Dzia∏ C3

Szukamy pracy

Wyprawka Maturzysty

2005

J

eÊli ju˝ znalaz∏eÊ firm´ lub
instytucj´, która ma wolne
miejsce pracy, mo˝esz sobie
pogratulowaç. Ale to dopie-

ro poczàtek drogi. Teraz czeka
Ci´ seria sprawdzianów, które tak
naprawd´ zdecydujà, czy dosta-
niesz posad´.

Na poczàtek sprawdzian pisem-

ny – musisz przygotowaç ˝yciorys
zawodowy i list motywacyjny,
czyli aplikacj´. To niezwykle wa˝-
ne dokumenty; jeÊli je dobrze na-
piszesz i zainteresujesz czytajà-
cego, zostaniesz zaproszony na
drugà cz´Êç sprawdzianu, tym ra-
zem ustnà, czyli na rozmow´ kwa-
lifikacyjnà. Dopiero po niej oka˝e
si´, czy zechcà Ci´ przyjàç.

O rozmowie kwalifikacyjnej

opowiemy Ci póêniej. Teraz czas
na CV i list motywacyjny. I od ra-
zu przykra wiadomoÊç – choç
w ksi´garniach pe∏no poradni-
ków, jak pisaç te dokumenty, ich
wzory zamieszczajà te˝ specjali-
styczne dodatki do gazet i witry-
ny internetowe, to tak naprawd´
nie ma ˝adnego uniwersalnego
wzorca, jednego gotowego sche-
matu. Wszystko zale˝y od wyma-
gaƒ konkretnej firmy lub instytu-
cji. Ot, choçby sprawa zdj´cia:
w poradnikach cz´sto twierdzi
si´, ˝e jest w CV niezb´dne. Tym-

czasem szef personalny jednego
z wielkich banków powiada, ˝e
wprost tego nie znosi – uwa˝a, ˝e
kandydat w ten sposób eksponu-
je: „popatrz, jaki jestem Êliczny”,
a powinien skupiç si´ na treÊci.

Dlatego, nim przystàpisz do re-

dagowania swoich dokumentów,
wyka˝ si´ inteligencjà i spróbuj
si´ dowiedzieç, jaki ˝yciorys, list
motywacyjny (aplikacja) – sà naj-
lepiej widziane w firmie lub in-
stytucji, którà sobie upatrzy∏eÊ,
na co zwraca si´ tam uwag´. Byç

mo˝e na przyk∏ad bardziej ni˝
formalne wykszta∏cenie liczy si´
dla nich doÊwiadczenie zawodo-
we i powinieneÊ je mocniej uwy-
pukliç. A byç mo˝e szczególnie
istotne b´dzie – wobec podob-
nych kwalifikacji i doÊwiadcze-
nia kandydatów – podkreÊlenie
dodatkowych umiej´tnoÊci przy-
datnych na danym stanowisku.

Szczególnie wa˝ne jest te˝ to,

˝ebyÊ nie wysy∏a∏ identycznego,
sztampowego listu motywacyjne-
go i ˝yciorysu do kilku firm lub

Piszemy ˝yciorys

i list motywacyjny

Koniec roku szkolnego, koniec sesji egzaminacyjnej...
Powstaje pytanie: „Co dalej?”. Mo˝e uda Ci si´ wyjechaç
na wspania∏e wakacje, mo˝e sp´dzisz wolny czas w domu,
nadrabiajàc zaleg∏oÊci w jakiejÊ dziedzinie, a mo˝e zaczniesz
szukaç pracy, praktyki lub sta˝u? JeÊli zdecydujesz si´ na
to ostatnie, warto wiedzieç – jak profesjonalnie przygotowaç
swoje dokumenty aplikacyjne.

1

zbierz jak najwi´cej informacji o firmie lub instytucji,
w której chcesz pracowaç,

spróbuj zdobyç informacje o tym, jak firma lub instytucja przepro-
wadza rekrutacj´, na co przyjmujàcy dokumenty zwraca uwag´,

zastanów si´, co powinieneÊ szczególnie podkreÊliç w sk∏adanych
dokumentach,

pomyÊl, jak napisaç to, co mo˝e byç wa˝ne, tak aby zainteresowaç
tym czytajàcego,

napisz CV i list motywacyjny na brudno, popraw usterki j´zykowe,
wyrzuç zb´dne s∏owa i ozdobniki,

popracuj nad stronà graficznà obu dokumentów (wielkoÊç i typ
czcionki, interlinie, marginesy, u˝ycie ró˝nych formatów tekstu,
rozplanowanie tekstu na stronie, itp.).

Jak profesjonalnie napisaç CV i list motywacyjny?
Przygotuj si´ do tego, czyniàc kolejne kroki:

Dzia∏ C3

Szukamy pracy

Wyprawka Maturzysty

2005

instytucji. W dzia∏ach personal-
nych pracujà na ogó∏ dobrzy spe-
cjaliÊci, którzy cz´sto przeczyta-
li ju˝ tysiàce takich dokumentów
i od razu potrafià odró˝niç utar-
ty schemat od pisma rzeczywi-
Êcie oryginalnego, zwracajàcego
uwag´ na jego autora. ChoçbyÊ
wi´c jednego dnia wys∏a∏ 5 listów
– nie pisz jak przez kalk´. Napisz
pi´ç ró˝nych „utworów”.

CV, czyli ˝yciorys zawodowy

CV to skrót od ∏aciƒskiego cur-

riculum vitae, czyli po prostu
„droga ˝yciowa”. Przyszed∏ jed-
nak do nas wraz z zalewem an-
gielszczyzny i jest nawet z angiel-
ska wymawiany jako „si vi”. Okre-
Êlenie to odnosi si´ do specyficz-
nego rodzaju dokumentu, jakim
jest ˝yciorys zawodowy sk∏adany
u potencjalnego pracodawcy.

Jakie elementy zawiera CV?

u góry po lewej stronie –
Twoje dane osobowe, tj. imi´,
nazwisko, data i miejsce uro-
dzenia, adres zamieszkania,
numer telefonu oraz ewentu-
alnie e-mail (lepiej go jednak
nie podawaj, jeÊli twoje konto
nazwa∏eÊ niepowa˝nie, np.
[e-mail]),
pod spodem informacja, o ja-
kà prac´ si´ starasz (jeÊli od-

powiadasz, np. na og∏oszenie
prasowe i by∏ w nim zamiesz-
czony tzw. numer referencyj-
ny, to tak˝e go podajesz),
poni˝ej dane o Twoim wy-
kszta∏ceniu (z latami nauki:
od... do...),
dalej – o ewentualnej pracy
zawodowej (to mo˝e byç,
np. dorywcza praca w cza-
sie wakacji, o kursach,
szkoleniach, praktykach,
sta˝ach z datami i pe∏nymi

nazwami pracodawców
lub organizatorów szkoleƒ
czy kursów) i dzia∏alnoÊci
w organizacjach szkolnych
i pozaszkolnych,
ni˝ej wymieniasz inne umie-
j´tnoÊci, np. znajomoÊç ob-
cych j´zyków (w mowie i pi-
Êmie – okreÊl to rzetelnie),
prawo jazdy, obs∏uga kompu-
tera, itp.,
na koƒcu napisz o swoich
zainteresowaniach, hobby,

2

nie ma uniwersalnego wzoru,

na papierze białego koloru,

nie więcej niż 2 strony,

podawaj tylko prawdziwe
informacje,

napisz najpierw na brudno
i jeszcze raz sprawdź,

nie rób błędów stylistycznych,
interpunkcyjnych, gramatycznych,
ortograficznych i typograficznych,

dopisz zgodę na przetwarzanie
swoich danych,

zadbaj o prostą i czytelną formę,

napisz na komputerze
i zatroszcz się o jakość wydruku.

Dobre curriculum vitae:

Jadwiga Zetowska

Adres kontaktowy: ul. Prosta 10, 11-111 Rzepowo
Numer telefonu: (78) 10 123 456
E-mail: [e-mail]
Data urodzenia: 30 listopada 1985 r.

Cel: Uzyskanie pracy sekretarki

Wykszta∏cenie:
2000-2004 – Liceum Ogólnokszta∏càce nr II im. Wielkiego Króla,
Rzepowo, klasa o profilu humanistycznym – matura z wyró˝nieniem

Odbyte kursy:
luty 2004 – kurs szybkiego pisania na komputerze, firma Potex w Warszawie
sierpieƒ 2003 – szkolenie: „Sprawna sekretarka”, Instytut Szkoleƒ w Poznaniu
(ufundowane przez pracodawc´)
lipiec/sierpieƒ 2002 – szeÊciotygodniowy kurs j´zyka angielskiego w Szkocji

DoÊwiadczenie zawodowe:
lipiec 2003 – praca tymczasowa w firmie Totak sp. z o.o. w Rzepowie –
zast´pstwo sekretarki; m.in. obs∏uga biura i sprz´tu biurowego, sporzàdza-
nie notatek ze spotkaƒ kadry kierowniczej spó∏ki, przygotowywanie i t∏uma-
czenie korespondencji, t∏umaczenia w trakcie spotkaƒ biznesowych prezesa

ZnajomoÊç j´zyków obcych:
– angielski – bieg∏y w mowie i piÊmie
– hiszpaƒski – dobry w mowie i piÊmie
– francuski – podstawy

Inne umiej´tnoÊci:
– obs∏uga komputera – system operacyjny Windows 98, 2000, XP, MS
Word, Excel, MS Power Point, u˝ytkownik Internetu
– podstawy stenografii
– prawo jazdy kat. B

Zainteresowania:
– muzyka i poezja barokowa, psychologia, uk∏adanie bukietów

Dodatkowe informacje:
– zdolnoÊci organizatorskie
– pracowitoÊç, sumiennoÊç
– kreatywnoÊç
– umiej´tnoÊç pracy w zespole, w stresie

Wyra˝am zgod´ na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezb´dnych
do realizacji procesu rekrutacji (zgodnie z ustawà z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie
danych osobowych Dz. U. nr 133, poz. 883).

Przyk∏ad ˝yciorysu zawodowego:

Dzia∏ C3

Szukamy pracy

Wyprawka Maturzysty

2005

o ile mogà Êwiadczyç, np.
o takich cechach Twojego
charakteru, które b´dà dla
pracodawcy wa˝ne w zwiàz-
ku z rodzajem pracy i stano-
wiskiem, o jakie si´ starasz
lub po prostu zainteresujà
go Twojà osobà.

Wszystko to podajesz w punktach,

a wykszta∏cenie i przebieg dotychcza-
sowej pracy w odwrotnej kolejnoÊci,
czyli od ostatnio ukoƒczonej szko∏y
i miejsca pracy, do tych najdawniej-
szych.

Musisz pisaç zwi´êle, rzeczo-

wo, bez wodolejstwa i kwieciste-
go stylu, szczególnie uwypukla-
jàc to, co rzeczywiÊcie ma zwià-
zek z przysz∏à pracà. Pracodaw-
cy nie majà czasu i ochoty czytaç
powieÊci o Tobie, a z ˝yciorysu
starajà si´ wychwyciç coÊ intere-
sujàcego, co odró˝nia Ci´ od in-
nych kandydatów.

JeÊli wi´c, np. starasz si´ o po-

sad´ handlowca, to nie ma sensu
eksponowaç informacji o pracy
przy ˝niwach. PowinieneÊ za to
podkreÊliç szczególnie te do-
Êwiadczenia, umiej´tnoÊci i zain-
teresowania, które w kontekÊcie
staraƒ o prac´ w charakterze han-
dlowca sà wa˝ne. Mo˝e to na
przyk∏ad byç praca przy rozno-
szeniu ulotek, ∏atwoÊç nawiàzy-
wania kontaktów, umiej´tnoÊç
przekonywania, czy nawet zbie-
ranie znaczków (bo mo˝e dowo-
dziç, ˝e umiesz segregowaç infor-
macje i przedmioty, jesteÊ wy-
trwa∏y, staranny, a przy wymie-
nianiu si´ z innymi wykazujesz
zdolnoÊci negocjacyjne).

Pisz o konkretach. Zamiast ogólnej

informacji, ˝e dzia∏a∏eÊ w samorzà-
dzie uczniowskim, podaj, co konkret-
nie w nim robi∏eÊ – na przyk∏ad: „zor-
ganizowa∏em aukcj´ na rzecz domu
dziecka”. Zamiast: „interesuj´ si´
ekologià”, lepiej: „opracowa∏em ma-
p´ zagro˝eƒ dla Êrodowiska w mojej
gminie”, itp.

To mi´dzy innymi dlatego po-

winieneÊ najpierw napisaç CV na

brudno. Przy okazji sprawdê te˝,
czy nie pomyli∏eÊ nazwy firmy, in-
stytucji lub stanowiska, o które
si´ ubiegasz (chyba jasne, ˝e taki
dokument od razu trafi do kosza).
Nie nadu˝ywaj druku wyt∏usz-
czonego, nie u˝ywaj kolorowej
czcionki ani raczej nie pisz ca∏ych
wyrazów wielkimi literami.

List motywacyjny,
czyli aplikacja

To drugi dokument, który zwy-

kle sk∏ada si´ przy staraniach
o posad´. Jest te˝ nazywany apli-
kacjà. Stanowi po prostu podanie,
w którym mo˝esz rozwinàç i pod-
kreÊliç to z ˝yciorysu zawodowe-

go, co Êwiadczy o tym, i˝ jesteÊ do-
brym kandydatem na stanowisko,
o które si´ ubiegasz. To wa˝ne.
Nie tyle bowiem prosisz o przyj´-
cie do pracy, ile w∏aÊnie przeko-
nujesz, dlaczego w∏aÊnie Ciebie
powinni zatrudniç. A zatem mu-
sisz przekonaç czytajàcego, ˝e po
pierwsze – posada naprawd´ Ci´
bardzo interesuje, a po drugie –
w∏aÊnie Ty jesteÊ tym, kogo po-
winni przyjàç.

Jak to zrobiç?

Zacznij od tego, skàd wiesz, ˝e

firma lub instytucja szuka pra-
cowników (jeÊli na przyk∏ad og∏a-
sza∏a si´ w gazecie). Potem uza-

3

Przyk∏ad listu motywacyjnego:

Koronki Du˝e, 16 czerwca 2004 r.
Józef Ojcowicz
ul. Topolowa 2
99-999 Koronki Du˝e

Szanowni Paƒstwo!

Z og∏oszenia nr 2222, zamieszczonego w dodatku o pracy „Rzeczpospolitej”
z 11.06.2004 r., dowiedzia∏em si´, i˝ poszukujà Paƒstwo kandydatów na
stanowisko asystenta kupca w dziale sprzeda˝y. Poszukuj´ takiej pracy, a pod-
j´cie jej w Paƒstwa firmie – znanej i renomowanej w bran˝y spo˝ywczej –
da∏oby mi mo˝liwoÊç zdobycia nowych kwalifikacji i by∏oby zgodne z moimi
predyspozycjami oraz z dotychczasowym doÊwiadczeniem zawodowym.

W trakcie nauki w liceum ogólnokszta∏càcym przez trzy lata by∏em przewod-
niczàcym szkolnej spó∏dzielni „PlastuÊ”, zajmujàcej si´ sprzeda˝à uczniom
produktów spo˝ywczych i materia∏ów papierniczych – naby∏em zatem
doÊwiadczenia w sprzeda˝y, negocjacjach z hurtowniami, organizowaniu
pracy sobie i innym, sprawnie przewodzi∏em zespo∏owi (Êwiadczà o tym wyniki
finansowe spó∏dzielni i nagrody kuratorium), umiem wspó∏pracowaç w grupie.

DoÊwiadczenie zawodowe zdobywa∏em równie˝ podczas prac wakacyjnych
w sklepie wujka oraz w innych firmach (kolporta˝ gazet). Spe∏niam tak˝e inne,
sformu∏owane w og∏oszeniu wymagania: jestem m∏ody (19 lat) i dyspozycyjny.
Szybko si´ ucz´ i ch´tnie podejmuj´ nowe wyzwania.

Chcia∏bym wykorzystaç te atuty w pracy z korzyÊcià i dla firmy, i dla mojego
rozwoju zawodowego.

Je˝eli moje kwalifikacje oka˝à si´ wystarczajàce, prosz´ o kontakt i wyzna-
czenie dogodnego dla Paƒstwa terminu spotkania.

Z wyrazami szacunku

Józef Ojcowicz

Kier-Pik SA

ul. Zarzeczna 78/80

88-888 Koronki Ma∏e

Dzia∏ C3

Szukamy pracy

Wyprawka Maturzysty

2005

sadnij, dlaczego starasz si´ o pra-
c´ akurat tam, a nie gdzie indziej
i na tym, a nie innym stanowisku.
Mo˝esz przy okazji wykazaç si´
znajomoÊcià konkretnych infor-
macji na temat danej instytucji
lub firmy. Reklamujàc si´ (bo o to
w tym liÊcie chodzi), powo∏aj si´
na przydatne doÊwiadczenia. Nie
jest to proste powtórzenie tego,
co ju˝ napisa∏eÊ w ˝yciorysie,
ale uwypuklenie Twoich atutów
(tych, które majà zwiàzek z po-
sadà).

Podobnie jak w ˝yciorysie nie pisz

ogólników, lecz konkrety, przytaczaj
dowody.

JeÊli chcesz na przyk∏ad pra-

cowaç na stanowisku wymagajà-
cym umiej´tnoÊci pracy w zespo-
le, to nie informuj sucho, ˝e przez
cztery lata nale˝a∏eÊ do organi-
zacji sportowej, ale napisz, ˝e
w∏aÊnie o takich Twoich walo-
rach Êwiadczy to, i˝ by∏eÊ szefem
ko∏a i organizowa∏eÊ obozy pi∏ki
siatkowej. Mo˝esz te˝ podkre-
Êliç, ˝e interesuje Ci´ rozwój za-
wodowy, zdobycie cennego do-
Êwiadczenia.

W odró˝nieniu od ˝yciorysu, li-

stu motywacyjnego nie piszesz
w punktach. ¸àczy je za to zwi´-
z∏oÊç i rzeczowoÊç. Podobne sà
te˝ pewne elementy formy: tak˝e
tu w lewym górnym rogu umie-
Êcisz swoje dane osobowe (adres,
telefon), stanowisko, o które si´
starasz, i numer referencyjny.
W prawym – nieco ni˝ej – nazw´
firmy lub instytucji. W liÊcie do-

brze zastosowaç tradycyjne for-
my grzecznoÊciowe, czyli poni˝ej
danych adresowych daç nag∏ó-
wek „Szanowni Paƒstwo”, a za-
koƒczyç zwrotem „Z powa˝a-
niem” lub podobnym.

Dobry list motywacyjny jest krótki

(maksimum jedna strona formatu A4)
i przejrzysty (nie ÊcieÊniaj linijek tek-
stu, zachowaj odst´py mi´dzy akapi-
tami). Pami´taj, ˝e musisz si´ podpi-
saç – jak to w liÊcie – odr´cznie.
OczywiÊcie tak˝e i w tym dokumencie
obowiàzuje schludnoÊç oraz popraw-
noÊç j´zykowa. Lepiej wi´c najpierw
napisaç list na brudno, dobrze zreda-
gowaç i koniecznie sprawdziç.

Kwestionariusz osobowy

Oprócz CV i listu motywacyjne-

go przy staraniach o prac´ ze-
tkniesz si´ z jeszcze jednym doku-
mentem – kwestionariuszem oso-
bowym. Z jednej strony sprawa
z nim jest ∏atwiejsza, bo stanowi
on gotowy formularz z wydruko-
wanymi poleceniami i pytaniami,
a Twoim zadaniem jest tylko
udzieliç odpowiedzi. Z drugiej
jednak – w niektórych firmach lub
instytucjach mo˝esz si´ spodzie-
waç pytaƒ co najmniej dziwnych.

Kwestionariusze stosowane w

rekrutacji mogà si´ ró˝niç za-
wartoÊcià. Niektóre firmy lub in-
stytucje dajà kwestionariusz do
wype∏nienia dopiero w momen-
cie, gdy ju˝ zapad∏a decyzja
o przyj´ciu Ci´ do pracy.

Formularz zawiera pola dotyczàce

m.in. imienia i nazwiska, adresu za-

mieszkania i korespondencyjnego, nu-
meru telefonu, e-maila, stanu cywil-
nego, wykszta∏cenia, odbytych szko-
leƒ czy kursów, znajomoÊci j´zyków
obcych i obs∏ugi komputera, doÊwiad-
czenia zawodowego, zainteresowaƒ
lub hobby, itp. Nie ma wi´kszych pro-
blemów z jego wype∏nieniem, a w ra-
zie wàtpliwoÊci mo˝esz poprosiç o po-
moc pracownika dzia∏u personalnego
lub kadr, który wr´czy∏ Ci kwestiona-
riusz i go od Ciebie odbiera.

OczywiÊcie, poinstruuje Ci´, ˝e

masz wype∏niç dokument staran-
nie i zgodnie ze stanem faktycz-
nym. Mo˝e si´ jednak zdarzyç
i tak, ˝e znajdziesz w nim równie˝
pytania dotyczàce, np. Twoich ro-
dziców czy nawet przebytych cho-
rób. Teoretycznie takich pytaƒ
stawiaç nie wolno, bo to niezgod-
ne z ustawà o ochronie danych
osobowych. Praktycznie – ludzie
godzà si´ na nie odpowiadaç i si´
nie skar˝à, bo zale˝y im na pracy.
Sam musisz zdecydowaç, jak w ta-
kiej sytuacji postàpiç.

4

Pamiętaj!

CV i list motywacyjny prześlij pocz-
tą listem poleconym lub zanieś
osobiście do firmy lub instytucji,
chyba że pracodawca dopuszcza
też możliwość przesłania faksem
albo w formie e-mailowej (wciąż
trwa dyskusja, jak powinien być
zapisany ­ przeważa pogląd, iż po
prostu jako plik Microsoft Word,
ale lepiej się wcześniej upewnij).

!