Planowanie a skuteczne zarządzanie

przedsiębiorstwem

Gospodarka rynkowa, której jedną z zasadniczych cech jest konkurencja, wymaga

od kandydatów na stanowiska kierownicze umiejętności wynikających nie tylko z

poznania praw i mechanizmów rynkowych, ale także znajomości przepisów prawnych,

finansowych, metod marketingu, sposobów negocjowania, zasad socjotechniki,

psychologii, menedżeryzmu, a nawet podstaw etyki. Management w języku angielskim

oznacza umiejętne postępowanie – zarządzanie. Znajomość zagadnień związanych z

menedżeryzmem i ich praktyczne zastosowanie jest podstawowym warunkiem

skuteczności w kierowaniu i zarządzaniu firmą.

Zarządzanie jest działalnością wymagającą wysokich kwalifikacji od kierowników.

Polega ona na bieżącym i strategicznym planowaniu, kształtowaniu odpowiedniej

struktury organizacyjnej, rozwiniętym i wyspecjalizowanym motywowaniu, a także

niezbędnym minimum kontroli. Jest formą praktycznej działalności związanej z procesem

podejmowania decyzji dotyczących jak najlepszego wykorzystania posiadanych zasobów

rzeczowych, kapitałowych i ludzkich, w celu realizacji założonych zadań, zapewniających

stały rozwój firmy. Słuszność i trafność tych decyzji zależy z jednej strony od osobistego

przygotowania kierownika-menedżera do ich podejmowania, a więc do jego osobistych

uzdolnień, wykształcenia, kwalifikacji w zakresie zarządzania, doświadczenia

zawodowego, umiejętności kierowania grupami pracowniczymi itp. Z drugiej zaś strony,

jest wynikiem obiektywnego oddziaływania otoczenia zewnętrznego na firmę i jej

kierownictwo.

W każdej firmie, bez względu na jej wielkość, można wyróżnić dwie funkcje,

mianowicie: władzę i odpowiedzialność. W małej jednoosobowej firmie obie te funkcje

sprawuje właściciel, natomiast w wieloosobowych firmach następuje rozdział władzy i

odpowiedzialności. Władza jest związana z uprawnieniami do dysponowania określonymi

zasobami kapitałowymi, rzeczowymi i ludzkimi, a także podejmowania decyzji i

wydawania poleceń o ich wykorzystywaniu. Odpowiedzialność zaś dotyczy wykonywania

poleceń wynikających z przyjętych zobowiązań i rozliczania się z ich realizacji. Władza i

odpowiedzialność stanowią podstawę systemu zarządzania i powinny być jasno

określone w całokształcie funkcjonowania firmy. Przejrzysty układ hierarchiczny

wyznacza: poziom i zakres władzy oraz odpowiedzialności, rodzaj i zakres

podejmowanych decyzji, prawa i obowiązki, kanały przekazu informacji w poziomie i

pionie, możliwości awansu i kariery, a także organizacyjne możliwości rozwoju firmy.

W średnich a szczególnie w dużych firmach hierarchia obejmuje trzy poziomy

zarządzania:

•

wyższy poziom zarządzania (top management),

•

średni poziom zarządzania (middle management),

•

niższy poziom zarządzania (first-line, supervisory management).

Należy podkreślić, że wraz ze zmianami poziomu zarządzania zmienia się typ

podejmowania decyzji gospodarczych. Do najważniejszych decyzji należy zaliczyć:

strategiczne, taktyczne i operacyjno-bieżące.

Istota zarządzania sprowadza się do pełnienia przez menedżera pięciu

podstawowych funkcji, mianowicie: planowania, organizowania, zatrudniania (naboru

kadr), motywowania i kontroli. Funkcję te wykonują menedżerowie bez względu na swoje

miejsce w strukturze organizacyjnej i rodzaj przedsiębiorstwa, w którym pracują. Należy

jednak zaznaczyć, że w zależności od poziomu zarządzania różne jest ich znaczenie i

zasięg. Tak np. na szczeblu najwyższym największe znaczenie ma funkcja planowania i

organizowania. Podział czasu przeznaczony na kontrolowanie jest względnie najmniejszy

na szczeblach najniższych, zaś sprawowanie funkcji zatrudniania i motywowania zajmuje

na wszystkich szczeblach zarządzania mniej więcej tyle samo czasu. Ponadto trzeba

pamiętać o tym, że wszystkie funkcje są ze sobą wzajemnie powiązane i większość

menedżerów w praktyce stosuje ich kombinacje w rozwiązaniu problemów, na które

napotykają ich firmy.

Planowanie jest podstawowym instrumentem zarządzania firmą, bez względu na

jej wielkość i otoczenie. Poprzez planowanie zmierza się do ustalenia najkorzystniejszych

celów działania firmy oraz do wyboru najskuteczniejszych metod i środków

umożliwiających osiągnięcie tych celów w bliższej lub dalszej perspektywie.

Wprowadzenie gospodarki rynkowej i prywatyzacja przedsiębiorstw nie eliminuje

planowania działalności gospodarczej, lecz tworzą nowe orientacje i formy planowania.

Podporządkowują procesy planowania potrzebom przedsiębiorstw, ograniczając lub

likwidując planowanie centralne, co jest związane z samodzielnością podmiotów

gospodarczych.

Planowanie działalności gospodarczej musi współistnieć z rynkiem i wszystkimi

kategoriami rynkowymi, zmierzając do właściwego kształtowania tej działalności.

Planowanie powinno nie tylko ustalić cele i środki prowadzące do ich osiągnięcia, ale

także wdrażać nowe, bardziej efektywne sposoby działania przedsiębiorstw. Oparcie

funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw – zwłaszcza o większym potencjale – na

zasadach planowania jest potrzebą zarządczą i normalną praktyką, realizowaną przez

przedsiębiorstwa krajów zachodnich. Planowanie jest tam w pełni dostosowane do

wymogów gospodarki rynkowej. Wzrastająca gęstość zdarzeń gospodarczych,

zaciemniająca się przejrzystość sytuacji rynkowych, niepełne zachowanie równowagi

poprzez mechanizmy konkurencji potęgują potrzebę planowania. Planowanie zapewnia

bardziej skuteczne zarządzanie i podejmowanie czynnej interwencji w zakresie

kształtowania korzystniejszej przyszłości, co w rezultacie gwarantuje sukces

gospodarczy. W warunkach przebudowy naszego ustroju gospodarczego i

dostosowywania go do wymogów gospodarki rynkowej konieczność planowania jest

http://notatek.pl/planowanie-a-skuteczne-zarzadzanie-przedsiebiorstwem?notatka