1
WYMAGANIA
BEZPIECZE
Ń
STWA
BUDYNKÓW
DROGI EWAKUACYJNE
2
DROGA EWAKUACYJNA
Z pomieszcze
ń
przeznaczonych na pobyt
ludzi powinna by
ć
zapewniona mo
ż
liwo
ść
ewakuacji w bezpieczne miejsce na
zewn
ą
trz budynku lub do s
ą
siedniej strefy
po
ż
arowej, bezpo
ś
rednio albo drogami
komunikacji ogólnej, zwanymi dalej "drogami
ewakuacyjnymi". Z s
ą
siedniej strefy
po
ż
arowej powinno by
ć
wyj
ś
cie
bezpo
ś
rednio na zewn
ą
trz budynku lub
przez inn
ą
stref
ę
po
ż
arow
ą
.
3
Zastosowane techniczne
ś
rodki zabezpieczenia
przeciwpo
ż
arowego polegaj
ą
ce na:
1.
Zapewnieniu dostatecznej liczby i szeroko
ś
ci wyj
ść
ewakuacyjnych;
2.
Zachowaniu dopuszczalnej długo
ś
ci, szeroko
ś
ci i wysoko
ś
ci
przej
ść
oraz doj
ść
ewakuacyjnych;
3.
Zapewnieniu bezpiecznej po
ż
arowo obudowy i wydziele
ń
dróg
ewakuacyjnych oraz pomieszcze
ń
;
4.
Zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach
techniczno-budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym: na
stosowaniu urz
ą
dze
ń
zapobiegaj
ą
cych zadymieniu lub urz
ą
dze
ń
i
innych rozwi
ą
za
ń
techniczno-budowlanych zapewniaj
ą
cych
usuwanie dymu;
5.
Zapewnieniu o
ś
wietlenia awaryjnego (bezpiecze
ń
stwa i
ewakuacyjnego) oraz przeszkodowego w obiektach, w których
jest ono niezb
ę
dne do ewakuacji ludzi;
6.
Zapewnieniu mo
ż
liwo
ś
ci rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i
komunikatów głosowych poprzez d
ź
wi
ę
kowy system
ostrzegawczy w budynkach, dla których jest on wymagany.
4
PRZEJ
Ś
CIE EWAKUACYJNE
W pomieszczeniach, od najdalszego
miejsca, w którym mo
ż
e przebywa
ć
człowiek, do wyj
ś
cia ewakuacyjnego na
drog
ę
ewakuacyjn
ą
lub do innej strefy
po
ż
arowej albo na zewn
ą
trz budynku,
powinno by
ć
zapewnione przej
ś
cie, zwane
dalej "przej
ś
ciem ewakuacyjnym".
5
6
• Przej
ś
cie ewakuacyjne mo
ż
e prowadzi
ć
ł
ą
cznie tylko przez trzy pomieszczenia. W
takim wypadku wymagania w zakresie
klasy odporno
ś
ci ogniowej nie dotycz
ą
ś
cianek działowych oddzielaj
ą
cych od
siebie te pomieszczenia. Długo
ść
przej
ś
cia okre
ś
la si
ę
jako sum
ę
przej
ść
w
poszczególnych pomieszczeniach.
• Przej
ś
cie ewakuacyjne z innego pomieszczenia
mo
ż
e prowadzi
ć
przez pomieszczenie
zagro
ż
one wybuchem, ale tylko wówczas kiedy
obydwa pomieszczenia s
ą
powi
ą
zane
funkcjonalnie.
• Je
ż
eli z przewidywanego przeznaczenia
pomieszczenia nie wynika jednoznacznie
sposób jego zagospodarowania, projektowa
długo
ść
przej
ś
cia ewakuacyjnego nie mo
ż
e by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
80% powy
ż
szych długo
ś
ci.
2
7
Dopuszczalna długo
ść
przej
ś
cia ewakuacyjnego wynosi:
•
w strefach ZL - 40 m,
•
w strefach po
ż
arowych PM o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia
ogniowego przekraczaj
ą
cej 500 MJ/m2 w budynku o
wi
ę
cej ni
ż
jednej kondygnacji nadziemnej - 75 m,
•
w strefach po
ż
arowych PM o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia
ogniowego nieprzekraczaj
ą
cej 500 MJ/m2 w
budynku o wi
ę
cej ni
ż
jednej kondygnacji nadziemnej
oraz w strefach po
ż
arowych PM w budynku o jednej
kondygnacji nadziemnej bez wzgl
ę
du na g
ę
sto
ść
obci
ąż
enia ogniowego - 100 m,
•
w pomieszczeniu zagro
ż
onym wybuchem - 40 m.
8
Długo
ś
ci przej
ść
ewakuacyjnych mog
ą
by
ć
powi
ę
kszone
pod warunkiem zastosowania:
•
stałych urz
ą
dze
ń
ga
ś
niczych wodnych - o
50%,
•
samoczynnych urz
ą
dze
ń
oddymiaj
ą
cych
uruchamianych za pomoc
ą
systemu
wykrywania dymu - o 50%,
•
w pomieszczeniach o wysoko
ś
ci
przekraczaj
ą
cej 5 m - o 25%.
Powi
ę
kszenia podlegaj
ą
sumowaniu.
9
Szeroko
ść
przej
ś
cia ewakuacyjnego
•
Szeroko
ść
przej
ś
cia ewakuacyjnego w
pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt
ludzi nale
ż
y oblicza
ć
proporcjonalnie do
liczby osób, do których ewakuacji ono
słu
ż
y, przyjmuj
ą
c co najmniej 0,6 m na
100 osób, lecz nie mniej ni
ż
0,9 m, a w
przypadku
przej
ś
cia
słu
żą
cego
do
ewakuacji do 3 osób - nie mniej ni
ż
0,8
m.
10
Wymagania ewakuacyjne dla
pomieszcze
ń
1. sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-
rozrywkowych, poczekalni, holi,
ś
wietlic itp.
1m
2
/osob
ę
,
2. pomieszcze
ń
handlowo-usługowych - 4 m
2
/osob
ę
,
3. pomieszcze
ń
administracyjno-biurowych -
5m
2
/osob
ę
,
4. archiwów, bibliotek itp. - 7 m
2
/osob
ę
,
5. magazynów - 30 m
2
/osob
ę
.
11
Pomieszczenie powinno mie
ć
co najmniej dwa wyj
ś
cia
ewakuacyjne w przypadkach, gdy:
• jest przeznaczone do jednoczesnego przebywania w
nim ponad 50 osób, a w strefie po
ż
arowej ZL II - ponad
30 osób,
• znajduje si
ę
w strefie po
ż
arowej ZL, a jego powierzchnia
przekracza 300 m2,
• znajduje si
ę
w strefie po
ż
arowej PM o g
ę
sto
ś
ci
obci
ąż
enia ogniowego powy
ż
ej 500 MJ/m2, a jego
powierzchnia przekracza 300 m2,
• znajduje si
ę
w strefie po
ż
arowej PM o g
ę
sto
ś
ci
obci
ąż
enia ogniowego do 500 MJ/m2, a jego
powierzchnia przekracza 1000 m2,
• jest zagro
ż
one wybuchem, a jego powierzchnia
przekracza 100 m2.
Dwa wyj
ś
cia
12
• Wyj
ś
cia ewakuacyjne musz
ą
by
ć
oddalone
od siebie o co najmniej 5 m, co ma na celu
ograniczenie mo
ż
liwo
ś
ci wzajemnego
utrudniania ruchu ludzi opuszczaj
ą
cych
pomieszczenie.
3
13
14
Wyj
ś
cie ewakuacyjne, które powinny otwiera
ć
si
ę
na
zewn
ą
trz z pomieszcze
ń
:
1. zagro
ż
onych wybuchem,
2. do których jest mo
ż
liwe niespodziewane przedostanie
si
ę
mieszanin wybuchowych lub substancji truj
ą
cych,
dusz
ą
cych b
ą
d
ź
innych, mog
ą
cych utrudni
ć
ewakuacj
ę
,
3. przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad
50 osób; wymaganie to nie dotyczy zakładów
poprawczych i schronisk dla nieletnich oraz budynków
zlokalizowanych na terenie zakładów karnych i aresztów
ś
ledczych;
4. przeznaczonych dla ponad 6 osób o ograniczonej
zdolno
ś
ci poruszania si
ę
; wymaganie to nie dotyczy
zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich oraz
budynków zlokalizowanych na terenie zakładów karnych
i aresztów
ś
ledczych.
15
Doj
ś
cia ewakuacyjne
Doj
ś
cie ewakuacyjne jest to droga, jak
ą
musi przeby
ć
człowiek od wyj
ś
cia z
pomieszczenia na drog
ę
ewakuacyjn
ą
, do
wyj
ś
cia do innej strefy po
ż
arowej lub na
zewn
ą
trz budynku, a wi
ę
c do miejsca
bezpiecznego, gdzie nie b
ę
dzie on
nara
ż
ony na mo
ż
liwo
ść
oddziaływania
po
ż
aru (ognia, dymu).
16
Szeroko
ść
poziomej drogi ewakuacyjnej
Szeroko
ść
poziomych dróg ewakuacyjnych nale
ż
y oblicza
ć
proporcjonalnie do liczby osób mog
ą
cych
przebywa
ć
jednocze
ś
nie na danej kondygnacji budynku, przyjmuj
ą
c co najmniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie
mniej ni
ż
1,4 m.
Dopuszcza si
ę
zmniejszenie szeroko
ś
ci poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, je
ż
eli jest ona przeznaczona do
ewakuacji nie wi
ę
cej ni
ż
20 osób.
W ka
ż
dym przypadku wymagane jest obecnie, aby skrzydła drzwi stanowi
ą
cych wyj
ś
cie na drog
ę
ewakuacyjn
ą
po ich całkowitym otwarciu, nie zmniejszały wymaganej szeroko
ś
ci tej drogi.
17
Wysoko
ść
poziomej drogi ewakuacyjnej
Wysoko
ść
drogi ewakuacyjnej powinna wynosi
ć
co najmniej 2,2 m, przy czym dopuszcza si
ę
obecnie mo
ż
liwo
ść
lokalnego obni
ż
enia, ale tylko do 2,0 m i pod warunkiem,
ż
e długo
ść
obni
ż
onego odcinka drogi nie b
ę
dzie wi
ę
ksza
ni
ż
1,5 m.
Korytarze stanowi
ą
ce drog
ę
ewakuacyjn
ą
w strefach po
ż
arowych ZL powinny by
ć
podzielone na odcinki
nie dłu
ż
sze ni
ż
50 m przy zastosowaniu przegród z drzwiami dymoszczelnymi lub innych urz
ą
dze
ń
technicznych zapobiegaj
ą
cych rozprzestrzenianiu si
ę
dymu.
18
Pionowe drogi ewakuacyjne
Graniczne wymiary schodów stałych w budynkach o ró
ż
nym
przeznaczeniu
4
19
Pionowe drogi ewakuacyjne
Graniczne wymiary schodów stałych w budynkach
a) Ogólny schemat wymiarowy
20
Pionowe drogi ewakuacyjne
Graniczne wymiary schodów stałych w budynkach
b) Schody trójbiegowe
21
Doj
ś
cia ewakuacyjne
Dopuszczalne długo
ś
ci doj
ść
ewakuacyjnych w strefach
po
ż
arowych
Oznaczenia w tabeli:
* W tym nie wi
ę
cej ni
ż
20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej.
Wskazana w tabeli dopuszczalna długo
ść
doj
ś
cia ewakuacyjnego przy co najmniej 2 doj
ś
ciach dotyczy doj
ś
cia najkrótszego. Drugie
doj
ś
cie powinno mie
ć
długo
ść
nie wi
ę
ksz
ą
ni
ż
podwojona dopuszczalna długo
ść
doj
ś
cia najkrótszego. Oba doj
ś
cia na
ż
adnym
odcinku nie powinny si
ę
pokrywa
ć
ani krzy
ż
owa
ć
.
22
Doj
ś
cia ewakuacyjne
23
Doj
ś
cia ewakuacyjne
24
Doj
ś
cia ewakuacyjne. Wej
ś
cie do innej strefy
po
ż
arowej
5
25
Doj
ś
cia ewakuacyjne. Wej
ś
cie do innej strefy
po
ż
arowej
26
Doj
ś
cia ewakuacyjne
27
Doj
ś
cia ewakuacyjne
28
Długo
ś
ci doj
ść
ewakuacyjnych, o których mowa
w tabeli , mog
ą
by
ć
powi
ę
kszone pod warunkiem
ochrony:
•
strefy po
ż
arowej stałymi urz
ą
dzeniami
ga
ś
niczymi wodnymi - o 50%,
•
drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urz
ą
dzeniami
oddymiaj
ą
cymi uruchamianymi za pomoc
ą
systemu wykrywania dymu - o 50%.
Przy jednoczesnym stosowaniu tych urz
ą
dze
ń
długo
ść
doj
ś
cia mo
ż
e by
ć
powi
ę
kszona o 100%.
29
Szeroko
ść
drzwi EWAKUACYJNYCH
Ł
ą
czn
ą
szeroko
ść
drzwi w
ś
wietle stanowi
ą
cych
wyj
ś
cia ewakuacyjne z pomieszczenia nale
ż
y
obecnie oblicza
ć
proporcjonalnie do liczby osób
mog
ą
cych przebywa
ć
w nim równocze
ś
nie,
przyjmuj
ą
c co najmniej 0,6 m szeroko
ś
ci na 100
osób, przy czym najmniejsza szeroko
ść
drzwi w
ś
wietle o
ś
cie
ż
nicy powinna wynosi
ć
0,9 m, a w
przypadku drzwi słu
żą
cych do ewakuacji do 3
osób - 0,8 m.
30
6
31
32
33
Drzwi rozsuwane
- mog
ą
stanowi
ć
wyj
ś
cia na drogi ewakuacyjne, a tak
ż
e by
ć
stosowane na drogach ewakuacyjnych,
je
ż
eli s
ą
przeznaczone nie tylko do celów
ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:
otwieranie automatyczne i r
ę
czne bez
mo
ż
liwo
ś
ci ich blokowania,
samoczynne ich rozsuni
ę
cie i pozostanie
w pozycji otwartej w razie po
ż
aru lub
awarii drzwi.
34
35
Drzwi stanowi
ą
ce wyj
ś
cie ewakuacyjne z pomieszczenia, w którym
mo
ż
e przebywa
ć
jednocze
ś
nie wi
ę
cej ni
ż
300 osób, oraz drzwi na
drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia, powinny by
ć
wyposa
ż
one w
urz
ą
dzenia przeciwpaniczne.
36
Wyj
ś
cie ewakuacyjne, które powinny otwiera
ć
si
ę
na zewn
ą
trz
budynku przeznaczonego dla wi
ę
cej ni
ż
50
osób, za wyj
ą
tkiem budynku wpisanego do
rejestru zabytków; wymaganie to nie dotyczy
budynków zlokalizowanych na terenie
zakładów karnych i aresztów
ś
ledczych.
7
37
• Korytarze stanowi
ą
ce drog
ę
ewakuacyjn
ą
w strefach
po
ż
arowych ZL powinny by
ć
podzielone na odcinki nie
dłu
ż
sze ni
ż
50 m przy zastosowaniu przegród z drzwiami
dymoszczelnymi lub innych urz
ą
dze
ń
technicznych
zapobiegaj
ą
cych rozprzestrzenianiu si
ę
dymu.
Wymaganie to nie dotyczy budynków i pomieszcze
ń
przeznaczonych do zakwaterowania osób osadzonych.
• Wymaganie to nie dotyczy korytarzy, na których
zastosowano rozwi
ą
zania techniczno-budowlane
zabezpieczaj
ą
ce przed zadymieniem (jako bardziej
skuteczne). Przegrody dymoszczelne powinny by
ć
wykonane z materiałów niepalnych i zastosowane,
zarówno nad sufitami podwieszonymi, jak i pod
podłogami podniesionymi, powy
ż
ej poziomu stropu lub
podło
ż
a.
• Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w których
zastosowano pochylnie lub stopnie umo
ż
liwiaj
ą
ce
pokonanie ró
ż
nicy poziomów, powinny by
ć
wyra
ź
nie
oznakowane.
38
39
Pionowe drogi ewakuacyjne
Graniczne wymiary schodów stałych w budynkach o ró
ż
nym
przeznaczeniu
• Szeroko
ść
u
ż
ytkow
ą
schodów stałych
mierzy si
ę
mi
ę
dzy wewn
ę
trznymi
kraw
ę
dziami por
ę
czy, a w przypadku
balustrady jednostronnej - mi
ę
dzy
wyko
ń
czon
ą
powierzchni
ą ś
ciany a
wewn
ę
trzn
ą
kraw
ę
dzi
ą
por
ę
czy tej
balustrady. Szeroko
ś
ci te nie mog
ą
by
ć
ograniczane przez zainstalowane
urz
ą
dzenia oraz elementy budynku.
40
Pionowe drogi ewakuacyjne
W takich budynkach, jak:
•
niski (N), zawieraj
ą
cy stref
ę
po
ż
arow
ą
ZL II,
•
ś
redniowysoki (SW), zawieraj
ą
cy stref
ę
po
ż
arow
ą
ZL I, ZL
II, ZL III lub ZL V
(wymaganie to nie dotyczy budynków i pomieszcze
ń
przeznaczonych do zakwaterowania osób osadzonych),
•
niski (N) lub
ś
redniowysoki (SW), zawieraj
ą
cy stref
ę
po
ż
arow
ą
PM o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego powy
ż
ej
500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagro
ż
one wybuchem,
powinna by
ć
co najmniej jedna klatka schodowa
obudowana i zamykana drzwiami oraz wyposa
ż
ona w
urz
ą
dzenia zapobiegaj
ą
ce zadymieniu lub słu
żą
ce do
usuwania dymu.
41
Pionowe drogi ewakuacyjne
W budynku wysokim (W) i wysoko
ś
ciowym
(WW) powinny by
ć
co najmniej
dwie klatki
schodowe obudowane i oddzielone od
poziomych dróg komunikacji ogólnej oraz
pomieszcze
ń
przedsionkiem
przeciwpo
ż
arowym
42
PRZEDSIONEK PRZECIWPO
Ż
AROWY
8
43
• Przedsionek przeciwpo
ż
arowy powinien mie
ć
wymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni
ż
1,4x1,4 m;
ś
ciany i strop stanowi
ą
ce obudow
ę
przedsionka powinny by
ć
wykonane z
materiałów niepalnych i posiada
ć
klas
ę
odporno
ś
ci ogniowej co najmniej EI 60;
przedsionek powinien by
ć
zamykany drzwiami i
wentylowany co najmniej grawitacyjnie z
zastrze
ż
eniem § 246 ust. 2 i 3 "warunków
technicznych". Przewody elektroenergetyczne
prowadzone przez przedsionek - z wyj
ą
tkiem
wykorzystywanych w przedsionku - wymagaj
ą
odpowiedniego zabezpieczenia w postaci
niepalnych osłon lub obudowy o klasie
odporno
ś
ci ogniowej co najmniej EI 60.
44
45
46