3-2. PROJEKTOWANIE ERGONOMICZNE

dr inz. Jerzy Slowikowski

3-2.1. Projektowanie a zawód specjalisty do spraw

bezpieczenstwa i higieny pracy

Pojecie „projektowanie” mozna bezposrednio wyprowadzic z zasad prakseologii,
zajmujacej sie ogólna teoria sprawnego dzialania. Wedlug Gasparskiego

[1]

projektowanie sluzy koncepcyjnemu przygotowaniu zmiany. Jak wiec specjalista ds.
bezpieczenstwa i higieny pracy, którego celem jest zmiana warunków pracy na lepsze,
moze posluzyc sie projektowaniem, by te zmiane skutecznie wprowadzic? Czy mialby
sam projektowac? Nie jest do tego z pewnoscia predestynowany, a co za tym idzie -
przygotowany. Nie jest takze - jak nikt poza projektantem - uprawniony do przerabiania
(na wlasna odpowiedzialnosc i ryzyko!) dowolnych urzadzen i maszyn, byloby to bowiem
dzialanie niekompetentne i niebezpieczne w skutkach. Z kim zatem i w jaki sposób ma
wspóldzialac? Na te i inne towarzyszace pytania ma dac odpowiedz ten rozdzial.

Specjalista ds. bezpieczenstwa i higieny pracy dziala w sferze eksploatacji srodków
technicznych skladajacych sie na srodowisko pracy. Srodki te, z reguly, zostaly
wytworzone (a jeszcze wczesniej - zaprojektowane) gdzie indziej, przewaznie poza
strefa jego dzialania i w stanie gotowym sprowadzone oraz zainstalowane w jego
zakladzie pracy. Jakze wiec ma realizowac owa zmiane, do której jest powolany? W celu
rozstrzygniecia tego problemu wypada przede wszystkim odwolac sie do istniejacych
przepisów definiujacych zawód. Otóz do zadan zawodowych specjalisty ds.
bezpieczenstwa i higieny pracy nalezy:

analiza stanu
przedstawianie propozycji i zglaszanie wniosków
wspólpraca z innymi sluzbami i instytucjami w celu ich realizacji.

Specjalista ds. bezpieczenstwa i higieny pracy musi umiec oceniac pod katem swojej
specjalnosci:

oddawane lub/i bedace w eksploatacji obiekty i urzadzenia
ich zalozenia i dokumentacje projektowa
produkowane wyroby.

Tak wiec projektowanie, jako bezposrednie wprowadzanie przez specjaliste ds.
bezpieczenstwa i higieny pracy zmian konstrukcyjnych w istniejacych maszynach i
urzadzeniach, nie jest od niego wymagane i - nie tylko ze wzgledów formalnoprawnych -
nie wchodzi w rachube. Jednakze wplyw specjalisty ds. bezpieczenstwa i higieny pracy
na zmiane (tj. poprawe) warunków pracy moze i powinien byc - zgodnie z oczekiwaniami
- znaczacy. Skoro wedlug wszelkich regul obowiazujacych w dzialalnosci wytwórczo-
technicznej, wszystkie cechy produktu zawarte sa w projekcie, a za projekt odpowiada
projektant, specjaliscie ds. bezpieczenstwa i higieny pracy pozostaje wkroczyc w
proces projektowania, by interweniowac w pore i u zródla.

<- Poprzedni podrozdzial

|

Nastepny podrozdzial ->

M3-2

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Strona 1