Największe jeziora świata
Z Wikipedii
Jeziora na świecie |
---|
największe |
wg kontynentów |
Afryka |
Ameryka Północna |
Ameryka Południowa |
Australia i Oceania |
Azja |
Europa |
sztuczne zbiorniki |
Jeziora Polski |
największe |
wszystkie |
sztuczne zbiorniki |
Nazwa jeziora | Powierzchnia (km²) |
Kraj | |
---|---|---|---|
1 | Morze Kaspijskie | 371 800 | Azerbejdżan, Rosja, Kazachstan, Turkmenistan, Iran |
2 | Górne | 82 410 | Stany Zjednoczone, Kanada |
3 | Wiktorii | 68 800 | Tanzania, Uganda, Kenia |
4 | Huron | 59 596 | Stany Zjednoczone, Kanada |
5 | Michigan | 57 850 | Stany Zjednoczone |
6 | Tanganika | 32 893 | Burundi, Demokratyczna Republika Konga, Tanzania, Zambia |
7 | Bajkał | 31 500 | Rosja |
8 | Wielkie Niedźwiedzie | 31 080 | Kanada |
9 | Niasa | 30 800 | Malawi, Mozambik, Tanzania |
10 | Wielkie Niewolnicze | 28 919 | Kanada |
11 | Erie | 25 612 | Stany Zjednoczone, Kanada |
12 | Winnipeg | 24 514 | Kanada |
13 | Ontario | 19 470 | Stany Zjednoczone, Kanada |
14 | Ładoga | 17 301 | Rosja |
15 | Bałchasz | 17 300 | Kazachstan |
16 | Jezioro Aralskie | 17 160[1] | Kazachstan, Uzbekistan |
17 | Maracaibo | 14 343 | Wenezuela |
18 | Patos | 10 145 | Brazylia |
19 | Onega | 9 720 | Rosja |
20 | Titicaca | 8 300 | Peru, Boliwia |
21 | Nikaragua | 8 000 | Nikaragua |
22 | Athabaska | 7 930 | Kanada |
Przypisy
Najgłębsze jeziora świata
Z Wikipedii
Jeziora na świecie |
---|
największe |
wg kontynentów |
Afryka |
Ameryka Północna |
Ameryka Południowa |
Australia i Oceania |
Azja |
Europa |
sztuczne zbiorniki |
Jeziora Polski |
największe |
wszystkie |
sztuczne zbiorniki |
jezioro | głębokość w m |
państwo | |
---|---|---|---|
1 | Bajkał | 1680 | Rosja |
2 | Tanganika | 1435 | Burundi, Demokratyczna Republika Konga, Tanzania, Zambia |
3 | Morze Kaspijskie | 1025 | Azerbejdżan, Rosja, Kazachstan, Turkmenistan, Iran |
4 | O'Higgins/San Martín | 836 | Argentyna, Chile |
5 | Niasa | 706 | Malawi, Mozambik, Tanzania |
6 | Issyk-kul | 668 | Kirgistan |
7 | Wielkie Niewolnicze | 614 | Kanada |
8 | Matana | 590 | Indonezja |
9 | Kraterowe | 589 | Stany Zjednoczone |
10 | Buenos Aires/General Carrera | 586 | Argentyna, Chile |
11 | Toba | 529 | Indonezja |
12 | Hornindalsvatnet | 514 | Norwegia |
13 | Sareskie | 505 | Tadżykistan |
14 | Tahoe | 505 | Stany Zjednoczone |
15 | Kiwu | 480 | Demokratyczna Republika Konga, Rwanda |
16 | Salsvatnet | 464 | Norwegia |
17 | Hauroko | 463 | Nowa Zelandia |
18 | Tinnsjå | 460 | Norwegia |
19 | Chelan | 458 | Stany Zjednoczone |
20 | Wan | 457 | Turcja |
21 | Wielkie Niedźwiedzie | 445 | Kanada |
22 | Mjøsa | 443 | Norwegia |
23 | Manapouri | 443 | Nowa Zelandia |
24 | Poso | 440 | Indonezja |
25 | Hańcza | 106 | Polska |
Źródło „http://pl.wikipedia.org/wiki/Najg%C5%82%C4%99bsze_jeziora_%C5%9Bwiata”
Kategorie: Jeziora • Tablice geograficzne
jezioro | położenie | powierzchnia [km²] |
głęb. maks. [m] |
śr. wys. zwierciadła [m n.p.m.] |
---|---|---|---|---|
Kaspijskie Morze | Europa/Azja | 376 000 | 1025 | -27,5 |
Górne | Ameryka Płn | 82 400 | 406 | 183 |
Wiktorii | Afryka | 68 000 | 80 | 1134 |
Huron | Ameryka Płn | 59 600 | 228 | 177 |
Michigan | Ameryka Płn | 57 800 | 281 | 177 |
Aralskie | Azja | 40 000 | 54 | |
Tanganika | Afryka | 34 000 | 1435 | 773 |
Bajkał | Azja | 31 500 | 1620 | 456 |
Wielkie Niedźwiedzie | Ameryka Płn | 31 100 | 413 | 156 |
Niasa | Afryka | 30 800 | 706 | 472 |
Wielkie Niewolnicze | Ameryka Płn | 28 500 | 600 | 156 |
Erie | Ameryka Płn | 25 700 | 64 | 174 |
Winnipeg | Ameryka Płn | 24 600 | 214 | 217 |
Ontario | Ameryka Płn | 19 500 | 236 | 75 |
Ładoga | Europa | 18 100 | 230 | 4 |
Czad | Afryka | 10-26 | 11 | 240 |
Bałchasz | Azja | 17-22 | 26 | 342 |
Rzeka
[edytuj]
Z Wikipedii
|
---|
Rzeka – naturalny, powierzchniowy ciek wodny płynący w wyżłobionym przez erozję rzeczną korycie, okresowo zalewający dolinę rzeczną. W Polsce przyjmuje się, że rzekę stanowi ciek wodny o powierzchni dorzecza powyżej 100 km².
Spis treści [ukryj] |
---|
Klasyfikacja rzek [edytuj]
Ze względu na długość i wielkość dorzecza [edytuj]
rzeki małe (dł. 100-200 km, dorzecze 1000-10 000 km²),
rzeki średnie (dł. 200-500 km, dorzecze 10 000-100 000 km²),
rzeki duże (dł. 500-2500 km, dorzecze 0,1-1 mln km²),
rzeki wielkie (dł. powyżej 2500 km, dorzecze ponad 1 mln km²).
Ze względu na ciągłość zasilania [edytuj]
stałe - prowadzące wodę przez cały rok, zasilane wodami podziemnymi i wodami ze spływu powierzchniowego, pochodzącego z deszczów i roztopów;
okresowe - prowadzące wodę okresowo(ale regularnie) w porze wilgotnej i są zasilane przede wszystkim spływem powierzchniowym; związane z obszarami, gdzie występują pory roku sucha i deszczowa;
sporadycznie wysychające - zasilane podobnie jak rzeki stałe wodami podziemnymi i spływem powierzchniowym. Zanikają sporadycznie w czasie długotrwałej suszy;
efemeryczne - inaczej nazywane epizodyczne, prowadzące wodę rzadko i nieregularnie; występujące głównie na obszarach suchych, gdzie opady są niewielkie,a woda w korycie płynie rzadko i bardzo krótko. zobacz: ued.
Inne [edytuj]
Podziału rzek można dokonać na podstawie dominujących gatunków ryb, które ze względu na swe specyficzne wymagania w stosunku do środowiska zasiedlają określone odcinki rzek. Podział ten obowiązuje tylko dla rzek europejskich. Wyróżniamy 5 krain:
krainę pstrąga, gdzie gatunkiem wiodącym jest pstrąg potokowy Salmo trutta. Charakteryzuje się stale nasyconą tlenem wodą, znaczną prędkością prądu, dnem pokrytym odłamami skał, dużymi kamieniami i grubym żwirem. Temperatura latem rzadko przekracza tu 10 °C.
krainę lipienia z lipieniem jako gatunkiem charakterystycznym. Prędkość prądu nie jest już tu taka duża, a rzeka staje się szersza. Temperatura latem rzadko przekracza 15 °C, woda jest nasycona tlenem, a dno kamienisto-żwirowe.
krainę brzany z charakterystycznym gatunkiem brzany. Jest to zazwyczaj środkowy bieg dużych rzek o szybko płynącym nurcie. Temperatura wody latem przekracza czasami 15 °C. Pojawiają się lekkie niedobory tlenu.
krainę leszcza, która odpowiada dolnemu biegowi rzeki, o szerokim korycie i powolnym nurcie. Dno jest piaszczyste, lokalnie gromadzą się pokłady mułu. Latem temperatura wody może przekraczać 20 °C. Przy powierzchni woda jest nasycona tlenem, lecz w pobliżu dna często dochodzi do deficytów tlenu. Gatunkami towarzyszącymi są: płoć, karp, lin, sandacz, szczupak i węgorz.
krainę jazgarza, gdzie typowe są wahania poziomu wody na skutek pływów. Woda jest już słonawa; na dnie odkładają się pokłady mułu.
Rzekę w przekroju dzielimy na:
właściwą toń wodną ("wodę płynącą" ),
łożysko (bental),
środowisko wody płynącej w przestworach podłoża (hyporeal)
Wszystkie te strefy pozostają w ścisłych związkach. Z biegiem rzeki zmienia się charakterystyka koryta rzecznego, prędkość prądu. Zmienia się również struktura biocenozy. Powstaje poziomy podział cieku wzdłuż jego biegu.
Budowa rzeki [edytuj]
Początek rzeki może mieć formę źródła lub obszaru źródliskowego, choć nierzadko zdarza się, że rzeka powstaje z połączenia kilku mniejszych potoków lub wypływa z jeziora, lodowca lub bagna. Zasilana jest wodami z opadów atmosferycznych, a także przez wody podziemne. Rzeka stała uchodzi do innej rzeki, jeziora lub morza. Rzeki uchodzące do zbiornika wodnego nazywa się rzekami głównymi, pozostałe to ich dopływy. Rzeka główna wraz z dopływami tworzy system rzeczny.
Bieg rzeki dzieli się zazwyczaj na trzy odcinki: górny, środkowy i dolny, które wyróżnia odmienny udział erozji i akumulacji. Ujście rzeki może mieć charakter lejkowaty (estuarium) bądź delty.
Rzeka Liwa w okolicy Kwidzyna
Reżim rzeki (ustrój rzeki) określa przebieg zjawisk hydrologicznych na rzece: zmiany stanów wody (wezbrania, niżówki), zjawiska lodowe, itp.
Płynąca woda w rzece powoduje ciągłe jej mieszanie i napowietrzanie. W rzece nie występują uwarstwienia wody, które charakterystyczne są dla jezior.
Obrzeża rzek i starorzeczy zasiedlają wielogatunkowe zbiorowiska roślin wodnych.
Pojęcia charakterystyczne dla rzeki [edytuj]
linia nurtu - linia ciągła łącząca miejsca najgłębsze (największa prędkość wody) w cieku.
długość rzeki - (kilometrowanie rzeki) - określa się wzdłuż linii nurtu rozpoczynając od ujścia (km 0) w górę rzeki aż do źródeł. Wyjątek stanowią duże rzeki żeglowne. Kilometrowanie tych rzek rozpoczyna się od początku żeglowności rzeki (km 0) i prowadzi się je w dwu kierunkach: do ujścia rzeki i do źródeł. W Polsce w ten sposób kilometruje się tylko dwie rzeki: Wisłę i Odrę.
rozwinięcie rzeki - jest to stosunek długości rzeki do linii prostej łączącej źródło z ujściem. Rozwinięcie jest małe, gdy rzeka prawie prostolinijną drogą zmierza do ujścia.
krętość rzeki - jest to stosunek długości rzeki do długości jej doliny. Rzeki prostolinijne mają małą krętość, rzeki meandrujące dużą.
koryto - jest to najniższa część dna doliny wyżłobiona przez rzekę, którą płynie woda przez większą część roku. Wyróżnia się również koryto tzw. małej wody, jest to ta część koryta, którą woda płynie stale.
taras zalewowy - jest to część doliny zalewana podczas wysokich stanów wód.
łożysko rzeki - jest to koryto łącznie z tarasami zalewowymi.
Badaniem rzek zajmuje się dział hydrologii - potamologia.
Badanie jakości wód w rzekach odbywa się w układzie trzystopniowym i obejmuje: sieć krajową, sieci regionalne oraz sieci lokalne. Sieć krajową rzek obejmuje: sieć reperową, sieć podstawową oraz sieć graniczną.
Z siecią rzek związane są zbiorniki zaporowe zabezpieczające przed powodzią, ułatwiające żeglugę, dostarczające energię elektryczną oraz zabezpieczające ludność w wodę pitną.
Stan wody w rzece jest to wzniesienie zwierciadła wody w danym profilu ponad przyjęty umownie poziom odniesienia. Obserwacje prowadzi się na wodowskazach, dlatego poziom odniesienia jest poziomem zerowym podziałki na wodowskazie tzw. zero wodowskazu.
stany rzeczne
WW - wysoka woda - najwyższy stan,
SW - średnia woda - średni stan
NW - niska woda - najniższy stan
stany ekstremalne
WWW - najwyższa wysoka woda
NNW - najniższa niska woda
Krzywa stanów wody obrazuje wahania stanów wód w zależności od czasu w określonym profilu. Okresowe stany wód (rok, półrocze, okres żeglugi).
Stan wody w rzece informuje o napełnieniu koryta w danym profilu, lecz nie informuje o natężeniu przepływu, a tym samym o dopływie rzecznym. Napełnienie koryta rzeki zależy od natężenia przepływu.
Naturalną regulacja rzek nazywa się regulację, której cel osiąga się przez mało różniące się od naturalnego ukształtowania koryta i tarasów zalewowych. W celu stworzenia nowej "naturalnej" rzeki o parametrach dostosowanych do potrzeb gospodarczych (rolnictwo, ujęcia wody, dopływy, mosty, ochrona brzegów, rekreacja).
Rzeki świata [edytuj]
Najdłuższe rzeki świata [edytuj]
lp. | rzeka | długość w km |
pow. dorzecza w tys. km² |
średni przepływ u ujściu w tys m³/s |
max przepływ u ujścia w tys m³/s |
spływ osadów w mln t/rok |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Amazonka (z Ukajali) | 7025 | 7180 | 120,00 | 360,00 | 498,00 |
2 | Nil | 6676 | 2870 | 2,30 | 6,40 | 110,50 |
3 | Jangcy | 6300 | 1818 | 34,00 | 90,20 | 500,00 |
4 | Missisipi - Missouri | 5969 | 3229 | 19,00 | 59,00 | 500,00 |
5 | Huang He | 5464 | 752 | 1,50 | 22,00 | 380,00 |
6 | Ob (z Irtyszem) | 5410 | 2990 | 12,70 | 43,00 | 15,00 |
7 | Parana (od źródeł Paranaiby) | 4380 | 2970 | 15,00 | 65,00 | 129,00 |
8 | Mekong | 4500 | 810 | 12,00 | 30,00 | 169,60 |
9 | Amur (od źródeł Argunia) | 4440 | 1855 | 10,90 | 40,00 | 24,90 |
10 | Lena | 4400 | 2490 | 17,00 | 200,00 | 15,40 |
11 | Kongo (z Lualabą) | 4320 | 3691 | 40,00 | 75,00 | 64,70 |
12 | Mackenzie (od źródeł Peace) | 4240 | 1760 | 14,00 | 15,00 | |
13 | Niger | 4160 | 2092 | 12,00 | 35,00 | 67,00 |
14 | Jenisej (od źródeł Małego Jeniseju) | 4102 | 2580 | 19,80 | 154,00 | 13,20 |
15 | Wołga | 3530 | 1360 | 7,70 | 52,00 | 25,80 |
16 | Indus | 3180 | 960 | 3,80 | 30,00 | 435,40 |
17 | Jukon | 3180 | 900 | 6,30 | 88,00 | |
18 | Dunaj | 2850 | 817 | 6,40 | 20,00 | 67,50 |
19 | Orinoko | 2730 | 994 | 29,00 | 55,00 | 86,50 |
20 | Ganges (z Brahmaputrą) | 2700 | 2055 | 38,00 | 2177,20 | |
21 | Zambezi | 2660 | 1330 | 16,00 | 100,00 | |
22 | Murray | 2574 | 1072 | 0,50 | 31,90 |
Najdłuższe rzeki Polski [edytuj]
Rzeka | Długość w km |
Pow. dorzecza w km² |
---|---|---|
Wisła | 1048 | 194424 |
Odra | 854 | 118861 |
Warta | 808 | 54529 |
Bug | 772 | 39420 |
Narew | 484 | 75175 |
Według zlewisk systemów oceanicznych [edytuj]
(w nawiasach podano większe dopływy)
Ocean Atlantycki: Mackenzie (Liard), Churchill, Nelson (Saskatchewan), Churchill, Rzeka Świętego Wawrzyńca, Hudson, Missisipi (Missouri, Arkansas, Canadian, Red, Ohio, Tennessee), Colorado, Rio Grande (Rio Bravo del Norte) (Pecos), Magdalena, Orinoko, Amazonka (Xingu, Tapajós, Madeira, Juruá, Ucayali, Marañón, Putumayo, Japurá, Rio Negro), Tocantins (Araguaia), Sao Francisco, Urugwaj, Parana (Paragwaj, Salado), Oranje (Vaal), Kuanza, Kongo (Kasai, Uele), Niger (Benue), Gambia, Wolta, Senegal, Nil (Nil Biały, Nil Błękitny), Don, Dniepr (Prypeć), Dniestr, Dunaj (Inn, Wag, Drawa, Sawa, Cisa, Marusza, Morawa, Aluta, Seret), Marica, Pad (Adyga), Tyber, Arno, Rodan (Durance, Isère, Saona), Ebro, Gwadalkiwir, Gwadiana, Tag, Duero, Garonna (Dordogne, Tarn), Loara, Sekwana (Oise, Marna), Tamiza, Severn, Skalda, Moza, Ren (Mozela, Men, Neckar, Aare), Ems, Wezera, Łaba (Soława, Hawela, Wełtawa), Odra (Noteć, Warta), Wisła (Bug, Narew), Niemen, Dźwina, Newa, Kemi, Torne, Lule, Göta, Glomma, Dwina, Ob (Irtysz, Toboł), Jenisej (Angara, Dolna Tunguzka), Lena, Indygirka
Ocean Indyjski: Limpopo, Zambezi, Tygrys, Eufrat, Indus, Narbada, Kriszna, Godawari, Mahanedi, Ganges (Dżamna, Ghaghra), Brahmaputra, Irawadi, Murray (Darling, Murrumbidgee)
Ocean Spokojny: Mekong, Rzeka Czerwona, Jangcy, Huang He, Amur (Sungari, Ussuri), Jukon, Fraser, Kolumbia (Snake), Kolorado, Rio Grande de Santiago, Balsas
Bibliografia [edytuj]
Najdłuższe rzeki świata
Z Wikipedii
Najdłuższe rzeki świata |
---|
L.p. |
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
6. |
7. |
8. |
9. |
10. |
11. |
12. |
13. |
14. |
15. |
16. |
17. |
18. |
19. |
20. |
21. |
22. |
23. |
24. |
25. |
26. |
27. |
28. |
29. |
30. |
31. |
32. |
33. |
34. |
35. |
36. |
37. |
38. |
39. |
40. |
41. |
42. |
Podane długości oraz wielkości dorzecza rzek mogą sie różnić z powodu innych źródeł danych.
Rzeki świata
Rzeki świata
Wielkie rzeki świata |
---|
Rzeka |
Nil (z Kagerą) |
Amazonka (z Ukajali) |
Jangcy |
Missisipi (z Missouri) |
Huang He |
Parana (z La Platą) |
Mekong |
Amur (z Arguniem) |
Lena |
Kongo |
Mackenzie (z Peace) |
Niger |
Ob |
Murray (z Darling) |
Jenisej (od połączenia Małego i Wielkiego Jeniseja) |
Wołga |
Jukon |
Saluin |
Indus |
Rio Grande |
Syr-daria (z Narynem) |
Eufrat (z Muratem) |
Săo Francisco |
Dunaj |
Brahmaputra |
Orinoko |
Ganges |
Zambezi |
Amu-daria (z Piandżem) |
Iszym |
Ural |
Kołyma |
Rzeka Św. Wawrzyńca |
Początek formularza
Dół formularza
Początek formularza
Dół formularza
Najdłuższe rzeki świata
autor : zerowka
Summary rating: 4 stars (18 Recenzja)
Wizyty : 656
słów:300
Powered by Profi-Lingua
Najdłuższe rzeki świata :
AFRYKA:
*Nil-Nil Górski Nil- zlewisko w Morzu Śródziemnym , długości 6,67 tys. km
Oceń to streszczenie : | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
---|---|---|---|---|---|
Ocena : | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Dziękujemy za ocenę |