Dysponują komplementarnymi zasobami i
umiejętnościami, które mogą wspólnie udoskonalać
Investment
Partnerzy inwestują w siebie nawzajem. Ofiarując swoje zasoby, dają dowód
długoterminowej więzi i podkreślają jej znaczenie oraz swój w niej udział
Information
Partnerzy dzielą się informacjami, umożliwiającymi funkcjonowanie relacji.
Informacje dotyczą zagadnień strategicznych, technicznych, konfliktowych i
rynkowych
Integration
Partnerzy tworzą szeroką więź i łączą się na wszystkich poziomach organizacji, co
pozwala im na gładką współpracę. Stają się dla siebie zarówno nauczycielami, jak i
uczniami
Institutionalization
Relacja partnerska ma status formalny z jasno określoną odpowiedzialnością i
procesami decyzyjnymi. Więź wykracza poza osoby, które ją zainicjowały i nie
zostaje przerwana na zasadzie kaprysu
Integrity
Partnerzy zachowują się w sposób honorowy, który uzasadnia i pogłębia wzajemne
zaufanie. Nie czynią niewłaściwego użytku z informacji, do której mają dostęp, ani
nie podważają się wzajemnie
Jak szybko poprawić partnerstwo w
łańcuchu dostaw?
1.
Wspólne zapewnienie bardzo dobrego przepływu informacji.
Wykorzystanie dokładnej informacji jako
ź
ródła działa
ń
decyzyjnych.
2.
Wspólne obserwowanie rynku oraz zachowa
ń
wszystkich ogniw ła
ń
cucha.
3.
Wspólne
identyfikowanie i eliminowanie barier na drodze przepływu
dóbr i informacji.
Eliminowanie działa
ń
, które nie dodaj
ą
warto
ś
ci
4.
Wspólne scentralizowane zarz
ą
dzanie zapasami w całym ła
ń
cuchu
dostaw.
5.
Wspólne uzgadnianie zmian np. strategii, cen…
6.
Wspólne d
ąż
enie do skrócenia ła
ń
cucha dostaw.
Traktowanie czasu przepływu materiałów i informacji jako miernika sprawno
ś
ci
ła
ń
cucha.
7.
Wspólne zaspokajanie potrzeb konsumenta – wspólny cel wszystkich
ogniw w ła
ń
cuchu dostaw.
39
Korzyści partnerstwa w łańcuchu dostaw
W uj
ę
ciu ilo
ś
ciowym s
ą
:
do 18% poprawa wska
ź
nika terminowo
ś
ci
do 60% redukcja utrzymywanych zapasów
do 50% skrócenie cyklu realizacji zamówie
ń
do 80% poprawa trafno
ś
ci prognoz
do 50% redukcja kosztów logistycznych
do
20%
poprawa
wykorzystania
zdolno
ś
ci
produkcyjnych
40
Kolejny wykład
Zarządzanie łańcuchem
dostaw. Podstawowe
metody, narzędzia i
koncepcje zarządzania.