Techniczne, technologiczne i organizacyjne
uwarunkowania pozyskania i transportu
drewna energetycznego
dr hab. T. Moskalik, prof. SGGW
Katedra Użytkowania Lasu
Wydział Leśny SGGW w Warszawie
Globalna koncentracja CO
2
w atmosferze
Rodzaje źródeł drewna na cele energetyczne
1.
Drewno pochodzące z lasów
(S2, S4, M1, M2,
pozostałości pozrębowe)
2.
Drewno pochodzące z plantacji roślin drzewiastych
3.
Pozostałe drewno:
•
drewno z zadrzewień i sadownictwa
•
odpady w przemyśle drzewnym (zrzyny, trociny, kora)
•
pozostałe odpady (drewno rozbiórkowe, odpady
budowlane, stare meble, wykorzystane choinki itp.)
Pozyskanie drewna opałowego
w polskich lasach
Drewno iglaste
średn.
opałowe
Drewno liściaste średn.
opałowe
Drewno
małowymiarowe
opałowe
Lasy Państwowe
1232
1264
1379
Parki narodowe
27
14
3
Lasy gminne
13
10
brak danych
Lasy prywatne
95
82
brak danych
Razem
1367
1370
1382
Pozyskanie surowca M2 w Lasach
Państwowych
DGLP 2012
Drewno stosowe opałowe
Produkcja drewna kominkowego
Produkcja węgla drzewnego
Kiebała 2012
Łańcuch dostaw biomasy leśnej do
celów energetycznych
Obejmuje szereg operacji i
czynności, związanych z
pozyskaniem biomasy
leśnej, jej przetworzeniem,
składowaniem,
transportem
oraz
przekazem
informacji,
mających na celu jej dostawę z punktu
pochodzenia do odbiorcy
końcowego
Działania logistyczne przy dostawach
biomasy leśnej do celów energetycznych
Bank danych
o d-stanie
Bank danych
o produktach
Info-
centrala
Właściciel
lasu
Ciepłownia lub
elektrociepłownia
Pozyskanie i transport biomasy leśnej
Dürrstein 2000 z modyfikacjami
Wybór miejsca lokalizacji
ciepłowni/elektrociepłowni
Opole
Kup
Turawa
Tułowice
Olesko
Prószków
Krasiejów
Lubliniec
Koszęcin
Strzelce
Opolskie
Kędzierzyn
Koźle
Prudnik
Rudziniec
Kobiór
Świerklaniec
Blachownia
18
10
44
25
12
18
22
17
29
28
15
20
17
20
16
16
12
44
24
30
20
47
10
56
70
Zawadzkie
14
Grzybek, Gradziuk 2007
Pozyskiwanie drewna na poziomie
ręczno-maszynowym
W pełni zmechanizowane pozyskiwanie drewna
Zintegrowane pozyskanie drewna okrągłego
i energetycznego
Drewno pochodzące z cięć pielęgnacyjnych
Tekes 2002
Maszynowe pozyskanie drewna w
drzewostanie trzebieżowym
Zrębkowanie drewna
Czynność
Czas Drzewostan Szlak
operacyjny
Droga
leśna
Droga
Składowanie
zrębków
Odbiorca
końcowy
Powierzchnia
zrębowa
Zrywka lub
koncentracja
surowca
Zrębkowanie
(zrębki świeże)
Składowanie
Zrębkowanie
(zrębki przesuszone)
Suszenie
na składowisku
Zużycie
wewnetrzne
Sprzedaż
Z
im
a
D
o
k
o
ńc
a
la
ta
K
o
n
ie
c
la
ta
D
o
m
o
m
e
n
tu
s
p
a
le
n
ia
Zrębki świeże
Zrębki świeże
Zrębki podsuszone
Zrębki podsuszone
Zrębki suche
Zrywka
Zrębkowanie drewna
Zrębkowanie drewna
Zrębkowanie drewna na terminalu
Pozostałości pozrębowe
Zrębkowanie pozostałości pozrębowych
bezpośrednio na powierzchni
Gromadzenie oraz transport pozostałości
zrębowych
Zrębkowanie surowca
Wydajność pracy rębaka BANDIT 2090
8
10
12
14
16
18
20
7.00
8.00
9.00
10.00
11.00
12.00
13.00
14.00
15.00
[m
3
/h
]
IB
IIA
IIIA
TPP
Rozdrabnianie pozostałości pozrębowych
Produkcja balotów z pozostałości
pozrębowych
Hakkila za VTT 2004
Zawartość wody w drewnie [kg/m
3
]
100
150
200
250
300
350
400
450
500
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
k
g
/m
3
Miesiąc
Duże zakłady ciepłownicze
Małe ciepłownie lokalne
Składowanie drewna energetycznego
Problemy transportu biomasy leśnej
Drobnica
Drewno
i jego
części
Zrębki
Drewno
okrągłe
Źródło: Timberjack Energy Technology
Transport biomasy leśnej
Transport kołowy
Transport kolejowy
Transport wodny
Podsumowanie
• Produkcja biomasy leśnej do celów energetycznych musi
być wpisana w cały system gospodarowania zasobami
leśnymi
• Powinna być ona uważana jako lokalne źródło energii
odnawialnej. Jej dostawy powinny
być jednym z
ważnych
elementów
zrównoważonego
rozwoju
społeczności lokalnych
• Szeroka gama możliwości techniczno-technologicznych
pozyskiwania, przetwarzania i transportu drewna
energetycznego
umożliwia
jego
efektywne
wykorzystanie. Pod
uwagę należy jednak wziąć cały
proces logistyczny.
Dziękuję za uwagę