Rozmowy g³osowe

z ca³ym œwiatem

bezp³atnie lub

po kosztach znacznie

ni¿szych od pobieranych

przez oficjalnych

operatorów sieci

telefonicznych

T

elefonia Internetowa (VoIP Tele-

phony) jest sposobem ³¹cznoœci,

stosowanym w sieciach teleinfor-

matycznych, wykorzystuj¹cym

transmisjê g³osu w postaci pakietu danych

cyfrowych. Tradycyjna telefonia (analogo-

wa), wykorzystuj¹ca komutacjê ³¹czy ko-

rzysta z odrêbnej, w³asnej sieci telefonicznej.

W dobie dynamicznego rozwoju technik te-

lekomunikacyjnych, po³¹czenia interneto-

we odgrywaj¹ coraz wiêksz¹ rolê ze wzglê-

du na sta³¹ poprawê ich jakoœci i znacznie

ni¿sze koszty. Przyk³adowo, w USA od kil-

ku lat udzia³ po³¹czeñ klasycznych systema-

tycznie spada w stosunku do po³¹czeñ

VoIP; wed³ug analityków tendencja ta bêdzie

siê utrzymywa³a.

Zastosowana kompresja danych umo¿liwia

bardziej efektywne wykorzystanie ³¹czy te-

lekomunikacyjnych. Korzyœci p³yn¹ce z za-

stosowania po³¹czeñ internetowych (VoIP)

to przede wszystkim:

q

znaczne ograniczenie kosztów po³¹czeñ

do sieci komórkowych i po³¹czeñ miêdzy-

narodowych (w zale¿noœci od wybieranych

krajów), a tak¿e mo¿liwoœæ bezp³atnego

(oprócz normalnie ponoszonej sta³ej op³aty za

dostêp do Internetu) prowadzenia rozmów,

q

mo¿liwoœæ ³¹czenia siê pracowników da-

nej jednostki np. przebywaj¹cych okresowo

za granic¹, ze swoj¹ jednostk¹ centraln¹

przy u¿yciu ma³ego i stosunkowo taniego

urz¹dzenia, przez Internet i prowadzenia

rozmowy po kosztach lokalnego dostêpu

do Internetu w miejscu pobytu.

Z punktu widzenia sieci, transmisja g³osu

oznacza przep³yw strumienia pakietów da-

nych cyfrowych, a zatem jest jednym z no-

œników danych dzia³aj¹cych w sieci, podob-

nie jak e-mail. Nowoczesne urz¹dzenia sie-

ciowe zawieraj¹ rozbudowane mechanizmy

umo¿liwiaj¹ce rozró¿nianie, ustalanie prio-

rytetów i administrowanie przesy³aniem.

Z punktu widzenia u¿ytkownika w telefonii

VoIP wykorzystuje siê odpowiedniki tradycyj-

nych cyfrowych aparatów telefonicznych

7

TELEFON W INTERNECIE

r

TELEKOMU

NIKCJA

placówek i dysponuj¹ca sieci¹ rozleg³¹,

gwarantuj¹c¹ wysok¹ jakoœæ transmisji da-

nych, mo¿e niewielkim kosztem radykalnie

zmniejszyæ koszty prowadzenia rozmów te-

lefonicznych. Z telefonii internetowej mog¹

korzystaæ tak¿e wszyscy u¿ytkownicy ma-

j¹cy sta³y dostêp do Internetu (sztywne ³¹-

cze). Oznacza to, ¿e wszystkie rozmowy

s¹ prowadzone bez udzia³u operatorów te-

lekomunikacji miêdzystrefowej lub miêdzy-

narodowej, zaœ ³¹cznoœæ ze œwiatem ze-

wnêtrznym mo¿e niekiedy oznaczaæ jedynie

koszt rozmowy lokalnej.

Do oszczêdnoœci nie zwi¹zanych bezpo-

œrednio z op³atami za po³¹czenia nale¿¹

korzyœci wynikaj¹ce z ujednolicenia i upro-

szczenia infrastruktury teleinformatycznej.

W nowej firmie, która korzysta wy³¹cznie

z telefonii VoIP, instalacja okablowania dla

potrzeb telefonii jest zbêdna. Przy wprowa-

dzaniu siê np. do nowego budynku mo¿e to

oznaczaæ niebagatelne oszczêdnoœci.

Kolejna sprawa to korzystanie z abonenc-

kich systemów poczty g³osowej. Operatorzy

sieci telekomunikacyjnych, korzystaj¹cy

z tradycyjnych central ka¿¹ sobie p³aciæ za

pojemnoœæ dyskow¹ s³u¿¹c¹ do przechowy-

wania wiadomoœci g³osowych. Analogiczne

rozwi¹zania stosowane w telefonii VoIP ko-

rzystaj¹ z przestrzeni dyskowej w³asnych

serwerów, a zatem taki system jest znacz-

nie tañszy w rozbudowie.

Bardzo wa¿na jest te¿ szybkoœæ instalacji

i ³atwoœæ rekonfiguracji telefonii internetowej

(VoIP) w porównaniu z telefonami trady-

cyjnymi. Telefony VoIP œci¹gaj¹ z serwera

ca³e oprogramowanie s³u¿¹ce do konfigu-

racj, ³¹cznie z adresem

IP, numerem telefonu,

funkcjami klawiszy

itp. Mo¿na je wiêc

przygotowaæ i prze-

testowaæ w jed-

nym miejscu, a

fizyczn¹ instala-

cjê pozostawiæ

osobom o ni¿-

szych kwalifi-

kacjach, pra-

c u j ¹ c y m

w odleg³ej

jednostce

przedsiê-

biorstwa.

Telefonia

VoIP

umo¿li-

do³¹czane wprost do sieci komputerowej.

Po³¹czenia telefoniczne s¹ organizowane

(zestawiane i zarz¹dzane) za pomoc¹ opro-

gramowania Call Manager (odpowiednik

centrali abonenckiej) pracuj¹cego w syste-

mie operacyjnym Microsoft Windows 2000.

Jednak¿e, sygna³ mowy zakodowany w

postaci cyfrowej jest przesy³any bezpoœre-

dnio miêdzy telefonami, z pominiêciem cen-

trali.

£¹cznoœæ miêdzy elementami systemu

odbywa siê z wykorzystaniem standardowe-

go protoko³u transmisyjnego stosowanego

w sieci internetowej (IP – Internet Proto-

col), co umo¿liwia przekaz za poœrednic-

twem wszystkich wspó³czesnych sieci tele-

informatycznych, takich jak LAN (Local Area

Network – sieci lokalne), MAN (Metropolitan

Area Network – sieci metropolitalne) i WAN

(Wide Area Network – sieci rozleg³e).

Poza prowadzeniem rozmów, telefony Vo-

IP umo¿liwiaj¹ realizowanie standardowych

funkcji dostêpnych w telefonach systemo-

wych, takich jak: zestawianie po³¹czeñ kon-

ferencyjnych, zawieszanie i przenoszenie

po³¹czeñ, programowanie klawiszy szyb-

kiego wyboru, prezentacje numeru lub imie-

nia i nazwiska osoby dzwoni¹cej itp.

Zmiany na rynku powodowane

przez telefoniê VoIP

Telefonia VoIP oznacza radykaln¹ zmianê

modelu funkcjonowania rynku telekomuni-

kacyjnego. Dotychczas by³ on zamkniêtym

rynkiem rozwi¹zañ producentów, w którym

wybór centrali telefonicznej konkretnej firmy

oznacza³ koniecznoœæ zakupu okreœlone-

go rodzaju sprzêtu, a w tym telefonów syste-

mowych i okreœlonego oprogramowania

funkcjonalnego. Telefonia VoIP zmienia ra-

dykalnie funkcjonowanie rynku telekomu-

nikacyjnego. Wprowadza na rynek otwarte,

ogólnodostêpne standardy internetowe.

Telefon internetowy VoIP jest w³aœciwie

komputerem, wyspecjalizowanym do za-

stosowañ telefonicznych. Dziêki temu mo¿-

na zrealizowaæ funkcje, których nie da siê

zrealizowaæ w typowym telefonie. Stosowanie

standardów otwartych umo¿liwia równie¿

firmom trzecim rozbudowê funkcji sieci

i dostarczanie dodatkowych elementów roz-

budowuj¹cych mo¿liwoœci systemu.

Zalety telefonii internetowej

G³ównymi zaletami s¹ przede wszystkim

oszczêdnoœci – ka¿da firma, maj¹ca sieæ

Rys. 1.

Aparat telefoniczny Interfon

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 7/2002

8

wia stosowanie funkcji niemo¿liwych do

uzyskania w tradycyjnej telefonii; du¿o

³atwiejsza jest tak¿e integracja transmi-

sji i przetwarzania g³osu z innymi funk-

cjami stosowanymi w firmach. Nale¿y

do nich np. ksi¹¿ka telefoniczna, do-

stêpna za poœrednictwem komputera,

w której wybranie nazwiska spowodu-

je nawi¹zanie po³¹czenia telefonicz-

nego ze wskazanym abonentem. Nie-

d³ugo bêd¹ dostêpne tak¿e (za dodat-

kow¹ op³at¹) jednolite systemy przeka-

zywania wiadomoœci ca³kowicie bazu-

j¹ce na VoIP, automatyczne sekretar-

ki prze³¹czaj¹ca rozmowy w zale¿no-

œci od zawartoœci komputerowego ter-

minarza i identyfikatora przychodz¹-

cej rozmowy. Nast¹pi¹ te¿ zmiany

w przebiegu telekonferencji. Firmy ba-

zuj¹ce na otwartych standardach pracuj¹

nad systemem wizualizacji telekonferencji.

Dziêki niemu na wyœwietlaczu telefonu Vo-

IP bêdzie mo¿na odczytaæ listê uczestników

telekonferencji, a tak¿e nazwisko osoby,

która w danym momencie zabiera g³os.

Bazuj¹ce na telefonii VoIP jednolite systemy

przekazywania wiadomoœci umo¿liwi¹ otrzy-

mywanie zawartoœci poczty g³osowej jako

za³¹cznika do e-maila. Bêdzie te¿ mo¿na

zadzwoniæ przez telefon do swojej skrzynki

pocztowej i ods³uchaæ e-mail

,

e, które zosta-

³y przys³ane w czasie nieobecnoœci abonen-

ta. Inne funkcje to np. przegl¹danie serwisów

za pomoc¹ telefonu z wyœwietlaczem, termi-

narz spotkañ, prognoza pogody, wyniki gie³-

dowe i pe³na integracja z przegl¹dark¹ inter-

netow¹ zainstalowan¹ w komputerze.

Interfon

Interfon (rys.1) jest produktem amerykañ-

skiej firmy Net2Phone i umo¿liwia komuni-

kowanie siê za poœrednictwem Internetu

na kilka ró¿nych sposobów, a wœród nich:

q

dokonywanie po³¹czeñ g³osowych miê-

dzy komputerami osobistymi (PC2PC),

q

prowadzenie rozmów z dowolnym tele-

fonem na œwiecie – us³uga Interfon.

Interfon musi byæ do³¹czony do komputera

klasy PC, z zainstalowanym odpowiednim

oprogramowaniem, spe³niaj¹cego poni¿-

sze wymagania ogólne:

q

procesor Pentium II 266 MHz,

q

system operacyjny Microsoft Windows 98,

q

pamiêæ RAM o pojemnoœci 32 MB,

q

przegl¹darka internetowa Microsoft Inter-

net Explorer wersji co najmniej 4.x lub Net-

scape Navigator wersji co najmniej 4.x,

q

karta dŸwiêkowa,

q

³¹cze USB,

q

modem o przep³ywnoœci >28,8 kbit/s i po-

³¹czenie z Internetem PPP.

Oprogramowanie s³u¿¹ce do realizacji po³¹-

czeñ g³osowych jest dostarczane przez do-

stawcê aparatu. W Polsce jest to firma 5.net.

Wraz z aparatem nabywa siê kartê Interfon,

zawieraj¹c¹ numer konta oraz identyfikacyj-

ny numer osobisty (PIN). Koszt naby-

cia karty jest tak skalkulowany, ¿e

koszty rozmów prowadzonych z part-

nerami zagranicznymi mog¹ byæ ni¿-

sze nawet o 80% (zale¿nie od kra-

jów), a z posiadaczami telefonów ko-

mórkowych o 40%.

Graficzny interfejs u¿ytkownika, wy-

œwietlany na monitorze przedstawio-

no na rys. 2. W centralnej czêœci

obrazu znajduje siê wirtualna klawia-

tura numeryczna, która s³u¿y do wy-

bierania numerów w przypadku bez-

poœrednich po³¹czeñ miêdzy kom-

puterami (PC2PC).

Interfon s³u¿y jedynie do wywo³ywa-

nia po³¹czeñ, nie mo¿e s³u¿yæ do

odbioru, Zreszt¹ nie ma takiej po-

trzeby, poniewa¿ op³aty za po³¹cze-

nie wnosi jedynie abonent wywo³uj¹cy, a na-

bycie telefonu s³u¿¹cego g³ównie do odbio-

ru rozmów (stacjonarnego lub komórkowe-

go) nie przedstawia obecnie wiêkszego pro-

blemu.

Aparat Interfon by³ testowany w dwóch sie-

ciach dostêpowych do Internetu, w Neo-

stradzie, administrowanej przez TPSA i Fu-

ture-Net prowadzonej przez firmê Lakron

Polska. W obu przypadkach uzyskano za-

dowalaj¹c¹ jakoœæ transmisji g³osowej.

Czy telefonia VoIP ma szanse

zdominowaæ rynek?

Firmy zajmuj¹ce siê badaniem i prognozo-

waniem rynku wyra¿aj¹ pogl¹d, i¿ telefonia

VoIP w ci¹gu kilku lat zdominuje rynek tele-

fonów biurowych. Telefony VoIP nie s¹ za-

tem ciekawostk¹ techniczn¹; s¹ w pe³ni

funkcjonalnym, efektywnym narzêdziem

s³u¿¹cym do komunikowania siê ludzi na

gruncie zawodowym i prywatnym.

n

Cezary Rudnicki

Rys. 2. Graficzny interfejs u¿ytkownika