Programy studiów I stopnia kierunku Energetyka

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Technologie informacyjne

Nazwa w języku angielskim

Information technologies

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

15W, 15L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Wszystkie specjalności

Katedra prowadząca

Katedra Zastosowań Informatyki

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Grzegorz Słoń

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych,
grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i
przetwarzanie informacji.

Efekty kształcenia
Umiejętność podstawowej obsługi komputera i korzystania z głównych zasobów systemu
operacyjnego, umiejętność obsługi popularnych edytorów tekstu. Umiejętność korzystania z
popularnych arkuszy kalkulacyjnych na poziomie podstawowym. Umiejętność stworzenia prostej
relacyjnej bazy danych. Umiejętność skonfigurowania programu pocztowego i korzystania z niego.
Znajomość obsługi przeglądarki internetowej oraz umiejętność wykorzystania jej do efektywnego
wyszukiwania informacji w Internecie. Umiejętność planowania i tworzenia grafiki prezentacyjnej
przy użyciu popularnych aplikacji.

Literatura:
1. Dziewoński M.: OpenOffice 3.x PL. Oficjalny podręcznik. Wyd. Helion, Gliwice 2009.
2. Jaronicki A.: ABC MS Office 2010 PL. Wyd. Helion, Gliwice 2010.
3. Mendrala D., Szeliga M.: Access 2010 PL. Kurs. Wyd. Helion, Gliwice 2010.
4. http://www.openoffice.org/

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Matematyka 1

Nazwa w języku angielskim

Mathematics

Forma zajęć *

Wykład, ćwiczenia

Liczba godzin w semestrze

30 W (E), 30 C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Wszystkie specjalności

Katedra prowadząca

Katedra matematyki

Osoba odpowiedzialna

Prof. dr hab. Arkadiusz Płoski

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Liczby zespolone – pojęcia podstawowe, działania algebraiczne. Funkcje zmiennej zespolonej.
Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej – funkcje elementarne, ciągłość i granica funkcji,
pochodna funkcji i jej zastosowanie. Rachunek całkowy funkcji jednej zmiennej. Równania
różniczkowe zwyczajne.
Algebra liniowa – macierze, wyznaczniki, układy równań, rachunek wektorowy, wektory bazowe
(transformacje), wartości i wektory własne. Elementy geometrii analitycznej.

Efekty kształcenia
Umiejętność posługiwania się rachunkiem różniczkowym i całkowym funkcji jednej zmiennej
rzeczywistej, stosowanie opisu matematycznego do procesów ciągłych. Umiejętność rozwiązywanie
równań wielomianowych, układów równań, umiejętność zastosowania liczb zespolonych, macierzy i
rachunku wektorowego do rozwiązywania zagadnień formułowanych w postaci opisów
algebraicznych .

Literatura:

Decewicz G., Żakowski W, „Matematyka” cz. I, WNT , Warszawa 1979
Jurlewicz T., Skoczylas Z., „Algebra liniowa 1”, Oficyna Wydawnicza GiS, Seria: Matematyka
dla studentów politechnik, Wrocław 2000
Jurlewicz T., Skoczylas Z. „Algebra liniowa 2” Oficyna Wydawnicza GiS, Seria: Matematyka
dla studentów politechnik, Wrocław 2002;
Krysicki W, Włodarski L., Analiza matematyczna w zadaniach, cz. I PWN Warszawa 1974
Leitner R., Matuszewski W., Rojek Z., Zadania z matematyki wyższej, cz. I, cz. II 1992
Leksiński W., Nabiałek I., Żakowski W.; Matematyka – definicje, twierdzenia, przykłady,
zadania. WNT Warszawa 1992
Płoski A.,; Wstęp do analizy matematycznej, PŚK., Kielce 1993;
Tarnowski S., Wajler S.; Matematyka w zadaniach cz. I, II,III PŚk., Kielce 1992

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Fizyka

Nazwa w języku angielskim

Physics

Forma zajęć *

W, C, L

Liczba godzin w semestrze

30W (E), 15C, 15L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Osoba odpowiedzialna

dr hab. Małgorzata Suchańska, prof. P. Śk.

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

1. Miejsce i rola fizyki we współczesnej nauce i technice
2. Światło jako fala elektromagnetyczna. Rozchodzenie się fali. Polaryzacja, odbicie i

załamanie, całkowite odbicie wewnętrzne.

3. Interferencja i dyfrakcja. Doświadczenie Younga, siatki dyfrakcyjne. Natężenie światła w

obrazie interferencyjnym i dyfrakcyjnym.

4. Korpuskularna teoria światła. Pojęcie fotonu. Zjawisko fotoelektryczne.
5. Elektrony i fale materii.
6. Teoria względności. Względność jednoczesności i czasu. Względność długości.
7. Transformacja Lorentza. Względność prędkości..
8. Nowe spojrzenie na pęd i energię.
9. Elementy akustyki
10. Wybrane zagadnienia fizyki atomowej
11. Fizyka jądrowa. Rozpad promieniotwórczy α, β i γ. Datowanie na podstawie rozpadu

promieniotwórczego. Modele jądra

12. Energia jądrowa. Rozszczepienie jądra . Reaktor jądrowy.
13. Elementy fizyki współczesnej

Efekty kształcenia
Rozumienie podstawowych zjawisk i procesów fizycznych w przyrodzie, definiowanie
podstawowych wielkości fizycznych. Wykorzystywanie praw przyrody w technice i życiu
codziennym

Literatura:

1. R.Resnick, D.Halliday, Fizyka , PWN, W-wa, 2000

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Chemia

Nazwa w języku angielskim

Chemistry

Forma zajęć *

wykład

Liczba godzin w semestrze

15W, 15Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Telekomunikacji, Fotoniki i Nanomateriałów

Osoba odpowiedzialna

dr hab. Małgorzata Suchańska, prof. PŚk;
mgr inż. Justyna Kęczkowska

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Lp.

Tematyka

Liczba
godzin

Elementy budowy materii (teoria atomistyczna, prawo zachowania materii). Model
atomu w świetle fizyki klasycznej. Struktura elektronowa pierwiastków (reguła
Pauliego, typy orbitali atomowych, poziomy energetyczne elektronów w atomach).
Układ okresowy pierwiastków i perspektywy jego rozszerzenia.

Prawidłowości w układzie okresowym (symetria powłok elektronowych, reguła Hunda,
energie jonizacji,

elektropowinowactwo i

elektroujemność

pierwiastków).

Magnetyczne właściwości i stropień utleniania pierwiastków.

Wiązania chemiczne (typy wiązań chemicznych w kontekście teorii elektronowej oraz
kwantowej).

Charakterystyka pierwiastków grup głównych układu okresowego. Związki
nieorganiczne i ich podstawowa klasyfikacja.

Elementy chemii organicznej –podstawowe pojęcia i klasyfikacja związków
organicznych

Podstawy termodynamiki i kinetyki chemicznej. Podstawowe pojęcia, pierwsza i druga
zasada termodynamiki. Entropia, entalpia i energia swobodna. Badanie szybkości i
mechanizmu reakcji, równania kinetyczne.

Stan gazowy (energia i prawa gazowe). Gazy rzeczywiste. Oznaczanie mas molowych
par i gazów. Ciecze i roztwory (charakterystyka stanu ciekłego, stężenia roztworów)
Zjawiska osmozy, dyfuzji, dializy i elektrodializy. Fizykochemia ciała stałego (badania
struktury, podstawy krystalochemii). Zjawisko korozji. Procesy spalania.

Efekty kształcenia
Celem kształcenia w ramach tego przedmiotu jest opanowanie przez studentów podstawowych
informacji z zakresu podstaw chemii niezbędnych do dalszego studiowania przedmiotów
technicznych. Student uzyskuje znajomość struktur i właściwości związków chemicznych oraz reakcji
chemicznych. Zyskuje umiejętność opisu zachowań związku nieorganicznych, ze szczególnym
uwzględnieniem ich roztworów, oraz poznaje istotę struktury i zachowań związków organicznych.
Literatura:
1. K. H. Lautenschlager, W, Schroter, J. Teschner: Nowoczesne kompendium chemii; Wydawnictwo

Naukowe PWN (2008)

2. L. Pajdowski: Chemia ogólna; Wydawnictwo Naukowe PWN (1999)

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Geometria i grafika inżynierska

Nazwa w języku angielskim

Geometry and engineering graphic

Forma zajęć *

W, P

Liczba godzin w semestrze

15W, 15P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

KUEiTŚ

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Zdzisław Paciorek

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Rzut równoległy, jego własności oraz niezmienniki rzutowania równoległego. Rzuty prostokątne na
dwie i więcej rzutni. Zasady wykonywania rzutów punktów, prostych i figur geometrycznych.
Przynależność elementów i elementy wspólne. Rzuty transformowane. Wykonywanie kładów.
Wyznaczanie rzeczywistych kształtów i roz-miarów figur geometrycznych. Wyznaczanie odległości
między elementami obiektów geometrycznych. Rzuty aksonometryczne i ich rodzaje. Rysowanie brył
w perspektywie aksonometrycznej. Kreślenie aksonometrii na podstawie rzutów Monge’a. Przekroje
brył, zasady ich wykonywania oraz rodzaje przekrojów. Przekroje na rzutach prostokątnych.
Aksonometrie przekroju. Wyznaczanie linii przenikania figur i brył geometrycznych. Uwagi ogólne o
rysunku technicznym, formaty arkuszy, rodzaje i grubości linii rysunkowych, podziałki, tabliczka
rysunkowa i jej rodzaje. Zasady wymiarowania na rysunkach technicznych.
Projekt
Elementy składowe i struktura komputerowego programu graficznego AutoCAD. Wykorzystanie
podstawowych i średnio zaawansowanych funkcji oraz narzędzi graficznych AutoCAD-a.
Przykładowy projekt komputerowego zapisu elementu konstrukcyjnego. Projektowanie części.
Wykreślanie rzutów prostokątnych i przekrojów. Wymiarowanie i opis przedmiotów na rysunkach w
programie AutoCAD..

Efekty kształcenia

Poznanie zasad rzutowania równoległego ukośnego i prostokątnego. Umiejętność przedstawienia
graficznego brył i ich połączeń. Umiejętność stosowania grafiki inżynierskiej do rozwiązywania
problemów technicznych z zakresu energetyki.

Literatura:

1. Otto F., Otto E.: Podręcznik geometrii wykreślnej, PWN, Warszawa 1995.
2. Grochowski B.: Wykład z geometrii wykreślnej z materiałami do ćwiczeń, PWN, Warszawa 1996.
3. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy, WNT, Warszawa 2008.
4. Mazur J., Kosiński K., Polakowski K.: Grafika inżynierska z wykorzystaniem metod CAD, Wyd.

Politechniki

Warszawskiej, Warszawa, 2006.

5. Pikoń A.: AutoCAD 2002. Pierwsze kroki. Helion , Warszawa 2002.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Mechanika techniczna

Nazwa w języku angielskim

Bases of mechanics

Forma zajęć *

W, C

Liczba godzin w semestrze

W: 15, C: 15

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Wszystkie specjalności

Katedra prowadząca

Katedra Systemów Sterowania i Zarządzania

Osoba odpowiedzialna

Dr hab. inż. Tadeusz Stefański

Poziom kształcenia

Pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

Obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład:
Podstawowe pojęcia i zasady statyki (siły, momenty itd.). Płaski i przestrzenny układ sił. Środki
ciężkości, Momenty bezwładności, tarcie, Ruch ciała sztywnego (postępowy, obrotowy, chwilowy,
płaski, kulisty). Dynamika ciała w ruchu postępowym, kulistym i dowolnym. Zasady zachowania.
Równania Lagrange’a. Modelowanie układów mechanicznych. Modelowanie układów
elektromechanicznych. Modelowanie układów hydraulicznych, pneumatycznych i cieplnych.
Podstawy wytrzymałości materiałów. Metody obliczeń wytrzymałościowych.

Ćwiczenia tablicowe:
Wprowadzenie. Płaski i przestrzenny układ sił. Obliczanie środków ciężkości. Ruch postępowy o
obrotowy ciała sztywnego. Modelowanie układów mechanicznych i elektromechanicznych, równania
Lagrange’a. Modelowanie układów hydraulicznych i cieplnych. Obliczenia wytrzymałościowe
konstrukcji mechanicznych. Wytrzymałość zmęczeniowa.

Efekty kształcenia

Student po ukończeniu zajęć powinien znać rozszerzone, w stosunku do zakresu fizyki, pojęcia z
zakresu statyki, kinetyki i dynamiki. Posługiwać się będzie metodami opisu i analizy układów
mechanicznych, elektromechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych i cieplnych. Posiadać
będzie także podstawową wiedzę z zakresu wytrzymałości materiałów.

Literatura:
1. Stefański T.: Teoria sterowania, tom II, skrypt nr 366, Politechnika Świętokrzyska, Kielce 2001.
2. Wide P. Mechanika teoretyczna. PWN, Warszawa 1977.
3. Poradnik mechanika, tom I. Praca zbiorowa. WNT 1980.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Elektrotechnika

Nazwa w języku angielskim

Electrical engineering

Forma zajęć *

W, C ,L

Liczba godzin w semestrze

30W (E), 15C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektrotechniki i Systemów Pomiarowych

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Maciej Włodarczyk, prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Wykład
Pojęcia podstawowe elektrotechniki, prawa i własności obwodów elektrycznych. Sygnały
elektryczne, moc chwilowa. Elementy obwodu pasywne (R, L, C) i aktywne. Prawo Ohma i prawa
Kirchhoffa. Analiza obwodów jednofazowych przy wymuszeniu sinusoidalnym (przebiegi czasowe
i wykresy wektorowe). Metoda symboliczna, impedancja zespolona, moc zespolona. Przekształcenie
gwiazda-trójkąt. Metody analizy liniowych obwodów elektrycznych: prądów oczkowych,
potencjałów węzłowych, metoda superpozycji, twierdzenia o zastępczych źródłach energii:
Thevenina i Nortona. Rezonans w obwodach elektrycznych. Obwody ze sprzężeniem magnetycznym.
Obwody trójfazowe: klasyfikacja, rodzaje połączeń źródeł i odbiorników.

Ćwiczenia
Obliczanie układów symetrycznych i niesymetrycznych. Moc odbiornika trójfazowego. Pomiary
mocy w układach trójfazowych

Efekty kształcenia

Umiejętność analizy liniowych obwodów elektrycznych w stanie ustalonym w tym obwodów
trójfazowych.

Literatura:

1. Bolkowski S.: Elektrotechnika teoretyczna. Teoria obwodów elektrycznych. T. l. Warszawa: WNT
1986
2. Cholewicki T.: Elektrotechnika teoretyczna. T. l. Warszawa: WNT 1973
3. Cichocki A, Mikołajuk K., Osowski S, Trzaska Z.: Zbiór zadań z teorii obwodów. Warszawa:
WNT 1978
4. Cichowska Z., Pasko M.: Zadania z elektrotechniki teoretycznej. Warszawa: PWN 1985
5. Detrouzos M. K., Athans M., Span R. N., Mason S. J.: Układy, obwody, obliczenia -pojęcia
podstawowe.
Warszawa: WNT 1976
6. Gierczak E., Tokarzewski J., Włodarczyk M.: Podstawy elektrotechniki teoretycznej Część l,
Wydawnictwo
Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2000
7. Zadania z teorii obwodów. Warszawa: Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej 1979
8. Zbiór zadań z elektrotechniki teoretycznej. Warszawa: WNT 1985

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Elektrotechnika

Nazwa w języku angielskim

Electrical engineering

Forma zajęć *

W,C,L

Liczba godzin w semestrze

30 L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektrotechniki i Systemów Pomiarowych

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Maciej Włodarczyk, prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Regulamin laboratorium i zasady wykonywania ćwiczeń laboratoryjnych
Pomiar rezystancji metodą techniczną i metodami mostkowymi, Badanie obwodów RLC zasilanych
napięciem sinusoidalnym, badanie rezonansu napięć i prądów. Badanie układów prostownikowych.
Badanie obwodów trójfazowych z odbiornikiem połączonym w gwiazdę
i w trójkąt, pomiary mocy w układach trójfazowych

Efekty kształcenia

Umiejętność pomiaru podstawowych parametrów obwodów elektrycznych: prądu, napięcia,
rezystancji, impedancji i mocy czynnej. Poznanie zjawiska rezonansu napięć i prądów. Podstawowe
pomiary w obwodach trójfazowych.

Literatura:
Bolkowski S.: Elektrotechnika teoretyczna. Teoria obwodów elektrycznych. T. l. Warszawa: WNT
1986
2. Cholewicki T.: Elektrotechnika teoretyczna. T. l. Warszawa: WNT 1973
3.- : Elektrotechnika teoretyczna - laboratorium. Skrypt Pol. Świętokrzyskiej. Kielce 1982
4. Gierczak E, Ciosk K, Włodarczyk M.: Laboratorium elektrotechniki. Skrypt Pol. Świętokrzyskiej.
Kielce
2002
5. Gierczak E., Tokarzewski J., Włodarczyk M.: Podstawy elektrotechniki teoretycznej Część l,
Wydawnictwo
Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2000
6- : Laboratorium elektrotechniki i elektroniki. PWN. Warszawa 1978
7- : Laboratorium elektrotechniki ogólnej. Skrypt Pol. Śląskiej. Gliwice 1979
8. - : Laboratorium z podstaw elektroniki. Skrypt Pol. Częstochowskiej. Częstochowa 1981
9. Lebson S.: Miernictwo elektryczne. WSI. Warszawa 1966

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Elektronika

Nazwa w języku angielskim

Electronics

Forma zajęć *

W,L

Liczba godzin w semestrze

30W, 15L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektroniki i Systemów Inteligentnych

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Dorota Wiraszka

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład:

Podstawy fizykochemiczne działania półprzewodników. Złącze p-n jako podstawowa struktura
funkcjonalna przyrządów półprzewodnikowych. Podstawowe rodzaje diod półprzewodnikowych:
prostownicze, Zenera, elektroluminescencyjne – budowa, działanie, parametry, charakterystyki.
Zastosowania diod półprzewodnikowych w typowych układach pracy. Tranzystor bipolarny: budowa,
zasada działania, podstawowe zależności, charakterystyki statyczne. Schemat zastępczy hybrydowy
tranzystora bipolarnego, definicje parametrów hybrydowych, wyznaczanie parametrów z
charakterystyk tranzystora. Tranzystor polowy złączowy: budowa, zasada działania, podstawowe
zależności, charakterystyki statyczne. Schemat zastępczy zmiennoprądowy. Wyznaczanie
parametrów roboczych z charakterystyk. Zastosowanie tranzystorów w układach liniowych. Analiza
wzmacniacza tranzystorowego. Wzmacniacz operacyjny i jego podstawowe układy pracy.

Laboratorium:

Badanie diod półprzewodnikowych. Zasilacze niestabilizowane napięcia stałego. Badanie
tranzystorów bipolarnych. Badanie tranzystorów polowych złączowych. Tranzystorowy wzmacniacz
małej częstotliwości.

Efekty kształcenia

Wykład:

Rozumienie zasad działania przyrządów półprzewodnikowych, umiejętność analizy i syntezy
podstawowych układów elektronicznych.

Laboratorium:

Umiejętność praktycznego łączenia układów pomiarowych do badania przyrządów
półprzewodnikowych. oraz prostych układów elektronicznych. Umiejętność określania wybranych
parametrów elementów półprzewodnikowych z otrzymanych podczas badań charakterystyk.
Praktyczne poznanie zasady działania prostych układów elektronicznych.

Literatura:
1. Marciniak W.: Przyrządy półprzewodnikowe i układy scalone, WNT, Warszawa 1994.
2. Horotwitz P., Hill W.: Sztuka elektroniki, WKŁ, Warszawa 2002.
3. Floyd T. L.: Electronic Devices, Macmillan Publishing Company, New York 1988.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Podstawy normalizacji

Nazwa w języku .angielskim Basics of standarization
Typ przedmiotu

obowiązkowy

Język przedmiotu

polski

Forma studiów

stacjonarne

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Kierunek

wszystkie

Specjalność

wszystkie

Zakład prowadzący

Biblioteka Główna

Osoba odpowiedzialna

Mgr Danuta Kapinos, mgr Jolanta Sobielga

Semestr

W(E)

punkty

ECTS

I/II

Cel przedmiotu (streszczenie)

Przekazanie studentom wiedzy z zakresu normalizacji a przede wszystkim:

1. Podstawowe terminy i definicje z zakresu normalizacji
2. Ogólne cele normalizacji
3. Działalność normalizacyjna
4. Normalizacja w zarządzaniu
5. Przepisy prawne i prawo autorskie

Efekty kształcenia

Przyswojenie przez studentów podstawowych pojęć , terminów i definicji z zakresu
normalizacji,
ogólnych założeń i celów normalizacji. Poznanie szczebli normalizacji: geograficzny,
polityczny, ekonomiczny. Umiejętności rozróżniania poszczególnych typów norm a także
systemów zarządzania w normalizacji.
Umiejętność wyszukania i wykorzystania relewantnych norm oraz tworzenie przypisów
bibliograficznych.

Program wykładu
Bloki tematyczne (treści)

Czas
(godz.)

Zakres

(S / R)

1. Normalizacja – definicja

Terminologia znormalizowana

- podstawowe zasady
- zarządzanie terminologią
- publikacje terminologiczne
Przepisy prawne i prawo autorskie

2. Działalność normalizacyjna
- krajowa
- międzynarodowa
- europejska

3. Typy norm:
- podstawowa, terminologiczna, wyrobu, badań, procesu, usługi,
interfejsu,
danych do dostarczenia
- Polska Norma
- Norma Europejska
- Norma Międzynarodowa

4. Normalizacja w zarządzaniu
- systemy zarządzania: jakością, środowiskowego, bhp,
bezpieczeństwem
Informacji, usługami informatycznymi

Razem 8

godz.

S – treści wymienione w standardach kształcenia dla kierunku
R – rozszerzenie treści kształcenia

Literatura przedmiotu:

1. Normalizacja. Warszawa: PKN , 2010. ISBN978-83-266-6252-2
2. Lisowski Michał: Normalizacja techniczna. [online] . Wrocław: Politechnika Wrocławska,

[dostęp 28 luty 2011]. Dostępny w WWW:

http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:sl568H3BddQJ

3. Szymonik Janusz, Wprowadzenie do normalizacji. Wrocław: IOiZ [dostęp 10.03.211]

Dostępny w WWW:
http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:eX5BR3Dnuc8J:www.ioz.pwr.wroc.pl/pracown
icy/j_zymonik/Prezentacja3.pdf+podręczniki

Warunki zaliczenia wykładu

Warunkiem zaliczenia wykładu jest pozytywna ocena pracy, polegającej na zaznaczeniu poprawnej
odpowiedzi w teście.

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Matematyka 2

Nazwa w języku angielskim

Mathematics 2

Forma zajęć *

Wykład, ćwiczenia

Liczba godzin w semestrze

30 W (E), 30 Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Wszystkie specjalności

Katedra prowadząca

Katedra matematyki

Osoba odpowiedzialna

Prof. dr hab. Arkadiusz Płoski

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Rachunek operatorowy. Transformata Laplace

a. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji wielu

zmiennych. Całki wielokrotne, krzywoliniowe skierowane i powierzchniowe zorientowane – ich
interpolacja fizyczna. Elementy teorii pola. Ciągi liczbowe, szeregi liczbowe, potęgowe i
trygonometryczne (Taylora, Fouriera).
Równania różniczkowe cząstkowe.

Efekty kształcenia
Umiejętność posługiwania się rachunkiem operatorowym. Umiejętność posługiwania się rachunkiem
różniczkowym i całkowym funkcji wielu zmiennych rzeczywistych. Stosowanie całek wielokrotnych
w geometrii i technice.

Literatura:

Gewert M., Skoczylas Z., Równania różniczkowe zwyczajne. Teoria, przykłady, zadania.
Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2005
Krysicki W, Włodarski L., Analiza matematyczna w zadaniach, cz. II PWN Warszawa 1974
Kuczyńska L., Kulejewska E., Zadania z równań różniczkowych, skrypty uczelniane PŚk.
Leitner R., Matuszewski W., Rojek Z., Zadania z matematyki wyższej, cz. II
Leksiński W., Nabiałek I., Żakowski W.; Matematyka – definicje, twierdzenia, przykłady,
zadania. WNT Warszawa 1992
Tarnowski S., Wajler S.; Matematyka w zadaniach cz. IV, V PŚk. Kielce

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Podstawy automatyki

Nazwa w języku angielskim

Bases of automatics

Forma zajęć *

W, C, L

Liczba godzin w semestrze

W: 30, C: 15, L: 15

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Wszystkie specjalności

Katedra prowadząca

Katedra Systemów Sterowania i Zarządzania

Osoba odpowiedzialna

Dr hab. inż. Tadeusz Stefański

Poziom kształcenia

Pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

Obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład:
Podstawowe pojęcia z zakresu automatyki, m.in. obiekt, sygnał wejściowy, sygnał wyjściowy,
sprzężenie zwrotne, układ otwarty, układ zamknięty, transmitancja, itp. Podstawy teoretyczne
ciągłych i dyskretnych układów dynamicznych. Metody opisu ciągłych i dyskretnych układów
liniowych. Metody analizy układów liniowych. Stabilność układów ciągłych i dyskretnych
(algebraiczne i częstotliwościowe kryteria stabilności). Projektowanie liniowych układów regulacji.
Układy nieliniowe. Podstawy układów z wymuszeniami stochastycznymi. Optymalizacja statyczna.
Zastosowania systemów automatyki.
Ćwiczenia tablicowe:
Wprowadzenie. Wyznaczanie odpowiedzi czasowych układów dynamicznych. Wyznaczanie
charakterystyk częstotliwościowych. Zapis i analiza układów w przestrzeni stanów. Badanie
stabilności układów liniowych. Synteza układów regulacji. Linearyzacja układów nieliniowych.
Stabilność układów nieliniowych. Optymalizacja statyczna.
Laboratorium:
Wprowadzenie. Charakterystyki czasowe. Charakterystyki częstotliwościowe. Analiza obiektu
dynamicznego. Serwomechanizm liniowy. Układ regulacji. Płaszczyzna fazowa. Regulacja
dwupołożeniowa.

Efekty kształcenia

Student po ukończeniu zajęć powinien znać podstawowe pojęcia z zakresu automatyki, jak również
teoretyczne podstawy ciągłych oraz dyskretnych układów dynamicznych. Posługiwać się metodami
opisu i analizy układów liniowych i nieliniowych. Znać podstawowe pojęcia oraz kryteria stabilności
układów ciągłych i dyskretnych, a także metody ich syntezy. Posiadać umiejętność projektowania
układów regulacji i praktycznego ich stosowania.

Literatura:
1. Stefański T.: Teoria sterowania. Układy liniowe, część I, materiały pomocnicze nr 155,

Politechnika Świętokrzyska, Kielce 2005.

2. Stefański T.: Teoria sterowania. Układy liniowe, tom I, skrypt nr 367, Politechnika Świętokrzyska,

Kielce 2002.

2. Stefański T.: Teoria sterowania, tom II, skrypt nr 366, Politechnika Świętokrzyska, Kielce 2001.
3. Kaczorek T.: Teoria układów regulacji automatycznej, WNT Warszawa 1977.
4. Kaczorek T.: Teoria sterowania, tom 1 i 2, PWN, Warszawa 1977.
5. Takahashi Y., Rabins M., Auslander D.: Sterowanie i systemy dynamiczne, WNT, Warszawa 1976.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Podstawy Projektowania

Nazwa w języku angielskim

Basics Design

Forma zajęć *

W, P

Liczba godzin w semestrze

30W, 15P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Marcin Graba

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Przedmiot obejmuje podstawowe zagadnienia z zakresu podstaw konstrukcji maszyn. W ramach
przedmiotu studenci zostaną zapoznani z podstawowymi zasadami konstruowania części maszyn i ich
wytrzymałościowymi obliczeniami, doborem materiałów konstrukcyjnych, oraz zasadami sporządzania
dokumentacji technicznej.
W trakcie wykładów przewiduje się realizację następujących zagadnień: „Podstawowe wiadomości o
projektowaniu maszyn. Zasady konstrukcji. Dokładność wymiarowa i zamienność części maszyn.
Wytrzymałość zmęczeniowa elementów maszyn. Połączenia spawane. Połączenia i mechanizmy śrubowe.
Osie i wały. Wyważanie wirników. Łożyskowanie, zasady obliczania łożysk ślizgowych. Łożyska toczne i
zasady ich obliczania. Sprzęgła i hamulce. Przekładnie pasowe, linowe i łańcuchowe. Przekładnie zębate.
Ogólne zasady projektowania przekładni zębatych.”
Wykłady prowadzone są z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych oraz dodatkowych tłumaczeń
(rysunków) wykonywanych przez prowadzącego na tablicy. Zaliczenie wykładu odbywać się będzie w formie
pisemnej (test około 10 pytań).
W ramach ćwiczeń projektowych student będzie miał do wykonania 2-3 projekty:
I - projekt - mechanizm śrubowy; obliczenia wytrzymałościowe i dokumentacja rysunkowa;
II – projekt - wał maszynowy z doborem łożysk i pasowań - rysunek wykonawczy wałka;
III – projekt - konstrukcja spawana: obliczenia i rysunek wykonawczy.
W trakcie każdych zajęć projektowych przez ok. 15 minut prowadzący z wykorzystaniem prezentacji
multimedialnych przedstawia wprowadzenie do kolejnych etapów projektów, omawiając szczegóły
rozwiązywanych zadań, a w kolejnej części zajęć czynnie konsultuje prace studentów, służąc im fachową
pomocą.
Na zaliczenie projektu składać się będą oceny uzyskiwane przez studentów za wykonane projekty.

Efekty kształcenia

Celem kształcenia w ramach tego przedmiotu jest nauczenie studentów prawidłowego czytania rysunków
technicznych i dokumentacji technicznej, a także zapoznanie się z zasadami działania podstawowych części
maszyn. Studenci uczyć się będą doboru typowych części maszyn, jak również zapoznają się z zasadami
projektowania połączeń rozłącznych i nierozłącznych, z uwzględnieniem ich budowy, doboru materiałów
oraz eksploatacji.
Realizując pełny program nauczania, studenci poznają zasady obliczania wałów i osi, doboru łożysk
tocznych, projektowania przekładni cięgnowych i zębatych, a także zasady obliczania i doboru sprzęgieł i
hamulców.

Literatura:

Praca zbiorowa pod red. M. Dietricha, Podstawy konstrukcji maszyn - tom I-III, WNT, Warszawa

1999.

Osiński Z., Bajon W., Szucki T., Podstawy Konstrukcji Maszyn, PWN, Warszawa 1978.

Skoć A., Spałek J., Podstawy konstrukcji Maszyn - tom 1,2 WNT, Warszawa 2006.

Praca zbiorowa, Poradnik mechanika – tom I-II, WNT, Warszawa 1999.

Kocańda S., Szala J., Podstawy obliczeń zmęczeniowych, PWN, Warszawa 1997.

Dziurski A., Kania L., Kasprzycki A., Mazanek E., Przykłady obliczeń z podstaw konstrukcji maszyn

- tom 1, 2, praca zbiorowa pod redakcją E. Mazanka, WNT, Warszawa 2005.

Dobrzański T., Rysunek techniczny maszynowy, WNT, Warszawa 2002.

Kurmaz L.W., Kurmaz O. L., Projektowanie węzłów i części maszyn, podręcznik, Wydawnictwo

Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach, Kielce 2007

Hibbeler R.C., Engineering Mechanics - Statics, 12th edition, Published by Pearson Prentice Hall,

New Jersey 2009.

10.

Budynas R.G., Nisbett J.K., Shigley’s Mechanical Engineering Design, 8th edition in SI units,

McGraw Hill, Printed in Singapore 2008.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Materiałoznawstwo

Nazwa w języku angielskim

Materials Science

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Zdzisław Paciorek

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Struktura ciał stałych. Budowa kryształów. Stopy i ich własności. Obróbka cieplna materiałów.
Własności materiałów i metody ich badania. Podział i ogólna charakterystyka materiałów
elektrotechnicznych. Pasmowy model ciała stałego. Materiały przewodzące, oporowe, stykowe.
Termopary. Korozja materiałów. Materiały magnetyczne. Materiały magnetycznie miękkie, blachy
transformatorowe,

ferryty.

Materiały magnetycznie twarde. Zastosowanie materiałów

magnetycznych. Materiały elektroizolacyjne, Klasyfikacja materiałów elektroizolacyjnych. Gazy
naturalne i syntetyczne. Ciecze izolacyjne - właściwości elektryczne. Smary i oleje – własności.
Materiały organiczne i nieorganiczne. Tworzywa termoplastyczne, tłoczywa termoutwardzalne,
żywice lane, technologia wytwarzania wyrobów. Materiały ceramiczne, szkło, mika. Materiały
termoizolacyjne.
Laboratorium
Badanie materiałów oporowych. Badanie rezystywności materiałów elektroizolacyjnych stałych.
Badanie przenikalności dielektrycznej i współczynnika strat dielektrycznych materiałów izolacyjnych.
Badanie materiałów elektroizolacyjnych ciekłych. Badanie izolacji papierowo-olejowej. Badanie
odporności materiałów elektroizolacyjnych na łuk elektryczny. Badanie właściwości statycznych
materiałów magnetycznie miękkich. Badanie właściwości dynamicznych materiałów magnetycznie
miękkich. Badanie obwodu magnetycznego ze szczeliną. Badanie materiałów magnetycznie twardych.
Badanie materiałów i elementów półprzewodnikowych. Badanie ogniw słonecznych.

Efekty kształcenia

Nabycie umiejętności doboru materiałów spełniających wymagania w zakresie konstrukcji i
eksploatacji maszyn i urządzeń energetycznych. Poznanie układów i metod pomiarowych własności
materiałów. Nabywanie umiejętności przeprowadzania pomiarów i interpretacji otrzymanych
wyników.

Literatura:

1. Z. Celiński: Materiałoznawstwo elektrotechniczne. Wyd. Politechniki Warszawskiej, 2005
2. Paciorek Z., Stryszowski S.: Laboratorium materiałoznawstwa elektrycznego. Wyd. I, Politechnika

Świętokrzyska, skrypt nr 373, Kielce, 2001

3. L. Dobrzański: Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo. WNT, 2002

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Gospodarka energetyczna

Nazwa w języku angielskim

Energy Economics

Forma zajęć *

W, C

Liczba godzin w semestrze

30W, 15C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Jan Stępień prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Zasoby energetyczne energii pierwotnej i struktura zużycia energii w kraju. Krajowy system
energetyczny i jego podsystemy – paliw stałych, gazowy, elektroenergetyczny, cieplno-energetyczny.
Zasady sporządzania bilansów materiałowych i energetycznych. Energia i egzergia. Bilanse
energetyczne i egzergetyczne. Przebiegi obciążeń i charakterystyki energetyczne urządzeń. Rachunek
ekonomiczny w energetyce. Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne. Zasady wyboru optymalnych
parametrów technicznych i mocy urządzeń energetycznych. Wskaźniki zużycia mocy i energii.
Energochłonność skumulowana. Wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w gospodarce rozdzielonej
i skojarzonej. Ocena kosztów wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej i ciepła. Użytkowanie
energii w ciepłownictwie. Metody badanie efektywności inwestowania w energetyce. Wykorzystanie
energii odpadowej w procesach energetycznych. Akumulacja energii. Zasady racjonalnego
użytkowania energii w przemyśle i gospodarce komunalnej.
Ćwiczenia
Bilanse materiałowe i energetyczne nośników energii dla różnych form wytwarzania ciepła, energii
elektrycznej i pracy mechanicznej. Rachunek kosztów rocznych. Wyznaczanie kosztów nakładów
inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Wybór optymalnych parametrów urządzeń energetycznych.
Koszty wytwarzania ciepła i energii elektrycznej. Metody badania efektywności wariantów
inwestycyjnych. Bilanse energii w wybranych procesach energetycznych.

Efekty kształcenia

Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z procesami wykorzystania energii oraz podstawowymi
przemianami energetycznymi jakie zachodzą w procesach przemysłowych. Uzyskanie umiejętności w
zakresie zasad budowy i przekształcania energii, sporządzania bilansów energetycznych. Odrębnym,
analizowanym problemem jest również analiza kosztów użytkowania paliw i energii.

Literatura:

1. Kamrat W.: Metody oceny efektywności inwestowania w elektroenergetyce. Wydawnictwo

Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2004.

2. Kaproń H.: Przemiany energetyczne. Zagadnienia wybrane. Wydawnictwo Politechniki

Lubelskiej. Lublin 2005.

3. Laudyn D.: Rachunek ekonomiczny w elektroenergetyce. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 1999.

4. Marecki J.: Gospodarka skojarzona cieplno-elektryczne. WNT, Warszawa 1980.
5. Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych. WNT, Warszawa 2008.
6. Paska J.: Ekonomika w elektroenergetyce. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,

Warszawa 2007.

7. Pawlik M., Strzelczyk F.: Elektrownie WNT, Warszawa 2010.
8. Szargut J.: Analiza termodynamiczna i ekonomiczna w energetyce przemysłowej. WNT,

Warszawa 1983.

9. Szargut J., Ziębik A.: Podstawy energetyki cieplnej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

1998.

10. Szargut J.: Analiza termodynamiczna i ekonomiczna w energetyce przemysłowej. WNT,

Warszawa 1983.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Maszyny elektryczne

Nazwa w języku angielskim

Electrical Machines

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W (E), 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

KMEiSM

Osoba odpowiedzialna

Prof.dr hab.inż. Roman Nadolski

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Ogólne wiadomości o maszynach elektrycznych, zjawiska, podstawowe prawa elektromagnetyzmu w
teorii maszyn elektrycznych. Transformatory: budowa i zasada działania. Schemat zastępczy i wykres
wektorowy. Stan jałowy, prąd magnesujący nieliniowość obwodu magnetycznego, wyższe
harmoniczne. Stan zwarcia. Wyznaczanie parametrów schematu zastępczego. Stan obciążenia,
właściwości ruchowe przy obciążeniu, zmienność napięcia. Transformatory trójfazowe: układy i grupy
połączeń, wyższe harmoniczne napięć, strumieni i prądów, obciążenie niesymetryczne. Praca
równoległa, regulacja napięcia, straty i sprawność. Stany nieustalone: włączanie transformatora,
zwarcie nieustalone transformatora. Obwody magnetyczne i uzwojenia maszyn bezkomutatorowch
prądu przemiennego. Rodzaje pól magnetycznych, wytwarzanie pola wirującego. Maszyny
indukcyjne: budowa i zasada działania. Schemat zastępczy i podstawowe równania. Bieg jałowy,
zwarcie i obciążenie. Bilans mocy i strat. Moment elektromagnetyczny, poślizg krytyczny i moment
krytyczny. Ch-ka mechaniczna, formowanie ch-ki mechanicznej. Charakterystyki ruchowe. Rozruch i
hamowanie silników indukcyjnych: pierścieniowych i klatkowych. Silniki głębokożłobkowe i
dwuklatkowe. Metody regulacji prędkości obrotowej silników indukcyjnych. Maszyny synchroniczne:
budowa, zasada działania, bieg jałowy. Maszyna synchroniczna z wirnikiem cylindrycznym, schemat
zastępczy, wykres wektorowy. Własności ruchowe prądnicy synchronicznej, charakterystyka zwarcia,
stosunek zwarcia, charakterystyka zewnętrzna i regulacji. Moment elektromagnetyczny i
przeciążalność, zmienność napięcia. Praca prądnicy na sieć sztywną, synchronizacja i
samosynchronizacja, własności ruchowe, charakterystyki kątowe i krzywe V. ołysanie maszyn,
moment synchronizujący, przeciążalność statyczna. Maszyna synchroniczna jawnobiegunowa:
schemat zastępczy i wykres wektorowy. Moment elektromagnetyczny i charakterystyka kątowa
maszyny jawnobiegunowej. Silnik synchroniczny: własności ruchowe, rozruch silnika
synchronicznego, przeciążalność. Kompensator synchroniczny. Maszyny prądu stałego: budowa i
zasada działania, oddziaływanie twornika i komutacja. Prądnice prądu stałego: rodzaje prądnic prądu
stałego, stan jałowy, zwarcia oraz obciążenia, własności ruchowe. Silniki prądu stałego, rodzaje
silników prądu stałego – silnik obcowzbudny, bocznikowy, szeregowy, rozruch, hamowanie i
regulacja prędkości obrotowej silników prądu stałego. Straty i sprawność maszyn prądu stałego.

Efekty kształcenia

Zapoznanie się z budową, zasadą działania oraz własnościami eksploatacyjnymi podstawowych
rodzajów maszyn elektrycznych, oraz ich zastosowaniami

Literatura:

1. Plamitzer A, M.: Maszyny elektryczne, WNT. Warszawa 1976.
2. Bajorek Z.: Teoria maszyn elektrycznych, WNT, Warszawa 1982
3. Latek W.: Teoria maszyn elektrycznych, WNT, Warszawa 1982.
4. Głowacki A., Fleszar J., Śliwińska D.: Podstawy maszyn elektrycznych, Wyd. Pol. Świ., Kielce

1992

5. Paszek W.: Dynamika maszyn elektrycznych prądu przemiennego, Helion, Gliwice 1998
6. Bajorek Z. Prokop J. Elektromechaniczne przetworniki energii, Wyd. Pol. Rzeszowskiej, Rzeszów

1990

7. Glinka T. Zadania z maszyn elektrycznych WNT Warszawa 1976

Program laboratorium z przedmiotu

„Maszyny elektryczne

Lp Temat

Ilość

godzin

1. Wprowadzenie do laboratorium, zasady bezpieczeństwa, zapoznanie z

regulaminem, omówienie ćwiczeń i warunków zaliczenia.

2. Badanie transformatora 3-fazowego, wyznaczanie parametrów schematu

zastępczego

3. Praca równoległa transformatorów 3-fazowych , wyznaczanie grupy połączeń,

sprawdzanie warunków pracy równoległej, pomiar prądów wyrównawczych i ch-ki
obciążenia

4. Silnik indukcyjny klatkowy

5. Silnik indukcyjny pierścieniowy

6. Ch-ki prądnicy synchronicznej pracującej samotnie

7. Rozruch silnika synchronicznego i pomiar ch-k

8. Silniki prądu stałego

9. Odrabianie zaległych ćwiczeń

10. Zaliczanie sprawozdań - kolokwium

Razem

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Termodynamika techniczna

Nazwa w języku angielskim

Thermodynamics in Engineering

Forma zajęć *

W, Ć

Liczba godzin w semestrze

15W, 15Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

prof. dr hab. Franciszek Strzelczyk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykłady
Podstawowe zależności termodynamiczne procesów fizycznych zachodzących w układach
zamkniętych :ciepło i praca, pierwsza zasada termodynamiki. Gazy doskonałe. Druga zasada
termodynamiki. Zależności termodynamiczne jednorodnych gazów rzeczywistych. Termodynamika
pary wodnej. Podstawowe zależności układów otwartych – równanie bilansu masy i energii.
Przemiany charakterystyczne gazów doskonałych i półdoskonałych. Spalanie. Równania
stechiometryczne procesów spalania. Podstawy przepływu :ciepła: :przewodzenie ciepła,
konwekcyjny przepływ ciepła, promieniowanie. Wybrane obiegi termodynamiczne.

Ćwiczenia audytoryjne
Stan termodynamiczny. Obliczania podstawowych parametrów stanu gazu doskonałego.
Obliczenia właściwości gazów doskonałych. Ciepło właściwe, energia wewnętrzna, entalpia, entropia
gazów doskonałych.
Przeliczanie udziałów masowych na molowe i udziałów molowych na masowe.
Zasady termodynamiki. Bilansowanie masy i energii dla układów zamkniętych i otwartych.
Obliczenia w procesach nieodwracalnych.
Obliczenia pracy maksymalnej i egzergii. Bilanse egzergetyczne.
Obliczenia procesów sprężania gazów.
Obliczenia podstawowych reakcji spalania.
Obliczania przykładów przekazywania ciepła w stanach ustalonych przez przewodzenie, konwekcję i
promieniowanie.

Efekty kształcenia

Znajomość podstawowych praw termodynamicznych, bilansowanie instalacji energetycznych i jej
elementów, określenie sprawności przemian termodynamicznych i opis zmian parametrów w trakcie
przemiany.

Literatura:

Szargut J. Termodynamika, PWN 1980

Szargut J. Termodynamika Techniczna Wyd. Politechniki Śląskie 2005,

Tuliszka E Termodynamika Techniczna PWN 1980

Staniszewski B., Termodynamika, PWN, 1979.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Mechanika płynów

Nazwa w języku angielskim

Fluid Mechanics

Forma zajęć *

W, Ć

Liczba godzin w semestrze

15W, 15Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektrotechniki i Systemów Pomiarowych

Osoba odpowiedzialna

Prof. dr hab. inż. Franciszek Strzelczyk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Płyn jako ośrodek ciągły. Statystyka cieczy. Metody opisu ruchu płynu. Podstawy kinetyki. Równanie
Bernoulliego. Podobieństwo dynamiczne przepływu. Kryteria i liczby podobieństwa. Elementarne
przepływy laminarne. Przepływy burzliwe. Równanie Reynoldsa.. Oddziaływanie przepływu na
ściany, w tym na kanały maszyn przepływowych. Płyny ściśliwe i nieściśliwe. Liczba Macha.
Poddźwiękowe i naddźwiękowe przepływy nielepkiego gazu przez dysze. Dysza de Lavala.
Efekty kształcenia

Zrozumienie zjawisk przepływu i nabycie umiejętności wyznaczania oddziaływania płynu na ściany
oraz parametrów stanu płyny i przepływu w prostych przypadkach urządzeń technicznych.

Literatura:

1. Orzechowski Z., Prywer J., Zarzycki R. Mechanika płynów w inżynierii środowiska WNT 2001

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Technologia maszyn energetycznych

Nazwa w języku angielskim

Power Machines and Equipment

Forma zajęć *

W, Ć

Liczba godzin w semestrze

45W, 15Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

prof.dr hab. Franciszek Strzelczyk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykłady
Kotły wodne i parowe - klasyfikacja i ogólna charakterystyka. Budowa i zasada działania kotłów:
grzewczych (domowych), przemysłowych i energetycznych. Spalanie paliwa, kontrola procesu spa-
lania. Paleniska: warstwowe, pyłowe, fluidalne. Przepływ powietrza i spalin. Układy wodno-parowe
kotłów. Powierzchnie ogrzewalne kotłów. Kotły walczakowe i bezwalczakowe. Kotły odzyskowe.
Turbiny parowe - klasyfikacja ogólna i charakterystyki. Stosowane układy turbin (kondensacyjnych,
ciepłowniczych). Straty i sprawność turbin. Nowoczesne konstrukcje turbin parowych. Urządzenia cieplne:
odgazowywacze, wyparki, wymienniki ciepła, stacji redukcyjno-schładzające, akumulatory ciepła
skraplacze, wybrane urządzenia chłodnicze., rurociągi, i sieci ciepłownicze , zawory wodne i parowe.
Turbiny gazowe i silniki spalinowe - klasyfikacja i ogólna charakterystyka. Budowa i zasada działania
podstawowych typów turbin gazowych i silników spalinowych. Podstawowe układy pracy, w tym
układy gazowo-parowe. Turbiny wodne - klasyfikacja i ogólna charakterystyka. Podstawowe układy
pracy. Budowa i zasada działania podstawowych typów turbin wodnych. Turbiny wiatrowe -
klasyfikacja i ogólna charakterystyka budowy i zasady działania. Pompy, wentylatory, dmuchawy i
sprężarki- zasady działania, budowa, ogólne charakterystyki mechaniczno-energetyczne i doboru w
przykładowych instalacjach. Przekładnie mechaniczne, zasady pracy i rodzaje, sprzęgła
hydrokinetyczne. Zasady doboru urządzeń, podstawy projektowania wymienników ciepła, rurociągów.
Sprężarkowe i absorpcyjne pompy ciepła.

Ćwiczenia audytoryjne

1. Wyznaczanie bilansu masy i ciepła wymienników: mieszankowego i powierzchniowego
2. Projektowanie wymiennika powierzchniowego
3. Dobór rurociągów wodnych, parowych i powietrznych
4. Dobór pompy ciepła dla zadanego obiektu ogrzewanego
Efekty kształcenia

Znajomość budowy. zasad działania oraz eksploatacji maszyn i urządzeń energetycznych w
elektrowniach i w przemyśle Umiejętność doboru urządzeń dla danej instalacji energetycznej.

Literatura:

Pawlik M., Strzelczyk F. Elektrownie WNT 2009, 2010,

Gnutek Z., Kordylewski W,Maszynoznawstwo energetyczne ,Wyd. Poli. Wroc. 2003,

Szargut J., Ziębik A., Podstawy energetyki cieplnej, PWN Warszawa 1998

Tuliszka E. Sprężarki, dmuchawy i wentylatory, WNT 1976

Jędral W. Pompy wirowe odśrodkowe, Wyd. Politechniki Warszawskiej 1996

Zalewski W. Pompy ciepła sprężarkowe, sorbcyjne, termoelektryczne, IPPU MADA 2001

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Energetyka odnawialna i ochrona środowiska

Nazwa w języku angielskim

Renewable energy and environmental protection

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W (E)

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wprowadzenie do przedmiotu, klasyfikacja źródeł energii. Zasoby paliw i energii na świecie z
uwzględnieniem możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Potencjał i możliwości
wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce. Podstawowe technologie wykorzystania źródeł
energetyki odnawialnej: woda, wiatr, biomasa, słońce, geotermia. Lokalne i systemowe układy
wytwarzania energii. Uwarunkowania ekonomiczne wykorzystania energii odnawialnej. Rodzaje
zanieczyszczeń oraz ich szkodliwość: SO2, NOx, CO, sadza, węglowodory, CO

. Wskaźniki emisji z

elektrowni konwencjonalnych substancji zanieczyszczających środowisko Przepisy i regulacje
prawne dotyczące ochrony środowiska. Pierwotne metody zmniejszania emisji zanieczyszczeń.
Metody wtórne zmniejszania emisji SO2 i NOx. Odpylanie gazów. Ochrona wód powierzchniowych.
Zagospodarowanie stałych odpadów paleniskowych. Ochrona przed hałasem. Ochrona przed
promieniowaniem elektromagnetycznym.
Efekty kształcenia
Znajomość stosowania technologii ograniczania emisji w energetyce i ogólnych zasad doboru
technologii ochrony środowiska. Projektowanie układów i instalacji wykorzystujących odnawialne
źródła energii. Znajomość zasad doboru urządzeń w instalacjach energetyki odnawialnej.
Literatura:

1. Chocholski A., Czekalski D.: Słoneczne instalacje grzewcze. Centralny Ośrodek Informacji

Budownictwa, Warszawa 1999.

2. Klugmann-Radziemska E.: Odnawialne źródła energii – przykłady obliczeniowe. Wydawnictwo

Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2006.

3. Kowalski Z.: Ekologiczne aspekty elektrotechniki, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej,

Kielce 2003.

4. Kucowski J., Laudyn D., Przekwas M.: Energetyka a ochrona środowiska, WNT, Warszawa.
5. Lewandowski W.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa..
6. Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych, WNT, Warszawa.
7. Pawlik M., Strzelczyk F., Laudyn D.: Elektrownie, WNT, Warszawa.
8. Pluta Z.: Podstawy teoretyczne fototermicznej konwersji energii słonecznej. Oficyna

Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000.

9. Praca zbiorowa: Odnawialne i niekonwencjonalne źródła energii – poradnik. Wydawnictwo

Tarbonus, Kraków – Tarnobrzeg 2008.

10.

Soliński I.: Energetyczne i ekonomiczne aspekty wykorzystania energii wiatrowej.

Wydawnictwo Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków 1999.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Energetyka odnawialna i ochrona środowiska

Nazwa w języku angielskim

Renewable energy and environmental protection

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30 Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Mgr inż. Agata Kaźmierczyk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia

Wykorzystanie energii wody do wytwarzania energii elektrycznej. Energia wiatru i możliwości jej
wykorzystania. Metody oceny zasobów energii i wydajności elektrowni wiatrowej. Zagadnienia
projektowe i eksploatacyjne instalacji solarnych. Opłacalność pozyskiwania energii słonecznej oraz
energii wiatrowej. Energia pozyskiwana ze spalania biomasy. Wpływ energetyki na środowisko -
klasyfikacja oddziaływań związanych z różnymi rodzajami źródeł energii, w tym ze spalaniem paliw.
Sposoby ograniczania wpływu konwencjonalnych elektrowni cieplnych na środowisko. Obliczanie
emisji (strumieni substancji, energii, stężeń, zawartości) dla typowych instalacji energetycznych.
Szacowanie kosztów związanych z ochroną środowiska w energetyce (koszty inwestycyjne, koszty
eksploatacji instalacji, koszty uniknięte).

Efekty kształcenia

Umiejętność korzystania z odnawialnych źródeł energii, stosowania technologii ograniczania emisji
w energetyce; ogólnych zasad doboru technologii ochrony środowiska. Wiedza z dziedziny
ekologicznych aspektów wytwarzania energii. Wpływ poszczególnych technologii wytwórczych
energii elektrycznej na środowisko naturalne i metody ograniczania tego wpływu.

Literatura:

1. Klugmann-Radziemska E.: Odnawialne źródła energii – przykłady obliczeniowe. Wydawnictwo

Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2006.

2. Kowalski Z.: Ekologiczne aspekty elektrotechniki, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej,

Kielce 2003.

3. Kucowski J., Laudyn D., Przekwas M.: Energetyka a ochrona środowiska, WNT, Warszawa.
4. Lewandowski W.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa..
5. Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych, WNT, Warszawa.
6. Pawlik M., Strzelczyk F., Laudyn D.: Elektrownie, WNT, Warszawa.
7. Praca zbiorowa: Odnawialne i niekonwencjonalne źródła energii – poradnik. Wydawnictwo

Tarbonus, Kraków – Tarnobrzeg 2008.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Podstawy procesów konwersji energii

Nazwa w języku angielskim

Basis of processes of conversion energy

Forma zajęć *

W, C

Liczba godzin w semestrze

15W, 15C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Jan Stępień prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Energia i jej przemiany. Sprawność układów szeregowych i równoległych. Sprawność konwersji dla
różnych procesów energetycznych. Pierwsza i druga zasada termodynamiki. Przyczyny
nieodwracalności procesów energetycznych. Podstawowe obiegi termodynamiczne - Carnota,
Rankine’a. Sprawność teoretyczna obiegu elektrowni kondensacyjnej. Sposoby poprawy sprawności
teoretycznej elektrowni. Konwersja energii chemicznej na ciepło. Podstawowe zagadnienia związane z
procesami przekazywania ciepła przez przewodzenie, konwekcję i promieniowanie. Transformacja
ciepła – wymienniki. Elektrownie gazowe i gazowo-parowe. Zamiana energii elektrycznej na inne
rodzaje energii użytkowej. Konwersja promieniowania słonecznego na inne rodzaje energii.
Transformacja energii geotermalnej i ciepła z zasobników, za pomocą pomp ciepła. Ogniwa paliwowe.

Ćwiczenia
Sprawność przemian energii w układach szeregowych i równoległych. Obieg Carnota i Rankine’a.
Sprawność elektrowni kondensacyjnej. Sposoby poprawy sprawności obiegu Rankine’a. Straty
spalania. Przewodzenie ciepła. Sprawność elektrowni gazowych. Sprawność przetworników energii
elektrycznej. Konwersja promieniowania słonecznego na ciepło. Pompy ciepła.

Efekty kształcenia

Celem kształcenia jest przedstawienie podstawowych procesów konwersji energii, które występują w
elektrowniach konwencjonalnych i w wybranych działach energetyki odnawialnej, określenie
sprawności tych przemian oraz sprawności wypadkowej systemów przemian.

Literatura:

11. Kaproń H.: Przemiany energetyczne. Zagadnienia wybrane. Wydawnictwo Politechniki

Lubelskiej. Lublin 2005.

12. Lewandowski W.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej. WNT, Warszawa 2001.
13. Marecki J.: Gospodarka skojarzona cieplno-elektryczne. WNT, Warszawa 1980.
14. Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych. WNT, Warszawa 2008.
15. Pawlik M., Strzelczyk F.: Elektrownie WNT, Warszawa 2010.
16. Szargut J.: Termodynamika. PWN, Warszawa 1985.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Energoelektronika

Nazwa w języku angielskim

Power Electronics

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30 W (E), 30 L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Osoba odpowiedzialna

Prof. dr hab. inż. Józef Łastowiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Podstawowe typy przekształtników energoelektronicznych i zakresy ich zastosowań. Charakterystyki
prądowo-napięciowe oraz właściwości statyczne i dynamiczne podstawowych przyrządów
elektronicznych stosowanych w energoelektronice. Prostowniki jedno i wielofazowe niesterowane i
sterowane fazowo – przebiegi prądowo – napięciowe, właściwości dynamiczne. Zagadnienie
komutacji prądu w przekształtnikach. Praca przekształtników sterowanych w zakresie
prostownikowym i falownikowym. Cyklokonwertery. Typy falowników prądu i napięcia. Sposoby
kształtowania przebiegów prądu wyjściowego falowników. Metody modulacji stosowane w
falownikach.

Falowniki

wielopoziomowe.

Falowniki

rezonansowe.

Podstawowe

typy

Przekształtników DC/DC – charakterystyki prądowo – napięciowe, zastosowania w przetwarzaniu
energii. Transmitancje przekształtników energoelektronicznych.

Laboratorium:
Na zajęciach laboratoryjnych studenci zapoznają się z działaniem i prawidłową eksploatacją
przekształtników AC/DC, DC/AC, DC/DC, AC/AC. W trakcie ćwiczeń studenci łączą a następnie
przeprowadzają pomiary układu energoelektronicznego stanowiącego treść danego ćwiczenia oraz
wykonują symulację komputerową w oparciu o pakiet TCAD. Z wykonanego ćwiczenia sporządzane
jest sprawozdanie.

Efekty kształcenia

Rozumienie zjawisk elektromagnetycznych występujących przy współpracy przekształtników z
odbiornikami energii elektrycznej w szczególności z silnikami napędowymi. Umiejętność obliczania i
projektowania prostych układów energoelektronicznych. Znajomość zasad współpracy
przekształtników energoelektronicznych z siecią zasilającą i kondycjonowania energii elektrycznej.

Literatura:

1. M.P. Kaźmierkowski, J.T. Matysik „Wprowadzenie do elektroniki i energoelektroniki”.

Oficyna Wydawnicz Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2005.

2. H. Tunia, R. Barlik „Teoria Przekształtników”. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej. Warszawa 2003.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Maszyny elektryczne w energetyce

Nazwa w języku angielskim

Electrical Machines

Forma zajęć *

W, Ć, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 15Ć, 15L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

KMEiSM

Osoba odpowiedzialna

Prof.dr hab.inż. Roman Nadolski, dr inż. Danuta Śliwińska

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

kierunkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Przegląd zagadnień związanych z energetyką odnawialną w Polsce i na świecie – rys historyczny.
Rodzaje generatorów stosowanych w elektrowniach wiatrowych, schematy strukturalne, wymagania
stawiane elektrowniom wiatrowym, wyposażenie elektryczne elektrowni wiatrowej. Konfiguracje
generatorów synchronicznych w elektrowniach wiatrowych, analiza własności dynamicznych –
porywy wiatru, skokowe zwiększenie prędkości wiatru, oscylacje 1P i 3P. Praca generatorowa
maszyny indukcyjnej, kompensacja mocy biernej, sposoby i efekty. Generator indukcyjny klatkowy,
rodzaje pracy, rozruch – układ soft startu, analiza własności dynamicznych – porywy wiatru, skokowe
zwiększenie prędkości wiatru, maszyna wielobiegowa, konstrukcja, zasada działania. Generator
indukcyjny pierścieniowy, konfiguracje- dynamiczna regulacja poślizgu, maszyna zasilana
dwustronnie, układ kaskady zaworowej. Analiza własności dynamicznych. Układy sterowania w
elektrowniach wiatrowych, metody analizy, struktura sterowania, sterowanie nadrzędne, sterowanie
turbiną, sterowanie generatorem, przekształtniki w torze mocy .Współpraca elektrowni wiatrowej z
siecią elektroenergetyczna pod kątem jakości uzyskiwanej energii. Układy sterowania w
elektrowniach wiatrowych, metody analizy, struktura sterowania, sterowanie nadrzędne, sterowanie
turbiną, sterowanie generatorem, przekształtniki w torze mocy .Współpraca elektrowni wiatrowej z
siecią elektroenergetyczna pod kątem jakości uzyskiwanej energii.

Efekty kształcenia

Zapoznanie się z rodzajami, konstrukcjami, konfiguracjami i sposobami sterowania maszyn

elektrycznych pracujących w energetyce odnawialnej, głównie wiatrowej, ich własnościami

eksploatacyjnymi oraz warunkami współpracy z siecią energetyczną.

Literatura:

1. Paszek W.: Dynamika maszyn elektrycznych prądu przemiennego, Helion, Gliwice 1998
2. Bajorek Z. Prokop J. Elektromechaniczne przetworniki energii, Wyd. Pol. Rzeszowskiej, Rzeszów

1990

3. Anuszczyk J. Maszyny elektryczne w energetyce, WNT 2006
4. Lubośny Z. Elektrownie wiatrowe w systemie elektroenergetycznym, WNT 2007
5. Lubośny Z. Farmy wiatrowe w systemie elektroenergetycznym, WNT 2009
6. Pawlik M. Strzelczyk F. Elektrownie,wyd.5 2009

Zatwierdził:

Program laboratorium z przedmiotu

„Maszyny elektryczne w energetyce”

15 godz.

Temat

Liczba godzin

Zapoznanie studentów z regulaminem laboratorium i zasadami
bezpieczeństwa Wprowadzenie do zajęć, omówienie ćwiczeń

Synchronizacja prądnicy synchronicznej z siecią, pomiar ch-k obciążenia
przy zmianie parametrów pracy

Praca kompensatorowa silnika synchronicznego

Praca generatorowa maszyny indukcyjnej

5. Kompensacja mocy biernej silnika indukcyjnego klatkowego pracującego

indywidualnie

Maszyna indukcyjna dwubiegowa – pomiary ch-k

Prądnice prądu stałego

Zaliczanie sprawozdań, odrabianie zaległych ćwiczeń

Razem

Program ćwiczeń z przedmiotu

„Maszyny elektryczne w energetyce”

15 godz.

Temat

Liczba godzin

Generator synchroniczny cylindryczny, obliczanie wielkości eksploatacyjnych
w warunkach znamionowych oraz przy różnych rodzajach obciążeń.

Generator synchroniczny jawnobiegunowy, obliczanie wielkości
eksploatacyjnych w warunkach znamionowych i przy różnych rodzajach
obciążeń.

Obliczenia wielkości występujących w stanach zwarcia generatora
synchronicznego.

Obliczanie składowych momentu generatora synchronicznego
jawnobiegunowego.

Praca silnikowa i kompensatorowa maszyny synchronicznej.

Praca generatorowa maszyny indukcyjnej – bilans mocy.

Dobór kondensatorów do kompensacji mocy biernej.

Zaliczenie przedmiotu

Razem

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Instalacje elektryczne

Nazwa w języku angielskim

Electrical installations

Forma zajęć *

W, P

Liczba godzin w semestrze

30 W, 30 P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Szymański Stanisław

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

kierunkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Wykład:
Rodzaje instalacji. Przewody w instalacjach elektrycznych: budowa, oznaczenia, obciążalność
prądowa, zabezpieczanie. Sprzęt instalacyjny. Łączniki: budowa, rodzaje, dobór. Gaszenie łuku
elektrycznego w łącznikach do 1 kV. Oświetlenie elektryczne: podstawowe jednostki, rodzaje
oświetlenia, źródła światła, oprawy oświetleniowe. Metody projektowania oświetlenia.
Niskonapięciowe odbiorniki energii elektrycznej, ich zasilanie i zabezpieczanie. Metody obliczania
mocy zapotrzebowanej. Rozdzielnice i rozdzielnie. Zasady wyboru miejsca ustawienia rozdzielnic
oraz ich typu. Nowoczesne rozwiązania instalacji elektrycznych z wykorzystaniem systemów
kontrolnosterujących. Wymagania dotyczące poziomu i wahań napięcia zasilającego. Przyczyny
powstawania przebiegów odkształconych napięcia w sieciach niskiego napięcia. Praca sieci niskiego
napięcia oraz odbiorników przy odkształconych przebiegach prądu i napięcia. Straty mocy i spadki
napięcia przy niesymetrycznym obciążeniu faz. Kompensacja mocy biernej odbiorów zasilanych
napięciem odkształconym. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym.
Projekt:
Projektowanie oświetlenia elektrycznego. Projektowanie zasilania odbiorników oświetleniowych:
dobór rodzaju i przekroju przewodów, łączników oraz zabezpieczeń obwodów. Obliczanie mocy
szczytowej rozdzielnic oświetleniowych. Rozmieszczenie rozdzielnic oświetleniowych oraz projekt
zasilanie rozdzielnic oświetleniowych: dobór przewodów, łączników i zabezpieczeń. Zasilanie
odbiorników siłowych - dobór przekroju przewodów, łączników oraz zabezpieczeń obwodów
zasilających odbiorniki siłowe. Rozmieszczenie rozdzielnic siłowych. Określenie mocy
obliczeniowej. Dobór rodzaju oraz przekroju przewodów zasilających rozdzielnice siłowe, dobór
łączników i zabezpieczeń obwodów zasilających rozdzielnice. Obliczanie mocy szczytowej zakładu.
Dobór baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej. Dobór transformatora i kabla
zasilającego rozdzielnię główną. Sprawdzenie spadków napięć oraz dobór środków dodatkowej
ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Sprawdzenie skuteczności działania ochrony
przeciwporażeniowej.
Efekty kształcenia

Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu budowy i eksploatacji instalacji elektrycznych.
Umiejętność obliczania mocy zapotrzebowanej oraz projektowania instalacji zasilających odbiorniki
oświetleniowe i siłowe oraz rozdzielnice: dobór przewodów, łączników, zabezpieczeń. Poznanie
wymagań dotyczących jakości energii w obwodach niskonapięciowych oraz przyczyn i skutków złej
jakości energii. Poznanie metod i zasad stosowania ochrony przeciwporażeniowej.

Literatura:
Markiewicz H.: Instalacje elektryczne, WNT, Warszawa 2000
Markiewicz H.: Urządzenia elektroenergetyczne, WNT, Warszawa 2001
Markiewicz H.: Bezpieczeństwo w elektroenergetyce, WNT, Warszawa 1999
Niestępski S., Parol M., Pasternakiewicz J., Wiśniewski T.: Instalacje elektryczne. Budowa,

projektowanie i eksploatacja, Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Przesyłanie energii elektrycznej

Nazwa w języku angielskim

Transmission of electric energy

Forma zajęć *

W, C, L

Liczba godzin w semestrze

30 W (E), 15 C, 30 L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Mgr inż. Szymańska Anna

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Wykład:
Zadania sieci elektroenergetycznych, ich podział, układy pracy. Wymagania stawiane sieciom
elektroenergetycznym. Współpraca elektrowni niekonwencjonalnych z energetyką zawodową.
Schematy zastępcze linii i transformatorów stosowane w praktycznych obliczeniach i ich elementy.
Obliczanie rozpływu prądów, strat i spadków napięcia w liniach oraz w transformatorach. Straty
mocy w układach elektroenergetycznych. Obliczanie układów przesyłowych wysokiego napięcia.
Sposoby regulacji napięcia. Zakłócenia w pracy układu elektroenergetycznego. Wymagania stawiane
zabezpieczeniom elektroenergetycznym. Rodzaje stosowanych zabezpieczeń. Przekładniki prądowe
i napięciowe współpracujące z zabezpieczeniami elektroenergetycznymi. Zabezpieczanie linii
średnich napięć od zwarć międzyfazowych oraz doziemnych. Zabezpieczenia ziemnozwarciowe:
nadprądowe, mocowe, admitancyjne. Zabezpieczenia linii współpracujących z elektrowniami
niekonwencjonalnymi. Zabezpieczanie transformatorów od przeciążeń, zwarć zewnętrznych i
wewnętrznych, zakłóceń wewnątrz kadzi. Zabezpieczanie silników elektrycznych. Zabezpieczanie
szyn zbiorczych. Zabezpieczenia generatorów.
Ćwiczenia:

Obliczanie schematów zastępczych podstawowych elementów układu elektroenergetycznego.

Obliczanie rozpływu prądów, spadku i straty napięcia w układach przesyłowych nn oraz SN.

Obliczanie układów przesyłowych wysokiego napięcia. Obliczanie układów przesyłowych

najwyższych napięć. Regulacja napięcia. Rodzaje zabezpieczeń linii elektroenergetycznych średnich

napięć. Dobór nastaw. Dobór nastaw zabezpieczeń transformatora.

Laboratorium:

Badanie

przekładników

prądowych

pod

kątem

współpracy

zabezpieczeniami

elektroenergetycznymi. Badanie przekaźników pośredniczących, czasowych, kierunkowych,
podczęstotliwościowych,

napięciowych

oraz

nadprądowych..

Badanie

zabezpieczeń

ziemnozwarciowych: nadprądowych, mocowych, admitancyjnych. Badanie zabezpieczeń silników
niskiego napięcia. Układy zabezpieczeń linii od zwarć międzyfazowych i doziemnych.
Efekty kształcenia

Opanowanie

podstawowych

wiadomości

zakresu

budowy

eksploatacji

sieci

elektroenergetycznych. Umiejętność obliczania rozpływu prądów, strat i spadków napięcia, strat
mocy w układach elektroenergetycznych. Znajomość podstawowych zabezpieczeń od skutków
zakłóceń w układzie przesyłowym. Umiejętność doboru oraz eksploatacji zabezpieczeń linii,

transformatorów, silników, szyn zbiorczych, generatorów.

Literatura:

Kinsner K.: Sieci elektroenergetyczne, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1993
Kujszczyk S.: Elektroenergetyczne sieci rozdzielcze, t.1 i 2, PWN, Warszawa 2004
Kujszczyk S. Elektroenergetyczne układy przesyłowe, WNT, Warszawa 1997
Lubośny Z.: Farmy wiatrowe w systemie elektroenergetycznym, WNT, Warszawa 2009
Synal B., Rojewski W., Dzierżanowski W.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa.
Podstawy, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2003
Szymańska A.: Zabezpieczenia elektroenergetyczne. Ćwiczenia laboratoryjne, Wydawnictwo
Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2004
Winkler W., Wiszniewski A.: Automatyka zabezpieczeniowa w systemach elektroenergetycznych,
WNT,
Warszawa 1999
Żydanowicz J.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa T.1, WNT, Warszawa 1979

Żydanowicz J.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa T.2, WNT, Warszawa 1985

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Podstawy metrologii

Nazwa w języku angielskim

Fundamentals of Metrology

Forma zajęć *

W,C,L

Liczba godzin w semestrze

30W, 15C, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektrotechniki i Systemów Pomiarowych

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Jerzy Augustyn, prof. PŚk.

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład:
Podstawowe pojęcia dotyczące pomiarów: wynik pomiaru, metody pomiarowe, błędy
systematyczne i przypadkowe, dokładność, niepewność wyniku pomiaru. Metody wyznaczania
niepewności wyniku pomiaru. Propagacja błędu i niepewności w pomiarach pośrednich. Wzorce
podstawowych wielkości fizycznych. Przetworniki pomiarowe. Przyrządy pomiarowe: analogowe i
cyfrowe. Analogowe i cyfrowe przetwarzanie sygnałów pomiarowych. Pomiary podstawowych
wielkości elektrycznych i nieelektrycznych. Systemy pomiarowe. Wirtualne przyrządy pomiarowe.
Ćwiczenia:
Opracowanie wyników pomiaru: zaokrąglanie i zapis wyników, błędów i niepewności, podstawy
obliczania błędów i niepewności, obliczanie niepewności typu A i typu B oraz niepewności złożonej.
Wyznaczanie zależności między zmiennymi, regresja liniowa.
Laboratorium:
Pomiary napięcia i prądu metodą bezpośrednią i kompensacyjną. Kompensacyjny przetwornik a/c.
Pomiar napięcia w obecności zakłóceń - wyznaczanie niepewności typu A. Pomiary rezystancji
liniowych i nieliniowych metodą techniczną. Układy mostkowe: zrównoważone i niezrównoważone.
Pomiary częstotliwości i odstępu czasu. Zastosowanie multimetru cyfrowego w pomiarach. Podstawy
pomiarów oscyloskopowych. Pomiary mocy w układach trójfazowych. Wyznaczanie charakterystyk
przetworników pomiarowych. Zastosowanie cyfrowego przetwarzania sygnałów w pomiarach –
wirtualny przyrząd pomiarowy. Wzorcowanie przetwornika pomiarowego.

Efekty kształcenia

Umiejętność oszacowania składowych błędu pomiaru. Eliminacja błędów systematycznych.
Wyznaczenie złożonej niepewności standardowej wyniku pomiaru. Poznanie wychyleniowej,
kompensacyjnej, różnicowej i mostkowej metody pomiaru. Znajomość podstawowych technik
analogowego i cyfrowego przetwarzania sygnałów pomiarowych. Poznanie podstawowych metod
pomiaru napięcia, prądu, mocy, impedancji, częstotliwości. Zasady organizacji systemów
pomiarowych. Poznanie podstaw działania i obsługi wirtualnych przyrządów pomiarowych.

Literatura:

1. Chwaleba A,. Poniński M., Siedlecki A.: Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2003
2. Tumański S.: Technika pomiarowa, WNT, Warszawa, 2007
3. Piotrowski J.: Podstawy miernictwa, WNT, Warszawa, 2004
4. Skubis T. Opracowanie wyników pomiarów, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2003

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Technika wysokich napięć

Nazwa w języku angielskim

High Voltage Technics

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Zdzisław Paciorek

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

kierunkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Pojęcie wytrzymałości elektrycznej materiałów i układów izolacyjnych. Rozkłady pola elektrycznego
w układach izolacyjnych i metody jego wyznaczania. Układy izolacyjne uwarstwione. Przegląd
konstrukcji układów izolacyjnych - izolatory, kable, kondensatory, maszyny wirujące, transformatory.
Mechanizmy wyładowań elektrycznych w gazach. Wytrzymałość statyczna układów gazowych i
gazowo-ciśnieniowych. Zastosowanie gazów elektroujemnych. Próżniowe układy izolacyjne.
Wyładowania niezupełne w izolacji. Wyładowania powierzchniowe. Wyładowania ulotowe.
Dielektryki rzeczywiste i ich właściwości. Mechanizmy polaryzacji. Izolacja papierowo-olejowa i jej
własności. Mechanizmy starzenia dielektryków. Mechanizmy przebicia dielektryków ciekłych i
stałych. Wytrzymałość statyczna układów izolacyjnych. Przepięcia wewnętrzne i zewnętrzne w
układach elektroenergetycznych. Przebiegi falowe w liniach długich. Zjawisko eliminacji impedancji
falowej. Zjawiska falowe w uzwojeniach transformatorów i maszyn wirujących. Zjawisko burz.
Mechanizmy wyładowań piorunowych. Zagrożenia piorunowe obiektów naziemnych. Ochrona
odgromowa linii i stacji elektroenergetycznych. Wytrzymałość piorunowa układów izolacyjnych.
Konstrukcja i zasada działania ograniczników przepięć. Koordynacja izolacji. Wysokonapięciowa
technika laboratoryjna.

Laboratorium
Wytwarzanie i pomiar wysokich napięć stałych, przemiennych i piorunowych. Badania
wysokonapięciowych układów izolacyjnych napięciem stałym, przemiennym i udarowym. Badanie
wyładowań ślizgowych. Badanie zjawisk falowych w liniach długich i uzwojeniach transformatorów.
Badanie wysokonapięciowych dzielników napięcia. Badanie rozkładu pola elektrycznego. Badanie
sprzętu ochronnego. Wysokonapięciowy mostek Scheringa.

Efekty kształcenia

Poznanie budowy i zasad eksploatacji wysokonapięciowych układów przesyłu i rozdziału energii
elektrycznej. Poznanie układów ochrony przeciwprzepięciowej i odgromowej. Poznanie i zrozumienie
zjawisk wynikających z zastosowań wysokiego napięcia.
Poznanie układów i metod pomiarowych wysokiego napięcia. Nabywanie umiejętności
przeprowadzania pomiarów i interpretacji otrzymanych wyników. Poznanie zasad bezpieczeństwa
stosowanych w laboratoriach wysokonapięciowych.

Literatura:

1. Flisowski Z.: Technika wysokich napięć. Wyd. V, WNT, Warszawa, 2005
2. Wodziński J.: Wysokonapięciowa technika prób i pomiarów. PWN, Warszawa, 1997
3. Stryszowski S., Paciorek Z.: Ćwiczenia laboratoryjne wysokonapięciowe. Materiały pomocnicze nr
99. Politechnika Świętokrzyska, Kielce,1999

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Modelowanie i Symulacja Komputerowa

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń i Systemów Automatyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Mirosław Wciślik prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Wprowadzenie do symulacji. Definicje system model, modelowanie, symulacja. Dekompozycja
układu. Model matematyczny układu.
Środowisko Matlaba, narzędzia, polecenia systemowe. Podstawy języka Matlab, m-pliki, formaty
danych, skrypty, funkcje, podstawy grafiki Matlaba. Układy statyczne, dynamiczne. Układy liniowe,
nieliniowe. Modele sygnałów. Odpowiedzi układu.
Modele matematyczne własności i odpowiedzi podstawowych członów liniowych, Modele prostych
układów dynamicznych: elektrycznych, mechanicznych, hydraulicznych, Metody tworzenia
schematów operacyjnych i zapisu macierzowego modeli: podstawowa, zmiennej pomocniczej i
kanoniczna. Całkowanie numeryczne równań różniczkowych zwyczajnych, zasady sterowania
krokiem całkowania, rozwiązywanie rrz w Matlabie. Modele złożonych układów dynamicznych.
Połączenia układów, modelowanie strukturalne w Simulinku.
Podstawowe biblioteki i parametry symulacji w Simulinku Modelowanie obwodów elektrycznych,
schematy w Simulinku, równania stanu. Sterowanie w Matlabie eksperymentem w Simulinku. Stan
statyczny i quasistatyczny. Eksperyment symulacyjny. Teoria podobieństwa. Organizacja
komputerowego eksperymentu symulacyjnego w systemie
Matlab.
Laboratorium

1. Wprowadzenie do programu Matlab, obsługa środowiska, organizacja i elementy języka

Matlab

2. Metody wizualizacji danych – grafika 2D i 3D
3. Rozwiązywanie równań różniczkowych – metody stało i zmienno krokowe
4. Analiza sygnałów
5. Symulacja układów dynamicznych, organizacja pracy w środowisku Matlab / Simulink,
6. Symulacja układów regulacji
7. Symulacja układów energetyki
8. Symulacja układów energo – elektronicznych

Efekty kształcenia
Opanowanie podstaw modelowania i symulacji.
Skalowanie zmiennych.
Opanowanie podstaw programowania i zasad obsługi systemu MATLAB.
Stosowanie metody najmniejszych kwadratów, działań elementowych do sporządzania
charakterystyk 2-D,3-D.
Utrwalenie charakterystyk i własności podstawowych członów liniowych.
Równania stanu układów dynamicznych. Modelowanie modeli elementów sieci energetycznej,
Rozwiązywanie równań różniczkowych zwyczajnych w systemie MATLAB.
Modelowanie układów dynamicznych w Simulinku. Zapoznanie z przybornikami systemów
energetycznych.
Sterowanie eksperymentem w Simulinku z poziomu MATLABa .
Zastosowanie teorii podobieństwa w modelowaniu.

Literatura:

1. Wciślik M.: Wprowadzenie do systemu Matlab, Wyd. P.Śk. Kielce 2003
2. Jastriebow A., Wciślik M.: Wstęp do metod numerycznych, Wyd. P.Śk. Skrypt nr 361, Kielce,

2000

3. Kaczorek T. i inni : Podstawy teorii sterowania,WNT, Warszawa 2005
4. Szacka K.: Teoria układów dynamicznych, Oficyna Wyd. Pol.Warszawskiej, 1995

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Gospodarka elektroenergetyczna

Nazwa w języku angielskim

Power Systems Economy

Forma zajęć *

W, C

Liczba godzin w semestrze

45W, (E),15C, 30 L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Jan Stępień prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Struktura krajowego systemu elektroenergetycznego. Krajowe zużycie energii elektrycznej. Analiza
zmian obciążenia w systemie elektroenergetycznym. Wyznaczanie zapotrzebowania na moc i energię
w zakładach przemysłowych. Straty mocy i energii w urządzeniach elektrycznych i
elektroenergetycznych układach zasilających. Wybór optymalnych parametrów urządzeń i układów
elektroenergetycznych ze względu na straty mocy i energii. Moc bierna w sieciach
elektroenergetycznych. Poprawa współczynnika mocy, zapotrzebowanie mocy biernej, wpływ mocy
biernej na pracę sieci, metody poprawy współczynnika mocy. Dobór mocy urządzeń do kompensacji
mocy biernej. Analiza ekonomiczna w elektroenergetyce. Koszty wytwarzania, przesyłania i
dystrybucji energii elektrycznej. Ocena ekonomiczno-finansowa inwestycji elektroenergetycznych.
Wybór optymalnych parametrów urządzeń i układów elektroenergetycznych. Zasady rozliczania za
dostawę energii elektrycznej. Opłaty taryfowe dla odbiorców energii elektrycznej. Optymalizacja opłat
za pobraną energię elektryczną.

Ćwiczenia
Program ćwiczeń rachunkowych obejmuje następujące zagadnienia: analiza zmian obciążeń mocą
czynną, bierną i pozorną, wyznaczanie zapotrzebowania na moc i energię, straty mocy w urządzeniach
elektrycznych, ekonomiczna praca transformatorów, poprawa współczynnika mocy, analiza kosztów
rocznych, rachunek dyskonta, wybór optymalnych parametrów urządzeń elektroenergetycznych z
punktu widzenia techniczno-ekonomicznego, opłaty taryfowe i wybór taryfy optymalnej.

Laboratorium
Analiza dobowej zmienności obciążeń. Analiza rocznej zmienności obciążeń. Wpływ urządzeń na
wartość współczynnika mocy. Wpływ wartości napięcia na pracę odbiorników. Zjawiska zachodzące
w silniku indywidualnie skompensowanym. Straty mocy w urządzeniach elektrycznych. Sprawność
układów przesyłowych. Praca równoległa transformatorów. Badanie regulatora współczynnika mocy.
Kompensacja mocy biernej przy występowaniu wyższych harmonicznych.

Efekty kształcenia

Celem kształcenia jest analiza techniczna i ekonomiczna użytkowania energii elektrycznej, optymalny
dobór urządzeń zasilających, zastosowanie rachunku ekonomicznego w elektroenergetyce. Wiedza
uzyskana na wykładach doskonalona jest na zajęciach: z ćwiczeń rachunkowych i laboratoryjnych.

Literatura:
1. Gosztowt W.: Gospodarka elektroenergetyczna w przemyśle. WNT, Warszawa 1971.
2. Góra S.: Gospodarka elektroenergetyczna w przemyśle, PWN, Warszawa 1982.
3. Kamrat W.: Metodologia oceny efektywności inwestowania na lokalnym rynku energii.

Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1999.

4. Kamrat W.: Metody oceny efektywności inwestowania w elektroenergetyce. Wydawnictwo

Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2004.

5. Kochel M., Niestępski S.: Elektroenergetyczne sieci i urządzenia przemysłowe. Oficyna

Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003.

6. Kowalski Z.: Jakość energii elektrycznej. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej. Łódź 2007.
7. Kowalski Z.: Niezawodność zasilania odbiorców energii elektrycznej. Wydawnictwo Politechniki

Łódzkiej, Łódź 1992.

8. Kowalski Z.: Podstawy prognozowania elektroenergetycznego. Wydawnictwo Politechniki

Łódzkiej, Łódź 1980.

9. Kowalski Z., Stępień J.: Elektryfikacja zakładów przemysłowych. Zagadnienia wybrane.

Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2009.

10. Kujszczyk S.: Elektroenergetyczne sieci rozdzielcze. Tom 1, PWN, Warszawa 1994.
11. Laudyn D.: Rachunek ekonomiczny w elektroenergetyce. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 1996.

12. Marecki J.: Gospodarka elektroenergetyczna. W: Poradnik inżyniera elektryka. Tom 3. WNT,

Warszawa 2005.

13. Marzecki J.: Przemysłowe sieci elektroenergetyczne. Wydawnictwo Instytutu Technologii

Eksploatacji. Radom 2007.

14. Matla R.: Gospodarka elektroenergetyczna. Politechnika Warszawska, Warszawa 1977.
15. Paska J.: Ekonomika w elektroenergetyce. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,

Warszawa 2007.

16. Sierpińska M., Jachna T.: Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN,

Warszawa 2007.

17. Stępień J.C.: Laboratorium gospodarki elektroenergetycznej. Cz. I. Skrypty Uczelniane

Politechniki Świętokrzyskiej. Kielce 1997.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Elektroenergetyczna Automatyka Zabezpieczeniowa

Nazwa w języku angielskim

Automatic Protective of Power System

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30 W, 30 L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Szymański Stanisław

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Wykład:
Struktura elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej. Zakłócenia w pracy układu
elektroenergetycznego, objęte działaniem EAZ. Kryteria działania zespołów automatyki
zabezpieczeniowej. Wielkości kryterialne elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i ich
przebieg w czasie zakłóceń. Zbieranie i wstępne przetwarzanie sygnałów wejściowych zabezpieczeń.
Zabezpieczenia różnicowe stabilizowane transformatora. Zabezpieczenie odległościowe. Fałszowanie
pomiaru odległości. Kompleksowe zabezpieczenie stacji elektroenergetycznej. Automatyka
samoczynnego załączania rezerwy – układ rezerwy jawnej oraz rezerwy ukrytej. Praca odbiorów
silnikowych w czasie cyklu SZR. Praca systemu w warunkach niedoboru mocy czynne. Automatyka
samoczynnego częstotliwościowego odciążania oraz automatyka SPZ po SCO.
Laboratorium:

Cyfrowe zespoły zabezpieczeń elementów sieci SN: MUPASZ 7.U1, MiCOM P123, ZLC-11.

Zabezpieczenie linii współpracującej z elektrownią wiatrową CZIP – 1E. Przekaźnik odległościowy

EPAC 3000. Zabezpieczenie strony wysokiego napięcia transformatora 110 kV/śn. Zabezpieczenie

strony średniego napięcia transformatora 110 kV/SN. Zespół zabezpieczeń silników WN.

Automatyka Samoczynnego Ponownego Załączania. Automatyka Samoczynnego Załączania
Rezerwy - rezerwa jawna, rezerwa ukryta. Automatyka Samoczynnego Częstotliwościowego

Odciążania oraz SPZ po SCO.

Efekty kształcenia

Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu automatyki zabezpieczeniowej w systemie

elektroenergetycznym. Poznanie działania elementów zespołów automatyki zabezpieczeniowej w

wykonaniu analogowym i cyfrowym. Znajomość podstawowych układów elektroenergetycznej

automatyki zabezpieczeniowej Umiejętność doboru oraz eksploatacji układów elektroenergetycznej

automatyki zabezpieczeniowej.

Literatura:

Synal B., Rojewski W., Dzierżanowski W.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa.
Podstawy, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2003
Szymański S.: Elektroenergetyczna Automatyka Zabezpieczeniowa. Laboratorium. Wydawnictwo
Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2007
Winkler W., Wiszniewski A.: Automatyka zabezpieczeniowa w systemach elektroenergetycznych,
WNT,

Warszawa 1999
Wróblewski J.: Zespoły elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, WNT, Warszawa 1993
Żydanowicz J.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa T.1, WNT, Warszawa 1979

Żydanowicz J.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa T.2, WNT, Warszawa 1985

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Instalacje i technika oświetleniowa

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

W, L, P

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L, 30P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Różowicz Antoni

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

kierunkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wykład
Promieniowanie elektromagnetyczne, widmo optyczne. Dziedziny pomiarowe promieniowania
optycznego. Podstawowe wielkości świetlne, promieniowanie temperaturowe. Naturalne
promieniowanie optyczne. Psychofizjologia widzenia, elementy neurologiczne oka, ruchy oczu,
tworzenie i zamazywanie obrazu. Źródła światła, rodzaje, układy pracy, własności Eksploatacyjne.
Oprawy oświetleniowe, rodzaje, parametry optyczne i eksploatacyjne.
Dobre oświetlenie, racjonalne oświetlenie. Nowoczesne systemy oświetlenia obiektów zamkniętych z
uwzględnieniem aspektów zdrowotnych. Systemy oświetlenia pomieszczeń z komputerami.
Układy pracy lamp oświetleniowych. Charakterystyki techniczno-eksploatacyjne lamp
oświetleniowych. Regulacja strumienia świetlnego niskoprężnych lamp wyładowczych.
Zasilanie lamp wyładowczych wyższą częstotliwością. Sieci oświetleniowe podwyższonej
częstotliwości. Ekonomika stosowania układów podwyższonej częstotliwości. Instalacje
oświetleniowe w zakładach przemysłowych. Wpływ wahań napięcia sieci na pracę odbiorników
oświetleniowych i proces widzenia. Wpływ asymetrii sieci zasilającej na pracę odbiorników
oświetleniowych. Straty w sieciach oświetleniowych. Zakłócenia generowane przez układy lamp
wyładowczych.

Laboratorium
Badanie strumienia całoprzestrzennego z wykorzystaniem lumenomierza kulistego. Badanie
strumienia źródeł liniowych i punktowych. Badanie sprawności układów optycznych. Badanie
krzywej rozsyłu światłości. Badania spektrofotometryczne źródeł światła. Badanie porównawcze
pracy lamp fluorescencyjnych. Badanie lamp sodowych wysoko i niskoprężnych. Badanie lamp
żarowych i fluorescencyjnych. Badanie inteligentnych systemów sterowania oświetleniem. Badanie
lamp metalohalogenkowych. Badanie lamp rtęciowych. Badanie lamp indukcyjnych QL.

Projekt
Projektowanie systemów oświetlenia wraz ze sterowaniem obiektów zamkniętych z wykorzystaniem
programu Dialux i Calculux Indoor. Projektowanie systemów oświetlenia ciągów komunikacyjnych i
miejsc kolizyjnych przy wykorzystaniu programu Relux,Calculux Area i Calculux Road.
Modelowanie systemów oświetlenia obiektów specjalnych i stanowisk pracy . Projektowanie
oświetlenia obiektów sportowych wraz z wizualizacjami. Wizualizacja oświetlenia zewnętrznego
przy wykorzystaniu programu 3D Studio Max.

Efekty kształcenia
Poznanie i zrozumienie zjawisk związanych z psychofizjologią widzenia i tworzenia obrazu.
Poznanie układów i metod pomiarowych w technice świetlnej. Nabywanie umiejętności
przeprowadzania pomiarów i interpretacji otrzymanych wyników. Poznanie zasad budowy i

konstrukcji układów i systemów oświetleniowych. Poznanie zasad projektowania i eksploatacji
systemów oświetleniowych.

Literatura:

1.

Banach M.: Podstawy techniki oświetleniowej, PWN, 1982.

Dybczyński W.: Projektowanie opraw oświetleniowych, Politechnika Białostocka, 1996.

Gabrielski Z., Kowalski Z.: Sieci i urządzenia oświetleniowe, Politechnika Łódzka, 1997.

Grabowski S., Szypowski W.: Technika oświetleniowa, Politechnika Łódzka.

Meyer Ch.: Discharage lamps, Deventer-Antwerpen, 1988.

Oziemblewski P.: Podstawy Techniki Świetlnej, Philips Lighting Poland S.A., 1996.

Oziemblewski P.: Technika świetlna od podstaw, WPE, 2006.

PN-90/E-01005 - Technika świetlna. Terminologia.

Żagan W.: Podstawy techniki świetlnej, WPW, 2004.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Urządzenia w elektroenergetyce

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

W, L, P

Liczba godzin w semestrze

45W (E), 15L, 30P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Urządzeń Elektrycznych i Techniki Świetlnej

Osoba odpowiedzialna

Różowicz Antoni

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

Kierunkowy

*: W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wykład
Podstawowe definicje i klasyfikacja urządzeń. Warunki napięciowe pracy urządzeń, napięcie
znamionowe, napięcie robocze. Warunki prądowe doboru urządzeń. Nagrzewanie urządzeń w
warunkach roboczych i zwarciowych. Wpływ układów zasilających na dobór urządzeń. Dobór
urządzeń. Zwarcia i ich rodzaje. Układy symetryczne i niesymetryczne. Ograniczanie prądów
zwarciowych. Łuk elektryczny, warunki zapłonu, palenia i gaszenia. Zasady bezpiecznej eksploatacji
urządzeń elektrycznych. Ochrona przeciwporażeniowa na obiektach energetycznych. Metodyka
lokalizacji i projektowania obiektów energetycznych z uwzględnieniem warunków środowiskowych.
Układy architektoniczne obiektów energetycznych. Kryteria ochrony odgromowej obiektów z
uwzględnieniem architektury i lokalizacji. Ochrona obiektów od bezpośredniego uderzenia pioruna.
Ochrona obiektów od pośredniego uderzenia pioruna. Uziemienia, podział, funkcje, oraz obliczanie
uziomów. Wpływ sposobu pracy punktu gwiazdowego sieci na wartość rezystancji uziomu. Funkcje i
rola prądu stałego na obiektach energetycznych. Budowa, rodzaje i układy pracy ogniw kwasowych.
Budowa, rodzaje i zasady pracy ogniw zasadowych. Układy pracy prostownik baterie akumulatorów.
UPS budowa i zasady pracy w układzie. Sprężone powietrze, przeznaczenie metody obliczania
układów napełniania. Koordynacja systemów ochrony na obiektach energetycznych. Określanie
wpływu wielkości obiektu na wybór układów sterowania i ochrony.
Laboratorium
Badanie łuku prądu stałego i przemiennego. Badanie wyłącznika wysokiego napięcia z SF6. Badanie
przekaźników termicznych. Kompensacja prądów ziemnozwarciowych. Wpływ zmian napięcia
zasilania na parametry urządzeń elektrycznych. Badanie układów przekładników napięciowych.
Badanie układów przekładników prądowych.
Projekt
Obliczenia prądów zwarciowych przy użyciu jednostek mianowych, względnych oraz metodą
krzywych zanikania. Obliczenia wytrzymałości zwarciowej cieplnej szyn. Dobór kabli
elektroenergetycznych. Obliczenia doboru przekładników prądowych i napięciowych. Dobór
zabezpieczeń przekładnika napięciowego. Dobór przyrządów rozdzielczych w systemach
elektroenergetycznych.

Efekty kształcenia
Poznanie i zasad doboru i eksploatacji urządzeń elektrycznych w układów przesyłu i rozdziału energii
elektrycznej. Poznanie układów ochrony przeciwporażeniowej i odgromowej. Poznanie i zrozumienie
zjawisk w procesie gaszenia łuku elektrycznego.
Poznanie układów i metod pomiarowych urządzeń elektrycznych. Nabywanie umiejętności
przeprowadzania pomiarów i interpretacji otrzymanych wyników. Poznanie zasad bezpieczeństwa
przy urządzeniach elektrycznych.

Literatura:

1. Kończykowski W., Bursztyński H.: Zwarcia w układach elektrycznych, PWN, 1982.
2. Markiewicz H., Wołkowiński K.: Urządzenia elektroenergetyczne, WNT, 1980.
3. Jasicki Z., Szymik F., Bogucki A.: Praca układów elektroenergetycznych, WNT, 1965.
4. Praca zbiorowa: Metody obliczania prądów zwarciowych w układach elektroenergetycznych,

Politechnika Łódzka, 1985.

5. Roo H.: Urządzenia elektryczne, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, 1972.
6. Ciok A.: Aparaty elektryczne, Politechnika Warszawska, 1992.
7. Dzierzbicki S.: Wysokonapięciowe urządzenia elektryczne, PWN, 1984.
8. Jabłoński W.: Zapobieganie porażeniom elektrycznym w urządzeniach elektroenergetycznych

wysokiego napięcia, WNT, Warszawa, 1992

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Niezawodność w energetyce

Nazwa w języku angielskim

The reliability in energetic

Forma zajęć *

W, C

Liczba godzin w semestrze

30W, 15C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Jan Stępień prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład
Podstawowe pojęcia w teorii niezawodności. Stany niezawodnościowe i rodzaje uszkodzeń obiektów.
Niezawodność obiektu nieodnawialnego. Funkcja niezawodności i funkcje z nią związane
(zawodności, intensywności uszkodzeń i gęstości prawdopodobieństwa). Parametry czasu poprawnej
pracy i wskaźniki niezawodności. Modele pracy obiektów odnawialnych. Obiekty z odnową
natychmiastową. Struktura niezawodnościowa systemu. Ocena parametrów niezawodnościowych
systemu. Metody oceny niezawodności – metoda współczynników zawodności oraz metoda średniej
intensywności i średniego czasu trwania awarii. Podstawowe rozkłady zmiennych losowych
stosowane w teorii niezawodności. Elementy statystyki matematycznej stosowane w teorii
niezawodności. Metody oceny niezawodności systemów - analityczne i symulacyjne. Podstawowe
własności niezawodnościowe elementów układów elektroenergetycznych i wybranych obiektów
energetycznych. Gospodarcze aspekty niezawodności zasilania w energię elektryczną. Koszty
zawodności zasilania w energię. Optymalne strategie użytkowania obiektów. Metody wyboru
optymalnego pod względem niezawodności układu zasilania w energię.

Ćwiczenia
Program ćwiczeń rachunkowych obejmuje następujące zagadnienia: ocena niezawodności obiektu i
systemu, identyfikacja modeli niezawodnościowych obiektów na podstawie badań, rozkłady
zmiennych losowych obiektów, ocena charakterystyk czasu przerwy w funkcji czasu awarii, analiza
kosztów strat ekonomicznych, wybór wariantów zasilania z uwzględnieniem zawodności.

Efekty kształcenia

Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z zagadnieniami niezawodności dostaw energii
elektrycznej i skutków ekonomicznych zawodności systemów elektroenergetycznych. W treściach
przedmiotu jest również analiza techniczna i ekonomiczna oraz optymalny dobór urządzeń
zasilających z punktu widzenia zapewnienia optymalnego poziomu niezawodności.

Literatura:

Kowalski Z., Stępień J.: Elektryfikacja zakładów przemysłowych. Zagadnienia wybrane.

Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2009.

Kowalski Z.: Niezawodność zasilania odbiorców energii elektrycznej. Wydawnictwo

Politechniki Łódzkiej, Łódź 1992.

3. Laudyn D.: Rachunek ekonomiczny w elektroenergetyce. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 1996.

4. Paska J.: Niezawodność systemów elektroenergetycznych. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 2005.

5. Sozański J.: Niezawodność i jakość pracy systemu elektroenergetycznego. WNT, Warszawa 1990.
6. Sozański J.: Niezawodność urządzeń i układów elektroenergetycznych. PWN, Warszawa 1974.
7. Sozański J.: Niezawodność zasilania energią elektryczną. WNT, Warszawa 1982

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Odnawialne źródła energii

Nazwa w języku angielskim

Renewable energy sources

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wstęp do przedmiotu, literatura. Podział źródeł energii odnawialnej. Odnawialne źródła energii w
energetycznych bilansach krajowych. Potencjał energii promieniowania słonecznego, Słońce jako
źródło energii na Ziemi. Aktywne i pasywne systemy wykorzystania energii promieniowania
słonecznego. Zasoby i rodzaje energii geotermalnej. Charakterystyka wód termalnych występujących
w skorupie ziemskiej. Charakterystyka wykorzystania energii wody, moc i energia wodna. Potencjał
hydroenergetyczny rzeki i jego wykorzystanie. Energia wiatru i sposoby jej wykorzystania. Metody
oceny zasobów energii wiatru. Biomasa – rodzaje, możliwości zastosowania do wytwarzania energii.
Biopaliw stałe i ciekłe. Energetyka wodorowa, charakterystyka wodoru jako paliwa. Wytwarzanie
wodoru. Energetyczne wykorzystanie wodoru w ogniwach paliwowych. Energetyczne wykorzystanie
odpadów komunalnych.

Efekty kształcenia
Zapoznanie z podstawowymi rodzajami odnawialnych źródeł energii. Ocena potencjału źródeł energii
odnawialnej. Analiza możliwości zastosowania odnawialnych źródeł energii i ich wykorzystania do
celów grzewczych oraz wytwarzania energii elektrycznej.

Literatura:

11. Chocholski A., Czekalski D.: Słoneczne instalacje grzewcze. Centralny Ośrodek Informacji

Budownictwa, Warszawa 1999.

12. Klugmann-Radziemska E.: Odnawialne źródła energii – przykłady obliczeniowe. Wydawnictwo

Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2006.

13. Lewandowski W.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa..
14. Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

15. Pawlik M., Strzelczyk F.: Elektrownie. Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa.
16. Paska J.: Wytwarzanie energii elektrycznej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,

Warszawa 2005.

17. Praca zbiorowa: Odnawialne i niekonwencjonalne źródła energii – poradnik. Wydawnictwo

Tarbonus, Kraków – Tarnobrzeg 2008.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Odnawialne źródła energii

Nazwa w języku angielskim

Renewable energy sources

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki

Osoba odpowiedzialna

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wprowadzenie do przedmiotu, literatura. Podział źródeł energii odnawialnej. Badania właściwości
ogniwa paliwowego typu PEM. Badania właściwości ogniwa fotowoltaicznego. Badania właściwości
oraz sprzęganie generatora elektrowni wiatrowej z siecią energetyczną.

Efekty kształcenia
Poznanie budowy podstawowych rodzajów odnawialnych źródeł energii. Nabycie umiejętności
przeprowadzenia pomiarów i interpretacji otrzymanych wyników. Ocena potencjału źródeł energii
odnawialnej. Analiza możliwości zastosowania odnawialnych źródeł energii i ich wykorzystania do
celów grzewczych oraz wytwarzania energii elektrycznej.

Literatura:
1.

Lewandowski W.: „Proekologiczne odnawialne źródła energii” Wydawnictwa Naukowo-

Techniczne, Warszawa 2007

Kaiser H. „Wykorzystanie energii słonecznej” Wydawnictwo AGH, Kraków 1995

Praca zbiorowa: „Odnawialne i niekonwencjonalne źródła energii – poradnik” Wydawnictwo

Tarbonus, Kraków – Tarnobrzeg 2008.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Energetyka geotermalna i pompy ciepła

Nazwa w języku angielskim

Geotermal energy and heat pumps

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W,

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Energetyka odnawialna i elektroenergetyka

Katedra prowadząca

Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

prof. dr hab. Franciszek Strzelczyk.

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Energia geotermiczna, energia geotermalna – źródła i zasoby na świecie i w Polsce. Rodzaje i zasady
pracy elektrowni geotermalnych, w tym elektrownie z czynnikami niskowrzącymi. Ciepłownie
geotermalne. Przykłady ciepłowni geotermalnych w Polsce. Zasady działania sprężarkowych i
absorpcyjnych pomp ciepła. Wybór dolnych źródeł ciepła, stosowanych w układach grzewczych z
pompami ciepła. Analiza techniczno-ekonomiczna stosowania pomp ciepła w budownictwie
mieszkaniowym..
W ramach wykładu studenci wykonają wstępny projekt instalacji ogrzewania domu jednorodzinnego z
zastosowaniem sprężarkowych pomp ciepła.

Efekty kształcenia

Znajomość podstawowych cech energetyki geotermalnej, zasada działania pomp ciepła, dobór pomp
ciepła w instalacji grzewczej.

Literatura:

10.

Szargut J., Ziębik A. Podstawy energetyki cieplnej, Warszawa, PWN 1998

11.

Szargut J. Termodynamika Techniczna Wyd. Politechniki Śląskie 2005,

3. Brodowicz K, Dyakowski T. Pompy ciepła. Warszawa, PWN 1990.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Eksploatacja urządzeń i instalacji

Nazwa w języku angielskim

Operation of equipment and installations

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W - wykład, C - ćwiczenia, L- laboratorium, P - projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Podstawowe pojęcia eksploatacyjne. Klasyfikacja urządzeń, ogólne zasady budowy i warunki pracy
urządzeń. Ogólne zasady eksploatacji urządzeń i instalacji. Problemy niezawodności i odnowy.
Remonty, rozruchy i odstawienia podstawowych maszyn i urządzeń energetycznych. Zbieranie i
przetwarzanie danych eksploatacyjnych. Diagnostyka podstawowych rodzajów uszkodzeń. Zasady
eksploatacji podstawowych urządzeń (transformatory, generatory, stacje elektroenergetyczne, linie
elektroenergetyczne, zespoły prądotwórcze oraz inne). Zasady eksploatacji instalacji elektrycznych.
Rodzaje instalacji elektrycznych. Elementy składowe instalacji. Dobór zabezpieczeń przewodów.
Ochrona przeciwprzepięciowa w instalacjach elektrycznych. Elektrotechniczny sprzęt instalacyjny.
Zasady racjonalnego użytkowania urządzeń elektroenergetycznych. Zasady bezpieczeństwa pracy
przy urządzeniach elektroenergetycznych. Sprzęt ochronny. Uwalnianie porażonego spod działania
napięcia.

Efekty kształcenia
Umiejętności i kompetencje: stosowanie zasad poprawnej eksploatacji podstawowych maszyn,
urządzeń i instalacji energetycznych. Umiejętność opracowania stanowiskowej instrukcji eksploatacji
dla urządzenia lub instalacji elektroenergetycznych na podstawie obowiązujących przepisów.
Znajomość głównych przepisów prawnych obowiązujących przy eksploatacji urządzeń i instalacji.

Literatura:
1.

Laskowski J.: Nowy poradnik elektroenergetyka przemysłowego. Wydawnictwo Centralny

Ośrodek Szkoleń i Wydawnictw Stowarzyszenia Elektryków Polskich, Warszawa.

Markiewicz H.: Bezpieczeństwo w elektroenergetyce – zagadnienia wybrane. Wydawnictwa

Naukowo Techniczne, Warszawa.

Praca zbiorowa: Poradnik inżyniera elektryka. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

Praca zbiorowa: Poradnik montera elektryka. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

Strojny J., Strzałka J.: Elektroenergetyka – obsługa i eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci.

Wydawnictwo TARbonus, Kraków-Tarnobrzeg.

Uczciwek T.: Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpożarowa w

elektroenergetyce. Centralny Ośrodek Szkoleń i Wydawnictw Stowarzyszenia Elektryków
Polskich, Warszawa.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu

Eksploatacja urządzeń i instalacji

Nazwa w języku angielskim

Operation of equipment and installations

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

15 Ć

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Mgr inż. Agata Kaźmierczyk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia

Ogólne zasady prowadzenia ruchu urządzeń energetycznych. Charakterystyki energetyczne urządzeń.
Opracowanie instrukcji eksploatacji dla urządzeń lub instalacji elektroenergetycznych w oparciu o
aktualne normy i przepisy, z uwzględnieniem niezbędnych pomiarów ochrony przeciwporażeniowej.
Instrukcja powinna zawierać również dopuszczalne wyniki pomiarów oraz terminy po jakich należy
powtarzać pomiary.

Efekty kształcenia

Umiejętności stosowania zasad poprawnej eksploatacji podstawowych maszyn, urządzeń i instalacji
energetycznych. Umiejętność opracowania stanowiskowej instrukcji eksploatacji dla urządzenia lub
instalacji elektroenergetycznych na podstawie obowiązujących przepisów. Znajomość przepisów
dotyczących eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i instalacji, organizacji bezpiecznej pracy
przy urządzeniach elektrycznych.

Literatura:

Laskowski J.: Nowy poradnik elektroenergetyka przemysłowego. COSiW SEP, Warszawa.

Markiewicz H.: Bezpieczeństwo w elektroenergetyce – zagadnienia wybrane. Wydawnictwa

Naukowo Techniczne, Warszawa.

Praca zbiorowa: Poradnik inżyniera elektryka. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

10.

Praca zbiorowa: Poradnik montera elektryka. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

11.

Strojny J., Strzałka J.: Elektroenergetyka – obsługa i eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci.

Wydawnictwo TARbonus, Kraków-Tarnobrzeg.

12.

Uczciwek T.: Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpożarowa w

elektroenergetyce. COSiW SEP.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Zarządzanie w przedsiębiorstwie energetycznym

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Andrzej Ł. Chojnacki

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania przedsiębiorstwami. Ekonomiczne teorie zarządzania.
Funkcje zarządzania. Krajowy system energetyczny i jego podsystemy. Organizacja rynku
energetycznego. Monopol naturalny. Charakterystyka podmiotu i metody zarządzania
przedsiębiorstwem energetycznym (planowanie, organizowanie, kierowanie, kontrolowanie).
Struktury organizacyjne przedsiębiorstw energetycznych. Model biznesowy przedsiębiorstw
energetycznych. Społeczna odpowiedzialność biznesu w energetyce. Aktualne uwarunkowania
funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych w Polsce. Otoczenie firmy energetycznej.
Rozwiązania Smart Grid oraz Balanced Scorecard w przedsiębiorstwach energetycznych.
Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie energetycznym. Dokumentacja Systemów Zarządzania
Jakością wg PN-EN ISO 9001:2009.
Efekty kształcenia
Zapoznanie studentów z zagadnieniem funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych.
Przedstawienie ekonomicznych teorii dotyczących zarządzania przedsiębiorstwami z uwzględnieniem
specyfiki przedsiębiorstw energetycznych. Znajomość uwarunkowań zewnętrznych funkcjonowania
podmiotów energetycznych (prawo Polskie i zagraniczne, konkurencja, zagrożenia, zapotrzebowanie
na energię). Zapoznanie studentów z modelami fizycznymi i ekonomicznymi funkcjonowania
przedsiębiorstw energetycznych oraz stosowanymi metodami zarządzania. Znajomość systemów
wspomagania zarządzania spółkami energetycznymi, zarówno od strony technicznej (Smart Grid), jak
i organizacyjnej (Balanced Scorecard). Podstawowa znajomość systemów zarządzania jakością oraz
ich implementacji w spółkach energetycznych.
Literatura:
1. Bieniak H.: Podstawy zarządzania przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w

Katowicach, Katowice 1999.

2. Chochowski A., Krawiec F., red.: Zarządzanie w energetyce. Koncepcje, zasoby, strategie,

struktury, procesy i technologie energetyki odnawialnej. Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008.

3. Griffin R.W.: Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 2005.
4. Kreikebaum H.: Strategiczne planowanie w przedsiębiorstwie, PWN, Warszawa, 1996.
5. Kremens Z., Sobierajski M.: Analiza systemów elektroenergetycznych, WNT, Warszawa, 1996.
6. Krzyżanowski L.: Podstawy nauki o organizacji i zarządzaniu, PWN, Warszawa, 1992.
7. Kwiatkowski M.: Proces formułowania strategii rozwoju firmy obrotu energią elektryczną,

Wydawnictwo Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa, 2006.

8. Listkiewicz J., Listkiewicz S., Niedziółka P., Szymczak P.: Metody realizacji projektów

inwestycyjnych, Planowanie, finansowanie, ocena. ODDK, Gdańsk, 2004.

9. Peszko A.: Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo AGH, Kraków, 2002.
10. Pierścionek Z.: Strategie konkurencji i rozwoju przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa, 2007.
11. Stabryła A.: Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy. PWN, Warszawa, 2007.
12. Stoner J.A., Wankel C.: Kierowanie, PWE, Warszawa, 2001

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Miernictwo energetyczne

Nazwa w języku angielskim

Energy measurement

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, (E), 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektrotechniki i Systemów Pomiarowych

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Jerzy Augustyn, prof. PŚk.

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład:
Wielkości mierzone w energetyce i jednostki miar. Pomiar temperatury płynów i ciał stałych,
czujniki pomiarowe. Bezstykowe pomiary temperatury: pirometry i kamery termowizyjne. Pomiary
gęstości strumienia ciepła. Pomiar ciśnienia płynów i spadku ciśnienia w kanałach. Pomiar prędkości
przepływu, natężenia masowego i objętościowego czynnika. Liczniki ciepła: mierniki ciepła,
podzielniki ciepła. Pomiar poziomu cieczy w zbiornikach. Pomiar zanieczyszczenia wody. Analiza
gazów i spalin. Pomiary kalorymetryczne. Pomiary wielkości mechanicznych: siła, moment, droga,
prędkość kątowa, parametry ruchu drgającego. Pomiar odkształceń i naprężeń w ciałach stałych.
Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: napięcie, natężenie prądu, energia i moc czynna,
energia i moc bierna, współczynnik mocy i częstotliwość prądu. Pomiary parametrów jakości energii
elektrycznej w czasie rzeczywistym. Analizatory sieci.
Pomiar wielkości fizycznych w czasie rzeczywistym – układy akwizycji danych. Zasady doboru
rodzaju czujników do realizowanych pomiarów i ich kalibracja.
Laboratorium:
Statyczne i dynamiczne pomiary temperatury czujnikami rezystancyjnymi, półprzewodnikowymi i
termoelektrycznymi. Pomiar sił i naprężeń czujnikami tensometrycznymi. Pomiary ciśnienia. Pomiary
prędkości obrotowej. Pomiary przemieszczeń liniowych i kątowych. Pomiary drgań akcelerometrem.
Zastosowanie czujników światłowodowych w pomiarach wielkości fizycznych. Diagnostyka
wibroakustyczna maszyn. Pomiary elektrokonduktometryczne – pH-metria. Pomiary wilgotności.

Efekty kształcenia

Znajomość podstawowych metod pomiaru i przetworników pomiarowych stosowanych w pomiarach
energetycznych. Poznanie zasad doboru i kalibracji czujników pomiarowych. Umiejętność oceny
niepewności wyników pomiaru w pomiarach statycznych i dynamicznych.

Literatura:

12.

Piotrowski J. (red.): Pomiary. Czujniki i metody pomiarowe wybranych wielkości fizycznych i
składu chemicznego, WNT, Warszawa, 2009

13.

Strzelczyk F.: Metody i przyrządy w pomiarach cieplno-energetycznych, Politechnika Łódzka,
Łódź, 1993

14.

Zakrzewski J.: Czujniki i przetworniki pomiarowe, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2004

15.

Miłek M.: Metrologia elektryczna wielkości nieelektrycznych, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu
Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2006

16.

Kaczmarek Z.: Pomiary wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi: laboratorium,
Skrypt Uczelniany PŚk. nr 215, 1991

17.

Tumański S.: Technika pomiarowa, WNT, Warszawa, 2007

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Audyt energetyczny

Nazwa w języku angielskim

Energy Consulting

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W (E)

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wprowadzenie do przedmiotu, podstawowe definicje i zasady wykonywania audytu energetycznego.
Użytkowanie energii w przemyśle i budownictwie mieszkaniowym. Ogólne problemy oszczędzania
energii. Podstawowe akty prawne związane z audytem energetycznym: ustawa termomodernizacyjna,
rozporządzenie w sprawie zakresu audytu energetycznego. Przedsięwzięcia modernizacyjne i
program efektywnego wykorzystania energii. Nakłady i efekty w przedsięwzięciach usprawniających
użytkowanie energii. Analiza opłacalności ekonomicznej przedsięwzięć modernizacyjnych. Ocena
opłacalności i sposób realizacji wybranego przedsięwzięcia modernizacyjnego. Przykłady audytów
energetycznych różnych obiektów: budynku użyteczności publicznej, budynku mieszkalnego
(wielorodzinnego i jednorodzinnego), zakładu przemysłowego, źródła ciepła, sieci ciepłowniczej.
Wybrane elementy fizyki budowli. Przenikanie ciepła przez przegrody budowlane. Obliczanie
sezonowego zapotrzebowania na ciepło dla budynków. Modernizacja instalacji energetycznych.
Sposoby ochrony cieplnej budynków, oraz sposoby termomodernizacji budynków mieszkalnych i
użyteczności publicznej. Węzły cieplne i automatyka służąca do nadzoru pracy węzłów. Możliwości
wykorzystanie źródeł energii odnawialnej do pokrywania potrzeb cieplnych budynków.
Efekty kształcenia
Znajomość możliwości oszczędzania energii w obiektach i opracowywania wariantów
modernizacyjnych zmniejszających zużycie energii. Umiejętność wykonania audytu energetycznego
budynku.
Literatura:
1.

Dydenko J.: Charakterystyka energetyczna i audyt budynków przepisy z wprowadzeniem.

Wydawca: Wolters Kluwer 2009.

Górzyński J.: Audyting energetyczny. Biblioteka Fundacji Poszanowania Energii. Warszawa

2000.

Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych, WNT, Warszawa.

Laskowski L.: Ochrona cieplna i charakterystyka energetyczna budynków. Oficyna

Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005

Ulbrich R.: Audyt energetyczny a dom energooszczędny. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Opolskiej. Opole 2000.

Wysocki K.: Docieplanie budynków. Wydawca KaBe 2008.

Mizielińska K., Olszak J.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy. Oficyna Wydawnicza

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005

Żarski K.: Węzły cieplne w miejskich systemach ciepłowniczych. Agencja Wydawnicza

Jacek Santorski Sp. z o.o., Wydanie 1 (1997).

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Audyt energetyczny

Nazwa w języku angielskim

Energy Consulting

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wprowadzenie do przedmiotu, podstawowe definicje i zasady wykonywania audytu energetycznego.
Wybrane elementy fizyki budowli. Współczynnik przenikania ciepła. Obliczanie sezonowego
zapotrzebowania na ciepło dla budynków. Obliczanie projektowego obciążenia cieplnego. Obliczanie
zapotrzebowania na ciepło do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Analiza ekonomiczna
efektywności inwestycji modernizacyjnych. Modernizacja instalacji energetycznych. Sprawności
cząstkowe i sprawność całkowita systemu grzewczego budynku. Sposoby ochrony cieplnej
budynków, oraz sposoby termomodernizacji budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej.
Wybór optymalnego przedsięwzięcia modernizacyjnego. Zestawienie i obliczanie kosztów energii dla
analizowanych wariantów modernizacyjnych. Wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia
modernizacyjnego ze względu na kryteria ekonomiczne prawne. Wykorzystanie źródeł energii
odnawialnej do pokrywania potrzeb cieplnych budynków.
Efekty kształcenia
Znajomość możliwości oszczędzania energii w budynkach i opracowywania wariantów
termomodernizacyjnych zmniejszających zużycie energii w budynkach. Umiejętność wykonania
audytu energetycznego budynku użyteczności publicznej, wielorodzinnego i jednorodzinnego.
Umiejętność sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku.
Literatura:

1. Dydenko J.: Charakterystyka energetyczna i audyt budynków przepisy z wprowadzeniem.

Wydawca: Wolters Kluwer 2009.

2. Energia i budynek – czasopismo.
3. Górzyński J.: Audyting energetyczny. Biblioteka Fundacji Poszanowania Energii. Warszawa

2000.

4. Kurtz K., Gawin D.: Certyfikacja energetyczna budynków mieszkalnych z przykładami.

Wydawnictwo Altla 2, 2009.

5. Ulbrich R.: Audyt energetyczny a dom energooszczędny. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Opolskiej. Opole 2000.

6. Wysocki K.: Docieplanie budynków. Wydawca KaBe 2008.
7. Mizielińska K., Olszak J.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy. Oficyna Wydawnicza

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005.

8. Skrzeszewski M., Wereszczyński P.: Norma PN-EN 12831 – Nowa metoda obliczania

projektowego obciążenia cieplnego. Biblioteka Fundacji Poszanowania Energii. Warszawa
2007.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Gospodarka skojarzona

Nazwa w języku angielskim

Combined Heat and Power

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Sylwester Filipiak

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Przemiany energetyczne w skojarzonych układach cieplno-elektrycznych. Obieg cieplny w
elektrociepłowni parowej. Rodzaje turbin parowych wykorzystywanych w elektrociepłowniach.
Sprawność całkowita i sprawności cząstkowe elektrociepłowni przeciwprężnej. Efektywność
przemian energetycznych w elektrociepłowni przeciwprężnej. Sporządzanie bilansów cieplnych
układów cieplnych z turbinami ciepłowniczymi. Obieg parowy w elektrociepłowni z turbinami
upustowo-kondensacyjnymi. Sprawność całkowita i sprawności cząstkowe elektrociepłowni
upustowo-kondensacyjnej. Budowa i funkcjonowanie różnych rozwiązań układów kogeneracyjnych.
Zalety zastosowania układów kogeneracyjnych. Elektrociepłownie z turbinami gazowymi w układach
gazowo- parowych. Sprawność obiegów cieplnych elektrociepłowni z turbinami gazowymi.

Efekty kształcenia

Rozumienie zagadnień funkcjonowania układów kogeneracyjnych. Umiejętność sporządzania
bilansów cieplnych dla układów cieplnych pracujących w skojarzeniu. Znajomość i rozumienie
funkcjonowania układów cieplnych z turbinami upustowo - kondensacyjnymi. Umiejętność
obliczenia sprawności energetycznej dla układów elektrociepłowni. Znajomość zagadnień
funkcjonowania obiegów dwuczynnikowych (wysoko i nisko temperaturowych).

Literatura:

Marecki J.; Podstawy przemian energetycznych; Wydanie II; Warszawa; WNT; 1998

Stępień J.; Materiały pomocnicze do projektowania elektrociepłowni przemysłowych;

Wydanie I; Kielce; 1976

Skorek J., Kalina J.: Gazowe układy kogeneracyjne; Warszawa WNT 2005.

Kacejko P.: Generacja rozproszona w systemie energetycznym. Wyd. PL. Lublin 2004

Szargut J., Ziębik A.: Podstawy energetyki cieplnej. Warszawa PWN 1998.

Buczek K.: Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w małych

elektrociepłowniach. Krosno Wyd. KaBe 2009

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu

Gospodarka skojarzona

Nazwa w języku angielskim

Combined Heat and Power

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

15 C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Sylwester Filipiak

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Zasady sporządzania bilansów cieplnych obiegów cieplnych w elektrociepłowni. Obliczanie
sprawności całkowitej i sprawności cząstkowych elektrociepłowni przeciwprężnej. Obliczenia doboru
parametrów urządzeń energetycznych do układów cieplnych elektrociepłowni. Sporządzanie
bilansów cieplnych układów cieplnych z turbinami ciepłowniczymi. Obliczanie sprawność całkowitej
i sprawności cząstkowych elektrociepłowni upustowo-kondensacyjnej. Obliczenia cieplne dla
różnych rozwiązań układów kogeneracyjnych. Obliczanie sprawności obiegów cieplnych
elektrociepłowni z turbinami gazowymi.

Efekty kształcenia

Umiejętność sporządzania bilansów cieplnych dla układów cieplnych pracujących w skojarzeniu.
Nabycie wiedzy dotyczącej zasad realizowania obliczeń projektowych doboru podstawowych
urządzeń energetycznych do układów elektrociepłowni. Znajomość metodyki oceny efektywności
przemian energetycznych różnych rozwiązań elektrociepłowni.
Umiejętność obliczenia sprawności energetycznej dla podstawowych układów elektrociepłowni.

Literatura:

Marecki J.; Podstawy przemian energetycznych; Wydanie II; Warszawa; WNT; 1998

Stępień J.; Materiały pomocnicze do projektowania elektrociepłowni przemysłowych;

Wydanie I; Kielce; 1976

Skorek J., Kalina J.: Gazowe układy kogeneracyjne; Warszawa WNT 2005.

10.

Kacejko P.: Generacja rozproszona w systemie energetycznym. Wyd. PL. Lublin 2004

11.

Szargut J., Ziębik A.: Podstawy energetyki cieplnej. Warszawa PWN 1998.

12.

Buczek K.: Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w małych

elektrociepłowniach. Krosno Wyd. KaBe 2009

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Jakość energii elektrycznej

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30, 30

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Energetyka odnawialna i Elektroenergetyka

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Andrzej Ł. Chojnacki

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

kierunkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Parametry jakościowe energii elektrycznej. Ciągłość dostaw energii elektrycznej. Odchylenia
napięcia, przyczyny powstawania, wpływ na odbiorniki energii. Wahania napięcia, zależność
uciążliwości wahań od częstotliwości ich występowania, wytyczne dotyczące dopuszczalnych
wartości wahań napięcia. Zapobieganie odchyleniom i wahaniom napięcia. Odchylenia
częstotliwości, ich wpływ na odbiorniki i system elektroenergetyczny. Sposoby zapewnienia
prawidłowych parametrów częstotliwości. Przyczyny powstawania wyższych harmonicznych, wpływ
na pracę odbiorników. Metody ograniczania wyższych harmonicznych. Asymetria napięć i prądów w
układach wielofazowych. Współczynniki asymetrii i niezrównoważenia napięć i prądów. Metody
ograniczania asymetrii napięć i prądów. Koszty złej jakości energii elektrycznej dostarczanej do
odbiorców.
Efekty kształcenia
Zapoznanie studentów z zagadnieniem jakości energii elektrycznej. Przedstawienie parametrów
jakościowych i ich charakterystyka. Znajomość zjawisk wpływających na pogorszenie parametrów
jakości energii elektrycznej. Przedstawienie zjawisk i skutków związanych ze złą jakością energii.
Znajomość źródeł powstawania zakłóceń jakości energii w sieciach elektroenergetycznych.
Umiejętność rozwiązywania problemów wynikających ze złej jakości energii. Znajomość metod
poprawy parametrów jakości energii elektrycznej. Praktyczna umiejętność obliczania parametrów
jakościowych w rzeczywistych układach elektroenergetycznych, w tym również w układach z
generacją rozproszoną.
Literatura:
1.

Kacejko P.: Generacja rozproszona w systemie elektroenergetycznym, Wydawnictwa

Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin, 2004.

Kowalski Z. Asymetria w układach elektroenergetycznych. PWN, Warszawa 1987.

Kowalski Z.: Jakość energii elektrycznej. Wydawnictwa Politechniki Łódzkiej, Łódź 2007.

Kowalski Z.: Wahania napięcia w układach elektroenergetycznych. WNT, Warszawa, 1985.

Lewandowski M.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa, 2002.

PN-EN 50160: 2002 z późniejszymi zmianami - Parametry napięcia zasilającego w

publicznych sieciach rozdzielczych.

PN-EN 61000-2-2: 2003 - Kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) - Część 2-2:

Środowisko - Poziomy kompatybilności.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 września 2000 r. w sprawie szczegółowych

warunków przyłączania podmiotów do sieci elektroenergetycznych, obrotu energią, świadczenia
usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi
odbiorców (Dz. U. Nr 85, poz 957).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych

warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. nr 93, poz. 623).

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Jakość energii elektrycznej

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Energetyka odnawialna i Elektroenergetyka

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Andrzej Ł. Chojnacki

Poziom kształcenia

pierwszego stopnia

Typ przedmiotu

kierunkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
W ramach laboratorium realizowane będą następujące ćwiczenia laboratoryjne:

1. Pomiar harmonicznych napięcia i prądu.
2. Pomiar współczynnika migotania światła.
3. Pomiar zapadów napięcia i krótkich przerw.
4. Odchylenia napięcia.
5. Wahania napięcia.
6. Odchylenia częstotliwości.
7. Wahania częstotliwości.
8. Odkształcenia mocy.
9. Asymetria w układach trójfazowych.
10. Przepięcia dorywcze i przejściowe.

Efekty kształcenia
Zapoznanie studentów w sposób praktyczny z zagadnieniem jakości energii elektrycznej.
Przedstawienie specyfiki pomiarów parametrów jakościowych i interpretacja ich wyników. Pomiary
skuteczności działania metod poprawy parametrów jakości energii elektrycznej.

Literatura:
10.

Kacejko P.: Generacja rozproszona w systemie elektroenergetycznym, Wydawnictwa

Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin, 2004.

11.

Kowalski Z. Asymetria w układach elektroenergetycznych. PWN, Warszawa 1987.

12.

Kowalski Z.: Jakość energii elektrycznej. Wydawnictwa Politechniki Łódzkiej, Łódź 2007.

13.

Kowalski Z.: Wahania napięcia w układach elektroenergetycznych. WNT, Warszawa, 1985.

14.

Lewandowski M.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa, 2002.

15.

PN-EN 50160: 2002 z późniejszymi zmianami - Parametry napięcia zasilającego w

publicznych sieciach rozdzielczych.

16.

PN-EN 61000-2-2: 2003 - Kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) - Część 2-2:

Środowisko - Poziomy kompatybilności.

17.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 września 2000 r. w sprawie szczegółowych

18.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych

warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. nr 93, poz. 623).

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Zastosowanie odnawialnych źródeł energii

Nazwa w języku angielskim

The use of renewable energy sources

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wprowadzenie do przedmiotu. Rodzaje odnawialnych źródeł energii. Rola i wykorzystanie
odnawialnych źródeł energii w krajowym bilansie energetycznym. Możliwości wykorzystania
odnawialnych źródeł energii w lokalnych i indywidualnych systemach ciepłowniczych. Możliwości
wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. Przykłady zastosowania energii
promieniowania słonecznego do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zastosowanie biomasy do
ogrzewania budynków. Wykorzystanie energii promieniowania słonecznego w instalacjach
grzewczych. Możliwości wykorzystania energii promieniowania słonecznego do wytwarzania energii
elektrycznej. Wykorzystanie energii wiatru w elektrowniach wiatrowych. Wykorzystanie energii
wody w małych elektrowniach wodnych. Zastosowanie pomp ciepła wykorzystujących ciepło
niskotemperaturowe z otoczenia do ogrzewania budynków. Współspalanie biomasy i węgla w
elektrowniach konwencjonalnych.
Efekty kształcenia
Ocena możliwości zastosowania źródła energii odnawialnej dla potrzeb energetycznych
przykładowego odbiorcy (obiektu). Umiejętność sporządzania specyfikacji projektowej a następnie
opracowania projektu w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii do celów
energetycznych. Umiejętność opracowywania wariantów o różnorodnym zakresie technicznym i
wyboru wariantu optymalnego pod względem ekonomicznym.
Literatura:

18. Chocholski A., Czekalski D.: Słoneczne instalacje grzewcze. Centralny Ośrodek Informacji

Budownictwa, Warszawa 1999.

19. Klugmann-Radziemska E.: Odnawialne źródła energii – przykłady obliczeniowe. Wydawnictwo

Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2006.

20. Klugmann-Radziemska E.: Systemy słonecznego ogrzewania i zasilania elektrycznego

budynków. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Białystok 2002.

21. Lewandowski W.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa..
22. Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

23. Paska J.: Wytwarzanie energii elektrycznej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,

Warszawa 2005.

24. Praca zbiorowa: Odnawialne i niekonwencjonalne źródła energii – poradnik. Wydawnictwo

Tarbonus, Kraków – Tarnobrzeg 2008.

25. Rubik M.: Pompy ciepła – poradnik. Wydawnictwo Ośrodek Informacji Technika Instalacyjna w

Budownictwie. Warszawa 1999.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Zastosowanie odnawialnych źródeł energii

Nazwa w języku angielskim

The use of renewable energy sources

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki, Zakład Podstaw Energetyki

Osoba odpowiedzialna

Dr inż. Andrzej Stobiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe

Treści kształcenia
Wprowadzenie do przedmiotu. Rodzaje odnawialnych źródeł energii. Możliwości wykorzystania
odnawialnych źródeł energii do pokrywania potrzeb energetycznych. Opracowanie założeń
techniczno – ekonomicznych, które będą stanowić podstawę do wykonania projektu. Sporządzanie
projektów w zakresie zastosowania odnawialnych źródeł energii. Celem zajęć projektowych jest
opracowanie: 1) projektu z wykorzystania energii promieniowania słonecznego do przygotowania
ciepłej wody użytkowej; 2) projektu z zastosowania energii promieniowania słonecznego do
wspomagania ogrzewania; 3) projektu z zastosowania energii promieniowania słonecznego w
ogniwach fotowoltaicznych; 4) projektu z wykorzystania źródła ciepła niskotemperaturowego w
pompach ciepła do ogrzewania budynku.

Efekty kształcenia
Umiejętność sporządzania specyfikacji projektowej a następnie opracowania projektu w zakresie
wykorzystania odnawialnych źródeł energii do celów energetycznych, dobór urządzeń do
zastosowanego rozwiązania. Umiejętność opracowywania wariantów o różnorodnym zakresie
technicznym i wyboru wariantu optymalnego pod względem ekonomicznym.

Literatura:

Chocholski A., Czekalski D.: Słoneczne instalacje grzewcze. Centralny Ośrodek Informacji

Budownictwa, Warszawa 1999.

Klugmann-Radziemska E.: Odnawialne źródła energii – przykłady obliczeniowe.

Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2006.

Klugmann-Radziemska E.: Systemy słonecznego ogrzewania i zasilania elektrycznego

budynków. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Białystok 2002.

Jastrzębska G.: Odnawialne źródła energii i pojazdy proekologiczne. Wydawnictwa

Naukowo – Techniczne, Warszawa 2007.

Lewandowski W.: Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa..

Marecki J.: Podstawy przemian energetycznych. Wydawnictwa Naukowo Techniczne,

Warszawa.

Praca zbiorowa: Odnawialne i niekonwencjonalne źródła energii – poradnik. Wydawnictwo

Tarbonus, Kraków – Tarnobrzeg 2008.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Praktyka inżynierska

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

4 tygodnie

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Osoba odpowiedzialna

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Praktyka inżynierska realizowana jest przez co najmniej 4 tygodnie , po III roku studiów w
miesiącach wakacyjnych lub w trakcie trwania VII semestru studiów w zakładach przemysłowych,
biurach projektów, w oparciu o indywidualne umowy zawierane pomiędzy WEAiI oraz zakładem.
Integralną częścią umowy jest uzgodniony program praktyki.

Efekty kształcenia

Literatura:

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Pracownia inżynierska

Nazwa w języku angielskim

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30P

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Osoba odpowiedzialna

Kierownicy projektów inżynierskich

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
1.

Zajęcia w pracowni inżynierskiej prowadzone są przez opiekunów projektów w grupach

liczących 8 - 10 studentów z rozliczeniem 30 godzin projektowych. Zajęcia mogą być
prowadzone przez jednego lub kilku opiekunów, proporcjonalnie do liczby projektów
inżynierskich realizowanych przez opiekunów.

Na zajęciach studenci realizują własne projekty inżynierskie dyplomowe i związane z tym

badania, konsultując je z opiekunem.

Efekty kształcenia

Przygotowanie projektu inżynierskiego dyplomowego

Literatura:
Stosownie do tematu projektu inżynierskiego

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Elektrownie konwencjonalne

Nazwa w języku angielskim

Conventional power stations

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

dr inż. Sylwester Filipiak

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Struktury systemów elektroenergetycznych. Krajowy system elektroenergetyczny. Stany pracy
systemu elektroenergetycznego. Rodzaje budowa i funkcjonowanie elektrowni konwencjonalnych.
Praca elektrowni w systemie elektroenergetycznym. Eksploatacja i sterowanie w podsystemie
wytwarzania. Układy elektryczne wyprowadzania mocy z elektrowni. Charakterystyki generatora i
dopuszczalny obszar jego pracy. Rozwiązania układów cieplnych elektrowni kondensacyjnych.
Budowa i działanie energetycznych bloków wytwórczych energii elektrycznej. Urządzenia pracujące
w obiegach cieplnych elektrowni. Urządzenia potrzeb własnych. Zasady sporządzania bilansów
cieplnych układów cieplnych bloków wytwórczych energii elektrycznej.
Rozwój ekologicznych technologii węglowych (technologia zgazowywania paliw stałych). Podstawy
teoretyczne dotyczące budowy funkcjonowania oraz bezpieczeństwa elektrowni jądrowych. Rodzaje
budowa i działanie reaktorów jądrowych. Układy cieplne elektrowni jądrowych. Rodzaje elektrowni
wodnych (przepływowe, zbiornikowe, szczytowo-pompowe). Praca elektrowni szczytowo -
pompowych w systemie elektroenergetycznym.

Efekty kształcenia

Rozumienie zjawisk fizycznych zachodzących w układach podsystemu wytwarzania energii
elektrycznej. Poznanie wiedzy z zakresu budowy i funkcjonowania elektrowni konwencjonalnych.
Nabycie umiejętności opracowywania bilansów cieplnych bloków wytwórczych elektrowni
kondensacyjnych. Rozumienie funkcjonowania elektrowni jądrowych z różnymi rodzajami
reaktorów. Znajomość budowy oraz funkcjonowania elektrowni wodnych ze szczególnym
uwzględnieniem roli regulacyjnej elektrowni szczytowo - pompowych w systemie
elektroenergetycznym.

Literatura:
1. Laudyn D., Pawlik M., Strzelczyk F.: Elektrownie; Wydanie V; Warszawa; WNT; 2007
2. Marecki J.; Podstawy przemian energetycznych; Wydanie II; Warszawa; WNT; 2007
3. Stępień J.; Materiały pomocnicze do projektowania elektrociepłowni przemysłowych; Wydanie I;

Kielce; 1976

4. Paska J.: Wytwarzanie energii elektrycznej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,

Warszawa 2005.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Elektrownie konwencjonalne

Nazwa w języku angielskim

Conventional power stations

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

15C

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Energoelektroniki (Zakład Podstaw Energetyki)

Osoba odpowiedzialna

mgr inż. Agata Kaźmierczyk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Przepływ mocy w układzie promieniowym, obliczenia napięć oraz strat mocy. Obliczanie wartości
elementów macierzy admitancyjnej opisującej struktury układów elektroenergetycznych. Obliczanie
rozpływów mocy w zamkniętych sieciach elektroenergetycznych. Wykonywanie obliczeń
dotyczących wyznaczania parametrów urządzeń układów elektrycznych wyprowadzania mocy z
elektrowni. Sporządzanie obliczeń cieplnych bilansów cieplnych elementów bloków wytwórczych
energii elektrycznej. Obliczanie sprawności urządzeń energetycznych i sprawności całkowitej
elektrowni. Wykonywanie podstawowych obliczeń dotyczących pracy elektrowni wodnych.

Efekty kształcenia

Znajomość metod obliczania rozpływów mocy w promieniowych oraz zamkniętych układach
elektroenergetycznych. Umiejętność wykonywania obliczeń dotyczących wyznaczania wartości
parametrów czynników roboczych w obiegach cieplnych elektrowni konwencjonalnych. Nabycie
umiejętności opracowywania bilansów cieplnych bloków wytwórczych elektrowni kondensacyjnych.
Znajomość budowy oraz wykonywania podstawowych obliczeń z zakresu funkcjonowania elektrowni
wodnych .

Literatura:

1.

Laudyn D., Pawlik M., Strzelczyk F.: Elektrownie; Wydanie V; Warszawa; WNT; 2007

Marecki J.; Podstawy przemian energetycznych; Wydanie II; Warszawa; WNT; 2007

Stępień J.; Materiały pomocnicze do projektowania elektrociepłowni przemysłowych;

Wydanie I; Kielce; 1976

Paska J.: Wytwarzanie energii elektrycznej. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 2005.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Metody Numeryczne

Nazwa w języku angielskim

Numerical Methods

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń i Systemów Automatyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Mirosław Wciślik prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
Obliczenia przybliżone, Dokładność algorytmów obliczeń przybliżonych. Wprowadzenie do
MATLABa, Wykorzystanie wielomianów w analizie funkcji, Numeryczne rozwiązywanie układów
równań liniowych. Interpolacja i aproksymacja, Numeryczne rozwiązywanie nieliniowych równań
algebraicznych, Całkowanie i różniczkowanie numeryczne, Rozwiązywanie równań różniczkowych
zwyczajnych, problemy początkowe i dwupunktowe. Podstawy optymalizacji. Metody optymalizacji
funkcji jednowymiarowych, Zadanie programowania liniowego, Optymalizacji funkcji n –
zmiennych bez ograniczeń.
Komputerowe metody optymalizacji funkcji n – zmiennych z ograniczeniami wypukłymi (metody
sympleksów, funkcji kary), Warunki Kuhna – Tuckera dla optymalizacji funkcji n – zmiennych z
ograniczeniami, Metoda (zasada) dynamicznego oprogramowania Bellmana. Przybornik MATLABa
do rozwiązywania zadań optymalizacji.
Laboratorium

1. Wprowadzenie do laboratorium, ograniczenia obliczeń numerycznych – przybliżenia, błędy

obliczeniowe

2. Rozwiązywanie układów równań liniowych – metody Kramera i Gausa
3. Iteracyjne metody rozwiązywania układów równań liniowych – metoda Gausa – Seidla
4. Rozwiązywanie równań nieliniowych – metody bisekcji, Newtona, siecznych
5. Interpolacja przy pomocy wielomianów Lagrange’a i metodą Newtona z wykorzystaniem

różnic wstecznych i progresywnych, Aproksymacja metodą najmniejszych kwadratów

6. Różniczkowanie numeryczne – aproksymacje wsteczne, centralne i progresywne
7. Całkowanie numeryczne – metody prostokątów, trapezów, parabol
8. Metody optymalizacji funkcji jednowymiarowych
9. Metody optymalizacji funkcji n – zmiennych bez ograniczeń
10. Metody optymalizacji funkcji n z ograniczeniami wypukłymi – metody sympleksów i funkcji

kary

Efekty kształcenia
Opanowanie podstaw obliczeń numerycznych, wyznaczanie wartości przybliżonych podstawowych
funkcji. Podstawy obliczeń symbolicznych, wielomiany. Opanowanie podstawowych metod
rozwiązywania układów liniowych i nieliniowych równań. Zapoznanie się z podstawowymi
algorytmami rozwiązywania równań różniczkowych zwyczajnych zapoznanie się z podstawowymi
problemami optymalizacji i ich realizacjami numerycznymi.
Literatura:
1. A.Jastriebow, M.Wciślik, Wstęp do metod numerycznych, Wyd.PŚk, skrypt 361, Kielce 2000.
2. M. Wciślik: Wprowadzenie do systemu MATLAB, Wyd.PŚk, Kielce 2003.
3. Findeisen W., Szymanowski J., Wierzbicki A.: Teorie i metody obliczeniowe optymalizacji.

PWN, Warszawa 1980.

4. Górecki H.: Optymalizacja systemów dynamicznych. PWN, Warszawa 1993.
5. A.Jastriebow, M.Wciślik, Optymalizacja – teoria, algorytmyi ich realizacja w MATLABie,

Wyd.PŚk, skrypt 401, Kielce 2004.

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Sterowniki programowalne

Nazwa w języku angielskim

Programmable Controllers

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Urządzeń i Systemów Automatyki

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Mirosław Wciślik prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia
System sterowania: zadania, hierarchia, realizacje niezawodność, Technologie realizacji sterowań.
Budowa programowalnego cyfrowego systemu sterowania. Struktura programu cyfrowego
urządzenia sterującego- podstawowe bloki.
Sterowniki programowalne (PLC) –budowa na przykładzie sterowników Siemens, Saia. Układy we-
wy sterowników. Języki programowanie sterowników PLC: schematy drabinkowe, lista instrukcji.
Organizacja programów obsługi sterowników PLC, Elementy stykowe i odpowiadające im instrukcje
języka listy instrukcji, Liczniki i człony czasowe. Realizacja typowych uzależnień czasowych,
Operacje algebraiczne, logiczne, konwersji, przetwarzania oraz filtracji, Obsługa wejść analogowych
–przetwarzanie sygnałów. Realizacja prostych regulatorów, Bloki organizacji programu –
wprowadzanie i operacje na tych blokach, Język programowania schematów sekwencyjnych SFC,
język Graftec
Przykłady sterowania sekwencyjnego w języku Graftec, Komunikacja w sterownikach
programowalnych, Języki programowania sterowników PLC standardu 1131-3 .
Laboratorium

Budowa sterownika, środowisko programowe (oprogramowanie obsługi sterownika),

elementy stykowe, układy kombinacyjne

Elementy porównujące, przerzutniki, układy licznikowe i czasowe (timery)

Programowanie układów sekwencyjnych – metoda SFC

Programowanie układów sekwencyjnych – metody rejestrowe

Realizacja nieciągłych układów regulacji

Realizacja podstawowych układów dynamicznych operujących w czasie rzeczywistym

Realizacja układów regulacji ciągłej

Elementy interfejsu człowiek – maszyna (HMI)

Elementy sieci przemysłowych – komunikacja sterowników PLC

Efekty kształcenia
Zapoznanie z: budową sterowników PLC, oprogramowaniem urządzeń programujących i sterujących
sterownikami PLC, strukturą programu sterownika PLC, jego zmiennymi systemowymi, językami -
programowania drabinkowego, listy instrukcji oraz bloków sekwencyjnych. Programowanie
układów kombinacyjnych, Programowanie układów uzależnień czasowych oraz wykorzystujących
liczniki, Tworzenie oprogramowania: bloku inicjacji, pętli głównej oraz podprogramów i obsługi
przerwań, Tworzenie układów sterowania sekwencyjnego, Tworzenie prostych układów regulacji
oraz układ obliczeń na liczbach całkowitych oraz zmiennoprzecinkowych. Stosowanie bloków
danych, tworzenie prostych układów interfejsów człowiek-maszyna, Podstawy obsługi komunikacji
Literatura:
1. Legierski T. i inni : Programowanie sterowników PLC, Wyd. Jacka Skalbmierskiego, Gliwice

1998,

2. Kamiński K.: Programowanie w Step7 Microwin, ISBN 83-923756-0-2, wyd.3,2006

3. Kasprzyk J.: Programowanie sterowników przemysłowych, PWN, Warszawa 2005
4. SIEMENS: SIMATIC S7-200, Podręcznik obsługi systemu sterownikowego, wyd. Siemens,

Warszawa 2006

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Przekształtniki energoelektroniczne wspomagające
energetykę odnawialną

Nazwa w języku angielskim

Power Electronics Converters in Renewable Energy

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30W

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Osoba odpowiedzialna

Prof. dr hab. inż. Józef Łastowiecki

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Specyfika źródeł energii odnawialnej i związane z tym wymagania co do współpracujących z nimi
przekształtnikami. Wymagania jakie muszą spełniać przekształtniki współpracujące z siecią (Grid
Codes). Energia wiatru i jej przetwarzanie na energię mechaniczną-elektryczną - zasady regulacji
prędkości turbin wiatrowych. Podstawowe schematy układów przetwarzania energii wiatru w energię
elektryczną dostarczaną do sieci. Typy turbin wiatrowych i generatorów elektrycznych. Cztery
podstawowe konfiguracje połączeń turbiny wiatrowej i przekształtników pośredniczących. Układy ze
stała i zmienną prędkością. Zagadnienie regulacji częstotliwości napięcia oraz mocy czynnej i biernej
dostarczanej do sieci. Generatory indukcyjne o dwustronnym zasilaniu (DFIG). Topologie
przekształtników energoelektronicznych współpracujących z turbiną wiatrową. Zagadnienia i metody
synchronizacji generatorów elektrycznych z siecią elektryczną (pętla PLL). Wektorowe metody
sterowania przekształtnikami strony sieciowej i strony generatora. Podstawowe układy
przekształtników DC/DC stosowane przy współpracy z ogniwami PV. Przekształtniki typu SEPIC.
Praca równoległa przekształtników DC/DC (interleaved operation). Typy i układy przekształtników
do współpracy z ogniwami paliwowymi FC. Przekształtniki i liniowe generatory energii elektrycznej
wytwarzanej z ruchu fal morskich.

Efekty kształcenia

Zrozumienie zagadnień wykorzystania energii odnawialnej i specyfiki przekształtników
energoelektronicznych stosowanych w tym zakresie. Zdobycie umiejętności eksploatacji i
projektowania prostych układów energoelektronicznych współpracujących z różnymi źródłami
energii odnawialnej.

Literatura:
3.

W. Lewandowski „Proekologiczne, odnawialne źródła energii” . WNT – Warszawa 2007.

H. Tunia, R. Barlik „Teoria przekształtników”. Oficyna Wydawnicza Politechniki
Warszawskiej. Warszawa 2003.

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Przekształtniki energoelektroniczne wspomagające
energetykę odnawialną

Nazwa w języku angielskim

Power Electronics Converters in Renewable Energy

Forma zajęć *

Liczba godzin w semestrze

30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Osoba odpowiedzialna

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wykład, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wymagania stawiane przekształtnikom współpracującym z odnawialnymi źródłami energii. Typy i
układy przekształtników DC/DC do współpracy z ogniwami paliwowymi typu PEM. Przetwornice z
łącznikami przełączalnymi przy zerowym prądzie lub napięciu. Przekształtniki sieciowe.

Efekty kształcenia

Literatura:
1.

Lewandowski W. „Proekologiczne, odnawialne źródła energii” . WNT – Warszawa 2007.

Tunia H., Barlik R.: „Teoria przekształtników”. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej. Warszawa 2003.

Tunia

H., Barlik R.: „Energoelektronika”. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,

Warszawa 2007

Zatwierdził:

KARTA PRZEDMIOTU

Nazwa przedmiotu

Systemy pomiarowe

Nazwa w języku angielskim

Measurement Systems

Forma zajęć *

W, L

Liczba godzin w semestrze

30W, 30L

Punkty ECTS

Kod przedmiotu

Kierunek

Energetyka

Specjalność

Katedra prowadząca

Katedra Elektrotechniki i Systemów Pomiarowych

Osoba odpowiedzialna

dr hab. inż. Józef Kuśmierz, Prof. PŚk

Poziom kształcenia

I stopień

Typ przedmiotu

obowiązkowy

* : W- wyklad, C- ćwiczenia, L- laboratorium, P- projekt, laboratorium problemowe
Treści kształcenia

Wykład:
Organizacja komputerowego systemu pomiarowego. Funkcja i plan pomiaru, algorytm pomiaru. Tory
wymuszenia i odpowiedzi – budowa i oprogramowanie. Czujniki inteligentne. Układy komunikacji i
transmisji danych. Wybrane standardy interfejsów: RS-232, USB, IEEE-488, Ethernet. Systemy
modułowe (VXI, PXI, USB) i sieciowe. Bezprzewodowe systemy pomiarowe: radiomodemy, sieć
GSM, IrDA, Bluetooth, ZigBee. Wirtualne przyrządy pomiarowe. Graficzne, zintegrowane
środowiska programowe. Wykorzystanie pakietów programowych do projektowania wirtualnych
przyrządów pomiarowych –środowisko LabVIEW i LabWindows. Standardowe języki programujące
funkcje przyrządów pomiarowych: SCPI, XML. Kalibracja, wzorcowanie i dokładność w systemach
zdefiniowanych programowo.
Laboratorium:
Komputer PC jako stacja akwizycji danych. Programowanie wielofunkcyjnej karty akwizycji danych.
Tworzenie aplikacji do celów akwizycji danych w środowisku LabView. Programowanie funkcji
przyrządu pomiarowego w języku SCPI. Konfigurowanie systemu pomiarowego w standardzie IEEE-
488 (GPIB). Konfigurowanie systemu pomiarowego w sieci Etheernet. Przykładowe cyfrowe systemy
do pomiaru wielkości elektrycznych i energetycznych. Tworzenie aplikacji do celów akwizycji danych
w modułowym systemie USB. Akwizycja danych w rozproszonym systemie pomiarowym.

Efekty kształcenia

Poznanie zasad organizacji systemów pomiarowych. Umiejętność konfigurowania systemów
pomiarowych i tworzenia aplikacji umożliwiających akwizycję i analizę danych z wybranych
urządzeń pomiarowych.

Literatura:

Tumański S.: Technika pomiarowa WNT, Warszawa, 2007
Winiecki W.: Organizacja komputerowych systemów pomiarowych, Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej,
Nawrocki W.: Komputerowe systemy pomiarowe, WkiŁ, 2007
Nawrocki W.: Rozproszone systemy pomiarowe, WkiŁ, 2006
Lesiak P., Świstulski D.: Komputerowa technika pomiarowa, Agenda Wydawnicza PAK, Warszawa,
2002
Chruściel M.: LabVIEW w praktyce, BTC 2008
Nowakowski W .: Systemy interfejsu w miernictwie, WKiŁ, 1987
Rak R. :Projektowanie systemów pomiarowych. Materiały Szkoły Konferencji. Metrologia
wspomagana komputerowo. Zegrze. Tom I.1993.
Staroszczyk Z. : Oprogramowanie systemów pomiarowych. Materiały Szkoły Konferencji. Metrologia
wspomagana komputerowo. Zegrze. Tom I.1993.
LabWindows User Manual. Austin. National Instruments Corp. 1994

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
plany studiow I stopnia kierunk Nieznany
program studiow na kierunku log w poznaniui, LOGISTYKA, SPEDYCJA, TRANSPORT
Matematyka Katalog Przedmiotów ECTS, program studiów drugiego stopnia
Zagadnienia egzaminacyjne kierunkowe dla studentów studiów 1 stopnia w roku akademickim 10 3
Program studiów SM IE
bezpieczeństwo wewnętrzne 2012 2013 program studiów
program studiów, I rok Politologia, UMK
program studiow v10 1 1
Program studiów
bezpieczeństwo wewnętrzne 2010 2011 i 2011 2012 program studiów
program studiów wydz mech
Program studiow socjologia2
PROGRAM WYKŁADÓW z Gosp. Energ, Energetyka Politechnika Krakowska Wydział Mechaniczny I stopień, Go
Program Studiów
Szkol Program-Studiów podyplomowych z bhp, Szkolenia
program studiów Kontrola i audyt wewnętrzny w ŚWSZ w katowicach, Audyt Wewnętrzny, Audyt Wewnętrzny

więcej podobnych podstron