Ruch
wędrówkowy
(migracje)
Ruch
wędrówkowy
(migracje)
Mobilność przestrzenna
(spatial mobility)
• Element szerszego pojęcia mobilności
społecznej.
• Obejmuje migrację i cyrkulację, czyli
fizyczne przemieszczenia się ludzi, przy
czym migracja prowadzi do trwałej lub
względnie trwałej zmiany miejsca
zamieszkania, a cyrkulacja - nie.
Wędrówki (migracje) ludności
• Zmiany stałego miejsca zamieszkania i miejsca
czasowego pobytu.
• W badaniach nad migracjami ludności bierze się
pod uwagę:
– Obszar, na którego terenie przemieszcza się ludność
(określany granicami jednostek administracyjnych)
– Czas pobytu w nowym lub czas nieobecności w
poprzednim miejscu
– Cel zmiany miejsca zamieszkania (miejsca pobytu)
Typy ruchów migracyjnych
• Emigracja (odpływ)
– opuszczenie miejsca
zamieszkania, zbiorowość osób wyjeżdżających za
granicę na stałe.
• Imigracja (napływ)
– przybycie do nowego miejsca
zamieszkania, zbiorowość osób przybywających z
zagranicy na stałe.
• Reemigracja
– powrót ludzi do poprzednich miejsc
zamieszkania opuszczonych niegdyś w celu osiedlenia
się w innym miejscu.
• Repatriacja
– powrót do kraju osób, które opuściły go w
wyniku wcześniejszych akcji osadniczych, wydarzeń
wojennych, zmian granic, zwykle repatriacja ma
charakter zorganizowany, przeprowadzana przez władze
publiczne.
• Migracja pozorna
– zmiana meldunku mieszkańców
wywołana zmianami granic administracyjnych obszaru
Źródła informacji o ruchu
wędrówkowym
• Spisy ludności
– zawierają pytania na temat
miejsca urodzenia lub poprzedniego miejsca
zamieszkania. Dodatkowo można ustalić saldo
wędrówek ludności na danym terytorium przez
porównanie danych dwóch spisów (po
wyeliminowaniu zmian wynikających z ruchu
naturalnego)
• Bieżąca rejestracja meldunkowa
–
• Bieżąca rejestracja graniczna (paszportowa) i
wizowa
• Badania ankietowe i monograficzne
–
przeprowadzane na niewielkich zbiorowościach.
Kryteria podziału ruchów migracyjnych
Kryterium czasu
Kryterium obszaru Kryterium
kierunku
Kryterium
przyczyny
Stałe, trwałe
– wynikiem jest
zmiana miejsca zamieszkania
Wewnętrzne
– w
granicach
administracyjnych
danego obszaru
Ze wsi do
miast
Ekonomiczne
Czasowe, okresowe, sezonowe
–
wynikiem jest czasowy pobyt w
nowym miejscu i czasowa
nieobecność w poprzednim
miejscu zamieszkania
(wyróżnia się migracje
krótkookresowe i długookresowe)
Zewnętrzne
– związane
z przekraczaniem granic
danego obszaru
Z miast do
miast
Wahadłowe
– powtarzające się
cyklicznie
Wewnątrz kraju ale
pomiędzy jego
poszczególnymi
jednostkami stosuje się
terminy
napływ i odpływ
wędrówkowy
, natomiast
emigracja i imigracja
zarezerwowany jest dla
migracji zagranicznych.
Z miast na
wieś
Pozaekonomi
czne
Krótkotrwałe
– zmiany miejsca
pobytu na bardzo krótki okres,
mające charakter nieregularny i
incydentalny
Ze wsi na
wieś
Rodzaj metody badawczej
• W zależności od źródeł danych o
migracjach stosuje się:
– Metodę badawczą bezpośrednią
– Metodę badawczą pośrednią
Cechy migrantów
• Na podstawie spisu i ewidencji bieżącej ludność
migrującą można opisywać według cech
demograficznych, geograficznych i ekonomicznych, tj.:
– W podziale według płci,
– Wieku,
– Obecnego i poprzedniego miejsca zamieszkania,
– Charakteru administracyjnego miejscowości (miasto, wieś),
– Dotychczasowego źródła utrzymania,
– Stosunku do pracy zawodowej (czynność, bierność),
– Daty, miesiąca zmiany pobytu,
– Kraju, do którego wyjazd nastąpił,
– Kraju poprzedniego miejsca zamieszkania, itd.
Cechy migrantów
• Dane pochodzące z badań ankietowych
opracowuje się według takich cech jak:
– Stan cywilny,
– Stosunek do głowy gospodarstwa domowego,
– Przyczyna wędrówki,
– Zawód wykonywany,
– Wykształcenie,
– Stanowisko społeczne,
– Liczba osób w rodzinie,
– Wielkość gospodarstwa rolnego.
Metody mierzenia ruchów
migracyjnych
Współczynnik napływu i odpływu wędrówkowego
• Podstawowymi miernikami
natężenia ruchu
wędrówkowego są
współczynniki napływu i
odpływu wędrówkowego
:
L
n
– liczba osób, które przybyły na
stałe
L
o
– liczba osób, które wyjechały
na stałe
L – liczba ludności (w połowie
badanego okresu t) lub średnia
liczba ludności jednostki
administracyjnej, na której
obszar napływała lub z której
obszaru odpływała ludność
C – constans (1000)
Współczynnik przyrostu wędrówkowego
• Budowa współczynnika
przyrostu wędrówkowego
jest analogiczna do
budowy współczynnika
przyrostu naturalnego.
• Jeśli odpływ jest większy
niż napływ wędrówkowy
to mówimy o
ubytku
wędrówkowym
.
• Współczynnik przyrostu
wędrówkowego można
też zapisać jako różnicę
współczynników napływu
i odpływu
wędrówkowego.
Wskaźnik efektywności migracji
• Im wartość tego
wskaźnika jest bliższa
0 tym ruchy
migracyjne są mniej
efektywne.
Współczynnik zasiedziałości i ruchliwości
• L
t
– ludność mieszkająca na
terenie badanej jednostki
terytorialnej w okresie t
•
p
L
t+k
– ludność mieszkająca
poza granicami badanej
jednostki terytorialnej w
okresie t+k, a z niej
pochodząca, gdzie mieszkała
w okresie t
• L
t+k
– ludność mieszkająca na
terenie badanej jednostki
terytorialnej w okresie t+k
Historia migracji w Polsce przed 1989 rokiem (wg Holzera)
•
Od drugiej połowy XIX w. do 1939 roku – przymusowy charakter zdecydowanej większości
wynikających z przyczyn gospodarczo-politycznych.
–
871-1913 – straty 3,5 mln osób mniej więcej po równo w trzech zaborach spowodowane słabym tempem rozwoju
gospodarczego nie nadążającym za intensywnym rozwojem liczebnym ludności.
–
1914-1918 – w związku z działaniami wojennymi ok. 3,6 mln osób opuściło ziemie polskie. Po zakończeniu wojny
pewna część pozostała za granicą.
–
1918 – 1924 - repatriacja 1 mln 265 tys. osób z tego 470 tys. Polaków
–
1926 – 1930 – największe nasilenie emigracji zarobkowej, głównie do Francji, USA i Kanady, w latach 30-tych do
Palestyny i państw południowoamerykańskich. W związku z pogarszającą się sytuacją gospodarczą Zachodu, ze
względu na utrudnioną emigrację pojawiła się migracja sezonowa.
•
1939 – 1944 – praktycznie wszystkie przemieszczenia mają charakter przymusowy
(uchodźców z 1939 roku, jeńców wojennych, więźniów uwolnionych z obozów, osób
przymusowo wywiezionych). Ogółem w latach wojennych według różnych szacunków za
granicami kraju znalazło się od 2 do 5 mln osób.
•
1944 – 1970
–
1944 – 1950 – stanowiły nast ępstwo zmian granic państwa oraz przymusowych przemieszczeń wojennych
(Polaków, Niemców, Rosjan, Ukraińców i innych narodów b.ZSRR)
–
1951-1955 – prawie całkowite zahamowanie wędrówek zewnetrznych. W poszczególnych latach przyjazdy i
wyjazdy zawierały się w granicach kilku tysięcy osób , a ogólne saldo migracji było ujemne
–
1956 – 1970 – kształtowały migracje repatriacja Polaków z b.ZSRR oraz wyjazdy Żydów (51 tys.) i Niemców (253
tys. - akcja łączenia rodzin)
•
1971 – 1980 – niski poziom imigracji, emigracja średnio dziesięciokrotnie wyższa –
osłabienie migarcji do USA na rzecz migracji do Niemiec
•
1981 – 1990 – szacuje się, że poza oficjalnie rejestrowaną emigracją wyjechało 0,8 – 1
mln Polaków. Przyczyny ekonomiczne i polityczne (emigracja solidarnościowa)
Migracje na pobyt stały
na podstawie tablic przeglądowych roczników
demograficznych
Imigracja/emigracja w Polsce w latach 1946 – 2008 (w tys.)
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Imigracja
Emigracja
Imigracja/emigracja w Polsce w latach 1946 – 2008 (w tys.)
0
1
10
100
1000
10000
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Imigracja
Emigracja
Imigracja/emigracja w Polsce w miastach w latach 1946 – 2008 (w tys.)
0
100
200
300
400
500
600
700
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Imigracja
Emigracja
Imigracja/emigracja w Polsce w miastach w latach 1946 – 2008 (w tys.)
0
1
10
100
1000
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Imigracja
Emigracja
Imigracja/emigracja w Polsce na wsi w latach 1946 – 2008 (w tys.)
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Imigracja
Emigracja
Imigracja/emigracja w Polsce na wsi w latach 1946 – 2008 (w tys.)
0
1
10
100
1000
10000
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Imigracja
Emigracja
Saldo migracji zagranicznych w Polsce w latach 1946 – 2008 (w tys.)
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
1946: -654,8
1947: -314,0
Imigracja
ludności na
pobyt stały w
2008 roku
KRAJE
1990 1995 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Imigracja
OGÓŁEM
2626 8121 7331 7048 9495 9364 10802 14995 15275
Europa
1700
a
4892 4737 4498 6536 6906 8270 12040 12324
w tym:
Unia Europejska
(15 krajów)
1134 3425 3845 3503 4261 4710 6415 10463 10692
w tym:
Niemcy
624 1965 2494 2261 2697 2823 3227 3913 3174
Wielka Brytania
97
218
256
261
313
468 1592 3913 4365
Unia Europejska
(27 krajów
b
)
x
x
x
x 4451 4892 6531 10594 10840
Azja
187
c
503
732
703
893
572
388
379
360
Afryka
88
197
120
114
164
100
125
121
117
Ameryka Pn. i Środkowa
534 2327 1530 1581 1703 1607 1829 2245 2259
Ameryka Południowa
29
39
46
41
56
42
38
28
38
Oceania
87
162
162
110
140
134
149
173
176
Nieustalony kraj
1
1
4
1
3
3
3
9
1
Emigracja
ludności na
pobyt stały w
2008 roku
KRAJE
1990 1995 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Emigracja
OGÓŁEM
18440 26344 26999 20813 18877 22242 46936 35480 30140
Europa
13898
a
20987 22914 17294 15547 18416 41221 31163 25710
w tym:
Unia Europejska
(15 krajów)
13497 20650 22636 17055 15292 18047 40446 30229 24706
w tym:
Niemcy
11587 18161 20472 15013 12646 12317 14950 13771 11884
Wielka Brytania
87
154
189
282
543 3072 17996 9165 6565
Unia Europejska
(27 krajów
b
)
x
x
x
x 15354 18128 40622 30465 24946
Azja
41
c
34
43
26
39
46
115
76
74
Afryka
54
54
38
17
21
46
94
41
58
Ameryka Pn. i Środkowa
4092 4874 3798 3276 3074 3460 5067 3912 4010
Ameryka Południowa
11
11
12
13
7
18
20
16
23
Oceania
344
383
193
179
184
244
413
264
261
Nieustalony kraj
-
1
1
8
5
12
6
8
4
80
280
480
680
880
1080
1280
1480
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Napływ miasta
Odpływ miasta
Napływ wieś
Odpływ wieś
Migracje wewnętrzne w Polsce w latach 1946 – 2008
(w tys.)
-+320
-+280
-+240
-+200
-+160
-+120
-+80
-+40
+0
+40
+80
+120
+160
+200
+240
+280
+320
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Saldo migracji wewnętrznych w miastach
Saldo migracji wewnętrznych na wsi
Saldo migracji wewnętrznych w Polsce w latach 1950-2008 (w tys.)
Ogólne saldo migracji w Polsce w latach 1946 – 2008
(wewnętrzne i zagraniczne na 1000 os.)
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Saldo
Miasta
Wieś
Dane o migracjach zagranicznych
pochodzące z Narodowego Spisu
Powszechnego 2002
Ludność przybyła z zagranicy w latach 1989 -2002 (NSP)
Ludność przybyła z zagranicy w latach 1989
-2002 (NSP)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
obywatele polscy
cudzoziemcy
Ludność przybyła z zagranicy według grup wieku
w latach 1989 -2002 (NSP)
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
0
-4
la
ta
5
-9
1
0
-1
4
1
5
-1
9
2
0
-2
4
2
5
-2
9
3
0
-3
4
3
5
-3
9
4
0
-4
4
4
5
-4
9
5
0
-5
4
5
5
-5
9
6
0
-6
4
6
5
-6
9
7
0
-7
4
7
5
-7
9
8
0
-8
4
8
5
la
t
i w
ię
c
e
j
Emigranci przebywający za granicą czasowo 12 miesięcy i
więcej (NSP 2002)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
D
o
ln
o
śl
ąs
ki
e
K
u
ja
w
sk
o
-
p
o
m
o
rs
ki
e
L
u
b
el
sk
ie
L
u
b
u
sk
ie
Ł
ó
d
zk
ie
M
ał
o
p
o
ls
ki
e
M
az
o
w
ie
ck
ie
O
p
o
ls
ki
e
P
o
d
ka
rp
ac
ki
e
P
o
d
la
sk
ie
P
o
m
o
rs
ki
e
Ś
lą
sk
ie
Ś
w
ię
to
kr
zy
sk
ie
W
ar
m
iń
sk
o
-
m
az
u
rs
ki
e
W
ie
lk
o
p
o
ls
ki
e
Z
ac
h
o
d
n
io
p
o
m
o
rs
ki
e
T
ys
ią
ce
Miasto
Wieś
Emigranci przebywający za granicą czasowo 12
miesięcy i więcej według roku wyjazdu (NSP 2002)
0
20
40
60
80
100
120
19
88
i
w
cz
eś
n
ie
j
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
T
ys
ią
ce
Emigranci przebywający za granicą czasowo 12 miesięcy i
więcej (NSP 2002)
Emigranci przebywający za granicą czasowo 12
miesięcy i więcej według płci i grup wieku (NSP 2002)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
0-
4
la
ta
5-
9
10
-1
4
15
-1
9
20
-2
4
25
-2
9
30
-3
4
35
-3
9
40
-4
4
45
-4
9
50
-5
4
55
-5
9
60
-6
4
65
-6
9
70
-7
4
75
-7
9
80
l
at
i
w
ię
ce
j
T
ys
ią
ce
Migracje zagraniczne w latach 2004-2008
•
Emigracja Polaków za granicę, począwszy
od 2004 roku przybrała duże
rozmiary
, co jest związane z wejściem Polski do Unii Europejskiej i
otwieraniem kolejnych rynków pracy.
•
Wyniki spisu ludności w 2002 r. wykazały znaczną skalę emigracji na pobyt
czasowy (w maju 2002 r. przebywało za granicą 786 tys. mieszkańców
Polski, z czego ponad 626 tys. przez okres co najmniej 12-tu miesięcy).
Głównymi krajami emigracji były wówczas: Niemcy, Stany Zjednoczone
Ameryki, Włochy, Kanada, Wielka Brytania oraz Francja. Kierunki emigracji
zagranicznych, jakie obserwujemy począwszy od maja 2004 roku uległy
zmianie – były i są jednoznacznie uzależnione od możliwości pracy w
poszczególnych krajach członkowskich UE.
•
Wobec swobodnego przepływu osób, prowadzenie dokładnych statystyk
dotyczących przepływu osób pomiędzy poszczególnymi krajami jest
znacznie utrudnione. W przypadku Polski, mimo istnienia formalnego
obowiązku zgłaszania wyjazdu za granicę na pobyt czasowy, tylko niewielka
część wyjeżdżających dopełnia tych formalności. W końcu 2008 r. liczba
osób przebywających za granicą, która zgłosiła swój wyjazd za granicę w
biurach ewidencji ludności wynosiła 88 tys. W tych okolicznościach
najlepszym sposobem uzyskania danych o rozmiarach czasowej emigracji
Polaków są szacunki oparte na wielu źródłach danych.
Otwarte rynki pracy dla Polaków w krajach UE:
• Od 1-go maja 2004 roku: Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji.
• Od 1-go maja 2006: Hiszpania, Portugalia, Finlandia oraz Grecja,
• Od 31 lipca 2006: Włochy
• Od 1-go maja 2007: Holandia
• Od 1-go listopada 2007: Luksemburg, a w tym samym okresie
niemieckie władze bez żadnych ograniczeń otworzyły rynek pracy dla
polskich inżynierów – specjalistów od budowy maszyn i pojazdów oraz
elektrotechników, jak również wprowadziły ułatwienia dla zagranicznych
absolwentów niemieckich uczelni przy poszukiwaniu pracy po uzyskaniu
dyplomu.
• Od 1-go lipca 2008: Francji
• Od 1-go maja 2009: Belgii i Danii.
• Obecnie – spośród krajów „starej 15-tki” – jedynie Austria i Niemcy
mimo pewnych ułatwień w niektórych sektorach wciąż utrzymują
restrykcje na swoich rynkach, wymagając od Polaków pozwoleń na
pracę.
Emigracja z
Polski na pobyt
czasowy w latach
2004-2008
Migracje zagraniczne w latach 2004-2008
•
Dane te obrazują zasoby imigracyjne Polaków w innych krajach. Nie są to strumienie
migracji w poszczególnych latach i dlatego dane te nie mogą być sumowane. Wyniki
szacunków z założenia nie obejmują emigracji sezonowych Polaków, które z uwagi na czas
ich trwania – najczęściej do trzech miesięcy – w większości krajów Wspólnoty podlegają
uproszczonym procedurom formalno-prawnym lub w ogóle nie są rejestrowane.
•
Prezentowana tabela zawiera szacunkowe dane dla krajów „starej UE-15” (poza
Luksemburgiem) oraz spośród nowych krajów UE te, w których przebywa powyżej 3 tys.
mieszkańców Polski. Z krajów nie należących do UE pokazano Norwegię, która staje się
ważnym kierunkiem polskiej emigracji.
•
Dane za lata 2007-2008 dotyczą osób przebywających czasowo za granicą powyżej 3
miesięcy, natomiast dane do 2006 r. obejmują osoby przebywające czasowo powyżej 2
miesięcy. Należy podkreślić, że różnice wyników tych badań wynikające ze zmiany kryterium
okresu nieobecności są jednak bardzo niewielkie i dane te mogą być porównywane w
czasie.
•
Ze względu na różne systemy ewidencjonowania przepływów migracyjnych oraz dostępne
dane administracyjne, rzadziej statystyczne (tak w Polsce, jak i w poszczególnych krajach
członkowskich UE) wyniki szacunku opracowanego przez GUS powinny być traktowane jako
przybliżone. Dodatkowym utrudnieniem przy szacowaniu danych dla poszczególnych krajów
jest fakt, że wiele osób po opuszczeniu Polski zmienia kraj przebywania, wyjeżdżając np. z
Wielkiej Brytanii do Norwegii lub innego kraju – bardziej atrakcyjnego pod względem
oferowanych wynagrodzeń czy dostępu do szerszych świadczeń społecznych.
Migracje zagraniczne w latach 2004-2008
•
Szacuje się, że w końcu 2008 roku poza granicami Polski przebywało czasowo ok. 2210 tys. mieszkańców
naszego kraju, tj. o 60 tys. mniej niż w 2007 r. (ok. 2270 tys.), przy czym ponad 1887 tys. osób przebywało w
Europie (ok. 1925 tys. w 2007 roku). Zdecydowana większość – ok. 1820 tys. – emigrantów z Polski przebywała
w krajach członkowskich UE, liczba ta zmniejszyła się o 40 tys. w stosunku do 2007 roku. Spośród krajów UE,
najwięcej osób przebywało w Wielkiej Brytanii (650 tys.), Niemczech (490 tys.), Irlandii (180 tys.) i Niderlandach
(108 tys.).
•
Należy podkreślić, że w 2008 r. zmniejszyła się liczba wyjazdów Polaków za granicę (strumień migracyjny) w
porównaniu do roku poprzedniego. Jednocześnie, na skutek kryzysu gospodarczego i jego konsekwencji dla
rynków pracy wielu krajów, wzrosła liczba powrotów Polaków z zagranicy – głównie z Wielkiej Brytanii, Irlandii i
Stanów Zjednoczonych. Kryzys gospodarczy wyhamował wyraźnie odpływ z Polski, nie spowodował jednak
masowych powrotów. Prawdopodobnie potencjalni emigranci obawiali się trudności w znalezieniu pracy za
granicą i rzadziej podejmowali decyzję o wyjeździe z kraju, jednocześnie osoby przebywające już za granicą
próbowały przetrwać na emigracji, także poprzez przemieszczenie się do innych krajów. W rezultacie liczba
osób przebywających czasowo za granicą w końcu 2008 r. zmniejszyła się w stosunku do roku poprzedniego.
Spadek ten dotyczył głównie liczby osób przebywających w Wielkiej Brytanii, Irlandii i w Stanach Zjednoczonych.
Szacuje się, że liczba Polaków przebywająca w Niemczech pozostała na tym samym poziomie, wzrosła
natomiast liczba Polaków w Niderlandach.
•
Należy podkreślić, że mimo zaobserwowanego spadku, liczba polskich emigrantów w krajach UE w 2008 r. była
ponad dwukrotnie większa w stosunku do początkowego okresu naszego członkostwa w UE.
•
Szacuje się, że ok. 70% emigrujących Polaków przebywa za granicą co najmniej 12 miesięcy. Osoby te
zaliczane są do emigrantów długookresowych i powinny być uwzględnione w stanach ludności poszczególnych
krajów.
•
Zdecydowana większość polskich emigrantów przebywa za granicą w związku z pracą, aczkolwiek wraz z
upływem czasu zwiększa się liczba osób – członków rodzin polskich emigrantów, pozostających na ich
utrzymaniu (małżonkowie, dzieci). Osoby, które wyjechały w okresie od maja 2004 r. do końca 2008 r., w 80-
90% przypadków przebywały za granicą podejmując pracę lub jej poszukując.