S P R Z 
T
Sieci o inteligencji rozproszonej -
LonWorks, część 4
Elementy systemu sieci
Transmisja w sieci LonWorks jektowanie inteligentnych urzÄ…dzeÒ
FTT-10 - najprostszy, a zarazem naj- dla sieci LonWorks i z ekonomicznego
moÅ‚e praktycznie odbywaĘ siÍ
bardziej uniwersalny transceiver. Po- punktu widzenia wydaje siÍ byĘ bar-
przy pomocy dowolnych mediÛw
zwala na budowanie sieci o topologii
dzo dobrym rozwiÄ…zaniem.
komunikacyjnych, a urzÄ…dzenia
mieszanej. Oznacza to, Å‚e wÍzÅ‚y moÅ‚- W skÅ‚ad zestawu wchodzi karta in-
stosowane w systemie mogÄ…
na Å‚Ä…czyĘ ze sobÄ… w dowolny sposÛb terfejsu do komputera, oprogramowa-
pochodziĘ od rÛÅ‚nych
(np. gwiazda, pÛüniej pÍtla, dalej ma- nie pod Windows, prototypowy wÍzeÅ‚
producentÛw. SÄ… to podstawowe
gistrala i znowu gwiazda). sieci oraz dwa transceivery pozwala-
kryteria sieci otwartej.
Jest to wiÍc doskonaÅ‚e rozwiÄ…zanie, jÄ…ce na komunikacjÍ z wÍzÅ‚em. Co naj-
W poczÄ…tkowej fazie
gÅ‚Ûwnie ze wzglÍdu na prostotÍ rozbu- ciekawsze, to zestaw zawiera kompi-
wprowadzania sieci LonWorks,
dowywania sieci - zawsze moÅ‚na coÅ› lator jÍzyka Neuron-C (zmodyfikowa-
firma Echelon zaproponowała
nowego do niej dołączyĘ, nie przejmując na wersja standardowego ANSI-C).
pewne standardowe urzÄ…dzenia, siÍ tym, jak na danym odcinku instalacji
Zintegrowane środowisko programo-
sÄ… poÅ‚oÅ‚one kable. Po prostu trzeba zna- wania pozwala zarÛwno na prostÄ… edy-
ktÛre staÅ‚y siÍ wzorcem dla
leüĘ kabel LonWorks i "podpiąĘ" siÍ do cjÍ kodu, jak i moÅ‚e poprowadziĘ pra-
innych producentÛw.
niego! Transmisja odbywa siÍ z prÍdkoÅ›- wie ìza rÍkÍî poprzez rozbudowane
W artykule pokrÛtce
cią 78kb/s na odległośĘ minimum 2700m menu, gdzie praktycznie tylko para-
przedstawiamy niektÛre z nich
(skrÍtka z dwustronnym dopasowaniem), metry wejÅ›ciowe procedur naleÅ‚y do-
oraz narzÍdzia projektowe
lub minimum 500m (przy sieci o topo- pisaĘ do stworzonego prawie automa-
ułatwiające budowanie sieci.
logii dowolnej, mieszanej). tycznie kodu. Wbudowany debugger
LPT-10 - podobny do FTT-10 z tym, ułatwia programiście zadanie pomaga-
Å‚e tÄ… samÄ… parÄ… przewodÛw moÅ‚na
jąc zidentyfikowaĘ ewentualne niedo-
jednoczeÅ›nie zasilaĘ wÍzeÅ‚ sieci (moÅ‚- ciÄ…gniÍcia napisanej aplikacji. Wbu-
na do wÍzÅ‚a podÅ‚Ä…czyĘ odbiorniki ener- dowana przeglÄ…darka zmiennych sie-
gii, jak np. przekaünik o poborze prÄ…- ciowych pozwala na obserwacjÍ w cza-
du rzÍdu 100mA!) i przesÅ‚aĘ dane sie rzeczywistym tego, co aktualnie
z prÍdkoÅ›ciÄ… 78kb/s! ZasiÍg ok. 500m dzieje siÍ w sieci (jakie zmienne sie-
(topologia dowolna, mieszana) lub
ciowe sÄ… dostÍpne, jakie majÄ… wartoÅ›-
2200m (skrÍtka z dwustronnym ci). AplikacjÍ moÅ‚na testowaĘ zarÛ-
dopasowaniem). wno przy pomocy komputera, Å‚adujÄ…c
TP/XF-78 i TP/XF-1250 - transceive- jÄ… do pamiÍci RAM wÍzÅ‚a prototypo-
ry sieci o topologii magistralowej i trans- wego, jak i przez załadowanie progra-
misji odpowiednio 78kb/s (zasiÍg min. mu do pamiÍci Flash (pamiÍtajmy, Å‚e
1400m) i 1,25Mb/s (zasiÍg min. 130m).
Flash ma ograniczonÄ… liczbÍ cykli za-
PLT-21 - kałdy dom juł okablowano pis/kasowanie) i testowanie urządze-
pod sieĘ tego typu! Jak? Kiedy? Gdy nia w pracującej sieci.
tylko podÅ‚Ä…czono do niego energiÍ
W zestawie zawarto takłe uniwersal-
elektrycznÄ…! Ten transceiver bardzo nÄ… pÅ‚ytkÍ zawierajÄ…cÄ… ukÅ‚ady we/wy
wolno (do 5kb/s), ale skutecznie (dziÍ- podÅ‚Ä…czane bezpoÅ›rednio do 11 uni-
ki wbudowanemu procesorowi sygna- wersalnych wyprowadzeÒ procesora
łowemu) przesyła i odbiera dane przez Neuron. Płytka zawiera 4-kanałowy, 6-
sieĘ energetyczną 220V. Trudno tu jed- bitowy przetwornik C/A, 5-kanałowy,
noznacznie mÛwiĘ o zasiÍgu, bo jest
10-bitowy przetwornik A/C, zegar cza-
on zalełny od jakości okablowania su rzeczywistego, 5-cyfrowy, 7-segmen-
i rodzaju obciÄ…Å‚eÒ sieci energetycznej. towy wyÅ›wietlacz LED, cyfrowy poten-
Generalnie, w obrÍbie jednego trans- cjometr, brzÍczyk piezoelektryczny,
formatora stacji przesyłowej powinien czujnik temperatury, dwa przełączniki
działaĘ. impulsowe i dwie diody świecące.
IstniejÄ… takÅ‚e rozwiÄ…zania transceive- Dla projektantÛw duÅ‚ych sieci Eche-
rÛw radiowych i Å›wiatÅ‚owodowych, lon opracowaÅ‚ zestaw uruchomienio-
lecz nie sÄ… one oferowane przez Eche- wy LonBuilder. Jest to zestaw pozwa-
lon, aczkolwiek sÄ… wykorzystywane
lajÄ…cy na jednoczesne projektowanie
w wielu aplikacjach. JednÄ… z bardzo at- kilku wÍzÅ‚Ûw sieci. Tak jak NodeBuil-
rakcyjnych, szczegÛlnie w naszym kli- der, zawiera on kompletne zintegro-
macie,cechtychtransceiverÛwjestfakt,
wane środowisko programisty, inter-
Å‚e pracujÄ… w temperaturach od -40oC do fejs do komputera, serwer DDE, kom-
+85oC, a wiÍc jeszcze ten drobiazg zdjÍ- pilator, linker i debugger ìNeuron Cî
to z barkÛw projektanta wÍzÅ‚Ûw sieci!
z tym, łe oprogramowanie to działa
w systemie DOS.
NarzÍdzia projektowe
System pozwala takłe na pełną in-
Najprostszym zestawem uruchomie-
tegracjÍ sieci LonWorks, wykonywanie
niowym jest NodeBuilder. Komplet za-
logicznych poÅ‚Ä…czeÒ pomiÍdzy wÍzÅ‚a-
wiera narzÍdzia pozwalajÄ…ce na pro-
mi istniejÄ…cej sieci, identyfikacjÍ wÍz-
Elektronika Praktyczna 3/98
81
S P R Z 
T
Å‚Ûw sieci i analizÍ protokoÅ‚u. Ma takÅ‚e
FTT-10 LPT-10 TP/XF-78 TP/XF-1250 PLT-21
dodatkowÄ… zaletÍ - w jego skÅ‚ad wcho-
Sieć dowolna (magistrala, pętla, gwiazda) magistrala sieć 220V
dzÄ… dwa emulatory wÍzÅ‚a (Neurona),
Typ transmisji różnicowy Manchester BPSK (DSP  na
z mołliwością dołołenia kolejnych.
pokładzie )
Jest to wiÍc kompletne narzÍdzie
Pobór prądu 5mA (odbiór) bd 10mA bd
pozwalające zrobiĘ praktycznie wszys-
20mA (nadawanie)
tko, zarÛwno z sieciÄ…, jak i bardziej
Szybkość 78kbps 1,25Mbps 5kbps
zÅ‚oÅ‚onymi aplikacjami wÍzÅ‚Ûw (wy-
transmisji
magajÄ…cymi w czasie projektowania
Maksymalna 64 128 64 (0-70oC) 64 (0-70oC) bd
wspÛÅ‚pracy na bieÅ‚Ä…co, w celu np. uzys-
liczba trans- 5V 25mA/node 44 (-40- +85oC) 32 (-20- +85oC)
kania wspÛÅ‚zaleÅ‚noÅ›ci zmiennych kilku
ceiverów w seg- 64 16 (-40- +85oC)
wÍzÅ‚Ûw majÄ…cych pÛüniejstanowiĘczÍśĘ
mencie sieci 5V 50mA/node
np. jakiejÅ› maszyny). Zestaw ten pole-
32
cany jest duÅ‚ym przedsiÍbiorstwom, ktÛ- 5V 100mA/node
re zajmujÄ… siÍ zarÛwno projektowaniem
Zasilanie +5VDC Ä…5% +42,2VDC +5VDC Ä…5% +8-+16VDC
pojedynczych wÍzÅ‚Ûw sieci (np. czujnik
długość sieci do 1000m do 1000m min. 1400m min. 130m bd
temperatury), jak rÛwnieÅ‚ kompletnych
do 500m do 500m
urzÄ…dzeÒ (np. maszyna drukarska, ze-
do 5400m do 4400m
do 2700m do 2200m
staw transporterÛw taÅ›mowych). Zazwy-
czaj jego uzupełnienie stanowi kilka
dopuszczalna 20-90% 50żC 20-90% 70żC
NodeBuilderÛw. Jest to bardzo dobre wilgotność
(przy pracy)
rozwiÄ…zanie, niestety ze wzglÍdu na ce-
nÍ nie dla kaÅ‚dego. dopuszczalna 95% 50żC 95% 70żC
wilgotność
Kolejnymi narzÍdziami wspomagajÄ…-
(składowania)
cymi projektowanie sieci sÄ… LonMaker
i LonProfiler. SÄ… to narzÍdzia programo- zakres temperatur -40-+85żC
pracy i składo-
we do tworzenia bazy danych urzÄ…dzeÒ
wania
sieci LonWorks i zmiennych sieciowych.
bd - brak danych
Stanowią niejako uzupełnienie dla sys-
temu NodeBuilder (LonBuilder ma te - PCC-10 - karta typu PCMCIA (do
narzÍdzia wbudowane), jakkolwiek mo- komputerÛw przenoÅ›nych) zawiera
w postaci karty ISA do komputera,
gą byĘ uływane zupełnie niezalełnie
wbudowany transceiver FT-10 (kom- jest dostÍpny w wersji jedno- i dwu-
od systemÛw sprzÍtowych, np. do in- patybilny zarÛwno ze standardem fre- kanaÅ‚owej, pozwala na doÅ‚Ä…czenie
stalacji i obsÅ‚ugi elementÛw sieci do- e-topology, jak i link-power), pozwa- praktycznie kaÅ‚dego moduÅ‚owego
starczonych przez innego producenta.
lajÄ…cy rÛwnieÅ‚ podÅ‚Ä…czyĘ inne trans- transceivera sieci LonWorks.
Oprogramowanie to ma stosunkowo MajÄ…c do dyspozycji tak szeroki
ceivery poprzez 15-pinowe złącze.
niewielkie wymagania sprzÍtowe (pro- WystÍpuje rÛwnieÅ‚ w wersji z wbu- wachlarz podzespoÅ‚Ûw i narzÍdzi, moÅ‚-
cesor 80286, 540kB pamiÍci RAM i za- dowanym analizatorem protokoÅ‚u;
na bardzo elastycznie dopasowaĘ in-
ledwie 4MB miejsca na dysku twar- - SLTA-2 - interfejs szeregowy (trans- westycje do aktualnych potrzeb: albo
dym), co czyni go bardzo praktycznym zająĘ siÍ projektowaniem wÍzÅ‚Ûw sieci
misja w standardzie EIA-323C: 1200
szczegÛlnie w przypadku, gdy instala- do 115200b/s), posiadajÄ…cy moÅ‚li- (zaworÛw, czujnikÛw, wyÅ›wietlaczy
cja dziaÅ‚a bez Å‚adnego komputera sta- wośĘ doÅ‚Ä…czenia od strony sieci Lon- itp.) z wbudowanÄ… ìinteligencjÄ…î, albo
cjonarnego - wystarczy wtedy tylko zająĘ siÍ integrowaniem gotowych wÍz-
Works transceiverÛw: FT-10, TP-78,
komputerek klasy laptop (albo nawet
TP-1250 lub RS485. Realizuje roz- Å‚Ûw (kupionych gdzieÅ› na Å›wiecie)
handheld) i to wszystko: mołemy z gotową siecią (i np. napisaniem ap-
kazy zgodne ze stadardem Hayes do
zmieniĘ parametry sieci, zainstalowaĘ likacji wizualizującej/sterującej zacho-
konfiguracji zdalnej. RozwiÄ…zanie to
nowe czujniki, itp. waniem jakiegoś układu automatyki).
stanowi dosyĘ prostÄ… alternatywÍ dla
Oczywiście, jest potrzebny do tego
stacji roboczych pracujÄ…cych zarÛ- Nic nie stoi na przeszkodzie by zająĘ
jakiÅ› interfejs, a tych jest do dyspo- wno pod systemem DOS, jak i UNIX;
siÍ i jednym, i drugim.
zycji kilka: Olaf Lewiński
- PCLTA - adapter sieci LonWorks
Elektronika Praktyczna 3/98
82