„Przezywanie i używanie brzydkich słów przez dzieci”
Kwitnące przedszkolne zapędy językoznawcze dzieci sprawdzają siłę przezywania,
aby dać światu do zrozumienia, że to one są szefami i mogą używać właśnie takiego języka.
Poprzez wyzywanie maluchy sprawdzają moc poszczególnych słów oraz reakcje jakie
wywołują. Jeśli zareagujesz spokojem, gdy twojemu dziecku zdarzy się jakieś przezwisko pod
twoim adresem, nauczysz je w ten sposób, że ubliżanie nie przynosi oczekiwanych efektów.
Wyjaśnij mu również, że ono także powinno przyjmować „przezywanie się” ze spokojem.
Zrozumie wtedy, iż taka zabawa nie jest wcale tak wspaniała, jeśli bawi się w nią tylko jedna
osoba.
Zapobieganie problemowi
Uważaj na stosowanie przezwiska
Unikaj obdarzania malucha przezwiskami, których nie chcesz, by używał w stosunku do
kogoś innego. Wielka jest różnica pomiędzy „Ty mały diable” a „Ty mała laleczko”.
Naucz dziecko odpowiadać spokojem na przezwiska
Zasugeruj dziecku, w jaki sposób może reagować na przezwiska kierowane pod jego adresem.
Zachęć je, by nie wpadało w takich sytuacjach w złość. Powiedz „gdy koledzy przezywają
cię, powiedz im spokojnie, że jeśli będą cię przezywać, nie będziesz się z nimi bawił”.
Oceń, co jest przezwiskiem, a co nie
Upewnij się, że nauczyłeś malucha jakie przezwiska są niedopuszczalne zanim zaczniesz
egzekwować daną zasadę.
Rozwiązywanie problemu
Zastosuj technikę czasu zastanowienia
Powiedz na przykład „Gdy zrobisz rzeczy nieakceptowalne, tracisz okazję do zabawy.
Przykro mi, że przezywałeś kolegę. Czas zastanowienia”
Spraw, by dziecku znudziło się dane słowo
Dla niektórych dzieci powtarzanie danego słowa wiele razy odbiera jego czar. Posadź dziecko
na krześle i każ mu powtarzać zakazane słowo be przerwy przez określony czas (minuta na
każdy rok życia). Jeśli odmówi (a wiele dzieci tak robi) po prostu każ mu siedzieć tam
dopóki nie spełni polecenia, bez względu na to, ile by to miało trwać. Gdy skończy, skup się
na nauczeniu go właściwych słów.
Zauważaj ładne słownictwo
Chwal malucha, gdy używa właściwego języka zamiast przezywania, aby łatwiej mu było
rozróżnić pomiędzy tym, co jest akceptowalne, a tym, co nie jest.
Bądź konsekwentny
Za każdym razem, gdy twoje dziecko „przezywa się”, twoja reakcja powinna być taka sama-
ucz je, że przezywanie jest niedopuszczalne. Powiedz: „Przykro mi, że przezywałeś kolegę.
Czas zastanowienia” albo „Teraz sprawimy, że znudzi ci się to słowo”.
Jak nie należy postępować
Nie wyzywaj
Jako że wyzywanie jest bardzo irytujące, łatwo jest czuć pokusę odkrzyknięcia do dziecka
tych samych słów, którymi cię zraniło. Zdanie takie jak „Ty bachorze! Nie wolno wyzywać”
daje twojemu maluchowi przyzwolenie na używanie słów, którymi ty się posłużyłeś. Zamiast
tego ukierunkuj swój gniew na wyjaśnienie mu, dlaczego cię zdenerwowało. Dziecko nauczy
się wtedy, kiedy jego słowa mogą cię ranić i jakiego zachowania oczekujesz od niego, gdy ma
ochotę przezywać.
Nie karz nadmiernie za „przezywanie się”
Jeśli zastosujesz jakąś bardzo okrutna karę za „przezywanie się”, maluch nauczy się jedynie
unikać takiego zachowania, gdy ty jesteś w pobliżu. Zamiast zrozumieć, że wyzywanie jest
złe, nauczy się tylko, że musi unikać zostania złapanym. Ukarane zachowanie samo nie znika,
po prostu pozostaje w ukryciu.
Używanie przez dzieci „brzydkich słów”
Gdy słyszymy, że z ust dzieci padają brzydkie słowa, reagujemy w różny sposób:
śmiejąc się, przesadnie je karcąc lub też ignorując takie zachowanie. Możesz być pewien, że
jeśli poświęcisz temu zagadnieniu zbyt wiele uwagi i nieważne, czy twoja reakcja jest
pozytywna, czy negatywna, jedyne, co możesz osiągnąć, to utrwalić tego typu słownictwo w
języku dziecka. Zatem spójrz na to zachowanie, jak na każde inne i poświęć mu należytą
uwagę, ale bez przesady i dramatyzowania. To normalne, że od czasu do czasu w chwilach
podniecenia wymknie mu się, jakieś „brzydkie słowo”, jeśli jednak przekleństwa nieustannie
padają z jego ust, lepiej, żebyś zorientował się, czy taka sytuacja ma miejsce tylko w domu,
czy także na zewnątrz (w przedszkolu, na placu zabaw). Należy wytłumaczyć malcowi, że
czasami dorośli używają brzydkich słów, ponieważ uznają, że w danym momencie i w danym
miejscu mogą je wypowiedzieć, lecz dzieciom nie wolno tego robić. Jeśli nagminnie
powtarzają jakieś słowa, warto wielokrotnie pytać, co chcą przez to powiedzieć i dlaczego tak
mówią, aż dojdą do wniosku, że w rzeczywistości są to głupstwa nie mające sensu.
Jak reagować na brzydkie słowo, które kryje w sobie prowokację?
Można dać do zrozumienia, że nie mamy ochoty słuchać tego rodzaju słów, a jeśli dalej chce
się nimi posługiwać, to niech idzie do swojego pokoju. Potem włącz telewizor, radio,
muzykę, wykonaj telefon... jakąkolwiek czynność wskazującą na to, że nie jesteś
zainteresowany dalszym słuchaniem brzydkich słów z jego ust.
Opracowanie
Kamila Cichuta- Szwed
Beata Karczewska- Góra
Źródło:
„Dyscyplina bez krzyku i bicia” dr Jerry Wyckoff i Barbara C. Unell
Czasopismo „Nauczycielka Przedszkola”.