5.Substancje biogenne
występujące w wodach naturalnych – źródła obecności, występujące
stężenia, znaczenie.
NO3-
NH4+ jony amonowe
NO2
Fosfor
Mangan
Żelazo
Borany
Fluorki
Bromki
Jodki
Siarczki
NO
3
- glownym źródlem są zanieczyszczenia obszarowe. Pochodzi on z nawozów sztucznych.
Stężenie
w
rzekach
jest
różne:
zanotowano
od
0,05
do
3,8
mg/l
Azotany należa do substancji pozywkowych niezbędnych do życia roślin wodnych (w tym
fitoplanktonu) stąd w zbiornikach stężenienie azotanów jest często uzależnione od rozwoju
biomasy. Największa mobilność w środowisku i są bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie.
Jony amonowe
Do wód dostają się z nawozami sztucznymi. Są mniej mobilne od azotanowych. Do wód
podziemnych dostaja się mniejsze ilości. W sciekach miejskich jest ich od 30 – 40 mg/l,. Wody
powierzchniowe stężenie wynosi od setnych części do kilku mg/l.
NO
2
- Jest produktem pośrednim z procesu denitryfikacji i nitryfikacji . Jest bardzo toksyczny , jego
obecność wskazuje na zanieczyszczenie bakteriologiczne wody. W wodzie występuje w setnych
częściach mg/l
Fosforany – mogą wystepować w wodach powierzchniowych w wyniku wietrzenia i rozpuszczania
minerałów fosforanowych, erozji gleby, dopływu ścieków komunalnych i przemysłowych, spływów
powierzchniowych i odpadów atmosferycznych. Spotyka się również dodawanie nawozów
fosforowych
do
wód
w
których
są
hodowane
ryby.
Fosforany występują w znacznych stężeniach w sciekach bytowych. Ładunke fosforu odprowadzany
w sciekach przez jednego mieszkanca to 2-8 g P/d. Stężenie związków fosforanowych w ściekach
przemysłowych z gorzelni to ok 90mg/l a z wytwórni mączki rybnej do 1000 mg/l,. w ściekach
miejsckich do 50 mg/l.
Fosforany występujące w czystych wodach nie SA szkodliwe dla zdrowia. Obecność fosforanow w
wodach powierzchniowych stanowi istotny problem glownie z powodu przyspieszenia rozwoju
glonow.
Mangan głównym źródłem manganu w wodach naturalnych jest wymywanie skał i gleb. Mangan
powszechnie wystepuje w wodach powierzchniowych, zaawartosc jego zależy głównie od
wymywania podloża a w mniejszym stopniu od dopływu ścieków. Stężenia manganu w tych wodach
rzadko przekraczaja 1 mg/l. Mangan w stężeniach występujących w wodach powierzchniowych nie
ma znaczenia sanitarnego. Może on jednak wpływać na smak wody przy zawartościach powyżej 0,1
mg/l. Bierze on istotny udzial w procesach enzymatycznych zachodzących w roslinach wodnych
takich jak : fotosynteza i wiązanie azotu.
Zelazo – w wodach naturalnych pochodzi z wymywania skał i gleb, do wod powierzchniowych jest
wprowadzane w znaczynych wraz z wodami kopalnianymi oraz sciekami z zakładów metalowych
trawialni i galwanizerni. Jego stezenie w wodach podziemnych Siecha czasami kilkudziesięciu mg/l i
zależy od struktuy geologicznej i składu chemicznego skał. W wodach pwoerzchniowych stężenie
jest znacznie niższe , na ogół nie przekracza kilku mg/l.
Duże stężenia powodują powstawanie plam przty praniu bielizny oraz nadają gorzkosłogki smak
wodzie wyczuwalny przy 1-2mg/l.
3
2
3
2
3
2
2
2
2
3
2 2
2
2
3
3
2
2
2
2
2
3
2
2
(
)
(
)
(
)
2
2
3
2
2
2
2
8
bakterie
bakterie
bakterie
bakterie
NO
H O
NH
O
OH
NH
CO
chlorofil UV
bialko
N
bakterie
bialko
R CH NH COOH
H O
R CH OH COOH
NH
CO NH
H O
CO
NH
NH
O
HNO
H O
HNO
O
HNO
K
3
3
3
2
2
2
5
8
2
6
4
bakterie
NO
CH COOH
KHCO
CO
H O
N