CELE i STRATEGIE ZARZĄDZANIA KAPITAŁEM OBROTOWYM NETTO

Finansowe spojrzenie na działalność bieżącą przedsiębiorstwa opiera się w znacznym stopniu na analizie kapitału obrotowego netto. Zarządzanie kapitałem obrotowym netto zawiera w sobie administrowanie bieżącymi aktywami i pasywami.

KAPITAŁ OBROTOWY NETTO to różnica pomiędzy aktywami obrotowymi (majątkiem obrotowym) a zobowiązaniami krótkoterminowymi.

KON = AO - Z_kr

KON = Z + N + IK - Z_kr

KON - kapitał obrotowy netto

AO - aktywa obrotowe

Z - zapasy

N - należności

IK - inwestycje krótkoterminowe

Z_kr - zobowiązania krótkoterminowe

CELE ZARZĄDZANIA KAPITAŁEM OBROTOWYM NETTO TO :

1.

2.

3.

STRATEGIE KAPIATŁU OBROTOWEGO NETTO

Strategia zarządzania kapitałem obrotowym jest z jednej strony wynikiem polityki kształtowania przez przedsiębiorstwo majątku obrotowego, a z drugiej strony polityki kształtowania źródeł finansowania działalności. W obu tych politykach można przedstawić dwa modelowe (skrajne) warianty: konserwatywny i agresywny.

W zakresie kształtowania majątku obrotowego strategia konserwatywna polega na utrzymywaniu stosunkowo wysokich stanów środków pieniężnych, zapasów, jak też stosowaniu liberalnej polityki kredytowania odbiorców. Z kolei strategia agresywna jest odwrotnością strategii konserwatywnej i zmierza do ograniczenia do minimum wielkości majątku obrotowego. Charakteryzuje się więc stosunkowo niskim stanem środków pieniężnych, należności i zapasów.

W zakresie zarządzania zobowiązaniami krótkoterminowymi wariant konserwatywny strategii wyraża się w dążeniu do minimalizacji udziału krótkoterminowego zadłużenia w strukturze źródeł finansowania majątku firmy. Znaczny więc jest udział kapitału stałego (kapitał własny + zobowiązania długoterminowe). Polityka agresywna charakteryzuje się z kolei maksymalizacją kapitałów krótkoterminowych.

Złożenie dwóch strategii: kształtowania majątku obrotowego oraz źródeł finansowania, daje obraz całkowitej polityki zarządzania działalnością bieżącą przedsiębiorstwa. Należy podkreślić, że decyzja o przyjęciu danej strategii związana jest z podejściem przez przedsiębiorstwo do dylematu pomiędzy płynnością a zyskownością.

Rysunek nr 1. Ryzyko i zysk przy różnych kombinacjach strategii zarządzania kapitałem obrotowym.

Strategia zarządzania pasywami		Strategia zarządzania aktywami
				konserwatywna	agresywna
		agresywna	UMIARKOWANE RYZYKO I ZYSK	WYSOKIE RYZYKO I ZYSK
		konserwatywna	NISKIE RYZYKO I ZYSK	UMIARKOWANE RYZYKO I ZYSK

Źródło: (J. Czekaj, Z. Dresler Podstawy zarządzania finansami firmy).

CHARAKTERYSTYKA STRATEGII ZARZĄDZANIA KAPITAŁEM OBROTOWYM

STRATEGIA KONSERWATYWNA

• Stosunkowo wysoki stan aktywów obrotowych (wysoki stan środków pieniężnych, zapasów, liberalna polityka kredytowania odbiorców)

• Niewielkie wykorzystanie zobowiązań krótkoterminowych

• Wysoki w stosunku do branży poziom kapitału obrotowego netto

• Sprzyja maksymalizacji wielkości sprzedaży

• Ogranicza ryzyko utraty płynności (wskaźnik płynności wysokiej („szybkiej”) jest wyższy niż średnia branżowa)

• Zmniejsza możliwości korzystania z dźwigni finansowej i osłony podatkowej; zazwyczaj niższa rentowność kapitału własnego.

• Zazwyczaj wyższe koszty finansowania aktywów obrotowych

STRATEGIA AGRESYWNA

• Stosunkowo niski stan aktywów obrotowych (niski stan środków pieniężnych, zapasów, restrykcyjna polityka kredytowania odbiorców)

• Wysoki stopień wykorzystania zobowiązań krótkoterminowych w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa

• Niski w stosunku do branży poziom kapitału obrotowego netto (często kapitał obrotowy netto < 0)

• Zwiększone ryzyko możliwości utraty sprzedaży (niskie stany zapasów, restrykcyjna polityka kredytu kupieckiego)

• Zwiększone ryzyko utraty płynności (wskaźnik płynności wysokiej („szybkiej”) jest niższy niż średnia branżowa)

• Zwiększa możliwości korzystania z dźwigni finansowej i osłony podatkowej; zazwyczaj wyższa rentowność kapitału własnego.

• Zazwyczaj niższe koszty finansowania aktywów obrotowych

---