111 342202 instruktor sportu osob niepelnosprawnych

Instruktor sportu osób niepełnosprawnych

(342202)

Technicy i inny

redni personel

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Instruktor sportu osób niepełnosprawnych
(342202)

e by

dokonane za podaniem

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-111-2 (111)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl

Spis tre

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

2. Opis zawodu................................................................................

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

powania zawodu .............................................................

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

dzia

pracy, zagro

enia, organizacja pracy) ............................

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie.............................................................

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Planowanie i organizowanie pracy na podstawie oceny

stanu psychofizycznego i potrzeb ruchowych osób nie-
pełnosprawnych Kz1 ....................................................... 10

3.2. Prowadzenie zaj

ęć

sportowych, usprawniaj

cych rucho-

wo i aktywizuj

cych zgodnie z zasadami pracy z osoba-

mi niepełnosprawnymi i dydaktyki ogólnej Kz2 ................ 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ........................................................................................ 14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

342202 Instruktor sportu osób niepełnosprawnych

Grupa Wielka 3 – Technicy i inny

redni personel (w Mi

dzynaro-

dowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).

Grupa elementarna 3422 – trenerzy, instruktorzy, działacze spor-
towi (w Mi

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO –

08 odpowiada grupie 3422 Sports coaches, instructors and officials).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ci (PKD 2007):

Sekcja R. Działalno

ść

zwi

zana z kultur

, rozrywk

i rekreacj

Dział 93. Działalno

ść

sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna, Grupa

93.1. Działalno

ść

zwi

zana ze sportem.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

analitycznych na pi

ciu stanowiskach pracy

w 10 przedsi

biorstwach (

rednie – 5, małe − 4, mikro − 1, w tym usłu-

gowe − 3, edukacyjne – 2, organizacje po

ytku publicznego – 5), prze-

prowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Marta Polanowska – Brzeskie Stowarzyszenie Amazonek BSA

w Brzegu,

•

Agnieszka Grzeszczyszyn – Stowarzyszenie Przyjaciół i Osób

Niepełnosprawnych w Lewinie Brzeskim,

•

Katarzyna Mierzwi

ska-Cichosz – Publiczne Przedszkole nr 12

z oddziałami integracyjnymi w Ostrowcu

tokrzyskim,

•

Ewa Zaj

c – Medyczna Szkoła Policealna im. prof. Zbigniewa

Religii w Olsztynie.

Ewaluatorzy:

•

Michał Rosi

ski – Toru

ska Akademia Rekreacji i Promocji Ak-

tywnej Niepełnosprawno

ci w Toruniu,

•

Irena Czerkawska – współpracownik Krajowego O

rodka Wspie-

rania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w Warszawie.

Recenzenci:

•

Edyta Ciepluch – Zrzeszenie Sportu i Rehabilitacji "Start" w Kiel-

cach,

•

Andrzej Wojnarowski – Okr

gowa Komisja Egzaminacyjna we

Wrocławiu.

Komisja Bran

owa (zatwierdzaj

ca):

•

Renata Górna (przewodnicz

ca) – Ogólnopolskie Porozumienie

Zwi

zków Zawodowych w Warszawie,

•

Beata Krauze-Składanowska – przedstawiciel pracodawców, Ze-

spół Szkół Specjalnych w Ostrowcu

tokrzyskim,

•

Łukasz Kope

– przedstawiciel pracodawców, Toru

ski Klub

Sportu Osób Niepełnosprawnych w Toruniu,

•

Marcin Gabriel – Zwi

zek Pracodawców Warszawy i Mazowsza

w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

17.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Instruktor sportu osób niepełnosprawnych planuje i prowadzi zaj

cia

sportowe, usprawniaj

ce oraz rehabilitacj

ruchow

z osobami niepeł-

nosprawnymi.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

powania zawodu

Instruktor sportu osób niepełnosprawnych planuje i prowadzi zaj

cia

sportowe, usprawniaj

ce oraz rehabilitacj

ruchow

z osobami maj

cymi ró

ny stopie

i rodzaj niepełnosprawno

ci. Celem pracy instrukto-

ra sportu osób niepełnosprawnych jest usprawnianie podopiecznych,
podniesienie sprawno

ci fizycznej i psychicznej w celu zdobycia przez

nich lepszego wyniku sportowego, oraz organizowanie czynnego sp

dzania czasu wolnego i utrzymania naturalnej aktywno

ci fizycznej.

Działania instruktora maj

e znaczenie w rehabilitacji ruchowej,

psychologicznej i społecznej osób niepełnosprawnych. Instruktor sportu
osób niepełnosprawnych wykorzystuje w pracy metody i techniki wła-

ciwe dla danego sportu, jak równie

wiedz

o niepełnosprawno

ciach

i ich rehabilitacji. Instruktor przygotowuje cykle treningowe, dba o wła-

ciwy odpoczynek podopiecznych, odpowiedzialny jest za miejsce,

w którym odbywaj

treningi, jak równie

za sprz

t u

ywany podczas

zaj

ęć

. Instruktor sportu osób niepełnosprawnych organizuje grupy spor-

towe w zale

ci od rodzaju niepełnosprawno

ci, mo

liwo

ci pod-

opiecznych, posiadanej bazy sportowej i sprz

tu.

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

dzia pracy, zagro

enia, organizacja pracy)

Instruktor sportu osób niepełnosprawnych pracuje w o

rodkach

sportowych i placówkach o

wiatowych. Treningi powinny odbywa

zgodnie z przepisami BHP, ochrony ppo

. i zasadami ergonomii. Wa-

runkiem niezb

dnym do prowadzenia zaj

ęć

jest teren bez barier archi-

tektonicznych. Liczebno

ść

grup zale

y od dyscypliny sportowej, formy

usprawniania ruchowego oraz od rodzaju i stopnia niepełnosprawno

ci.

Instruktor sportu osób niepełnosprawnych mo

e pracowa

samodziel-

nie lub w zespole. Warunki pracy zale

żą

od rodzaju sportu.

Spotkania

mog

odbywa

wie

ym powietrzu.

Instruktor sportu osób nie-

pełnosprawnych w pracy z podopiecznymi u

ywa przyrz

dów i przybo-

rów specyficznych dla danej grupy niepełnosprawno

ci i sportu. Powi-

nien zna

zastosowanie przedmiotów ortopedycznych i

rodków po-

mocniczych stosowanych przez podopiecznych. Czas pracy Instruktora
sportu osób niepełnosprawnych jest nienormowany, dopuszczalna jest
zmianowo

ść

. Instruktor odpowiada za podejmowane działania, co sta-

nowi dla niego du

e obci

ąż

enie psychiczne. Zagro

enia psychospo-

łeczne oraz zwi

zane z nadmiernym wysiłkiem głosowym i fizycznym,

mog

powodowa

choroby narz

du głosu, dolegliwo

ci mi

ęś

niowo-

-szkieletowe oraz zaburzenia w sferze emocjonalnej.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu instruktora sportu osób niepełnosprawnych

wymaga sprawno

ci fizycznej oraz umiej

tno

ci pokazu sekwencji ru-

chowych

charakterystycznych dla danego sportu. Instruktor sportu

osób niepełnosprawnych powinien by

osob

odporn

na stres, cierpli-

, odpowiedzialn

, wytrwał

w d

ąż

eniu do celu, dojrzał

emocjonalnie

i zrównowa

. W działaniu powinien wzbudza

zaufanie, by

otwarty

na innowacyjne metody pracy. Bardzo wa

na jest empatia, podzielno

ść

uwagi i zdolno

ść

koncentracji. Osoby niepełnosprawne fizycznie mog

pracowa

w zawodzie

instruktora sportu osób niepełnosprawnych o ile

stopie

niepełnosprawno

ci nie przeszkadza w wykonywaniu zada

zawodowych.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie

Zawód instruktora sportu osób niepełnosprawnych mo

e by

wyko-

nywany przez osob

, która uko

czyła szkoł

redni

ogólnokształc

lub

redni

zawodow

i posiada co najmniej jeden tytuł instruktora dys-

cypliny sportu oraz uko

czyła specjalistyczny kurs w wymiarze co naj-

mniej 60 godzin. Instruktor powinien uczestniczy

w szkoleniach orga-

nizowanych przez stowarzyszenia i organizacje bran

owe lub w wy-

specjalizowanych szkołach i o

rodkach szkoleniowych.

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Pracodawcy ch

tnie zatrudniaj

w zawodzie instruktora sportu osób

niepełnosprawnych osoby z wykształceniem

rednim lub absolwentów

uczelni wy

szych na kierunku wychowanie fizyczne i fizjoterapia ze

specjalno

instruktorsk

. Instruktor maj

cy wykształcenie wy

sze

pierwszego stopnia w drodze dalszego kształcenia mo

e awansowa

na trenera klasy II. Je

eli na stanowisku trenera klasy II odb

dzie trzy-

letni sta

, mo

e awansowa

na trenera klasy I. Maj

c wykształcenie

sze drugiego stopnia i dwuletni sta

na stanowisku trenera klasy

I mo

e awansowa

na trenera klasy mistrzowskiej. Posiadaj

c kompe-

tencje w zawodzie Instruktora sportu osób niepełnosprawnych mo

pracowa

na równorz

dnych stanowiskach z grupy 342 Sportowcy,

trenerzy i pokrewni, np.: 342302 Instruktor gimnastyki korekcyjnej,
342305 Instruktor rekreacji ruchowej.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie grupy w danym sporcie lub grupy usprawniania
ruchowego (niezb

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z2.

Organizowanie bazy treningowej, miejsca prowadzonych zaj

ęć

przygotowywanie sprz

tu sportowego lub usprawniaj

cego (nie-

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z3.

Opracowywanie planu i harmonogramu działa

sportowych

w wybranym sporcie i działa

usprawniaj

cych (niezb

dne kom-

petencje: Kz1, KzS).

Z4.

Nauczanie i doskonalenie techniki wybranego sportu lub uspraw-
niaj

cej oraz aktywizacja psychoruchowa podopiecznego (nie-

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z5.

Ocenianie post

pów osób niepełnosprawnych w opanowaniu

techniki wybranego sportu usprawniania i aktywizacji psychoru-
chowej (niezb

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z6.

Organizowanie zawodów sportowych (niezb

dne kompetencje:

Kz2, KzS).

Z7.

Prowadzenie dokumentacji zwi

zanej z przebiegiem procesu

treningowego lub usprawniania ruchowego (niezb

dne kompe-

tencje: Kz2, KzS).

Z8.

Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo

. i sanitarno-epidemiologicznymi (nie-

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Planowanie i organizowanie pracy na podstawie oceny stanu

psychofizycznego i potrzeb ruchowych osób niepełnosprawnych
(potrzebne do wykonywania zada

: Z1, Z2, Z3, Z8).

Kz2 – Prowadzenie zaj

ęć

sportowych, usprawniaj

cych ruchowo i ak-

tywizuj

cych zgodnie z zasadami pracy z osobami niepełno-

sprawnymi i dydaktyki ogólnej (potrzebne do wykonywania za-
da

: Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

Z1÷Z8).

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi a po-

ziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

w za-

wodzie sugeruje si

wykorzysta

do opisu kwalifikacji na 4 poziomie,

wła

ciwym dla wykształcenia

redniego w Europejskiej i Polskiej Ramie

Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawo-
du w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci (grupa wielka 3 i jej odpo-

wiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ca zawód instruktora sportu osób niepełnospraw-

nych:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, procesy, poj

cia i teorie w zawodzie

instruktora sportu osób niepełnosprawnych; zna i rozumie podsta-
wowe zale

ci w zawodzie, oraz uwarunkowania prowadzonej

działalno

ci w bran

y sportowo-turystycznej;

2) w zakresie umiej

tno

ci: ma umiej

tno

ci wymagane do realizacji

zaj

ęć

sportowych z osobami niepełnosprawnymi i rozwi

zywania

problemów przez wybieranie podstawowych metod, narz

dzi, mate-

riałów i informacji; potrafi uczy

samodzielnie w zorganizowanej

formie; umie formułowa

i odbiera

proste wypowiedzi w j

zyku ob-

cym.

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z8 wymaga posiadania

kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Planowanie i organizowanie pracy

na podstawie oceny stanu psychofizycznego
i potrzeb ruchowych osób niepełnosprawnych Kz1

Wiedza – zna poszerzony zbiór
podstawowych faktów i procesów,
teorii i zale

ci, zwi

zanych

z planowaniem i organizowaniem
pracy z osobami niepełnospraw-
nymi, w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

., ergonomii i ochrony

rodowiska w zakresie plano-

wania zaj

ęć

z osobami niepeł-

nosprawnymi;

−

budow

i funkcjonowanie ludz-

kiego ciała;

−

metody pozwalaj

ce ocenia

sprawno

ść

i wydolno

ść

;

−

wpływ niepełnosprawno

ci na

funkcjonowanie organizmu;

−

metody i formy oddziaływa

profilaktycznych;

−

metody i formy oddziaływa

usprawniaj

cych;

−

metody diagnozowania osób
niepełnosprawnych;

−

zasady planowania i organizo-
wania pracy;

−

potrzeby zwi

zane z aktywno-

ruchow

rodowisku

osób niepełnosprawnych.

Umiej

tno

ci – wykonuje niezbyt

zło

one zadania zwi

zane z plano-

waniem i organizowaniem pracy
z osobami niepełnosprawnymi cz

ciowo

bez

instrukcji,

sto

w zmiennych warunkach, w szcze-
gólno

ci potrafi:

−

przestrzega

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

., er-

gonomii, ochrony

rodowiska

w zakresie planowania zaj

ęć

z osobami niepełnosprawnymi;

−

analizowa

budow

i funkcjo-

nowanie ludzkiego ciała;

−

kontrolowa

sprawno

ść

i wy-

dolno

ść

organizmu;

−

ocenia

stan psychofizyczny

osoby niepełnosprawnej i na
tej

podstawie

modyfikowa

plan pracy;

−

planowa

i stosowa

działania

propaguj

ce zdrowy styl

ycia;

−

dobiera

metody i formy od-

działywa

usprawniaj

cych;

−

ocenia

liwo

ci i ograni-

czenia podopiecznego oraz in-
terpretowa

uzyskane wyniki;

−

planowa

działania

pracy

z podopiecznymi umo

liwiaj

realizacj

wytyczonych celów;

−

propagowa

aktywno

ść

rucho-

rodowisku osób niepeł-

nosprawnych

wskazywa

liwo

ci usprawniania ru-

chowego.

Wykonanie zada

zawodowych Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga po-

siadania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Prowadzenie zaj

ęć

sportowych, usprawniaj

cych

ruchowo i aktywizuj

cych zgodnie z zasadami

pracy z osobami niepełnosprawnymi i dydaktyki
ogólnej Kz2

Wiedza – zna poszerzony zbiór
podstawowych faktów, procesów,
teorii i zale

ci zwi

zanych

z prowadzeniem

zaj

ęć

sporto-

wych, usprawniaj

cych i aktywizu-

cych osoby niepełnosprawne,

w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

., ergonomii i ochrony

rodowiska zakresie prowa-

dzenia zaj

ęć

z osobami niepeł-

nosprawnymi;

−

objawy i skutki niepełnospraw-
no

ci;

−

liwo

ci i ograniczenia oso-

by niepełnosprawnej;

−

etapy procesu pracy z pod-
opiecznym niepełnosprawnym;

−

zasady organizowania grup
sportowych i usprawniaj

cych

ruchowo osób niepełnospraw-
nych;

−

klasyfikacje i wymagania spor-
tów;

−

zasady i metody prowadzenia
zaj

ęć

ruchowych, usprawniaj

cych, treningu, w wybranym
sporcie;

Umiej

tno

ci – wykonuje niezbyt

zło

one zadania zwi

zane z prowa-

dzeniem

zaj

ęć

sportowych,

usprawniaj

cych i aktywizuj

cych

osoby niepełnosprawne, w cz

ęś

bez instrukcji, cz

sto w zmiennych

warunkach, w szczególno

ci potrafi:

−

przestrzega

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

., er-

gonomii, ochrony

rodowiska w

zakresie prowadzenia zaj

ęć

z osobami niepełnosprawnymi;

−

ró

nicowa

niepełnosprawno

ść

i ocenia

jej skutki;

−

dobiera

aktywno

ść

fizyczn

do mo

liwo

ci fizycznych pod-

opiecznego;

−

stosowa

metody aktywizuj

w pracy z osobami niepełno-
sprawnymi, w nawi

zaniu do

rodzaju aktywno

ci sportowej

i mo

liwo

ci podopiecznych;

−

okre

poziom sprawno

fizycznej podopiecznych w od-
niesieniu do wymaga

rywali-

zacji sportowej oraz działa

usprawniaj

cych;

−

motywowa

osoby niepełno-

−

sposoby modyfikacji podj

tych

działa

;

−

sposoby dokumentowania pro-
cesu treningowego w poszcze-
gólnych fazach treningu;

−

klasyfikacje i przyczyny wyst

powania niepełnosprawno

ci.

sprawne do udziału w rekre-
acji;

−

motywowa

osoby niepełno-

sprawne do rywalizacji sporto-
wej;

−

dobiera

intensywno

ść

, cz

sto-

tliwo

ść

i rodzaj

wicze

form usprawniania wybranego
sportu i mo

liwo

ci podopiecz-

nego;

−

modyfikowa

swoje działanie

w zale

ci od oceny jego

skutków;

−

dokumentowa

przebieg pracy

z podopiecznym;

−

okre

rodzaje i przyczyny

wyst

pienia niepełnosprawno-

ci.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za planowanie, organizowanie i prowa-

dzenie zaj

ęć

z osobami niepełnosprawnymi,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

rodowisku pracy,

−

pracuje samodzielnie lub podejmuje współprac

w o

rodkach pro-

wadz

cych zaj

cia indywidualne i grupowe z osobami niepełno-

sprawnymi,

−

ocenia wpływ działa

swoich oraz działa

realizowanych w ramach

współpracy zespołowej w zakresie prowadzenia zaj

ęć

sportowych,

usprawniaj

cych oraz elementów rehabilitacji ruchowej z osobami

niepełnosprawnymi oraz ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ci kompetencji kluczowych dla zawodu instruktora

sportu osób niepełnosprawnych przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 342202 Instruktor sportu osób

niepełnosprawnych

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

(zespół czynno

ci) wyodr

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ci o podobnym charakterze (zwi

zanych z wykonywan

funkcj

lub przedmiotem pracy) wymagaj

cych pogł

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

tno

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

nie okre-

lonym pocz

tku i ko

cu, wyodr

bniony ze wzgl

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ci zawodowych powi

zanych jednym

celem, ko

cy si

produktem, usług

lub decyzj

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

, odnosz

cych si

do dziedziny uczenia si

lub działalno-

ci zawodowej.

Umiej

tno

−

zdolno

ść

wykonywania zada

i rozwi

zywania problemów wła

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

lub działalno

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

tno

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

zawodowych wchodz

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

(zasób wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

gni

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

instytucj

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

liwiaj

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

efektów uczenia si

; stanowi

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

) oraz zapewnianiu ich jako

ci.