monter instalacji i urzadzen sanitarnych 713[02] z4 04 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Wojciech Grzegorczyk

Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji

713[02].Z4.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
dr inż. Krystyna Krygier
dr inż. Marian Rubik

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Marzena Więcek

Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[02].Z4.04
„Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji” zawartej w modułowym programie
nauczania dla zawodu monter instalacji i urządzeń sanitarnych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Instalacje i urządzenia wentylacyjne

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Instalacje i urządzenia klimatyzacyjne

5.2.1. Ćwiczenia 16
5.3.Regulacja, odbiór i eksploatacja instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej

5.3.1. Ćwiczenia 18
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Montaż instalacji wentylacyjnej

i klimatyzacji”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole
kształcącej w zawodzie monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02].
W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne,
− wykaz umiejętności, które uczeń powinien opanować po przeprowadzeniu zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności

praktycznych,

− wykaz literatury, z której uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym
uwzględnieniem:

− pokazu z objaśnieniem,
− tekstu przewodniego,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne procesu nauczania mogą być zróżnicowane, począwszy od pracy
samodzielnej uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się, zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcję dla nauczyciela,
− instrukcję dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.
− test „próba pracy”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

713[02].Z4

Technologia montażu instalacji

wentylacyjnych i klimatyzacyjnych

713[02].Z1/2/3/4.01

Prace przygotowawczo – zakończeniowe
przy wykonywaniu instalacji sanitarnych

713[02].Z1/2/3/4.03

Montaż instalacji z rur miedzianych

713[02].Z1/2/3/4.02

Montaż instalacji z rur stalowych

713[02].Z4.04

Montaż instalacji wentylacyjnej i

klimatyzacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− rozpoznawać rodzaje instalacji,
− wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe przy montażu instalacji,
− rozróżniać łączniki do połączeń rozłącznych i nierozłącznych stosowane w instalacjach

wykonywanych ze stali, miedzi i tworzyw sztucznych,

− oceniać stan techniczny rur i łączników używanych do montażu,
− wykonywać połączenia rozłączne rur instalacyjnych stalowych, miedzianych

i tworzywowych,

− wykonywać połączenia nierozłączne rur instalacyjnych stalowych metodą spawania

gazowego,

− wykonywać podstawowe operacje obróbki materiałów stalowych, miedzianych i z

tworzyw sztucznych, stosowanych w instalacjach sanitarnych,

− mocować elementy instalacji do przegród budynku,
− prowadzić instalacje różnymi sposobami,
− stosować terminologię budowlaną,
− przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać zagrożenia i im zapobiegać,
− stosować w praktyce procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
− odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
− posługiwać się dokumentacją budowlaną,
− wykonywać przedmiary i obmiary robót,
− wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
− organizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

− wykonać prace podczas montażu instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji zgodnie

z obowiązującymi przepisami bhp i ochrony ppoż.,

− przygotować na podstawie wykazu elementy potrzebne do montażu instalacji

wentylacyjnej i klimatyzacji,

− ocenić stan techniczny elementów instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji,
− przygotować elementy instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji,
− zmontować kanały wentylacji grawitacyjnej,
− zamontować kratki nawiewne i wywiewne,
− zamontować podstawy dachowe,
− sprawdzić prawidłowość działania wentylacji grawitacyjnej,
− zamontować elementy i urządzenia wentylacji mechanicznej: przewody, elementy

zakańczające układy wentylacyjne, urządzenia do oczyszczania powietrza, nagrzewnice
powietrza, chłodnice powietrza, wentylatory, elementy uzupełniające, aparaturę kontrolno-
pomiarową instalacji, wywietrzniki,

− zamontować centrale klimatyzacyjne,
− zamontować klimatyzatory,
− skontrolować pracę poszczególnych elementów instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji,
− wykonać naprawy planowo-zapobiegawcze,
− konserwować instalację wentylacyjną i klimatyzacji,
− dobierać zespoły i części zamienne,
− zastosować narzędzia i urządzenia kontrolno-pomiarowe do wykonania odbioru instalacji

wentylacyjnej i klimatyzacji,

− przygotować instalację wentylacyjną i klimatyzacji do badań i odbioru,
− dokonać przeglądu wstępnego instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji,
− wykonać czynności związane z badaniami odbiorczymi instalacji wentylacyjnej

i klimatyzacji,

− wykonać czynności związane z odbiorami międzyoperacyjnymi instalacji wentylacyjnej

i klimatyzacji,

− wykonać czynności związane z odbiorem końcowym instalacji wentylacyjnej

i klimatyzacji,

− posłużyć się dokumentacją techniczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]
Moduł: Technologia

montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 713[02].Z4

Jednostka modułowa: Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji 713[02].Z4.04

Temat: Dobór klimatyzatora zapewniającego warunki komfortu cieplnego
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności doboru urządzeń klimatyzacyjnych
zapewniających warunki komfortu cieplnego w pomieszczeniach (na podstawie
katalogów firmowych).
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− posłużyć się dokumentacją techniczną urządzeń klimatyzacyjnych,
− dobrać urządzenie klimatyzacyjne spełniające wymagania użytkownika,
− sporządzić kalkulację cenową,
− wskazać wady i zalety wybranego urządzenia klimatyzacyjnego,
− określić parametry techniczne urządzenia klimatyzacyjnego,
− określić sposób montażu urządzenia,
− porównać zaproponowane rozwiązanie z innymi,
− ocenić dokonany wybór pod kątem zgodności z założeniami.
Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Czas: 45 minut.
Środki dydaktyczne:

− katalogi wybranych firm zajmujących się dystrybucją lub produkcją urządzeń

klimatyzacyjnych,

− instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− arkusz papieru formatu A 4,
− ołówek,
− długopis,
− gumka,
− literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Sformułowanie tematu, omówienie celów zajęć.
3. Przypomnienie podstawowych informacji dotyczących doboru urządzeń

klimatyzacyjnych, ich typów i przeznaczenia.

4. Zapoznanie uczniów z kryteriami oceny i wymaganiami zawartymi w instrukcji

do wykonania zadania.

5. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
6. Wydanie uczniom niezbędnych materiałów: katalogów firm branżowych i instrukcji do

wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Realizacja tematu:

− Każdy uczeń zapoznaje się z katalogami branżowymi.
− Każdy uczeń dobiera urządzenie zgodne z zadanymi instrukcją parametrami

technicznymi i przeznaczeniem urządzenia oraz wymaganiami związanymi
z lokalizacją w pomieszczeniu.

− Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga dobrać urządzenie najlepiej spełniające

określone wymagania. Sugeruje najlepsze rozwiązania.

8. Po wyborze urządzenia uczeń dokonuje analizy, wskazuje wady i zalety wybranego

rozwiązania, na arkuszu papieru zapisuje informacje wymagane instrukcją ćwiczenia.

9. Uczeń wskazuje mocne i słabe punkty swojej pracy.
10. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy dokonana analiza i informacje podane

w pracy są zgodne z założeniami.

11. Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania.
12. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat odbioru instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych.
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi:
Jakie wymagania muszą być spełnione, aby prawidłowo dokonać odbioru urządzeń?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety oceniające sposób prowadzenia zajęć i nabytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]
Moduł:

Technologia montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 713[02].Z4

Jednostka modułowa:

Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji 713[02].Z4.04

Temat: Montaż monoblokowego (kompaktowego) klimatyzatora
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności montowania urządzeń klimatyzacyjnych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− odczytać dokumentację techniczną zadania,
− zorganizować stanowisko do montażu klimatyzatora zgodnie z zasadami

bezpieczeństwa i higieny pracy,

− zgromadzić niezbędne materiały, sprzęt i narzędzia do montażu klimatyzatora,
− określić miejsce montażu klimatyzatora w ścianie budynku zgodnie z wytycznymi

technicznymi,

− wykonać otwór w przegrodzie do osadzenia klimatyzatora,
− osadzić klimatyzator w przygotowanym otworze,
− wykonać prace wykończeniowe po osadzeniu klimatyzatora w otworze,
− włączyć klimatyzator do zasilania elektrycznego pod nadzorem uprawnionej osoby,
− dokonać pod nadzorem uprawnionej osoby rozruchu klimatyzatora,
− zaprezentować wykonane ćwiczenie,
− dokonać oceny ćwiczenia.

Metody nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,
− metoda tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Czas: 90 minut.
Środki dydaktyczne:

− dokumentacja techniczna z instrukcją zadania,
− klimatyzator typu okiennego,
− przymiar taśmowy,
− przymiar składany,
− poziomnica,
− suwmiarka,
− kątowniki,
− drabina,
− młotek,
− przecinak,
− rylec,
− wiertarka z kompletem wierteł, cegły ceramiczne pełne,
− wapno,
− cement,
− woda,
− skrzynia drewniana lub metalowa,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− kielnia,
− paca,
− środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne,
− instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem ćwiczenia jest montaż klimatyzatora kompaktowego.

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą tekstu przewodniego.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Jakie parametry powietrza w pomieszczeniu ulegają zmianie po zainstalowaniu

klimatyzatora?

2. Jakie są podstawowe podzespoły klimatyzatora?
3. Gdzie powinien być zlokalizowany klimatyzator kompaktowy?
4. W jaki sposób montowany jest klimatyzator w przegrodzie budowlanej?
5. Jakie zasady bhp i ppoż. obowiązują podczas montażu urządzeń klimatyzacyjnych?

PLANOWANIE
1. Ustal, jakim sprzętem i narzędziami będziesz posługiwał się podczas montażu

klimatyzatora,

2. Ustal, jakie kolejne czynności wykonasz przy osadzaniu klimatyzatora w przegrodzie?
3. Ustal, w jaki sposób dokonasz czynności wykończeniowych po zamontowaniu

klimatyzatora,

4. Ustal, jakie środki ochrony osobistej będą niezbędne przy wykonywaniu czynności

wykończeniowych związanych z naruszeniem struktury przegrody.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty fazy planowania ćwiczenia z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Zapisz kolejność czynności związanych z osadzeniem klimatyzatora w przegrodzie

budowlanej i kolejność prac wykończeniowych.

2. Zapisz, jaki sprzęt, narzędzia i materiały będą niezbędne do wykonania prac

montażowych i wykończeniowych.

3. Zaopatrz się w środki ochrony osobistej.
4. Dokonaj trasowania miejsca montażu klimatyzatora.
5. Wykonaj otwór w przegrodzie do osadzenia klimatyzatora.
6. Zamocuj klimatyzator w przegrodzie zgodnie z dokumentacją techniczną.
7. Sprawdź poziom i pion montowanego urządzenia osadzonego w murze.
8. Wykonaj prace wykończeniowe.
9. Uporządkuj stanowisko pracy.
10. Zaprezentuj sposób wykonania ćwiczenia i napotkane trudności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie wykonano zaplanowane czynności?
2. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy?
3. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe, ważne
umiejętności zostały nabyte, jakie wystąpiły nieprawidłowości oraz jak ich unikać.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Uruchamianie urządzeń klimatyzacyjnych”.
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi:
Kiedy wolno uruchomić urządzenia klimatyzacyjne, kto je wykonuje, jakie dokumenty są
niezbędne do odbioru urządzenia klimatyzacyjnego?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety oceniające sposób prowadzenia zajęć, trudności podczas

wykonywania zadania i nabyte umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Instalacje i urządzenia wentylacyjne

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj fragment instalacji wentylacyjnej z blachy stalowej ocynkowanej o przekroju

prostokątnym zgodnie z Instrukcją zawartą w dokumentacji zadania. Zamocuj wykonany
fragment instalacji do przegrody budowlanej.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją zadania,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) zgromadzić przewody i łączniki do wykonania ćwiczenia,
5) dobrać sprzęt, narzędzia, materiały i środki ochrony osobistej,
6) wyposażyć się w środki ochrony osobistej,
7) sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi monterskich,
8) dobrać uchwyty i wsporniki do zamocowania fragmentu instalacji wentylacyjnej do

przegrody budowlanej,

9) ocenić jakość przewodów, łączników i wsporników do mocowania,
10) dokonać trasowania przewodów na przegrodzie budowlanej,
11) przyciąć profil odpowiednio do wymiaru kanału po odliczeniu narożników,
12) profil i narożniki połączyć ze sobą do zatrzaśnięcia,
13) zatknąć kołnierz na odcinek kanału,
14) połączyć kołnierz z odcinkiem kanału za pomocą spawania punktowego, punktowania lub

nitowania,

15) narożnik z profilem zespawać lub przypunktować,
16) nakleić taśmę uszczelniającą lub inne uszczelnienie korkowe, tworzywowe,
17) odcinki przewodu skręcić na narożnikach za pomocą 4 śrub sześciokątnych M 12x25 lub

M 8x20,

18) wykonać pozostałe połączenia w opisany wyżej sposób,
19) na przewody założyć szynę montażową i zamocować ją do przewodów,
20) wykonać otwory w przegrodzie na wymiar prętów mocujących,
21) oczyścić otwory,
22) zamocować wykonany fragment instalacji do przegrody budowlanej,
23) sprawdzić poprawność wykonanego fragmentu instalacji z dokumentacją,
24) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
25) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– instrukcja wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,
– suwmiarka,
– punktak,
– rysik traserski,
– poziomnica,
– taśma stalowa miernicza,
– ołówek do znakowania,
– nożyce do cięcia prostego,
– obcęgi,
– komplet kluczy widełkowych,
– komplet kluczy nasadowych,
– komplet wkrętaków sześciokątnych,
– wiertarka ręczna z kompletem wierteł widiowych,
– komplet butli i palników do spawania gazowego,
– młotek ślusarski,
– pilnik z trzonkiem – płaski,
– piłka,
– szlifierka ręczna,
– śruby,
– odcinki rur kanałowych prostokątnych z blachy ocynkowanej,
– łączniki z blachy stalowej,
– profile stalowe,
– taśma uszczelniająca,
– drabina,
– rękawice ochronne,
– kask,
– okulary ochronne,
− literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Zamontuj okap nadkuchenny wyposażony w wentylator wyciągowy i podłącz go do

kanału wentylacyjnego, zgodnie z dokumentacją zawartą w Instrukcji.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) wyposażyć się w środki ochrony osobistej,
7) sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi monterskich,
8) wyznaczyć miejsce mocowania okapu do przegrody,
9) zamocować okap nadkuchenny do przegrody sprawdzając, czy jest zamocowany

poziomo,

10) dobrać uchwyty i wsporniki do zamocowania fragmentu instalacji wentylacyjnej do

przegrody budowlanej,

11) ocenić jakość przewodów, łączników i wsporników do mocowania,
12) dokonać trasowania przewodów na przegrodzie budowlanej,
13) zamocować uchwyty do przewodów,
14) przyciąć przewody na wymiar,
15) usunąć ostre krawędzie,
16) połączyć przewody tak, aby uzyskać drożną i szczelną instalację,
17) podłączyć przewody do okapu i otworu wentylacyjnego,
18) sprawdzić poziome i pionowe prowadzenie przewodu,
19) sprawdzić poprawność wykonanego fragmentu instalacji z dokumentacją,
20) podłączyć silnik elektryczny wentylatora do sieci sprawdzając, czy jest prawidłowe

uziemienie,

21) uruchomić wentylator,
22) sprawdzić poprawność pracy wentylatora oceniając poziom hałasu,
23) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
24) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcja wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,
− suwmiarka,
− punktak,
− rysik traserski,
− poziomnica,
− taśma stalowa miernicza,
− ołówek do znakowania,
− nożyce do cięcia prostego,
− komplet kluczy widełkowych,
− komplet kluczy nasadowych,
− komplet wkrętaków sześciokątnych,
− wiertarka ręczna z kompletem wierteł widiowych,
− pilnik z trzonkiem – płaski,
− piłka,
− szlifierka ręczna,
− śruby,
− wkrętaki,
− odcinki kanałów wentylacyjnych,
− łączniki,
− uchwyty mocujące,
− materiały uszczelniające,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− okap nadkuchenny z wentylatorem wyciągowym,
− drabina,
− rękawice ochronne,
− kask,
− okulary ochronne,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Instalacje i urządzenia klimatyzacyjne

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz lokalizację i zamontuj klimatyzator kompaktowy.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) zgromadzić niezbędne materiały, sprzęt i narzędzia do montażu klimatyzatora okiennego,
5) określić miejsce montażu klimatyzatora w ścianie budynku zgodnie z wytycznymi

technicznymi,

6) wykonać otwór w przegrodzie do osadzenia klimatyzatora,
7) osadzić klimatyzator w przygotowanym otworze,
8) wykonać prace wykończeniowe po osadzeniu klimatyzatora w otworze,
9) połączyć silnik klimatyzatora pod nadzorem uprawnionej osoby,
10) dokonać pod nadzorem uprawnionej osoby rozruch klimatyzatora,
11) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
12) ocenić ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– dokumentacja techniczna z instrukcją zadania,
– klimatyzator kompaktowy,
– przymiar taśmowy,
– przymiar składany,
– poziomnica,
– suwmiarka,
– kątowniki,
– drabina,
– młotek,
– przecinak,
– rylec,
– wiertarka z kompletem wierteł, cegły ceramiczne pełne,
– wapno,
– cement,
– woda,
– skrzynia drewniana lub metalowa,
– kielnia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– paca,
– środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne,
– instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dobierz z katalogów technicznych klimatyzator typu Split. Opisz jego zalety i wady.

Skalkuluj koszt zakupu. Opracuj sposób montażu zgodnie z dokumentacją.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją branżową,
3) wybrać klimatyzator i określić jego cenę,
4) na arkuszu zapisać: nazwę, typ, parametry techniczne,
5) wypisać zalety urządzenia, wskazać jego przeznaczenie oraz sposób wykorzystania,
6) opracować instrukcję montażu,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni.

Środki dydaktyczne:

– arkusz papieru formatu A 4,
– długopis,
– ołówek,
– gumka,
– instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Regulacja, odbiór i eksploatacja instalacji wentylacyjnej

i klimatyzacyjnej

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj czynności związane z uruchomieniem instalacji wentylacyjnej w okresie letnim

i zimowym. Wykaż różnice miedzy uruchomieniem w okresie letnim i zimowym. Zapisz je
na arkuszu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania,
3) zaplanować czynności do uruchomienia instalacji wentylacyjnej w okresie letnim i

zapisać je na arkuszu,

4) zaplanować czynności do uruchomienia instalacji wentylacyjnej w okresie zimowym

i zapisać je na arkuszu,

5) porównać, czym różni się uruchomienie instalacji wentylacyjnej w okresie zimowym

i letnim,

6) wypisać różnice na arkuszu,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) ocenić ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne, metoda projektów

Środki dydaktyczne:

– arkusz papieru formatu A 4,
– ołówek,
– długopis,
– linijka,
– gumka,
– instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykonaj konserwację instalacji wentylacyjnej pod kierunkiem osoby uprawnionej do

czynności dozorowych i eksploatacyjnych w tym zakresie, zgodnie

z dokumentacją zawartą w instrukcji i wymaganym zakresem konserwacji bieżącej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

działaniem korozji,

5) wyposażyć się w wymagany sprzęt ochrony osobistej,
6) wykonać czynności z zakresu konserwacji zawarte w instrukcji i dokumentacji zadania,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) ocenić ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– instalacja wentylacyjna w warunkach rzeczywistych,
– dokumenty dotyczące eksploatacji oraz konserwacji instalacji i urządzeń wentylacyjnych:

podręcznik obsługi i wyszukiwania usterek, instrukcje obsługi urządzeń i elementów
składowych instalacji, zestawienie części zamiennych, wykaz elementów urządzeń
regulacji automatycznej, raport potwierdzający przeszkolenie służb eksploatacyjnych,

– smary,
– oliwiarki,
– strzykawka do uszczelniania,
– lampa z osłoną siatkową,
– przedłużacz,
– skrzynka z narzędziami,
– środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, obcisły ubiór, kask,

obuwie ochronne,

– instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
– protokół powykonawczy,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montaż instalacji
wentylacyjnej i klimatyzacji”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-15 są z poziomu podstawowego,
− zadania 16-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie 10

÷11 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie 12

÷14 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 15 lub 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu

ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 17

÷20 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

Zakwalifikować sposób wymiany powietrza do
określonego rodzaju wentylacji

A P

Wybrać sposób wentylacji pomieszczenia,
w którym odbywa się proces technologiczny

C P

Zastosować zasady lokalizacji elementów
wyposażenia instalacji wentylacyjnej nawiewno -
wywiewnej

C P

Dobrać elementy wyposażenia wentylacji
miejscowej

C P

Dobrać materiał wykonywania przewodów
wentylacyjnych

C P

Zastosować zasady organizacji ruchu powietrza
w pomieszczeniach

C P

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymaga

Poprawna

odpowiedź

Zastosować wytyczne związane z technologią
montażu przewodów typu „spiro”

C P

Rozróżnić kształtki stosowane w układach
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych

A P

Zastosować wytyczne mocowania przewodów
wentylacyjnych

C P

Dobrać urządzenie do zapewnienia wymaganej
wilgotności powietrza w pomieszczeniu

C P

Zastosować wytyczne do montażu instalacji
wentylacyjnej

C P

12 Zastosować wytyczne do montażu wentylatorów

C P

Zastosować zasady bhp przy eksploatacji instalacji
i urządzeń wentylacyjnych

C P

Zaplanować czynności związane
z uruchomieniem instalacji wentylacyjnej

D P

15 Rozróżnić schemat instalacji klimatyzacyjnej

Zaplanować terminy wykonywania technicznych
przeglądów instalacji wentylacyjnych

D PP

Ustalić zakres czynności związanych
z remontem instalacji wentylacyjnej
i klimatyzacyjnej

C PP

Wskazać przeznaczenie elementów wyposażenia
instalacji wentylacyjnej

A PP

Przewidzieć warunki stosowania izolacji cieplnej
przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych

D PP

Wskazać zespoły występujące
w klimatyzatorach typu Split

A PP

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

które będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas

przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania sprawdzianu

(rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań dotyczących montażu instalacji wentylacyjnych i

klimatyzacyjnych. Pytania w teście są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

− w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie wolny czas. Trudności mogą przysporzyć
pytania: 16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie

testu

masz

minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I część
1. Do sposobów wymiany powietrza w wentylacji naturalnej zaliczamy wentylację:

a) grawitacyjną,
b) miejscową,
c) hybrydową,
d) pożarową.

2. W procesach technologicznych, w których powstają zanieczyszczenia: pyły, opary

i wyziewy stosuje się wentylację:
a) grawitacyjną,
b) ogólną,
c) miejscową,
d) hybrydową.

3. Filtr w wentylacji nawiewno – wywiewnej jest umiejscowiony pomiędzy:

a) komorą kurzową i wentylatorem,
b) nagrzewnicą i wentylatorem,
c) nagrzewnicą i nawiewnikiem,
d) wentylatorem i wyrzutnią.

4. Ssawki lub okapy są elementem wyposażenia:

a) odciągu miejscowego,
b) wentylacji nawiewnej,
c) wentylacji wywiewnej,
d) klimatyzatora.

5. Materiałem, który nie jest stosowany do budowy przewodów wentylacyjnych jest:

a) blacha stalowa ocynkowana,
b) blacha cynkowa,
c) blacha miedziana,
d) płyty z PVC.

6. Wentylacja nadciśnieniowa jest rodzajem wentylacji:

a) naturalnej,
b) nawiewnej,
c) wywiewnej,
d) pożarowej.

7. Dwa odcinki przewodów typu „spiro” łączone są przez:

a) spawanie,
b) nitowanie,
c) nypel wtykowy,
d) klejenie.

8. Kształtka wentylacyjna przedstawiona poniżej to:

a) przewód „spiro”,
b) przepustnica,
c) odsadzka,
d) deflektor.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Przewody wentylacyjne mocowane są do konstrukcji budowlanej za pomocą podwieszeń

i podpór tak, aby była zachowana odległość od przegrody wynosząca co najmniej:

a) 1 cm,
b) 3 cm,
c) 5 cm,
d) 10 cm.

10. Proces nawilżania powietrza następuje w:

a) komorze kurzowej,
b) komorze zraszania,
c) chłodnicy,
d) nagrzewnicy.

11. Przed każdym wentylatorem, przed każdą nagrzewnicą oraz w pobliżu łuków i odgałęzień

zamontować należy:

a) tłumik kanałowy,
b) filtr,
c) otwór rewizyjny lub wziernik,
d) przepustnicę.

12. Wentylatory promieniowe powinny być montowane:

a) na własnym fundamencie w dowolnej pozycji,
b) w pozycji pionowej lub poziomej,
c) w pozycji pionowej na własnym fundamencie,
d) w pozycji poziomej na własnym fundamencie.

13. Gdy urządzenie wentylacyjne lub klimatyzacyjne jest w ruchu:

a) wolno dokonywać jego naprawy,
b) nie wolno dokonywać jego napraw,
c) wolno je konserwować,
d) można wykryć przyczynę jego ewentualnych zakłóceń w działaniu.

14. Podczas uruchamiania instalacji wentylacyjnej w okresie letnim należy:

a) zamknąć przepustnice,
b) dokonać regulacji otwarcia przepustnic,
c) otworzyć całkowicie przepustnice,
d) włączyć do pracy nagrzewnice.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Przedstawiony poniżej schemat to:

a) wentylacja mechaniczna,
b) instalacja klimatyzacyjna,
c) centrala klimatyzacyjna,
d) wentylacja pożarowa.

II część
16. Przeglądy techniczne urządzeń i instalacji wentylacyjnej należy przeprowadzać co:

a) tydzień,
b) pół roku,
c) rok,
d) tydzień i pół roku.

17. Remont instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej ma na celu:

a) wykonanie czynności przywracających lub doprowadzających urządzenie do stanu

technicznej sprawności,

b) zabezpieczenia instalacji przed działaniem korozji,
c) zabezpieczenim silników elektrycznych przed wilgocią,
d) sprawdzenie stanu technicznego instalacji.

18. Przepustnice są elementami urządzeń wentylacyjnych:

a) do oczyszczania powietrza,
b) do ogrzewania lub chłodzenia powietrza,
c) służącymi do regulacji,
d) spełniającymi zadania pomocnicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Izolację cieplną należy bezwzględnie wykonać na przewodach instalacji wentylacyjnej,

gdy różnica temperatury pomiędzy przepływającym powietrzem, a pomieszczeniem
wynosi
co najmniej:

a) 5 K,
b) 10 K,
c) 15 K,
d) 20 K.

20. Klimatyzatory typu Split składają się :

a) tylko z jednostki wewnętrznej,
b) tylko z jednostki zewnętrznej,
c) jednostki zewnętrznej i wewnętrznej,
d) segmentów do montowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Montaż instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji

Zaznacz poprawną odpowiedź poprzez postawienie znaku X przy prawidłowej
odpowiedzi. Jeżeli pomylisz się – błędną odpowiedź zakreśl kółkiem.

Odpowiedź Punktacja

Numer

pytania

a b c d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test „próba pracy” do jednostki modułowej „Montaż instalacji
wentylacyjnych i klimatyzacji”

Zamontuj okap nadkuchenny wyposażony w wentylator wyciągowy i podłącz go do
kanału wentylacyjnego, zgodnie z dokumentacją zawartą w Instrukcji.

Test jest przewidziany jako próba pracy”. Czas na wykonanie testu – 180 minut.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną

czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający - za uzyskanie co najmniej 14 punktów,

dostateczny - za uzyskanie co najmniej 15 punktów,

dobry - za uzyskanie co najmniej 17 punktów z 22 możliwych, w tym co najmniej 1 punkt

za prezentacje zadania,

bardzo dobry - za uzyskanie co najmniej 19 punktów z 22 możliwych, w tym co najmniej

1 punkt za prezentację zadania

Kryteria oceny
Klucz

punktowania

Obszar

wymagań

Numer

ynno

śc

Sprawdzana czynność Kryterium

wykonania

czynności

Punktacja

0 - 1

Uczeń zapoznaje się
z instrukcją zadania

Zapoznał się
z instrukcją zadania

0 lub 1

Uczeń zapoznaje się
z dokumentacją techniczną
okapu

Zapoznał się
z dokumentacją
techniczną okapu

Organizacja
stanowiska
pracy

Uczeń organizuje
stanowisko pracy

Zorganizował
stanowisko pracy
zgodnie z wymogami
bhp i ergonomii

0 lub 1

Uczeń dobiera przewody
i łączniki do wykonania
ćwiczenia

Z zestawu przewodów
i łączników dobrał te,
które są zgodne
z dokumentacją

0 lub 1

Wykonywanie
zadania
z zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń dobiera sprzęt
i narzędzia do wykonania
ćwiczenia

Z zestawu sprzętu
i narzędzi dobrał
wszystkie narzędzia
i sprzęt do montażu

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń sprawdza stan
techniczny sprzętu i
narzędzi

Sprawdził stan
techniczny sprzętu
i narzędzi

0 lub 1

Uczeń ocenia jakość rur
i łączników

Ocenił jakość rur
i kształtek, elementy
wadliwe wyeliminował

0 lub 1

Uczeń wyposaża się
w środki ochrony osobistej

Uczeń wyposażył się
w nakrycie głowy,
rękawice i okulary
ochronne

0 lub 1

Uczeń wyznacza miejsce
mocowania okapu do
przegrody

Uczeń wyznaczył
miejsce mocowania
okapu do przegrody

0 lub 1

Uczeń mocuje okap do
przegrody jednocześnie
sprawdzając poziom jego
zamocowania

Uczeń zamocował
poziomo okap
w stosunku do
przegrody

0 lub 1

Uczeń trasuje przebieg
układania i mocowania
przewodów na przegrodzie
budowlanej

Na przegrodzie
budowlanej zaznaczył
przebieg instalacji
i wyznaczył
prawidłowo miejsca
mocowania uchwytów

0 lub 1

Uczeń mocuje uchwyty do
przegrody budowlanej

Zamocował uchwyty
do przegrody
budowlanej
prawidłowo posługując
się wiertarką

0 lub 1

Uczeń dokonuje cięcia
i obróbki rur

Przyciął i obrobił
odcinki rur – czynność
wykonał prawidłowo

0 lub 1

Uczeń dokonuje wstępnego
montażu fragmentu
instalacji
i koryguje ewentualne błędy

Dokonał wstępnego
montażu instalacji,
skorygował ewentualne
błędy

0 lub 1

Uczeń mocuje
przygotowany odcinek
przewodu
w uchwytach mocujących

Zamocował odcinki rur
w uchwytach
mocujących

0 lub 1

Uczeń łączy przewody
z okapem i otworem
wentylacyjnym

Uczeń połączył
przewody z okapem
i otworem
wentylacyjnym

0 lub 1

Wykonywanie
zadania
z zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń sprawdza zgodność
wykonania ćwiczenia
z dokumentacją zadania

Sprawdził zgodność
wykonania ćwiczenia
z dokumentacją
zadania

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uczeń podłącza silnik
wentylatora do sieci
elektrycznej pod nadzorem
nauczyciela

Uczeń podłączył
wentylator do sieci

0 lub 1

Uczeń sprawdza
prawidłowość pracy
wentylatora oceniając
poziom hałasu

Uczeń sprawdził
prawidłowość pracy
wentylatora

0 lub 1

Wykonywanie
zadania
z zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Uczeń utrzymuje ład
i porządek w czasie
wykonywania ćwiczenia

Uczeń utrzymywał ład
i porządek w czasie
wykonywania
ćwiczenia

0 lub 1

Uczeń prezentuje wykonane
ćwiczenie

Wskazał ewentualne
nieprawidłowości
i zaistniałe trudności
podczas wykonywania
ćwiczenia

0 lub 1

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
ćwiczenia

Uczeń ocenia wykonane
ćwiczenie

Ocenił jakość swojej
pracy

0 lub 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA OBSERWACJI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji

Montaż okapu nadkuchennego wyposażonego w wentylator wyciągowy i podłączenie go
do kanału wentylacyjnego, zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji.

Obszar
wymagań

Czynności oceniane i kryteria wykonania

Liczba

punktów

Czynność 1. Zapoznawanie się z instrukcją zadania
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z dokumentacją
zadania

Czynność 2. Zapoznawanie się z dokumentacją techniczną okapu
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z dokumentacją
techniczną okapu

Czynność 3. Organizowanie stanowiska pracy

Organizacja
stanowiska
pracy

Kryterium wykonania: uczeń zorganizował stanowisko pracy
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii

Czynność 4. Dobieranie przewodów i łączników do wykonania
zadania
Kryterium wykonania: uczeń dobrał przewody i łączniki
zgodne
z dokumentacją

Czynność 5. Dobieranie sprzętu i narzędzi do wykonania zadania
Kryterium wykonania: uczeń dobrał sprzęt i narzędzia zgodne
z dokumentacją

Czynność 6 . Sprawdzanie stanu technicznego sprzętu i narzędzi
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził stan techniczny
sprzętu i narzędzi

Czynność 7. Ocena jakości rur, łączników
Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość rur i kształtek,
elementy wadliwe wyeliminował

Czynność 8. Wyposażanie się w środki ochrony osobistej
Kryterium wykonania: uczeń zabezpieczył się w środki
ochrony osobistej wymienione w kluczu punktowania

Czynność 9. Wyznaczanie miejsca mocowania okapu do
przegrody

Wykonywanie
zadania
z zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Kryterium wykonania: uczeń wyznaczył miejsce mocowania
okapu do przegrody zgodnie z dokumentacją

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 10. Mocowanie okapu do przegrody z równoczesnym
sprawdzeniem poziomego usytuowania okapu
Kryterium wykonania: uczeń zamocował okap poziomo
w stosunku do przegrody

Czynność 11. Trasowanie miejsca układania i mocowania
przewodów na przegrodzie budowlanej
Kryterium wykonania: uczeń dokonał trasowania miejsc
prowadzenia i mocowania przewodów

Czynność 12. Mocowanie uchwytów do przegrody
Kryterium wykonania: uczeń zamocował uchwyty do
przegrody budowlanej prawidłowo posługując się wiertarką

Czynność 13. Przycinanie i obróbka przewodów
Kryterium wykonania: uczeń przyciął i obrobił odcinki
przewodów – czynność wykonał prawidłowo

Czynność 14. Wstępny montaż fragmentu instalacji
Kryterium wykonania: uczeń wstępnie zamontował podejścia
i skorygował ewentualne błędy

Czynność 15. Mocowanie fragmentu instalacji do uchwytów
Kryterium wykonania: uczeń zamocował odcinki rur
w uchwytach mocujących

Czynność 16. Łączenie fragmentu instalacji z okapem i otworem
wentylacyjnym w przegrodzie
Kryterium wykonania: uczeń szczelnie i prawidłowo połączył
fragment instalacji z okapem i otworem wentylacyjnym
w przegrodzie

Czynność 17. Sprawdzanie zgodności wykonania ćwiczenia
z dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził zgodność wykonania
ćwiczenia z dokumentacją zadania

Czynność 18. Łączenie silnika wentylatora z siecią elektryczną
pod nadzorem nauczyciela
Kryterium wykonania: uczeń podłączył pod kierunkiem
nauczyciela wentylator do sieci elektrycznej

Czynność 19. Sprawdzanie prawidłowości pracy wentylatora
Kryterium wykonania: uczeń sprawdził prawidłowość pracy
wentylatora oceniając poziom hałasu i wibracji

Czynność 20. Utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku
pracy

Wykonywanie
zadania
z zachowaniem
przepisów bhp
i wymagań
ergonomii

Kryterium wykonania: uczeń utrzymywał ład i porządek na
miejscu pracy

Czynność 21. Prezentacja wykonanego zadania
Kryterium wykonania: uczeń wskazał trudności i ewentualne
nieprawidłowości wykonanego ćwiczenia

Czynność 22. Ocena wykonanego zadania

Prezentowanie
i ocena
wykonanego
zadania

Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość swojej pracy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Łączna liczba punktów

Uzyskana
liczba punktów
i ocena

Uzyskana ocena szkolna

Przebieg testowania

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę ocenienia wykonywanych czynności, które będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”,
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas

przeznaczony na wykonanie zadania.

8. Rozdaj uczniom zestawy różnych łączników i odcinków przewodów, materiałów

pomocniczych, narzędzi i sprzętu oraz okap nadkuchenny z dokumentacją.

9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania sprawdzianu,

rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia.

11. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z dokumentacją zadania.
3. Test „próba pracy” oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności

wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość.

4. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
5. Zaplanuj czynności do wykonania zadania.
6. Zorganizuj stanowisko pracy.
7. Dobierz niezbędny sprzęt, narzędzia, materiały.
8. Wyposaż się z środki ochrony osobistej.
9. Sprawdź stan techniczny narzędzi, sprzętu i oceń jakość materiałów, łączników.
10. Wykonaj zaplanowane czynności konieczne do wykonania zadania.
11. Zamocuj okap nadkuchenny w wyznaczonym miejscu, sprawdź poziom zamocowanego

okapu.

12. Wytrasuj miejsce przebiegu instalacji wentylacyjnej na przegrodzie budowlanej.
13. Po dokonanym doborze odcinków przewodów i łączników –wstępnie zmontuj fragment

instalacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Zamocuj wykonany fragment instalacji w przegrodzie za pomocą uchwytów mocujących

po jej prawidłowym uszczelnieniu.

15. Połącz instalację wentylacyjną z okapem.
16. Pod nadzorem nauczyciela dokonaj podłączenia wentylatora do sieci elektrycznej.
17. Oceń poprawność wykonanego fragmentu instalacji poprzez porównanie go

z dokumentacją zadania.

18. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy.
19. Po zakończonym zadaniu uporządkuj stanowisko pracy.
20. Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia.
21. Na rozwiązanie

testu

masz

180

minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

− instrukcja wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania,
− suwmiarka,
− punktak,
− rysik traserski,
− poziomnica,
− taśma stalowa miernicza,
− ołówek do znakowania,
− nożyce do cięcia prostego,
− komplet kluczy widełkowych,
− komplet kluczy nasadowych,
− komplet wkrętaków sześciokątnych,
− wiertarka ręczna z kompletem wierteł widiowych,
− pilnik z trzonkiem – płaski,
− piłka,
− szlifierka ręczna,
− śruby,
− wkrętaki,
− odcinki przewodów,
− łączniki,
− uchwyty mocujące,
− materiały uszczelniające,
− okap nadkuchenny z wentylatorem wyciągowym,
− drabina,
− rękawice ochronne,
− kask,
− okulary ochronne,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Gaziński B., Krzyżaniak G.: Technika klimatyzacyjna dla praktyków. Komfort cieplny,

zasady obliczeń i urządzenia, Systherm serwis, Poznań 2005

2. Hoffmann Z., Lisiczki K.: Instalacje budowlane. Podręcznik dla technikum, WSiP,

Warszawa 1992

3. Horstkotte K., Denzler H.: Poradnik montera urządzeń wentylacyjnych

i klimatyzacyjnych, Instalator Polski, Warszawa 1999

4. Krygier K., Cieślowski S.: Instalacje sanitarne cz. 2. Podręcznik dla szkoły zasadniczej

i technikum, WSiP S.A., Warszawa 1998

5. Krygier K., Klinke T., Sewerynie J.: Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja. WSiP,

Warszawa 2005

6. Poniatowski S., Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-

montażowych. Tom II, ARKADY, Warszawa 1998

7. Pykacz S., Buczyńska-Tytz E.: Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji

wentylacyjnych. Wymagania techniczne COBRTI INSTAL. Zeszyt 5, COBRTI
INSTAL, Warszawa 2006

8. Rozporządzenie Min. Infrastruktury z dnia 07.04.2004 r. w sprawie warunków

technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 6
z 2004 r.)

9. Rubik M., Nowicki J.: Centralne ogrzewanie, wentylacja, ciepła i zimna woda oraz

instalacje gazowe w budynkach jednorodzinnych. Poradnik. Ośrodek Informacji
„Technika instalacyjna w budownictwie”, Warszawa 2000

10. Ustawa „Prawo budowlane” z dnia 28.07.2005 r.(Dz.U. z 2005 r. Nr 163, poz.1364) –

ostatni tekst jednolity Dz. U. nr 80 z 2003 r.

11. www.e-instalacje.pl/128_2972.htm