Młody Technik
Hybrydowa Toyota
Luty 1999
Jeszcze tak niedawno wydawało się, że tzw. napęd hybrydowy prędko nie wyjdzie z prób i
badań, aby znaleźć się w seryjnie produkowanych samochodach. Jednak odleglejsza
przyszłość objawiła się już teraz, w postaci nowego pojazdu.
Największa japońska firma Toyota rozpoczęła seryjną produkcję samochodu nazwanego
Prius. W kwietniu zeszłego wyjechało z fabryki 4500 sztuk tych pojazdów, które można
spotkać w normalnym ruchu na japońskich drogach.
Z zewnątrz samochód wyróżnia się nowoczesną linią czterodrzwiowego nadwozia o długości
niewiele krótszej od Corolli, jest wysoki - 1490 mm i wysoko się w nim siedzi, gdyż poduszki
siedzeń usytuowano 570 mm od nawierzchni drogi. Łatwo do niego wsiąść i z niego wysiąść.
Wyposażenie wnętrza przewyższa to z Corolli i bliskie jest Camry.
Konstruktorzy przewidzieli wiele elementów z zakresu bezpieczeństwa: wzmocnienia
nadwozia absorbujące energię zderzenia, poduszki powietrzne z przodu i boczne przy
wszystkich siedzeniach, napinacze pasów bezpieczeństwa oraz tak skonstruowane siedzenia
by chroniły głowę i ramiona w razie kolizji. Jest sporo schowków i pojemny bagażnik, a
tapicerkę wykonano z wysokiej jakości materiałów. Zainstalowano też najwyższej klasy
środki łączności, np. telefon komórkowy, system nawigacji satelitarnej i telekartę dla opłat
autostradowych.
Świetnie wyposażony wewnątrz samochód wzbudza uznanie, ale dopiero deska rozdzielcza
nakazuje nam głębsze zastanowienie, że coś tu jest inaczej niż w "normalnym" samochodzie.
Wszystkie włączniki i wskaźniki typu wyświetlaczowego, umieszczono centralnie w górnej
części deski rozdzielczej. Dominują monitory - jeden z wszystkimi znanymi kontrolkami,
drugi - podający specyficzne informacje. Na kolorowym ekranie wyświetlany jest stan
naładowania akumulatorów i widać rysunki dwóch silników oraz strugi świetlne płynące po
ekranie, wskazujące od którego z nich pochodzi w danej chwili energia, poruszająca
samochód.
1
Dokładne obejrzenie pojazdu odsłania nam tajemnice. Za oparciem tylnego siedzenia,
umiejętnie, w pozycji pionowej ustawiono akumulatory. Z przodu, tam gdzie mieści się
zazwyczaj klasyczny silnik spalinowy, po uniesieniu tzw. maski (pokrywy komory silnika)
widzimy hybrydowy system napędowy - dwa silniki: benzynowy i obok niego umieszczony
elektryczny. Jednostka spalinowa ma 4 cylindry o łącznej pojemności 1500 cm3 i moc 50
KM. Prius nie potrzebuje zewnętrznego zasilania, energetycznie jest samowystarczalny.
Energia zmagazynowana w akumulatorach jest pobierana przez silnik elektryczny i
uzupełniana przez silnik benzynowy, pochodzi nawet z energii odzyskanej podczas
hamowania. Głównym dyspozytorem jest komputerowy przetwornik, który sam decyduje,
bez udziału kierowcy, co w danej chwili jest źródłem energii.
Jak działa układ hybrydowy Priusa? Po włączeniu stacyjki, przestawiamy dźwignię biegów w
pozycję drive (jazda do przodu) i w wyniku lekkiego naciśnięcia pedału przyspiesznika pojazd
rusza bezgłośnie. Pracuje silnik elektryczny, ale gdy gwałtowniej przyciskamy przyspiesznik
lub chcemy wjechać pod górę, włącza się silnik spalinowy. Pracuje on również wtedy, gdy
komputer zasygnalizuje duży spadek energii w akumulatorach - wtedy je ładuje. Tak więc
podczas ruszania i w trakcie jednostajnej jazdy pracuje silnik elektryczny, gdy zwiększamy
obciążenie (dodajemy "gazu"), od razu włącza się silnik spalinowy. Pracują wtedy dwa źródła
energii, a w momencie wytracania prędkości silnik spalinowy zostaje wyłączony.
Wspomaganie silnikiem spalinowym odbywa się cicho - że jest on włączony wiemy z
informacji wyświetlanej na kolorowym ekranie.
Operując z odpowiednim wyczuciem pedałem przyspiesznika, nawet w ruchu miejskim
nie spalimy powyżej 4 litrów benzyny na 100 km. Wytwórca podaje, że zużycie paliwa
utrzymuje się na poziomie 3,5 l/100 km i 50-litrowy zbiornik paliwa wystarczy na
przejechanie aż 1400 kilometrów. Mieszany, hybrydowy układ (silnik benzynowy i
2
elektryczny) redukuje o połowę emisję szkodliwych związków wydalanych ze spalinami.
Poza tym silnik spalinowy tak dopracowano, że jego głośność jest minimalna.
Toyota Prius w niczym więc nie przypomina hałaśliwego i zatruwającego środowisko,
używanego powszechnie samochodu. W Japonii została wyróżniona tytułami "Samochodu
Roku"i "Nowości Roku" Jest samochodem przyszłego stulecia.
Zdzisław Podbielski
(oprac. na podstawie materiałów fabrycznych)
3