MAKRO Egzamin 1995 rok
ZAD.1. Załóżmy, że gospodarka znajduje się w stanie pełnego zatrudnienia, a rząd chce
zmienić strukturę globalnego popytu zwiększając inwestycje i zmniejszając konsumpcję,
jednakże tak, by nie spowodowało to odejścia od pełnego zatrudnienia. Proszę zaproponować
środki, które rząd powinien zastosować aby zrealizować swój zamiar. (proszę wyjaśnić
propozycję stosując interpretację graficzną).
ZAD.2. Załóżmy, że w warunkach systemu stałych kursów walutowych i przy równowadze
wewnętrznych rynków aktywów finansowych oraz dóbr i usług występuje nadwyżka bilansu
płatniczego (liczonego jako suma obrotów bieżących i kapitałowych ale bez rezerw
walutowych). Stosując graficzny model IS – LM – BP (BP bilans płatniczy) proszę
przedstawić i wyjaśnić jakie dostosowania doprowadzą do ogólnej równowagi wewnętrznej i
zewnętrznej w krótkim okresie przy braku tzw. Polityki sterylizacyjnej.
ZAD.3. Stosując graficzną postać modelu globalnej podaży i popytu proszę pokazać w jakich
warunkach pieniądz jest neutralny (tzn. zmiany zasobu pieniądza nie wpływają na kategorie
realne). Jednocześnie proszę wyjaśnić to w modelu IS-LM.
ZAD.4. Teoria cyklu życia zakłada, że stopa konsumpcji do zakumulowanych oszczędności
zmniejsza się w miarę upływu czasu aż do osiągnięcia emerytury. Proszę wyjaśnić dlaczego
tak się dzieje oraz jakie założenie dotyczące zachowania konsumentów prowadzi do takiego
rezultatu? Co się stanie z tą stopą w okresie po przejściu na emeryturę?
ZAD.5. Stosując model zagregowanych krzywych popytu i podaży proszę pokazać jak
zmniejszenie zasobów pieniądza wpłynie na ceny i produkcję zarówno w krótkim jak i w
długim okresie, zakładając, że w momencie wyjściowym gospodarka jest w stanie pełnego
zatrudnienia zaś krótkookresowa krzywa podaży nachylona jest dodatnio oraz płace
dostosowują się z opóźnieniem (proszę przedstawić rysunek wraz z opisem).
ZAD.6. Załóżmy, że ceny energii na rynku światowym uległy zmniejszeniu. Jaką politykę
powinien zastosować bank centralny chcąc utrzymać niezmieniony poziom produkcji i
jednocześnie niskie ceny? (proszę wyjaśnić stosując graficzną postać modelu AD/AS wraz z
opisem).
ZAD.7. Załóżmy, że w gospodarce nie występuje nadmierne bezrobocie (produkcja jest na
poziomie naturalnej stopy bezrobocia) jednakże poziom inflacji (p) jest oceniany jako zbyt
wysoki. Jaką politykę powinien zastosować bank centralny chcąc obniżyć poziom inflacji?
Stosując tzw. Dynamiczny model zagregowanych krzywych popytu i podaży (zależność
między stopą inflacji i produkcji) proszę pokazać wpływ tej polityki na ceny i na produkcję
przyjmując tzw. Oczekiwania adaptacyjne (p
0
= p
-1
). Proszę omówić kolejne etapy
dostosowań. Dlaczego występuje inercja inflacyjna w trakcie procesów dostosowawczych?
ZAD.8. Proszę przedstawić to samo co w pytaniu 7 tylko przy założeniu, że oczekiwania są w
pełni racjonalne.
ZAD.9. Czy prawdziwe jest stwierdzenie, że w długim okresie zwiększenie stopy wzrostu
pieniądza zwiększa stopę inflacji i nominalną stopę procentową o tę samą wielkość? Proszę
uzasadnić odpowiedź. Jakie równanie określa zmiany nominalnej stopy procentowej w
zależności od inflacji?
ZAD.10. Stosując model wzrostu Solowa, proszę pokazać skutki zwiększenia stopy
oszczędności. Jak wpłynie to na stopę wzrostu produktu narodowego?
MAKRO Egzamin 1996 rok
ZAD.1. Jak w modelu Solowa zmiana stopy oszczędności wpływa na poziom produktu
narodowego brutto w stanie zrównoważonego wzrostu (tzw. steady – state )? Odpowiedź
proszę uzasadnić.
ZAD.2. Jak w modelu Solowa zmiana stopy oszczędności wpływa na stopę wzrostu produktu
narodowego brutto w stanie zrównoważonego wzrostu (tzw. steady – state)? Odpowiedź
proszę uzasadnić.
ZAD.3. W warunkach recesji rząd chce zwiększyć produkt narodowy brutto (tym samym
ograniczyć bezrobocie) nie zmieniając jednak stopy procentowej. Jaką „mieszankę” polityk
należałoby zastosować w takiej sytuacji? Proszę wyjaśnić stosując schemat krzywych IS oraz
LM (narysować wykres wraz z objaśnieniem).
ZAD.4. Czy prawdziwe jest stwierdzenie: „W warunkach klasycznej krzywej podaży
zwiększenie zasobów pieniądza spowoduje wyłącznie wzrost cen”? Odp. proszę uzasadnić.
ZAD.5. Jeśli w warunkach stałych kursów walutowych wystąpi nadwyżka bilansu
płatniczego (bilans obrotów bieżących plus bilans kapitałowy z wyłączeniem rezerw
walutowych, które są „pod kreską”), czy istnieje mechanizm doprowadzający do równowagi
płatniczej? Proszę opisać jego działanie stosując interpretację graficzną modelu IS-LM-BP.
ZAD.6. Proszę wyjaśnić jaką zależność przedstawiała krzywa Phillipsa oraz co w tej
zależności zmieniła tzw. poprawka Friedmana – Phelpsa?
ZAD.7. Czy prawdziwe jest stwierdzenie, że jeśli oczekuje się wzrostu stopy inflacji to
spowoduje to spadek produktu narodowego brutto (odpowiedź proszę uzasadnić
wykorzystując także graficzną interpretację dynamicznego modelu globalnej podaży i popytu)
ZAD.8. Czy jest prawdziwe stwierdzenie: „ Zgodnie z teorią Baumola – Tobina wyjaśniającą
czynniki determinujące popyt na pieniądz, wzrost stopy procentowej zwiększa popyt na
pieniądz”. Proszę uzasadnić odpowiedź.
ZAD.9. Stosując wykres globalnych krzywych popytu i podaży (krótko- i długookresowej)
proszę wyjaśnić na czym polegają zakłócenia podażowe, jakie skutki one wywołają i jak
można im przeciwdziałać?
MAKRO Egzamin 1998 rok
ZAD.1. Stosując model Solowa proszę porównać dwa kraje mające identyczną stopę
oszczędności (s) i stopę deprecjacji (d), z tym że jeden ma wyższą stopę wzrostu ludności niż
drugi. Zakładając, że brak jest postępu technicznego oraz że oba kraje osiągnęły ścieżkę
zrównoważonego wzrostu (stan stacjonarny „steady – state), który z nich będzie miał wyższą
produkcję na jednego zatrudnionego? Czy wystąpią różnice tempa wzrostu produktu
narodowego brutto globalnego i na jednego zatrudnionego? Odpowiedź proszę uzasadnić.
ZAD.2. Stosując model Solowa proszę pokazać jak zwiększenie stopy oszczędności wpływa
na wzrost produktu narodowego na jednego zatrudnionego? Jak wpływa to na konsumpcję i
jakich granic jest uzasadnione podnoszenie stopy oszczędności by osiągnąć jak najwyższy,
poziom konsumpcji na jednego mieszkańca w długim okresie?
ZAD.3. Stosując model IS-LM-BP proszę porównać skuteczność polityki pieniężnej w
gospodarce zamkniętej i gospodarce otwartej (łącznie ze swobodą przepływów kapitałowych)
w warunkach stałych kursów walutowych. Odpowiedź proszę uzasadnić łącznie z podaniem
interpretacji graficznej.
ZAD.4. Załóżmy, że w gospodarce otwartej (łącznie ze swobodą przepływów kapitałowych)
w warunkach zmiennych kursów walutowych wystąpi za granicą recesja, co spowoduje
zmniejszenie popytu na eksport danego kraju, w wyniku czego wystąpi deficyt bieżących
obrotów płatniczych. Stosując model IS-LM-BP proszę przedstawić jakie będą skutki
opisanej sytuacji w danym kraju.
ZAD.5. Załóżmy, że wzrośnie wrażliwość popytu pieniężnego na zmiany stopy procentowej
(parametr h w funkcji popytu pieniężnego: L = [kY – hR]P ) i w tym czasie rząd zwiększy
swoje wydatki chcąc pobudzić popyt aby w ten sposób przeciwdziałać występującej recesji.
Czy zmiana parametru funkcji pieniądza będzie miała wpływ na skuteczność tej polityki, a
jeśli tak to jaki? Odpowiedź proszę uzasadnić.
ZAD.6. W warunkach recesji rząd chce zwiększyć produkt narodowy brutto (tym samym
ograniczyć bezrobocie) nie zmieniając jednak stopy procentowej. Jaką „mieszankę” polityk
należałoby zastosować w takiej sytuacji? Proszę wyjaśnić stosując model IS-LM (narysować
wykres wraz z wyjaśnieniem).
ZAD.7. Czy prawdziwe jest twierdzenie, że jeśli oczekuje się wzrostu stopy inflacji to w
krótkim okresie może nastąpić spadek produktu narodowego brutto? (odpowiedź proszę
uzasadnić wykorzystując także graficzną interpretację dynamicznego modelu globalnej
podaży i popytu).
ZAD.8. Stosując model zagregowanych krzywych popytu i podaży proszę pokazać jak wzrost
zasobów pieniądza wpłynie na ceny i produkcję zarówno w krótkim, jak i w długim okresie,
zakładając, że w momencie wyjściowym gospodarka jest w stanie pełnego zatrudnienia (luka
dochodowa równa się zero), zaś krótkookresowa krzywa podaży nachylona jest dodatnio oraz
płace dostosowują się z opóźnieniem (proszę przedstawić rysunek wraz z opisem).
ZAD.9. Teoria cyklu życia zakłada, że stopa konsumpcji do zakumulowanych oszczędności
zmniejsza się w miarę upływu czasu aż do osiągnięcia emerytury. Proszę wyjaśnić dlaczego
tak się dzieje oraz jakie założenie dotyczące zachowania konsumentów prowadzi do tego
rezultatu. Co stanie się z tą stopą w okresie po przejściu na emeryturę?
ZAD.10. Czy jest prawdziwe stwierdzenie: „Zgodnie z teorią Baumola – Tobina wyjaśniającą
czynniki determinujące popyt na pieniądz, wzrost stopy procentowej zwiększa popyt na
pieniądz”. Proszę uzasadnić odpowiedź.
MAKRO Egzamin 2000 rok – wrzesień
I . Proszę napisać krótki esej na jeden z poniższych tematów (oceniana będzie zawartość
merytoryczna: właściwe odniesienie do teorii, odpowiedni dobór argumentów, kompletność
argumentacji, jak i strona formalna: jasność wypowiedzi, logiczna struktura, itp.):
a) W ostatnich miesiącach Rada Polityki Pieniężnej zwiększyła stopy procentowe.
Jakimi przesłankami kierowała się Rada w swych decyzjach? Jakie mogą być
następstwa takich decyzji w krótkim i długim okresie?
b) Załóżmy, że jako ekonomiczny doradca rządowy jest Pan/Pani poproszona(y) o ocenę
zalet i wad zastosowania polityki fiskalnej dla przeciwdziałania recesji gospodarczej.
Proszę napisać w tej sprawie krótki raport.
II . Proszę odpowiedzieć na 8 z 10 poniższych pytań:
ZAD.1. Proszę wyjaśnić jak zwiększenie podatków (przy niezmienionych wydatkach
rządowych) wpłynie na konsumpcję, stopę procentową i wydatki inwestycyjne.
ZAD.2. Proszę udowodnić, że na ścieżce zrównoważonego wzrostu (w „stanie
stacjonarnym”) stosunek kapitału do produktu narodowego brutto: K/Y jest stały oraz, że
udział kapitału w dochodzie jest także stały [pamiętając, że ten ostatni jest wyznaczony przez
MPK = (K/Y) oraz że MPK = f(k+1) – f(k) ].
ZAD.3. Załóżmy, że Polska i Turcja mają taką samą stopę oszczędności (s), stopę deprecjacji
kapitału rzeczowego (S) i stopę wzrostu postępu technicznego zasilającego pracę (g), z tym że
przyrost naturalny w Turcji od wielu lat jest znacznie wyższy niż w Polsce. Zakładając, że
oba kraje osiągnęły ścieżkę wzrostu zrównoważonego („stan stacjonarny”), który z nich
będzie miał wyższą produkcję na jednego zatrudnionego y oraz tempo wzrostu: PKB
globalnego i na jednego zatrudnionego. Odpowiedź proszę uzasadnić.
ZAD.4. Załóżmy, że wobec zbliżających się wyborów do Sejmu w budżecie na przyszły rok
dojdzie do wzrostu wydatków rządowych. Stosując model Mundella – Fleminga proszę
wyjaśnić jak wpłynie to na kurs walutowy, eksport netto, produkt narodowy brutto, zakładając
że linia BP jest bardziej płaska niż LM oraz pamiętając, że kurs złotego jest płynny i że
zagraniczne przepływy kapitału poddane są pewnej kontroli (kapitał jest mobilny ale nie
doskonale). Odpowiedź proszę wyjaśnić stosując także graficzną interpretację modelu.
ZAD.5. Czy z punktu widzenia makroekonomii można uznać za poprawne następujące
określenie celów polityki gospodarczej w Polsce wyrażone przez jednego z polityków: ze
względu na niebezpieczeństwo kryzysu walutowego należy zmniejszyć rosnący deficyt
obrotów bieżących, jednocześnie powinniśmy dążyć do szybszego wzrostu gospodarczego i w
tym celu należy stymulować wzrost wydatków inwestycyjnych, a jednocześnie musimy
zwiększyć wydatki na cele społeczne. Odpowiedź proszę uzasadnić.
ZAD.6. Inflacja w Polsce w ubiegłym roku wyniosła ponad 8%. Proszę – stosując
dynamiczny model globalnej podaży i popytu – porównać skutki dwóch scenariuszy polityki
antyinflacyjnej: 1) tak jak obecnie zakłada NBP osiągnięcie inflacji poniżej 4% dopiero w
roku 2004; 2) osiągnięcie tego celu w przyszłym roku.
ZAD.7. Stosując graficzną interpretację modelu Fishera wyborów konsumenta dla dwóch
okresów proszę zanalizować jak zmieni się konsumpcja w przypadku gdy wzrośnie dochód w
długim okresie. Proszę porównać sytuację, gdy konsument nie ma żadnych ograniczeń dla
pożyczania i gdy konsument chce (wynika to z jego preferencji) ale nie może uzyskać
pożyczki w pierwszym okresie.
ZAD.8. Czy prawdziwe jest twierdzenie, że jeśli oczekuje się wzrostu stopy inflacji, to w
krótkim okresie może nastąpić spadek produktu narodowego brutto? Odpowiedź proszę
uzasadnić wykorzystując także graficzną interpretację dynamicznego modelu globalnej
podaży i popytu.
ZAD.9. Demografowie przewidują, że w nadchodzącym 20-leciu wzrośnie w Polsce odsetek
ludzi w wieku emerytalnym. Jak – według teorii cyklu życia wpłynie to na stopę
oszczędności?
ZAD.10. Jakie czynniki wyznaczają pożądany zasób kapitału według teorii neoklasycznej?
Stosując to pojęcie proszę określić jakie czynniki wyznaczają wielkość inwestycji?
MAKRO Egzamin 2003 rok
ZAD.1. Jak zmiana stopy oszczędności wpłynie na stopę wzrostu i poziom produktu
krajowego brutto oraz stopę wzrostu i poziom konsumpcji (obie w przeliczeniu na
pracownika). W odpowiedzi proszę porównać oba stany równowagi stacjonarnej (steady –
state), a także okres przejściowy (między stanami równowagi).
ZAD.2. Załóżmy, że dla danego kraju dana jest następująca funkcja produkcji: Y = AK
0,5
L
0,5
.
Przypuśćmy, że w 2002r. Produkt krajowy brutto wzrósł o 2,5%, zasób kapitału o 3%, zaś
zatrudnienie o 1%. Jakie było tempo wzrostu postępu technicznego A? Obliczenia proszę
uzasadnić.
ZAD.3.
Rozważając mała gospodarkę, która znajduje się w
sytuacji przedstawionej na rysunku proszę opisać
mechanizm dochodzenia do równowagi zarówno
w warunkach, gdy kursy walutowe mogą zmieniać
się swobodnie, jak i w warunkach, gdy kursy
walutowe są stałe.
ZAD.4. Stosując graficzną prezentację modelu IS-LM oraz stacjonarnym modelu AS/AD
(opisanym w kategoriach poziomów P oraz Y, a nie tempa ich zmian) proszę przedstawić i
opisać skutki wzrostu wydatków rządowych (G) w krótkim i długim okresie. W momencie
wyjściowym zachowana była równowaga stacjonarna (przecięcie linii LAS, SAS, AD). Jak
wpłynie to na PKB oraz na stopę zmian cen i na ich poziom.
ZAD.5. Stosując dynamiczny model AS/AD proszę przedstawić skutki zwiększenia tempa
wzrostu zasobów pieniądza przy różnych oczekiwaniach zakładając, że w punkcie wyjścia
jest na poziomie odpowiadającym stanowi pełnego zatrudnienia.
ZAD.6. Proszę omówić i porównać przyczyny wahań cyklicznych w interpretacji modelu
cyklu realnego i współczesnej wersji teorii keynesowskiej.
ZAD.7. Z keynesowskiej funkcji konsumpcji wynika, że średnia skłonność do konsumpcji
maleje wraz ze wzrostem dochodu. W długim okresie fakty przeczą takiej współzależności.
W jaki sposób ten dylemat jest rozwiązany w teorii trwałego (permanentnego) dochodu?
Proszę przedstawić interpretację graficzną problemu wraz z opisem.
ZAD.8. Czym różni się całościowy deficyt budżetowy od deficytu pierwotnego? Jaki jest
związek między deficytem budżetowym a długiem publicznym? Co determinuje zmiany
stopy długu publicznego (stosunek długu publicznego do PKB)? Czy możliwy jest wzrost
stopy długu publicznego przy braku deficytu pierwotnego, a nawet jego nadwyżce?
Egzamin MAKRO II czerwiec 2004 rok:
1) Przypuśćmy, że dwa kraje są identyczne pod każdym względem, z wyjątkiem, że jeden z
nich ma większy kapitał na zatrudnionego (k) ponieważ znajduje się bliżej stanu równowagi
stacjonarnej, z tym, że nie osiągnęły jeszcze tego stanu. Zgodnie z modelem Solowa, który z
krajów będzie miał szybsze tempo wzrostu produktu na zatrudnionego i dlaczego?
2) Załóżmy, że w gospodarce otwartej przy zrównoważonym bilansie obrotów bieżących w
warunkach stałych kursów walutowych i doskonalej mobilności kapitału spadły oszczędności
krajowe (np. z powodu wzrostu wydatków konsumpcyjnych) co odpowiednio zwiększa popyt
na dobra krajowe. Proszę opisać, także graficznie, skutki tej sytuacji. Jak można
przeciwdziałać tym zmianom przez politykę regulowania popytu (pieniężną lub fiskalną)
zakładając dostosowania krótkookresowe (przy stałych cenach)?
3) Proszę wyjaśnić jak zmieni się podaż pieniądza, jeśli:
a) banki komercyjne zdecydują się na zwiększenie rezerw nadobowiązkowych
b) przed świętami ludzie wycofają ze swoich rachunków bankowych gotówkę
c) w związku z przystąpieniem do UE bank centralny zacznie płacić procent od rezerw
bankowych. wzrośnie tym samym atrakcyjność utrzymywania rezerw.
Odpowiedz uzasadnij.
4) Opisz i wyjaśnij (także interpretacja graficzna) wpływ na produkcję, ceny, SAS a także
rynek pracy następujące wydarzenia:
a)uwzględniono w rokowaniach płacowych minionego roku wzrost cen;
b)spadek cen w okresie miedzy rokowaniami płacowymi będącego następstwem np.
niespodziewanego spadku popytu inwestycyjnego, przy innych czynnikach niezmienionych
(w obu przypadkach są oczekiwania adaptacyjne).
5) Stosując model AS AD proszę omówić pojęcie neutralności pieniądza w krótkim i długim
okresie wskazując jednocześnie jakie założenia są przyjmowane przez zwolenników różnych
poglądów dotyczących oczekiwań
6) Stosując dynamiczny AS AD scharakteryzuj jakie są potencjalne koszty polityki
antyinflacyjnej. Czy założenia dotyczące charakteru oczekiwań podmiotów gospodarczych
maja na te koszty jakikolwiek wpływ?
7) Stosując graficzny model równowagi na rynku pracy przedstaw skutki spadku popytu
całkowitego i wynikającego stąd spadku produktu w warunkach sztywnych płac i stosowania
przez przedsiębiorstwa tzw. płacy efektywnościowej
8) Biorąc pod uwagę neoklasyczna teorie inwestycji wyjaśnij jak na wielkości inwestycji
wpłynie wzrost realnej stopy procentowej, spadek produkcji oczekiwanej oraz większy
wyjściowy zasób kapitału.
MAKRO II czerwiec 2006
1) W pierwszej połowie 2004 inflacja w Polsce w skali miesięcznej kształtowała się w
granicach 1.6% do 2.2% wobec zadeklarowanego przez Radę Polityki Pieniężnej
średniookresowego celu inflacyjnego 2.5% (z dopuszczalnym odchyleniem 1%). W
czerwcu przewidywana przez NBP inflacja na najbliższe 12 miesięcy była szacowana
w granicach 4- 4.6%.
Czy uzasadnione było podniesienie w czerwcu, lipcu i sierpniu 2004 przez RPP stóp
procentowych (stopa referencyjna wzrosła z 5.25%-6.5%) mimo, że aktualna inflacja
mieściła się w paśmie celu inflacyjnego. Stosując dynamiczny model AS, SAS AD
proszę przedstawić mechanizm i skutki wpływu tych podwyżek na ceny, produkt i
zatrudnienie.
Stosując model Mundella Fleminga proszę pokazać czy w gospodarce otwartej przy
zmiennych kursach walutowych i doskonałej mobilności kapitału wpływ spadku
podaży pieniądza na produkcje w krótkim okresie (przy stałych cenach) będzie
większy czy mniejszy niż gospodarce zamkniętej.
2) USA mają wyższy poziom produktu krajowego brutto per capita niż np. Japonia
mimo, że stopa oszczędności w długim okresie (oraz także stopa inwestycji) jest w
USA niższa.
Stosując model Solowa z kapitałem ludzkim proszę wyjaśnić czy jest to możliwe i
dlaczego zakładając, że oba kraje są w stanie długookresowej równowagi (odp
zilustrować graficznie.)
Czy możliwe jest, że stopa inwestycji w USA jest większa niż stopa oszczędności,
a jeśli tak to dlaczego?
3) W Polsce zwiesza się utrzymywanie pieniędzy w formie rachunków bankowych.
Czy ma to wpływ na podaż pieniądza przy innych czynnikach niezmienionych, a
jeśli tak to jaki?
Jaki wpływ na podaż pieniądza ma zmniejszenie stopy rezerw obowiązkowych
oraz spadek stopy procentowej ustalonej przez BC na rynku międzybankowym?
4) Załóżmy, że aktualny deficyt budżetowy w relacji do PKB wynosi: - 4.5% i
jednocześnie występuje ujemna luka podażowa (aktualne PKB mniejsze od
potencjalnego).
Czy w tej sytuacji należy spodziewać się, że strukturalny deficyt będzie mniejszy czy
też większy od aktualnego i dlaczego?
Zakładając, że krajowa stopa procentowa jest większa od zagranicznej zaś deficyt
pierwotny będzie utrzymywał się na stałym poziomie czy w tej sytuacji jest możliwe
utrzymanie stałej stopy długu publicznego (b=B/Y; B- dług publiczny, Y-PKB)
5) Proszę omówić i porównać przyczyny wahań cyklicznych
W interpretacji modelu cyklu realnego
Współczesnej teorii keynesowskiej.