1. Logistyka jako sfera działalności gospodarczej oraz dziedzina wiedzy naukowej:
1.1. Geneza logistyki
1.2. Istota logistyki sfery działalności gospodarczej
1.3. Identyfikacja procesów i czynności logistycznych w gospodarce
1.4. Techniczne warunki realizacji procesów i czynności logistycznych
1.5. Sformułowanie nadrzędnego celu logistyki w gospodarce
1.6. Zdefiniowanie logistyki jako sfery działalności gospodarczej
1.7. Pojęcie oraz funkcje logistyki jako dziedziny wiedzy naukowej
1.8. Czynniki rozwoju współczesnej logistyki
2. Zasada „myślenia o całości”, czyli podejścia systemowego w logistyce:
2.1. Istota systemowego w logistyce
2.2. Hierarchia systemów logistycznych
2.3. Struktura systemu logistycznego przedsiębiorstwa
2.4. Korzyści stosowania podejścia systemowego w logistyce
3. Zasada przepływów w logistyce:
3.1. Łańcuchy logistyczne jako instrument koordynacji przepływu materiałów i
wyrobów gotowych
3.2. Miejsca przecięcia w łańcuchach logistycznych
3.3. Łańcuchy logistyczne a łańcuchy dostaw
4. Myślenie kategoriami globalnych (całkowitych) w logistyce
4.1. Istota i składniki kosztów logistycznych
4.2. Układy klasyfikacyjne kosztów logistycznych
4.3. Czynniki kształtujące koszty logistyczne
4.4. Koncepcja globalnych kosztów logistycznych
4.5. Koncepcja współzależności kosztów logistycznych
5. Koncepcja zarządzania logistycznego:
5.1. Istota zarządzania logistycznego
5.2. Zorientowanie logistyczne zarządzania przedsiębiorstwem
5.3. Zarządzanie zintegrowanymi łańcuchami logistycznymi
5.4. Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa jako instrument zarządzania
logistycznego
6. Związek orientacji logistycznej i orientacji marketingowej w zarządzaniu
przedsiębiorstwem:
6.1. Przyczyny odrębnego funkcjonowania logistyki i marketingu w
przedsiębiorstwie
6.2. Relacje logistyki i marketingu
6.3. Koncepcja zarządzania marketingowo – logistycznego
I. Logistyka jako sfera działalności gospodarczej oraz dziedzina wiedzy naukowej.
1.1. Geneza logistyki.
Termin został wprowadzony z dziedziny wojskowej. Podstawy logistyki wojskowej zostały
opracowane w 1837 r. przez Jominiego „Zarys sztuki wojskowej” – jego książka.
Koncepcję tę w formie wykładów o logistyce zastosowała pod koniec 19 wieku armia
USA. Poraz pierwszy w przedsiębiorstwie zastosowano logistykę w USA na początku lat
60-tych, 70-tych Japonia, w Polsce lata 90 (początek).
Podstawy logistyki gospodarczej opracował w 1956 r. uczeni Uniwersytetu Harwarda
popracowali I koncepcję logistyki w gospodarce. Mieli oni zbadać opłacalność transportu
towarowego (lotniczego). Opracowali oni zasady analizy całkowitego kosztu przepływu
produktów, zasada ta uwzględniła wszystkie elementy kosztów, by ustalić czy transport
towarów lotniczych jest efektywny to fundamentalna zasada logistyki, na której inne się
opierają. Udowodnili, że wysokie koszty transportu lotniczego mogą być (w określonych
sytuacjach) zrównoważone lub zredukowane przez obniżenie poziomu utrzymywanych
zapasów i obniżenie kosztów składowania.
1.2. Istota logistyki sfery działalności gospodarczej.
W gospodarce występuje zjawisko rozproszenia miejsc wydobycia, przetworzenia
surowców, zużycia, konsumpcji indywidualnej produktów finalnych. Wiąże się z tym
pojęcie luki czasowo przestrzennej.
LUKA PRZESTRZENNA – różnice w położeniu miejsc wydobycia, wytwarzania zużycia i
konsumpcji produktów. Różnica między miejscem położenia miejsc wydobycia i
wytworzenia.
LUKA CZASOWA – musi dysponować określonym czasem by dostarczyć surowce,
produkty do końcowych odbiorców. Należy działanie tej luki czasowej zminimalizować
stosując działania logistyczne. Dysponujemy określonym czasem, aby dostarczyć wyroby
gotowe do miejsc ich produkcji.
Dziedziny marketingowe nie są wystarczające by zbyć produkt, by zapewnić jego
dostępność konieczna jest logistyka.
7 cech (właściwości) logistyki:
- celem logistyki jest zapewnienie dostępu do właściwego produktu
- we właściwej ilości
- we właściwym stanie
- we właściwym miejscu
- we właściwym czasie
- dla właściwego klienta
- po właściwej kwocie
Logistyka spełnia w gospodarce specjalnego rodzaju funkcje:
- usługowa dotyczy przemieszczania w czasie i przestrzeni dostaw surowców,
półfabrykatów wyrobów gotowych. Funkcja ta realizowana jest za pomocą określonych
procesów czynności logistycznych. Procesy te mogą być realizowane własnymi siłami
przedsiębiorstw (samoobsługa logistyczna) lub mogą być zlecane wyspecjalizowanym
przedsiębiorstwom logistycznym.
Logistyka coraz częściej wpływa na podwyższenie wartości produktu. Należy tu wyróżnić
4 RODZAJE UŻYTECZNOŚCI EKONOMICZNEJ:
1. Forma – powstaje w wyniku działalności produkcyjnej
2. Miejsce - trzeba dostarczyć produkt tam, gdzie jest na niego zapotrzebowanie, to
głównie transport – wynik działalności logistycznej
3. Czas, – aby dostarczyć określony produkt w określonym czasie w odpowiednim
momencie, (kiedy jest zapotrzebowanie) odpowiednia strategia rozmieszczenia zapasów
transport, przeładunek – wynik działalności logistycznej
4. Posiadanie (dysponowanie) – działania marketingu mają skłaniać potencjalnego klienta
do nabycia, mają wywołać w potencjalnym kliencie chęć posiadania, należy zapewnić
możliwość zakupu konieczna jest pomoc działalności logistycznej – wynik działalności
marketingowej
1.3. Identyfikacja procesów i czynności logistycznych w gospodarce
Procesy logistyczne – mają charakter fizyczny i służą do [przemieszczania i
składowania produktów.
Podstawowe i uzupełniające procesy logistyczne:
Procesy podstawowe
o Transport (w ramach przedsiębiorstwa - wewnętrzny, poza
przedsiębiorstwem – zewnętrzny magazynowe)
Uzupełniające
o Przeładunkowe
o Dotyczące opakowania produktów
o Oznakowania wyrobów – w celu przyspieszenia przepływu towarów
o Tworzenie jednostek transportowych – kontener, wagon, beczka, paleta
o Kompletowanie dostaw dla określonych odbiorców – specjalne zamówienia
Procesy te muszą ze sobą współdziałać i jeden musi ułatwiać drugi, muszą być
powiązane.
Czynności logistyczne – mają charakter regulacyjny, dotyczą analizy, planowania,
organizacji, sterowania, kontroli realizowanych procesów logistycznych.
- dotyczą procesów transportowych
wybór rodzaju transportu towaru
ustawienie trasy przewozu towarów
wybór sprzętu transportowego – samochód chłodnia
- dotyczą magazynowania
określenie struktury i poziomu zapasów
określenie ilości, rozmiarów, lokalizacji, miejsc magazynowania
- dotyczą opakowania
dostosowanie opakowań do operacji transportu, przeładunku
1.4. Techniczne warunki realizacji procesów i czynności logistycznych
Infrastrukturę logistyki tworzą techniczne warunki realizacji.
Zadania infrastruktury logistyki:
zapewnienie odpowiedniej sprawności i szybkości przepływu produktów
ochrona zapasów przed utrata ich właściwości użytkowych
umożliwienie racjonalnego sterowania procesami logistycznymi wykorzystując
techniki informatyczne
4 grupy środków technicznych składających się na infrastrukturę logistyki:
o środki transportu i manipulacji, które służą do przemieszczania produktów
wewnątrz którego przedsiębiorstwa, a także między przedsiębiorstwami
o budynki i budowle magazynowe służące do składowania i ochrony zapasów
o opakowania stanowią ochronę produktów przed zniszczeniem, a także
służą do transportu produktów
o środki i techniki przetwarzanie informacji służą do sterowania procesami
logistycznymi
Ujęcie makroekonomiczne infrastruktury logistyki – 5 grup środków:
- gałęzie środków transportu – drogi, linie kolejowe, rurociągi
- węzły transportowe – pory morskie, lotnicze, terminale kontenerowe, stacje
rozładunkowe
- budynki i budowle
- elementy węzłowej infrastruktury logistyki – określenie przedsiębiorstwa logistycznie
(dzielnice magazynowe)
- urządzenia i środki przetwarzania i przesyłania informacji
Ujęcie makroekonomiczne charakteryzuje się różnym poziomem technicznym i
rozmieszczeniem. Stanowi pewne bariery w podejmowaniu decyzji logistycznych w
przedsiębiorstwie.
Poziom rozwoju infrastruktury logistyki wpływ:
na przebieg i sprawność procesów logistycznych
na poziom kosztów przepływu produktów
Problem powiązania między środkami transportu, opakowania – to jest istotne w
infrastrukturze logistyki – np. środki transportu a opakowania (kontenery)
Centra logistyczne:
- na najbardziej nowoczesne przedsiębiorstwa na świecie
- to samodzielne podmioty gospodarcze, które dysponują własną infrastrukturą,
personelem, kadrą świadczą usługi innym firmom określonej branży, czy gałęzi
przemysłu, przedsiębiorstwom określonego koncernu
Zadania centrum logistycznego:
podstawowe
o przeładunek towarów pochodzących od wielu dostawców
o składowanie towarów pochodzących i przeznaczonych dla wielu odbiorców
o kompletowanie dostaw przeznaczonych dla wielu odbiorców
uzupełniające
o obróbka materiałów próbki promocyjne
o formułowanie (tworzenie) jednostek transportowanych
o usługi naprawcze
o przyjmowanie zwrotów, reklamacji
Lokalizowane są w obrębie dużych aglomeracji miejskich. Koszty budowy takich centra są
bardzo duże. Najczęściej centra logistyczne budowane są od podstaw.
1.5. Sformułowanie nadrzędnego celu logistyki w gospodarce
Źródła uzyskiwania przewagi konkurencyjnej na rynku:
- zdolność przedsiębiorstwa do wyróżniania siebie w oczach klientów na tle firm
konkurencyjnych - czym się różnią np. jakość, cena, poziom obsługi klienta
- obniżenie kosztów działalności, aby uzyskiwać wyższy zysk
Na poziom obsługi klienta składają się 3 aspekty:
aspekt finansowy – dogodniejsze warunki płatności
aspekt marketingowy – wyraża się w działaniach promocyjnych wyrobu
aspekt logistyczny – dodatkowa usługa logistyczna, którą klient otrzymuje
zakupując określony produkt
Na usługę logistyczną składa się:
o czas dostawy
o dostępność towarów z zapasów celowo utrzymywanych
o elastyczność dostaw – możemy uzgodnić pewne warunki dostaw
o częstotliwości dostaw
o niezawodność dostaw
o kompletność dostaw
Poziom logistycznej obsługi klienta jest wyróżnikiem o bardzo dużym znaczeniu. Dlatego
powinniśmy dążyć do tego, aby ten poziom w naszej firmie był jak największy. Jednak
pociąga to za sobą pewne koszty logistycznej obsługi klienta.
Warianty poziomu obsługi klienta:
- firma może dążyć do stałego podwyższenia poziomu obsługi klienta, ale tylko do
pewnych granic, bo po ich przekroczeniu zaczynamy ponosić duży koszt
- firma posiada dobrą markę, ale często ponoszą wysokie koszty utrzymania
Cele logistyki:
zapewnienie jak najwyższego poziomu obsługi klienta przy akceptowanym
poziomie kosztów obsługi zapewniającym rentowność uczestnikom łańcucha
logistycznego (zespołu współpracujących ze sobą podmiotów gospodarczych na
rynku zapotrzebowania i rynku sprzedaży). Jest to cel główny dotyczy wyróżniania
siebie.
racjonalizacja i obniżenie kosztów logistycznych
minimalizacja zapasów
skracanie czasu przepływu produktów
1.6 Logistyka jako sfera działalności gospodarczej
Logistykę należy definiować z pkt. widzenia przepływu produktów (surowców,
półfabrykatów, produktów gotowych)
DEFINICJA AMERYKAŃSKA – najbardziej klasyczna
LOGISTYKA to termin opisujący proces planowania, realizowania, kontrolowania
sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców i materiałów do produkcji
oraz wyrobów gotowych,
a także odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu
zaspokojenia wymagań klienta.
DEFINICJA STOWARZYSZENIA EUROPEJSKIEGO
Również z pkt. widzenia przepływu produktów
LOGISTYKA to pojęcie obejmujące organizacje, planowanie, kontrolę i realizację
przepływu towarów od ich wytworzenia do nabycia przez produkcje i dystrybucje , aż do
finalnego odbiorcy, przy minimalnych kosztach zaangażowania kapitału
4 PODSTAWOWE CECHY LOGISTYKI (WŁASNOŚCI):
1. Przemieszczanie czasowe i przestrzenne produktów i informacji (surowców,
półfabrykatów, produktów got.)
2. Przyporządkowanie przepływów informacji przepływom produkcji
3. Realizowanie w sposób zintegrowany funkcji planowania, sterowania i kontroli
procesów logistycznych
4. Orientacja na realizację celów rynkowych wyrażona
w zaspokojeniu wymagań klientów oraz na realizację celów efektywnościowych
wyrażona w racjonalizacji kosztów logistycznych
POJĘCIE ORAZ FUNKCJE LOGISTYKI JAKO DZIEDZINY WIEDZY
PRZEDMIOT LOGISTYKI
To przpływ produktów i informacji , który następuje poprzez czynności logistyczne, ma
miejsce w systemach logistycznych
Logistyka nie jest jeszcze dziedzina naukową
LOGISTYKA TO DZIEDZINA WIEDZY
Bada zjawiska i procesy determinujące przepływ produktów
i związanych z nimi informacji oraz dostarcza odpowiednich metod i instrumentów
kształtowania tego przepływu w systemach logistycznych zgodnie z ustalonymi celami.
FUNKCJE LOGISTYKI JAKO DZIEDZINY WIEDZY
1. DIAGNOSTYCZNA – polega na opisie, zdiagnozowaniu różnych obiektów , procesów
logistycznych i zjawisk, które są przedmiotem badań logistycznych . istota tej funkcji
jest charakterystyka rzeczywistości.
PRZYKŁADY:
identyfikacja i opis realizowanych procesów i czynności logistycznych (w
konkretnym przedsiębiorstwie)
identyfikacja przepływów materiałowych (w konkretnym przedsiębiorstwie lub
między współpracującymi przedsiębiorstwami np. hurtowni),
badanie rynku usług logistycznych
identyfikacja logistyczna obsługi klienta
badanie struktury i poziomu zapasów w przedsiębiorstwie
badanie poziomu i struktury kosztów
opis organizacji logistyki w konkretnym przedsiębiorstwie
2. FUNKCJA WYJAŚNIAJĄCA – polega na przedstawieniu przyczyn występowania
ikreślonych zdarzeń i zjawisk, a także różnego rodzaju zależności o charakterze
logistycznym np. czynniki kształtujące poziom i strukturę zapasów, czynniki
kształtujące poziom i strukturę kosztów itp.
3. FUNKCJA PROGNOSTYCZNA – polega na określeniu przewidywanych zjawisk i rzeczy.
Może być realizowana wtedy, gdy nastąpi realizacja funkcji wcześniejszej
4. PRZYKŁADY:
prognoza na usługi logistyczne
prognozy wielkości zapasów - duże hurtownie
plany potrzebnych materiałów
projekty systemów logistycznych
projekty formy organizacji logistyki w przedsiębiorstwie
wybór lokalizacji magazynów
wybór sposobów transportu towarów
ustalenie standardów obsługi klienta
CZYNNIKI ROZWOJU WSPÓŁCZESNEJ LOGISTYKI:
Zmiana rynku z rynku producenta na rynek nabywcy – nie decyduje tu producent,
lecz końcowi odbiorcy (konsumenci), należy zapewnić sieć dystrybucji produktów,
stosować elastyczne systemy produkcji i dystrybucji. Są to systemy, które pozwalają
szybciej reagować na klienta , ma to znaczenie tam gdzie jest szybki postęp techn.,
czynnik ten powoduje duże konsekwencje w zabezpieczeniu logistyki
Wzrost stopnia zróżnicowania rynku – następuje zróżnicowania potrzeb klienta ,
indywidualizacja jego wymagań
Nasilająca się konkurencja dot. poziomu obsługi klientów - ujmuje trzy aspekty:
finansowy – kredyt, upusty
marketingowy – działania promocyjne wskazujące na lepsze właściwości produktu
logistyczny – zapewnienie jak najlepszych terminów dostaw wg standardu
tu występuje problem konkurencji , firmy chcą się wyróżniać poziomem obsługi
klienta , należy uwzględniać w/w aspekty razem
Wysokie koszty dystrybucji - obejmują koszty transportu towarów, przetwarzania
informacji , zamrożenia zapasów, opakowań ochronnych, zarządzania dystrybucją,
utrzymania magazynów. Koszty te wzrastają - problem ich racjonalizacji
Tendencje do koncentracji w handlu oraz tworzenie i rozwój nowych kanałów
dystrybucji – budowa coraz większych przedsiębiorstw handlowych - hurtownie ,
sklepy detaliczne. Specjaliści uważają, że pomieszczenia (supermarkety) od 400 do
2500 m
2
, powyżej 2500 – hipermarkety
Kanały dystrybucji mogą być: bezpośrednie i pośrednie (więcej pośredników)
Rozwój nowych technologii, informacji, komunikowania się oraz automatycznej
identyfikacji towarów – odpowiedni sposób i system komunikowania się
Internacjonalizacja i globalizacja rynków
ZNACZENIE CZYNNIKÓW ROZWOJU LOGISTYKI
W PRZEDSIĘBIORSTWACH AMERYKAŃSKICH
I NIEMIECKICH
1) PRZEDSIĘBIORSTWA NIEMIECKIE – najważniejszy czynniki to koszty logistyki w
1987r., drugi pod względem ważności czynnik to zarządzanie zapasami , trzeci –
wymagania klientów, czwarty – rozwój informatyki
a) W roku1996
I miejsce – koszty logistyki, ich obniżanie
II m - ce – wymagania klienta
III m - ce – rozwój informatyki
IV m – ce – konkurowanie czasem produkcji i dostaw
b) W roku 2000
I miejsce – wymagania klienta
II m - ce – koszty logistyki
III m - ce – rozwój informatyki
IV m – ce – konkurowanie czasem produkcji i dostaw
2) PRZEDSIĘBIORSTWA AMERYKAŃSKIE –
a) W roku 1985
I miejsce – rozwój informatyki
II m - ce – koszty logistyki
III m - ce – zarządzanie zapasami
IV m – ce – wymagania klienta
b) W roku 1991
I miejsce – koszty logistyki, ich obniżanie
II m - ce – wymagania klienta
III m - ce – wyróżnione dostawy na czas
IV m – ce – rozwój informatyki
c) W roku 1996-2000
I miejsce – czynnik nowej technologii informatycznej
II m - ce – zarządzanie łańcuchami dostaw
III m - ce – globalizacja rynków
IV m – ce – wymagania klienta
2. Zasada „myślenia o całości”, czyli podejścia systemowego w logistyce.
2.1. Istota systemowego w logistyce – opiera się na teorii systemów.
Założenia teorii systemów:
- koncentruje się na oddziaływaniach między elementami określonej całości
- opiera się ja na spojrzeniu ilościowym
- prowadzi do działania kierunkowego nastawionego na cel określonej wartości
Cechą charakterystyczną jest kompleksowy charakter rozpatrywania wszystkich
zagadnień, tzn., że dokonanie zmiany jakiegoś jednego elementu wymaga zmian w
pozostałych elementach tej całości.
Przyczyny zastosowania teorii systemów w logistyce:
procesy tworzą strukturę systemu w postaci elementów i relacji między tymi
elementami
w systemach następuje pokonywanie czasu i przestrzeni, czyli przepływ
produktów między różnymi miejscami magazynowania, sprzedaży itp.
w każdym systemie występują 2 sfery:
o sfera przepływów fizycznych – to fizyczny przepływ produktów przy
pomocy różnego rodzaju proces
o sfera regulacji – to zarządzanie systemem logistycznym
Istota podejścia systemowego w logistyce polega na tym, że ponad znacznie
poszczególnych elementów systemu logistycznego przekłada się wzajemne zależności
między tymi elementami.
System logistyczny – to celowo zorganizowany i zintegrowany w obrębie danego
układu gospodarczego przepływ materiałów i wyrobów gotowych.
Systemy logistyczne zawsze są systemami otwartymi tzn.,że współdziałają z otoczeniem.
Warunki tworzenia systemów logistycznych:
- identyfikacja współzależności
- uwzględnienie zjawiska synergii
W podmiotach gospodarczych mogą być realizowane różne cele:
- o charakterze centralnym
- o charakterze komplementarnym
- o charakterze konfliktowym
Celem systemu logistycznego przedsiębiorstwa jest zapewnienie optymalnego z punktu
widzenia misji i strategii przedsiębiorstwa przepływu strumienia materiałów,
półfabrykatów, wyrobów gotowych i związanych z nimi informacji.
2.2. Hierarchia systemów logistycznych
Rodzaje systemów logistycznych (hierarchii):
System logistyczny przedsiębiorstwa
Każdy system logistyczny przedsiębiorstwa składa się z podsystemów:
o podsystem logistyczny zaopatrzenia
o podsystem logistyczny produkcji
o podsystem logistyczny dystrybucji
System logistyczny przedsiębiorstwa stanowi element systemu wyższego rzędu.
a). Instytucjonalne rozgraniczenie systemów logistycznych:
mikrologistyczne – dotyczą samodzielnych podmiotów gospodarczych
metalogistyczne – to systemy wyższego rzędu, są tworzone przez
przedsiębiorstwa działające na rynku zaopatrzenia i sprzedaży
mikrologistyczne – obejmują gospodarstwa określonego kraju np. Krajowy System
Towarowy
b). Fazy przepływu materiałów i wyrobów gotowych:
podsystem logistyczny dystrybucji
podsystem logistyczny produkcji
podsystem logistyczny zaopatrzenia
c). Kryterium funkcjonalne:
podsystem transportu
podsystem kształtowania zapasów
podsystem gospodarki magazynowej
podsystem opakowania
podsystem realizacji zamówienia
podsystem obsługi klientów
d). Kryterium funkcji zarządzania:
podsystem planowania logistycznego
podsystem sterowania logistycznego
podsystem organizacji logistyki
podsystem kontroli logistycznej
Typy systemów logistycznych:
- zrównoważony system logistyczny
- system logistyczny z przewagą zaopatrzenia
- system logistyczny z przewagą dystrybucji – produkuje się małą serię produktów
- otwarty system logistyczny – kierujemy spowrotę do systemu logistycznego określone
produkcja niepełnowartościowa
2.3. System logistyczny przedsiębiorstwa
Ze względu na fazy działalności gospodarczej wyróżnia się fazy:
zaopatrzenia,
produkcji,
dystrybucji.
Przedsiębiorstwo składa się z podsystemu logistyki zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji.
Przedsiębiorstwo rozpatrujemy jako system, stąd realizacja celów może następować w
podsystemach. Mówimy o celach logistyki zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji.
Podsystem zaopatrzenia – logistyka zaopatrzenia:
Jest powiązany z ryzykiem i stanowi połączenie pomiędzy logistyką dystrybucji
dostawców i logistyką produkcji w przedsiębiorstwie.
Głównym zadaniem logistyki zaopatrzenia – jest zapewnienie przedsiębiorstwom
sprawnego zasilania we wszystkie materiały niezbędne do prowadzenia ciągłej i
rytmicznej działalności gospodarczej.
Szczegółowe zadania logistyki zaopatrzenia:
Zagwarantowanie wymaganej ilości i jakości dostaw materiałów
Zagwarantowanie ustalonej terminowości i rytmiczności dostaw
Zagwarantowanie niezawodności dostaw
Warunkiem jest zapewnienie jak najniższych kosztów zaopatrzenia przedsiębiorstwa.
W logistyce zaopatrzenia podejmowane decyzje logistyczne i dają odpowiedzi na pytania:
Co kupić?
Ile kupić?
Kiedy kupić?
Gdzie kupić?
Te decyzje są realizowane w następujący sposób:
musimy określić ilość i asortyment zakupywanych materiałów
wybór źródeł zaopatrzenia i wybór dostawców (konkretnych przeds.)
musimy ustalić termin dostaw do przeds
ustalenie warunków realizacji zamówienia
negocjowanie warunków handlowych i finansowych
wybór formy transportu (jak materiały mają być dostarczone do przeds)
określenie zasad reklamacji i zwrotu materiałów (mogą one nie odpowiadać normom)
ustalenie zasad komunikowania się między dostawcą i odbiorcą (dodatkowe ustalenia
z terminami dostaw)
W służbie marketingowej i logistycznej występują problemy:
analiza i badania rynku zaopatrzeniowego przeds (musimy wiedzieć kto produkuje, o
jakich parametrach terminowych, po jakiej cenie chce sprzedać)
złożenie ofert, sformułowanie ofert potencjalnym dostawcom
wybór najkorzystniejszego dostawcy
prowadzenie negocjacji
zawieranie kompletnej umowy o dostawę
Logistyka produkcji – jest lokalizowana między logistyka zaopatrzenia i logistyka
dystrybucji. Obejmuje wszystkie procesy i czynności, które są związane z zaopatrzeniem
stanowisk produkcyjnych w niezbędne materiały podstawowe, pomocnicze,
eksploatacyjne, a także procesy i czynności służbowe przekazywaniu wytworzonych
wyrobów gotowych do magazynów sprzedanych.
Ma ona szereg działań techniczno-organizacyjnych. Istnieje ściśle prowadzone między
procesami technologicznymi i procesami logistycznymi. To powiązanie ma miejsce w tak
zwanych branżach o charakterze aparaturowym (czyli proces odbywający się w branżach)
– przeds. chemicznych. Tu następuje zintegrowanie procesów technologicznych i
logistycznych. Przy projektowaniu przedsiębiorstw to trzeba uwzględnić aspekty
logistyczne.
Są dwa sposoby zaopatrywania stanowisk produkcyjnych:
I sposób – tradycyjny, klasyczny sposób to dostarczenie materiałów z własnego
magazynu z firmy X do stanowisk produkcyjnych. Ten sposób charakteryzuje się dłuższą
drogą dostaw.
II sposób – bezpośrednie dostawy od dostawców do stanowisk produkcyjnych. Jest to
metoda dostawy na czas. Określone elementy wyrobów gotowych powinno być
dostarczone w określonym rytmie czasowym. Ta metoda powstała w Japonii.
Ta metoda zapewnia korzyść:
nie ponosi się kosztów utrzymania zapasów
przyśpieszenie cyklu produkcyjnego – szybciej dokonujemy produkcji wyrobów
finalnych – czyli cykl produkcyjny się skraca
Wady metody dostawy na czas:
Wiele dostawców miało kłopoty finansowe i system dostawy na czas się załamał,
nastąpiło zahamowanie produkcji w przedsiębiorstwie. Przyjęto zmodyfikowane
rozwiązanie, że każdy element kooperacyjny wytwarza dwóch dostawców.
Cele szczegółowe logistyki produkcji:
zagwarantowanie ciągłości i rytmiczności procesów produkcji
minimalizacja zapasów produkcji w toku
skracanie cyklu produkcyjnego (należy realizować takie działania logistyczne, które
by zmniejszały przestoje, przerwy w produkcji) ważne są działania, które by
redukowały zbędne operacje technologiczne – ten cel musi być realizowany wspólnie
przez technologów i logistyków.
Logistyka dystrybucji – jest powiązana z rynkiem. To jeden z podsystemów
przedsiębiorstwa. Obejmują one wszystkie procesy i czynności związane z dostarczeniem
wyrobów gotowych odbiorcom, klientom.
Są tu dwa sposoby dostarczania gotowych wyrobów odbiorcom:
I sposób – powszechnie stosowany to dostarczenie wyrobów gotowych pośrednikom na
rynku sprzedaży np. przeds. handlu hurtowego
II sposób – dostarczenie wyrobów gotowych bezpośrednim odbiorcom np. dostarczenie
statków, dostarczenie samolotów pasażerskich liniom lotniczych – tu pomijamy całą sieć
pośrednikom.
Czynniki wpływające na charakter i skalę procesów i czynności logistycznych w
dystrybucji:
charakter działalności gospodarczej przedsiębiorstwa
przedmiot działalności gospodarczej – czy przeds. wytwarza dobra inwestycyjne
(maszyny, urządzenia) czy tylko dobra konsumpcyjne
pozycja przedsiębiorstwa na rynku – czy jest to mały przedsiębiorca, czy duża firma –
np. pozycja przeds. handlowego
Głównym celem logistyki dystrybucji – jest konieczność zapewnienia jak najszybszego
przebiegów procesów dystrybucji przy zachowaniu odpowiedniego poziomu obsługi
odbiorców i klientów – nie może się to odbywać kosztem obniżenia poziomu obsługi
odbiorców.
Cele szczegółowe:
minimalizacja czasu przebiegu procesów dystrybucji – aby produkt jak najszybciej
znalazł się u końcowego odbiorcy
poprawa standardów obsługi klienta
regulacja kosztów dystrybucji, przy coraz większej konkurencji firmy prześcigają się w
coraz to większej ofercie dostaw
wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku
Procesy i czynności logistyczne obejmowane przez logistykę dystrybucji:
obsługa zamówień
transport wyrobów gotowych
procesy magazynowania wyrobów gotowych
procesy pakowania i oznakowania wyrobów gotowych
zarządzenie zapasami wyrobów gotowych
kto realizuje wymienione procesy i czynności logistyczne
W praktyce wyróżniamy trzy sposoby realizacji procesów i czynności
logistycznych:
I sposób – zaczyna powoli dominować w świecie. Przedsiębiorstwo produkcyjne zaleca
wykonywanie wszystkich procesów i czynności logistycznych. Wyspecjalizowanym firmom
logistycznym np. logistycznym centrom dystrybucji – producent koncentruje się tylko na
produkcji wyrobów
II sposób – tradycyjny, od którego się odchodzi. Producent w całości własnymi siłami i
środkami redukuje procesy i czynności logistyczne dostarczające dystrybucji – musi
dysponować własnymi magazynami, wykwalifikowanymi pracownikami. Jest on
kosztowny i mało sprawny.
III sposób – mieszany. Część procesów i czynnikom logistycznymi realizuje producent
własnymi siłami, a część zleca wyspecjalizowanym firmom. W Polsce dominuje trzeci
sposób.
Korzyści stosowania podejścia systemowego w logistyce:
Zastosowanie podejścia systemowego w logistyce stworzyło silne podstawy
rozwiązywania wielu skomplikowanym problemów logistycznych w szczególności
umożliwiło inne podejście do projektowania przedsiębiorstw.
Podejście systemu w logistyce pozwala na opisanie i porównanie zróżnicowanych
systemów logistycznych za pomocą jednolitej technologii – oznacza to, że może
porównywać systemy logistyczne różnych przedsiębiorstw wytwarzających wyrób
finalny
Podejście systemowe pozwala uwzględnić w sposób kompleksowy różne
współzależności przy opisywaniu systemów logistycznych – chodzi o kompleksowe
ujęcie
Podejście systemowe pozwala wyjaśnić dotychczas słabo rozpoznawalne lub w ogóle
nie rozpoznawalne zależności między elementami systemów logistycznych
Podejście systemowe pozwala zapewnić decydentom odpowiednie podstawy
metodyczne do podejmowania decyzji logistycznych – chodzi o podejmowanie
trafnych decyzji, które by zapewniły efektywny przepływ materiałów i wyrobów
gotowych